Wyniki wyszukiwania

Autor	Emilia Obrycka
Tytuł	Korzyści społeczne i ekonomiczne budowy biogazowni rolniczych
Title	Social and economic benefits from building agricultural biogas plants
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The structure of the energy carriers used in Poland is not favourable from the point of view of sustainable development. The national energy policy is based on fossil fuels – not only highly harmful for the environment, but gradually depleting. Because of this, there is a need to replace them with unconventional energy sources including agricultural biogas plants. Agricultural biogas plants are well adjusted to the specificity of Polish agricultural sector.
Abstract
Cytowanie	Obrycka E. (2014) Korzyści społeczne i ekonomiczne budowy biogazowni rolniczych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 163-176
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s163.pdf

Autor	Marek Gałązka
Tytuł	Społeczno-demograficzne uwarunkowania kształtowania się wydatków żywnościowych w gospodarstwach domowych w Polsce
Title	SOCIO-DEMOGRAPHIC DETERMINANTS OF HOUSEHOLDS FOOD EXPENDITURES IN POLAND
Słowa kluczowe	wydatki żywnościowe gospodarstw domowych, społeczno-demograficzne determinanty konsumpcji żywności
Key words	households food expenditures, socio-demographic determinants of food consumption
Abstrakt	W artykule podjęto próbę oceny wpływu cech społeczno-demograficznych gospodarstw domowych determinujących poziom wydatków żywnościowych, uwzględniających również wydatki dokonywane w punktach gastronomicznych. Oceny wpływu takich cech gospodarstw, jak przynależność do grupy społeczno-ekonomicznej, typ biologiczny, klasa miejscowości zamieszkania oraz poziom wykształcenia członków gospodarstwa domowego, na kształtowanie się wydatków żywnościowych dokonano za pomocą modelu ekonometrycznego (ze zmiennymi zero-jedynkowymi) oszacowanego na podstawie indywidualnych danych budżetów gospodarstw domowych w Polsce w 2009 roku (około 37 tysięcy budżetów). Społeczno-demograficzne uwarunkowania determinują kształtowanie się wydatków żywnościowych przez wpływ na sytuację dochodową gospodarstw domowych, a także przez oddziaływanie na system preferencji konsumpcyjnych. Poziom i struktura wydatków żywnościowych w gospodarstwach domowych o różnym profilu społeczno-demograficznym będzie odmienna nawet przy jednakowym poziomie siły nabywczej tych gospodarstw.
Abstract	There was an attempt in the article to assess the influence of social and demographic features of households determining the level of food expenses with taking into account expenses made in gastronomical shops as well. Assessment of the influence of such household features as affiliation to social & economic group, biological type, class of place of residence and educational level of household members on formation of food expenses was made with the use of econometric model (with zero-one variables) estimated on the basis of individual data of household budgets in Poland in 2009 (data of Central Statistical Office – about 37 thousand budgets). Social & demographic conditionings determine formation of food expenses through influence on income situation of households as well as effects on a system of consumer preferences. Level and structure of food expenses in households with a various social & demographic profile will be different even in case of the same level of purchasing power of those households.
Cytowanie	Gałązka M. (2013) Społeczno-demograficzne uwarunkowania kształtowania się wydatków żywnościowych w gospodarstwach domowych w Polsce .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 23-34
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s23.pdf

Autor	Emilia Grzegorzewska
Tytuł	Tendencje zmian płynności finansowej przedsiębiorstw rolnych w Polsce w kontekście kryzysu gospodarczego
Title	FINANCIAL LIQUIDITY TRENDS IN AGRICULTURAL ENTERPRISES IN POLAND IN THE CONTEXT OF THE ECONOMIC CRISIS
Słowa kluczowe	płynność finansowa, przedsiębiorstwa rolne, kryzys gospodarczy
Key words	financial liquidity, agricultural enterprises, economic crisis
Abstrakt	Negatywne konsekwencje kryzysu gospodarczego, który rozpoczął się w Stanach Zjednoczonych w 2007 r., odczuły gospodarki wszystkich krajów. Sytuacja gospodarcza na rynkach światowych znalazła również odzwierciedlenie w kondycji finansowej polskich przedsiębiorstw. W niniejszym opracowaniu przedstawiono tendencje zmian w obszarze płynności finansowej wybranej grupy 559 przedsiębiorstw rolnych. Zaprezentowano średnie wartości wskaźników płynności z uwzględnieniem wielkości zatrudnienia w poszczególnych grupach firm rolnych.
Abstract	The negative consequences of the economic crisis that began in the United States in 2007 affected the economies of all countries. The economic situation in the world markets was also reflected in the financial condition of Polish enterprises. This paper presents the trend of changes in the financial liquidity of a select group of 559 agricultural enterprises. There are also presented average values of liquidity, taking into account the number of employees in each group of agricultural companies.
Cytowanie	Grzegorzewska E. (2013) Tendencje zmian płynności finansowej przedsiębiorstw rolnych w Polsce w kontekście kryzysu gospodarczego .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 70-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s70.pdf

Autor	Aleksander Grzelak
Tytuł	Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych w warunkach zmiany koniunktury gospodarczej (2007-2009)
Title	ECONOMIC SITUATION OF FARMS IN TERMS OF CHANGE ECONOMIC BUSINESS IN POLAND (2007-2009)
Słowa kluczowe	gospodarstw rolne, koniunktura, dochody rolnicze
Key words	farm, business situation, farm income
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest ocena sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych (ze względu na wielkość ekonomiczną) w warunkach zmiany koniunktury gospodarczej w Polsce w latach 2007-2009. Do tego celu wykorzystano testy koniunktury opracowane przez Instytut Rozwoju Gospodarczego (IRG) SGH w Warszawie oraz dane systemu rachunkowości rolnej FADN. Stwierdzono, że istnieją znaczne zróżnicowania w zakresie reakcji gospodarstw rolnych na zmiany koniunktury. Największe gospodarstwa (powyżej 100 ESU) silniej odczuwały skutki dekoniunktury. Ich dostosowania polegały na utrzymaniu poziomu produkcji rolnej. Z kolei najmniejsze gospodarstwa nieco bardziej elastycznie dostosowywały się do zmian koniunktury, jednak działo się to w warunkach niskich dochodów i inwestycji niepokrywających poziomu amortyzacji. Natomiast gospodarstwa z grupy 16-100 ESU w relatywnie mniejszym zakresie odczuły skutki pogorszenia sytuacji makroekonomicznej. Koniunktura w rolnictwie jest w wysokim stopniu zsynchronizowana z koniunkturą ogólnogospodarczą. Jej zmiany w rolnictwie przejawiają się głównie w fluktuacji cen surowców rolnych.
Abstract	The main aim of the paper is to evaluate economic situation of farms (in view of economic size) in terms of change of economic business in Poland between 2007 and 2009. For this study one used tests of economic business produced by the Institute for Economic Development SGH in Warsaw and agricultural data of the FADN accounting system. One has stated that there are significant differences in range of the response of farms to changes in economic situation. The largest farms (above 100 ESU), more strongly suffer from downturn. Their adaptation consists in maintaining the level of agricultural production. The smallest farms more flexibly adapt to economic business change, but it is in terms of low income and investments that do not cover depreciation. While farms from the group 16-100 ESU are in a relatively lesser extent affected by the economic downturn. The situation in agriculture is highly synchronized with the general economic business. Their changes in agriculture are manifested mainly in the agricultural products price fluctuations.
Cytowanie	Grzelak A. (2013) Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych w warunkach zmiany koniunktury gospodarczej (2007-2009).Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 78-88
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s78.pdf

Autor	Jan Pawlak
Tytuł	Struktura własnościowa środków mechanizacji rolnictwa w Polsce w latach 1990-2010
Title	PROPERTY STRUCTURE OF FARM MACHINERY IN POLAND DURING THE YEARS 1990-2010
Słowa kluczowe	maszyny, rolnictwo, sektory, liczba, wartość, efektywność
Key words	machinery, agriculture, sectors, number, value, efficiency
Abstrakt	W latach 1996-2010 w gospodarstwach indywidualnych liczba agregatów uprawowych zwiększyła się o 849,3%, opryskiwaczy polowych o 35,3%, opryskiwaczy sadowniczych o 47,4%, silosokombajnów (bez samojezdnych) o 30,5%, dojarek z rurociągiem mlecznym o 381,3%, zbiornikowych schładzarek mleka o 291,7%. Zmniejszyła się natomiast liczba silosokombajnów samojezdnych o 4,5%, dojarek bańkowych o 41,1%, schładzarek do mleka w bańkach o 75,8%. W latach 1987-2010 odnotowano w gospodarstwach indywidualnych zwiększenie liczby: rozsiewaczy nawozów mineralnych i wapna o 64,6%, rozrzutników obornika o 55,1% sadzarek do ziemniaków o 181,2%, kosiarek ciągnikowych o 91,2%, pras zbierających o 527,7%, przyczep zbierających o 132,4%, kombajnów zbożowych o 390,4%, kombajnów buraczanych o 175,8%, kombajnów ziemniaczanych o 183,6%, kopaczek do ziemniaków o 54,7%, przyczep o 608% oraz ładowarek chwytakowych o 207,2%. W latach 1988-2010 w pozostałych gospodarstwach liczba rozsiewaczy nawozów mineralnych i wapna zmniejszyła się o 88,3%, rozrzutników obornika o 92,8%, kosiarek ciągnikowych o 89,2%, pras zbierających o 91,2, przyczep zbierających o 95%, kombajnów zbożowych o 91,2%, kombajnów buraczanych o 93,6%, kombajnów ziemniaczanych o 96,3%, przyczep o 90,0%, a ładowaczy chwytakowych o 95,3%. Liczba ciągników w gospodarstwach indywidualnych była w 2010 r. o 42,0% większa, a w pozostałych gospodarstwach o 86,2% mniejsza niż w 1990 r. W latach 1990-2010 udział sektora prywatnego rolnictwa w łącznej wartości netto środków mechanizacji rolnictwa zwiększył się z 81,7 do 93,0%, a udział sektora publicznego – zmniejszył się z 18,3 do 7,0%. W tym samym czasie nastąpiło zwiększenie stopnia zużycia środków mechanizacji rolnictwa – w sektorze prywatnym z 57,7% do 87,7%, a w sektorze publicznym – z 66,8% do 73,6%. W 2010 r. efektywność środków mechanizacji rolnictwa była w sektorze prywatnym o 214%, a w sektorze publicznym o 509% wyższa niż w 1995 r.
Abstract	During the years 1996-2010, on private farms, number of tillage aggregates increased by 849.3%, field sprayers by 35.3%, orchards sprayers by 47.4%, forage harvesters (excluding self-propelled ones) by 30.5%, pipeline milking machines by 381.3%, tank milk refrigerators by 291.7%. Instead, decreased numbers of self-propelled forage harvester – by 4.5%, bucket milking machines – by 41.1%, refrigerators of milk in buckets – by 75.8% were noted. During the years 1987-2010 on private farms, the increase in numbers was noted in cases of: fertilizer spreaders by 64.6%, manure spreaders by 55.1% potato planters by 181.2%, tractor movers by 91.2%, balers by 527.7%, pick-up trailers by 132.4%, harvester threshers by 390.4%, sugar beet harvesters by 175.8%, potato harvesters by 183.6%, potato diggers by 54.7%, trailers by 608% and loaders by 207.2%. During the years 1988–2010 on other farms, the number of machines decreased in cases of: fertilizer spreaders by 88.3%, manure spreaders by 92.8%, tractor mowers by 89.2%, balers by 91.2, pick-up trailers by 95%, harvester threshers by 91.2%, sugar beet harvesters by 93.6%, potato harvesters by 96.3%, trailers by 90.0%, and loaders by 95.3%. In 2010 number of tractors on private farms was by 42.0% higher, and on other farms - by 86.2% lower than in 1990. During the years 1990-2010 the per-cent share of the net value of machinery in private sector increased from 81.7 to 93.0% and in the public sector decreased from 18.3 to 7.0%. At the same time, the degree of consumption of machinery in private sector increased from 57.7% to 87.7%, and in the public sector – from 66.8% to 73.6%. In 2010 efficiency of machinery park was in private sector by 214, and in public sector by 509% higher than in 1995.
Cytowanie	Pawlak J. (2013) Struktura własnościowa środków mechanizacji rolnictwa w Polsce w latach 1990-2010 .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 89-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s89.pdf

Autor	Artur Wilczyński
Tytuł	Koszty i dochodowość produkcji mleka w wybranych krajach europejskich
Title	COSTS OF PRODUCTION AND PROFITABILITY COMPARISON OF THE DAIRY ENTERPRISE IN EUROPEAN DAIRY FARMS
Słowa kluczowe	dynamika kosztów produkcji, struktura kosztów produkcji
Key words	volatility of input costs, structure of costs of production
Abstrakt	W opracowaniu określono koszty produkcji mleka w gospodarstwach mlecznych, które należą do sieci Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka, położonych na terenie Niemiec, Holandii, Polski i Wielkiej Brytanii. Badania dotyczyły lat 2006-2011. Wyniki badań wykazały, że w gospodarstwach niemieckich i holenderskich całkowite koszty produkcji mleka są zdecydowanie wyższe od tych ponoszonych przez producentów mleka w Polsce i Wielkiej Brytanii. We wszystkich badanych gospodarstwach produkcja mleka była opłacalną. Obliczono ją jako różnicę pomiędzy przychodami z produkcji mleka oraz kosztami gotówkowymi.
Abstract	Research area includes dairy farms located in four countries of Germany, Netherlands, Poland and UK. Farms involved in research on production costs in the network of the European Dairy Farmers. The paper contains the level of milk production costs, differences in height, the dynamics of change and the profitability in the years 2006-2011. The results showed that total milk production costs in the German and Dutch farms are much higher than in Poland and the UK. All analyzed farms achieve profitability calculated as the difference between returns from milk production and cash costs.
Cytowanie	Wilczyński A. (2013) Koszty i dochodowość produkcji mleka w wybranych krajach europejskich.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 130-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s130.pdf

Autor	Jolanta Sobierajewska, Wojciech Ziętara
Tytuł	Gospodarstwa sadownicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej
Title	FRUIT FARMS IN POLAND AND SELECTED COUNTRIES OF THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	gospodarstwa sadownicze, efektywność, dochodowość
Key words	orchard farms, efficiency, profitability
Abstrakt	W artykule wskazano na rolę produkcji sadowniczej w polskim rolnictwie. Dokonano oceny potencjału produkcyjnego i efektywności polskich gospodarstw sadowniczych na tle gospodarstw węgierskich, niemieckich i holenderskich. Systemem FADN objęte były polskie gospodarstwa sadownicze o wielkości 8-16 i 16-40 ESU i to one wykazywały większe zdolności do rozwoju w porównaniu do analizowanych w tych klasach wielkościowych gospodarstw węgierskich. Wśród gospodarstw sadowniczych o wielkości 40-100 ESU analizą objęto gospodarstwa węgierskie i niemieckie, natomiast powyżej 100 ESU gospodarstwa niemieckie i holenderskie. W obydwu analizowanych klasach wielkości ekonomicznej to gospodarstwa niemieckie miały większe szanse rozwojowe niż analogiczne gospodarstwa węgierskie czy holenderskie.
Abstract	The article indicated the role of orchard production in Polish agriculture. They made an appraisal of the production potential and the effectiveness of Polish fruit farms in relation to Hungarian, German and Dutch farms. European FADN system were included in the Polish orchard farms sizes 8-16 and 16-40 ESU and they had a greater capacity for growth compared to those analyzed in economic size classes Hungarian farms. Among the fruit farms of the size 40-100 ESU analysis included Hungarian and German farms and more than 100 ESU holding German and Dutch. In both classes analyzed the economic size of the holding German development were more likely than similar Hungarian or Dutch farms.
Cytowanie	Sobierajewska J., Ziętara W. (2013) Gospodarstwa sadownicze w Polsce i w wybranych krajach Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 140-151
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s140.pdf

Autor	Agnieszka Borowska
Tytuł	Zmiany na rynku jabłek w Polsce z uwzględnieniem jabłek regionalnych
Title	CURRENT STATUS AND PROSPECTS CONCERNING APPLE MARKET DEVELOPMENT IN POLAND WITH PARTICULAR FOCUS ON REGIONAL APPLES
Słowa kluczowe	produkcja, konsumpcja, jabłka, obszary wiejskie, produkty regionalne
Key words	production, consumption, apples, rural areas, regional products
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono zmiany zachodzące na rynku jabłek w Polsce, z uwzględnieniem rynku regionalnych odmian jabłek, takich jak jabłka łąckie i grójeckie. Omówiono kierunki zmian w powierzchni upraw jabłoni, plonie i zbiorach jabłek, ukazując zróżnicowanie regionalne, a także odmianowe. Ponadto, zwrócono uwagę na handel zagraniczny tymi owocami, kształtowanie się ich cen na rynku oraz poziom konsumpcji. Ukazano sytuację i specyfikę dwóch produktów regionalnych mających unijne chronione oznaczenie geograficzne (ChOG).
Abstract	The paper discusses Polish apple market, account taken of specific problems of regional apples, such as łąckie and grójeckie regional varieties. The author discusses changes concerning apple farming area, yields and harvest of apples focusing on differences in respect of a apple growing region and apple variety. Than attention is brought to foreign trade in apples, market price mechanisms and levels of consumption. Two regional products marked by the EU with Protected Geographical Designation were described in detail.
Cytowanie	Borowska A. (2013) Zmiany na rynku jabłek w Polsce z uwzględnieniem jabłek regionalnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 152-167
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s152.pdf

Autor	Beata Chodera, Tomasz Siudek, Paweł Snarski
Tytuł	Konkurencyjność banków komercyjnych i spółdzielczych w Polsce
Title	COMPETITIVENESS OF COMMERCIAL AND COOPERATIVE BANKS IN POLAND
Słowa kluczowe	konkurencyjność, konkurencja, determinanty konkurencyjności, banki
Key words	competitiveness, competition, competitiveness determinants, banks
Abstrakt	Celem pracy jest określenie poziomu konkurencyjności wybranych banków komercyjnych i spółdzielczych w Polsce za pomocą syntetycznego wskaźnika. Z uzyskanych danych wynika, że najbardziej konkurencyjnymi bankami w Polsce były banki komercyjne, a najmniej banki spółdzielcze. W rankingu badanych banków najwyższy poziom konkurencyjności wykazywał Alior Bank S.A., a najniższy Bank Spółdzielczy w Sokołowie Podlaskim.
Abstract	The objective of this work is to determine the level of competitiveness of selected commercial banks and cooperative banks in Poland by using synthetic index. The obtained data show that the most competitive banks in Poland are commercial banks, and the least competitive are cooperative banks. In the ranking of the surveyed banks the highest level of competitiveness had Alior Bank S.A. and the lowest level had Cooperative Bank in Sokolow Podlaski.
Cytowanie	Chodera B., Siudek T., Snarski P. (2013) Konkurencyjność banków komercyjnych i spółdzielczych w Polsce .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 2: 25-36
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n2_s25.pdf

Autor	Benedykt Pepliński
Tytuł	Wpływ opłacalności produkcji żywca wieprzowego na zmiany pogłowia trzody chlewnej w Polsce. Analiza regionalna
Title	IMPACT THE PROFITABILITY OF PIG PRODUCTION TO CHANGES IN THE PIG POPULATION IN POLAND. REGIONAL ANALYSIS
Słowa kluczowe	pogłowie trzody chlewnej, opłacalność produkcji tuczników, analiza regionalna
Key words	pigs population, pigs profitability, regional analysis
Abstrakt	Celem artykułu jest ocena wpływu opłacalności produkcji trzody chlewnej na zmiany wielkości pogłowia trzody chlewnej i macior w poszczególnych województwach. Badania przeprowadzono za lata 2001-2012 na podstawie wyników produkcyjnych gospodarstwa rolnego produkującego w cyklu półzamkniętym, które w 2011 roku sprzedało 3836 tuczników.
Abstract	The aim of the paper was to analyze the impact of the profitability of pig production in the regions on changes in the size of population of pigs and sows. The analysis was carried out for the years 2001-2012 on the basis of a farm that sold 3,836 pigs in 2011. The analysis shows a strong correlation between profitability of pigs production and changes of pigs and sows population.
Cytowanie	Pepliński B. (2013) Wpływ opłacalności produkcji żywca wieprzowego na zmiany pogłowia trzody chlewnej w Polsce. Analiza regionalna .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 2: 75-87
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n2_s75.pdf

Autor	Karol Kociszewski
Tytuł	Implementacja programu rolnośrodowiskowego w świetle teorii efektów zewnętrznych
Title	IMPLEMENTATION OF THE AGRI-ENVIRONMENTAL PROGRAMME IN LIGHT OF THE EXTERNAL EFFECTS THEORY
Słowa kluczowe	program rolnośrodowiskowy, ochrona środowiska w rolnictwie, efekty zewnętrzne rolnictwa
Key words	agri-environmental programme, environment protection in agriculture, external effects of agriculture
Abstrakt	Celami artykułu są identyfikacja funkcjonowania programu rolno środowiskowego w świetle wpływu na występowanie efektów zewnętrznych produkcji rolnej oraz ocena skuteczności jego wdrażania w Polsce. Artykuł składa się z części teoretycznej (bazującej na wybranych elementach teorii efektów zewnętrznych) i empirycznej (opis implementacji programu). Z analizy teoretycznej wynika, że zastosowanie opisywanego rozwiązania w jak najszerszym zakresie byłoby wskazane w świetle szeroko rozumianego dobrobytu społecznego, zwłaszcza w świetle zrównoważonego rozwoju. W praktyce implementacja programu w Polsce jest mało skuteczna. Udział wydatków na jego realizację w polskim Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich (w latach 2004-2006 i 2007-2013) należy do najniższych w Unii Europejskiej. Działanie zostało wdrożone na ograniczonym obszarze i dotyczyło stosunkowo niewielkiej liczby podmiotów. Objęło 9% polskich UR (powierzchnia fizyczna) i 4,5% liczby polskich gospodarstw powyżej 1 ha.
Abstract	The goals of the article are to identify the impact of the environmental programme’s operations on agricultural production and to assess the effectiveness of its implementation in Poland. The paper consists of a theoretical part (based on selected elements of the external effects theory) and an empirical one (a description of the programme’s implementation). Theoretical analysis shows that the use of described measures in as wide a range as possible would be appropriate in light of widely understood social welfare – especially in the context of sustainable development. In practice, the implementation of the programme in Poland is not very effective. The share of expenditures on agri-environmental measures in the Polish Rural Development Plan (in 2004-2006 and 2007-2013) is one of the lowest in the EU. The measures have been implemented in a limited area (9% of Polish UAA - physical area) and involve a relatively small number of farmers (4.5% of the whole number of Polish farms exceeding 1 hectare).
Cytowanie	Kociszewski K. (2013) Implementacja programu rolnośrodowiskowego w świetle teorii efektów zewnętrznych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 49-61
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s49.pdf

Autor	Dawid Olewnicki, Wioleta Sobczak
Tytuł	Rozwój usług dla rolnictwa i ogrodnictwa w Polsce
Title	THE DEVELOPMENT OF SERVICES FOR AGRICULTURE AND HORTICULTURE IN POLAND
Słowa kluczowe	usługi dla rolnictwa, usługi dla ogrodnictwa, działalność usługowa
Key words	services for agriculture and horticulture, service activities
Abstrakt	Na podstawie wyników badań zaprezentowano rozwój rynku usług dla rolnictwa i ogrodnictwa w Polsce. Badano liczbę podmiotów działających w tej branży, zakres ich działania, a także zainteresowanie korzystaniem z ofert firm usługowych przez potencjalnych nabywców. Materiałami źródłowymi były dane GUS oraz wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród właścicieli gospodarstw rolnych i ogrodniczych. Przeprowadzone badania wykazały, że liczba przedsiębiorstw oferujących usługi dla sektora rolnego systematycznie wzrasta. Ich rozwój jest odpowiedzią na wzrost zainteresowania korzystaniem z ofert tego typu firm przez producentów rolnych, a na zainteresowanie korzystaniem z usług wpływ ma wiele czynników, m.in. wykształcenie właścicieli gospodarstw, rodzaj prowadzonej produkcji.
Abstract	The research presents an analysis of the development of services for agriculture and horticulture in Poland. The number of companies in the scope of their activities, as well as the interest in the use of service companies by farmers and horticulturists were analyzed. In the first part of these studies, GUS statistics were used. In the second part, a survey was conducted with farmers and horticulturist. Research has shown that the number of companies providing services for the agricultural sector is growing steadily. Their development is a response to growing interest in the services of these companies by agricultural producers. The interest in the use of the services is influenced by many factors, such as the owners’ education level and type of production.
Cytowanie	Olewnicki D., Sobczak W. (2013) Rozwój usług dla rolnictwa i ogrodnictwa w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 73-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s73.pdf

Autor	Ewa Matyjaszczyk
Tytuł	Wybrane problemy rolnictwa i obszarów wiejskich w kontekście zmian przepisów dotyczących ochrony roślin w ostatnim dziesięcioleciu
Title	SELECTED PROBLEMS OF RURAL AREAS AND AGRICULTURE IN LIGHT OF LEGAL CHANGES REGARDING PLANT PROTECTION IN THE LAST DECADE
Słowa kluczowe	ochrona roślin, środki ochrony roślin, bezpieczeństwo, dostępność, zmiany prawne, przyszłe wyzwania, integrowana ochrona roślin
Key words	plant protection, plant protection products, safety, legal changes, future challenges, integrated plant protection
Abstrakt	Chemiczna ochrona roślin podlega ścisłej regulacji przez prawo we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Przeanalizowano wpływ regulacji prawnych na dostępność środków ochrony roślin oraz bezpieczeństwo ich stosowania. Zmiany prawne wpłynęły na poprawę bezpieczeństwa oraz spadek dostępności środków ochrony roślin szczególnie do ochrony upraw małoobszarowych. Aktualnym problemem jest wdrożenie integrowanej ochrony roślin, która będzie obowiązkowa od roku 2014. Pomimo relatywnie niskiego zużycia środków ochrony roślin, w Polsce są dziedziny wymagające ulepszeń, takie jak: doradztwo, aktualizacja progów szkodliwości oraz rozwój systemów wspomagania decyzji. Wdrażanie nowych przepisów wymaga działań ułatwiających rolnikom dostosowanie się do nowych wymagań. Brak takiego postępowania może wpłynąć na obniżenie konkurencyjności polskiego rolnictwa w przyszłości.
Abstract	Chemical plant protection is strictly regulated in all European Union Member States. The impact of legal rules on the availability of plant protection products and safety changes on the daily routine of plant production are presented and analyzed. The changes have increased overall safety but at the same time decreased the availability of plant protection products, especially in minor crops production. A current problem is the implementation of integrated plant protection, obligatory since the beginning of 2014. In spite of the relatively low consumption of plant protection products in Poland, there are areas requiring improvement such as: the advisory service, updating threshold levels and the development of decision support systems. New legal rules demand activities facilitating the implementation of these new requirements by farmers. Lack of such procedures may decrease the competitiveness of Polish agriculture.
Cytowanie	Matyjaszczyk E. (2013) Wybrane problemy rolnictwa i obszarów wiejskich w kontekście zmian przepisów dotyczących ochrony roślin w ostatnim dziesięcioleciu.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 82-89
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s82.pdf

Autor	Jacek Maśniak
Tytuł	Wahania cykliczne cen ziemi rolniczej w Polsce – ujęcie teoretyczne i empiryczne
Title	CYCLICAL FLUCTUATIONS OF THE AGRICULTURAL LAND PRICES IN POLAND – THEORETICAL AND EMPIRICAL APPROACH
Słowa kluczowe	ceny ziemi rolniczej, cykl koniunkturalny, struktura cen
Key words	agricultural land prices, business cycle, price structure
Abstrakt	Celem artykułu jest wyjaśnienie zjawiska cykliczności wahań cen ziemi rolniczej w Polsce. Badaniem objęto zarówno zmiany nominalnych cen ziemi, jak i strukturę cen w rolnictwie na podstawie wybranych wskaźników. Podstawą teoretyczną do przeprowadzonych badań empirycznych była austriacka teoria cyklu koniunkturalnego. Z przeprowadzonych badań wynika, że w Polsce w latach 1998-2012 w okresach dobrej koniunktury ceny ziemi wzrastały znacznie szybciej niż w fazach spadkowych i okresach stagnacji. W poszczególnych fazach cyklu koniunkturalnego zmieniała się również struktura cen. Ceny ziemi kształtowały się w sposób typowy dla dóbr inwestycyjnych, czyli podległy silniejszym wahaniom niż ceny dóbr konsumpcyjnych.
Abstract	The paper explains the cyclical fluctuations of the agricultural land prices. The study focused on the changes in nominal prices of agricultural land, as well as the price structure in agriculture on the basis of selected indicators. The theoretical background of the research was an Austrian theory of the business cycle. Between the years 1998 and 2012, during a period of an economic boom, the increase of land prices in Poland was fast. During economic stagnations the increase of land prices was slow. In the periods of the business cycle the price structure was changed. The fluctuations of the land prices were higher than the consumer goods prices, which is a typical phenomenon for the investment goods.
Cytowanie	Maśniak J. (2013) Wahania cykliczne cen ziemi rolniczej w Polsce – ujęcie teoretyczne i empiryczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 115-122
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s115.pdf

Autor	Monika Utzig
Tytuł	Płatności bezpośrednie w rolnictwie a koncepcja pogoni za rentą
Title	DIRECT PAYMENT IN AGRICULTURE AND RENT-SEEKING THEORY
Słowa kluczowe	płatności bezpośrednie, rolnictwo, pogoń za rentą
Key words	direct payment, agriculture, rent-seeking
Abstrakt	W opracowaniu zastosowano teorię pogoni za rentą, definiowaną jako przeznaczanie zasobów na zwiększanie udziału w istniejącym bogactwie zamiast produkowania nowych dóbr i usług, do analizy płatności bezpośrednich dla rolnictwa w Polsce. Wsparcie finansowe dla rolnictwa jest uzasadnione, gdyż rolnictwo dostarcza szerokiego spektrum dóbr publicznych. Skuteczność w pozyskiwaniu płatności bezpośrednich przez rolników indywidualnych w Polsce zwiększała się w okresie 2004-2012, a od 2010 r. zaobserwowano w tym zakresie znaczącą poprawę. Na poziomie województw skuteczność w pozyskiwaniu płatności bezpośrednich jest skorelowana wyłącznie z wiekiem użytkownika gospodarstwa rolnego, była ona wyższa, gdy udział gospodarstw rolnych z indywidualnym użytkownikiem do 35. roku życia był wyższy.
Abstract	To analyze direct payment in agriculture in Poland, the paper applies rent-seeking theory, defined as spending resources in order to gain an increase in share in existing wealth instead of producing new goods and services. Financial support of agriculture is justified because agriculture supplies a spectrum of public goods. The effectiveness in gaining direct payment by individual farmers in Poland increased in the years 2004-2012, and significant improvement has been observed since 2010. At the voivodship level the effectiveness in gaining direct payment is correlated only with an age of an individual farm user, and the effectiveness was higher when the number of individual farms with a user under the age of 35 was higher.
Cytowanie	Utzig M. (2013) Płatności bezpośrednie w rolnictwie a koncepcja pogoni za rentą.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 123-131
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s123.pdf

Autor	Sebastian Jarzębowski
Tytuł	Efektywność sektora przetwórstwa mleka – podejście stochastyczne i deterministyczne
Title	EFFICIENCY OF MILK PROCESSING SECTOR – STOCHASTIC AND DETERMINISTIC APPROACH
Słowa kluczowe	efektywność, przedsiębiorstwa przetwórstwa mleka, metoda DEA, metoda SFA
Key words	efficiency, milk processing enterprises, the DEA method, the SFA method
Abstrakt	W artykule dokonano pomiaru efektywności, która definiowana jest jako zdolność przedsiębiorstwa do uzyskania maksymalnego efektu przy użyciu minimalnych nakładów. Porównano wyniki oceny efektywności uzyskane za pomocą dwóch podejść: stochastycznego (metodą SFA, ang. Stochastic Frontier Analysis) i deterministycznego (metodą DEA, ang. Data Envelopment Analysis). W artykule wykorzystano dane z przedsiębiorstw jednego z kluczowych sektorów przetwórstwa żywności, a mianowicie sektora przetwórstwa mleka. Okres badawczy objął lata 2006-2010, próba badawcza liczyła od 103 do 160 obiektów (w zależności od analizowanego roku). W efekcie przeprowadzonych badań uzyskano porównywalne wyniki w przypadku zastosowania obu podejść, tj. stochastycznego i deterministycznego.
Abstract	In the paper the author considered estimation of efficiency, which measures the company’s ability to obtain the maximum output from given inputs. The comparison of results obtained by using two approaches: stochastic (on the example of the SFA method, Stochastic Frontier Analysis) and deterministic (on the example of the DEA method, Data Envelopment Analysis) has been carried out. In the paper the data from the companies of important food processing sector in Poland, namely the milk processing sector, was used. The analysis covered the period 2006–2010, the sample covered from 103 up to 160 enterprises (depending on the year analyzed).
Cytowanie	Jarzębowski S. (2013) Efektywność sektora przetwórstwa mleka – podejście stochastyczne i deterministyczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 132-140
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s132.pdf

Autor	Willy Baltussen, Monika Gębska, Wil Hennen
Tytuł	System wspomagania decyzji inwestycyjnych w punktach kontroli w Unii Europejskiej
Title	INVESTMENT DECISION SUPPORT SYSTEM FOR HIGH QUALITY CONTROL POSTS IN EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	punkt kontroli, punkt odpoczynku zwierząt, inwestycje, BEP, model matematyczny
Key words	control post, investment, BEP, mathematical model
Abstrakt	W 2010 roku w ramach projektu finansowanego przez Komisję Europejską rozpoczęto tworzenie w Europie sieci punktów kontroli z zapewnieniem wysokiej jakości. Punkty kontroli są to miejsca odpoczynku zwierząt wykorzystywane podczas transportu inwentarza na duże odległości. Oferują one pomieszczenia socjalne dla kierowców i lekarzy weterynarii sprawujących nadzór nad przewożonymi zwierzętami. Punkty kontroli zapewniają możliwość naprawy i mycia samochodów ciężarowych przewożących zwierzęta. Prezentowany system wspomagania decyzji został opracowany, aby wspierać właścicieli punktów kontroli w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych niezbędnych do osiągnięcia standardu wysokiej jakości. Celem narzędzia jest udzielenie odpowiedzi, jaki musi nastąpić wzrost liczby ciężarówek korzystających z punktu lub o ile musi wzrosnąć cena, usługi aby zasadne były plany inwestycyjne. Program był testowany w dwóch punktach kontroli uczestniczących w projekcie Unii Europejskiej w Polsce. Właściciele punktów kontroli docenili przydatność programu i zasugerowali kilka ulepszeń.
Abstract	In 2010 an EU subsidy program started to create high quality control posts in Europe. Control posts are companies offering facilities for animals to rest and eat during long distance transport. They also offer facilities for trucks, drivers and competent authorities. A decision support program has been developed to support owners of control posts with their investment plan. The aim of this computer program is to calculate what increase in truckloads or in price per truckload is needed to justify the investment plans. The program was tested at two control posts participating in the EU project in Poland2. Both owners appreciated the added value of the program and suggested some improvements.
Cytowanie	Baltussen W., Gębska M., Hennen W. (2013) System wspomagania decyzji inwestycyjnych w punktach kontroli w Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 17-24
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s17.pdf

Autor	Joanna Bereżnicka
Tytuł	Strategie zarządzania kapitałem obrotowym w gospodarstwach rodzinnych w Polsce
Title	WORKING CAPITAL MANAGEMENT STRATEGIES OF FAMILY FARMS IN POLAND
Słowa kluczowe	kapitał obrotowy netto, aktywa obrotowe, zobowiązania krótkoterminowe,gospodarstwo rodzinne
Key words	net working capital, circulating assets, current liabilities, family farm
Abstrakt	Celem opracowania było określenie strategii zarządzania kapitałem obrotowym w dwóch typach rolniczych - krowy mleczne i uprawy polowe. Grupy gospodarstw wyodrębniono z bazy FADN i były to gospodarstwa powtarzające się w okresie 2004-2011. Dla wyznaczenia strategii wykorzystano wskaźniki udziału aktywów obrotowych i zobowiązań bieżących w aktywach ogółem, wskaźnik płynności gotówkowej oraz udział najbardziej płynnych aktywów w aktywach obrotowych, do obliczenia którego wykorzystano także środki pieniężne przekazywane do gospodarstwa domowego, ze względu na występowanie w gospodarstwach rodzinnych tzw. „jednej kasy”. Badania potwierdziły, że polskie gospodarstwa rodzinne realizują konserwatywne podejście do zarządzania aktywami. Przesądziły o tym wskaźniki płynności oraz wysoki udział środków pieniężnych w aktywach. Rolnicy także konserwatywnie pochodzili do zadłużania się w krótkim okresie.
Abstract	The aim of this work was to define the working capital management strategies in two types of farms: dairy and arable. These groups of farms were taken from the FADN database. The same farms were investigated in the years 2004-2011. The share of circulating assets and current liability indicators in total assets, cash flow indicators and the share of liquid assets in circulating assets were used to define the strategies. Due to family farms having one “cash till” monetary means transferred to the family farm were used to calculate the share of liquid assets in circulating assets. The research confirmed that Polish family farms use a conservative asset management approach. This was proven by liquidity indicators and the high share of monetary means in assets. Farmers were also conservative in their approach toward short-term debt.
Cytowanie	Bereżnicka J. (2013) Strategie zarządzania kapitałem obrotowym w gospodarstwach rodzinnych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 25-33
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s25.pdf

Autor	Denise Dostatny
Tytuł	Rola małych gospodarstw w podtrzymywaniu różnorodności biologicznej w ekosystemach rolnych
Title	THE FUNCTION OF SMALL FARMS IN SUPPORTING BIOLOGICAL DIVERSITY OF AGRICULTURAL ECOSYSTEMS
Słowa kluczowe	małe gospodarstwa, różnorodność, chwasty, zachowanie, agroekosystemy
Key words	small farms, diversity, weeds, preservation, agroecosystems
Abstrakt	W małych gospodarstwach ekologicznych, szczególnie w południowej i południowej-wschodniej części Polski można spotkać rzadkie gatunki chwastów, znajdujące się na czerwonych listach różnych państw Europy. Różnorodność gatunkowa zarówno roślin, jak i zwierząt na tych obszarach jest większa niż w pozostałych częściach Polski. W konsekwencji równowaga w agroekosystemach jest stabilniejsza. Obecność rzadkich gatunków chwastów na polach nie równa się obniżeniu plonów, a przyczynia się do podtrzymanie dużej różnorodności owadów i ptaków. Utrzymanie mozaikowej struktury pól uprawnych oraz tradycyjnego krajobrazu rolniczego jest możliwe tylko w małych gospodarstwach rolnych, dlatego jest tak ważne ich dalsze istnienie.
Abstract	Biodiversity is formed, among other things, by the extensive use of arable land and therefore Poland has one of the most species abundant agricultural landscapes in Europe. Small ecological farms, especially in southern and south-eastern Poland, still host rare plant species named in the red lists of many European states. The diversity of animal and plant species in these areas is significantly higher than in the remaining parts of Poland. Consequently, the balance of agroecosystems is far more stable. The presence of rare plant species in the fields does not mean lower yields but contributes to maintaining the considerable diversity of insects and birds. Preserving the mosaic structure of crop fields and the traditional rural landscape is only possible on small farms and hence the importance of their continued existence.
Cytowanie	Dostatny D. (2013) Rola małych gospodarstw w podtrzymywaniu różnorodności biologicznej w ekosystemach rolnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 34-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s34.pdf

Autor	Kamila Ruzickova
Tytuł	Przedsiębiorstwa rolnicze a wartość spread w ramach Grupy Wyszehradzkiej
Title	THE AGRICULTURAL COMPANIES AND THEIR VALUE SPREAD WITHIN THE VISEGRAD GROUP
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwo rolnicze, koszt kapitału własnego, dochód netto, stopa zwrotu z kapitału własnego, wartość spread
Key words	agricultural company, costs of equity, net income, returns on equity, value spread
Abstrakt	W artykule przedstawiono unikalne porównanie przedsiębiorstw rolniczych z krajów Grupy Wyszehradzkiej, z zastosowaniem wskaźnika spread. Przedsiębiorstwa z tych krajów funkcjonują w podobnych warunkach geograficznych oraz mają zbliżony rozwój historyczny. Niemniej jednak sektory rolne w każdym z tych krajów różnią się. Wskaźnik spread dostarcza informacji, czy koszt kapitału własnego przedsiębiorstwa jest pokryty przez stopę zwrotu z kapitału własnego. Ponadto, wskaźnik ten służy jako weryfikator ram wyceny dochodu. Celem opracowania jest określenie wartości spread przedsiębiorstw rolniczych w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Badania wskazują, że tylko część badanych przedsiębiorstw była w stanie pokrywać koszty kapitału własnego przez stopę zwrotu z kapitału. W badaniach empirycznych wykazano, że istnieje zależność pomiędzy wartością spread i krajem pochodzenia przedsiębiorstwa rolniczego oraz między wartością spread i zasadniczą działalnością rolniczą. Polska jest krajem, w którym większość przedsiębiorstw cechuje się dodatnią wartością spread..
Abstract	This paper provides unique comparisons of agricultural companies from the Visegrad Group countries using the value spread indicator. Companies in these countries have similar geographical conditions and they experienced relatively similar historical development. Nevertheless, the agricultural sector in each of these countries is different to some extent. The value spread indicator provides information about whether the costs of a company’s equity are covered by the returns on that equity. Moreover, this indicator serves as a verifier of the income valuation framework. The aim of this paper is to explore the value spread of agricultural companies in the countries of the Visegrad group both from country and primary activity perspectives. This paper finds that only a part of the companies sampled is able to create the income value and cover its costs from the returns on equity. Based on empirical tests, it was shown that there is a slightly positive dependence between the value spread and the country of origin of the agricultural company and between the value spread and the primary agricultural activity. Poland is the country with the majority of companies with a positive value spread and the most successful parts of agriculture are support and non-traditional activities.
Cytowanie	Ruzickova K. (2013) Przedsiębiorstwa rolnicze a wartość spread w ramach Grupy Wyszehradzkiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 91-102
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s91.pdf