221. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Bański J. Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na wsi – wybrane zagadnienia
Autor | Jerzy Bański |
Tytuł | Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na wsi – wybrane zagadnienia |
Title | ENTREPRENEURSHIPS DEVELOPMENT FACTORS IN THE COUNTRYSIDE – SELECTED ISSUES |
Słowa kluczowe | przedsiębiorczość, obszary wiejskie, otoczenie biznesu, rozwój wsi, Polska |
Key words | entrepreneurship, rural areas, institutional background, rural development, Poland |
Abstrakt | Celem opracowania jest diagnoza i ocena wybranych uwarunkowań rozwoju przedsiębiorczości na wsi. Podstawowym materiałem źródłowym były wyniki badań społecznych wykonanych w 2014 r. wśród 570 przedsiębiorców wiejskich. Przeprowadzone badania wykazały, że przedsiębiorcy działający na polskiej wsi mają słabo rozpoznany system instytucjonalnego wsparcia ich działalności. Za najbardziej uciążliwe elementy prowadzenia firmy uznano: skomplikowany system podatkowy, dochodzenie należności kontraktowych, uzyskiwanie licencji i pozwoleń oraz pozyskiwanie kapitału. Rezultatem dominacji branż tradycyjnych, niekorzystnej lokalizacji przestrzennej i niskiej jakości kapitału społecznego jest niski poziom konkurencyjności firm działających na wsi. Podobnie można ocenić poziom współpracy firm, który ma na ogół charakter nieformalny i dotyczy przede wszystkim skali lokalnej. |
Abstract | The aim of the study is the analysis and evaluation of selected determinants of entrepreneurship development in the countryside. The primary source material are the results of research carried out in 2014 among 570 rural entrepreneurs in all Poland`s regions. The research focuses on four issues: institutional background, regulatory background, financial support, competitiveness and cooperation of enterprises. The study showed that entrepreneurs operating in the countryside are poorly recognized system of institutional support for their activities. Business owners have identified the four most burdensome regulatory factors: a complicated tax system, debt recovery contract, obtaining licenses and permits and raising capital. The result of the dominance of traditional sectors, unfavorable spatial location and low quality of social capital is the low level of competitiveness of companies operating in the countryside. Similar evaluation is the level of cooperation of companies, which is generally informal and focuses on a local scale. |
Cytowanie | Bański J. (2015) Uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości na wsi – wybrane zagadnienia.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 59-69 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n1_s59.pdf |
|
|
222. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Chodkowska-Miszczuk J. Biogazownie rolnicze w rozwoju małoskalowych instalacji odnawialnych źródeł energii w Polsce
Autor | Justyna Chodkowska-Miszczuk |
Tytuł | Biogazownie rolnicze w rozwoju małoskalowych instalacji odnawialnych źródeł energii w Polsce |
Title | AGRICULTURAL BIOGAS PLANTS IN THE DEVELOPMENT OF SMALL-SCALE RENEWABLE ENERGY INSTALLATIONS IN POLAND |
Słowa kluczowe | Polska, struktura i rozmieszczenie biogazowni rolniczych, małoskalowe instalacje |
Key words | Poland, structure and distribution of agricultural biogas plants, small-scale installations |
Abstrakt | W artykule zaprezentowano biogazownie rolnicze w kontekście rozwoju małoskalowych instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce. Przedstawiono projekty małych biogazowni rolniczych (o średniej mocy zainstalowanej około 0,1 MW) w kontekście rozwoju generacji rozproszonej jako przykład małoskalowych instalacji odnawialnych źródeł energii w Polsce. Omówiono egzogeniczne i endogeniczne uwarunkowania rozwoju instalacji biogazowych w Polsce. Zwrócono uwagę na to, że projekty małych biogazowni rolniczych powstają w gminach wyróżniających się na tle kraju m.in. znacznie większą średnią powierzchnią gospodarstw rolnych, wynoszącą 11 ha (średnia wielkość gospodarstw rolnych w skali Polski to 7 ha). Ponadto gminy te cechuje większy udział gospodarstw rolnych utrzymujących zwierzęta. |
Abstract | The aim of the article is to present agricultural biogas plants in the context of the development of small-scale renewable energy installations in Poland. The projects of small agricultural biogas plants (with an average installed capacity of about 0.1 MW) are presented in the context of the development of distributed generation in Poland. The both exogenous and endogenous factors of the development of agricultural biogas plants in Poland are discussed. It must be noted that the projects of small agricultural biogas are noted in gminas which distinguish oneself inter alia larger an average farm size, i.e. 11 ha (the average farm size in Poland is 7 ha) with livestock. |
Cytowanie | Chodkowska-Miszczuk J. (2015) Biogazownie rolnicze w rozwoju małoskalowych instalacji odnawialnych źródeł energii w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 97-105 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n1_s97.pdf |
|
|
223. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Bartkowiak-Bakun N. Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego
Autor | Natalia Bartkowiak-Bakun |
Tytuł | Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego |
Title | THE DIVERSITY OF SOCIOECONOMIC DEVELOPMENT OF RURAL AREAS IN THE WIELKOPOLSKA REGION |
Słowa kluczowe | rozwój społeczno-gospodarczy, obszary wiejskie, Wielkopolska, autokorelacja przestrzenna |
Key words | rural areas, Wielkopolska region, socioeconomic development, spatial autocorrelation |
Abstrakt | Celem artykułu jest pomiar rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich Wielkopolski. Dokonano pomiaru składowych rozwoju (renta położenia, infrastruktura społeczna, infrastruktura techniczna, kapitał ludzki i społeczny, finanse lokalne) i poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego, a także stworzono typologię obszarów wiejskich Wielkopolski. Do pomiaru wykorzystano miarę syntetyczną. Rozpoznanie zależności przestrzennej możliwe było dzięki zbadaniu współczynnika autokorelacji I Morana. Otrzymane wyniki badań dowiodły występowania istotnych zróżnicowań w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich Wielkopolski. |
Abstract | The aim of the following article is diagnosis of the condition and diversity of socioeconomic development of rural areas in the Wielkopolska region. The object of the study was selected development conditions: location rent, infrastructural equipment, human and social capital. Proceedings conducted research which measured the socioeconomic development and made a typology of rural areas. The assumed goal was realised with the application of synthetic measure and the spatial autocorrelation (Global Moran’s I). The results of the analysis showed significant differences level of socioeconomic development of rural areas in Wielkopolska region. |
Cytowanie | Bartkowiak-Bakun N. (2015) Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 7-13 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n2_s7.pdf |
|
|
224. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Zhuk V. Instytucjonalne podstawy rozwoju procesów inwestycyjnych rolnictwa w gospodarce Ukrainy
Autor | Valeriy Zhuk |
Tytuł | Instytucjonalne podstawy rozwoju procesów inwestycyjnych rolnictwa w gospodarce Ukrainy |
Title | Institutional basis for development of investment processes in agrarian economy of Ukraine |
Słowa kluczowe | procesy inwestycyjne; polityka inwestycyjna; atrakcyjność inwestycyjna; wsparcie inwestycyjne; trendy inwestycyjne; teoria instytucjonalna |
Key words | investment processes; investment policy; investment attractiveness; state investment support; investment trends; institutional theory |
Abstrakt | W artykule poddano badaniu stan procesów inwestycyjnych, ich zmian strukturalnych oraz trend priorytetowych inwestycji w rolnictwie. Potwierdzono wpływ instytucji na rozwój polityki inwestycyjnej oraz na zmiany procesów inwestycyjnych. Ocenie poddano wpływ instytucji (przepisy prawne dotyczące „reguł gry”) na efektywność realizowanych inwestycji. Zidentyfikowano działania podejmowane przez formalne instytucje celem przedstawienia inwestycyjnego sukcesu dużych podmiotów agrobiznesu na Ukrainie. Za główną przyczynę małej atrakcyjności inwestycyjnej małych i średnich przedsiębiorstw w sektorze agrarnym ukraińskiej gospodarki uznano ograniczone i nieefektywne wykorzystanie środków budżetowych, słaby rynek oraz stopień dojrzałości inwestycyjnej instytucji nieformalnych. Stan nieformalnych instytucji (społeczno-kulturowe i psychologiczne instytucji – typu ukraińskiego chłopstwa) został zidentyfikowany jako główny powód opóźnienia małych i średnich podmiotów gospodarczych w porównaniu do osiągnięć inwestycyjnych gospodarstw rolnych. Ocenie poddano drogi rozwoju nieformalnych instytucji, na przykładzie doświadczeń Polski i innych krajów rozwiniętych. Zaakcentowano, że atutem małych i średnich przedsiębiorstw była kapitalizacja, która jest istotna dla dalszego rozwoju procesów inwestycyjnych na Ukrainie. |
Abstract | The state of investment processes in agriculture was studied; the structural shifts and priority trends of investments were analyzed. The influence of the institutions was substantiated on the development of the investment policy, formation of investment processes. The influence of formal institutions (legal regulations for the ‘rules of play’) was assessed on the investment efficiency. The role of the formal institutions was identified in the investment success of the big agricultural business of Ukraine. The main causes of the low investment attractiveness of small and medium-sized business in the agrarian sector of the Ukrainian economy were defined – a limited and inefficient use of budget funds, weak market and investment maturity of non-formal institutions. The state of the non-formal institutions (sociocultural, psychological type of the Ukrainian peasantry) was identified as the main reason of the small and medium-sized business lag compared to the investment achievements of the agricultural holdings. The ways of development for the non-formal institutions were substantiated from the experience and examples of Poland and other developed countries. It was accentuated that asset capitalization of the small and medium-sized companies would be important for development of the investment processes in Ukraine. |
Cytowanie | Zhuk V. (2015) Instytucjonalne podstawy rozwoju procesów inwestycyjnych rolnictwa w gospodarce Ukrainy.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 5-17 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n1_s5.pdf |
|
|
225. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Kozłowska-Makóś D. Efekt synergii w procesach łączenia się kapitału (wybrane problemy)
Autor | Danuta Kozłowska-Makóś |
Tytuł | Efekt synergii w procesach łączenia się kapitału (wybrane problemy) |
Title | The synergy effect in the processes of capital combining (selected problems) |
Słowa kluczowe | fuzje i przejęcia; grupy kapitałowe; efekt synergii; wartość firmy |
Key words | mergers and acquisitions; capital groups; synergy effect; company goodwill |
Abstrakt | Fuzje i przejęcia decydują o konkurencyjności i rozwoju nie tylko przedsiębiorstw, ale także sektorów, a nawet całej gospodarki. Jednocześnie należą do procesów trudnych i skomplikowanych, które w wielu przypadkach kończą się niepowodzeniem. Niewątpliwie są uzasadnione, jeżeli prowadzą do zwiększenia wartości dodanej (lub w szczególnych przypadkach do zapobieżenia jej spadkowi). Wartość uzyskana w wyniku przejęcia to inaczej wartość uzyskana dzięki synergii, która jest różnicą między wartością połączonych przedsiębiorstw a sumą odrębnych wartości przedsiębiorstwa przejmującego i przejmowanego. Efekt synergii może pochodzić z różnych źródeł, zarówno finansowych, jak i operacyjnych (struktura organizacyjna, styl zarządzania itp.). W rzeczywistości synergie są nie tylko konsekwencją tworzenia grup kapitałowych, ale często są jednym z powodów ich istnienia i funkcjonowania. |
Abstract | Mergers and acquisitions decide on the competitiveness and development of not only companies but also sectors and even the whole economy. At the same time the processes are difficult and complicated, which in many cases they end with failure. Undoubtedly, they are justified if they lead to an increase in the value added (or in special cases, to prevent against decrease). The value obtained as a result of the acquisition is otherwise value obtained through synergy, which is the difference between the value of the combined companies and the sum of the separate values of the acquiring company and the acquired. Synergies can come from various sources, both financial as well as operational (organizational structure, management style, etc.). In fact, the synergies are not only a consequence of capital groups creating, but they are often one of the reasons for their being and functioning. |
Cytowanie | Kozłowska-Makóś D. (2015) Efekt synergii w procesach łączenia się kapitału (wybrane problemy).Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 17-27 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n2_s17.pdf |
|
|
226. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Sikacz H. Płynność finansowa wybranych grup kapitałowych związanych z RESPECT Index
Autor | Hanna Sikacz |
Tytuł | Płynność finansowa wybranych grup kapitałowych związanych z RESPECT Index |
Title | Financial liquidity in selected capital groups associated with the RESPECT Index |
Słowa kluczowe | społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw; ryzyko; płynność finansowa; RESPECT Index; grupa kapitałowa; jednostka dominująca |
Key words | corporate social responsibility; risk; liquidity; the RESPECT Index; Capital Group; parent entity |
Abstrakt | Celem opracowania jest ocena płynności finansowej na podstawie skonsolidowanych i jednostkowych sprawozdań finansowych grup kapitałowych oraz jednostek w nich dominujących, obecnych na RESPECT Index. Sformułowane zostały pytania badawcze, które dotyczyły powiązań między działalnością przedsiębiorstwa w obszarze zaangażowania społecznego a wynikami w obszarze płynności finansowej, wpływu włączenia idei CSR do strategii dzia- łania przedsiębiorstwa na płynność finansową, oceny płynności finansowej grup kapitałowych i ich jednostek dominujących angażujących się w działania CSR, różnic w ocenie płynności grup kapitałowych i ich jednostek dominują- cych. Bardzo prawdopodobne jest istnienie powiązana między działalnością przedsiębiorstwa w obszarze zaangażowania społecznego a wynikami w obszarze płynności finansowej. Płynność finansowa grup kapitałowych i ich jednostek dominujących objętych badaniem ocenić należy bardzo wysoko. Sytuacja grup kapitałowych przedstawia się korzystniej z punktu widzenia wielkości wskaźników płynności niż ich jednostek dominujących. Wielkości wskaźników płynności dla poszczególnych spółek obliczone na podstawie danych skonsolidowanych i sprawozdania jednostkowego nie różnią się istotnie statystycznie, a pomiędzy wielkościami obliczonych wskaźników dla grupy kapitałowej i jej jednostki dominującej występuje wysoka korelacja. |
Abstract | The aim of the study is to assess liquidity on the basis of the consolidated and individual financial statements of capital groups and their parent companies, which are on the RESPECT Index. Research questions were formulated, which concerned the relationship between the company’s activities in the area of social engagement and results in the area of liquidity, the impact of the inclusion of CSR to the strategy of the company for financial liquidity, assessing the financial liquidity of capital groups and their parent companies which are engaged in CSR activities, the differences in assessing the liquidity of capital groups and their parent companies. It is very likely the existence of link between the company’s activities in the area of social engagement and results in the area of liquidity. The financial liquidity of capital groups and their parent companies is on a very high level. The situation of capital groups is presented preferably in terms of liquidity ratios than their parent companies. Liquidity ratios based on consolidated and the individual financial statements do not differ significantly and there is a high correlation between the values of the calculated ratios for the capital group and its parent company. |
Cytowanie | Sikacz H. (2015) Płynność finansowa wybranych grup kapitałowych związanych z RESPECT Index.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 41-52 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n2_s41.pdf |
|
|
227. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Bolibok P. Czy standaryzacja rachunkowości zwiększa znaczenie sprawozdawczości finansowej dla wartości rynkowej w sektorze bankowym?
Autor | Piotr Bolibok |
Tytuł | Czy standaryzacja rachunkowości zwiększa znaczenie sprawozdawczości finansowej dla wartości rynkowej w sektorze bankowym? |
Title | Does standardisation of accounting improve the value relevance of financial reporting in banking sector? |
Słowa kluczowe | standaryzacja rachunkowości; banki; znaczenie dla wartości rynkowej; sprawozdawczość finansowa |
Key words | accounting standardisation; banks; value relevance; financial reporting |
Abstrakt | Celem artykułu jest ocena wpływu przyjęcia Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej na znaczenie skonsolidowanej sprawozdawczości finansowej dla wartości rynkowej banków na wschodzącym rynku kapitałowym Polski. Badaniem objęto próbę wszystkich banków komercyjnych z siedzibą w kraju, notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w okresie 1997–2013, które sporządzały skonsolidowane sprawozdania finansowe zarówno przed 2005 rokiem, jak i po nim od kiedy MSSF stały się obligatoryjne. Zastosowane metody badawcze obejmowały analizę regresji liniowej oraz test Chowa oszacowań stabilności parametrów. Wyniki empiryczne wskazują, że obserwowany wzrost znaczenia dla wartości rynkowej wartości księgowej skonsolidowanych kapitałów własnych, jak również wyników finansowych netto banków po przyjęciu MSSF jest nieistotny statystycznie. Ponadto, zdolność wspomnianych zmiennych księgowych do objaśniania zmienności wartości rynkowej faktycznie zmalała w okresie po przyjęciu standardów. Uzyskane rezultaty są zatem spójne z wynikami poprzednich badań dotyczących zarówno sektora bankowego, jak i przedsiębiorstw niefinansowych na polskim rynku kapitałowym |
Abstract | The paper aims at investigating the impact of the adoption of the International Financial Reporting Standards on the value relevance of consolidated financial reporting of banks in the emerging capital market of Poland. The investigation covers a sample of all domestically-based commercial banks listed on the Warsaw Stock Exchange over the period 1997–2013 that prepared consolidated financial statements both before and after 2005, when IFRS became mandatory. The research methods employed involved multiple linear regression analysis and the Chow test for structural break. The empirical evidence indicates that observed increase in the value relevance of consolidated book values of equity and net earnings of banks after adoption of IFRS is statistically insignificant. Moreover, the descriptive power of the aforementioned accounting variables appears to have in fact diminished in the period succeeding the adoption. The obtained results are therefore consistent with the findings of previous studies regarding both banking and non-financial enterprises sector in the Polish capital market. |
Cytowanie | Bolibok P. (2015) Czy standaryzacja rachunkowości zwiększa znaczenie sprawozdawczości finansowej dla wartości rynkowej w sektorze bankowym?.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 65-76 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n2_s65.pdf |
|
|
228. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Bolibok P. Znaczenie zyskowności, wartości księgowej oraz rachunku przepływów pieniężnych w polskim systemie bankowym
Autor | Piotr Bolibok |
Tytuł | Znaczenie zyskowności, wartości księgowej oraz rachunku przepływów pieniężnych w polskim systemie bankowym |
Title | The relative value relevance of earnings, book values and cash flows in the Polish banking secto |
Słowa kluczowe | znaczenie dla wartości rynkowej; banki; wartość księgowa; wyniki finansowe; przepływy pieniężne |
Key words | value relevance; banks; book values; earnings; cash flows |
Abstrakt | Celem artykułu jest zbadanie względnego znaczenia fundamentalnych pozycji ze sprawozdań finansowych banków: wyników finansowych netto, wartości księgowej kapitałów własnych i przepływów pieniężnych w warunkach polskiego rynku kapitałowego. Próba badawcza objęła wszystkie banki z siedzibą w Polsce notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w okresie 1997-2014. Zastosowane metody badawcze obejmują parametryczne i nieparametryczne analizy korelacji, jak również prostą i wieloraką krokową regresję liniową. Uzyskane wyniki są spójne z wnioskami poprzednich opracowań w literaturze międzynarodowej i wskazują, że wartość rynkowa banków najsilniej powiązana jest z wartością księgową kapitałów własnych, a w dalszej kolejności z wynikami finansowymi netto. Raportowane przez banki przepływy pieniężne wydają się jednak mieć ograniczoną przydatność informacyjną dla inwestorów na rynkach kapitałowych, gdyż nie oferują istotnego przyrostu zdolności predykcyjnej ponad tę wynikającą z wartości księgowej kapitałów własnych i wyników netto. |
Abstract | The paper aims to investigate the relative value relevance of the fundamental items from the financial statements of banks: net earnings, book values of equity and cash flows in the context of the capital market of Poland. The examined sample covered all domestically-based banks listed on the Warsaw Stock Exchange over the period 1997–2014. The research methods employed involved parametric and non-parametric analyses of correlation, as well as simple and stepwise multiple linear regression. The obtained results are consistent with the findings of prior international studies and indicate that the market value of banks is most strongly related to book values of equity followed by net earnings. On the other hand cash flows reported by banks seem to be of a limited informativeness for equity investors as they do not provide any significant incremental explanatory power beyond that conveyed by book values of equity and net earnings. |
Cytowanie | Bolibok P. (2015) Znaczenie zyskowności, wartości księgowej oraz rachunku przepływów pieniężnych w polskim systemie bankowym .Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 19-31 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n4_s19.pdf |
|
|
229. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Kil K. Determinanty bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej
Autor | Krzysztof Kil |
Tytuł | Determinanty bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej |
Title | Determinants of financial safety listed banks in the countries of Central and Eastern Europe |
Słowa kluczowe | banki giełdowe; bezpieczeństwo finansowe; kraje EŚW; Z-score |
Key words | listed banks; financial safety; CEE; Z-score |
Abstrakt | W artykule przeprowadzono analizę determinant bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych krajów Europy Środkowo-Wschodniej w latach 2004–2014 w podziale na subregiony – Europę Środkową, Europę Południowo- -Wschodnią i Wspólnotę Niepodległych Państw. Przedstawiono przegląd wybranych dotychczasowych badań w tym obszarze oraz dokonano oceny wpływu czynników makro- i mikroekonomicznych na poziom bezpieczeństwa mierzony łącznym współczynnikiem kapitałowym, wskaźnikami Tier 1 i KW/A oraz indeksem Z-score. Zaobserwowano znaczące zróżnicowanie determinant bezpieczeń- stwa banków w poszczególnych grupach badawczych, zarówno w przed-, jak i pokryzysowym okresie |
Abstract | The paper analyzes determinants of financial safety of listed banks in countries of Central and Eastern Europe in the years 2004–2014, with the countries being divided into groups: Central Europe, South-Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States. An overview of selected existing research in this area was presented and the impact of macro- and microeconomic factors on the safety factor, measured by total capital ratio, Tier 1 and E/A and the index Z-score, was assessed. Significant differences in safety determinants between banks in different research groups, both pre- and post-crisis, were observed. |
Cytowanie | Kil K. (2015) Determinanty bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 5-17 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n4_s5.pdf |
|
|
230. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Mądra-Sawicka M. Znaczenie wewnętrznych źródeł finansowania w kształtowaniu struktury kapitału przedsiębiorstw rolniczych
Autor | Magdalena Mądra-Sawicka |
Tytuł | Znaczenie wewnętrznych źródeł finansowania w kształtowaniu struktury kapitału przedsiębiorstw rolniczych |
Title | The importance of internal sources of financing regard to capital structure decisions in agricultural enterprises |
Słowa kluczowe | wewnętrzne źródła finansowania; struktura kapitału; przedsiębiorstwa rolnicze |
Key words | internal sources of financing; capital structure; agriculture enterprises |
Abstrakt | Celem przeprowadzonych badań było określenie zależności pomiędzy poziomem finansowania wewnętrznego a strukturą kapitału. W badaniach określono także relacje poziomu finansowania wewnętrznego w odniesieniu do ponoszonych nakładów inwestycyjnych, poziomu zadłużenia i struktury długu oraz rentowności operacyjnej i kapitału własnego. Badania przeprowadzono dla przedsiębiorstw rolniczych w latach 2009–2012. Na podstawie ich wyników potwierdzono, iż dobór struktury kapitału w badanych podmiotach był determinowany przez poziom finansowania wewnętrznego. Grupy przedsiębiorstw o najniższym i najwyższym poziomie finansowania wewnętrznego istotnie różniły się między sobą ze względu na strukturę kapitału, rentowność operacyjną i rentowność kapitału własnego. |
Abstract | The aim of the study was to determine the relationship between the level of internal financing and capital structure. In addition, research has identified the relationship between the level of internal funding in regard to the investments expenditures, debt levels and its structure and operating profitability and return on equity. The study was conducted on group of agricultural enterprises in 2009–2012. Based on the survey confirmed that the decision concerning the capital structure were determined by the level of internal financing. The group of companies with the lowest and highest level of internal financing were significantly differed due to the structure of capital, operating margin and return on equity. |
Cytowanie | Mądra-Sawicka M. (2015) Znaczenie wewnętrznych źródeł finansowania w kształtowaniu struktury kapitału przedsiębiorstw rolniczych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 87-98 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n4_s87.pdf |
|
|
231. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Zuba-Ciszewska M. Wpływ koncentracji kapitału własnego na jego efektywność w wybranych spółdzielniach mleczarskich w Polsce w latach 2003–2012
Autor | Maria Zuba-Ciszewska |
Tytuł | Wpływ koncentracji kapitału własnego na jego efektywność w wybranych spółdzielniach mleczarskich w Polsce w latach 2003–2012 |
Title | The influence of the concentration of equity capital on its efficiency in selected milk cooperatives in Poland in years 2003–2012 |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The aim of the work was to analyse and evaluate the impact of the concentration of equity capital on its efficiency on the example of two biggest milk cooperatives in Poland (SM Mlekovita and SM Mlekpol). Except of standard appraisal factors of the efficiency of the considered capital, indicators of the productivity of equity capital altogether and its fundamental components were applied. In years 2003–2012 examined milk cooperatives were characterized by large concentration of equity capital, realizing somewhat different strategies of its concentration. Large concentration of equity capital significantly improved the value of the property of these cooperatives, as well as their sales revenue. In both co-operatives the worsening of the financial profitability was caused by a fall of the sales profitability as well as the multiplier of the equity capital. However, the growth of the capital productivity positively influenced the value of the indicator ROE. The productivity of the equity capital and its components fell. The principal amounts of the equity capital and the shareholding fund and capital fund are very strongly related to the sales value. |
Cytowanie | Zuba-Ciszewska M. (2015) Wpływ koncentracji kapitału własnego na jego efektywność w wybranych spółdzielniach mleczarskich w Polsce w latach 2003–2012.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 109: 107-121 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n109_s107.pdf |
|
|
232. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2015 |
|
Kacprzak M., Król A. Kapitał ludzki na rynku pracy
Autor | Marzena Kacprzak, Agnieszka Król |
Tytuł | Kapitał ludzki na rynku pracy |
Title | Human capital in the labour market |
Słowa kluczowe | kapitał ludzki, rynek pracy, zatrudnienie, kompetencje |
Key words | human capital, the labour market, employment, expertise |
Abstrakt | W artykule dokonano próby charakterystyki kapitału ludzkiego oraz uwarunkowań jego rozwoju w Polsce. Zwrócono także uwagę na aspekty rynku pracy widzianego oczami pracodawcy. Jak wynika z badań, nadal za kluczowe uważa się posiadanie doświadczenia, wykształcenia oraz kompetencji, nie tylko zawodowych, lecz także na poziomie wyższym niż wymaga tego stanowisko pracy. Materiałem badawczym wykorzystanym w artykule są dane empiryczne z badań V edycji projektu Bilans kapitału ludzkiego, GUS oraz Eurostatu. Projekt BKL realizowany był przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Liczby uzyskane na podstawie danych BKL mogą być nieco wyższe niż podawane przez PUP, gdyż deklaracje respondentów mogą nie być tak precyzyjne jak oficjalne rejestry. Nie mniej jednak nie wpływają one w sposób znaczący na deformowanie obrazu rzeczywistej sytuacji na rynku pracy oraz sygnalizują kluczowe problemy i tendencje. |
Abstract | The article is an attempt to characterize human capital and conditions of his development in Poland. It also draws attention to the aspects of labour market seen through the eyes of an employer. Studies show that experience, education and soft skills are still key factors and they are required on higher level than it is needed for the position. Research material used for the article contains empiric data from studies of Fifth edition of project Study of Human Capital in Poland, data from Central Statistical Office of Poland and Eurostat. Project SoHCiP was implemented by Polish Agency for Enterprise Development. Numbers obtained based on study by Human Capital in Poland could be a little higher than the ones given by District Labour Office, because responders declarations might be not as precise as their official registers. Nevertheless they do not have such an important impact on deforming the picture of labour`s market situation and they highlight key problems and tendencies. |
Cytowanie | Kacprzak M., Król A. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2015_n4_s33.pdf |
|
|
233. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Miklaszewska E. Ryzyko reputacyjne w procesach fuzji i przejęć na globalnym rynku bankowym
Autor | Ewa Miklaszewska |
Tytuł | Ryzyko reputacyjne w procesach fuzji i przejęć na globalnym rynku bankowym |
Title | Reputational risk in mergers and acquisitions on the global banking market |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | One of the typical problems in merger and acquisition is the post-merger integration of corporate culture, including the management of reputation risk. This is a relatively new problem, as the reputational risk was not initially included in the Basel Committee recommendations. The post-crisis period brought increased interest in this type of risk. The purpose of this article is therefore to trace the sources of reputational risk and consequences of the problems associated with the negative reputation of the bank, focusing on large global institutions. Numerous empirical examples have shown that reputational risk is more important for large than for small banks, as well as those of smaller capitalization and consequently should be an important factor in consolidation processes. Reputational problems may result in either bankruptcy after the scandal, or long-term loss of customers and business partners, leading to the destruction of the brand and company image. |
Cytowanie | Miklaszewska E. (2015) Ryzyko reputacyjne w procesach fuzji i przejęć na globalnym rynku bankowym.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 109: 97-106 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n109_s97.pdf |
|
|
234. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Kosiń P. Zwiększanie zaangażowania kapitałowego w spółce zależnej a wartość godziwa
Autor | Paweł Kosiń |
Tytuł | Zwiększanie zaangażowania kapitałowego w spółce zależnej a wartość godziwa |
Title | The capital involvement growth in the subsidiary company and its fair value |
Słowa kluczowe | dokapitalizowanie, wartość godziwa, zarządzanie wartością dla akcjonariuszy, sieć zdominowana |
Key words | recapitalization, fair value, shareholders management, dominated network |
Abstrakt | Niniejszy artykuł poświęcony jest problemowi podmiotów gospodarczych, które realizują wizję rozwojową w oparciu o koncepcję grupy kapitałowej i powiązań sieciowych. Aktywa spółek zależnych ujawniają się w bilansach w postaci inwestycji długoterminowych. Ich wartość, zgodnie z obowiązującymi rozwiązaniami, może być wyrażona jako wartość godziwa. Zwiększanie zaangażowania kapitałowego w spółkach zależnych, optymalizowane według kryteriów zarządzania wartością kapitału dla akcjonariuszy musi uwzględniać wiele uwarunkowań wynikających z zasad wyceny. Kluczowym problemem jest analiza konsekwencji wzrostu kapitału spółki zależnej w zakresie wartości godziwej jej kapitału prezentowanego w sprawozdawczości holdera. Za zasadne należy uznać rozróżnienie dwóch odmiennych sytuacji: dokapitalizowania bez wzrostu wartości kapitału własnego ogółem (a więc poprzez przejęcie udziałów/akcji innych partnerów) lub dokapitalizowania poprzez emisję nowych akcji/udziałów. W pierwszym przypadku najistotniejsze są konsekwencje, które mogą pojawić się w zakresie konfiguracji sieci i jej zdolności do kreowania wartości dodanej. W drugim z wymienionych przypadków za kluczowe uznaje się wypośrodkowanie korzyści między poprawą oceny ryzyka związanego z dokapitalizowaną spółką a maksymalizacją efektów zastosowania dźwigni finansowej. |
Abstract | This article is given to economic units, which realize their vision of growth basing on capital group and network connections conceptions. Assets of subsidiary companies are shown as a long term investments in balances. Their value may be expressed, according to the valid regulations, as a fair value. The capital involvement growth in the subsidiary company has to consider several conditions of valuations principles, in accordance with shareholder management criteria. The analysis of the subsidiary company equity increase consequences in holder’s reports is the key problem. Two different situations have been taken into account in this article: the capital involvement growth without total equity increase (it means, by the takeover of other partners shares) and the involvement by new shares emission. In the first case, the network reconfigurations consequences on the field of economic value added creating ability are most important. In the second mentioned case, the profits balance between improvement of risk estimations of subsidiary company and the effects of the degree of financial leverage is treated as an essential criterion. |
Cytowanie | Kosiń P. (2015) Zwiększanie zaangażowania kapitałowego w spółce zależnej a wartość godziwa.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 143-153 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n110_s143.pdf |
|
|
235. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Dąbkowska A. Fuzje i przejęcia w niemieckim sektorze bankowym w latach 1997–2012
Autor | Anna Dąbkowska |
Tytuł | Fuzje i przejęcia w niemieckim sektorze bankowym w latach 1997–2012 |
Title | Mergers and acquisitions in German banking sector in 1997–2012 |
Słowa kluczowe | fuzje i przejęcia, niemiecki rynek bankowy, procesy konsolidacyjne |
Key words | mergers and acquisitions, German banking sector, consolidation processes |
Abstrakt | Postępujące procesy globalizacyjne oraz liberalizacja rynku usług bankowych skłania banki na całym świecie do procesów koncentracji kapitału. Akwizycje innych instytucji finansowych poprzez starannie przeprowadzone fuzje i przejęcia prowadzą do wzrostu skali działania oraz do wzrostu wartości dla akcjonariuszy. Celem artykułu jest przedstawienie procesów fuzji i przejęć na niemieckim rynku bankowym z zaznaczeniem, że owe transakcje dokonują się jedynie w obrębie poszczególnych podsektorów tego systemu bankowego. W analizie uwzględniono procesy konsolidacyjne wszystkich podsektorów niemieckiego rynku bankowego oraz opisano największe fuzje i przejęcia od czasów kryzysu finansowego. |
Abstract | Deepening globalisation and liberalisation on the market of banking services make banks worldwide concentrate their capitals. Carefully planned mergers and acquisitions within financial sector are supposed to rise the scale of the businesses and increase their values. This paper is aimed at presenting mergers and acquisitions in German banking sector, focusing only on transactions within particular sub-sectors of German banking system. The analysis covered consolidation processes of all sub-sectors of German banking sector. The most important mergers and acquisitions observed since the financial crisis were presented. |
Cytowanie | Dąbkowska A. (2015) Fuzje i przejęcia w niemieckim sektorze bankowym w latach 1997–2012.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 155-165 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n110_s155.pdf |
|
|
236. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Łukasik G., Naczyński D. Rola struktury kapitału w kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa (elementy teorii, doświadczenia praktyki)
Autor | Gabriela Łukasik, Daniel Naczyński |
Tytuł | Rola struktury kapitału w kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa (elementy teorii, doświadczenia praktyki) |
Title | The role of capital structure management (elements of the theory, experience, practice) |
Słowa kluczowe | struktura kapitału, koszt kapitału, wartość przedsiębiorstwa, ryzyko finansowe |
Key words | capital structure, cost of capital, company value, financial risk |
Abstrakt | W strategii finansowej przedsiębiorstwa struktura kapitału odgrywa szczególną rolę, wpływając na stopień podejmowanego ryzyka finansowego. Poszukiwanie najlepszych źródeł finansowania, najbardziej efektywnych możliwości inwestowania, to podstawowe decyzje uczestników rynku finansowego. Stąd ważne jest pytanie, w jakim stopniu zmiany struktury kapitału decydują o wyborach inwestorów i związanej z tym wartości rynkowej spółek. W artykule zaprezentowano podstawowe elementy teorii struktury kapitału z próbą oceny jej wpływu na wartość rynkową przedsiębiorstw na polskim rynku kapitałowym. |
Abstract | In the company’s financial strategy the capital structure plays a special role influencing the degree of financial risk taken. The search for the best sources of financing, the most effective investment opportunities are the basic decisions of financial market participants. Therefore, it is important to find the answer to the question how the changes of capital structure influence the investors’ choices and the company’s market valuation. The article presents basic elements of the theory of capital structure with an attempt to assess its impact on the market value of companies on Polish capital market. |
Cytowanie | Łukasik G., Naczyński D. (2015) Rola struktury kapitału w kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa (elementy teorii, doświadczenia praktyki).Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 75-86 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n112_s75.pdf |
|
|
237. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Sierpińska-Sawicz A. Zadania i miejsce komórki controllingu w przedsiębiorstwie
Autor | Agata Sierpińska-Sawicz |
Tytuł | Zadania i miejsce komórki controllingu w przedsiębiorstwie |
Title | The tasks and place of controlling department in the company |
Słowa kluczowe | kontroler, komórka controlling, podporządkowanie komórki controllingu |
Key words | controller, controlling department, controlling department submission |
Abstrakt | W artykule zaprezentowane zostały zadania i miejsce komórki controllingu w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa. Na jej czele stoi kontroler, który pełni funkcję doradcy ekonomicznego zarządu. Jej głównym zadaniem jest opracowywanie planów operacyjnych i strategicznych, budżetowanie kosztów, przychodów i wyników w krótkich okresach czasu, monitorowanie odchyleń od budżetów i planów oraz wyjaśnianie przyczyn tych odchyleń. Rozwiązania dotyczące roli i miejsca komórki controllingu w strukturze organizacyjnej przedsiębiorstw są zindywidualizowane i elastycznie dostosowywane do potrzeb zarządu. Potwierdzają to zaprezentowane w artykule przykłady empiryczne. W pierwszym okresie wdrażania controllingu komórka controllingu jest podporządkowana prezesowi zarządu. Po utrwaleniu jej pozycji w przedsiębiorstwie komórka ta podlega wiceprezesowi do spraw finansowych. W krajowych grupach kapitałowych oprócz komórki controllingu operacyjnego wydzielane są działy controllingu finansowego lub działy nadzoru kapitałowego nad spółkami zależnymi. W korporacjach międzynarodowych komórki controllingu występują na kilku szczeblach struktury organizacyjnej i podporządkowane są controllerowi centralnemu. |
Abstract | The paper presents the tasks and place of controlling department in the company. The controller, who is at its forefront, plays the role of economic advisor for the management board. The main tasks of the department are to prepare operational as well as strategic plans, budgeting of costs, revenues and results within short period of time, monitoring the deviations from the budgets and plans and investigating the source of these deviations. The solutions regarding to the role and the place of controlling department in organizational structure are very individual and flexibly adopted to the management board needs. This is proven by the empirical examples given in this paper. In the first stage of controlling introduction process, controlling department is subordinated to CEO. Later, when the position of the department is settled in the company, the CFO takes the control over it. In domestic capital groups financial controlling departments or capital supervision departments over subsidiary companies are additionally formed. In international corporations there are controlling departments on several levels of organizational structure, subordinated to the central controller. |
Cytowanie | Sierpińska-Sawicz A. (2015) Zadania i miejsce komórki controllingu w przedsiębiorstwie.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 125-136 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n112_s125.pdf |
|
|
238. |
Annals of Marketing Management and Economics, 2015 |
|
Dziwulski J., Harasim W. Modern marketing strategies and organizational management in the era of globalization
Autor | Janek Dziwulski, Wiesław Harasim |
Tytuł | Modern marketing strategies and organizational management in the era of globalization |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | modern marketing strategies, intellectual capital, human capital |
Abstrakt | |
Abstract | The article highlights the importance of components of intellectual capital in developing the organisation’s strategy. Information and modern technologies are the key to effective implementation of the marketing strategy of the company. |
Cytowanie | Dziwulski J., Harasim W. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | AMME_2015_n2_s25.pdf |
|
|
239. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2015 |
|
Dworak J. Kapitał ukryty jako determinanta rozwoju lokalnego
Autor | Janusz Dworak |
Tytuł | Kapitał ukryty jako determinanta rozwoju lokalnego |
Title | Hidden capital as a determinant of local development |
Słowa kluczowe | teoria ugruntowana, hipoteza, marketing wewnętrzny, rozwój emocjonalny dzieci i młodzieży, wiedza, doświadczenie zawodowe, odpoczynek i relaks |
Key words | grounded theory, hypothesis, internal marketing, emotional development of children and youth, knowledge, experience, rest and relaxation |
Abstrakt | Teoria ugruntowana może być bardzo przydatnym narzędziem przy stawianiu hipotez badawczych. Dzięki procesowi ich weryfikacji można dostrzec zasoby, które w przyszłości mogą przyczynić się do generowania zysków dla lokalnych społeczności. W zasadzie teoria ugruntowana nakierowana jest na badanie problemów wymykających się poznaniu innymi metodami. Ponadto umożliwia ona także odkrywanie zjawisk, których na początku badań nikt nie poszukiwał. Ten sposób postępowania doprowadził do odkrycia kolejnych determinant wzrostu gospodarczego. W artykule przedstawiono subiektywne wrażenia badacza, by na ich podstawie wygenerować specyficzne hipotezy. Po tym zabiegu powinien nastąpić drugi – poszukiwanie metod weryfikacji, ale tym zagadnieniem autor pragnie zająć się w przyszłości. |
Abstract | Grounded theory can be very useful during making controversial hypothesizing. With it, the resources which may develop profits for local communities can be seen. In principle, the grounded theory study is aimed at understanding the problems that escape other methods. It also allows the discovery of phenomena, which no one was looking at the beginning of the study. This procedure, although it is a matter of controversy, could lead to finding the determinants of economic growth. The article presents some subjective impressions of the author used to generate a specific hypothesis. After this procedure, there is a second – finding a method of verification this hypothesis. But the author wants to define and characterize it in the future. |
Cytowanie | Dworak J. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2015_n3_s19.pdf |
|
|
240. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2015 |
|
Marcysiak T. Problem zrównoważonego rynku pracy w województwie kujawsko-pomorskim na przykładzie gminy Cekcyn
Autor | Tomasz Marcysiak |
Tytuł | Problem zrównoważonego rynku pracy w województwie kujawsko-pomorskim na przykładzie gminy Cekcyn |
Title | Problems of sustainable labour market in the Kujawsko-Pomorskie province on the example of the Cekcyn commune |
Słowa kluczowe | wieś, badania jakościowe, zrównoważony rynek pracy, Cekcyn |
Key words | countryside, qualitative research, sustainable labour market, Cekcyn |
Abstrakt | Artykuł ukazuje zalety wykorzystania metod jakościowych rozłożonych w kilkuletnim okresie obserwacji w diagnozie potencjałów oraz czynników hamujących rozwój obszarów wiejskich, szczególnie tych, gdzie mieszkańcy muszą się zmierzyć z trudnymi warunkami gospodarowania, takimi jak niska jakość ziemi uprawnej czy utrudniony poprzez odległość i słabą komunikację dostęp do lokalnego rynku pracy. Ujawniono, że przyczyną braku rozwoju kapitału ludzkiego oraz reprodukcji postaw przeżycia są niskie płace na lokalnym rynku i w nielicznych zakładach, słaba mobilność wahadłowa w poszukiwaniu pracy oraz możliwość sezonowego zarobku wynikającego z dostępności do naturalnych zasobów Borów Tucholskich. Rynek ten może jednak równoważyć swój potencjał poprzez innowacyjnie działających rolników oraz kształcenie dzieci i młodzieży, których przywiązanie do otoczenia przyrodniczego jest tak duże, że w wielu przypadkach decyduje o powrocie i wykorzystaniu swoich kwalifikacji w miejscu urodzenia. |
Abstract | The article shows the advantages of the use of qualitative methods spread over several years of observation in the diagnosis of potentials and factors impeding development of rural areas, especially those ones where their residents have to wrestle with difficult development conditions such as: low quality of arable land, difficult access to the local labour market by long distance and poor communication network. It was revealed that the reason for the lack of human capital development and reproduction of survival attitudes were low wages on the local market and few workplaces, poor mobility pendulum in search of work, including the seasonal earnings resulting from the availability of natural resources Tuchola Forest. This market can, however, equilibrate its potential through innovative active farmers, and the education of children and youth whose attachment to the natural surroundings is so great that in many cases determines the return and use of their qualifications in the place of birth. |
Cytowanie | Marcysiak T. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2015_n4_s69.pdf |
|
|