Wyniki wyszukiwania

Autor	Dorota Janiszewska, Luiza Ossowska
Tytuł	Zróżnicowanie uwarunkowań rolnictwa dla produkcji energii odnawialnej z biomasy rolniczej w krajach Unii Europejskiej
Title	Diversification of Agricultural Determinants for Renewable Energy Production Using Agricultural Biomass in European Union Countries
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Janiszewska D., Ossowska L. (2015) Zróżnicowanie uwarunkowań rolnictwa dla produkcji energii odnawialnej z biomasy rolniczej w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 2: 75-84
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2015_T15(30)_n2_s75.pdf

Autor	Dorota Kmieć
Tytuł	Zastosowanie modelu logitowego do analizy czynników wpływających na bezrobocie wśród ludności wiejskiej
Title	Use of the logit model for analyzing factors influencing unemployment among rural populations
Słowa kluczowe	bezrobocie na wsi, ludność wiejska, determinanty bezrobocia, kwalifikacje zawodowe, model logitowy
Key words	unemployment in rural areas, rural populations, determinants of unemployment, professional qualifications, logit model
Abstrakt	W pracy podjęto próbę określenia przyczyn bezrobocia wśród ludności wiejskiej. W celu określenia wielkości wpływu czynników objaśniających sytuację badanych na rynku pracy zastosowano model logitowy. Oprócz cech społeczno- demograficznych jako potencjalne predykatory rozważono: posiadanie gospodarstwa rolnego, doświadczenie zawodowe, dochód w gospodarstwie domowym, podnoszenie swoich kwalifikacji poprzez dokształcanie się, posiadane kompetencje.
Abstract	The paper attempts to identify the causes of unemployment among the rural population. Logit model was used to determine the size of the impact of explanatory factors examined the situation in the labor market. The following potential predictors were considered: socio-demographic characteristics and household income, improving one’s skills through training and personal competencies.
Cytowanie	Kmieć D. (2015) Zastosowanie modelu logitowego do analizy czynników wpływających na bezrobocie wśród ludności wiejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 33-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n110_s33.pdf

Autor	Katarzyna Drabarczyk, Tomasz Siudek
Tytuł	Efektywność działania wybranych banków spółdzielczych (na przykładzie województwa mazowieckiego)
Title	The efficiency of selected cooperative banks (for example of Masovian Voivodeship)
Słowa kluczowe	banki spółdzielcze, efektywność, determinanty efektywności
Key words	cooperative banks, efficiency, efficiency determinants
Abstrakt	Celem pracy było określenie poziomu efektywności wybranych banków spółdzielczych z województwa mazowieckiego. Efektywność wyrażono wskaźnikami ROA i ROE. Badania przeprowadzono na 30 bankach spółdzielczych wybranych losowo. Z uzyskanych danych wynika, że wskaźnik ROA w badanych BS-ach w latach 2009–2010 był wyższy niż w sektorze banków komercyjnych i w sektorze banków spółdzielczych, a w latach 2011–2012 sytuacja była odwrotna. Z kolei wskaźnik ROE we wszystkich analizowanych latach w badanych bankach spółdzielczych był wyższy niż w sektorze banków komercyjnych i w sektorze banków spółdzielczych. Wielkość aktywów ogółem i kapitałów własnych banków spółdzielczych nie miała statystycznie istotnego wpływu na poziom ich efektywności ROA i ROE, co świadczy, że hipotezę pierwszą odrzucamy. Rodzaj zrzeszenia banków spółdzielczych nie wpływał statystycznie istotnie na poziom ich efektywności ROA i ROE, co oznacza, że hipotezę drugą odrzucamy.
Abstract	The aim of this work was to determine the level of efficiency of selected cooperative banks from Masovian region. The efficiency was expressed by ROA and ROE indicators. The research was carried out in 30 randomly selected cooperative banks. The data show that the ROA ratio in surveyed cooperative banks in 2009-2010 was higher than in the commercial banking sector and cooperative banking sector, and in the years 2011–2012 the situation was the opposite. At the same time, ROE ratio for all analyzed years in surveyed cooperative banks was higher than in the commercial banking sector and cooperative banking sector. The size of total assets and equity of cooperative banks had no statistically significant effect on the level of their efficiency ROA and ROE, which means that we reject the first hypothesis. Type of association of cooperative banks did not influence statistically significantly on the level of their efficiency ROA and ROE, which means that we reject the second hypothesis.
Cytowanie	Drabarczyk K., Siudek T. (2015) Efektywność działania wybranych banków spółdzielczych (na przykładzie województwa mazowieckiego).Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n110_s53.pdf

Autor	Dagmara Bubel
Tytuł	Marketing aspect of young consumer behaviour in food industry management
Title	Marketingowy aspekt zachowań młodych konsumentów w zarządzaniu gospodarką żywnościową
Słowa kluczowe	zachowania młodych konsumentów, zarządzanie, gospodarka żywnościowa
Key words	young consumer behaviour, management, food industry
Abstrakt	W dobie globalizacji rynków, charakteryzującej się między innymi dużą intensywnością konkurencji między przedsiębiorstwami, coraz ważniejsze staje się posiadanie szeroko rozumianej wiedzy o konsumentach, ich potrzebach, oczekiwaniach, nawykach, aspiracjach, a przede wszystkim o determinantach tychże zachowań. Producenci żywności, chcąc funkcjonować w warunkach wciąż rosnącej konkurencji na rynku produktów żywnościowych, stają przed koniecznością monitorowania czynników kształtujących zachowania konsumentów na tym rynku, które podlegają ciągłym zmianom oraz poznawania determinantów tych zmian. W ramach części badawczej przeprowadzono badanie ankietowe na 200 osobowej grupie respondentów – niemieckich uczniów w wieku od 12 do 16 lat. Procedura badawcza opierała się o bezpośredni wywiad ankietowy, a obszar badawczy dotyczył Brandenburgii. Uwagę skoncentrowano na zagadnieniach związanych z procesami podejmowania decyzji przez konsumentów w aspekcie zakupu poszczególnych produktów żywnościowych oraz czynników oddziałujących na te decyzje.
Abstract	In the age of market globalisation, characterised, among other things, by high intensity of competition among enterprises, it is increasingly important to have broadly understood knowledge about consumers, their needs, expectations, habits, aspirations and, above all, determinants of such behaviour. Food manufacturers, in order to survive on the increasingly competitive market of food products, have to monitor factors shaping consumer behaviour on the market, which are subject to constant changes, and to explore the determinants of changes. As part of the research a questionnaire survey was conducted on the population of 200 people – a group of German school pupils aged 12–16. The research procedure was a direct questionnaire survey. The spatial extent of the questionnaire survey was the area of Brandenburg. The substantive scope of the questionnaire survey included issues related with the process of taking decisions by consumers about purchase of particular food products and factors affecting such decisions.
Cytowanie	Bubel D. (2015) Marketing aspect of young consumer behaviour in food industry management.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 15-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s15.pdf

Autor	Katarzyna Drabarczyk, Tomasz Siudek
Tytuł	Teoretyczne i aplikacyjne aspekty konkurencyjności – przegląd literatury
Title	Theoretical and applied aspects of the competitiveness – a review of the literature
Słowa kluczowe	konkurencyjność, teorie, koncepcje, mierniki, determinanty Theoretical and
Key words	competitiveness, theories, concepts, measures, determinants
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie aktualnej wiedzy na temat konkurencyjności krajów i regionów, a także sektorów i pojedynczych przedsiębiorstw w gospodarce narodowej z punktu widzenia koncepcji konkurencyjności, jej pomiaru i determinant. W tym artykule krytycznie analizuje się zarówno literaturę teoretyczną, jak i empiryczną z zakresu konkurencyjności, można dowiedzieć się, że konkurencyjność jest bardzo złożonym, wieloaspektowym zjawiskiem lub procesem i ma wiele zastosowań w różnych (makro, mezo- i mikro) domenach. W empirycznych badaniach stosuje się różne mierniki i determinanty konkurencyjności, co sprawia, że wyniki nie są porównywalne między krajami, regionami, sektorami i przedsiębiorstwami.
Abstract	The purpose of this study is to set out what is currently known about the competitiveness of the countries and regions as well as of sectors and individual enterprises in the national economy from the point of view of understanding the concept of competitiveness, its measurement and determinants. This paper critically examines both theoretical and empirical literature on the competitiveness, finding out that competitiveness is a very complex, multifaceted phenomenon or process and has many uses in different (macro, meso and micro) domains. The empirical studies on competitiveness apply a variety of competitiveness measures and determinants making it sometimes difficult to compare their results across countries, regions, sectors and enterprises.
Cytowanie	Drabarczyk K., Siudek T. (2015) Teoretyczne i aplikacyjne aspekty konkurencyjności – przegląd literatury.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 137-153
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s137.pdf

Autor	Hanna Górska-Warsewicz, Monika Świątkowska
Tytuł	Marketingowe determinanty wprowadzania na rynek nowych produktów w przedsiębiorstwach sektora zbożowego
Title	Marketing Determinants of New Products Development in Cereals Sector Companies
Słowa kluczowe	rozwój nowych produktów, uwarunkowania marketingowe, promocja, marka
Key words	new product development, marketing conditions, promotion, brand
Abstrakt	Celem opracowania była analiza wybranych uwarunkowań marketingowych determinujących wprowadzanie na rynek nowych produktów w przedsiębiorstwach sektora zbożowego, ze szczególnym uwzględnieniem działań promocyjnych i marki. Badania empiryczne w postaci wywiadów telefonicznych ze wspomaganiem komputerowym zrealizowano w ramach projektu POIG.01-14- -041/12 współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Próbę badawczą stanowiło 200 przedsiębiorstw dobranych według kryterium wielkości przedsiębiorstw. Zastosowano następującą strukturę przedsiębiorstw: mikroprzedsiębiorcy 20%, mali przedsiębiorcy 30%, średni przedsiębiorcy 30% i duże przedsiębiorstwa 20%. W niniejszym opracowaniu wykorzystano część wyników w zakresie marketingowych uwarunkowań wprowadzania nowych produktów w przedsiębiorstwach sektora zbożowego. Wprowadzanie na rynek nowych produktów w największym stopniu dotyczyło pieczywa, na ten fakt wskazało prawie 90% badanych przedsiębiorstw sektora zbożowego. Oczekiwana skuteczność promocji w przedsiębiorstwach sektora zbożowego była największa w przypadku reklamy w miejscu sprzedaży, promocji cenowych, promocji sprzedaży oraz degustacji. Znaczenie marki produktowej dla przedsiębiorstw sektora zbożowego w największym stopniu dotyczyło utrzymania dotychczasowych konsumentów, rozwoju firmy, zapewnienia większej sprzedaży oraz możliwości pozyskania nowych konsumentów.
Abstract	The aim of this study was to analyze selected marketing conditions of introducing new products into market in cereals sector companies. Special attention was given to promotional and branding activities. Empirical research was conducted via computer assisted telephone interviews in project POIG.01-14-041/12 of European Regional Development Fund. The research sample of 200 companies was selected due to the size of companies: 20% of the sample were micro-companies, 30% small companies, 30% medium size companies, and 20% large companies. This study refers to the data concerning the marketing determinants of new products development and introduction into market in the cereals sector. Introducing new products concerned mostly bread and the like – 90% of the companies stated so. The highest expected effectiveness of promotional activities was noticed in the case of advertising in purchasing places, price promotion and degustation. The brand was the most important from the point of view of maintaining consumers, company development, improving sales, as well as possibilities of gaining new consumers.
Cytowanie	Górska-Warsewicz H., Świątkowska M. (2015) Marketingowe determinanty wprowadzania na rynek nowych produktów w przedsiębiorstwach sektora zbożowego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 43-60
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n111_s43.pdf

Autor	Izabela Sowa, Jolanta Zrałek
Tytuł	Młodzi Polacy wobec wyzwań współczesnego rynku – wybrane zachowania i ich determinanty w latach 2004–2014
Title	Young Poles facing the challenges of the modern market: chosen behaviors and their determinants in years 2004–2014
Słowa kluczowe	młodzi konsumenci, determinanty zachowań, zmiany zachowań, zachowania konsumentów
Key words	young consumers, determinants of behaviors, changes of behaviors, consumer behavior
Abstrakt	Zachowania młodych konsumentów są przedmiotem zainteresowań ekonomistów już od kilku dziesięcioleci. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie zmian, jakie zaszły w ostatnich 10 latach w zachowaniach młodych Polaków, zidentyfikowanie wybranych determinant ich zachowań oraz określenie sposobu oddziaływania tych czynników. Podstawę do wnioskowania na ten temat stanowią wyniki badań bezpośrednich przeprowadzonych wśród konsumentów z grupy wiekowej 14–19 lat. Badania te miały miejsce kolejno w latach 2004, 2006 i 2014, a wykorzystaną w nich metodą była ankieta audytoryjna. Podstawowym wnioskiem z przeprowadzonych analiz jest stwierdzenie, że młodzi konsumenci sprawnie adaptują się do wyzwań współczesnego rynku. W ich zachowaniach wyraźnie można zauważyć przejawy wirtualizacji, serwicyzacji, a także trendu związanego ze zdrowym stylem życia. Jednocześnie trudno jest wskazać stałą grupę czynników determinujących zachowania młodych Polaków. Tylko niektóre determinanty (np. wiek czy płeć) równocześnie oddziałują na więcej niż jedno zachowanie, a ich wpływ jest stały (widoczny w kolejnych latach). Inne czynniki (np. miejsce zamieszkania czy wykształcenie rodziców) kształtują tylko wybrane zachowania lub też ich wpływ zmienia się w czasie. Zdarza się też, że oddziaływanie czynnika zmienia kierunek.
Abstract	Young consumers’ behaviors are a subject of academic interest since several decades. The purpose of this article is to indicate the changes which occurred in behaviors of young Poles during the last 10 years, to identify chosen determinants of their behaviors and to specify a way of these determinants’ influences. The basis for drawing conclusions on this topic are outcomes of field research conducted in a group of consumers aged from 14 to 19. Those research projects took place in years 2004, 2006 and 2014, and with the use of auditorium questionnaire. The main finding of the analyses is that young consumers efficiently adapt to the challenges of the modern market. Symptoms of virtualization, servitization as well as a trend connected with healthy lifestyle can be observed. Simultaneously it is hard to indicate a constant set of determinants shaping behaviors of young Poles. Only chosen factors (e.g. age or sex) affect more than one type of behavior. Other factors, like place of living or parent’s educational level, influence only single behaviors and this influence changes over time. It also happens that an influence of given factor changes its direction.
Cytowanie	Sowa I., Zrałek J. (2015) Młodzi Polacy wobec wyzwań współczesnego rynku – wybrane zachowania i ich determinanty w latach 2004–2014.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 143-159
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n111_s143.pdf

Autor	Mateusz Pawłowski, Halina Powęska
Tytuł	The determinants of tourism development in the Płock region
Title
Słowa kluczowe
Key words	Płock region, tourist attractions, tourist facilities
Abstrakt
Abstract	In the region of Płock, which includes the city and the surrounding county, the right conditions for tourism to develop are in place. This is important for the city, as an ever more vibrant economic center, as well as for the outlying rural areas, for which, next to agriculture, tourism could play an important role in socio-economic development. Given that, the article presents an analysis of the potential of tourist assets, the level of development of the tourist infrastructure and the region’s transport accessibility. The analysis reveals disparities in terms of the saturation of tourist assets and tourist infrastructure facilities. The city of Płock is much more developed than the rural areas. However, for the Płock region as a whole, the rural and urban areas are complementary. A factor that negatively affects the development of tourism in the region is the poorly developed transport infrastructure, which somewhat limits accessibility. Improving it is utmost importance if the region is to develop its tourism potential and other socio-economic areas.
Cytowanie	Pawłowski M., Powęska H.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2015_n2_s59.pdf

Autor	Janusz Dworak
Tytuł	Kapitał ukryty jako determinanta rozwoju lokalnego
Title	Hidden capital as a determinant of local development
Słowa kluczowe	teoria ugruntowana, hipoteza, marketing wewnętrzny, rozwój emocjonalny dzieci i młodzieży, wiedza, doświadczenie zawodowe, odpoczynek i relaks
Key words	grounded theory, hypothesis, internal marketing, emotional development of children and youth, knowledge, experience, rest and relaxation
Abstrakt	Teoria ugruntowana może być bardzo przydatnym narzędziem przy stawianiu hipotez badawczych. Dzięki procesowi ich weryfikacji można dostrzec zasoby, które w przyszłości mogą przyczynić się do generowania zysków dla lokalnych społeczności. W zasadzie teoria ugruntowana nakierowana jest na badanie problemów wymykających się poznaniu innymi metodami. Ponadto umożliwia ona także odkrywanie zjawisk, których na początku badań nikt nie poszukiwał. Ten sposób postępowania doprowadził do odkrycia kolejnych determinant wzrostu gospodarczego. W artykule przedstawiono subiektywne wrażenia badacza, by na ich podstawie wygenerować specyficzne hipotezy. Po tym zabiegu powinien nastąpić drugi – poszukiwanie metod weryfikacji, ale tym zagadnieniem autor pragnie zająć się w przyszłości.
Abstract	Grounded theory can be very useful during making controversial hypothesizing. With it, the resources which may develop profits for local communities can be seen. In principle, the grounded theory study is aimed at understanding the problems that escape other methods. It also allows the discovery of phenomena, which no one was looking at the beginning of the study. This procedure, although it is a matter of controversy, could lead to finding the determinants of economic growth. The article presents some subjective impressions of the author used to generate a specific hypothesis. After this procedure, there is a second – finding a method of verification this hypothesis. But the author wants to define and characterize it in the future.
Cytowanie	Dworak J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n3_s19.pdf

Autor	Lucyna Przezbórska-Skobiej
Tytuł	Uwarunkowania rozwoju rynku turystyki wiejskiej w Polsce
Title	Determinants of rural tourism market development in Poland Summary: The main purpose of the paper was to show development and the present situation
Słowa kluczowe	turystyka wiejska, agroturystyka, rynek, uwarunkowania, czynniki sprzyjające, czynniki ograniczające
Key words	rural tourism, agritourism, market, determinants, favourable factors, unfavourable factors
Abstrakt	Celem artykułu było przedstawienie rozwoju i stanu obecnego rynku turystyki wiejskiej (w tym agroturystyki) w Polsce wraz z czynnikami warunkującymi (sprzyjającymi i ograniczającymi) ten rozwój. Analizę przeprowadzono na podstawie danych wtórnych i literatury przedmiotu. Wynika z niej, że na rynku turystyki wiejskiej, a szczególnie rynku agroturystycznym, zachodzą w ostatnich latach istotne zmiany, zarówno po stronie podaży, jak i popytu.
Abstract	The main purpose of the paper was to show development and the present situation of rural tourism, including agritourism market in Poland as well as some chosen factor influencing the development (favourable and unfavourable factors). The analysis was concluded with the statement that rural tourism and especially agritourism market has been changing dramatically during the last years, both on the supply and the demand side of the market.
Cytowanie	Przezbórska-Skobiej L.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n3_s101.pdf

Autor	Katarzyna Szara
Tytuł	Innowacyjność i kreatywność jako determinanty rozwoju regionalnego
Title	Innovation and creativity as determinants of regional development
Słowa kluczowe	rozwój, innowacje, kreatywność, region
Key words	development, innovation, creativity, region
Abstrakt	Celem artykułu jest próba wskazania miejsca innowacyjności i kreatywności w odniesieniu do rozwoju regionalnego. Region stanowi miejsce realizacji procesów innowacyjnych. Jest to szczególnie ważne w zakresie ich powstawania związanego z kreowaniem wiedzy. Innowacyjność przypisywana jest przedsiębiorcy. Przedsiębiorstwa, realizując swoją działalność na określonym terenie korzystają z szans, jakie stwarza im dana lokalizacja. Obie z analizowanych cech są postrzegane jako pozytywne czynniki sprzyjające rozwojowi.
Abstract	This article attempts to indicate the place of innovation and creativity in regional development. The region is a place of innovion processes. This is particularly important with regard to their formation associated with atcreating knowledge. Innovation is most often attributed to entrepreneurs. Companies pursuing their activities in a given area using the opportunities provided by the given location. Both of the analyzed traits are seen as positive factors for development.
Cytowanie	Szara K.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n3_s143.pdf

Autor	Tomasz Siudek
Tytuł	Dług publiczny a rozwój gospodarczy obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej
Title	PUBLIC DEBT AND RURAL ECONOMIC DEVELOPMENT IN THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	dług publiczny, determinanty długu publicznego, rozwój obszarów wiejskich
Key words	public debt, determinants of public debt, economic growth, rural development
Abstrakt	Głównym celem pracy jest określenie związku między poziomem rozwoju gospodarczego obszarów wiejskich a poziomem długu publicznego w krajach Unii Europejskiej (UE). Dodatkowym celem badań jest ustalenie poziomu i determinant długu publicznego w badanych krajach. Z uzyskanych danych wynika, że w jednych krajach UE rozwój gospodarczy obszarów wiejskich jest ujemnie skorelowany z długiem publicznym, w innych jest odwrotnie. Ujemny związek we wszystkich badanych krajach UE odnotowano między rozwojem gospodarczym obszarów wiejskich a kosztami obsługi długu publicznego.
Abstract	The main aim of this work is to determine the relationship between the level of rural economic development and the level of public debt in the European Union. An additional aim of the study is to establish the level and determinants of public debt in the countries surveyed. The obtained data show that in some countries of the European Union rural economic development is negatively correlated with public debt, and in others the opposite is true. The negative relationship in all the EU countries was recorded between rural economic development and the cost of servicing the public debt.
Cytowanie	Siudek T. (2014) Dług publiczny a rozwój gospodarczy obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 15-30
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s15.pdf

Autor	Agata Balińska
Tytuł	Aktywność turystyczna mieszkańców wsi w kontekście przemian społeczno-gospodarczych – rzeczywisty i potencjalny popyt turystyczny mieszkańców wsi
Title	TOURIST ACTIVITY IN THE CONTEXT OF THE RURAL POPULATION SOCIO-ECONOMIC TRANSFORMATION – ACTUAL AND POTENTIAL TOURIST DEMAND OF RURAL RESIDENTS
Słowa kluczowe	mieszkańcy wsi, aktywność turystyczna, popyt potencjalny, czynniki popytu turystycznego
Key words	rural residents, tourist activity, demand potential factors in tourism demand
Abstrakt	W artykule przedstawiono zagadnienia aktywności turystycznej mieszkańców wsi. Z badań wynika, że udział mieszkańców obszarów wiejskich w turystyce jest niższy od średniej krajowej. W artykule wykorzystano dane wtórne (metoda desk research) oraz wyniki własnych badań empirycznych przeprowadzonych wśród mieszkańców trzech wsi (metoda sondażowa). Przeprowadzone badania wykazały bogactwo i znaczne zróżnicowanie determinant popytu turystycznego oraz wskazały na istnienie popytu potencjalnego na usługi turystyczne wśród mieszkańców wsi.
Abstract	The article presents the issues of tourist activity in the rural population. Research shows that the share of rural population in tourism is lower than the national average. The article uses secondary data (desk research method) and the results of their empirical research conducted among residents of three villages (by a probing method). The study showed significant differences in wealth and determinants of tourist demand, and pointed to the existence of potential demand for tourism services among the rural population.
Cytowanie	Balińska A. (2014) Aktywność turystyczna mieszkańców wsi w kontekście przemian społeczno-gospodarczych – rzeczywisty i potencjalny popyt turystyczny mieszkańców wsi.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 112-122
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s112.pdf

Autor	Dariusz Paszko, Wioletta Wróblewska
Tytuł	Zróżnicowanie i determinanty efektywnego zarządzania na przykładzie kadry zarządzającej specjalistycznego gospodarstwa ogrodniczego
Title	DIVERSIFICATION AND DETERMINANTS OF EFFECTIVE MANAGEMENT BASED ON RESEARCH INTO SPECIALIST HORTICULTURAL FARM MANAGERS
Słowa kluczowe	efektywność, zarządzanie, menedżer, czas pracy, gospodarstwo wielkoto­warowe, truskawki
Key words	effectiveness, management manager, labor work, large-scale orchard farm, strawberries
Abstrakt	Badania przeprowadzono w 2013 r. w wielkoobszarowym gospodarstwie ogrodniczym zajmującym się produkcją owoców jagodowych. Celem pracy jest określenie poziomu i struktury czasu pracy kadry zarządzającej procesami zbioru owoców truskawek, w zależności od różnych czynników je determinujących. W badaniach zastosowano metodę obserwacji bezpośredniej z wykorzystaniem arkusza fotografii dnia pracy. Zebrano łącznie 48 arkuszy fotografii. Badania wykazały, że kierownik grupy i brygadziści najwięcej czasu poświęcali na czynności kontrolowania oraz organizowania i kierowania. Ponadto, w grupach zarządzanych przez kadrę menedżerską o większym doświadczeniu zawodowym i zatrudnio­nych na stałe więcej czasu poświęcano na planowanie i przygotowanie pracy oraz krótszy był czas zbędnych przerw (czas stracony).
Abstract	The paper presents an analysis of the level and structures of manager labour time in farms. The study was conducted in 2013, in the eastern region of Poland, on large-scale farms which produce berries. Methods of direct observation were used. The average manager labour time amounted to 8.57 hours, whilst effective man­ager time amounted to 95.0% of total labour time. Management efficiency was higher amongst managers with more professional experience.
Cytowanie	Paszko D., Wróblewska W. (2014) Zróżnicowanie i determinanty efektywnego zarządzania na przykładzie kadry zarządzającej specjalistycznego gospodarstwa ogrodniczego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 155-161
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s155.pdf

Autor	Anna Kłoczko-Gajewska, Piotr Sulewski
Tytuł	Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce
Title	Determinants of Taking out Insurance Against Losses in Agricultural Production in Poland
Słowa kluczowe	ubezpieczenia rolnicze, ryzyko w rolnictwie, awersja do ryzyka
Key words	agricultural insurance, risk in agriculture, farmers’ risk aversion
Abstrakt	Ubezpieczenia produkcji rolniczej stanowią jedno z głównych narzędzi zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Zakres ich stosowania w Polsce pozostaje ciągle niewielki, pomimo wsparcia systemu ubezpieczeniowego z budżetu państwa. W artykule podjęto próbę identyfikacji czynników mogących determinować fakt uczestnictwa rolników w systemie ubezpieczeń. Badania przeprowadzono w 2012 roku, a zebrany materiał dotyczył sytuacji z lat 2005-2011. Badaniami objęto zbiorowość ponad 400 gospodarstw prowadzących produkcję roślinną i mieszaną. Przeprowadzone analizy sugerują dużą złożoność uwarunkowań stosowania ubezpieczeń produkcyjnych. Bezdyskusyjnym czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo korzystania przez rolników z ubezpieczeń okazało się poniesienie straty w przeszłości.
Abstract	Insuring agricultural production is one of the main tools of risk management in agriculture. In Poland it is still not popular, despite subsidies from the state budget. The paper tries to present determinants of farmer’s participation in the insurance system. The analysis covered over 400 crop and mixed farms. The research was carried out in 2012 and refers to events that occurred between 2005 and 2011. It was revealed that reasons for taking out insurance are rather complex. The probability of buying insurance rises sharply if the farmer had faced significant loss in the past.
Cytowanie	Kłoczko-Gajewska A., Sulewski P. (2014) Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 127-135
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s127.pdf

Autor	Roma Ryś-Jurek
Tytuł	Wybrane uwarunkowania inwestowania w gospodarstwach rolnych w Unii Europejskiej w latach 2004-2011
Title	The Selected Determinants of Investment in Agricultural Farms in the European Union in Years 2004-2011
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Ryś-Jurek R. (2014) Wybrane uwarunkowania inwestowania w gospodarstwach rolnych w Unii Europejskiej w latach 2004-2011.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 14(29), z. 1: 108-119
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2014_T14(29)_n1_s108.pdf

Autor	Eugenia Panfiluk
Tytuł	Kreowanie przestrzeni turystycznej obszarów przyrodniczo cennych na przykładzie Doliny Narwi
Title	Creating tourist space of environmentally valuable areas on the example of the Narew river valley
Słowa kluczowe	przestrzeń turystyczna, funkcja turystyczna, atrakcyjność przestrzeni turystycznej
Key words	tourist space, tourist function, attractiveness of tourist space
Abstrakt	W artykule poruszono problematykę przestrzeni turystycznej. W pierwszej części dokonano przeglądu literatury, omówiono czynniki i procesy, które determinują tworzenie przestrzeni turystycznej. Część empiryczna przedstawia wyniki badań z zakresu poziomu wykorzystania turystycznego Doliny Narwi przez mieszkańców metropolii Białymstoku. Omówione zostały główne atrakcje determinujące tworzenie przestrzeni turystycznej, funkcje turystyczne pełnione przez przestrzeń turystyczną Doliny Narwi na rzecz turystów oraz bariery hamujące rozwój funkcji turystycznej.
Abstract	The articles discusses the issue of tourist space. The first part reviews the literature, presents the factors and processes which determine creating tourism space. The empirical part, carried out on the example of the Narew River Valley, identifies the intensity of tourist movement in the lower part of the Narew River Valley by the residents of the metropolitan Bialystok, depicts the main attractions determining creating tourism space as well as the functions that this space fulfils for tourists. Barriers and determinants have been presented. The article is supported with examples.
Cytowanie	Panfiluk E.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2014_n1_s77.pdf

Autor	Jan Zawadka
Tytuł	Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania rozwoju działalności agroturystycznej
Title	Socio-economic determinants of the development of agritourism activities
Słowa kluczowe	agroturystyka, turystyka wiejska, obszary wiejskie, Lubelszczyzna
Key words	agritourism, rural tourism, rural areas, Lublin Province
Abstrakt	Celem pracy było przedstawienie motywów podejmowania działalności agroturystycznej, źródeł finansowania, wielkości oraz poziomu zwrotu wydatków poniesionych na rozpoczęcie przedsięwzięć związanych ze świadczeniem usług agroturystycznych. Badania przeprowadzono wśród 81 właścicieli gospodarstw agroturystycznych świadczących swoje usługi na terenie Lubelszczyzny. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny. Z przeprowadzonych badań wynika, że dominującym motywem podejmowania działalności agroturystycznej była chęć uzyskania dodatkowego dochodu. Kwaterodawcy wydatki związane z rozpoczęciem tej działalności pokrywali najczęściej z własnych oszczędności. Były one stosunkowo niewielkie – w ponad 90% przypadków poniżej 20 tys. zł. Jednak na ich zwrot trzeba było czekać minimalnie 2-3 lata.
Abstract	The purpose of this study was to show the motives of starting agritourism activities, sources of funding and the level of reimbursement of expenses incurred for the deployment of agritourism services. The study was conducted among 81 owners of tourist farms providing services in the Lublin region. The research method was a diagnostic poll. The study shows that the dominant motive of the start of tourism activities is to obtain additional income. Accommodation provider costs to start this activity covers usually of their own savings. They are relatively small – in over 90% of cases less than 20 thousand. PLN, but on their return owners have to wait a minimum of 2-3 years.
Cytowanie	Zawadka J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2014_n1_s133.pdf

Autor	Ewa Bak-Filipek
Tytuł	Przemiany na rynku mięsa w Polsce
Title	CHANGES IN THE MEAT MARKET IN POLAND
Słowa kluczowe	funkcjonowanie, uwarunkowania, rynek wołowiny, rynek mięsa
Key words	functioning, conditions, beef market, meat market
Abstrakt	W niniejszym opracowaniu omówiono uwarunkowania rynku mięsa w Polsce oraz ukazano na tle rynku mięsa funkcjonowanie rynku wołowiny. Rynek wołowiny w ostatnich latach staje się powoli rynkiem zmarginalizowanym na rynku wewnętrznym m.in. ze względu na malejące znaczenie spożycia wołowiny w całym bilansie mięsa w Polsce. Coraz większe znaczenie odgrywa rynek drobiu, zarówno po stronie podaży, jak i popytu. W opracowaniu zwrócono także uwagę na fakt, że rynki rolne, w tym zwłaszcza rynek mięsa, są podatne na wahania koniunkturalne na rynku krajowym i rynkach międzynarodowych. Dlatego istotną rolę odgrywa polityka państwa wobec poszczególnych rynków. Na rynku mięsa zarówno czerwonego, jak i drobiowego, państwo polskie poprzez Agencję Rynku Rolnego podejmuje działania interwencyjne, które maja za zadanie wspieranie tego rynku i stabilizacje sytuacji na tym rynku. Materiałem źródłowym do badań były dane GUS opublikowane w różnorodnych opracowaniach statystycznych, w tym w rocznikach branżowych rolnictwa oraz Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego opublikowane w formie raportów rynkowych (rynek mięsa i rynek drobiu). Zastosowano wskaźniki dynamiki oraz średnie statystyczne, a także elementy analizy opisowej danych.
Abstract	This paper discusses the determinants of the meat market in Poland and shown on the background of the meat market functioning of the beef market. Beef market in recent years, the market is slowly becoming marginalized in the internal market, inter alia, because of the decreasing importance of beef consumption in the entire balance of the meat in Poland. Increasingly important to the poultry market, on both the supply and demand. The study also highlights the fact that agricultural markets, especially the meat market, are susceptible to fluctuations in the domestic and international markets. Therefore, the important role played by government policy to individual markets. On the market for both red meat and poultry, the Polish state by the Agricultural Market Agency takes action intervention Their goal is to support the market and the stabilization of the situation on the market. The source material for the study were published CSO data in a variety of statistical studies, including in the annals of the industry of agriculture and the Institute of Agricultural and Food Economics - National Research Institute published in the form of reports market (the market of meat and poultry market). Used momentum indicators and statistical averages, as well as a descriptive analysis of the data elements.
Cytowanie	Bak-Filipek E. (2014) Przemiany na rynku mięsa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 7-16
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n61_s7.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Title	Warsaw suburban zone. Selected issues
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja
Key words	rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation
Abstrakt	Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją.
Abstract	This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of  the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf