Wyniki wyszukiwania

Autor	Nadiia Davydenko, Ivan Olifer, Natalia Wasilewska, Mirosław Wasilewski
Tytuł	THE SHADOW ECONOMY AND ITS IMPACT ON A COUNTRY’S FINANCIAL POTENTIAL
Title	Szara strefa i jej wpływ na potencjał finansowy kraju
Słowa kluczowe	shadow economy, financial potential, developing countries, advanced economies, corruption.
Key words	szara strefa, potencjał finansowy, kraje rozwijające się, gospodarki rozwinięte, korupcja.
Abstrakt	The aim of the article is to reveal the essence of the shadow economy and its impact on the financial potential of a country. We have discovered that the shadow economy is an objective phenomenon which is inherent in the economic systems of all countries, and that its level is determined by the level of development of the economic system, the difficulty of identifying all possible variants of the shading processes, and the moral and cultural characteristics of the country. It has been established that the shadow economy plays a major role in developing countries and that the level of the shadow economy in advanced economies is significantly lower. Thus, due to the results of the correlation-regression analysis, an inverse relationship between the level of GDP and the shadow economy was established. A system of measures aimed at preventing and combating corruption is proposed.
Abstract	Celem opracowania jest określenie istoty szarej strefy i jej wpływu na potencjał finansowy kraju. Stwierdzono, że szara strefa jest zjawiskiem obiektywnym, nieodłącznym dla systemów gospodarczych wszystkich krajów. Poziom szarej strefy jest determinowany stopniem rozwoju systemu gospodarczego, trudnością w zidentyfikowaniu wszystkich możliwych wariantów procesów w jej ramach oraz moralnością, a nawet kulturą charakteryzującą dany kraj. Ustalono, że szara strefa odgrywa istotną rolę w krajach rozwijających się, natomiast jej poziom w gospodarkach rozwiniętych jest znacznie niższy. Na podstawie wyników analizy korelacji-regresji ustalono odwrotną zależność między poziomem PKB a wielkością szarej strefy. Zaproponowano system środków mających na celu zapobieganie i zwalczanie korupcji.
Cytowanie	Davydenko N., Olifer I., Wasilewska N., Wasilewski M. (2020) THE SHADOW ECONOMY AND ITS IMPACT ON A COUNTRY’S FINANCIAL POTENTIAL .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 31-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s31.pdf

Autor	Jacek Jaśkiewicz, Maria Parlińska, Iwona Rackiewicz
Tytuł	Wyzwania dla rolnictwa związane ze strategią Europejski Zielony Ład w okresie pandemii
Title	Challenges for Agriculture under the European Green Deal Development Strategy during the Covid-19 Pandemic Period
Słowa kluczowe	Europejski Zielony Ład, gospodarka obiegu zamkniętego, rolnictwo, odpady i marnotrawstwo żywności
Key words	European Green Deal, circular economy, agriculture, waste and food waste
Abstrakt	Celem artykułu jest przybliżenie wyzwań związanych z realizacją strategii Europejski zielony ład w zakresie rolnictwa. Wyzwania te wpisują się w realizację koncepcji zrównoważonego rozwoju i związanego z tym zatrzymania zmian klimatu oraz transformacji w kierunku gospodarki obiegu zamkniętego. Warto już obecnie, w dobie pandemii, przygotować strategię jak wykorzystać szanse rozwoju rolnictwa, aby po jej zakończeniu maksymalnie wykorzystać sytuację opierając się na zasadach określonych w EZŁ. W artykule przedstawiono szereg możliwości w tym zakresie.
Abstract	The aim of the article is to present the challenges in the field of agriculture related to implementing the European Green Deal (EGD). These challenges arise from the implementation of sustainable development strategies and the related efforts to arrest climate change and create a more circular economy. During this time of a global Covid-19 pandemic, it is worth preparing an approach, based on the principles set out in the EGD, that will maximize opportunities for agricultural development and which can be put into place as soon as the pandemic begins to wane. The article presents a number of possibilities in this regard.
Cytowanie	Jaśkiewicz J., Parlińska M., Rackiewicz I. (2020) Wyzwania dla rolnictwa związane ze strategią Europejski Zielony Ład w okresie pandemii.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 2: 22-36
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n2_s22.pdf

Autor	Bartłomiej Bajan, Aldona Mrówczyńska-Kamińska
Tytuł	Supply of Materials to the Agribusiness Sector of European Union Countries
Title	Supply of Materials to the Agribusiness Sector of European Union Countries
Słowa kluczowe	material supply, agribusiness, food industry, agriculture, European Union
Key words	material supply, agribusiness, food industry, agriculture, European Union
Abstrakt	The purpose of this paper was to assess the prevailing relationships in the supply structure of the agribusiness sector in European Union countries over the years. The study focused on 25 European Union countries (Cyprus, Luxembourg and Malta were excluded) to address the changes in the supply structures of agriculture and food industries, the two major components of agribusiness. The study was of a dynamic nature. Although the study period was 2000–2014, this paper only presents the figures for the first and the last year, i.e. 2000 and 2014. The main focus was on drawing conclusions on the trends observed which proved to be relatively stable in the years covered. The input–output analysis was used by aggregating the sectors of the economy for a better transparency of the inference process. As shown by this study, EU countries at higher development levels witness a decline in the share of the chemical industry in the mix of goods and services supplied to agriculture. Conversely, less developed countries saw that ratio increase. Also, the share of goods supplied to agriculture from the fuel and energy sectors goes up in most EU countries. As regards the food industry, this study observed high shares of agriculture, services and self-supply in the supply structure of EU countries. This analysis extends the existing knowledge on the relationships in the structure of materials supplied to the agribusiness because in addition to agriculture itself (which was addressed by similar studies found in literature) it takes account of the food industry. Moreover, based on long-term observations, it endeavors to capture the prevailing relationships in several countries at a time.
Abstract	The purpose of this paper was to assess the prevailing relationships in the supply structure of the agribusiness sector in European Union countries over the years. The study focused on 25 European Union countries (Cyprus, Luxembourg and Malta were excluded) to address the changes in the supply structures of agriculture and food industries, the two major components of agribusiness. The study was of a dynamic nature. Although the study period was 2000–2014, this paper only presents the figures for the first and the last year, i.e. 2000 and 2014. The main focus was on drawing conclusions on the trends observed which proved to be relatively stable in the years covered. The input–output analysis was used by aggregating the sectors of the economy for a better transparency of the inference process. As shown by this study, EU countries at higher development levels witness a decline in the share of the chemical industry in the mix of goods and services supplied to agriculture. Conversely, less developed countries saw that ratio increase. Also, the share of goods supplied to agriculture from the fuel and energy sectors goes up in most EU countries. As regards the food industry, this study observed high shares of agriculture, services and self-supply in the supply structure of EU countries. This analysis extends the existing knowledge on the relationships in the structure of materials supplied to the agribusiness because in addition to agriculture itself (which was addressed by similar studies found in literature) it takes account of the food industry. Moreover, based on long-term observations, it endeavors to capture the prevailing relationships in several countries at a time.
Cytowanie	Bajan B., Mrówczyńska-Kamińska A. (2020) Supply of Materials to the Agribusiness Sector of European Union Countries.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 1: 15-24
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n1_s15.pdf

Autor	Piotr Misztal
Tytuł	LIQUIDITY TRAP IN THE UNITED STATES, THE EURO AREA AND JAPAN
Title	Pułapka płynności w USA, strefie euro i Japonii
Słowa kluczowe	liquidity trap, financial crisis, monetary policy
Key words	pułapka płynności, kryzys finansowy, polityka pieniężna
Abstrakt	When a country falls into a liquidity trap it means that its central bank lacks an effective expansionary monetary policy aimed at increasing consumption and investment demand. Market participants (households and enterprises), instead of increasing demand, accumulate a growing money supply in the form of cash. Keynes argued that for an economy in a liquidity trap, the only way to increase demand in the country and to stimulate the economy is to conduct expansionary fiscal policy by increasing government spending or reducing taxes. The aim of the research is to verify the empirical hypothesis of the liquidity trap in three of the largest economies in the world, formerly known as the Global Triad (i.e. the USA, the euro zone and Japan), after the 2008 financial crisis. Research methods based on literature studies in macroeconomics and finance, as well as statistical methods, were used in the study. All statistical data came from the statistical office of the European Union – EUROSTAT, and from the statistical database of the United Nations Conference on Trade and Development - UNCTADstat.
Abstract	Kiedy kraj wpada w pułapkę płynności, oznacza to, że jego bankowi centralnemu brakuje skutecznej, ekspansywnej polityki monetarnej mającej na celu zwiększenie popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego. Uczestnicy rynku (gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa) zamiast zwiększać popyt gromadzą rosnącą podaż pieniądza w postaci gotówki. Keynes argumentował, że dla gospodarki znajdującej się w pułapce płynności jedynym sposobem na zwiększenie popytu w kraju i pobudzenie gospodarki jest prowadzenie ekspansywnej polityki fiskalnej poprzez zwiększanie wydatków rządowych lub obniżanie podatków. Celem badań jest weryfikacja empirycznej hipotezy o pułapce płynności w trzech największych gospodarkach świata, znanych wcześniej jako Globalna Triada (tj. USA, strefa euro i Japonia), po kryzysie finansowym w 2008 roku. W pracy wykorzystano metody badawcze oparte na studiach literaturowych z zakresu makroekonomii i finansów oraz metody statystyczne. Wszystkie dane statystyczne pochodziły z urzędu statystycznego Unii Europejskiej - EUROSTAT oraz z bazy danych statystycznych Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju - UNCTADstat.
Cytowanie	Misztal P. (2020) LIQUIDITY TRAP IN THE UNITED STATES, THE EURO AREA AND JAPAN.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 114-127
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s114.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2
Title	The Meat Market in Poland in the Era of the SARS-Cov-2 Coronavirus
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, import, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja, ceny
Key words	market, trade, export, import, meet industry, production, consumption, prices
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była ocena wpływu wirusa SARS-CoV-2 na rynek mięsa w Polsce. Rynek mięsa jest ważną częścią polskiej gospodarki. Produkcja żywca rzeźnego (wieprzowego, wołowego oraz drobiowego) stanowi ponad 1/3 produkcji towarowej rolniczej, a przemysł mięsny (mięsa czerwonego i drobiowego) jest największym działem przetwórstwa spożywczego. Pandemia COVID-19, która dotarła także do Polski nie zachwiała w znaczący sposób tym rynkiem. Oznaką wprowadzonych obostrzeń w życiu społecznym i gospodarczym był krótkotrwały zmasowany wykup żywności o przedłużonym terminie przydatności do spożycia. Lockdown zmienił nieco nawyki żywieniowe oraz zakupowe Polaków. W I połowie 2020 roku eksport mięsa wołowego oraz drobiowego zmniejszył się o 3-5%, a o 28% spadł eksport mięsa wieprzowego w porównaniu z I połową 2019 roku. Rynek mięsa borykał się w dalszym ciągu z afrykańskim pomorem świń (ASF) oraz dodatkowo ptasią grypą. Najbardziej poszkodowaną częścią rynku został segment HoReCa.
Abstract	The aim of this study was to assess the impact of SARS-CoV-2 virus on the meat market in Poland. The meat market is an important part of the Polish economy. Production of slaughter animals (pork, beef and poultry) accounts for over 1/3 of agricultural commodity production, and the meat industry (red meat and poultry) is the largest branch of food processing. The COVID-19 pandemic, which also reached Poland, did not significantly shake this market. A sign of the introduced restrictions in social and economic life was a short-term massive purchase of food with an extended shelf life. Lockdown slightly changed the eating and shopping habits of Poles. In the first half of 2020, exports of beef and poultry decreased by 3-5%, and exports of pork decreased by 28% compared to the first half of 2019. The meat market continued to struggle with African Swine Fever (ASF) and, in addition, with bird flu. The HoReCa segment was the most affected part of the market.
Cytowanie	Mroczek R. (2020) Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s53.pdf

Autor	Yuriy Hubeni, Volodymyr Krupa, Oksana Krupa, Sofiia Tsiolkovska
Tytuł	The Foreign Economic Vector of Agribusiness Activity in the Western Region of Ukraine
Title	The Foreign Economic Vector of Agribusiness Activity in the Western Region of Ukraine
Słowa kluczowe	foreign economic activity, agribusiness, international trade, export and import of agricultural products, Western region of Ukraine
Key words	foreign economic activity, agribusiness, international trade, export and import of agricultural products, Western region of Ukraine
Abstrakt	The article is devoted to researching peculiarities and trends of foreign economic activity of agribusinesses in the Western region of Ukraine according to the terms of the Ukraine-European Union Association Agreement. The authors discuss the theoretical essence of agribusiness, as a kind of entrepreneurship, and the nature of foreign economic activity of enterprises. The main conditions of free trade in agricultural products introduced by the terms of the Agreement are determined and their influence on agribusiness export-import operation dynamics in the Western economic region is analyzed. The contribution of certain regions to forming agrarian product export and import volume and structure is considered and the reasons for the considerable advantages of the Lviv region in foreign trade turnover of the Western region are elucidated. It was found that agribusiness cooperation with foreign partners is mainly realized by indirect methods through trade agency organizations or agrarian holding companies. The structure dynamics of production goods for export and import by agribusinesses was studied. Based on the results, some negative tendencies for the Ukrainian economy were noted. They include the preservation of raw exports with a high share of plant origin products and timber, and the predominance of ready-made products with high added value in the import structure. It was established that the Agreement and social political events in Ukraine changed the direction of some export-import flows of agribusiness from CIS countries towards the markets of the European Union and Asian countries. According to the scale of external trade operations with enterprises of the Western region of Ukraine, in general, and within certain trade groups, in particular, country-leaders are defined. Some positive and negative consequences of changes in the foreign economic activity vector are described. And finally, measures which will ensure an expansion and strengthening of Ukraine’s agribusiness presence on international market, are suggested.
Abstract	The article is devoted to researching peculiarities and trends of foreign economic activity of agribusinesses in the Western region of Ukraine according to the terms of the Ukraine-European Union Association Agreement. The authors discuss the theoretical essence of agribusiness, as a kind of entrepreneurship, and the nature of foreign economic activity of enterprises. The main conditions of free trade in agricultural products introduced by the terms of the Agreement are determined and their influence on agribusiness export-import operation dynamics in the Western economic region is analyzed. The contribution of certain regions to forming agrarian product export and import volume and structure is considered and the reasons for the considerable advantages of the Lviv region in foreign trade turnover of the Western region are elucidated. It was found that agribusiness cooperation with foreign partners is mainly realized by indirect methods through trade agency organizations or agrarian holding companies. The structure dynamics of production goods for export and import by agribusinesses was studied. Based on the results, some negative tendencies for the Ukrainian economy were noted. They include the preservation of raw exports with a high share of plant origin products and timber, and the predominance of ready-made products with high added value in the import structure. It was established that the Agreement and social political events in Ukraine changed the direction of some export-import flows of agribusiness from CIS countries towards the markets of the European Union and Asian countries. According to the scale of external trade operations with enterprises of the Western region of Ukraine, in general, and within certain trade groups, in particular, country-leaders are defined. Some positive and negative consequences of changes in the foreign economic activity vector are described. And finally, measures which will ensure an expansion and strengthening of Ukraine’s agribusiness presence on international market, are suggested.
Cytowanie	Hubeni Y., Krupa V., Krupa O., Tsiolkovska S. (2020) The Foreign Economic Vector of Agribusiness Activity in the Western Region of Ukraine.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 4: 29-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n4_s29.pdf

Autor	Nataliia Blenda, Yuliia Nesterchuk, Vitalii Rybchak
Tytuł	Indicators of the level of food security in Ukraine
Title
Słowa kluczowe	food security, food security indicators, food consumption, accessibility, solvency
Key words
Abstrakt	The article analyzes the domestic and world methods of assessing the level of food security. The national peculiarities of food security are considered, its level in Ukraine is analyzed according to the indicators of daily energy value of human diet, consumption of different types of food per capita, food structure and food independence. The calculated indicators of adequacy of consumption for certain foods are quite low, in particular: fish and fish products; fruits, berries and grapes; milk and dairy products; meat and meat products. These indicators are evidence of an imbalance in the diet of the population, which is trying to provide their own energy needs through more affordable products. The key problem of food security in Ukraine today is the affordability of products. It is the low purchasing power of the population that in some way hinders the development of production and the economy as a whole.
Abstract
Cytowanie	Blenda N., Nesterchuk Y., Rybchak V.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2020_n14_s31.pdf

Autor	Vitalii Rybchak, Serhiy Sokolyuk, Olena Zharun
Tytuł	Problems of attracting investment to Ukraine
Title
Słowa kluczowe	investment, investment climate, investment attractiveness, index of investment attractiveness
Key words
Abstrakt	The article analyzes the investment climate in Ukraine. The structure and dynamics of investment income in the national economy are investigated. The main problems and factors of attracting foreign investments, that are restricting the investment activity of domestic enterprises, are analyzed. It’s explored the place of Ukraine in the international ranks towards doing business and the overall state of the investment climate. The influence of macroeconomic factors on the investment activity of foreign investors is substantiated. It’s offered the directions of increasing the investment attractiveness of the Ukrainian economy in the current conditions of development.
Abstract
Cytowanie	Rybchak V., Sokolyuk S., Zharun O.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2020_n14_s137.pdf

Autor	Andrii Doronin, Olena Polishchuk, Vitalii Vitalii
Tytuł	Ecological-economical aspects of the use of nutritious residues of agricultural crops in various business entities
Title
Słowa kluczowe	food economy, elements of nutrition, renewable sources of energy, bio-fuel, straw, granules, ecology, efficiency, competitive ability
Key words
Abstrakt	The paper covers the analysis of the development of the crop output market in Ukraine which ensures both food security of the country and the production of alternative fuel. The preconditions of negative changes in agriculture of Ukraine were studied. High profitability of corn and sunflower production encourages producers to increase their sown areas. The analysis of the production of some agricultural crops was made in the years of 2000–2019. The challenge of the use of nutritious residues of agricultural crops is discussed in the paper. The estimation of the production efficiency of some kinds of agricultural products at farm enterprises of Ukraine for the period of 2009–2019 was made. Some ecological-economical aspects of the use of nutritious residues of agricultural crops to balance mineral crop nutrition and to manufacture bio-fuel were suggested.
Abstract
Cytowanie	Doronin A., Polishchuk O., Vitalii V.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2020_n14_s81.pdf

Autor	Ryszard Barczyk
Tytuł	Podstawy teoretyczne stabilizacyjnej roli narzędzi fiskalnych w gospodarce rynkowej
Title	THEORETICAL BASIS OF THE STABILIZING ROLE OF FISCAL INSTRUMENTS IN A MARKET ECONOMY
Słowa kluczowe	stabilizacja makroekonomiczna, narzędzia fiskalne dyskrecjonalne i automatyczne, wahania koniunkturalne, bezrobocie, inflacja.
Key words	macroeconomic stabilization, fiscal discretional and automatic instruments, cyclical fluctuations, unemployment, inflation.
Abstrakt	W wysoko rozwiniętych gospodarkach rynkowych są podejmowane za pomocą narzędzi fiskalnych lub/i pieniężnych działania stabilizacyjne, których celem jest m.in. wpływanie na morfologię cykli koniunkturalnych, na równowagę na rynku pracy i dążenie do utrzymywania stabilnej wartości pieniądza. Celem pracy jest zbadanie hipotetycznego wpływu dyskrecjonalnych jak i automatycznych narzędzi polityki fiskalnej na stabilizację sfery realnej jak i nominalnej zamkniętej gospodarki rynkowej. Praca ma charakter rozważań hipotetycznych, a na jej początku zostaną sformułowane cele stabilizacji makroekonomicznej i możliwości ich realizacji. W dalszej części zostaną przedstawione narzędzia fiskalne dyskrecjonalne i działające automatycznie i charakter ich wpływu na osiąganie sformułowanych wcześniej celów. Instrumenty fiskalne mogą i powinny być stosowane w działaniach stabilizacyjnych, a szczególnie ważne powinny być narzędzia działające automatycznie.
Abstract	By means of fiscal and/or monetary instruments, highly developed market economies undertake stabilization activities which aim (among other things) to influence the morphology of business cycles and the equilibrium of the labor market, as well as striving to maintain a stable value of currency. The aim of the article is to examine the hypothetical impact of both discretionary and automatic fiscal policy tools on stabilization of the real and the nominal sphere of a closed market economy. The article is hypothetical in nature. First, the aims of macroeconomic stabilization and the possibilities of their implementation are discussed. Later, discretional and automatic fiscal instruments are presented, and the nature of their impact upon accomplishment of the previously formulated goals is examined. Fiscal instruments can and should be used in stabilization activities and the tools that operate automatically should be particularly important for policy makers.
Cytowanie	Barczyk R. (2020) Podstawy teoretyczne stabilizacyjnej roli narzędzi fiskalnych w gospodarce rynkowej .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 7-16
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s7.pdf

Autor	Katarzyna Mikołajczyk
Tytuł	Zmienność struktury wydatków publicznych: analiza porównawcza dla krajów Europy środkowo-wschodniej
Title	Variability of public expenditure structures: comparative analysis for Central and East European countries
Słowa kluczowe	wydatki publiczne, klasyfikacja COFOG, struktura wydatków publicznych, Europa Środkowo-Wschodnia.
Key words	public spending, COFOG, public expenditure structure, Central and Eastern Europe
Abstrakt	W artykule przedstawiono analizę porównawczą zmienności struktury wydatków publicznych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w okresie 1995-2017. W tym celu zbudowano dwa wskaźniki zmienności, jeden odzwierciedlający zmienność struktury wydatków, drugi zaś zmienność poszczególnych kategorii wydatków. Powyższe wskaźniki pozwoliły na weryfikację hipotezy badawczej, że najsilniejsze zmiany struktury wydatków następują w okresach osłabienia gospodarczego i dotyczą szczególnie kategorii wydatkowych mających bezpośredni wpływ na gospodarkę. W krajach Europy Środkowo-Wschodniej największą zmienność struktury wydatków wykazały kraje o najniższym poziomie wydatków publicznych w relacji do PKB, co potwierdza, że mały budżet wymusza jego racjonalizację. Z kolei największą stabilnością struktury wydatków w badanym okresie wyróżniła się Polska, co można wiązać z najbardziej wyrównanym wzrostem i uniknięciem recesji gospodarczej. Grupą wydatków, która była najbardziej aktywnie kształtowana, zarówno w starych jak i nowych krajach członkowskich UE, były wydatki na sprawy gospodarcze.
Abstract	The article presents a comparative analysis of the variability of public expenditure structures in Central and East European countries in the period 1995-2017. To measure the volatility, two indicators were proposed: one reflecting the variability of the expenditure structures, and the other reflecting the variability of each expenditure category. The above indicators allowed verification of the research hypothesis that the strongest changes in the structure of public spending occur in periods of economic recession and concern, in particular, expenditure categories having a direct impact on the economy. In the countries of Central and Eastern Europe, the largest variability in expenditure structure was demonstrated by countries with the lowest level of public expenditure in relation to GDP, which confirms that a small budget enforces its rationalization. In turn, the highest stability of the expenditure structure in the analyzed period was found in Poland, which may be associated with its smooth growth and subsequent avoidance of the economic recession. The group of expenditures that was most actively changed, both in the old and new EU member states, were expenditures on economic affairs.
Cytowanie	Mikołajczyk K. (2020) Zmienność struktury wydatków publicznych: analiza porównawcza dla krajów Europy środkowo-wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 134-145
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s134.pdf

Autor	Kamila Stańczak-Strumiłło
Tytuł	Instytucjonalne wykluczenie emerytalne w wąskim ujęciu jako rodzaj wykluczenia finansowego w Polsce
Title	INSTITUTIONAL PENSION EXCLUSION AS A NARROW APPROACH TO A TYPE OF FINANCIAL EXCLUSION IN POLAND
Słowa kluczowe	wykluczenie finansowe, wykluczenie emerytalne, dobrowolne programy emerytalne.
Key words	financial exclusion, pension exclusion, voluntary pension plans.
Abstrakt	Problematyka wykluczenia finansowego stanowi istotny obszar badań we współczesnej nauce finansów głownie ze względu na poważne skutki jakie zjawisko to implikuje zarówno w makro (dla gospodarki, sektora finansowego), jak i mikro skali (dla konsumentów usług finansowych). Obserwując zmiany w demografii (wydłużanie się życia, starzenie społeczeństw) oraz spadek prognozowanych stóp zastąpienia w bazowych systemach emerytalnych szczególnego znaczenia nabiera kategoria wykluczenia emerytalnego, polegająca na ograniczonym dostępie jednostek do produktów emerytalnych. Celem artykułu jest określenie istoty i miary wykluczenia emerytalnego oraz próba kwantyfikacji tego zjawiska w Polsce w latach 2006-2017. O oryginalności opracowania stanowi autorska definicja instytucjonalnego wykluczenia emerytalnego w szerokim i wąskim ujęciu, a także podjęta próba pomiaru instytucjonalnego wykluczenia emerytalnego w wąskim ujęciu obejmująca analizę zmian liczby uczestników dobrowolnych programów emerytalnych, wskaźników penetracji poszczególnych programów emerytalnych, oraz odsetka osób aktywnych ekonomicznie, nie korzystających z produktów emerytalnych.
Abstract	The issue of financial exclusion is an important area of research in modern finance science, mainly due to the serious effects that this phenomenon implies in both the macro (for the economy and the financial sector) and micro scale (for consumers of financial services). Observing changes in demography (increasing life expectancy, aging of societies) and a drop in forecasted replacement rates in basic pension systems, the category of pension exclusion, which involves limited access of individuals to pension products, is of particular importance. The purpose of this paper is to determine the nature and measure of pension exclusion and attempt to quantify this phenomenon in Poland in the years 2006-2017. The originality of the study is the author’s definition of institutional pension exclusion in both a broad and narrow perspective, as well as the attempt to measure institutional retirement exclusion in specific avenues, including: the analysis of changes in the number of voluntary pension scheme participants, penetration rates for individual pension programs and the percentage of economically active people not using pension products.
Cytowanie	Stańczak-Strumiłło K. (2020) Instytucjonalne wykluczenie emerytalne w wąskim ujęciu jako rodzaj wykluczenia finansowego w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 168-179
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s168.pdf

Autor	Anna Kondak, Adrian Konior, Beata Tarczydło
Tytuł	SELECTED UNDERTAKINGS OF SHARING TRANSPORT SERVICES BY CONTEMPORARY CONSUMERS: RESEARCH RESULTS
Title	Wybrane przedsięwzięcia współdzielonych przez współczesnych konsumentów usług transportowych. Wyniki badań
Słowa kluczowe	consumers behaviour, sharing services and/or products, sharing economy, sharing transport services in the Polish market, case studies, research results and recommendations.
Key words	zachowania konsumentów, współdzielenie usług i/lub produktów, ekonomia współdzielenia, przedsięwzięcia współdzielenia usług transportowych z rynku polskiego, studia przypadków, rezultaty badań i rekomendacje.
Abstrakt	The primary objective of the paper is to discuss examples of sharing transport services in the Polish market as manifestations of the application of the idea of the sharing economy by contemporary consumers. Based on the essence of the considered concept and/or economy model, a review of previous studies was made and subjects for the authors’ own research were selected. The case study and online survey methods were used. In particular, services offered under the Traficar, Uber, and Wavelo brands were analysed. The research that was conducted made it possible to identify the determinants, as well as the advantages and disadvantages, of this type of market practice. It also allowed to develop certain recommendations for marketers interested in the methodical application of sharing services and/or products.
Abstract	Celem głównym opracowania było omówienie przykładów współdzielenia przez współczesnych konsumentów usług transportowych z rynku polskiego jako przejawu zastosowania idei ekonomii współdzielenia. Wychodząc od istoty uwzględnianej koncepcji i/lub modelu gospodarki, dokonano przeglądu dotychczasowych badań i wybrano obiekty do badań własnych autorów opracowania. Zastosowano metody studiów przypadków i ankietę internetową. W szczególności objęto analizą przedsięwzięcia oferowane pod markami Traficar, Uber i Wavelo. Przeprowadzone badania umożliwiły zidentyfikowanie uwarunkowań oraz zalet i wad tego typu praktyk rynkowych. Pozwoliły także na wypracowanie pewnych rekomendacji dla marketerów zainteresowanych metodycznym wdrażaniem współdzielenia usług i/lub produktów.
Cytowanie	Kondak A., Konior A., Tarczydło B. (2020) SELECTED UNDERTAKINGS OF SHARING TRANSPORT SERVICES BY CONTEMPORARY CONSUMERS: RESEARCH RESULTS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 222-236
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s222.pdf

Autor	Naume Maponya, Isaac Oluwatayo
Tytuł	Economic Efficiency of Table Grape Production in Waterberg and Sekhukhune Districts, Limpopo Province, South Africa
Title	Economic Efficiency of Table Grape Production in Waterberg and Sekhukhune Districts, Limpopo Province, South Africa
Słowa kluczowe	efficiency, farmers, table grapes, South Africa, stochastic frontier model
Key words	efficiency, farmers, table grapes, South Africa, stochastic frontier model
Abstrakt	Table grape production plays an important role in the economy of many countries in Africa. It serves as a source of income for the people who are engaged in its production and being one of the enterprises that is labour-intensive, thereby providing employment for more people. The main purpose of this study was to analyse the economic efficiency of table grape production in Waterberg and Sekhukhune Districts of Limpopo province, South Africa. The study used primary data collected through administration of structured questionnaires on a sample of 12 farmers by employing a snowball sampling method. Analytical tools employed include descriptive statistics (such as tables and frequencies), Stochastic Frontier Model and Technical Inefficiency Model. Results from data analysis revealed that in terms of efficiency, farming experience (p<0.01), educational level (p<0.05), household size (p<0.10) and age of farmer (p<0.10) were associated with increased efficiency indicating that these factors play important roles in ensuring that resources used in the production of table grapes enhanced productivity and were not wasted. Also, technical efficiency among farmers was found to range from 0.8 to 1, with a mean of 0.89, thus implying a major possibility for improvement in production. However, the allocative efficiency was found to range from 0.47 to 1, with a mean of 0.68. This indicates that some farmers were finding it difficult to allocate their resources efficiently. Again, economic efficiency ranges from 0.56 to 1, with a mean of 0.73, an indication that most of the farmers were economically efficient. Meanwhile, some of the constraints faced by these farmers include high electricity bills and labour costs, water shortages as well as instability around land policy. The study therefore recommends capacity building of farmers through education and other skill enhancement programmes. Also, provision of incentives to encourage youth participation in farming through internship programmes is very important to increase farm productivity.
Abstract	Table grape production plays an important role in the economy of many countries in Africa. It serves as a source of income for the people who are engaged in its production and being one of the enterprises that is labour-intensive, thereby providing employment for more people. The main purpose of this study was to analyse the economic efficiency of table grape production in Waterberg and Sekhukhune Districts of Limpopo province, South Africa. The study used primary data collected through administration of structured questionnaires on a sample of 12 farmers by employing a snowball sampling method. Analytical tools employed include descriptive statistics (such as tables and frequencies), Stochastic Frontier Model and Technical Inefficiency Model. Results from data analysis revealed that in terms of efficiency, farming experience (p<0.01), educational level (p<0.05), household size (p<0.10) and age of farmer (p<0.10) were associated with increased efficiency indicating that these factors play important roles in ensuring that resources used in the production of table grapes enhanced productivity and were not wasted. Also, technical efficiency among farmers was found to range from 0.8 to 1, with a mean of 0.89, thus implying a major possibility for improvement in production. However, the allocative efficiency was found to range from 0.47 to 1, with a mean of 0.68. This indicates that some farmers were finding it difficult to allocate their resources efficiently. Again, economic efficiency ranges from 0.56 to 1, with a mean of 0.73, an indication that most of the farmers were economically efficient. Meanwhile, some of the constraints faced by these farmers include high electricity bills and labour costs, water shortages as well as instability around land policy. The study therefore recommends capacity building of farmers through education and other skill enhancement programmes. Also, provision of incentives to encourage youth participation in farming through internship programmes is very important to increase farm productivity.
Cytowanie	Maponya N., Oluwatayo I. (2020) Economic Efficiency of Table Grape Production in Waterberg and Sekhukhune Districts, Limpopo Province, South Africa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 36-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s36.pdf

Autor	Monika Pasternak-Malicka
Tytuł	Pozytywne i negatywne konsekwencje szarej strefy postrzeganej jako „zręczność podatkowa” podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych
Title	POSITIVE AND NEGATIVE CONSEQUENCES OF THE GRAY ECONOMY "TAX DEXTERITY" OF BUSINESS ENTITIES AND HOUSEHOLDS
Słowa kluczowe	szara strefa, gospodarka nieobserwowalna, oszustwa podatkowe, skutki szarej strefy
Key words	gray market, unobservable economy, tax fraud, effects of the gray economy
Abstrakt	Artykuł podejmuje problematykę szarej strefy. W pierwszej części została ujęta definicja szarej strefy w kontekście oszustw podatkowych oraz skala zjawiska w Polsce. W kolejnych przedstawione zostały negatywne i pozytywne skutki szarej strefy wymieniane w literaturze przedmiotu. W trzecim punkcie zaprezentowano fragmenty badań ankietowych dotyczących opisywanego problemu badawczego. W ostatniej części publikacji wskazano działania instytucjonalne oddziałujące na rozmiary szarej strefy w Polsce. Podstawowym celem niniejszej publikacji jest prezentacja pozytywnych i negatywnych konsekwencji występowania szarej strefy rozumianej jako oszustwo podatkowe i wskazania, które z nich przeważają w ocenie subiektywnej badanych podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych. W ramach artykułu zostały także zasygnalizowane rozwiązania instytucjonalne mające na celu ograniczyć badane zjawisko. Realizacja celu wymagała wykorzystania metod opisowo-statystycznych, a w szczególności analizy kształtowania się zakresu gospodarki nieobserwowalnej w Polsce i wybranych krajach. W artykule posłużono się badaniami ankietowymi z lat 2010-2019, w celu dokonania próby jakościowej oceny skutków zjawiska szarej strefy.
Abstract	The article addresses the issue of the gray economy. In the first part the definition of the shadow economy in the context of tax evasion and the scale of the phenomenon in Poland are included. The following shows the negative and positive effects of the gray economy listed in the literature on the subject. In the third part fragments of a questionnaire survey were described concerning the problem. In the last part of the article, institutional activities affecting the size of the shadow economy in Poland are presented. The main purpose of this publication is to present the positive and negative consequences of the shadow economy, understood as tax evasion, and indicate which consequences prevail in the subjective assessment of the surveyed business entities and households. The article also indicates actions aimed at limiting the studied phenomenon. The implementation of the objective required the use of descriptive and statistical methods, in particular analysis of the shape and scope of the unobservable economy in Poland and selected countries. The direct-questionnaire method was also used. The article uses fragments of author-conducted study from 2010-2019 in order to make a qualitative attempt to assess the effects of the gray zone phenomenon.
Cytowanie	Pasternak-Malicka M. (2020) Pozytywne i negatywne konsekwencje szarej strefy postrzeganej jako „zręczność podatkowa” podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 128-142
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s128.pdf

Autor	Aleksandra Nocoń, Irena Pyka
Tytuł	Polityka makroostrożnościowa w Unii Europejskiej wobec instytucji ważnych systemowo
Title	MACROPRUDENTIAL POLICY IN THE EUROPEAN UNION AGAINST SYSTEMICALLY IMPORTANT FINANCIAL INSTITUTIONS
Słowa kluczowe	polityka makroostrożnościowa, instytucje ważne systemowo, bufory kapitałowe, MREL, TLAC
Key words	macroprudential policy, systemically important financial institutions, capital buffers, MREL, TLAC
Abstrakt	Polityka makroostrożnościowa wprowadzona regulacjami bazylejskimi po globalnym kryzysie finansowym ma charakter prewencyjny, chociaż obejmuje swym zakresem szereg rozwiązań instytucjonalnych i instrumentalnych, służących zapobieganiu materializacji ryzyka systemowego. Analiza tych rozwiązań została powiązana w opracowaniu z ich ukierunkowaniem na finansowe instytucje ważne systemowo (SIFIs), działające w Unii Europejskiej. Wskazuje się w nim, że wprowadzone do polityki makroostrożnościowej rozwiązania instytucjonalne i instrumentalne zwiększają znacznie dyscyplinę regulacyjną w systemie finansowym współczesnej gospodarki, nie zawsze natomiast są przejrzyste, a ich skuteczność ograniczona, z uwagi na właściwości ryzyka systemowego. Rozproszenie regulacyjne obserwuje sie również w Unii Europejskiej w odniesieniu do finansowych instytucji ważnych systemowo. Wzmacnia ono argumenty na rzecz tezy o niskiej skuteczności polityki makroostrożnościowej w dyscyplinowaniu stabilizującej roli SIFIs w systemie finansowym gospodarki globalnej.
Abstract	The macroprudential policy implemented due to the Basel regulations after the global financial crisis has a preventive nature, although it covers a number of institutional and instrumental solutions aimed at preventing the materialisation of systemic risk. The analysis of these solutions has been linked in the article with their orientation on financial systemically important institutions (SIFIs), operating in the European Union. It is indicated that institutional and instrumental solutions, implemented through the macroprudential policy, significantly increase regulatory discipline in the financial system of the modern economy; however they are not always transparent and their effectiveness is limited, due to the nature of systemic risk. Regulatory dispersion in the European Union is also observed in relation to systemically important financial institutions. It strengthens the arguments in favor of the idea that macroprudential policy has low effectiveness in disciplining the stabilizing role of SIFIs in the financial system of the global economy.
Cytowanie	Nocoń A., Pyka I. (2020) Polityka makroostrożnościowa w Unii Europejskiej wobec instytucji ważnych systemowo.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 189-204
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s189.pdf

Autor	Marek Dylewski, Beata Filipiak
Tytuł	Wpływ środków UE dedykowanych małym i średnim przedsiębiorstwom na wielkość akcji kredytowej w sektorze bankowym
Title	IMPACT OF EU FUNDS DEDICATED TO SMALL AND MEDIUM-SIZED ENTERPRISES ON THE SIZE OF LENDING IN THE BANKING SECTOR
Słowa kluczowe	polityka publiczna, środki UE, akcja kredytowa, małe i średnie przedsiębiorstwa
Key words	public policy, EU funds, lending, small and medium enterprises
Abstrakt	Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), tak jak pozostałe podmioty sfery realnej, aby funkcjonować i rozwijać się, muszą podejmować decyzje związane z wyborem odpowiedniego źródła finansowania, uwzględniając jego dostępność oraz warunki pozyskania. W artykule wskazano na kierunkowe badania dotyczące wpływu środków UE na gospodarkę. W badaniach posłużono się następującymi metodami: podstawowe metody analizy szeregów czasowych oraz metody indeksowe służące do analizy szeregów, służące do określania przyrostu obserwowanego zjawiska w badanym okresie w porównaniu z okresem bazowych (dynamika zmienności). Dokonano analizy alokacji środków UE celem ustalenia, czy mają one istotny wpływ na zmiany wartości akcji kredytowej banków w odniesieniu do sektora MŚP? oraz ustalono, czy wystąpiły zmiany w jakości portfela kredytowego podmiotów z sektora MŚP? Przeprowadzone analizy miały za cel przybliżenie odpowiedzi na pytanie, czy środki UE mają wpływ na wielkość akcji kredytowej banków dedykowanej MŚP.
Abstract	Small and medium-sized enterprises (SMEs), just like other entities in the real sphere, in order to function and develop, must make decisions related to the selection of an appropriate source of financing, taking into account its accessibility and acquisition conditions. The article pointed to the directional research on the impact of EU funds on the economy. The following methods were used in the research: basic methods of time series analysis and index methods for analyzing series, used to determine the increase in the observed phenomenon in the analyzed period compared to the base period (dynamics of variation). An analysis of the allocation of EU funds was made to determine whether they have a significant impact on changes in the value of bank lending in relation to the SME sector? and was it determined whether there were any changes in the quality of the loan portfolio of entities from the SME sector? The analyzes were aimed at bringing the answer to the question of whether EU funds affect the size of lending activities of banks dedicated to SMEs
Cytowanie	Dylewski M., Filipiak B. (2019) Wpływ środków UE dedykowanych małym i średnim przedsiębiorstwom na wielkość akcji kredytowej w sektorze bankowym.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 21(70): 42-55
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n70_s42.pdf

Autor	Dawid Bródka, Andrzej Jędruchniewicz
Tytuł	Model obiegu okrężnego z punktu widzenia teorii kapitału szkoły austriackiej
Title	Circular flow model from the point of view of the capital theory of Austrian School
Słowa kluczowe	szkoła austriacka, teoria kapitału, model obiegu okrężnego, model struktury produkcji
Key words	Austrian School, theory of capital, circular fl ow model, structure of production model
Abstrakt	Celem artykułu była ocena modelu obiegu okrężnego z punktu widzenia teorii austriackiej szkoły ekonomii. W artykule omówiono teorię kapitału i model struktury produkcji tej szkoły. Omawiane zagadnienia odniesiono do modelu obiegu okrężnego, który dominuje w głównym nurcie ekonomii. Model ten jest krytykowany przez szkołę austriacką z powodu zbyt dużych uproszczeń. Główne zarzuty dotyczą pominięcia: twórczej natury działania ludzkiego, problemów niedoskonałej wiedzy i przedsiębiorczości, która związana jest z ryzykiem, roli czasu w działaniu i procesie produkcji, wertykalnego charakteru produkcji w gospodarce, powiązania oszczędności i inwestycji. Szkoła austriacka wskazuje również na zbyt daleko posuniętą w modelu obiegu okrężnego agregację kategorii ekonomicznych.
Abstract	The aim of the article was to assess the circular flow model from the point of view of the theory of the Austrian School. The article discusses the theory of capital and the production structure model of this school. The issues discussed were related to the circular flow model that dominates the mainstream of economics. This model is criticized by the Austrian School because of too much simplification. The main allegations relate to the omission of: the creative nature of human action, the problems of imperfect knowledge and entrepreneurship that is associated with risk, the role of time in action and the production process, the vertical nature of production in the economy, linking savings and investments. The Austrian School also points to the aggregation of economic categories going too far in the circular flow model.
Cytowanie	Bródka D., Jędruchniewicz A. (2019) Model obiegu okrężnego z punktu widzenia teorii kapitału szkoły austriackiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 126: 17-28
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2019_n126_s17.pdf

Autor	Bartłomiej Bajan, Aldona Mrówczyńska-Kamińska
Tytuł	MEASURING THE AGRIBUSINESS GDP IN EUROPEAN UNION COUNTRIES
Title
Słowa kluczowe	agribusiness, GDP, European Union
Key words
Abstrakt	The purpose of this paper was to measure the Gross Domestic Product of the agribusiness in European Union countries and to determine its contribution to national economies. The agribusiness GDP was measured using a proprietary method based on input–output tables. The study covered all 28 European Union countries and relied on 2014 data, the most recent available information in the World Input–Output Database (used as data source). The study found the prevalence of two relationships; (i): the higher the development level of a country, the lower the share of agribusiness GDP in the national economy; (ii): as the country develops, the share of the 2nd agribusiness aggregate in the GDP becomes relatively smaller compared to that of other agribusiness aggregates. A known problem faced in these analyses is that the I/O tables are published with a huge delay and are only available for some countries. Therefore, the studies on agribusiness measurement for all European Union countries in one period are relatively scarce in the relevant literature. Also, a proprietary method of agribusiness GDP measurement was used which takes account of the particular role of the food industry.
Abstract
Cytowanie	Bajan B., Mrówczyńska-Kamińska A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2019_n3_s15.pdf

Autor	Grażyna Ancyparowicz
Tytuł	Programy Interwencyjne w Polityce Pieniężnej Eurosystemu
Title	INTERVENTION PROGRAMS IN THE MONETARY POLICY OF THE EUROSYSTEM
Słowa kluczowe	bank centralny, luzowanie ilościowe, duży program skupu aktywów.
Key words	central bank, quantitative easing, large scale asset purchase programs.
Abstrakt	Niniejszy artykuł przedstawia uwarunkowania prawne i przesłanki tzw. luzowania ilościowego (quantitative easing, QE) w polityce pieniężnej Eurosystemu. Omówiono główne programy interwencyjnych zakupów dłużnych papierów wartościowych, wzmiankując związane z tymi programami ryzyka dla stabilności systemu finansowego, które mogą zmaterializować się w dalszej perspektywie. Podkreślono potrzebę stałego monitorowania niestandardowych instrumentów finansowych stosowanych w krajach Eurolandu, tak aby polskie centralne instytucje finansowe rozporządzały pełnym instrumentarium przeciwdziałania niekorzystnym zjawiskom w sferze krajowych finansów i gospodarki, które mogłyby zaistnieć i u nas w sytuacji kryzysowej o globalnym zasięgu. W badaniu zastosowano metodę analizy dokumentów Europejskiego Banku Centralnego (EBC) oraz wewnętrznych materiałów NBP dotyczących niestandardowych instrumentów polityki pieniężnej.
Abstract	This article presents the underlying legal and economic bases of so-called quantitative easing (QE) in the monetary policy of the Eurosystem. Large asset purchase programs and other intervention purchases of securities are discussed, and the risks of such policies for the long-term stability of the financial system are also addressed. It is noted that the non-standard financial instruments which are used in the Eurozone require close monitoring by Polish government financial institutions. This would help Poland access the full range of financial instruments that could be used to neutralize any unfavorable developments in the national financial sector and in the Polish economy which might occur in a global economic crisis. The research is based on analysis of European Central Bank documents and analytical studies of the Polish National Bank concerning non-standard instruments of financial policy.
Cytowanie	Ancyparowicz G. (2019) Programy Interwencyjne w Polityce Pieniężnej Eurosystemu .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 22(71): 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n71_s7.pdf