1. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2017 |
|
Kapusta F. Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe
Autor | Franciszek Kapusta |
Tytuł | Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe |
Title | Vegetable Market in Poland and its International Links |
Słowa kluczowe | warzywa, produkcja, plon, zbiór, przetwórstwo, pochodzenie, postęp |
Key words | vegetables, production, yield, harvest, processing, origin, progress |
Abstrakt | Celem opracowania było scharakteryzowanie: miejsca i roli roślin warzywnych w rolnictwie, zmian w ich produkcji (powierzchnia uprawy, plony, zbiory), kierunków zagospodarowania warzyw, produkcji przetworów warzywnych, obrotów handlowych z zagranicą warzywami i ich przetworami. W opracowaniu wykorzystano takie źródła informacji jak: literaturę przedmiotu badań, analizy rynkowe Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, publikacje Głównego Urzędu Statystycznego - roczniki. Zgromadzone informacje zostały opracowane i zinterpretowane przy pomocy zespołu metod, a wśród nich: statystycznej i porównawczej w formie wertykalnej. Ocenę samowystarczalności dokonano wskaźnikami technicznymi i ekonomicznymi. Stwierdzono zmniejszanie powierzchni uprawy warzyw, wzrost plonów i duże wahania w wielkości zbiorów. Bilans handlowy warzywami świeżymi i przetworami jest ogólnie dodatni; w latach 2010 i 2011 ujemny. Występuje dodatnie saldo obrotów z krajami UE-12 oraz z krajami Wspólnoty Niepodległych Państw, chociaż od 2013 roku załamał się eksport do Rosji; wzrasta natomiast z tego kierunku import warzyw. Trwale ujemne saldo jest z krajami UE-15 i pozostałymi krajami. |
Abstract | The aim of the study was to show: the place and role of vegetable crops in agriculture, changes in their production (area of crops, yields, crops), directions of vegetable development, production of vegetable products, trade with foreign countries and their products. The paper uses such sources of information as: research literature, market analysis of the Institute of Agricultural Economics and Food Economy, publications of the Central Statistical Office – yearbooks. The collected information has been developed and interpreted using a set of methods, including statistical and comparative in vertical form. The assessment of self-sufficiency was done by technical and economic indicators. There was a decrease in the area of vegetable cultivation, the increase in yield and large fluctuations in the size of the crop. The trade balance of fresh and processed vegetables is generally positive. In years 2010 and 2011 it was negative. There is a steady positive balance of trade with the EU-12 and CIS countries, although exports from these countries have fallen since 2013 - especially Russia. On the other hand, the import of vegetables increases. The permanently negative balance is with the EU-15 and other countries. |
Cytowanie | Kapusta F. (2017) Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 93-105 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2017_T17(32)_n2_s93.pdf |
|
|
2. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2015 |
|
Kapusta F. Ewolucja miejsca i roli rzepaku w rolnictwie oraz gospodarce Polski
Autor | Franciszek Kapusta |
Tytuł | Ewolucja miejsca i roli rzepaku w rolnictwie oraz gospodarce Polski |
Title | Evolution of the Place and Role of Rape in Agriculture and Polish Economy |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Kapusta F. (2015) Ewolucja miejsca i roli rzepaku w rolnictwie oraz gospodarce Polski.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 2: 85-95 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2015_T15(30)_n2_s85.pdf |
|
|
3. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2015 |
|
Kapusta F. Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego
Autor | Franciszek Kapusta |
Tytuł | Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego |
Title | STRUCTURAL CHANGES OF POLISH SUGAR INDUSTRY |
Słowa kluczowe | cukier, zasoby materialne, burak cukrowy, przetwarzanie |
Key words | sugar, material resources, sugar beet, processing |
Abstrakt | W opracowaniu scharakteryzowano: powstanie i rozwój cukrownictwa buraczanego i rolę obszarów Polski w tym procesie, procesy przemian bazy surowcowej i przetwórczej. Cukrownictwo buraczane zrodziło się na ziemiach polskich i przeszło głębokie zmiany; zarówno co do liczby fabryk cukru (cukrowni), jak i powierzchni uprawy buraków cukrowych oraz organizacji współpracy zakładów przetwórczych z producentami surowca. Liczba zakładów przetwórczych (cukrowni) ulegała zmianie, a tendencje zmian w tym zakresie były zmienne. Mamy do czynienia z falowaniem liczby cukrowni; wzrostu i zmniejszania się ich liczby, a następnie pod koniec XX w. rozpoczęcie procesu systematycznego - chociaż ze zmiennym natężeniem w czasie - zmniejszania liczby zakładów oraz zwiększania ich mocy przetwórczej. Podobnie falująco przebiegały zmiany bazy surowcowej. Rynek cukru w Unii Europejskiej jest regulowany, a produkcja kwotowana. Przyznana Polsce kwota produkcji cukru (1405,6 t) stwarza mniejsze zapotrzebowanie na buraki cukrowe, co generuje możliwości przeznaczania ich w większych ilościach na produkcję suszu (dla celów spożywczych i paszowych) oraz produkcji bioetanolu. |
Abstract | The study characterized: emergence and development of the sugar beet processing and the role of Polish regions in this process; processes changes of resource base and processing base. Sugar beet processing was born on Polish soil and has undergone changes; both the number of sugar factories and the area under sugar beet and organization of cooperation processing plants with producers of raw materials. The number of processing plants has changed, and trends have been variable. We are dealing with a surge in number of sugar mills; growth and decline in their numbers, and then at the end of the twentieth century begin the process of systematic - although with varying intensity over time – reduction in the number of plants and increase in their processing capacity. The same pattern was observed in resource base. The sugar market in the European Union is regulated, and production limited by production quotas. The allocated amount of sugar production in Poland (1405.6 t) creates less need for sugar beet, which generates the possibility to allocate them in larger quantities for the production of dried (for food and feed), and the production of bioethanol. |
Cytowanie | Kapusta F. (2015) Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 13(62): 53-62 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2015_n62_s53.pdf |
|
|
4. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2014 |
|
Kapusta F. Produkcja i zużycie jaj w Polsce – ocena samowystarczalności
Autor | Franciszek Kapusta |
Tytuł | Produkcja i zużycie jaj w Polsce – ocena samowystarczalności |
Title | PRODUCTION AND CONSUMPTION OF EGGS IN POLAND - EVALUATION OF SELF-SUFFICIENCY |
Słowa kluczowe | |
Key words | egg production, production, consumption, usage, balance, self-sufficiency |
Abstrakt | Produkcja jaj odbywa się w segmencie drobiarstwa – jajczarstwie, które jest ważnym składnikiem gospodarki żywnościowej Polski. Systematycznie rozwija się i unowocześnia. Efektem tych działań jest systematyczny wzrost produkcji jaj i ich spożycia, wzrost eksportu jaj i ich przetworów oraz poprawa samowystarczalności technicznej i ekonomicznej Polski w tej dziedzinie gospodarowania. Jak każda działalność musi się modernizować aby sprostać wymaganiom konsumentów i wygrywać na konkurencyjnym rynku. Ponieważ jest to działalność nie związana bezpośrednio z ziemią, powinna być czynnikiem aktywizującym i wiążącym zasoby pracy na obszarach dużych nadwyżek pracy w rolnictwie. |
Abstract | Egg production segment is an important component of poultry and Polish food economy. It develops systematically and modernizes. The result is a systematic increase of egg production and consumption, growth in exports of eggs and their products and improvement of the technical and economic self-sufficiency in the field of Polish farming. Like every business needs to modernize to meet the demands of consumers and win in a competitive market. Since the activity is not directly linked to the soil, should be a factor in activating and binding labor resources in the areas of large surplus labor in agriculture. |
Cytowanie | Kapusta F. (2014) Produkcja i zużycie jaj w Polsce – ocena samowystarczalności.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 65-77 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2014_n60_s65.pdf |
|
|
5. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2012 |
|
Brejtkopf M., Jabłońska L., Olewnicki D. Ceny warzyw na polskim rynku hurtowym w latach 2002-2010
Autor | Maria Brejtkopf, Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki |
Tytuł | Ceny warzyw na polskim rynku hurtowym w latach 2002-2010 |
Title | VEGETABLE PRICES ON POLISH WHOLESALE MARKET IN THE YEARS 2002-2010 |
Słowa kluczowe | ceny hurtowe, cebula, kapusta, marchew, pomidor, ogórek, kalafior, pietruszka, seler |
Key words | wholesale prices, onion, cabbage, carrots, tomato, cucumber, cauliflower, parsley, celeriac |
Abstrakt | W pracy badano kierunek i dynamikę zmian cen warzyw otrzymywanych przez producentów na rynku hurtowym w Polsce, zmienność tych cen i sezonowość, a także układ między cenami poszczególnych warzyw. Analizowano również kierunek i dynamikę zmian cen wybranych środków produkcji i płac w rolnictwie, a także relacje tych cen do cen warzyw w postaci ekwiwalentów naturalnych. Przy generalnej tendencji wzrostowej cen okazało się, że w najgorszej sytuacji byli producenci kapusty głowiastej i ogórków szklarniowych, których ceny rosły wolniej niż ceny wszystkich czynników produkcji, w najlepszej zaś producenci pietruszki i ogórków gruntowych, których ceny rosły wolniej jedynie od cen nawozów sztucznych. Większą sezonowość cen odnotowuje się w przypadku warzyw uprawianych całkowicie lub częściowo pod osłonami, choć uległa ona nieznacznemu zmniejszeniu. |
Abstract | In this study, the direction and dynamics of changes in prices received by producers in the wholesale market of vegetables in Poland, their variability and seasonality, and price structure between the vegetables have been examined. The direction and dynamics of changes in prices of selected means of production and wages in agriculture, and the relationship of those prices to the prices of vegetables in the form of natural equivalents have been analyzed as well. With the general upward trend in prices, the worst situation concerned producers of cabbages and cucumbers from greenhouses, whose prices increased more slowly than the prices of all production factors. The producers of parsley and cucumbers cultivated in the open ground, found themselves in the best situation. Their prices grew slower only than the prices of fertilizers. Greater seasonality of prices has been found in the case of vegetables grown completely or partially under cover, although it has decreased slightly. There was no reduction in the price seasonality of vegetables grown in the open. |
Cytowanie | Brejtkopf M., Jabłońska L., Olewnicki D. (2012) Ceny warzyw na polskim rynku hurtowym w latach 2002-2010.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 99, z. 2: 104-113 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2012_n2_s104.pdf |
|
|
6. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Kapusta F. Polska wieś na drodze zrównoważonego rozwoju
Autor | Franciszek Kapusta |
Tytuł | Polska wieś na drodze zrównoważonego rozwoju |
Title | Polish Countryside Toward Sustainable Development |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | W opracowaniu określono zasięg terytorialny i ludnościowy polskiej wsi. Określono poziom podsystemów infrastruktury technicznej i społecznej z podziałem na miasto i wieś dla 2003 i 2009 r. oraz średnią dla kraju. Scharakteryzowano współczesne funkcje polskiej wsi i zmiany w poziomie ich wypełniania, głównie w latach 2003-2010. Zmniejsza się zasięg terytorialny wsi, natomiast wzrasta pod względem ludnościowym. Następują zmiany w poziomie infrastruktury; wieś odrabia zapóźnienie w stosunku do miasta. Wieś powiększa różnorodność wielofunkcyjności, zwiększa również natężenie działań pozarolniczych. |
Abstract | In this study, territory and population coverage of the Polish countryside has been presented. Subsystems of technical and social infrastructure with the division into the city and the country for 2003 and 2009 and the average for the country. The features of the modern Polish countryside have been characterized and changes in the level of their fulfillment, especially in the years 2003- 2010 have been presented. The territorial scope of the countryside is reducing, while the population is increasing. There are changes in the level of infrastructure, countryside is reducing its backwardness for the city. Countryside grows variety of multi-functionality, it increases the intensity of non-agricultural activities. |
Cytowanie | Kapusta F. (2012) Polska wieś na drodze zrównoważonego rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 228-240 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s228.pdf |
|
|
7. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2007 |
|
Kapusta F. Miejsce i rola rolnictwa polskiego w Unii Europejskiej
Autor | Franciszek Kapusta |
Tytuł | Miejsce i rola rolnictwa polskiego w Unii Europejskiej |
Title | Place and role of Polish agriculture in the European Union |
Słowa kluczowe | produkcja, plon, pozycja, rolnictwo, udział, użytki rolne |
Key words | position, agriculture, share, arable land, production, crop |
Abstrakt | W opracowaniu umiejscowiono rolnictwo polskie na tle rolnictwa krajów Unii (25) wlatach 2004-2005. Analiza ma na celu wychwycenie mocnych i słabych stron polskiego rolnictwa istanowić podstawę do konstruowania strategii jego rozwoju w integrującej się Unii. Położeniegeograficzne poszczególnych państw stwarza odmienne warunki klimatyczne i glebowe dlarozwijania produkcji rolniczej. W większości przypadków państwa Unii pod tym względem są dlasiebie komplementarne. Te właściwości są uzupełniane zróżnicowaniem w poziomie rozwojugospodarczego i zaawansowaniem przemian strukturalnych w rolnictwie. Rolnictwo polskiestanowiąc ważny składnik rolnictwa Unii może odegrać poważną rolę w rozwijaniu jejbezpieczeństwa żywnościowego i samowystarczalności żywnościowej |
Abstract | The paper positions Polish agriculture on the background of agriculture in the EU(25)member states in years 2004-2005. The analysis has the aim of selecting its strengths and weaknessesand form a basis for constructing the strategy of its development in the integrating Union. Thegeographical location of member states forms different climatic and soil conditions for developmentof agricultural production. In the majority of cases the EU member states are complementary to eachother. These characteristics are supplementary to a differentiation in the levels of economicdevelopment and in the stage of progress of structural changes in agriculture. Polish agriculture as animportant part of agriculture in the EU may play a significant role in development of its food securityand food self-supply. |
Cytowanie | Kapusta F. (2007) Miejsce i rola rolnictwa polskiego w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 2(17), z. 2: 207-215 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2007_T2(17)_n2_s207.pdf |
|
|
8. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2006 |
|
Kapusta F. Uwarunkowania strategii rozwoju polskiego rolnictwa w ramach Unii Europejskiej
Autor | Franciszek Kapusta |
Tytuł | Uwarunkowania strategii rozwoju polskiego rolnictwa w ramach Unii Europejskiej |
Title | Conditions for strategy of Polish agricultural development in the EU |
Słowa kluczowe | rolnictwo, rozwój, strategia, uwarunkowania, zasoby |
Key words | agriculture, development, strategy, conditions, resources |
Abstrakt | W opracowaniu poddano analizie pozycję rolnictwa polskiego w Unii Europejskiej (25). Ma to stanowić podstawę wyjścia do konstruowania strategii jego rozwoju. Mówiąc o strategii miano na myśli strategię w ujęciu pozycja, czyli umiejscowienie polskiego rolnictwa na tle rolnictwa państw Unii. Pod względem poziomu myślano o strategii funkcjonalno-operacyjnej obejmującej podejmowanie decyzji, które ukierunkowują działania w obszarze wsi i rolnictwa. Rolnictwo polskie już obecnie stanowi ważną część rolnictwa Unii, a po podwyższeniu produkcyjności roślin i zwierząt do poziomu średniego w Unii, pozycję tę jeszcze bardziej poprawi |
Abstract | Poland as a member state of the EU follows the Common Agricultural Policy with limitations resulting from the accession treaty. Rural areas and agriculture play an important role in Poland. Rural areas comprise 93.2 % of country’s area and are populated with 38.5% of the total population. For a significant part of the rural population, working and gaining income from agriculture are the base of existence. Polish agriculture has a high position in the EU in production of basic plant and animal products both in absolute terms and per capita. Increase in productivity (plants and animals), which at present is low in Poland, will improve this position. In view of the existing agricultural theories and practice, the highest possibility for development is sustainable agriculture, which is also aimed at in the other EU countries. Traditional and more ecological agriculture both will continue to exist. The latter, albeit showing strong growth, still has a limited position |
Cytowanie | Kapusta F. (2006) Uwarunkowania strategii rozwoju polskiego rolnictwa w ramach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15, z. : 143-151 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2006_T15_n_s143.pdf |
|
|