Szajner P. Wahania cykliczne na światowym rynku cukru
Autor | Piotr Szajner |
Tytuł | Wahania cykliczne na światowym rynku cukru |
Title | Cyclical Changes on the World Market of Sugar |
Słowa kluczowe | cukier, trzcina cukrowa, buraki cukrowe, rynek światowy, cykl koniunkturalny, zmienność cen |
Key words | sugar, sugar cane, sugar beets, world market, business cycle, price volatility |
Abstrakt | W historii gospodarczej świata cukier jest uznawany za jeden z pierwszych produktów globalnych, a sytuacja podażowo-popytowa na światowym rynku miała duży wpływ na rozwój rynków lokalnych. Polski sektor cukrowniczy od wielu lat pozostaje pod wpływem rynku światowego. Reforma systemu regulacji rynku cukru w UE spowodowała, że rynek unijny i krajowy w coraz większym stopniu są uzależnione od sytuacji na rynku światowym. Potencjał produkcyjny krajowego przemysłu cukrowniczego jest większy od zapotrzebowania na rynku wewnętrznym i nadwyżki podaży są kierowane na eksport. Światowy rynek charakteryzuje się wahaniami koniunkturalnymi, które są determinowane cyklicznością uprawy trzciny cukrowej. Długość cyklu koniunkturalnego skróciła się do 2-3 lat. Ceny rynku światowego wpływają na ceny zbytu i eksportowe w kraju i wyniki finansowe branży cukrowniczej. |
Abstract | In the economic history of the world, sugar is considered one of the first global products, and the supply-demand in the global market has had a major impact on the development of local markets. The Polish sugar sector has been under the influence of the world market for many years. The reform of the sugar market regulation system in the EU has made the EU and domestic markets increasingly dependent on the world market. The production potential of the domestic sugar industry is greater than the demand on the internal market and the excess supply is directed to exports. The global market is characterized by cyclical fluctuations, which are determined by the cyclical nature of sugar cane cultivation. The length of the business cycle has been reduced to 2-3 years. The world market prices affect domestic sales and export prices and the financial performance of the sugar industry. |
Cytowanie | Szajner P. (2019) Wahania cykliczne na światowym rynku cukru.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 186-195 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2019_T19(34)_n2_s186.pdf |
|
|
Bartkowiak R. Współczesne teorie ekonomiczne
Autor | Ryszard Bartkowiak |
Tytuł | Współczesne teorie ekonomiczne |
Title | Contemporary economics |
Słowa kluczowe | paradygmat, ekonomia, teoria ekonomiczna, ekonomia klasyczna, ekonomia neoklasyczna, ekonomia keynesowska, ekonomia instytucjonalna, ewolucyjna teoria ekonomiczna, historia gospodarcza, maltuzjańska zasada ludnościowa, nowa geografia ekonomiczna, ekonomia rozwoju |
Key words | paradigm, economics, economic theory, classical economics, neoclassical economics, Keynesian economics, institutional economics, evolutionary economic theory, economic history, Malthusian principle of population, new economic geography, development economics |
Abstrakt | Artykuł stanowi próbę uporządkowania współczesnej myśli ekonomicznej. Zróżnicowanie gospodarki światowej sprawia, że nie można wskazać takiej teorii ekonomicznej, która stanowiłaby paradygmat ekonomii. W opisie gospodarki rynkowej (zamożnej) w dalszym ciągu dominują ekonomia klasyczno-neoklasyczna i ekonomia keynesowska. Występowanie ubóstwa oraz możliwość pojawienia się w skali globalnej przyrodniczej granicy wzrostu sprawiają, że coraz większe znaczenie uzyskują inne teorie ekonomiczne, którymi są: nowa geografia ekonomiczna, nowa historia gospodarcza oraz nowa ekonomia instytucjonalna. Z połączenia ekonomii instytucjonalnej i nauk przyrodniczych powstała ewolucyjna teoria ekonomiczna, w której duże znaczenie przypisuje się zasadzie ludnościowej Malthusa i teorii Darwina. Zasada ludnościowa Malthusa jest istotna w ekonomii rozwoju, zajmującej się gospodarką ubogą (w stosunkowo niewysokim stopniu rynkową). Z zasadą ludnościową łączy się dualizm ludnościowy świata, z nim zaś dualizm gospodarczy. Należy przypuszczać, że gospodarka światowa coraz silniej będzie dzielić się na zamożne centrum i ubogie peryferie. |
Abstract | Due to the diversity of the world economy, there is no economic theory that could be treated as an economic paradigm. The classical-neoclassical and Keynesian economics still dominate in description of affluent societies with market economy systems. They make use of the so-called theoretical approach which to a large extent neglects historical, institutional and geographical factors of growth. However, the importance of other approaches, i.e. geographical, historical and institutional, is steadily increasing. They all form a combined geographical-historical approach which is the only one appropriate to explain the persistence of poverty, being responsible for social deprivation and social limits to economic growth, as well as the symptoms of natural limits to growth on a global scale. They prevail in the new economic geography, new economic history and new institutional economics. The combination of institutional economics and natural sciences has resulted in the evolutionary economic theory, in which the Malthusian principle of population and Darwin’s theory play the crucial role. The re-emergence of the Malthusian principle of population can be ascribed to the danger of appearance of natural limits to growth. The principle makes the departure point in the geographical-historical approach, which is widely applied in development economics, whose field of research is less-developed and non-market economy.On the other hand, the population principle results in a dual pattern of world’s population development, which corresponds with dualism of the world economy. It is evident that the world economy will be more and more divided into the affluent centre and poor peripheries. Whenever is the world-wide standard of living equalised, it will be likely in the process of global impoverishment through lack of some natural resources used in human economic activities. |
Cytowanie | Bartkowiak R. (2010) Współczesne teorie ekonomiczne.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 16-29 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n2_s16.pdf |
|
|