Wyniki wyszukiwania

Autor	Jacek Strojny
Tytuł	Wzrost pobudzany eksportem czy eksport stymulowany wzrostem sektora rolnego
Title	Growth Led by Exports or Exports Driven by Agricultural Sector Growth
Słowa kluczowe	analiza kointegracyjna, modele VAR, produkcja rolna, eksport rolno-żywnościowy
Key words	cointegration analysis, VAR models, agricultural production, agri-food exports
Abstrakt	Celem opracowania jest analiza współzależności między międzynarodową wymianą produktami rolno-żywnościowymi a poziomem produkcji rolnej w wybranych krajach UE. Badanie oparto na metodologii analizy kointegracyjnej i modelach wektorowej autoregresji (VAR). Znaczenie ekspansji eksportowej dla wzrostu produkcji rolnej jest odmienne w poszczególnych krajach UE. W Polsce produkcja rolna jest kształtowana w znacznej mierze poziomem eksportu, ale pozostaje także pod wpływem własnej tendencji rozwojowej. Polski eksport rolno-spożywczy jest kształtowany własną tendencją rozwojową. Dla Francji nie wykryto współzależności między produkcją rolną i eksportem rolno-żywnościowym. Z drugiej strony, eksport jest kształtowany własną tendencją rozwojową i zidentyfikowano zależność między eksportem i produkcją rolną. Podsumowując, w Polsce eksport wspiera produkcję rolną, a we Francji wysoki poziom produkcji sektora rolnego stymuluje eksport.
Abstract	The aim of the article is to analyze the interrelationship between the international exchange of agri-food products and the level of the agricultural production in selected EU countries. The study is based on cointegration analysis methodology and employs vector autoregression models (VAR). The relevance of export expansion for the growth of agricultural production differs in individual EU countries. Agricultural production in Poland has a lot to do with the level of the exports, but it is under the influence of its own developmental tendency, as well. The Polish agri-food exports are shaped heavily by their own trend. No interrelationship was detected between agricultural production and agri-food exports in France. On the other hand, exports are influenced by their trend and additionally a strong impact of the level of agricultural production on exports was detected. To conclude, exports support agricultural production in Poland, and the high level of production of the agricultural sector stimulates exports in France.
Cytowanie	Strojny J. (2018) Wzrost pobudzany eksportem czy eksport stymulowany wzrostem sektora rolnego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 248-262
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s248.pdf

Autor	Joanna Kisielińska
Tytuł	Dochody z gospodarstwa rolnego a wynagrodzenia z pracy najemnej w krajach UE
Title	Income from the Farm and Remuneration in EU Countries
Słowa kluczowe	dochody z towarowych gospodarstw rolnych, wynagrodzenia z pracy najemnej
Key words	income from commercial farms, remuneration
Abstrakt	Celem badań przedstawionych w artykule było porównanie dochodów z towarowych gospodarstw rolnych z wynagrodzeniami uzyskiwanymi z pracy najemnej w krajach UE. Porównywano średnie dochody w ogóle gospodarstw oraz średnie w klasach ekonomicznych (klasyfikacja KS6). W 12 państwach UE średnie dochody z gospodarstw były wyższe niż wynagrodzenia, w 15 zaś niższe. Konsekwencją wzrostu klasy ekonomicznej jest zwykle wzrost średnich dochodów rolniczych. Aby uzyskać z gospodarstwa wyższe dochody niż wynagrodzenia z pracy najemnej, należy być właścicielem najsilniejszych ekonomicznie gospodarstw w krajach Europy zachodniej a następnie południowej, najmniejsze zaś w krajach postkomunistycznych. Wśród nowych członków UE zachowanie parytetu dochodowego w rolnictwie jest więc łatwiejsze niż wśród starych członków.
Abstract	The aim of the research presented in the article was to compare the income from commercial farms with national averages for wages in EU countries. Average income in farms and national averages by economic classes (KS6 classification) were compared. In 12 EU countries, the average income from farms was higher than national wage averages, and in 15 countries it was lower. An increase in average agricultural income is usually a result of a general increase in the economic class. The economically strongest farms, with incomes that are higher than national average wages, are those that are owned first in Western, and then in Southern, EU countries, with the smallest numbers found in post-Communist countries. Among new EU members, however, the preservation of income parity in agriculture is easier than in the case of old members.
Cytowanie	Kisielińska J. (2018) Dochody z gospodarstwa rolnego a wynagrodzenia z pracy najemnej w krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 130-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s130.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Światowe i krajowe ceny żywności w latach 2016-2017
Title	Global and Domestic Food Prices During 2016-2017
Słowa kluczowe	żywność, szoki podażowe, niestabilność cen, rynek globalny, Unia Europejska
Key words	food, supply shocks, unstable prices, global market, European Union
Abstrakt	Otwarcie polskiej gospodarki w wyniku transformacji systemowej i integracji europejskiej zwiększyło jej zależność od zjawisk o charakterze globalnym. W ostatniej dekadzie światowe ceny i podaż żywności doświadczały poważnych szoków, co miało istotne konsekwencje dla polskiego rynku żywnościowego. Celem artykułu jest przedstawienie zmian cen żywności w Polsce w latach 2016-2017 na tle tendencji występujących na rynkach światowych, ze szczególnym uwzględnieniem rynku unijnego, określenie siły ich wzajemnych powiązań oraz wskazanie czynników warunkujących te procesy. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że w Polsce w badanym okresie ceny żywności rosły szybciej niż w UE, ale wolniej niż na rynkach światowych, wykazywały mniejszą wahliwość niż na rynkach zewnętrznych oraz bardzo wysoką korelację ze zmianami cen w UE. Powiązanie z rynkiem unijnym było szczególnie widoczne w przypadku cen produktów mlecznych, zbóż, mięsa wieprzowego, roślin oleistych i cukru.
Abstract	The opening of the Polish market as a result of systemic transformation and European integration increased its dependence on changes in global factors. During the last decade global prices and food supplies experienced serious shocks, which had significant consequences for the Polish food market. The objective of this paper is to present changes in food prices in Poland during 2016-17 against a backdrop of global trends, with particular emphasis on the EU market, a description of the strength of their mutual relationship and an indication of the factors affecting these processes. As a result of the analyses, it was concluded that during the studied period prices in Poland increased faster that in the EU, but more slowly than global prices. They showed a smaller tendency to oscillate than in external markets and a very high correlation with changes in EU prices. The connection with the EU market was particularly apparent in the case of prices of dairy products, cereal crops, pork, vegetable oils and sugar.
Cytowanie	Świetlik K. (2018) Światowe i krajowe ceny żywności w latach 2016-2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 291-302
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s291.pdf

Autor	Mirosława Witkowska-Dąbrowska
Tytuł	Zmiany w wielkości emisji gazów cieplarnianych i amoniaku do powietrza z działalności rolniczej w Polsce i UE – analizy z wykorzystaniem wskaźników zrównoważonego rozwoju
Title	Changes in the Volume of Air Emissions from Gases and Selected Pollutants Originating from Agricultural Production in Poland and in the EU – Analyses Using Sustainable Development Indicators
Słowa kluczowe	emisje do powietrza, działalność rolnicza, emisja gazów cieplarnianych i amoniaku
Key words	atmospheric air emissions, agricultural activity, emission guidelines and ammonia
Abstrakt	Celem badań była analiza zmian w wielkości emisji gazów cieplarnianych i amoniaku z rolnictwa w Polsce I Unii Europejskiej. W części teoretycznej odniesiono się do podjętych działań międzynarodowych dotyczących redukcji emisji. Badania oparto głownie o dane statystyczne GUS i Eurostat. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że rolnictwo jest głównym źródłem emisji amoniaku w UE i w Polsce. Również nie bez znaczenia jest rola rolnictwa w emisji gazów cieplarnianych. Stwierdzono wahania w dynamice emisji gazów cieplarnianych zarówno Polsce jak i UE. W badanych latach odnotowano niewielki wzrost udziału rolnictwa w emisji gazów cieplarnianych.
Abstract	The research aim was to analyse changes in the volume of greenhouse gases and ammonia produced by agriculture in Poland, against the background of the European Union, using sustainable development indicators.. The study relied mainly on statistical data from the Polish Central Statistical Office and Eurostat. Agriculture was found to be the major source of ammonia emissions in the EU and Poland. Also, the role of agriculture in emission of greenhouse gases is significant. Fluctuations in the dynamics of GHG emissions were noted in the EU and in Poland. Over the analysed time, a small increase in the share of the emission of GHG, especially methane, from farming was observed.
Cytowanie	Witkowska-Dąbrowska M. (2018) Zmiany w wielkości emisji gazów cieplarnianych i amoniaku do powietrza z działalności rolniczej w Polsce i UE – analizy z wykorzystaniem wskaźników zrównoważonego rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 303-314
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s303.pdf

Autor	Jarosław Gołębiewski
Tytuł	Zmiany na rynku energii odnawialnej w Unii Europejskiej w kontekście strategii cyrkularnej biogospodarki
Title	Changes in the market of energy from renewable sources in the UE under the conditions of the strategy of circular bioeconomy
Słowa kluczowe	gospodarka o obiegu zamkniętym, bioenergia, odpady
Key words	circular economy, bioenergy, waste
Abstrakt	Zwiększające się wraz z rozwojem cywilizacyjnym zapotrzebowanie na energię, przy wyczerpywaniu się jej tradycyjnych zasobów – głównie paliw kopalnych oraz towarzyszący ich zużyciu wzrost zanieczyszczenia środowiska naturalnego, powodują zwiększenie zainteresowania wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych. W opracowaniu dokonano oceny zmian w produkcji i zużyciu energii ze źródeł odnawialnych w warunkach rozwoju cyrkularnej biogospodarki. Przedstawiono ogólną strukturę rynku energii, a następnie przeanalizowano znaczenie bioenergii, pozostałych OZE i energii pochodzącej z odpadów w systemie energetycznym UE. Badania wykazały, że dotychczasowa polityka UE przyniosła znaczący wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii w strukturze produkcji i zużycia energii w UE. Stwierdzono także, że wykorzystanie odpadów w produkcji energii jest w UE niskie i znacznie zróżnicowane między poszczególnymi krajami członkowskimi.
Abstract	The study evaluates changes in the production and consumption of energy from renewable sources in the conditions of the development of circular bioeconomy. The general structure of the energy market was presented and then the importance of bioenergy, other renewable energy sources and energy from waste in the EU energy system was analyzed. Research shows that the current EU policy has brought a significant increase in the use of renewable energy sources in the structure of energy production and consumption in the EU. It was also found that the use of waste in energy production in the EU is low and significantly diversified in individual member states.
Cytowanie	Gołębiewski J. (2018) Zmiany na rynku energii odnawialnej w Unii Europejskiej w kontekście strategii cyrkularnej biogospodarki.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 82-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n2_s82.pdf

Autor	Zbigniew Gołaś
Tytuł	Rentowność produkcji pszenicy zwyczajnej w UE
Title	Profitability of Common Wheat Production in the EU
Słowa kluczowe	pszenica zwyczajna, rentowność produkcji, UE, regresja panelowa
Key words	common wheat, production profitability, EU, panel regression
Abstrakt	Głównym celem artykułu była wielowymiarowa analiza rentowności produkcji pszenicy zwyczajnej w gospodarstwach rolnych krajów UE. Badania przeprowadzono w układzie krajów Unii Europejskiej za lata 2007-2013 na podstawie danych publikowanych przez Komisję Europejską w raportach EU Cereal Farms Report. Rentowność produkcji pszenicy analizowano na podstawie rachunku przychodów i kosztów, który umożliwia wielowymiarową ocenę zdolności gospodarstw do generowania zysków z produkcji pszenicy mierzoną rentownością brutto i netto. Ponadto, w celu identyfikacji siły i kierunku wpływu wybranych charakterystyk techniczno-ekonomicznych, cenowych oraz kosztowych na rentowność produkcji pszenicy zastosowano metody regresji panelowej. W świetle parametrów regresji panelowej na zmienność rentowność produkcji pszenicy najsilniej wpływały ceny i plony pszenicy oraz koszty nawożenia i koszty energii.
Abstract	The main aim of the article is to present multidimensional analysis of profitability of common wheat production in EU farms. The research focused on EU member states in years 2007-2013 and was based on statistical data published by the European Commission in EU Cereal Farms Reports. The profitability of common wheat production was analysed on the basis of income and expenditure accounts, which allowed to conduct multileveled evaluation of farms' ability to generate income from wheat production measured with gross and net margins. Furthermore, the panel regression model was used in order to identify strenght and direction of influence of chosen technical and economic price and cost characteristics on profitability of wheat production. In the light of panel model parameters, price and yield of wheat and both energy and fertilisation costs should be considered as most influential factors.
Cytowanie	Gołaś Z. (2017) Rentowność produkcji pszenicy zwyczajnej w UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s29.pdf

Autor	Łukasz Kozar
Tytuł	Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju
Title	Production of Electricity from Renewable Sources in Countries of the European Union and Poland in the Context of the Concept of Sustainable Development
Słowa kluczowe	zrównoważony rozwój, Unia Europejska, odnawialne źródła energii
Key words	sustainable development, European Union, renewable energy sources
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w zakresie produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w krajach UE-28 oraz w Polsce w latach 2010-2015. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych z Eurostatu oraz Banku Danych Lokalnych. W oparciu o wskaźnik określający udział energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych w zużyciu energii elektrycznej brutto wykazano, iż Polska charakteryzowała się w omawianym okresie jedną z najwyższych dynamik zmian spośród wszystkich państw UE. Ponadto w artykule zanalizowano sytuację dotyczącą produkcji energii elektrycznej w Polsce w przekroju regionalnym. Z podjętych w tym zakresie analiz wynika, iż we wszystkich województwach oprócz małopolskiego w 2015 r. produkowano więcej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w porównaniu do 2010 r. W omawianym okresie również o 99% wzrósł w Polsce udział produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w produkcji energii elektrycznej ogółem.
Abstract	The article presents changes that occurred in the production of electricity from renewable energy sources in the EU-28 and in Poland in the years of 2010-2015. The analysis of the changes was based on the data from Eurostat and the Local Data Bank. Based on the indicator of the share of electricity generated from renewable sources in gross electricity consumption, Poland in the period under discussion, was characterized as one of the highest dynamics of change among all EU countries. In addition, the article analyzes the situation concerning the production of electricity in Poland in the regional aspect. From the taken analyzes, it is clear that in all voivodeships, apart from Małopolskie voivodeship, in 2015, more electricity was produced from renewable sources compared to 2010. In the period under discussion, the share of electricity production from renewable sources in total electricity production also increased by 99% in Poland.
Cytowanie	Kozar Ł. (2017) Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 126-135
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s126.pdf

Autor	Agnieszka Tarnowska
Tytuł	Kierunki rozwoju przemysłu spożywczego w Polsce i w Hiszpanii – analiza porównawcza
Title	Directions of Food Industry Development in Polandand in Spain – Comparative Analysis
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, Polska, Hiszpania
Key words	food industry, Poland, Spain
Abstrakt	Przemysł spożywczy jest ważnym sektorem gospodarki Polski i Hiszpanii, dwóch krajów UE o najbardziej zbliżonych potencjałach produkcyjnych ziemi i pracy. Celem artykułu było porównanie kierunków i tempa rozwoju tego przemysłu na tle UE. Hiszpania po przystąpieniu do Wspólnoty bardzo się rozwinęła gospodarczo i infrastrukturalnie. Jednak w ostatnich latach mocno odczuła skutki globalnego kryzysu gospodarczego. Wpłynął on również na przemysł spożywczy, który jest relatywnie mało podatny na wahania koniunktury. Dla Polski jest to pouczające doświadczenie, gdyż po akcesji do UE rozwija się w podobny sposób. Analiza wyników działalności polskiego przemysłu spożywczego świadczy o szybkim jego wzroście i możliwościach konkurowania z Hiszpanią w przyszłości głównie w branży mleczarskiej i paszowej.
Abstract	The food industry is an important economic sector in Poland and Spain, two EU countries with the most similar production and land-use potential. The aim of the article was to compare the directions and pace of development of this industry against the EU. Spain, after its accession to the Community, has developed economically and infrastructurally. In recent years, however, the effects of the global economic crisis have been strongly affected Spain economy. It also affected the food industry, which is relatively less susceptible to fluctuations in economic conditions. For Poland this is an instructive experience, because after its accession to the EU it develops in a similar way. The analysis of activity results of the Polish food industry is evidence of its rapid growth and its ability to compete with Spain in the future mainly in the dairy and feed industry.
Cytowanie	Tarnowska A. (2017) Kierunki rozwoju przemysłu spożywczego w Polsce i w Hiszpanii – analiza porównawcza.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 256-266
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s256.pdf

Autor	Piotr Bórawski, Magdalena Kowalska
Tytuł	Zmiany w produkcji i konsumpcji mleka i produktów mleczarskich w Polsce na tle UE
Title	Changes in Production and Consumption of Milk and Dairy Products in Poland Compared with Other European Union Countries
Słowa kluczowe	produkcja, konsumpcja, mleko, kraje UE, Polska
Key words	production, consumption, milk, EU countries, Poland
Abstrakt	W pracy analizie poddano produkcję, pogłowie oraz konsumpcję mleka w Polsce na tle krajów UE. Po integracji Polski w UE produkcja uległa zwiększeniu podczas gdy pogłowie zmniejszyło się. Było to wynikiem koncentracji chowu krów mlecznych oraz wypadaniu z rynku gospodarstw o małej skali produkcji mleka. W analizie wyników badań wykorzystano metody tabelaryczne, graficzne i opisowe. Ponadto opracowano prognozę, z której wynika, że produkcja mleka i wydajność mleczna krów będą rosły, a obsada krów będzie malała. Badania dowodzą również wzrostu bilansowej konsumpcji mleka z 195 litrów na osobę w roku 2000 do 219 litrów w roku 2016.
Abstract	The study analyzed production, population and milk consumption in Poland against the other EU countries. After Poland's integration into the EU, production increased while the population decreased. This was due to the concentration of dairy cows and the drop in small-scale farms. Tabular, graphical, and descriptive methods were used in the analysis. In addition, a forecast was made to show that milk production and milk yield of cows will increase and cow stocking will decrease. Studies also show an increase in the milk consumption balance from 195 liters per capita in 2000 to 219 liters in 2016.
Cytowanie	Bórawski P., Kowalska M. (2017) Zmiany w produkcji i konsumpcji mleka i produktów mleczarskich w Polsce na tle UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 17-28
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s17.pdf

Autor	Elżbieta Brągiel, Bogusław Ślusarczyk
Tytuł	Tendencje na europejskim rynku żywności ekologicznej
Title	Trends on the European Organic Food Market
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, produkcja ekologiczna, rynek produktów ekologicznych, zrównoważony rozwój, Unia Europejska, Europa
Key words	organic farming, ecological production, market of organic products, sustainable development, European Union, Europe
Abstrakt	Celem artykułu jest analiza wielkości sprzedaży i konsumpcji produktów ekologicznych oraz trendów występujących na tym rynku w poszczególnych krajach Europy a zwłaszcza UE. Podstawę analizy stanowiły dane IFOAM i FIBL z lat 2000-2015, a także zagraniczna i krajowa literatura przedmiotu. Sformułowano wnioski końcowe: większy wzrost wielkości sprzedaży produktów ekologicznych na przestrzeni omawianych piętnastu lat odnotowuje się w Europie niż w grupie krajów UE. Najwyższą sprzedaż produktów ekologicznych w 2014, 2015 roku osiągnęły Niemcy, Francja, Wielka Brytania, Włochy i Szwajcaria. Na przestrzeni lat 2005-2014 różnica w wydatkach na żywność ekologiczną na jednego mieszkańca UE w porównaniu do całej Europy powiększała się z każdym rokiem. Biorąc pod uwagę rosnący udział produktów ekologicznych w strukturze spożycia współczesnych społeczeństw należy prowadzić szeroko zakrojone badania na ten temat.
Abstract	The aim of the article is to analyze the size of sales, consumption of organic products and trends observed on the organic food market in individual European countries – especially in the EU. The basis for the analysis was IFOAM and FIBL data from the years 2000-2015, as well as foreign and domestic literature of the subject. The following final conclusions were drawn: a greater increase in the volume of sales of organic products over the determined fifteen years is observed in Europe than in the group of countries in the European Union. The highest sale of organic products in 2014 and 2015 was achieved by Germany, France, United Kingdom, Italy and Switzerland. Over the years 2005-2014, the difference in expenditure on organic food per capita in the EU in comparison to the whole of Europe has grown every single year. Taking into account the growing share of organic products in the consumption structure of modern societies, extensive research on this subject should be conducted.
Cytowanie	Brągiel E., Ślusarczyk B. (2017) Tendencje na europejskim rynku żywności ekologicznej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 29-38
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s29.pdf

Autor	Wiesław Dzwonkowski
Tytuł	Ewolucja produkcji ziemniaków w Polsce i UE
Title	Evolution of Potato Production in Poland and the EU
Słowa kluczowe	ziemniaki, produkcja, ewolucja, Polska, UE
Key words	potatoes, production, Poland, EU
Abstrakt	Produkcja i rynek ziemniaków w Polsce, Europie i na świecie podlega procesom ewolucji. Zmiany te w naszym kraju w ostatnich kilkunastu latach miały bardzo dynamiczny przebieg, zwłaszcza po akcesji Polski do UE. Zmianom podlega również produkcja ziemniaków i w innych krajach UE, ale mają one zdecydowanie łagodniejszy przebieg. W artykule podjęto próbę oceny tych zjawisk w Polsce i w innych krajach, kluczowych dla uprawy ziemniaków w UE. Wykorzystano do tego celu dane statystyczne Eurostat, statystki krajowe poszczególnych państw oraz informacje i materiały Komisji Europejskiej. W artykule skoncentrowano się na analizie zmian areału uprawy, wysokości plonów i zbiorów ziemniaków oraz ocenie procesów koncentracji. Wskazano na ich przyczyny, z których najważniejsze to zmiany zapotrzebowania rynkowego na ziemniaki.
Abstract	The production and the market for potatoes in Poland, in Europe and in the world has undergone a process of evolution. The changes in Poland in the last decade or more have been very dynamic, especially after Poland joined the EU. The production of potatoes has also undergone changes in other EU countries, but they have taken a much milder course. The article attempts to evaluate the changes in Poland and in other countries that are crucial to potato production in the EU. Statistics from Eurostat, national statistics from individual states and information and materials of the European Commission were used in this research. The article concentrates on analysis of changes in production area, yields and potato harvests and evaluates the processes in chosen EU countries. Reasons for changes are discussed, most especially the changes in demand on the potato market demand.
Cytowanie	Dzwonkowski W. (2017) Ewolucja produkcji ziemniaków w Polsce i UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 71-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s71.pdf

Autor	Jadwiga Zaród
Tytuł	Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych
Title	Factors Shaping the Prices of Selected Agri-food Products
Słowa kluczowe	ceny producenta, modele przyczynowo-skutkowe, trendy, prognozy, UE, Polska
Key words	producer prices, causal-effect models, trends, forecasts, EU, Poland
Abstrakt	Różnice cenowe w istotny sposób kształtują handel i wpływają na zachowania konsumentów. Zmiany cen produktów rolnych implikują zmiany cen żywności. Czynniki kształtujące ceny produktów rolno–żywnościowych można podzielić na strukturalne (np. plon, powierzchnia zasiewu, spożycie, import, eksport) i koniunkturalne (np. ekstremalne zjawiska pogodowe, kursy walut). Celem tego artykułu jest badanie wpływu czynników podażowo-popytowych na cenę skupu wybranych produktów na rynkach UE i Polski. Główną metodą badawczą, za pomocą której przeprowadzono analizy, były ekonometryczne modele przyczynowo-skutkowe. Ponadto modele trendów pozwoliły wyznaczyć kierunek rozwoju cen analizowanych artykułów rolno-żywnościowych. Do badań wykorzystano dane OECD i FAO oraz EUROSTATU. Wyniki badań wskazały zależności pomiędzy ceną skupu produktów rolno-żywnościowych a czynnikami podażowo-popytowymi oraz umożliwiły porównanie tych cen w Polsce i UE. Modele trendów pozwoliły wyznaczyć prognozy cen na kolejne dwa lata.
Abstract	Price differences significantly shape trade and affect consumer behavior. Change in prices of agricultural products imply changes in food prices. Factors shaping the prices of agri-food products can divide into structural factors (for example: area of crops, consumption, import, export) and cyclical factors (for example: extreme weather events, exchange rates). The purpose of this article is to study the influence of supply and demand factors on the purchase prices of selected products on the EU and Polish markets. The main research methods are the econometric causal-effect models. In addition, trend models will allow to determine the direction of development for the prices of analyzed agri-food products. OECD, FAO and EUROSTAT data were used to this study. The results show the relationship between the purchase price of agri-food products and supply and demand factors and allow comparison of these prices in Poland and in the EU. Trend models have helped to set price forecasts for the next two years.
Cytowanie	Zaród J. (2017) Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 298-307
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s298.pdf

Autor	Agnieszka Paradzińska, Sławomir Zawisza
Tytuł	Przedsiębiorczość nierolnicza wśród mieszkańców obszarów wiejskich gminy Piotrków Kujawski
Title	NONAGRICULTURAL ENTREPRENEURSHIP AMONG RESIDENTS OF RURAL AREAS OF PIOTRKÓW KUJAWSKI COMMUNITY
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, przedsiębiorczość, działalność gospodarcza, ankieta
Key words	rural areas, entrepreneurship, economic activity, questionnaire
Abstrakt	Na podstawie badania przeprowadzonego w maju i czerwcu 2015 roku wykaza­no, że z zarejestrowanych 131 podmiotów gospodarczych na podstawie rejestru działalności gospodarczej w analizowanej gminie 21 firm zawiesiło czasowo działalność. Z grupy 110 podmiotów aktywnie prowadzących działalność gospodarczą wybrano 50 przedsiębiorców, wśród których przeprowadzono sondaż. Dzięki badaniom stwierdzono, że przemiany zapo­czątkowane w 1989 roku oraz przystąpienie Polski do Unii Europejskiej (UE) w 2004 roku spowodowały największy przyrost liczby podmiotów gospodarczych w gminie Piotrków Kujawski. Najwięcej firm wyrejestrowywano w roku 2011, po pojawieniu się globalnego kryzysu finansowego i gospodarczego. Najczęstszym profilem prowadzonej działalności w gminie Piotrków Kujawski była działalność usługowa (usługi remontowo-budowlane) oraz handlowa (autokomisy oraz sklepy z artykułami spożywczymi i spożywczo-przemysłowymi). Do najważniejszych czynników prorozwojowych respondenci zaliczali: obniżenie podatków oraz oprocentowania kredytów, a także rozwój infrastruktury. Wśród największych trudności badani wymieniali: zbyt wysokie podatki lokalne, niską opłacalność przedsiębiorstwa oraz zbyt wysokie standardy nakładane przez UE.
Abstract	The survey was carried out in May and June 2015. As many as 131 business entities chosen on the basis of economic activity registration in the considered commune, 21 of which suspended temporarily their activity, were analyzed. A survey was also carried out among 50 entrepreneurs randomly chosen from a group of 110 business owners involved in economic activity in the rural area of Piotrków Piotrków Kujawski community. The carried out survey revealed that the transformations initiated in 1989 and integration of Poland with the European Union in 2004 caused the highest increase in the number of business entities in Piotrków Kujawski community. The biggest number of unregistered companies was reported in 2011 after occurrence of the worldwide financial and economic crisis. The most common activity profile was in the field of services (renovation and construction) and in trade (used cars dealers, grocery and commodity shops). According to the respondents the most important developmental factors included: reduction of taxes and bank credit interest as well as infrastructural development. The most common difficulties were: too high local taxes, low profitability of business and too high standards imposed by the European Union.
Cytowanie	Paradzińska A., Zawisza S. (2017) Przedsiębiorczość nierolnicza wśród mieszkańców obszarów wiejskich gminy Piotrków Kujawski.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 115-124
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s115.pdf

Autor	Agata Marcysiak, Adam Marcysiak
Tytuł	Zakres różnicowania poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE
Title	RANGE OF DIFFERENTIATION OF THE SUPPORT LEVEL OF FARMS WITH MEANS OF THE COMMON AGRICULTURAL POLICY OF THE EU
Słowa kluczowe	dopłaty bezpośrednie, zróżnicowanie, dochód z gospodarstwa rolniczego, typ rolniczy
Key words	direct payments, differentiation, income from a farm, agricultural type
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania jest próba ukazania zakresu różnicowania poziom wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE. Szczegółowej analizie poddano płatności bezpośrednie i płatności dla obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW). Ich wielkość rozpatrywano w relacji do dochodu z gospodarstwa rolniczego. Obliczeń dokonano metodą stosowaną w europejskim systemie rachunkowości rolnej FADN (Farm Accountancy Data Network). Udział środków pochodzących z WPR w analizowanych gospodarstwach w 2015 roku w relacji do dochodu wynosił 37,5%. Istotnymi elementami różnicującymi poziom wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE okazały się wielkość ekonomiczna i typ rolniczy gospodarstwa. Podstawowymi elementami wsparcia ze środków WPR UE były płatności realizowane w ramach dopłat bezpośrednich i płatności dla obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Stanowiły one w 2015 roku odpowiednio 70,7% i 10,5% ogólnego wsparcia.
Abstract	The aim of this paper is to illustrate the extent to which the level of support for farms is measured by means of the Common Agricultural Policy. A detailed analysis was made of direct payments and payments for less-favored areas (LFAs). Their size was considered in relation to farm income. The calculations were made using the method used in the European Farm Accountancy Date Network (FADN). The share of funds from the CAP in analyzed farms in relation to income in 2015 was 37.5%. The economic size and agricultural type of the farm proved to be an important element in differentiating the level of farm support from the Common Agricultural Policy. The main elements of support from the EU CAP were payments made under direct payments and payments for less-favored areas. They accounted for 70.7% and 10.5% of total support respectively in 2015.
Cytowanie	Marcysiak A., Marcysiak A. (2017) Zakres różnicowania poziomu wsparcia gospodarstw środkami Wspólnej Polityki Rolnej UE.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 102-112
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s102.pdf

Autor	Justyna Góral, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Wynagrodzenia i wydajność pracy w rolnictwie polskim na tle pozostałych krajów Unii Europejskiej
Title	Remunerations and labour productivity in agriculture against a background of other european union countries
Słowa kluczowe	wydajność pracy, wynagrodzenia, analiza porównawcza, współczynnik Giniego, rolnictwo, Unia Europejska
Key words	labor efficiency, salary, comparative analysis, Gini coefficient, agriculture, European Union
Abstrakt	Celem artykułu była analiza porównawcza wydajności pracy w rolnictwie w państwach Unii Europejskiej. Z danych Eurostat-u wynika, szybszy przyrost wydajności pracy dotyczył krajów UE-12, jednak „startowały” one ze znacznie niższego poziomu. Stąd wyniki te nadal wymagają dalszej poprawy i dalszego doganiania (catching up) państw UE-15 (tzw. „starej Unii”). W świetle analizowanych oraz przeprowadzonych badań empirycznych wydajność pracy w polskim sektorze rolnym zaliczono do najniższej w całej UE. Potwierdził to również przegląd literatury oraz wnioski płynące z badań licznych autorów. W efekcie pochodną tego są niższe wynagrodzenia. Analiza czynników determinujących w ujęciu teoretycznym wydajność pracy pokazała potencjalne źródła wzrostu tej wielkości.
Abstract	The aim of the article was to compare the agricultural work performance in the European Union countries. According to Eurostat data, faster labor efficiency growth was observed in the EU-12 countries, but they “started” at a much lower level. Hence, these results still require further improvement and catching up of EU-15 (“old Union”) countries. Labor efficieny (work performance) in the Polish agricultural sector is among the lowest ones in the EU. In the light of the empirical studies, labor efficiency in the Polish agricultural sector has been ranked among the lowest ones in the EU. This was also confirmed by the review of the literature and the conclusions of numerous authors. As a result, the derivative of this are lower wages. Analysis of factors, determining the theoretical performance of labor, showed potential sources of growth of this size.
Cytowanie	Góral J., Rembisz W. (2017) Wynagrodzenia i wydajność pracy w rolnictwie polskim na tle pozostałych krajów Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 119: 119-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n119_s119.pdf

Autor	Krystyna Krzyżanowska, Marzena Trajer
Tytuł	Rolnictwo ekologiczne w Polsce i perspektywy jego rozwojuw kontekście PROW 2014–2020
Title	Organic farming in Poland and its development potential underthe Rural Development Programme for 2014–2020
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, Unia Europejska, PROW 2014–2020
Key words	organic farming, European Union, Rural Development Programme for 2014–2020
Abstrakt	Celem opracowania było określenie pozycji polskiego rolnictwa ekologicznego natle rolnictwa ekologicznego w Unii Europejskiej (UE), regionalnego rozmieszczenia producentówekologicznych w Polsce, a także rozpoznanie zakresu wsparcia finansowego w ramach ProgramuRozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2014–2020. W artykule wykorzystano dane wtórne i zastosowanometodę analizy porównawczej. Pod względem liczby gospodarstw ekologicznych Polskaw 2015 r. zajęła szóstą pozycję w UE. Z analizy wynika, że najwięcej wniosków o dofinansowanieprodukcji ekologicznej w ramach działania „Rolnictwo ekologiczne” zostało zrealizowanychw województwach z największą liczbą gospodarstw ekologicznych w Polsce, a więc zachodniopomorskim,warmińsko-mazurskim i podlaskim.
Abstract	The aim of the study was determination of the position of Polish organic farming comparingto organic farming in European Union, defining the regional locations of organic farming producersin Poland and identification of the financial support under the Rural Development Programme for2014–2020. In the article the secondary data and the method of comparative analysis were used.Concerning the number of ecological farms, Poland had the sixth position in the European Union in2015. The analysis shows that the largest number of applications for co-financing of organic productionwithin framework for action „Organic farming” were implemented in the voivodeships with thelargest number of organic farms in Poland: Zachodniopomorskie voivodeship, Warmińsko-mazurskievoivodeship and Podlaskie voivodeship.
Cytowanie	Krzyżanowska K., Trajer M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2017_n8_s115.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Łukasz Kryszak
Tytuł	Relacje głównych składowych determinujących rachunki dochodów rolniczych w krajach o różnym stażu członkowskim w Unii Europejskiej
Title	RELATIONS AMONG THE COMPONENTS OF AGRICULTURAL INCOME ACCOUNTS IN THE OLD AND NEW EU MEMBER STATES
Słowa kluczowe	dochody rolnicze, wydajność pracy, funkcja produkcji typu Cobba-Douglasa, kierat technologiczny
Key words	agricultural income, work productivity, Cobb-Douglas production function, agricultural treadmill
Abstrakt	Celem opracowania była identyfikacja i porównanie wpływu podstawo­wych kategorii ekonomicznych (przychody, koszty, subsydia) na rachunek dochodów w rolnictwie poszczególnych krajów Unii Europejskiej (UE) oraz identyfikacja relacji między czynnikami kształtującymi poziom przychodów i wydajności pracy. Posłużono się modelami regresji panelowej oraz funkcjami potęgowymi, w szczególności funkcją typu Cobba-Douglasa. Okres badań obejmował lata 1998-2013. Zależności odniesiono do koncepcji występowania kieratu technologicznego w rolnictwie. Przychody mają zasadnicze znaczenie dla wzrostu dochodów, szczególnie w odniesieniu do tzw. nowych krajów członkowskich UE. W ujęciu funkcji produkcji przychody najsilniej reagują na zmiany kapitału. Rosnące znaczenie czynnika kapitału zaznacza się szczególnie w krajach tzw. nowej UE. Fundamentem wzrostu produkcji na zatrudnionego (wydajności pracy) jest poprawa relacji między czynnikami produkcji, a więc wzrost technicznego uzbrojenia pracy oraz ilości ziemi przypadającej na zatrudnionego. W krajach UE-15 kapitałochłonna ścieżka wzrostu wydajności okazuje się mniej skuteczna.
Abstract	The aim of the study was to compare the influence of basic economic categories (revenues, costs, subsidies) on the income account in the agriculture of the EU countries. The second goal was to identify the relations between the factors influencing the size of revenues and labor productivity. Panel regression models and power functions were used, with particular emphasis on Cobb-Douglas function. The study period covered the years 1998-2013. The phenomena examined in the paper were referred to the concept of technological treadmill in agriculture. The revenues are essential for the growth of income, particularly in the case of so-called new EU member states. The production function indicates that changes in the value of capital are the main factor that explained changes in the production. The growing importance of the capital may be observed especially in the new EU member states. Changes in the relations between production factors are therefore the basis for labor productivity growth. These changes include the increase in the capital to labor ratio (capital equipment) and in the amount of land per worker. It turns out that the capital-intensive path of productivity growth in the EU15 countries is less effective.
Cytowanie	Czyżewski A., Kryszak Ł. (2016) Relacje głównych składowych determinujących rachunki dochodów rolniczych w krajach o różnym stażu członkowskim w Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 4: 17-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n4_s17.pdf

Autor	Piotr Kułyk, Mariola Michałowska
Tytuł	Stan rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2004–2014
Title	The status of development of organic farming in Poland in the years 2004–2014
Słowa kluczowe	zrównoważony rozwój, rolnictwo ekologiczne, konsumpcja zrównoważona, żywność pochodząca z upraw ekologicznych, żywność konwencjonalna, dochody i wydatki gospodarstw domowych
Key words	sustainable development, organic farming, sustainable consumption, foods derived from organic farming, conventional foods, household income and expenditure of households
Abstrakt	Procesy zachodzące w środowisku przyrodniczym pod wpływem realizacji industrialnych koncepcji rozwoju rolnictwa wywołały istotną zmianę modelu produkcji i konsumpcji i zwrócenie się w większym stopniu w stronę rolnictwa zrównoważonego, opartego na zgodnym połączeniu celów społecznych, środowiskowych i ekonomicznych. Zachowując właściwe proporcje między tymi podsystemami, dąży się do zapewniania równowagi międzypokoleniowej i wewnątrzpokoleniowej. Realizacji tych zasad służy m.in. rozwój rolnictwa ekologicznego. Skoncentrowanie się na żywności ekologicznej wydaje się szczególnie istotne wobec rosnącej świadomości konsumentów, dążeniu ich do jak najlepszego zaspokojenia swoich potrzeb poprzez dobór produktów o odpowiednich parametrach odżywczych i zdrowotnych. Produkt ekologiczny stanowi szansę na poprawę konkurencyjności w rolnictwie, zwłaszcza europejskim, umożliwiając racjonalne gospodarowanie zasobami poprzez wdrażanie założeń ekonomii zrównoważonego rozwoju. W artykule przedstawiono stan i tendencje rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2004–2014 na tle przemian zachodzących w krajach UE. Ponadto ukazano strukturę wydatków w polskich gospodarstwach domowych, w tym poziom wydatków przeznaczonych na żywność ekologiczną, na tle krajów o największej konsumpcji na jednego mieszkańca.
Abstract	Processes occurring in the natural environment due to the implementation of industrial concepts of agricultural development led to a significant change of the production and consumption models. The approach shifted to a more balanced one, leading to the sustainable development of agriculture and rural areas based on the combination of social, environmental and economic goals. Whilst ensuring an appropriate balance between these systems, there is an attempt to achieve balance within and between generations. The focus on organic food matches well with these trends and seems particularly important, given growing awareness of consumers and their willingness to best meet their needs through the selection of products with the appropriate nutritional and health parameters. Ecological product provides an opportunity to improve the competitiveness of agriculture, especially in Europe, enabling rational management of resources by implementing the economics of sustainable development. The article presents the status and trends of development of organic farming in Poland in the years 2004–2014. In addition, the structure of expenditure in Polish households is shown, including the level of spending on organic food against the background of the countries with the highest per capita consumption.
Cytowanie	Kułyk P., Michałowska M. (2016) Stan rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2004–2014.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 113: 17-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n113_s17.pdf

Autor	Aldona Zawojska
Tytuł	Eksploatacja siły roboczej migrantów w rolnictwie Unii Europejskiej
Title	Exploitation of migrant labour force in the EU agriculture
Słowa kluczowe	wykorzystywanie pracowników, praca przymusowa, migranci zagraniczni, sektor rolny, UE
Key words
Abstrakt	Badanie ma na celu przyczynienie się do pogłębienia zrozumienia zjawiska wykorzystywania (wyzysku) siły roboczej i jego objawów. W artykule przedstawiono koncepcje eksploatacji siły roboczej, wykorzystując teoretyczną perspektywę zaproponowaną przez Marksa, ekonomistów neoklasycznych, libertarian oraz filozofów politycznych, a także formalne/prawne podejście zawarte w protokołach ONZ i dyrektywach UE. Badanie bazuje na przeglądzie literatury naukowej, oficjalnych raportów oraz artykułów prasowych i innych doniesień medialnych. W artykule jednoznacznie wykazano, że eksploatacja zagranicznych migrantów zarobkowych rzeczywiście istnieje w sektorach rolnych UE, a co więcej, że należą one do czołowych sektorów gospodarki o najwyższym ryzyku nadmiernego wykorzystywania siły roboczej. W 10 krajach UE sektor rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa został uplasowany na pierwszym miejscu wśród sektorów, w których zatrudnieni najbardziej narażeni są na ryzyko eksploatacji. Cudzoziemscy pracownicy rolni doświadczają wielu form wykorzystywania, począwszy od nędznych wynagrodzeń, poprzez niewolnictwo za długi, a kończąc na fizycznym i psychicznym znęcaniu się. Ofiary tego procederu w UE pochodzą z różnych części świata: Afryki, Azji oraz Europy Środkowej i Wschodniej (w tym z innych krajów UE).
Abstract
Cytowanie	Zawojska A. (2016) Eksploatacja siły roboczej migrantów w rolnictwie Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 116: 37-55
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n116_s37.pdf

Autor	Jadwiga Bożek
Tytuł	Klasyfikacja krajów Unii Europejskiej pod względem podobieństwa struktury agrarnej
Title	Classification of EU countries with respect to the similarity of agrarian structure
Słowa kluczowe	struktura agrarna, Unia Europejska, grupowanie krajów
Key words	agrarian structure, European Union, grouping of countries
Abstrakt	Struktura agrarna krajów Unii Europejskiej jest bardzo silnie zróżnicowana. W oparciu o klasyfikację rozmytą, na podstawie danych Eurostatu odnoszących się do roku 2013, przeprowadzono grupowanie krajów podobnych pod względem udziałów liczby gospodarstw z następujących grup obszarowych: do 5 ha, 5-20 ha, 20-50 ha, 50 i więcej ha w ogólnej liczbie gospodarstw w danym kraju. Wyodrębniono 4 grupy krajów o wysokim zróżnicowaniu międzygrupowym. Przeprowadzono również klasyfikację krajów UE pod względem odsetka powierzchni użytków rolnych będących w użytkowaniu gospodarstw z poszczególnych grup obszarowych. Na podstawie przeprowadzonych grupowań zostały określone typy struktury agrarnej w krajach UE.
Abstract	Agrarian structure of the EU countries is differentiated in a very significant degree. With the application of the fuzzy classification methods and on the basis of the Eurostat data referring the year of 2013, grouping of countries was carried out with respect to the shares of number of farms from the following areal groups: up to 5 hectares, 5-20 hectares, 20-50 hectares, 50 hectares and more in the total number of farms in the given country. 4 groups of countries were distinguished of high inter-group differentiation. In addition, classification of the EU countries with respect to the percentage of arable land area in particular areal groups. On the basis of grouping results types of agrarian structure for the EU countries were determined.
Cytowanie	Bożek J. (2016) Klasyfikacja krajów Unii Europejskiej pod względem podobieństwa struktury agrarnej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 36-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s36.pdf