Wyniki wyszukiwania

Autor	Danuta Guzal-Dec
Tytuł	THE ACTIVITY OF LOCAL GOVERNMENT IN FOSTERING THE DEVELOPMENT OF TOURIST BRAND PRODUCTS OF NATURAL VALUABLE AREAS OF THE LUBLIN VOIVODESHIP
Title	THE ACTIVITY OF LOCAL GOVERNMENT IN FOSTERING THE DEVELOPMENT OF TOURIST BRAND PRODUCTS OF NATURAL VALUABLE AREAS OF THE LUBLIN VOIVODESHIP
Słowa kluczowe	markowy produkt turystyczny, samorząd gminny, obszary przyrodniczo cenne, województwo lubelskie
Key words	branded tourist product, municipal government, valuable natural areas, Lublin voivodeship
Abstrakt	Celem pracy było wskazanie znaczenia markowych produktów turystycznych jako czynnika rozwoju gmin położonych na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego oraz ocena aktywności władz gminnych w przygotowywaniu warunków do tworzenia markowych produktów turystycznych. Branding jest kosztowny, dlatego w kształtowanie markowego produktu terytorialnego zaangażowanych powinno być wiele podmiotów, w tym władze samorządowe. W otoczeniu, w jakim funkcjonują gminy trudno wyobrazić sobie zarządzanie nimi bez budowania marki. Brak rozpoznawalności poszczególnych regionów województwa jest czynnikiem spowalniającym rozwój turystyki, ale stwarza szansę wykreowania marki zgodnej z oczekiwaniami władz i mieszkańców. W przeprowadzonym badaniu zastosowano metodę sondażu diagnostycznego z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu. Materiał empiryczny pochodził z 30 kwestionariuszy wywiadu skierowanych do wójtów gmin. Wykazano, że w badanych gminach wysokie walory przyrodniczo-kulturowe są w niewielkim stopniu wykorzystywane przez lokalne społeczności jako dochodowy, markowy produkt turystyczny. Widoczne są jednak pozytywne zmiany, podejmowanie kompleksowych spójnych działań marketingowych.
Abstract	The aim of this study was to identify the importance of branded tourism products as a factor in the development of communes located in natural valuable areas of the Lublin voivodeship, and to evaluate the activity of municipal authorities in preparing conditions for the creation of branded tourist products. Branding is expensive, so shaping brand products should involve many stakeholders, including the government. Environment in which communes operate makes it hard to imagine managing them without branding. Lack of recognition of various areas of the region is a factor slowing down the development of tourism, but it creates an opportunity of creating brands in line with the expectations of the authorities and residents. In the study diagnostic survey with a questionnaire interview was used. Research material comprised 30 questionnaires, interviews with the mayor. It has been shown that, within the surveyed communes, great natural and cultural values are little used by the local community as lucrative tourist branded products. Nonetheless, there were positive changes, taking up comprehensive coherent marketing activities.
Cytowanie	Guzal-Dec D. (2015) .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 14(63): 75-86
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n63_s75.pdf

Autor	Magdalena Maciaszczyk
Tytuł	Tendencje zmian zachowania rynkowych konsumentów niepełnosprawnych ruchowo
Title	TENDENCIES OF CHANGES IN MARKET BEHAVIOURSOF PHYSICALLY DISABLED CONSUMERS
Słowa kluczowe	determinanty zachowania konsumenckich, konsumenci niepełnosprawni, wybory konsumenckie, zmiana pokoleniowa, zmiana wartości
Key words	changes of values, consumer choices, determinants of consumer behavior, disabled consumers, globalization, shopping habits
Abstrakt	Artykuł ma na celu przedstawienie zauważonych zmian w zachowaniach rynkowych konsumentów niepełnosprawnych ruchowo. W grę wchodzi tu sposób podejmowania decyzji i dokonywania wyborów, będący wypadkową po pierwsze rosnącej świadomości osób niepełnosprawnych, pod drugie dużych zmian pokoleniowych na rynku. Zmiany pokoleniowe pociągają za sobą znaczące przeobrażania w systemie wartości oraz w sposobie komunikowania się uczestników rynku. Nie bez znaczenia pozostają również czynniki decydujące o przebiegu zachowania konsumentów, z których najbardziej kluczowymi mogą być procesy globalizacji i kultury konsumpcjonizmu oraz postępująca digitalizacja wszystkich aspektów codziennej egzystencji – bez względu na stan zdrowia.
Abstract	The article is a literature review and concerns the issue of tendencies of changes noticed in market behaviours of both healthy and physically disabled consumers. It is essential to notice that the way of making decisions and making choices is possibly a result of growing consumer awareness of disabled people but also generation changes undergoing on the market. Such generation changes are resulting in modifications both in a system of values and in the way that market participants communicate. Additionally, continuous globalization and digitization determining the process of consumer behaviours are also important. Internet is more frequently chosen as an alternative method of a barrier-free cybernetic communication channel where consumers from different groups can interact in the marketplace. A medical condition of a customer is becoming completely irrelevant and extraneous as the interactivity and dynamics of market changes let everyone adjust the market offer to own requirements and wants. Globalization means that customers with motor disorders are no longer limited to local communities and therefore the interest of young disabled consumers in virtual communities is growing.
Cytowanie	Maciaszczyk M. (2015) Tendencje zmian zachowania rynkowych konsumentów niepełnosprawnych ruchowo.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 14(63): 97-104
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n63_s97.pdf

Autor	Franciszek Kapusta
Tytuł	Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego
Title	STRUCTURAL CHANGES OF POLISH SUGAR INDUSTRY
Słowa kluczowe	cukier, zasoby materialne, burak cukrowy, przetwarzanie
Key words	sugar, material resources, sugar beet, processing
Abstrakt	W opracowaniu scharakteryzowano: powstanie i rozwój cukrownictwa buraczanego i rolę obszarów Polski w tym procesie, procesy przemian bazy surowcowej i przetwórczej. Cukrownictwo buraczane zrodziło się na ziemiach polskich i przeszło głębokie zmiany; zarówno co do liczby fabryk cukru (cukrowni), jak i powierzchni uprawy buraków cukrowych oraz organizacji współpracy zakładów przetwórczych z producentami surowca. Liczba zakładów przetwórczych (cukrowni) ulegała zmianie, a tendencje zmian w tym zakresie były zmienne. Mamy do czynienia z falowaniem liczby cukrowni; wzrostu i zmniejszania się ich liczby, a następnie pod koniec XX w. rozpoczęcie procesu systematycznego - chociaż ze zmiennym natężeniem w czasie - zmniejszania liczby zakładów oraz zwiększania ich mocy przetwórczej. Podobnie falująco przebiegały zmiany bazy surowcowej. Rynek cukru w Unii Europejskiej jest regulowany, a produkcja kwotowana. Przyznana Polsce kwota produkcji cukru (1405,6 t) stwarza mniejsze zapotrzebowanie na buraki cukrowe, co generuje możliwości przeznaczania ich w większych ilościach na produkcję suszu (dla celów spożywczych i paszowych) oraz produkcji bioetanolu.
Abstract	The study characterized: emergence and development of the sugar beet processing and the role of Polish regions in this process; processes changes of resource base and processing base. Sugar beet processing was born on Polish soil and has undergone changes; both the number of sugar factories and the area under sugar beet and organization of cooperation processing plants with producers of raw materials. The number of processing plants has changed, and trends have been variable. We are dealing with a surge in number of sugar mills; growth and decline in their numbers, and then at the end of the twentieth century begin the process of systematic - although with varying intensity over time – reduction in the number of plants and increase in their processing capacity. The same pattern was observed in resource base. The sugar market in the European Union is regulated, and production limited by production quotas. The allocated amount of sugar production in Poland (1405.6 t) creates less need for sugar beet, which generates the possibility to allocate them in larger quantities for the production of dried (for food and feed), and the production of bioethanol.
Cytowanie	Kapusta F. (2015) Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 13(62): 53-62
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n62_s53.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Długookresowe zmiany relacji cenowych w łańcuchu marketingowym wieprzowiny w Polsce
Title	LONG-TERM CHANGES IN PRICE RELATIONS IN THE MARKETING CHAIN OF PORK IN POLAND
Słowa kluczowe	ceny detaliczne, ceny surowca rolniczego, łańcuch marketingowy, rozstęp cenowy (marża marketingowa), tendencje
Key words	retail price, farm price, food marketing chain, price spread (marketing margin), trends
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono tendencje w kształtowaniu się rozstępu cenowe­go (ang. price spread), marży marketingowej (ang. marketing margin), marży cenowej (ang. price margin) na przykładzie rynku żywca wieprzowego i rynku detalicznego 16 produktów żywnościowych wytwarzanych z wieprzowiny. Miarą rozstępu cenowego była relacja cen detalicznych i cen żywca w długim okresie (dane miesięczne z lat 1997-2014). Wzrost rozstępu cenowego stwierdzono dla takich produktów żywnościowych, jak: żeberka, boczek wędzony, parówki wieprzowe, kiełbasa „Myśliwska sucha”, mięso mielone i nogi wieprzowe. Tendencja spadkowa rozstępu cenowego występowała dla: schabu środkowego, mięsa wieprzowego bez kości (łopatki), szynki, baleronu gotowanego, polędwicy sopockiej parzonej, wątroby surowej oraz konserwy wieprzowej „Turystyczna”, a względnie ustabilizowany rozstęp cenowy występował w przypadku kiełbas „Krakowskiej suchej” i „Toruńskiej” oraz mielonki wieprzowej.
Abstract	The paper presents trends in the price spread (marketing margin, price margin) on the example of the market price of live pigs and sixteen retail market food products made from pork. The measure of the price spread was the ratio of retail prices and the prices of pork in the long term (monthly data from the years 1997-2014). Increase the price spread stated for such foods as ribs, smoked bacon, pork sausages, sausage “Myśliwska sucha”, minced meat and legs. The downward trend in the price spread appeared for the middle loin, boneless pork - shoulder, ham and cooked ham, loin “Sopocka” cooked, raw liver, and canned pork “Turystyczna”, and the relatively stable price gap occurred in the case of sausage “Krakowska sucha”, sausage “Toruńska” and luncheon meat.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2015) Długookresowe zmiany relacji cenowych w łańcuchu marketingowym wieprzowiny w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 47-56
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s47.pdf

Autor	Lilianna Jabłońska, Wioleta Sobczak
Tytuł	Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich
Title	VEGETABLES RETAIL PRICES IN POLAND AND SELECTED EU COUNTRIES
Słowa kluczowe	ceny detaliczne, warzywa, Polska, Unia Europejska
Key words	retail prices, vegetables, Poland, European Union
Abstrakt	W pracy dokonano poziomej oraz pionowej analizy porównawczej cen detalicznych warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich. Analizowano zróżnicowanie cen pomiędzy krajami na tle zróżnicowania poziomu zamożności, dynamikę ich zmian w wybranych krajach oraz relacje cen wybranych gatunków warzyw. Szeregi czasowe dotyczące relatywnych cen produktów ogrodniczych w postaci indeksów cen i wartości PKB przypadającego na jednego mieszkańca pochodzą z Eurostatu, Głównego Urzędu Statystycznego oraz publikacji Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ-PIB). Okres badawczy obejmuje lata 2004-2012, czyli po wejściu Polski do Unii Europejskiej (UE). Badania wykazały, że na europejskich rynkach występuje tendencja wzrostowa cen detalicznych warzyw, której towarzyszył wzrost produktu krajowego brutto (PKB) per capita, a siła współzależności obu zmiennych była wyższa w krajach o niższym poziomie zamożności.
Abstract	In the paper the horizontal and vertical comparative analysis of retail prices of vegetables in Poland and selected European countries have been done. The differences in prices between countries against level of afflu­ence differentiation, the dynamics of their changes in the selected countries and the price relationships of some vegetables have been analyzed. The time series for the relative prices of horticultural products in the form of price indexes and the GDP per capita come from Eurostat, the Central Statistical Office and the publication of the Institute of Agricultural and Food Economics - National Research Institute. The study covered the years 2004-2012, in after the Polish accession to the EU. The results of the analysis will allow to assess the situation of vegetable consumers in Poland compared to other EU countries, and may be also helpful in decision-making process of companies operating on the vegetable market. Research has shown that on the European markets there is a growing trend in vegetable retail prices, accompanied by an increase in GDP per capita. The strength of the correlation of these two variables was higher in countries with lower levels of wealth.
Cytowanie	Jabłońska L., Sobczak W. (2015) Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 97-104
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s97.pdf

Autor	Stanisław Bagieński, Aleksandra Socha
Tytuł	Wielkość banku spółdzielczego a jego efektywność
Title	THE SIZE OF COOPERATIVE BANK AND ITS EFFICIENCY
Słowa kluczowe	bank spółdzielczy, efektywność, wielkość banku
Key words	cooperative bank, efficiency, bank size
Abstrakt	Celem badań była ocena efektywności banków spółdzielczych w zależności od ich wielkości. Próbę badawczą stanowiło 300 banków spółdzielczych zrzeszonych w Banku Polskiej Spółdzielczości. Wielkość banku określono za pomocą czterech cech: wartości aktywów ogółem, wartości kapitałów własnych, liczby placówek oraz liczby prowadzonych rachunków. Za pomocą punktowego wskaźnika kolejności zbudowano ranking banków, a następnie przy wykorzystaniu kwartyli wyodrębniono cztery grupy banków o podobnej wielkości. Efektywność oceniono za pomocą metody Data Envelopment Analysis (DEA) w oparciu o modele BCC oraz CCR zorientowane na nakłady oraz wybrane wskaźniki efektywności. Zmiany produktywności w czasie oszacowano za pomocą indeksu Malmquista. Badania wykazały, że wśród badanych banków spółdzielczych najbardziej efektywne były te największe. Małe banki charakteryzowały się wyższą efektywnością niż średnie, ale mniejszą niż największe banki.
Abstract	The aim of the study was to assess the efficiency of cooperative banks depending on their size. The sample was constituted of 300 cooperative banks affiliated in the Bank of Polish Cooperatives. The size of the bank was determined using four characteristics: total assets, the equity, the number of outlets and the number of accounts. With the use of the point sequence indicator the ranking of banks was created, and then with the use of quartiles the banks were divided into four groups of similar size. Efficiency was assessed with the use of the Data Envelopment Analysis (DEA) method based on the BCC and CCR models oriented on input and selected efficiency indicators. Changes in productivity over time were estimated by using Malmquist Index. The results indicated that among the analysed cooperative banks the greatest banks were the most efficient. Small banks were characterized by higher efficiency than medium size banks, but they were less efficient than the biggest banks.
Cytowanie	Bagieński S., Socha A. (2015) Wielkość banku spółdzielczego a jego efektywność.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 50-59
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s50.pdf

Autor	Wioleta Sobczak
Tytuł	Zmiany hurtowych i detalicznych cen wybranych gatunków warzyw
Title	VOLATILITY OF RETAIL AND PRODUCER PRICES FOR THE SELECTED VGETABLES
Słowa kluczowe	ceny detaliczne, ceny hurtowe, współzależność cen, warzywa
Key words	wholesale prices, retail prices, price variability, vegetables
Abstrakt	Praca jest próbą oceny zmienności cen hurtowych i detalicznych wybranych gatunków warzyw. Dla określenia wzajemnych relacji dokonano pionowej oraz poziomej analizy porównawczej tych cen. Analizie poddano kierunek oraz dynamikę zmian, poziom ich zmienności, a także siłę związku między nimi. Otrzymane wyniki wskazują, że w latach 2004-2014 na rynku warzyw wzrosły ceny wszystkich analizowanych gatunków, przy czym wzrost ten był szybszy na poziomie sprzedaży detalicznej. Na obu rynkach ceny charakteryzowały się dużą zmiennością w poszczególnych latach, co było szczególnie widoczne w przypadku cen hurtowych.
Abstract	The aim of the study was to assess the variability and correlation between producer and retail prices of selected vegetables. A vertical and a horizontal comparative analysis of fruit price changes on the Polish market were made. The direction and dynamics of price changes were analysed as well as a year to year level of price variability. What is more, their relations and the power of connection between them were examined. The analysis shows that prices of all analyzed vegetables were growing between 2005 and 2014, but the fastest growth regarded retail prices. Prices at the different distribution levels show a considerable variability from year to year, which is particularly noticeable in the case of producer prices.
Cytowanie	Sobczak W. (2015) Zmiany hurtowych i detalicznych cen wybranych gatunków warzyw.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 67-73
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s67.pdf

Autor	Aneta Mikuła
Tytuł	Wynagrodzenie minimalne a ubóstwo, nierówności dochodowe i bezrobocie w Polsce
Title	Relations between minimum wage and poverty, income inequality and unemployment in Poland
Słowa kluczowe	ubóstwo, wynagrodzenie minimalne, nierówności dochodowe, bezrobocie
Key words	poverty, minimum wage, income inequalities, unemployment
Abstrakt	Wynagrodzenie minimalne jest instrumentem polityki płac, pociągającym za sobą zarówno ekonomiczne, jak i społeczne skutki. Zwolennicy wynagrodzenia minimalnego podkreślają jego rolę w ograniczaniu ubóstwa i zmniejszaniu nierówności dochodowych, z kolei przeciwnicy skupiają się na jego ekonomicznych skutkach, tj. wzroście kosztów pracy i spadku zatrudnienia. W artykule skupiono się na określeniu wpływu wynagrodzenia minimalnego na zmniejszenie ubóstwa i nierówności dochodowych. Pierwsza część pracy zawiera definicje oraz ekonomiczne i społeczne funkcje wynagrodzenia minimalnego. W kolejnej części przedstawiono kształtowanie się wynagrodzenia minimalnego w Polsce w latach 2003–2014. Dalsza część artykułu podejmuje próbę oceny efektywności podwyższania wynagrodzenia minimalnego w zwalczaniu ubóstwa i zmniejszaniu nierówności dochodowych. Efektywność takiego rozwiązania jest znikoma, zarówno w odniesieniu do całego społeczeństwa, jak i do grupy społeczno-ekonomicznej, która najbardziej powinna korzystać z tych efektów, tj. pracowników.
Abstract	The minimum wage is the wage policy instrument, entailing both economic and social consequences. Supporters of the minimum wage emphasize its role in reducing poverty and reducing income inequalities. In turn, opponents focus on its economic effects, i.e. increase in labor costs and decline in employment. The article focuses on identifying the impact of the minimum wage on reducing poverty and income inequality. The first part contains definitions and the economic and social functions of the minimum wage. The next section presents changes in the minimal salary level in Poland and its relation to the average salary in the years 2003–2014. The rest of the article attempts to assess the effectiveness of raising the minimum wage in combating poverty and reducing income inequality. The effectiveness of this solution is minimal, both in terms of the whole society, as well as socio-economic group, which should benefit most from these effects, i.e. employees.
Cytowanie	Mikuła A. (2015) Wynagrodzenie minimalne a ubóstwo, nierówności dochodowe i bezrobocie w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 87-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s87.pdf

Autor	Anna Rzeszutko
Tytuł	Regionalne zróżnicowanie wykorzystania potencjału produkcyjnego w rolnictwie polskim w warunkach wspólnej polityki rolnej
Title	REGIONAL DIFFERENTIATION OF USING OF PRODUCTION POTENTIAL OF POLISH AGRICULTURE IN TERMS OF COMMON AGRICULTURAL POLICY
Słowa kluczowe	potencjał produkcyjny, produktywność, rolnictwo, województwo
Key words	potential of production, productivity, agriculture, voivodeship
Abstrakt	Głównym celem opracowania jest wskazanie zmian w zakresie stopnia wykorzystania potencjału produkcyjnego rolnictwa w poszczególnych województwach w Polsce w okresie członkostwa w Unii Europejskiej. Stopień wykorzystania potencjału produkcyjnego obliczono jako iloraz rzeczywistej produktywności czynników produkcji, wyznaczonej metodą miernika syntetycznego, do produktywności teoretycznej, otrzymanej w wyniku zastosowania modelu regresji liniowej, w którym jako zmienne, obok produktywności rzeczywistej, wykorzystano również syntetyczny miernik potencjału produkcyjnego. W badaniach wykorzystano dane GUS z powszechnych spisów rolnych, które wyznaczają zakres czasowy badań – lata 2002- 2010. Wyniki badań wskazują na utrzymywanie się znacznego zróżnicowania przestrzennego potencjału produkcyjnego rolnictwa i poziomu jego produktywności przy pewnych zmianach w stopniu jego wykorzystania.
Abstract	The main objective of the study is to identify changes of the use of agricultural productivity potential in the various voivodeships in Poland within the membership in the European Union. The degree of the use of agricultural productivity potential constitutes the relation between productivity of factors of production (obtained by using synthetic coefficient) and their theoretical productivity (obtained by applying linear regression model). As the variables for the linear regression model the synthetic coefficient of productivity of factors of production and also the synthetic coefficient of agricultural productivity potential were used. The study is based on data from Agricultural Censuses - 2002 and 2010 and refers to Polish voivodeships. The results indicates on persisting regional differentiation of potential of agricultural production and the level of its productivity, but also on the changes in the degree of the use of agricultural productivity potential.
Cytowanie	Rzeszutko A. (2015) Regionalne zróżnicowanie wykorzystania potencjału produkcyjnego w rolnictwie polskim w warunkach wspólnej polityki rolnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 46-58
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s46.pdf

Autor	Bożena Karwat-Woźniak
Tytuł	Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie
Title	LABOUR POTENTIAL AND INPUT IN POLISH AGRICULTURE
Słowa kluczowe	ludność rolnicza, aktywność zawodowa, zatrudnienie w rolnictwie indywidualnym, nakłady pracy, najem siły roboczej
Key words	agricultural population, professional activity, employment in individual agriculture, labour input, labour force hire
Abstrakt	Celem artykułu jest określenie zmian liczebności, cech społeczno-demograficznych i aktywności zawodowej populacji związanej z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego oraz wykorzystania potencjału pracy. Rozpoznano także przeobrażenia w nakładach i stosunkach pracy w rolnictwie indywidualnym oraz czynniki warunkujące zachodzące zmiany. Pracę przygotowano na podstawie wyników panelowych badań terenowych prowadzonych przez IERiGŻ-PIB, głównie z lat 2000, 2005 i 2011. Ankieta obejmowała swoim zasięgiem wszystkie gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 1 ha UR, będące w dyspozycji osób fizycznych, położone w 76 wsiach z różnych regionów kraju. Miejscowości były dobrane celowo, tak by wielkość badanych gospodarstw była proporcjonalna do rzeczywistej struktury obszarowej indywidualnych gospodarstw rolnych. Każdorazowo badaniem objęto 0,2% faktycznej liczby indywidualnych gospodarstw rolnych, a próbę badawczą w 2011 r. stanowiło 3,3 tys. gospodarstw. Materiał z badań terenowych został uzupełniony o dane GUS. Badania wykazały systematyczne zmniejszanie populacji związanej z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego, a tempo tego procesu było wyznaczane nie tylko skalą ubytku gospodarstw, ale również migracjami. Nieznacznie zauważalnym symptomom starzenia się towarzyszył wzrost poziomu skolaryzacji i dywersyfikacji aktywności zawodowej ludności rolniczej. Te tendencje skutkowały spadkiem zatrudnienia i profesjonalizacją stosunków pracy w rolnictwie. Jednak nadal ten sektor cechuje nadmierne zatrudnienie i duża skala niewykorzystanych zasobów pracy.
Abstract	The presented analysis assessed changes in resources and use of labour force of individual agriculture in 1992-2011, with particular emphasis on the final preparatory period and the years of participation in EU structures. The length of the analysis period allows the conclusion to be drawn that the population related to the user of an individual agricultural holding experiences significant quantitative and qualitative transformations. It was found that the population associated with the user of an individual agricultural holding systematically decreased and the pace of this process was determined not only by the scale of the loss of agricultural holdings, but also migration. Minor demographic trends were accompanied by an increase in school enrolment ratio and diversification of professional activity of the agricultural population. These trends resulted in a decrease in employment and professionalisation of labour relations in agriculture. However, this segment is still characterised by excessive employment and high scale of unused labour resources (16% - rate of unnecessary workers).
Cytowanie	Karwat-Woźniak B. (2015) Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 70-84
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s70.pdf

Autor	Marcin Mucha
Tytuł	Reformy rynku cukru w okresie ćwierćwiecza polskiej transformacji
Title	SUGAR MARKET REFORMS IN A PERIOD OF TWENTY-FIVE YEARS AFTER POLISH TRANSFORMATION
Słowa kluczowe	cukier, rynek cukru, cukrownictwo, reforma, Unia Europejska, regulacja rynku
Key words	sugar, sugar market, sugar industry, reform, European Union, market regulation
Abstrakt	Jedną z istotnych branż, której struktura i funkcjonowanie podlegały głębokim przeobrażeniom po transformacji ustrojowej w Polsce, jest cukrownictwo. W okresie od 1990 r. do 2014 r. sektor przeszedł zasadnicze reformy związane z odejściem od gospodarki planowanej na rzecz gospodarki wolnorynkowej, próbami stabilizacji rynku za pomocą interwencji państwowej oraz wejściem Polski do Unii Europejskiej (UE). Artykuł stanowi przekrojowy przegląd najistotniejszych reform, które dokonały się w tym okresie oraz próbę oceny poszczególnych rozwiązań zastosowanych na rynku cukru w Polsce. Analizie poddano regulacje branżowe wdrożone od 1990 r. do 2014 r. oraz parametry surowcowo-produkcyjne osiągane w branży cukrowniczej w tych latach. W artykule wykorzystano dane statystyczne Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Związku Producentów Cukru w Polsce (ZPC).
Abstract	Sugar sector is one of the important sectors, which structure and activities were subject to deep changes after transformation of the political system in Poland. In years 1990 to 2014 the sector has gone through some fundamental reforms connected with shifting from centralized economy to free market economy, attempting to stabilize market by state intervention and accessing Poland to European Union. The article is an overview of the most important reforms from 1990 to 2014 and an attempt to assess the particular solutions on the sugar market in Poland. The analysis covered the most important sector regulations in years 1990 and 2014 and the most important raw material and production figures of the sector in these years. The article uses statistical data from Institute of Agricultural and Food Economics (IERIGŻ) and Association of Sugar Producers in Poland (ZPC).
Cytowanie	Mucha M. (2015) Reformy rynku cukru w okresie ćwierćwiecza polskiej transformacji.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 106-114
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s106.pdf

Autor	Julia Pawołek
Tytuł	Zmiany samowystarczalności żywnościowej krajów Unii Europejskiej
Title	CHANGES IN FOOD SELF-SUFFICIENCY IN THE EUROPEAN UNION COUNTRIES
Słowa kluczowe	samowystarczalność żywnościowa, bezpieczeństwo żywnościowe, produkcja artykułów rolno-spożywczych, spożycie artykułów rolno-spożywczych
Key words	food self-sufficiency, food safety, consumption of agri-food products, production of agri-food products
Abstrakt	Celem artykułu jest omówienie zmian poziomu samowystarczalności żywnościowej w krajach członkowskich UE, definiowanej jako stosunek krajowego zużycia artykułów rolno-spożywczych względem krajowej produkcji. W latach 2004-2011 w UE nie zaobserwowano istotnych zmian samowystarczalności żywnościowej. Przeprowadzona analiza wykazała, że kraje wyżej rozwinięte mają wyższą samowystarczalność w zakresie produktów pochodzenia zwierzęcego, a niżej rozwinięte w zakresie zbóż.
Abstract	The aim of this paper is to discuss the changes in food self-sufficiency in the EU countries, defined as the proportion of domestic consumption in comparison with domestic production. In 2004-2011 there were no signi­ficant changes in food self-sufficiency in the EU. The analysis showed that the more developed countries have a higher self-sufficiency in livestock products, while less developed countries in the field of cereals.
Cytowanie	Pawołek J. (2015) Zmiany samowystarczalności żywnościowej krajów Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 67-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s67.pdf

Autor	Eduard Bukin, Andrii Skrypnyk, Mykola Talavyria
Tytuł	Wzrost gospodarek wchodzących: w kierunku rynków rolnych i stosunków handlowych. Niestabilność światowego rynku pszenicy na rynkach wschodzących
Title	The rise of the ‘emerging economies’: towards functioning agricultural markets and trade relations? World wheat market instability inspired by emerging markets
Słowa kluczowe	Dekompozycja zmienności produkcji; rynki wschodzące; zmienność plonów pszenicy zebranej z obszarów uprawy
Key words	Decomposition of production variation; emerging wheat market; wheat yields and harvested area variation
Abstrakt	Po rozpadzie ZSRR produkcja pszenicy na Ukrainie, w Kazachstanie i Rosji dostała impuls do ogromnego rozwoju. Byłe radzieckie republiki (FSR) z importerów netto pszenicy zamieniły się w eksporterów netto. Kraje te przyczyniły się do zwiększenia światowego handlu pszenicy, ale wywołały również ogromną zmienność na rynku globalnym. Wciąż nie wprowadzono zmian instytucjonalnych w FSR, które miałyby na celu zmniejszenie zmienności produkcji pszenicy. Wciąż identyfikacja kluczowych problemów w polityce tych państw pozostaje kwestią dyskusji. W artykule przedstawiono rozkład zmienności produkcji pszenicy na podstawie danych wejściowych/wyjściowych produkcji tych plonów w FSR. Metodologia przedstawiona w artykule pozwala zrozumieć i zmierzyć wpływ wybranych składników produkcji na ogół jej zmienności
Abstract	After the USSR decayed into independent countries, wheat production of Ukraine, Kazakhstan and Russia got impulse to tremendous development. The Former Soviet Republics (FSR) from net importers of wheat turned into the net exporters. However, instead of only increasing of global wheat trade, these countries induced enormous volatility to the global market. Regarding that, some institutional changes aimed to decrease variation of wheat production are still not introduced in the FSR. Thus, identifying of key problem in countries policy remains a discussion issue. This article presents production variation decomposition based on input/output data of wheat production in the FSR. Methodology, provided in the articles allows to understand and measure influences of production component on overall production variation
Cytowanie	Bukin E., Skrypnyk A., Talavyria M. (2015) Wzrost gospodarek wchodzących: w kierunku rynków rolnych i stosunków handlowych. Niestabilność światowego rynku pszenicy na rynkach wschodzących.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 47-62
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s47.pdf

Autor	Piotr Nowaczyk
Tytuł	Analiza wpływu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej na krajowe rybołówstwo morskie
Title	The effects of the Polish EU membership on the national sea fishing
Słowa kluczowe	integracja europejska, rybołówstwo morskie, restrukturyzacja sektora rybackiego
Key words	European integration, sea fishing, restructuring of the fishery sector
Abstrakt	Polska po przystąpieniu do Unii Europejskiej została objęta regulacjami Wspólnej Polityki Rybackiej, czego następstwem była restrukturyzacja polskiego rybołówstwa morskiego na niespotykaną dotychczas skalę. Zmiany objęły flotę połowową oraz porty rybackie. Od 2004 roku rozpoczął się intensywny proces redukcji polskiej floty rybackiej, której potencjał był zbyt duży do stale zmniejszających się zasobów ryb bałtyckich. Wycofanie z eksploatacji znacznej części floty rybackiej zmniejszyło presje na połów zagrożonych przełowieniem gatunków ryb oraz zwiększyło kwoty połowowe dla pojedynczych jednostek rybackich. Negatywną konsekwencją zmian było zmniejszenie zatrudnienia w sektorze połowów, jednak tylko nieliczni z rybaków na stałe stracili pracę. Zaniedbywane inwestycyjnie przez lata porty i przystanie rybackie dzięki środkom unijnym zostały unowocześnione. Dokonano modernizacji zdekapitalizowanej infrastruktury. Poprawiły się warunki postoju jednostek rybackich w portach. Struktury rybackie wyposażono w niezbędne urządzenia i obiekty. Przyczyniły się one do poprawy warunków przeładunku, magazynowania oraz dystrybucji połowów morskich. Bilans dotychczasowego dziesięcioletniego członkostwa Polski w Unii Europejskiej dla polskiego rybołówstwa morskiego należy ocenić pozytywnie. Krajowe rybołówstwo morskie wymagało wielu zmian. Integracja europejska tylko przyśpieszyła proces restrukturyzacji, jednocześnie łagodząc jego negatywne skutki. Należy w przyszłości oczekiwać kontynuacji pozytywnego trendu zmian w polskim rybołówstwie morskim.
Abstract	After its accession to the EU, Poland became subject to the regulations of the Common Fishery Policy and as a result Polish sea fishing underwent restructuring on an unprecedented scale. The changes included the fishing fleet and the fishing seaports. An intensive process of reducing Polish fishing fleet, whose potential was too large in relation to the continually decreasing fish resources in the Baltic Sea, began in 2004. As a significant number of fishing vessels were removed from service, the pressure on fishing for species endangered with overfishing diminished, while the fishing quotas for individual fishing vessels increased. A negative consequence of these changes were reductions in employment in the fishing sector, however, only a few fishermen lost their jobs permanently. Ports and harbors, which had been neglected in terms of the investments made, were modernized owing to EU funding. The decapitalized infrastructure was modernized, and the mooring conditions for vessels stopping at seaports improved. Necessary equipment and objects were provided for fishing structures, which contributed to the improvement in the conditions of transshipment, storage, and distribution of sea fishing. The assessment of Poland’s hitherto ten-year membership in the EU and its effects on Polish sea fishing should be positive. Polish sea fishing sector required changes. European integration only accelerated the restructuring process while simultaneously mitigating its negative effects. The continuation of the positive trend of changes in the national sea fishing is to be expected.
Cytowanie	Nowaczyk P. (2015) Analiza wpływu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej na krajowe rybołówstwo morskie.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 81-95
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n110_s81.pdf

Autor	Izabela Sowa, Jolanta Zrałek
Tytuł	Młodzi Polacy wobec wyzwań współczesnego rynku – wybrane zachowania i ich determinanty w latach 2004–2014
Title	Young Poles facing the challenges of the modern market: chosen behaviors and their determinants in years 2004–2014
Słowa kluczowe	młodzi konsumenci, determinanty zachowań, zmiany zachowań, zachowania konsumentów
Key words	young consumers, determinants of behaviors, changes of behaviors, consumer behavior
Abstrakt	Zachowania młodych konsumentów są przedmiotem zainteresowań ekonomistów już od kilku dziesięcioleci. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie zmian, jakie zaszły w ostatnich 10 latach w zachowaniach młodych Polaków, zidentyfikowanie wybranych determinant ich zachowań oraz określenie sposobu oddziaływania tych czynników. Podstawę do wnioskowania na ten temat stanowią wyniki badań bezpośrednich przeprowadzonych wśród konsumentów z grupy wiekowej 14–19 lat. Badania te miały miejsce kolejno w latach 2004, 2006 i 2014, a wykorzystaną w nich metodą była ankieta audytoryjna. Podstawowym wnioskiem z przeprowadzonych analiz jest stwierdzenie, że młodzi konsumenci sprawnie adaptują się do wyzwań współczesnego rynku. W ich zachowaniach wyraźnie można zauważyć przejawy wirtualizacji, serwicyzacji, a także trendu związanego ze zdrowym stylem życia. Jednocześnie trudno jest wskazać stałą grupę czynników determinujących zachowania młodych Polaków. Tylko niektóre determinanty (np. wiek czy płeć) równocześnie oddziałują na więcej niż jedno zachowanie, a ich wpływ jest stały (widoczny w kolejnych latach). Inne czynniki (np. miejsce zamieszkania czy wykształcenie rodziców) kształtują tylko wybrane zachowania lub też ich wpływ zmienia się w czasie. Zdarza się też, że oddziaływanie czynnika zmienia kierunek.
Abstract	Young consumers’ behaviors are a subject of academic interest since several decades. The purpose of this article is to indicate the changes which occurred in behaviors of young Poles during the last 10 years, to identify chosen determinants of their behaviors and to specify a way of these determinants’ influences. The basis for drawing conclusions on this topic are outcomes of field research conducted in a group of consumers aged from 14 to 19. Those research projects took place in years 2004, 2006 and 2014, and with the use of auditorium questionnaire. The main finding of the analyses is that young consumers efficiently adapt to the challenges of the modern market. Symptoms of virtualization, servitization as well as a trend connected with healthy lifestyle can be observed. Simultaneously it is hard to indicate a constant set of determinants shaping behaviors of young Poles. Only chosen factors (e.g. age or sex) affect more than one type of behavior. Other factors, like place of living or parent’s educational level, influence only single behaviors and this influence changes over time. It also happens that an influence of given factor changes its direction.
Cytowanie	Sowa I., Zrałek J. (2015) Młodzi Polacy wobec wyzwań współczesnego rynku – wybrane zachowania i ich determinanty w latach 2004–2014.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 143-159
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n111_s143.pdf

Autor	Dagmara Bubel
Tytuł	Marketing aspect of young consumer behaviour in food industry management
Title	Marketingowy aspekt zachowań młodych konsumentów w zarządzaniu gospodarką żywnościową
Słowa kluczowe	zachowania młodych konsumentów, zarządzanie, gospodarka żywnościowa
Key words	young consumer behaviour, management, food industry
Abstrakt	W dobie globalizacji rynków, charakteryzującej się między innymi dużą intensywnością konkurencji między przedsiębiorstwami, coraz ważniejsze staje się posiadanie szeroko rozumianej wiedzy o konsumentach, ich potrzebach, oczekiwaniach, nawykach, aspiracjach, a przede wszystkim o determinantach tychże zachowań. Producenci żywności, chcąc funkcjonować w warunkach wciąż rosnącej konkurencji na rynku produktów żywnościowych, stają przed koniecznością monitorowania czynników kształtujących zachowania konsumentów na tym rynku, które podlegają ciągłym zmianom oraz poznawania determinantów tych zmian. W ramach części badawczej przeprowadzono badanie ankietowe na 200 osobowej grupie respondentów – niemieckich uczniów w wieku od 12 do 16 lat. Procedura badawcza opierała się o bezpośredni wywiad ankietowy, a obszar badawczy dotyczył Brandenburgii. Uwagę skoncentrowano na zagadnieniach związanych z procesami podejmowania decyzji przez konsumentów w aspekcie zakupu poszczególnych produktów żywnościowych oraz czynników oddziałujących na te decyzje.
Abstract	In the age of market globalisation, characterised, among other things, by high intensity of competition among enterprises, it is increasingly important to have broadly understood knowledge about consumers, their needs, expectations, habits, aspirations and, above all, determinants of such behaviour. Food manufacturers, in order to survive on the increasingly competitive market of food products, have to monitor factors shaping consumer behaviour on the market, which are subject to constant changes, and to explore the determinants of changes. As part of the research a questionnaire survey was conducted on the population of 200 people – a group of German school pupils aged 12–16. The research procedure was a direct questionnaire survey. The spatial extent of the questionnaire survey was the area of Brandenburg. The substantive scope of the questionnaire survey included issues related with the process of taking decisions by consumers about purchase of particular food products and factors affecting such decisions.
Cytowanie	Bubel D. (2015) Marketing aspect of young consumer behaviour in food industry management.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 15-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s15.pdf

Autor	Gabriela Łukasik, Daniel Naczyński
Tytuł	Rola struktury kapitału w kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa (elementy teorii, doświadczenia praktyki)
Title	The role of capital structure management (elements of the theory, experience, practice)
Słowa kluczowe	struktura kapitału, koszt kapitału, wartość przedsiębiorstwa, ryzyko finansowe
Key words	capital structure, cost of capital, company value, financial risk
Abstrakt	W strategii finansowej przedsiębiorstwa struktura kapitału odgrywa szczególną rolę, wpływając na stopień podejmowanego ryzyka finansowego. Poszukiwanie najlepszych źródeł finansowania, najbardziej efektywnych możliwości inwestowania, to podstawowe decyzje uczestników rynku finansowego. Stąd ważne jest pytanie, w jakim stopniu zmiany struktury kapitału decydują o wyborach inwestorów i związanej z tym wartości rynkowej spółek. W artykule zaprezentowano podstawowe elementy teorii struktury kapitału z próbą oceny jej wpływu na wartość rynkową przedsiębiorstw na polskim rynku kapitałowym.
Abstract	In the company’s financial strategy the capital structure plays a special role influencing the degree of financial risk taken. The search for the best sources of financing, the most effective investment opportunities are the basic decisions of financial market participants. Therefore, it is important to find the answer to the question how the changes of capital structure influence the investors’ choices and the company’s market valuation. The article presents basic elements of the theory of capital structure with an attempt to assess its impact on the market value of companies on Polish capital market.
Cytowanie	Łukasik G., Naczyński D. (2015) Rola struktury kapitału w kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa (elementy teorii, doświadczenia praktyki).Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 75-86
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s75.pdf

Autor	Monika Nalewajek
Tytuł	Czy rozwój e-commerce wymaga zmiany myślenia o opakowaniu produktów?
Title	Does e-commerce require changing approach toward packaging?
Słowa kluczowe	e-opakowanie, e-handel, handel elektroniczny, opakowanie
Key words	e-package, e-commerce, package
Abstrakt	W artykule zweryfikowano i przedstawiono zmiany w handlu, jakie dokonują się w ciągu ostatnich kilku lat. Zaprezentowano także kierunki tendencji rozwojowych, których w ciągu 2–3 lat prawdopodobnie będziemy świadkami. Zebrane dane pokazują na znaczący rozwój e-handlu, a także na rosnące zainteresowanie związane z zakupami online w segmencie produktów FMCG (również przez tablety i smartfony). Zmiany te skłaniają do zastanowienia się, jakie konsekwencje dla znanych już naukowcom i badaczom relacji między opakowaniem a decyzjami zakupowymi będzie miał dalszy rozwój handlu internetowego. Autorka zaprezentowała koncepcję e-opakowania, która to jak dotychczas nie została wykorzystana w nurcie naukowym i, będąc stosunkowo nową, nie doczekała się jeszcze badań naukowych, które z pewnością warto by było przeprowadzić.
Abstract	This paper presents changes in trade which have been taking place over the past few years. The author presented directions of development that we will probably experience within 2–3 years. The data shows significant development of e-commerce, as well as growing interest in online purchasing in the segment of FMCG products (also via tablets and smartphones). These changes induce to think what will be the consequences of further development of e-commerce for already well-known relationships between product packaging and consumers’ purchasing decisions. The author presented the concept of e-packaging, which has not been used so far in the scientific mainstream. Since it is a relatively new issue, it has not been explored yet. Nevertheless, it is certainly worth to carry out research on.
Cytowanie	Nalewajek M. (2015) Czy rozwój e-commerce wymaga zmiany myślenia o opakowaniu produktów?.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 101-110
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s101.pdf

Autor	Andriy Doronin, Vitaliy Rybchak
Tytuł	Production and consumption aspects of biogas in cattle farming businesses of Ukraine
Title	Production and consumption aspects of biogas in cattle farming businesses of Ukraine
Słowa kluczowe
Key words	biogas, cattle, profitability level, production cost, price, efficiency, farm enterprises
Abstrakt
Abstract	Production and consumption aspects of biogas at farm enterprises of Ukraine were identified. Preconditions of negative changes in cattle farming were studied. The research done made it possible to evaluate production efficiency of both beef and alternative fuel – biogas – at farm enterprises. A polynomial model, which describes potential of biogas production in the years of 1990–2013 and envisages further increase of this indicator, was developed. It has been established that biogas production and consumption from cattle substrates at farm enterprises will allow producing ecologically clean alternative fuel, ensuring food safety, creating new jobs, increasing business profits, reducing import fuel dependence. The research results can help solve practical problems of farm enterprises in cattle farming and in agrarian business in general.
Cytowanie	Doronin A., Rybchak V.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n4_s13.pdf

Autor	Małgorzata Wosiek
Tytuł	Komplementarna rola kapitałów ludzkiego i społecznego w rozwoju gospodarczym regionów
Title	The complementary role of human and social capital in regional economic development
Słowa kluczowe	kapitał ludzki, kapitał społeczny, rozwój ekonomiczny regionów
Key words	human capital, social capital, regional economic development
Abstrakt	W artykule omówiono rolę kapitałów ludzkiego oraz społecznego, a także wzajemnych interakcji między nimi w rozwoju gospodarczym regionów. Jako przedmiot badania wybrano polskie województwa w latach 1999–2011. Wykorzystując analizę korelacji oraz taksonomiczne metody porządkowania liniowego określono związek wyposażenia w oba kapitały z poziomem i zmianami PKB na mieszkańca. Na tej podstawie omówiono problemy i przedstawiono klasyfikację polskich województw ze względu na możliwości czerpania korzyści płyną- cych z komplementarności obu kapitałów.
Abstract	The article discusses the role of social and human capital and the interrelationship between them in regional economic development in the sample of polish voivodeships over the period 1999– –2011. Methodologically, correlation analysis and multidimensional analysis (linear ordering methods) are used. The article deliberates on implications of endowment in human and social capital for the level and changes of GDP per capita. Furthermore, it presents a typology of polish voivodeships and concludes on the diagnosis of the complementarities between social and human capital in regional economic development in Poland.
Cytowanie	Wosiek M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n3_s155.pdf