Wyniki wyszukiwania

Autor	Maria Zuba-Ciszewska
Tytuł	STRUCTURAL CHANGES IN THE DAIRY INDUSTRY AND THEIR IMPACT ON THE EFFICIENCY OF DAIRIES – A POLISH EXAMPLE
Title
Słowa kluczowe	dairy industry, efficiency, changes, milk market
Key words
Abstrakt	The purpose of this paper was to determine structural changes in Poland’s dairy industry and assess their impact on the efficiency of dairies. It was not until the mid-nineties that the process of concentrating milk processing and the rationalization of its production began in the country. Technical and economical work efficiency have improved. By also taking the dynamic increase in sales profitability into account, one can draw some positive conclusions about the intensive management seen within the dairy sector. Dairies should not only improve their position on the domestic and foreign markets, but also strengthen vertical integration with milk producers.
Abstract
Cytowanie	Zuba-Ciszewska M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s116.pdf

Autor	Elżbieta Jędrych, Dariusz Klimek
Tytuł	SOCIAL CAPITAL IN THE COMPANY (MEAT AND VEGETABLE PROCESSING INDUSTRY)
Title
Słowa kluczowe	social capital, structure of social capital, value of social capital
Key words
Abstrakt	This article presents the research results of authors on the structure and value of social capital in the company. The research shows that there is a link between a relatively new level of such capital obtained on the basis of questionnaires among company employees analysed and the low value of this capital in the socio-economic approach. The authors also point out the possible ways of improving this level and increasing its financial value. The research was conducted in the first half of 2018, in Pamapol, a joint-stock company, which is one of the biggest companies from the branch of meat and food processing. In the research, the triangulation method of research methods was used, already known in research practice but in an innovative character, mainly referring to the measurement of capital value.
Abstract
Cytowanie	Jędrych E., Klimek D.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s300.pdf

Autor	Aneta Becker, Jarosław Becker
Tytuł	REGIONAL DIFFERENTIATION OF POLAND IN TERMS OF THE DEGREE OF DIGITAL EXCLUSION OF HOUSEHOLDS IN 2017
Title
Słowa kluczowe	ICT, digital divide, households, ELECTRE TRI
Key words
Abstrakt	Nowadays, the digital economy plays a significant role in economic life. It is determined by the intensive development of modern ICT (Information and Communication Technology). Thus, the importance of the information society using techniques of information communication and processing that arose from the connection of other households is increasing. These households participate and form the basis for the process of creating social capital. Therefore, it seems interesting to examine the socio-economic space of Polish households due to the existence of disproportions in ICT development. The article presents the results of the classification of Polish voivodeships in terms of the degree of digital exclusion understood as lack of access or the ability to use ICT in households in 2017. The research used the ELECTRE TRI method, which is an example of a multicriteria decision support method used to classify decision variants based on a relationship of exceedance. The obtained results allowed for the identification of regions that are characterized by the highest degree of exclusion of digital households (the lowest use of ICT). This group includes the following provinces: Podlasie, Lublin and Lubusz. Into the analyses carried out additionally and deliberately introduced the region of Masovia Province without the capital city and separately the region of Warsaw (the capital city), which clearly different from other units. Thus, it served as a reference point in the study, which represents highly urbanized areas of voivodeships characterized by a low degree of digital exclusion.
Abstract
Cytowanie	Becker A., Becker J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s306.pdf

Autor	Tomasz Rokicki
Tytuł	THE ORGANISATION OF TRANSPORT IN THE AGRIBUSINESS SECTOR IN THE RESEARCH OF THE FACULTY OF ECONOMIC SCIENCES OF WULS-SGGW IN THE 21ST CENTURY
Title
Słowa kluczowe	transport cost, agribusiness, food processing, own and external transport
Key words
Abstrakt	Transport is a very important branch of the economy. It was quite well recognized in the case of industry services, however, there have been few studies on transport services provided in the agribusiness sector. This gap was filled by employees of the Faculty of Economic Sciences at WULS-SGGW. The subjects of interest were entities dealing in food processing. The study reviewed research and publications of the Faculty’s employees that were created in the 21st century. The majority of enterprises did not have a separate department dealing with transport. Apart from own transportation, small and micro enterprises also combined their own and external transport means. Forwarding services were used to a small extent in the shipping process organisation. The results of the research at WULS-SGGW and other studies were quite similar.
Abstract
Cytowanie	Rokicki T.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s347.pdf

Autor	Beata Kuziemska, Krzysztof Pakuła, Krystyna Pieniak-Lendzion, Joanna Trębicka
Tytuł	Produkcja jabłek w Polsce – aspekty środowiskowe, ekonomiczne i logistyczne
Title	The production of apple in Poland – environmental, economics and logistics aspects
Słowa kluczowe	jabłka, rynek, produkcja, opłacalność, perspektywy rozwoju
Key words	apples, market, production, profitability, development perspectives
Abstrakt	Celem pracy była ocena warunków środowiskowo-ekonomicznych uprawy jabłek w Polsce, w tym warunków glebowo-klimatycznych, poziomu produkcji i jej opłacalności oraz struktury zagospodarowania na podstawie materiałów źródłowych za pomocą metody opisowej i porównawczej. Polska ze względu na swoje dobre warunki glebowo-klimatyczne jest największym producentem jabłek w Unii Europejskiej i jednym z większych w skali świata. W strukturze zagospodarowania tych owoców dominuje przetwórstwo (produkcja soku zagęszczonego), następnie export i bezpośrednie spożycie. Zwiększenie wartości współczynnika opłacalności produkcji jabłek wymaga stałej optymalizacji warunków uprawy, wprowadzenia koncepcji logistyki do sprawnego zarządzania zaopatrzeniem, produkcją i dystrybucją oraz poszukiwania nowych rynków zbytu i efektywnych sposobów zagospodarowania nadpodaży owoców.
Abstract	The aim of this paper was to assess the environmental and economic conditions of apple cultivation in Poland, including soil and climate conditions, production level and its profitability, the structure of management based on source materials using a descriptive and comparative method. Due to good soil and climatic conditions, Poland is the largest producer of apples in the EU and one of the largest in the world. In the utilization structure of these fruits is dominated by food processing (especially production of concentrated juice), followed by export and direct consumption. Increasing the values of profitability production index, requires optimization of cultivation conditions, introduction of the logistics concept for efficient management of supply, production and distribution as well as searching for new markets and effective ways of managing the oversupply of fruit.
Cytowanie	Kuziemska B., Pakuła K., Pieniak-Lendzion K., Trębicka J. (2018) Produkcja jabłek w Polsce – aspekty środowiskowe, ekonomiczne i logistyczne.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 81-93
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s81.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym w Polsce na przełomie XX/XXI wieku
Title	The Position of the Food Industry in Poland’s Food Chain at the Turn of the 20th to the 21st Century
Słowa kluczowe	rynek, przemysł spożywczy, przetwórstwo żywności, rolnictwo, handel, konsument
Key words	market, food industry, food processing, agriculture, trade, consumer
Abstrakt	Przemysł spożywczy jest jednym z głównych ogniw (członów) gospodarki żywnościowej. Jest on największym odbiorcą nieprzetworzonych surowców rolnych, a zarazem głównym dostawcą żywności do sfery handlu (hurtowego i detalicznego). Znaczenie przemysłu spożywczego wzrasta też z tego powodu, że firmy przetwórcze często integrują podmioty biorące udział w procesie produkcji żywności od przysłowiowego pola do stołu. Sprzyja temu wzrost towarowości polskiego rolnictwa oraz rosnący popyt na żywność wysoko przetworzoną. W ostatnich latach przewagę w relacjach handlowych zyskały duże sieci handlowe (głównie z kapitałem zagranicznym), które często narzucają warunki sprzedaży dostawcom żywności (firmom spożywczym, producentom rolnym).
Abstract	The food industry is one of the main elements of the food economy. It is the biggest consumer of raw agricultural materials, and at the same time a primary input into the wholesale trade and retail market. The significance of the food industry is also growing, due to the fact that processing plants often integrate the entities that participate in food manufacturing processes, from the proverbial “field to table.” The high quality of Polish agriculture and the increasing demand for highly-processes foods is adding to the growth of the industry. In recent years, large retail chains have gained an advantage in trade relations (mainly with foreign capital). They often impose conditions for the sale of food suppliers (food companies and agricultural producers).
Cytowanie	Mroczek R. (2018) Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym w Polsce na przełomie XX/XXI wieku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 23-37
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s23.pdf

Autor	Robert Nowacki, Katarzyna Wasilik
Tytuł	Cooperation of Enterprises of the Sector of Food Processing Industry with the Entities Rendering Business Services
Title	Cooperation of Enterprises of the Sector of Food Processing Industry with the Entities Rendering Business Services
Słowa kluczowe	food processing industry, business services, cooperation of enterprises, business relations
Key words	food processing industry, business services, cooperation of enterprises, business relations
Abstrakt	An intensive competition in the sector of food processing industry sets forth the requirement of improving the processes of operating in the market. One of them is cooperation with the entities rendering business services. The aim of the paper is to analyse the level of making use of business services by the enterprises operating in the food processing industry as well as to assess the cooperation between the companies rendering such services. The authors used for this purpose the results of quantitative research carried out among the enterprises operating in the polish market. In result of thereof they have ascertained that, in general, along with the growth of the size of an enterprise there grows the scale of the use of business services, and it must be said that greater propensity to use business services is displayed by the enterprises with the share of foreign capital. At the same time, the assessment of cooperation with the companies rendering business services is not determined either by the size of an enterprise or by the share of foreign capital.
Abstract	An intensive competition in the sector of food processing industry sets forth the requirement of improving the processes of operating in the market. One of them is cooperation with the entities rendering business services. The aim of the paper is to analyse the level of making use of business services by the enterprises operating in the food processing industry as well as to assess the cooperation between the companies rendering such services. The authors used for this purpose the results of quantitative research carried out among the enterprises operating in the polish market. In result of thereof they have ascertained that, in general, along with the growth of the size of an enterprise there grows the scale of the use of business services, and it must be said that greater propensity to use business services is displayed by the enterprises with the share of foreign capital. At the same time, the assessment of cooperation with the companies rendering business services is not determined either by the size of an enterprise or by the share of foreign capital.
Cytowanie	Nowacki R., Wasilik K. (2018) Cooperation of Enterprises of the Sector of Food Processing Industry with the Entities Rendering Business Services.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 359-369
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s359.pdf

Autor	Ewa Rosiak
Tytuł	Światowy rynek nasion oleistych i produktów ich przerobu
Title	The Global Market for Oilseeds and Their Processing Products
Słowa kluczowe	nasiona oleiste, oleje roślinne, śruty oleiste, produkcja, zużycie, handel
Key words	oilseeds, vegetable oils, oilmeals, production, consumption, trade
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w światowej produkcji, zużyciu i handlu nasionami oleistymi i produktami ich przerobu w XXI wieku. Analizę zmian przeprowadzono dla sześciu głównych regionów świata (Afryka, Azja, Ameryka Północna, Ameryka Południowa, Europa i Oceania) w oparciu o dane Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAOSTAT), które zagregowano do średnich z lat 2001-2004, 2005-2007, 2008-2010 i 2011-2013. W XXI wieku światowa produkcja i zużycie nasion oleistych, olejów roślinnych i śrut oleistych dynamicznie wzrasta, w następstwie rosnącego w skali globalnej popytu na żywność i energię odnawialną, przy czym w układzie regionalnym tempo wzrostu jest zróżnicowane. Rosną też obroty międzynarodowe tymi produktami, ale kierunki geograficzne handlu nie zmieniają się istotnie ze względu na brak znaczących zmian w samowystarczalności w zakresie nasion oleistych i produktów ich przerobu w poszczególnych regionach świata.
Abstract	The article presents changes that have occurred in the global production, consumption and trade of oilseeds and their processing products in the 21st century. The analysis of changes was carried out for the six main regions of the world (Africa, Asia, North America, South America, Europe and Oceania) based on the data of the Food and Agriculture Organization of the United Nations (EUROSTAT), which were aggregated to the average from 2001-2004, 2005-2007, 2008-2010 and 2011-2013. In the 21st century, the global production and consumption of oilseeds, vegetable oils and oil pellets is growing dynamically in the wake of the growing global demand for food and renewable energy, while the regional growth rate is diversified. The international turnover of these products is also growing, but the geographical directions of trade do not change significantly due to the lack of significant changes in self-sufficiency in the field of oilseeds and their processing products in derivatives regions of the world.
Cytowanie	Rosiak E. (2018) Światowy rynek nasion oleistych i produktów ich przerobu.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 214-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s214.pdf

Autor	Robert Mroczek, Mirosława Tereszczuk
Tytuł	Wydajność pracy i koncentracja produkcji w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów UE-28
Title	Labor Productivity and Concentration of Food Production in the Polish Food Industry against the EU-28
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, produkcja, zatrudnienie, parytet, wydajność pracy
Key words	food industry, production, employment, parity, labor productivity, Poland, UE-28
Abstrakt	Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej okazało się korzystne dla rozwoju polskiego przemysłu spożywczego. Dynamicznemu rozwojowi produkcji w tym sektorze po 2004 roku, towarzyszyła poprawa wydajności pracy, która jest jednym z głównych czynników decydujących o konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku. W latach 2004-2014 wydajność pracy mierzona wartością produkcji sprzedanej wzrosła w polskim przemyśle spożywczym (w cenach porównywalnych) z 141,2 do 225,3 tys. euro/zatrudnionego i była już tylko o ok. 10 pkt proc. niższa niż przeciętnie w UE-28. Co ważne, wzrost wydajności pracy nastąpił, choć w różnym stopniu we wszystkich branżach przemysłu spożywczego w Polsce. W analizowanym okresie zmniejszyła się liczba przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w większości krajów UE-28 i nastąpił wzrost koncentracji produkcji. Zmiany takie nastąpiły u największych producentów żywności UE-28, do których zaliczana jest też Polska.
Abstract	The aim of this study was to show changes in labor productivity and concentration of production in the Polish food industry against the background of European Union countries and the indication of the causes (factors) which caused these changes. Poland's accession to the European Union has proved beneficial for the development of the Polish food industry. The dynamic development of production in this sector after 2004 has been accompanied by improved labor productivity, which is one of the main determinants of a company's competitiveness in the market. The assessment of changes in labor productivity was made at current prices, as well as at comparable prices, taking into account the purchasing power of currencies of individual member states. The method of compound interest was used to determine the average annual changes. In the years 2004-2014, labor productivity measured by the value of sold production increased in the Polish food industry (in comparable prices) from 141.2 to 225.3 thousand Euro/employee and was only about 10 percentage points lower than the EU-28 average. Importantly, productivity growth has occurred, although to a varying extent, in all sectors of the food industry in Poland. In the analyzed period, the number of food processing enterprises decreased in most EU-28 countries and the concentration of food production increased. Such changes have occurred in the largest EU-28 food producers, to which Poland is also counted.
Cytowanie	Mroczek R., Tereszczuk M. (2018) Wydajność pracy i koncentracja produkcji w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów UE-28.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 299-308
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s299.pdf

Autor	Mariusz Chądrzyński
Tytuł	Poziom innowacyjności przedsiębiorstw w polskiej gospodarce ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu spożywczego
Title	The level of innovativeness of enterprises in the polish economy with particular emphasis on the food industry
Słowa kluczowe	innowacje, działalność innowacyjna, przedsiębiorstwo, przemysł spożywczy
Key words	innovations, innovative activity, enterprise, food industry
Abstrakt	Celem opracowania było określenie ekonomicznych aspektów związanych z działalnością innowacyjną przedsiębiorstw działających w polskiej gospodarce ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu spożywczego w latach 2004–2016. Zostało ono sporządzone na podstawie źródeł wtórnych pochodzących z publikacji GUS. W analizowanym okresie wystąpiła tendencja wzrostowa wysokości ponoszonych nakładów na działalność innowacyjną średniorocznie w przedsiębiorstwach ogółem o 5,7%, przetwórstwie przemysłowym o 3,2% a w przemyśle spożywczym o 3,9%. W przypadku stopnia odnowienia tendencja spadkowa była znacząca i wyniosła odpowiednio 57, 54 i 59%. W przypadku udziału przedsiębiorstw innowacyjnych w liczbie przedsiębiorstw ogółem wystąpiła względna stabilizacja. Występowała umiarkowana lub słaba zależność między analizowanymi parametrami ekonomicznymi.
Abstract	The aim of the study was to determine the economic aspects related to the innovative activity of enterprises operating in the polish economy, with particular emphasis on the food industry in the years 2004–2016. It was prepared on the basis of secondary sources originating from the GUS publication. In the analyzed period, there was an upward trend in the amount of expenditures on innovative activity incurred on year average in enterprises in total by 5.7%, in industrial processing by 3.2% and in the food industry by 3.9%. For the renewal rate, the downward trend was significant and amounted to 57, 54 and 59% respectively. In the case of the participation of innovative enterprises in the total number of enterprises, there was a relative stabilization. There was a moderate or weak relationship between the analyzed economic parameters.
Cytowanie	Chądrzyński M. (2018) Poziom innowacyjności przedsiębiorstw w polskiej gospodarce ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu spożywczego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 15-27
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n124_s15.pdf

Autor	Wojciech Ziętara
Tytuł	Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw rolnych nastawionych na produkcję zwierzęcą w warunkach konkurencji i globalizacji
Title	Conditional development of agribusiness-oriented agricultural enterprises in a competitive and globalized world
Słowa kluczowe	gospodarstwa i przedsiębiorstwa rolnicze, bariery rozwoju, efektywność gospodarowania, konkurencyjność
Key words	farms and agricultural companies, barriers to their development, economic efficiency, competitiveness
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono ekonomiczne, społeczne, środowiskowe i administracyjne uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw rolnych, głównie z chowem trzody chlewnej i bydła. Wskazano czynniki ekonomiczne i organizacyjne skłaniające przedsiębiorstwa rolne do zwiększania skali produkcji. Czynniki ekonomiczne związane są z szybszym tempem wzrostu kosztów pracy w gospodarce narodowej i cen środków produkcji rolniczej od cen zbytu produktów rolnych. Czynniki organizacyjne wiążą się z rosnącymi wymogami przedsiębiorstw handlu i przetwórstwa rolnego w zakresie wielkości, jakości i terminowości dostaw. Wzrost skali produkcji w gospodarstwach może prowadzić do nadmiernego obciążenia środowiska i wzrostu uciążliwości z powodu odorów dla ludności na terenach wiejskich i w efekcie do sytuacji konfliktowych na tle społecznym. Ponadto występują bariery administracyjne utrudniające realizację inwestycji budowlanych związanych z rozwojem produkcji zwierzęcej.
Abstract	The study presents economic, social, environmental and administrative factors influencing the development of agricultural enterprises, mainly the ones breeding pigs and cattle. Economic and organizational factors inducing agricultural companies to increase the scale of production are shown. The economic factors are associated with faster growth of labor costs in the national economy and the prices of means of agricultural production than of the sales prices of agricultural products. The organizational factors are connected with the growing requirements of trade companies and agricultural processing in terms of size, quality and timely deliveries. The increase in the scale of production can lead to excessive burden on the environment and growth of odor nuisance to the non-agricultural population in rural areas. As a result, it can cause social conflict situations. In addition, there are administrative barriers hindering the implementation of construction projects related to the development of animal production.
Cytowanie	Ziętara W. (2017) Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw rolnych nastawionych na produkcję zwierzęcą w warunkach konkurencji i globalizacji.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 2: 7-22
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n2_s7.pdf

Autor	Waldemar Gostomczyk
Tytuł	Stan i perspektywy rozwoju rynku biogazu w UE i Polsce – ujęcie ekonomiczne
Title	State and Prospects for the Development of the Biogas Market in the EU and Poland – Economic Approach
Słowa kluczowe	biogaz, biogazownie, energia odnawialna
Key words	biogas, biogas plants, renewable energy
Abstrakt	Rynek biogazu rolniczego różni się w poszczególnych krajach europejskich. Zarówno w Europie jak i w Polsce podstawową formą jest wykorzystanie biogazu do wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej. W dziewięciu krajach unijnych wytworzony biogaz wykorzystywany jest również w lokalnych sieciach gazowych oraz w transporcie, szczególnie komunalnym. W wytwarzaniu biogazu można opierać się na surowcach rolniczych (Niemcy) lub wykorzystaniu i przetworzeniu wszelkich odpadów rolniczych, przemysłowych i komunalnych (Dania, Szwecja). Celem artykułu jest przedstawienie dynamiki i struktury rozwoju rynku biogazu, wykorzystywanych surowców oraz opłacalności w różnych modelach prawno-finansowych. Przedstawione analizy pozwoliły wnioskować, że w przyszłości biogazownie mogą być ważnym elementem rynku energii, szczególnie na poziomie lokalnym oraz istotna częścią zrównoważonej gospodarki.
Abstract	The agricultural biogas market differs in different European countries. Both in Europe and in Poland, the basic form is the use of biogas to generate electricity and heat. In nine EU countries, the biogas produced is also used in local gas networks and in transport, especially communal. Biogas production can be based on agricultural raw materials (Germany) or the use and processing of all agricultural, industrial and municipal waste (Denmark, Sweden). The aim of this article is to present dynamics and structure of biogas market development, raw materials used and profitability in various legal and financial models. The presented analyzes have concluded that biogas plants could be an important part of the energy market in the future, particularly at the local level and an important part of a sustainable economy.
Cytowanie	Gostomczyk W. (2017) Stan i perspektywy rozwoju rynku biogazu w UE i Polsce – ujęcie ekonomiczne.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 48-64
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s48.pdf

Autor	Franciszek Kapusta
Tytuł	Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe
Title	Vegetable Market in Poland and its International Links
Słowa kluczowe	warzywa, produkcja, plon, zbiór, przetwórstwo, pochodzenie, postęp
Key words	vegetables, production, yield, harvest, processing, origin, progress
Abstrakt	Celem opracowania było scharakteryzowanie: miejsca i roli roślin warzywnych w rolnictwie, zmian w ich produkcji (powierzchnia uprawy, plony, zbiory), kierunków zagospodarowania warzyw, produkcji przetworów warzywnych, obrotów handlowych z zagranicą warzywami i ich przetworami. W opracowaniu wykorzystano takie źródła informacji jak: literaturę przedmiotu badań, analizy rynkowe Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, publikacje Głównego Urzędu Statystycznego - roczniki. Zgromadzone informacje zostały opracowane i zinterpretowane przy pomocy zespołu metod, a wśród nich: statystycznej i porównawczej w formie wertykalnej. Ocenę samowystarczalności dokonano wskaźnikami technicznymi i ekonomicznymi. Stwierdzono zmniejszanie powierzchni uprawy warzyw, wzrost plonów i duże wahania w wielkości zbiorów. Bilans handlowy warzywami świeżymi i przetworami jest ogólnie dodatni; w latach 2010 i 2011 ujemny. Występuje dodatnie saldo obrotów z krajami UE-12 oraz z krajami Wspólnoty Niepodległych Państw, chociaż od 2013 roku załamał się eksport do Rosji; wzrasta natomiast z tego kierunku import warzyw. Trwale ujemne saldo jest z krajami UE-15 i pozostałymi krajami.
Abstract	The aim of the study was to show: the place and role of vegetable crops in agriculture, changes in their production (area of crops, yields, crops), directions of vegetable development, production of vegetable products, trade with foreign countries and their products. The paper uses such sources of information as: research literature, market analysis of the Institute of Agricultural Economics and Food Economy, publications of the Central Statistical Office – yearbooks. The collected information has been developed and interpreted using a set of methods, including statistical and comparative in vertical form. The assessment of self-sufficiency was done by technical and economic indicators. There was a decrease in the area of vegetable cultivation, the increase in yield and large fluctuations in the size of the crop. The trade balance of fresh and processed vegetables is generally positive. In years 2010 and 2011 it was negative. There is a steady positive balance of trade with the EU-12 and CIS countries, although exports from these countries have fallen since 2013 - especially Russia. On the other hand, the import of vegetables increases. The permanently negative balance is with the EU-15 and other countries.
Cytowanie	Kapusta F. (2017) Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 93-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s93.pdf

Autor	Wojciech Jarecki, Barbara Wyrzykowska
Tytuł	Kompetencje menedżerskie w zarządzaniu spółdzielniami mleczarskimi
Title	Managerial Competencies in the Management of Dairy Cooperatives
Słowa kluczowe	kompetencje menedżerskie, kadra kierownicza, spółdzielnie mleczarskie, menedżerskie zarządzanie
Key words	managerial competences, managers, dairy cooperatives, managerial management
Abstrakt	Postępująca globalizacja, rozwój technologii, wahania koniunktury rynkowej to tylko niektóre trendy mające wpływ na tworzenie specyficznych wymagań kompetencyjnych wobec menedżerów. Spółdzielnie są ważnymi podmiotami na całym świecie, szczególnie w rolnictwie, a zwłaszcza w przetwórstwie mleka. Warto zatem zastanowić się, jakimi kompetencjami powinna wyróżniać się zatrudniona w nich kadra kierownicza, aby zapewniać im stabilny i długotrwały rozwój. Celem opracowania jest zaprezentowanie zestawu pożądanych kompetencji dla kadry kierowniczej w spółdzielniach mleczarskich. Do realizacji przyjętego celu oraz weryfikacji postawionych tez zastosowano analizę literatury krajowej i zagranicznej oraz badania eksperckie. Wśród kompetencji menedżerskich w spółdzielniach mleczarskich wyodrębniono: kompetencje osobiste wyznaczone cechami osobowymi, kompetencje społeczne związane ze stosunkiem do drugiego człowieka i kompetencje menedżerskie polegające na sposobie realizacji roli kierowników. Menedżerowie spółdzielni mleczarskich powinni posiadać szereg typowych kompetencji menedżerskich, takich jak: motywowanie, myślenie analityczne i strategiczne, orientacja w biznesie i orientacja na klienta oraz przywództwo.
Abstract	Increasing globalization, technological development, and market fluctuations are just some of the trends that influence the formation of specific competence requirements for managers. Cooperatives are important players in the world, particularly in agriculture, and especially in the processing of milk. It is therefore worth considering what competencies should be developed by managers employed in this industry, in order to provide them with stable and long-term opportunities. The aim of this article is to develop a set of desired competencies for executives in dairy cooperatives. The research included analysis of domestic and foreign literature and of research experts. Among the managerial competencies needed for dairy cooperatives were: personal competencies designated by personal qualities, social competencies related to inter-personal relationships and managerial competencies in the methods used by managers. Dairy cooperative managers should also have a number of typical managerial competencies such as motivation, analytical and strategic thinking, business orientation, customer orientation and leadership.
Cytowanie	Jarecki W., Wyrzykowska B. (2017) Kompetencje menedżerskie w zarządzaniu spółdzielniami mleczarskimi.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 137-144
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s137.pdf

Autor	Michał Jasiński, Anna Masłoń-Oracz
Tytuł	Rolnictwo i turystyka w rozwoju społeczno-ekonomicznym Mauritiusu
Title	Agriculture and Tourism in Socio-economic Development in Mauritius
Słowa kluczowe	rolnictwo, turystyka, rozwój społeczno-ekonomiczny, małe gospodarki wyspiarskie, monokultura turystyczna
Key words	agriculture, tourism, socio-economic development, small island economies, tourism monoculture
Abstrakt	Celem tego opracowania jest przedstawienie, analiza i ocena miejsca rolnictwa i turystyki w procesie rozwoju społeczno-ekonomicznego Mauritiusu. Jest to państwo, któremu pomimo, silnie ograniczających uwarunkowań geograficznych, udało się przyspieszenie (w ostatnich 20-30 latach) procesu rozwoju społeczno-ekonomicznego. To stało sie podstawą i wstępem do zainicjowania badań tej afrykańskiej – wyspiarskiej gospodarki.
Abstract	Africa is viewed as the next business frontier worldwide. In the last decade, we have been witnessing increased investment operations in Africa by US, Chinese, Japanese and European companies. The restrictions of African agricultural production and tourism as a prosperous industry are possible to overcome. The future prospects are favorable. The economy of Mauritius is based on sugar, tourism, textiles and apparel, and financial services, and is rapidly expanding into fish processing, ICT, hospitality and property development. The aim of this paper examines the environment for developing agro and tourism business in Mauritius, which in turn strengthens the private sector. It also identifies opportunities that can stimulate the countries’ broader reform efforts with the ultimate goal of poverty reduction.
Cytowanie	Jasiński M., Masłoń-Oracz A. (2017) Rolnictwo i turystyka w rozwoju społeczno-ekonomicznym Mauritiusu.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 145-153
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s145.pdf

Autor	Sylwia Kierczyńska
Tytuł	Podaż wiśni na rynku międzynarodowym a ceny skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce
Title	Sour Cherry Supply in the International Market and the Prices of Sour Cherry for Processing in Poland
Słowa kluczowe	produkcja wiśni, eksport wiśni, przetwórstwo wiśni, ceny wiśni do mrożenia, ceny wiśni do tłoczenia
Key words	sour cherry production, sour cherry export, sour cherry processing, the cherry price for freezing, the cherry price for stamping
Abstrakt	Celem pracy było zbadanie związku czynników podażowych na rynku wiśni z cenami skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce. Analizę związku pomiędzy cenami skupu wiśni a wielkością produkcji wiśni w poszczególnych krajach oraz poziomem eksportu wiśni przeprowadzono przy wykorzystaniu współczynników korelacji Pearsona oraz Spearmana. Wielkość produkcji wiśni w krajach, będących ich największymi producentami i eksporterami (Węgry, Serbia Polska) była ujemnie skorelowana z cenami skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce. Wielkość produkcji wiśni w krajach będących ich importerami (Niemcy, USA) była również ujemnie skorelowana z cenami skupu wiśni w Polsce. Związek pomiędzy wielkością eksportu wiśni z Węgier, Serbii i Polski a cenami skupu wiśni w Polsce był słaby i nieistotny statystycznie. Korelacja pomiędzy wielkością eksportu wiśni z tych krajów a cenami skupu wiśni w Polsce była ujemna.
Abstract	The aim of the study was to examine the relation between the supply-side factors and the prices of sour cherries for processing in Poland. Analysis of the relation between prices of sour cherries for processing in Poland and the amount of cherry production and export in selected countries was carried out using the correlation coefficients of Pearson and Spearman's. The production of sour cherries in the countries - largest producers and exporters (Hungary, Serbia, Poland) was negatively correlated with the prices of sour cherries for processing in Poland. The production of sour cherries in the countries-importers (Germany, USA) was also negatively correlated with the prices for sour cherry. The relation between the amount of sour cherries export from Hungary, Serbia and Poland and prices for sour cherries in Poland was weak and statistically non-significant. Export volume was negatively correlated with the prices for sour cherries in Poland.
Cytowanie	Kierczyńska S. (2017) Podaż wiśni na rynku międzynarodowym a ceny skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 177-186
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s177.pdf

Autor	Kalina Lutsiy
Tytuł	Obecny stan rozwoju branży mięsnej na Ukrainie
Title	The current state of development of the meat products industry in Ukraine
Słowa kluczowe	rynek mięsa i wyrobów mięsnych, branża przetwórstwa mięsnego, przedsiębiorstwa
Key words	market of meat and meat products, meat processing industry enterprises
Abstrakt	Celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie analizy obecnego stanu rynku mięsa i wyrobów mięsnych na Ukrainie dla zidentyfikowania głównych problemów z uwzględnieniem osobliwości branży. Podstawowym zadaniem było udzielenie rekomendacji na temat rozwoju działalności branży. W artykule wyróżniono główne cechy branży mięsnej, które są istotą jej problemów, a mianowicie: skomplikowany system z wieloma powiązaniami, bardzo duża zależność efektywności działalności od stabilności i efektywności współdziałania elementów, duża wrażliwość na zależność od importowanego surowca, wysoki i stały poziom ryzyka w branży. Wskutek istotnego zmniejszenia pogłowia zwierząt we wszystkich kategoriach gospodarstw zmniejszyła się produkcja mięsa. W badanym okresie (2010–2015) odnotowano wahania krajowej produkcji surowca mięsnego w wadze ubojowej. Ukraińscy producenci zwiększają całkowitą produkcję mięsa za sprawą mięsa drobiowego i wieprzowiny, a zmniejszają produkcję wołowiny, ponieważ atrakcyjność inwestycyjna tej branży jest dosyć mała ze względu na długi cykl produkcyjny oraz znaczną kapitałochłonność. Na podstawie badań należy wskazać czynniki rozwoju branży mięsnej: wsparcie państwowe, podwyższenie cen na rynku mięsa i zwiększenie produkcji mięsa, wykorzystanie nowoczesnych i surowcowo-oszczędnych technologii itd. Bezpieczeństwo żywnościowe polega na zabezpieczeniu przez państwo odpowiedniej liczby pełnowartościowych artykułów żywnościowych zaspokajającym zapotrzebowanie ludności oraz dostępnych dla każdego członka społeczeństwa. Badanie wykazało, że spożycie mięsa i jego przetworów na Ukrainie nie odpowiada poziomowi racjonalnej normy. Poziom konsumpcji produktów mięsnych w pewnej mierze wpływa na branżę mięsną i dynamikę produkcji wyrobów mięsnych, ponieważ na ogół obserwuje się tendencję do zmniejszenia produkcji w branży przetwórstwa mięsnego. W przypadku analizy wielkości eksportu produktów krajowych obserwuje się jego stopniowy wzrost w porównaniu z importem, co świadczy o spadku zależności importowej Ukrainy. Na podstawie wyników badań zaproponowano rekomendacje odnośnie rozwoju całej branży, które pomogą przedsiębiorstwom branży mięsnej efektywnie rozwijać się na istniejącym rynku.
Abstract	The aim of the present article is to analyze the current state of the market of meat and meat products in Ukraine to identify major problems with consideration of the industry specifics. The priority task was to provide recommendations for the development of the industry. The main features of meat production were identified in order to determine the main problems of the industry, namely the complexity of the system and branching connections, significant dependence of business stability and effectiveness on the efficiency of interaction of elements, high material consumption of the sector, vulnerability and high dependence on imported raw materials, as well as high and constant level of risk in the industry. Due to significant reduction in the number of animals of all categories, meat production also reduced. Over the period from 2010 to 2015, there were fluctuations in domestic production of raw meat. Ukrainian producers increased the total production of meat by poultry and pork, while reduced the volumes of beef production, since the low investment attractiveness of this industry due to the long production cycle and significant capital intensity. Based on the conducted study, there should be indicated growth factors regarding the meat industry: government support, increasing market price of raw meat and meat products, the use of resource-saving and modern technologies etc. Food security involves governmental provision of appropriate food products that meet the needs of the population for quality nutrition and their availability for each member of society. The consumption of meat and meat products in Ukraine does not satisfy the national standards rational standards. Consumption of meat products to some extent affects the meat industry, and the dynamics of production of meat. There is a general trend towards reducing the production of meat processing industry in Ukraine. Regarding the volume of exports by domestic producers, there is a gradual increase compared with imports, indicating a decrease of Ukraine’s dependence on imports. As a result of the study, there were given guidelines on the development of the whole industry, which would help enterprises of the meat industry to develop effectively in the existing market.
Cytowanie	Lutsiy K. (2017) Obecny stan rozwoju branży mięsnej na Ukrainie.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 19-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s19.pdf

Autor	Sylwia Bartnikowska, Michał Brzoski, Wojciech Czekała, Andrzej Lewicki, Anna Olszewska, Anna Smurzyńska
Tytuł	Ziemniaki jako potencjalny substrat dla biogazowni rolniczych
Title	POTATOES AS A POTENTIAL SUBSTRATE FOR A BIOGAS POWER PLANT
Słowa kluczowe	biogaz, energia elektryczna, fermentacja metanowa, ziemniak
Key words	biogas, electric energy, methane fermentation, potato
Abstrakt	Ziemniak jest zaliczany do surowców roślinnych mających wszechstronne zastosowanie, począwszy od branży spożywczej, aż do wykorzystania przy produkcji pasz. Klasyfikuje się go zarówno do roślin jadalnych, pastewnych, jak i przemysłowych. Odpady z przetwórstwa ziemniaków można wykorzystać do celów energetycznych, m.in. do wy­twarzania paliw ciekłych czy skojarzonej produkcji energii elektrycznej i cieplnej z biogazu powstałego w wyniku fermentacji metanowej. Badania wydajności biogazowej dla czterech prób substratów przeprowadzono zgodnie z obowiązującą niemiecką normą DIN 38 414/S8 w Pracowni Ekotechnologii na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu.
Abstract	Potato (Solanum tuberosum) is a very versatile vegetable, largely used as food for human, animal feeding and as well classified as industrial plant. Waste from processing potatoes can be used for energy purposes such as: liquid fuels or a combined production of electricity and heat from biogas production by anaerobic digestion. In order to test the biogas potential of potato waste an experiment were conducted at the laboratory of Eco technology of the Poznan University of Life Sciences. The treatments: I – control, II raw potatoes, III – steamed potatoes, IV – raw potato skins, V – steamed potato skins were tested in accordance to the German normalization DIN 38 414 / S8. Additionally, economic aspects concerning the revenue obtained from the sale of electric energy produced according to biogas yields observed in laboratory were estimated.
Cytowanie	Bartnikowska S., Brzoski M., Czekała W., Lewicki A., Olszewska A., Smurzyńska A. (2017) Ziemniaki jako potencjalny substrat dla biogazowni rolniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 66-74
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s66.pdf

Autor	Eugenia Czernyszewicz, Magdalena Gantner, Klaudia Kopczyńska, Katarzyna Król
Tytuł	Konkurencyjność polskich odmian orzechów laskowych w zależności od ich jakości określonej właściwościami fizykochemicznymi
Title	Competitiveness of Polish cultivars of hazelnuts depending on their quality determined by physicochemical properties
Słowa kluczowe	orzechy laskowe, konkurencyjność, jakość, prażenie, aktywność wody, tekstura, barwa
Key words	hazelnuts, competitiveness, quality, roasting, water activity, texture, color
Abstrakt	Celem pracy jest porównanie jakości orzechów laskowych uprawianych w Polsce do orzechów importowanych, dokonane na podstawie oceny zmian ich właściwości fizykochemicznych w zależności od zastosowanych parametrów prażenia. Materiałem badawczym były orzechy dwóch odmian leszczyny uprawianej w Polsce: ‘Olbrzym z Halle’ i ‘Cosford’. Próbki poddano obróbce cieplnej w dziewięciu kombinacjach: w temperaturze 110°C, 130°C i 160°C, każda w czasie 15, 30 i 60 min. Badano takie parametry, jak: aktywność wody, barwa powierzchni łuski wewnętrznej (brązowej) i powierzchni czystego jądra orzecha oraz jego twardość. Proces prażenia spowodował obniżenie aktywności wody, zmniejszenie jasności (L*) jąder orzechów laskowych niezależnie od odmiany i wzrost wartości indeksu brązowienia (BI). Głównym parametrem decydującym o tych zmianach była temperatura. Ponadto, wraz ze zwiększaniem się temperatury procesu, twardość orzechów zmniejszała się, a ich struktura stawała się bardziej krucha i delikatna. Orzechy odmiany ‘Cosford’ charakteryzowały się większą twardością w stanie surowym w porównaniu do orzechów odmiany ‘Olbrzym z Halle’. Najwyższą jakość orzechów niezależnie od odmiany zapewniało prażenie w 130°C przez 30 min. Orzechy obu odmian prażone w tych parametrach charakteryzowały się porównywalną, dużą łatwością w usuwaniu z nich brązowej łuski wewnętrznej. Dobór optymalnych parametrów procesów technologicznych może wpłynąć na poprawę właściwości przetwórczych orzechów laskowych uprawianych w Polsce, co w konsekwencji umożliwi osiągnięcie konkurencyjności względem zagranicznych odmian i zwiększy szansę ich eksportu, a także wykorzystanie ich krajowej produkcji cukierniczej.
Abstract	The aim of the study is to compare the quality of hazelnuts grown in Poland in opposition to imported ones, based on their changes in physicochemical properties depending on the roasting parameters. The plant material was two hazelnuts cultivars grown in Poland: ‘Olbrzym z Halle’ and ‘Cosford’. The samples were roasted at nine specific temperatures and time conditions: at 110°C, 130°C and 160°C, each at 15, 30 and 60 min. Parameters such as water activity, color of the inner (brown) skin of the husk and color of the pure kernel’s surface and hardness were investigated. The roasting process reduced water activity, decreased luminosity (L*) of kernel hazelnuts irrespective of cultivar and increased browning index (BI) value. The main parameter determining these changes was temperature. In addition, as the process temperature increased the hardness of the nuts and their structure became more fragile and delicate. Nuts of ‘Cosford’ cultivar were characterized by higher hardness compared to the nuts of ‘Olbrzym z Halle’ cultivar. The temperature of 130° for 30 min provided the best quality of the roasted nuts, regardless of the cultivar. Nuts of both cultivars, roasted in these parameters were characterized by comparable, high ease of removal of the brown inner skin. The selection of optimal parameters of technological process can improve the processing properties of Polish hazelnuts and, consequently, ensure their competitive advantage against nuts grown in other countries. This fact could increase both the chance of their export as well as the use in Polish confectionery production.
Cytowanie	Czernyszewicz E., Gantner M., Kopczyńska K., Król K. (2017) Konkurencyjność polskich odmian orzechów laskowych w zależności od ich jakości określonej właściwościami fizykochemicznymi.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 127-138
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s127.pdf

Autor	Olga Podlińska
Tytuł	Przetwórstwo spożywcze w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej
Title	FOOD PROCESSING IN POLAND AGAINST THE EUROPEAN UNION COUNTRIES
Słowa kluczowe	przetwórstwo spożywcze, przemysł, przemysł spożywczy
Key words	food processing, industry, food industry
Abstrakt	Celem artykułu jest ukazanie pozycji polskiego przetwórstwa spożywczego na tle przetwórstwa spożywczego w krajach Unii Europejskiej oraz przedstawienie przetwórstwa spożywczego w Polsce na tle całego przemysłu. Realizację podjętej tematyki rozpoczęto od studiów literaturowych pozycji krajowych jak i międzynarodowych. W części empirycznej wykorzystano dane publikowane przez Europejski Urząd Statystyczny EUROSTAT oraz Główny Urząd Statystyczny GUS. W celu zobrazowania pozycji przetwórstwa spożywczego posłużono się udziałem procentowym produkcji sprzedanej przemysłu spożywczego w ogólnej wartości produkcji sprzedanej przemysłu. Biorąc pod uwagę udział całkowitej wartość produkcji sprzedanej w krajach Unii Europejskiej w 2016 r. Polska znalazła się wśród liderów krajów członkowskich, zajmując szóstą pozycję. Z udziałem 4% uplasowała się za Niemcami, Włochami, Francją, Wielką Brytanią i Hiszpanią. Zestawienia w opracowaniu dotyczą lat 2015 i 2016.
Abstract	The aim of the article is to present the position of the Polish food processing sector in the context of food processing in the European Union countries and to present the food processing in Poland against the whole industry production. The execution of the subject in question started with the literature studies of national and international positions. In the empirical part the data published by the European Statistical Office EUROSTAT and the Central Statistical Office of Poland (GUS) were used. The share of the sold food industry production in the total value of the sold industrial production was used to illustrate the position of the food processing sector. Taking into account the total value of sold production in the European Union countries in 2016, Poland was among the leaders of the member states, occupying the sixth position. With the share of 4% it was placed after Germany, Italy, France, Great Britain and Spain. The comparisons are for the years 2015 and 2016.
Cytowanie	Podlińska O. (2017) Przetwórstwo spożywcze w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 137-145
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s137.pdf