Wyniki wyszukiwania

Autor	Łukasz Kuta, Józef Sowiński
Tytuł	Analiza ekonomiczna uprawy sorgo ziarnowego w zależności od technologii zbioru
Title	Economic analysis of grain sorghum cultivation depending on harvesting methods
Słowa kluczowe	sorgo, koszty uprawy, przychody, metody zbioru
Key words	sorghum, production cost, income, harvest methods
Abstrakt	W latach 2010–2012 przeprowadzono badania mające na celu ekonomiczną analizę różnych sposobów zbioru sorga ziarnowego. Oszacowano całkowite nakłady pieniężne na uprawę sorga w powiązaniu z uzyskanym plonem i jego wartością. Na podstawie uzyskanych wyników sporządzono kalkulację opłacalności jego uprawy w warunkach Polski. Opracowanie statystyczne uwzględniające analizę kosztów zastosowanych metod zbioru wraz z kosztami dosuszania wskazało na nawożenie jako jeden z głównych nakładów w strukturze kosztów. Szczegółowa analiza ekonomiczna wykazała, że sorgo jest konkurencyjną rośliną wobec kukurydzy. Prawidłowa interpretacja wyniku finansowego wpłynie na proces planowania i uprawy sorga w warunkach konkretnego gospodarstwa rolnego.
Abstract	Economic analysis of harvest methods of grain sorghum (grain variety 251) was the main purpose of this study. For this analysis, the total direct costs per 1 ha of sorghum crops with the conjunction of the yield obtained in Polish conditions and calculation of the profitability of sorghum grain production were estimated. Statistical analysis taking into account the cost of sorghum harvesting methods including drying costs indicated fertilization as one of the main costs. An economic analysis showed that sorghum is competitive to corn. Correct interpretation of the financial result will affect the process of planning of cultivation sorghum on farm level.
Cytowanie	Kuta Ł., Sowiński J. (2015) Analiza ekonomiczna uprawy sorgo ziarnowego w zależności od technologii zbioru.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 191-203
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n110_s191.pdf

Autor	Leonard Smolarski
Tytuł	Znaczenie dopłat bezpośrednich w kształtowaniu wydajności pracy indywidualnych gospodarstw rolniczych w województwie śląskim
Title	The impact of direct payments on labour productivity of individual farms in Silesian region
Słowa kluczowe	dopłaty bezpośrednie, wydajność pracy, gospodarstwa rolne
Key words	direct payments, labour productivity, farms
Abstrakt	W opracowaniu określono wpływ dopłat bezpośrednich na wydajność pracy w indywidualnych gospodarstwach rolniczych. Badaniami objęto indywidualne gospodarstwa rolnicze z terenu województwa śląskiego, uczestniczące w systemie PL-FADN. Okres badawczy obejmował lata 2005–2008. Przeprowadzone badania wykazały, że zasadniczy udział w zasobach siły roboczej gospodarstw stanowiła praca własna rolnika. Najwyższą wydajnością pracy charakteryzowały się gospodarstwa największe, zarówno pod względem obszarowym, jak i wielkości ekonomicznej oraz te o typie „uprawy polowe”. Wraz ze zwiększaniem się środków finansowych z tytułu dopłat obszarowych wydajność pracy w gospodarstwach rolnych wzrastała, a gospodarstwa o najwyższym poziomie dopłat bezpośrednich lepiej wykorzystywały posiadane zasoby siły roboczej.
Abstract	The paper aims to determine the impact of direct payments on the labour productivity of farms. Our research was carried out on individual farms (participating in the EU-FADN) in Silesian region (NUTS 2) (for years 2005–2008). The studies indicated that the main part of available labour resources in farms accounted the farmer’s own labour. The highest labour productivity was observed on the largest farms, both in terms of area and economic size, and in those with „field crops” type. Labour productivity in farms increased with the increase of the funds from direct payments. The farms with the highest level of direct payments make better use of available labour resources.
Cytowanie	Smolarski L. (2015) Znaczenie dopłat bezpośrednich w kształtowaniu wydajności pracy indywidualnych gospodarstw rolniczych w województwie śląskim.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 167-180
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s167.pdf

Autor	Monika Utzig
Tytuł	Wydatki wiejskich i miejskich gospodarstw domowych na dobra i usługi konsumpcyjne a ich ceny
Title	Rural and urban households’ expenditures on consumer goods and services and its prices
Słowa kluczowe	wiejskie i miejskie gospodarstwa domowe, struktura wydatków konsumpcyjnych, ceny dóbr i usług konsumpcyjnych
Key words	rural and urban households, consumption pattern, consumer goods and services prices
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono wydatki na towary i usługi konsumpcyjne oraz ich zmiany w wiejskich i miejskich gospodarstwach domowych w latach 2006– –2014. Przeanalizowano również zmiany cen wydatków konsumpcyjnych w tym okresie z wykorzystaniem danych Głównego Urzędu Statystycznego. W okresie 2006–2014 udział wydatków na odzież i obuwie oraz na hotele i restauracje zwiększył się w ujęciu realnym zarówno w wiejskich, jak i miejskich gospodarstwach domowych, co może być ocenione pozytywnie. Zróżnicowanie struktury wydatków konsumpcyjnych między wiejskimi a miejskimi gospodarstwami domowymi zmniejszyło się w latach 2006–2014.
Abstract	The paper presents rural and urban households’ expenditures on consumption goods and services and their change in years 2006–2014. Consumption expenditure price changes in this span was also analysed with the use of Central Statistical Office’s data. In the analysed years the share of expenditure on clothing and footwear and on restaurants and hotels increased in real terms in both rural and urban households, what can be evaluated positively. Consumption expenditure structure differences between urban and rural households decreased between 2006 and 2014.
Cytowanie	Utzig M. (2015) Wydatki wiejskich i miejskich gospodarstw domowych na dobra i usługi konsumpcyjne a ich ceny.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 181-192
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s181.pdf

Autor	Lidia Gunerka, Lilianna Jabłońska, Krystian Leasing
Tytuł	Postęp w uprawie róż szklarniowych i jego efekty produkcyjno-ekonomiczne na przykładzie wybranego gospodarstwa
Title	Progress in greenhouse roses cultivation and its production and economic effects on the example of a chosen farm
Słowa kluczowe	róże szklarniowe, innowacje, produktywność, opłacalność
Key words	greenhouse roses, innovations, productivity, profitability
Abstrakt	Celem pracy było przedstawienie nowoczesnych rozwiązań w uprawie róż szklarniowych wdrażanych przez polskich producentów na przykładzie wybranego gospodarstwa oraz ocena efektów ekonomicznych tego postępu. Badania wykazały, że postęp techniczny i technologiczny pozwolił na utrzymanie produkcji róż na opłacalnym poziomie, wyższym w produkcji całorocznej. Jednak stopniowy wzrost importu tanich róż z Afryki i wzrost cen energii elektrycznej czyni doświetlanie krzewów niezasadnym.
Abstract	The aims of the study were to present innovative solutions in the cultivation of greenhouse roses implemented by the Polish producer on the example of a chosen farm and to assess economic effects of this progress. The study has shown that technical and technological progress has made possible to maintain profitability of roses production (higher in year-round production). However, gradual increase in imports of cheap roses from Africa and the increase in electricity prices make shrubs engineering lighting unjustified.
Cytowanie	Gunerka L., Jabłońska L., Leasing K. (2015) Postęp w uprawie róż szklarniowych i jego efekty produkcyjno-ekonomiczne na przykładzie wybranego gospodarstwa.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 61-70
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n111_s61.pdf

Autor	Agnieszka Siedlecka
Tytuł	Oferta produktowa jako element marketingu-mix w gospodarstwach agroturystycznych obszarów przyrodniczo cennych województwa lubelskiego
Title	A product offer as an element of the marketing-mix in agricultural households situated in high nature value areas of Lubelskie region
Słowa kluczowe	obszary przyrodniczo cenne, gospodarstwo domowe, gospodarstwo agroturystyczne, produkt
Key words	nature value areas, household, agritourism, product
Abstrakt	Prowadzenie działalności gospodarczej, bez względu na jej charakter, wiąże się z wykreowaniem produktu, który będzie stanowił przedmiot zainteresowania konsumentów. Według prognoz Instytutu Turystyki, liczba przyjazdów turystów w nadchodzących latach będzie wzrastała. Szczególnie istotny wydaje się trend wskazany przez Europejską Komisję Turystyki, według której wzrost świadomości związany z ochroną środowiska będzie skutkował wzrostem zainteresowanie turystów miejscami, gdzie rozwój zrównoważony odgrywa znaczącą rolę. W przypadku Lubelszczyzny szczególnie duże znaczenie ma rozwój segmentu, jakim jest turystyka na obszarach wiejskich, ekoturystyka i agroturystyka. W celu pozyskania klientów gospodarstwa agroturystyczne zmuszone są do podejmowania działań ukierunkowanych na wypromowanie interesującej i atrakcyjnej oferty. Możliwe jest to tylko wówczas, gdy zaoferują produkt, który zainteresuje i zaintryguje turystów. Celem niniejszego opracowania jest analiza oferty produktów oferowanych przez gospodarstwa agroturystyczne na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy prowadzenie działalności na tych terenach wpływa korzystnie na zakres oferty produktowej. Dla realizacji celu przeprowadzone zostały badania w gospodarstwach agroturystycznych z gmin przyrodniczo cennych oraz gmin o niskich walorach środowiskowych. Badania zrealizowane zostały w okresie listopad–grudzień 2013 roku. Uzyskane wyniki wskazują, iż umiejscowienie gospodarstw świadczących usługi turystyczne na obszarach przyrodniczo cennych wpływa zdecydowanie na poszerzoną ofertę produktową. Wpływ na to mają zarówno czynniki środowiskowe, jak również aktywność samych właścicieli gospodarstw.
Abstract	Conducting economic activity, regardless of its nature, is connected with creating a product which will be of particular interest to its future consumers. According to the Tourist Institute’s data, the number of inbound tourists in the forthcoming years will be on the increase. Particularly interesting seems to be the trend indicated by The European Travel Commission (ETC) according to which the increase of awareness connected with environmental protection will result in a bigger interest of tourists in the spots with balanced development being of great importance. As regards Lubelskie region (NUTS 2), it is crucial to develop tourism in rural areas, ecotourism as well as agritourism. In order to acquire customers, agricultural households need to take actions to create and promote an interesting offer. Only if they propose the product attractive to customers, will it be possible. The purpose of the following article is to analyse the offer of products provided by agricultural households located in high nature value areas of Lubelskie region and to answer the question whether doing business in those areas positively influences the product offer range. To achieve the aforementioned objective, the research in agricultural households from high nature value municipalities and those with lower environmental values was carried out. It was conducted in November and December 2013. The results obtained by the author indicate that the location of households offering tourist services in high nature value areas has a significant impact on an extended product offer. It may be influenced by both environmental factors as well as household owners’ activity.
Cytowanie	Siedlecka A. (2015) Oferta produktowa jako element marketingu-mix w gospodarstwach agroturystycznych obszarów przyrodniczo cennych województwa lubelskiego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 131-142
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n111_s131.pdf

Autor	Joanna Bereżnicka
Tytuł	Rola kapitału obrotowego w kształtowaniu sytuacji finansowej rodziny rolniczej w polskich gospodarstwach rodzinnych
Title	THE ROLE OF WORKING CAPITAL IN SHAPING THE FINANCIAL SITUATION IN THE FAMILY OF FARMING HOUSEHOLDS
Słowa kluczowe	kapitał obrotowy, gospodarstwo rodzinne, gospodarstwo domowe
Key words	working capital, family farm, family household
Abstrakt	Gospodarstwo rodzinne funkcjonujące w Polsce charakteryzuje silny związek gospodarstwa rolnego z gospodarstwem domowym. Z jednej strony działalność rolnicza stanowi nadal (w licznych przypadkach) podstawowe źródło utrzymania rodziny, ale jednocześnie rodzina wpływa na podejmowane decyzje w zakresie działalności produkcyjnej, inwestycyjnej czy finansowej gospodarstwa rolnego. Decyzje te wywierają wpływ na sytuację ekonomiczną „zakładu pracy” jak i finansową rolnika oraz jego najbliższych. Ten silny związek sprawia, że w gospodarstwie rodzinnym występuje tzw. „jedna kasa”, z której środki, w zależności od potrzeb, wykorzystywane są zarówno w gospodarstwie rolnym jak i domowym. Dlatego też celem pracy było poznanie sytuacji finansowej rodziny w zależności od poziomu kapitału obrotowego oraz sprawdzenie ich wzajemnych powiązań. Sformułowano tezę, że ujemny kapitał obrotowy netto, mimo że zwiększa ryzyko utraty płynności w gospodarstwie rolnym przynosi wyższe korzyści finansowe rodzinie.
Abstract	The aim of this work was to investigate mutual dependencies between the level of working capital and the financial situation of the family measured by the “financial means of the household”. Research was conducted on a group of 5350 family farms collecting accounting data for the FADN PL, in the years 2004-2011. Agricultural holdings were grouped into those with negative and positive working capital. The financial liquidity and profitability of these farms was measured. A correlation analysis was also conducted. The research shows that agricultural holdings with negative working capital had higher resources of land and invested capital at their disposal. They also achieved better economic results. The profitability of own capital was higher in this group. The measurement of liquidity from a dynamic perspective showed, that farms from the group with negative working capital managed to settle their liabilities, despite significantly lower values than in the case of farms with positive working capital. A higher amount of financial means was received by families of farms with negative working capital.
Cytowanie	Bereżnicka J. (2015) Rola kapitału obrotowego w kształtowaniu sytuacji finansowej rodziny rolniczej w polskich gospodarstwach rodzinnych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 13(62): 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n62_s5.pdf

Autor	Katarzyna Domańska, Anna Nowak
Tytuł	Zmiany dochodowości gospodarstw rolnych w Polsce na tle Unii Europejskiej
Title	PROFITABILITY CHANGES AT RURAL FARMS IN POLAND ON THE BACKGROUND EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	dochodowość, gospodarstwo rolne, Polska, Unia Europejska
Key words	rural farms, profitability, Poland, European Union
Abstrakt	W artykule podjęto tematykę dochodowości towarowych gospodarstw rolnych w Polsce i Unii Europejskiej (UE) oraz zmian dochodowości w okresie 2004-2011. Celem opracowania jest ocena tych zmian w Polsce na tle pozostałych państw członkowskich Wspólnoty. Analizy dokonano na podstawie informacji gromadzonych w ramach europejskiego systemu zbierania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych FADN. W pracy poddano ocenie dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego w relacji do kosztów, wartości produkcji, wartości kapitału własnego, a także liczby zatrudnionych osób. Wyniki badań wykazały duże zróżnicowanie towarowych gospodarstw w UE ze względu na poziom dochodu, jego relacje do zaangażowanych nakładów oraz wielkości produkcji. W przypadku poziomu dochodu z gospodarstwa rolnego oraz jego relacji do osób pełnozatrudnionych z rodziny powyżej średniej unijnej znajdowały się kraje tzw. starej piętnastki (UE-15), natomiast poniżej średniej – nowe kraje członkowskie UE.
Abstract	This paper identifies and examines the profitability changes of rural farms in Poland on the background of other European Union’s member countries. An analysis was prepared basing upon information collected within European system - Farm Accountancy Data Network. Survey includes years 2004 and 2011. Paper makes an assessment of family farm income in relation to cost, production value, net worth, as well as family work units. The results of the survey show great differentiation of rural farms in European Union regarding income level and its relation to engaged input as well as output value. The countries of “old 15” gained higher level of income from farm and in relation to family work units comparing to Union average but “new “ member countries – below average. In relation to effectiveness rates based on income category from rural farm one could not observe so clear differences.
Cytowanie	Domańska K., Nowak A. (2014) Zmiany dochodowości gospodarstw rolnych w Polsce na tle Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 64-73
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s64.pdf

Autor	Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki, Olga Stefko
Tytuł	Efektywność produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych
Title	THE POLISH HORTICULTURE FARMS PRODUCTION EFFICIENCY
Słowa kluczowe	efektywność produkcji, gospodarstwa ogrodnicze, globalizacja ekonomiczna
Key words	production efficiency, horticulture farm, economic globalization
Abstrakt	Celem pracy jest przedstawienie zmian efektywności produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych na przykładzie różnych rodzajów produkcji ogrodniczej. Poddano w wątpliwość tezę o konieczności dążenia do maksymalizacji powierzchni, specjalizacji i intensyfikacji produkcji. Wykazano słuszność wspierania rozwoju małych gospodarstw, obsługujących wąski segment rynku. Analizy oparto na niepublikowanych danych pochodzących z FADN z lat 2004-2009.
Abstract	The aim of the article was presenting some changes in the Polish horticulture farms production efficiency illustrated with the example of different kinds of vegetable production. The advisability of the trend towards maximizing the area, specialization and intensification of the production was questioned. The validity of promoting small farms development serving a narrow segment of the market was proved. The analyses were based on the unpublished data from FADN between years 2004-2009.
Cytowanie	Jabłońska L., Olewnicki D., Stefko O. (2014) Efektywność produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 82-89
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s82.pdf

Autor	Jarosław Mikołajczyk
Tytuł	Skutki ekonomiczne sprzedaży ziemi w dużych obszarowo gospodarstwach polskiego FADN
Title	ECONOMIC EFFECTS OF THE SALE OF LAND ON LARGE-AREA FARMS OF POLISH FADN
Słowa kluczowe	dywestycje, sprzedaż ziemi, skutki ekonomiczne, gospodarstwa rolne, FADN
Key words	divestments, sale of land, economic impact, farms, FADN
Abstrakt	W artykule podjęto próbę wykorzystania ekonomicznych miar oceny ekonomicznych skutków działań dywestycyjnych w dużych obszarowo gospodarstwach rolnych polskiego FADN, które dokonały w 2005 r. sprzedaży ziemi. Sprzedaż była przedsięwzięciem obejmującym dużą powierzchnię. W wyniku dywestycji dochodziło do wyraźnego obniżenia dochodu z gospodarstwa rolniczego. Badania potwierdziły przydatność zmodyfikowanych (na potrzeby oceny dywestycji) miar oceny efektywności inwestycji służących do oceny ekonomicznych skutków sprzedaży ziemi. Miary wskazały jednoznacznie, że sprzedaż znacznych powierzchni przez gospodarstwa duże obszarowo jest przedsięwzięciem nieefektywnym z ekonomicznego punktu widzenia.
Abstract	The paper presents the attempt to use economic measures of assessment of divestments’ economic effects on large-area agricultural farms participating in the Polish FADN system, which made divestments regarding farmland in 2005. The average size of utilized agricultural area in the analyzed group was in the range 22.5 to 69.7 hectares. Over 50 percent of the farmland has been sold. As a result of those divestments a significant reduction in farm income from farming occurred. The analyses allowed to confirm the usefulness of measures of investment efficiency evaluation in estimating the economic consequences of land sale, modified for the purpose of divestment assessment. The data clearly indicated that the disposal of significant ratio of farmland is ineffective from an economic perspective.
Cytowanie	Mikołajczyk J. (2014) Skutki ekonomiczne sprzedaży ziemi w dużych obszarowo gospodarstwach polskiego FADN.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 119-126
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s119.pdf

Autor	Piotr Bórawski, Zbigniew Brodziński
Tytuł	Wykorzystanie wsparcia finansowego z Unii Europejskiej w gospodarstwach mlecznych w opinii ich właścicieli
Title	THE USE OF THE FINANCIAL SUPPORT FROM THE EUROPEAN UNION BY THE DAIRY FARM OWNERS
Słowa kluczowe	integracja europejska, gospodarstwa mleczne
Key words	European integration, dairy farms
Abstrakt	Celem badań jest ocena wykorzystania wsparcia z Unii Europejskiej (UE) przez właścicieli gospodarstw mlecznych oraz ocena organizacji i sytuacji ekonomicznej tych podmiotów. Badania przeprowadzono na grupie 100 gospodarstw objętych FADN, zajmujących się produkcją mleka na terenie województw mazowieckiego i podlaskiego. Analizowano wykorzystanie wsparcia uzyskanego w ramach działań PROW 2004-2006 i PROW 2007-2013. Wyniki badań zebrano za pośrednictwem kwestionariusza wywiadu skierowanego do producentów mleka. Z badań wynika, że zdecydowana większość respondentów nie korzystała ze wsparcia w ramach PROW 2004-2006 (86%). Sytuacja uległa zdecydowanej zmianie w kolejnym okresie programowania, w którym 82% objętych badaniami właścicieli gospodarstw mlecznych korzystało ze środków PROW 2007-2013. Wszyscy rolnicy korzystali z dopłat bezpośrednich. Grupa producentów mleka, która wzięła udział w badaniach, wypowiedziała się pozytywnie o integracji z UE. Rolnicy docenili szanse rozwoju, jakie dała ich gospodarstwom akcesja. Z badań wynika, że rolnicy oczekują od instytucji zarządzających PROW ograniczenia biurokracji oraz większej pomocy w przygotowaniu dokumentacji, szczególnie tej związanej z finansowaniem inwestycji.
Abstract	The objective of the study was to evaluate the use of the support from the European Union by the owners of dairy farms and the evaluation of the organization and the economic situation of these entitles. The study was conducted on the group of 100 farm owners involved in the production of milk in the region of Mazowsze and Podlasie. The paper analyzes the actions undertaken by farmers under the RDP 2004-2006 and 2007-2013. The research results were collected using questionnaires and interview dedicated to milk producers. During the survey farmers were asked to assess the existing tools of support from the EU. In addition the opinions of farmers concerning their attitudes to EU integration and expectations were collected. The research show that most farmers did not benefit from RDP 2004-2006 (86%). The situation improved during new period of programming in which (82%) of dairy farm owners used the RDP 2007-2013. All of the farmers benefited from subsidies. The research group of milk producers support the integration with the EU. Farmers see the chances of development which gave their farms Polish integration with EU. Farmers expect from the institutions managing RDP less bureaucracy and more help from officials in preparing documentation for the investment financing.
Cytowanie	Bórawski P., Brodziński Z. (2014) Wykorzystanie wsparcia finansowego z Unii Europejskiej w gospodarstwach mlecznych w opinii ich właścicieli.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 127-136
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s127.pdf

Autor	Barbara Kutkowska
Tytuł	Wspieranie rolnictwa na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) na przykładzie rolnictwa Sudetów
Title	SUPPORT OF AGRICULTURE ON LESS FAVOURED AREAS (LFA) ON THE EXAMPLE OF SUDETY MOUNTAINS AGRICULTURE
Słowa kluczowe	obszary o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), gospodarstwo rolne, rolnictwo, Sudety
Key words	less-favoured areas (LFA), farm, agriculture, Sudety Mountains
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wykorzystania środków finansowych z budżetu Unii Europejskiej (UE) jako pomocy gospodarstwom rolniczym usytuowanym na terenach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) w Polsce na tle innych krajów członkowskich w latach 2007-2011. Jako studium przypadku wzięto pod uwagę gospodarstwa terenów sudeckich. Dokonano analizy przemian, jakie zaszły w rolnictwie sudeckim w latach 2002-2010 w kontekście realizacji szczegółowych celów, pomocy finansowej dla gospodarstw rolnych w UE z tytułu usytuowania na ONW w ramach programu PROW 2004-2006 i 2007-2013.
Abstract	The scale of absorption of financial support from the EU budget directed to the agricultural farms laid on Less Favoured Areas in Poland in the light of different membership countries in years 2007-2011 has been introduced. As the case study the agriculture of Sudety Mountains was taken under consideration. The analyses of transformations in years 2002-2010 in Sudety Mountain agriculture in the context of realization of detailed aims connected to directed to Less Favoured Areas financial help within Rural Agriculture Development Plan in years 2004-2006 and 2007-2013 was realized. Poland has significant share in absorption of EU financial support to the Less Favoured Areas. In years 2007-2011 Polish farms made up above 30% of supported EU units by this instrument. This support was also given to farms located in Sudety Mountains. The transformations based on land concentration, consolidation the character of plant production and limitation the animal production were characterized this units. The considerable acreages of permanent grassland in Sudety region plays mainly landscape and tourism functions. The situation of demographic population on rural areas is unfavorable. In years 2014-2020 the aims of financial support for farms located on Less Favoured Areas assemble oneself on the environment-landscape aims going away from social matters what is highly disturbing.
Cytowanie	Kutkowska B. (2014) Wspieranie rolnictwa na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) na przykładzie rolnictwa Sudetów .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 55-69
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s55.pdf

Autor	Marcin Adamski
Tytuł	Ocena możliwości rozwojowych gospodarstw mlecznych w Polsce z uwzględnieniem wielkości ekonomicznej
Title	THE EVALUATION OF DEVELOPMENT OPPORTUNITIES OF DAIRY FARMS IN POLAND, TAKING INTO ACCOUNT THE ECONOMIC SIZE
Słowa kluczowe	gospodarstwa mleczne, efektywność techniczna, DEA, SFA
Key words	milk farms, technical efficiency, DEA, SFA
Abstrakt	Celem pracy jest wyznaczenie granic wielkości gospodarstw mających perspektywy rozwoju w produkcji mleka oraz zidentyfikowanie tych, które nie będą w stanie jej kontynuować w przyszłości. W pracy poddano ocenie efektywność gospodarstw wyspecjalizowanych w produkcji mleka (typ 45) prowadzących rachunkowość dla polskiego FADN w latach 2008-2010 w podziale na klasy wielkości ekonomicznej według SO. Pomiaru efektywności technicznej dokonano za pomocą metod SFA (Stochastic Frontier Approach) oraz DEA (Data Envelopment Analysis). Badania wykazały, że wielkości produkcji, której skala oraz poziom specjalizacji praktycznie uniemożliwiały osiągnięcie dochodu z zarządzania gospodarstwem bez względu na osiągnięty stopień efektywności, była klasa wielkości do 8 tys. euro. Jako gospodarstwa w najkorzystniejszej sytuacji ekonomicznej uznano klasy 4. i 5., a więc z produkcją w przedziale od 50 do 500 tys. euro SO. Z przeprowadzonych badań wynika ponadto, że w większości gospodarstw mlecznych występują możliwości poprawy efektywności produkcji, a dzięki temu poprawy jej dochodowości.
Abstract	The purpose of this study is to determine the limits of the size of households with the prospect of development in milk production and to identify those households which will be unable to continue their development in the future. The paper has evaluated the effectiveness of farms specializing in milk production (type 45) keeping Polish FADN accounting for the years 2008-2010 by class of economic size according to SO. The survey of technical effectiveness was made by SFA method (Stochastic Frontier Approach) and DEA method (Data Envelopment Analysis).The research has shown that the volume of production, which scale and level of specialization virtually made impossible to achieve the income of farm management irrespective of the degree of efficiency, was size class to 8 thousand euro. Farms in class 4 and 5 were considered to be in the most favorable economic situation, so those with the production in the range of 50 to 500 thousand euro SO. The study also has shown that in most dairy farms there are opportunities to improve the efficiency of production and thus to improve their yield.
Cytowanie	Adamski M. (2014) Ocena możliwości rozwojowych gospodarstw mlecznych w Polsce z uwzględnieniem wielkości ekonomicznej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 80-90
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s80.pdf

Autor	Agnieszka Kozera
Tytuł	Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Title	THE FINANCIAL SITUATION OF HOUSEHOLDS IN RURAL AREAS IN POLAND IN THE CONTEXT OF EUROPEAN INTEGRATION
Słowa kluczowe	sytuacja finansowa, dochody rozporządzalne, zarządzanie finansami osobistymi, gospodarstwa domowe, obszary wiejskie
Key words	financial situation, managing personal finances, households, rural areas
Abstrakt	W artykule dokonano oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych na obszarach wiejskich w relacji do gospodarstw miejskich w Polsce w latach 2004-2012. Analizie poddano wielkość, dynamikę dochodów i wydatków gospodarstw domowych, źródła dochodów oraz sposoby ich rozdysponowania. Podstawę informacyjną stanowiły zagregowane dane pochodzące z publikacji Głównego Urzędu Statystycznego. Z przeprowadzonych badań wynika, że sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie uległa znacznej poprawie, zmniejszeniu uległy dysproporcje dochodowe wiejskich gospodarstw domowych w stosunku do gospodarstw miejskich. W latach 2004-2012 dynamika wzrostu dochodów w gospodarstwach domowych rolników była znaczne wyższa w stosunku do ogółu gospodarstw wiejskich i miejskich. W wiejskich gospodarstwach domowych w największym stopniu wzrosło znaczenie pozarolniczych źródeł utrzymania, w tym głównie z pracy najemnej. W wyniku poprawy sytuacji finansowej zmniejszeniu uległ udział wydatków podstawowych na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb w budżetach gospodarstw wiejskich oraz gospodarstw rolników, zauważono także wzrost ich skłonności do oszczędzania.
Abstract	This paper carried on an analysis of the financial situation of rural households in Poland, in relation to urban households, in 2004-2012. The size, dynamics of income and household expenditure, sources of income and ways of obtaining their distribution were analyzed. The basis of information were aggregated data, derived from studies, conducted by the Central Statistical Office and published in reports Living conditions of the population between 1999 and 2005 and Household budget survey in 2006,…,2012. Based on the survey, it was found that in the context of European integration, the financial situation of households living in rural areas has significantly improved. As a result, income disparities have decreased between rural households and urban households. It should be emphasized that in years 2004-2012, the growth rate of income in farmers’ households was significantly higher, compared to the total number of households in rural and urban areas. In rural households, in the considered period, the importance of non-agricultural sources of income, mainly from employment, has significantly increased. As a result of the improvement of financial situation, the burden on rigid expenses in budgets of rural households and farmers’ households was reduced and an increase in their propensity to save was noticed.
Cytowanie	Kozera A. (2014) Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 91-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s91.pdf

Autor	Michał Figura
Tytuł	Efektywność ekonomiczna gospodarstw ogrodniczych w Polsce
Title	ECONOMIC EFFECTIVENESS OF HORTICULTURAL FARMS IN POLAND
Słowa kluczowe	efektywność ekonomiczna, gospodarstwo ogrodnicze, wielkość ekonomiczna gospodarstwa rolnego, polski FADN
Key words	economic efficiency, horticultural farms, economic size of farm, Polish FADN
Abstrakt	W pracy przedstawiono wyniki badania efektywności gospodarstw ogrodniczych w zależności od regionu kraju oraz wielkości ekonomicznej. Uzyskane efekty w stosunku do poniesionych nakładów w tych gospodarstwach zaprezentowano na podstawie danych zebranych w ramach polski FADN1 w 2010 r.
Abstract	This paper presents the economic effectiveness of horticultural farms in different FADN regions and economic size classes. The effects in relation to expenditures incurred on farms, in which the main income is derived from the value of production of vegetables and flowers and thus belonging to“horticulture” are presented on the basis of data collected in these farms within the Polish FADN in the accounting year of 2010.
Cytowanie	Figura M. (2014) Efektywność ekonomiczna gospodarstw ogrodniczych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 43-50
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s43.pdf

Autor	Tadeusz Filipiak
Tytuł	Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych
Title	CHANGES IN THE FACTORS OF PRODUCTION AND PRODUCTIVITY IN VEGETABLE FARMS
Słowa kluczowe	produktywność czynników produkcji, gospodarstwa warzywnicze
Key words	factor productivity, farm vegetable
Abstrakt	Celem głównym opracowania była ocena zmian czynników produkcji, w go­spodarstwach warzywniczych, a także określenie ich produkcyjności. Do badań wyodrębniono gospodarstwa warzywnicze, które uczestniczyły w systemie rachunkowości rolnej FADN. Wy­niki badań wskazały, iż gospodarstwa prowadzące produkcję polową dysponowały większymi zasobami ziemi i mniejszymi pracy, ale dwukrotnie większym majątkiem charakteryzowały się gospodarstwa uprawiające warzywa pod osłonami. Kapitał zastępuje czynnik ziemi, a produkcja nabiera charakteru quasi-przemysłowego. Przy dwukrotnie mniejszej powierzchni, około 50% większych nakładach pracy i dwukrotnie wyższej wartości majątku gospodarstwa prowadzące uprawy pod osłonami uzyskiwały trzykrotnie większą wartość produkcji. W gospodarstwach z uprawą polową warzyw wartość produkcji była silnie związana z powiększaniem zasobów wszystkich podstawowych czynników produkcji. Nie można wskazać przeważającego znaczenia jednego z nich. Powiększanie obszaru gospodarstwa związane było ze zwiększaniem zasobów pracy i powiększaniem majątku. Ważnym ustaleniem jest to, że wraz ze wzrostem zasobów zwiększała się wydajność pracy. W gospodarstwach uprawiających warzywa pod osłonami nie zaobserwowano wzrostu wydajności pracy wraz ze wzrostem wielkości gospodarstwa.
Abstract	The main objective of the study was to assess changes in the factors of production that occurred in the vegetable farms, and to determine their productivity. The study based on data from farms participated in Polish FADN. For the farms that based on field production the land is an important factor influencing the results. The results of research show that these holdings have greater resources of land, smaller labour capacity. However the vegetable farms that produce under the cover have been characterised by twice bigger value of property compared to producing on the fields. Additionally it has been found that in vegetable farms the capital replaces land factor, and the production becomes of a quasi-industrial nature. With twice smaller area, about half of the larger volume of work and twice the value of the property holdings with crops under cover worked out three times higher the value of production then these producing on the field. On the later farms, the value of field vegetable production was strongly associated with the increase of all basic factors of production, however one can not specify an overriding importance of one of them. Magnifying holding’s area was associated with increasing labour resources and enlarging the property. An important finding is that the higher the resources value is the resources’ efficiency increased too. In farms cultivating vegetables under cover, there was no increase in labour productivity with increasing farm size.
Cytowanie	Filipiak T. (2014) Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 51-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s51.pdf

Autor	Anna Grontkowska
Tytuł	Znaczenie dopłat w gospodarstwach ogrodniczych w krajach Unii Europejskiej według wielkości ekonomicznej
Title	THE IMPORTANCE OF SUBSIDIES IN THE EU HORTICULTURAL FARMS OF DIFFERENT ECONOMIC SIZES
Słowa kluczowe	gospodarstwa ogrodnicze, dopłaty, wielkość ekonomiczna gospodarstwa rolnego, FADN, Unia Europejska
Key words	horticultural farms, total subsidies excluding on investment, economic size of farm, FADN, European Union
Abstrakt	Celem opracowania jest zaprezentowanie struktury gospodarstw ogrodniczych w krajach Unii Europejskiej oraz poziomu dopłat dla tych jednostek latach 2004-2011. Dodatko­wo dokonano podziału gospodarstw według kryterium wielkości ekonomicznej. W badaniach wykorzystano informacje z bazy FADN. Z badań wynika, że najliczniejszą grupę gospodarstw ogrodniczych stanowiły te o standardowej produkcji od 8 tys. do 25 tys. euro, natomiast najmniej liczną – najsilniejsze. W latach 2004-2011 odnotowano wzrost poziomu dopłat ogółem o prawie 90%, przy czym zaobserwowano wyraźne zróżnicowanie dotyczące wsparcia gospodarstw ogrodniczych zarówno między krajami, jak i między wydzielonymi grupami według wielkości standardowej produkcji. Gospodarstwa ogrodnicze z krajów skandynawskich uzyskały kilku­dziesięciokrotnie wyższe dopłaty niż gospodarstwa ogrodnicze z Włoch, Portugalii i Polski.
Abstract	The goal of this article was to present the structure of horticultural farms in accordance to the FADN economic class sizes and the total amount of subsidies in different EU countries in years 2004-2011. The data came from FADN. The results show, that the most numerous group of the horticultural farms were farms reaching standard output between 8 to 25 thousand Euro. The least numerous group were farms with standard output above 500 thousand Euro. In years 2004-2011 there was a high increase of almost 90%, in the level of subsidies. The financial support varied among countries and farms of different economic sizes. The subsides ranged from about 500 Euro per farm (in Italy) to 35 thousand Euro per farm (in Finland). The Scandinavian horticultural farms received several dozen higher subsidies than horticultural farms in Italy, Portugal or Poland.
Cytowanie	Grontkowska A. (2014) Znaczenie dopłat w gospodarstwach ogrodniczych w krajach Unii Europejskiej według wielkości ekonomicznej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 66-76
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s66.pdf

Autor	Karolina Jąder
Tytuł	Zmiany w konsumpcji owoców i ich przetworów w Polsce w latach 1998-2012
Title	CHANGES IN THE CONSUMPTION OF FRUITS AND THEIR CONSERVES IN POLAND IN THE YEARS 1998-2012
Słowa kluczowe	konsumpcja, owoce, przetwory owocowe, gospodarstwa domowe
Key words	consumption, fruits, processed fruits, households
Abstrakt	Celem opracowania jest ukazanie zmian w konsumpcji owoców oraz ich przetworów w polskich gospodarstwach domowych w latach 1998-2012 oraz przedstawienie zróżnicowania spożycia owoców w różnych typach gospodarstw domowych, wyodrębnionych ze względu na przynależność do danej grupy społeczno-ekonomicznej. Metodą regresji liniowej określono tendencje w spożyciu owoców świeżych (w tym oddzielnie jabłek, owoców jagodo­wych, owoców południowych oraz pozostałych owoców), przetworów owocowych oraz soków. Określono również strukturę spożycia owoców, przetworów i soków oraz strukturę spożycia owoców świeżych. Stwierdzono spadek spożycia owoców świeżych (w tym głównie jabłek) oraz wzrost konsumpcji przetworów owocowych oraz soków. Zdecydowanie najwięcej owo­ców świeżych spożywali emeryci i renciści, natomiast w konsumpcji przetworów owocowych i soków najwyższy wynik odnotowano w przypadku osób pracujących na własny rachunek.
Abstract	The aim of the study was to present the changes in consumption of fruits, processed fruit and fruit and vegetable juices in Poland in the years 1998-2012. The diversity of fruit consumption in various types of households (distin­guished by the socio-economic group they belong to) was presented. With the use of linear regression, a trend was identified concerning the consumption of fresh fruit including (separately apples, berries, exotic fruit and other fruits), processed fruit and fruit juices and fruit and vegetable juices. The structure of consumption of fruit, processed fruit and juices and fresh fruit was shown. A decrease in the consumption of fresh fruit (mainly apples) and an increase in the consumption of processed fruit and juices were observed.
Cytowanie	Jąder K. (2014) Zmiany w konsumpcji owoców i ich przetworów w Polsce w latach 1998-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 98-106
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s98.pdf

Autor	Agata Grabowska, Dawid Olewnicki
Tytuł	Ceny ozdobnego materiału szkółkarskiego w Polsce
Title	RETAIL PRICES OF ORNAMENTAL NURSERY STOCK IN POLAND
Słowa kluczowe	ceny, szkółkarstwo, rośliny ozdobne, rośliny iglaste, rośliny liściaste
Key words	prices, nursery, ornamental plants, conifers, leafy plants
Abstrakt	Artykuł przedstawia zróżnicowanie cen ozdobnego materiału szkółkarskiego w Polsce i w województwach. Porównano ceny oferowane przez hipermarkety i gospodarstwa szkółkarskie należące do Związku Szkółkarzy Polskich oraz te niezrzeszone. Z przeprowa­dzonych badań wynika, że ceny badanego asortymentu były bardzo wyraźnie zróżnicowane w Polsce, nawet w obrębie tego samego gatunku. Zarówno w przypadku iglastego, jak i liściastego szkółkarskiego materiału ozdobnego większość badanych gatunków i odmian była droższa w punktach sprzedaży detalicznej znajdujących się w gospodarstwach zrzeszonych w Związku Szkółkarzy Polskich niż w tych poza nim.
Abstract	The article presents the variation of prices of ornamental nursery stock in Poland as well as in individual provinces. The prices offered by supermarkets, the farms and nurseries belonging to the Polish Nurserymen Association and those that are outside the compound, were compared. The study shows that the prices of the analyzed range are very clearly differentiated in Poland, even within the same species. For both coniferous and deciduous ornamental nursery material, most of the studied species and varieties are more expensive in retail stores on holdings associated in the Polish Nurserymen Association than outside the compound.
Cytowanie	Grabowska A., Olewnicki D. (2014) Ceny ozdobnego materiału szkółkarskiego w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 145-154
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s145.pdf

Autor	Dariusz Paszko, Wioletta Wróblewska
Tytuł	Zróżnicowanie i determinanty efektywnego zarządzania na przykładzie kadry zarządzającej specjalistycznego gospodarstwa ogrodniczego
Title	DIVERSIFICATION AND DETERMINANTS OF EFFECTIVE MANAGEMENT BASED ON RESEARCH INTO SPECIALIST HORTICULTURAL FARM MANAGERS
Słowa kluczowe	efektywność, zarządzanie, menedżer, czas pracy, gospodarstwo wielkoto­warowe, truskawki
Key words	effectiveness, management manager, labor work, large-scale orchard farm, strawberries
Abstrakt	Badania przeprowadzono w 2013 r. w wielkoobszarowym gospodarstwie ogrodniczym zajmującym się produkcją owoców jagodowych. Celem pracy jest określenie poziomu i struktury czasu pracy kadry zarządzającej procesami zbioru owoców truskawek, w zależności od różnych czynników je determinujących. W badaniach zastosowano metodę obserwacji bezpośredniej z wykorzystaniem arkusza fotografii dnia pracy. Zebrano łącznie 48 arkuszy fotografii. Badania wykazały, że kierownik grupy i brygadziści najwięcej czasu poświęcali na czynności kontrolowania oraz organizowania i kierowania. Ponadto, w grupach zarządzanych przez kadrę menedżerską o większym doświadczeniu zawodowym i zatrudnio­nych na stałe więcej czasu poświęcano na planowanie i przygotowanie pracy oraz krótszy był czas zbędnych przerw (czas stracony).
Abstract	The paper presents an analysis of the level and structures of manager labour time in farms. The study was conducted in 2013, in the eastern region of Poland, on large-scale farms which produce berries. Methods of direct observation were used. The average manager labour time amounted to 8.57 hours, whilst effective man­ager time amounted to 95.0% of total labour time. Management efficiency was higher amongst managers with more professional experience.
Cytowanie	Paszko D., Wróblewska W. (2014) Zróżnicowanie i determinanty efektywnego zarządzania na przykładzie kadry zarządzającej specjalistycznego gospodarstwa ogrodniczego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 155-161
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s155.pdf

Autor	Cezary Klimkowski, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Kwestie stabilizacji dochodów w rolnictwie
Title	Problems of income stabilisation in agriculture
Słowa kluczowe	dochody, dochody rolnicze, ryzyko, ubezpieczenia, stabilizacja dochodów, wspólna polityka rolna
Key words	income, agricultural income, risk, insurance, income stabilisation, common agricultural policy
Abstrakt	W ostatnich latach wskutek zmian WPR , uwarunkowań rynkowych i klimatycznych wzrasta zmienność dochodów producentów rolnych w Unii Europejskiej. Znajduje to odbicie w zmianach WPR , jakie zostały wdrożone w ramach perspektywy finansowej 2014-2020, a które mają na celu wsparcie zarządzania ryzykiem w rolnictwie. W pracy dokonano oceny przydatności jednego z instrumentów finansowanego w ramach WPR – narzędzia stabilizacji dochodów. Wykorzystano w tym celu dane dotyczące dochodów uzyskiwanych przez 5364 gospodarstwa rolne prowadzące rachunkowość FADN . Wykazano, że ten typ ubezpieczeń funkcjonowałby nawet przy niewielkiej wartości składki (0,5% wartości zeszłorocznej produkcji) i stanowił znacząco lepszą ochronę dochodów rolników niż tradycyjne ubezpieczenia produkcji rolnej.
Abstract	In the recent years, volatility of farmers’ income in European Union dramatically increases due to CAP changes, market and climatic circumstances. To address this problem some new instruments which can help in risk management are included in new CAP for the period 2014 to 2020. Authors of the paper try to evaluate usefulness of one of these new instruments – income stabilisation tool. Data from FADN about agricultural income of 5364 Polish farmers was used. It was proved that income stabilisation tool can be financially stable even when the premium is relatively low (0.5% of last year’s production value) and provide much better cover than traditional agricultural production insurance does.
Cytowanie	Klimkowski C., Rembisz W. (2014) Kwestie stabilizacji dochodów w rolnictwie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 85-96
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s85.pdf