1. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2019 |
|
Faber A., Jarosz Z., Król A. Wpływ zmian klimatu na efektywność wykorzystywania azotu oraz jego straty
Autor | Antoni Faber, Zuzanna Jarosz, Aleksandra Król |
Tytuł | Wpływ zmian klimatu na efektywność wykorzystywania azotu oraz jego straty |
Title | The Impact of Climate Change on the Efficiency of Nitrogen Use and its Losses |
Słowa kluczowe | zmiany klimatu, plony, efektywność, azot, straty |
Key words | climate change, yield, NUE, nitrogen, losses |
Abstrakt | Celem badań było określenie przewidywanych plonów, efektywności wykorzystania N (NUE), wymywania N, emisji N2O i NH3 w zależności od zmian klimatu do 2050 r. Badania wykonano, z zastosowaniem modelu DNDC, dla okresów lat 1991-2010, 2011-2030 i 2031-2050 oraz 10 lokalizacji w Polsce. W symulacjach uwzględniono zmianowanie roślin: kukurydza na ziarno – jęczmień jary – rzepak ozimy – pszenica ozima, które uprawiano na glebach lekkich, średnich i ciężkich, przy nawożeniu wynoszącym odpowiednio: 140, 90, 160 i 120 kg N ha-1. Stwierdzono, że zmiany klimatu przyczynić się mogą do wzrostów plonów kukurydzy na ziarno (6-43%) i rzepaku ozimego (2-8%), spadków plonów pszenicy ozimej (od -18 do -5%) oraz nieistotnych zmian w plonach jęczmienia jarego. NUE wzrośnie w uprawie kukurydzy (2-17%), zmaleje w uprawach pszenicy ozimej (3-22%) i jęczmienia jarego (3-17%) oraz nie ulegnie zmianie w przypadku rzepaku ozimego. Zmiany NUE oraz straty N nie wpływały na konieczność zmniejszenia dawek azotu w przyszłej uprawie badanych roślin. |
Abstract | The aim of the study was to determine the expected yields, the efficiency of N (NUE) use, N leaching, N2O and NH3 emissions depending on climate change until 2050. The research was carried out using the DNDC model for the years 1991-2010, 2011-2030 and 2031-2050 as well as 10 locations in Poland. In the simulations, the crop rotation were considered: maize for grain - spring barley - winter rape - winter wheat, which was grown on light, medium and heavy soils, with fertilization of, respectively: 140, 90, 160 and 120 kg N ha-1. It was found that climate change can contribute to increase in the yield of maize (6-43%) and winter rape (2-8%), decreases in winter wheat yield (from -18 to -5%) and negligible changes in yields of spring barley. NUE will increase in the cultivation of maize (2-17%), it will decrease in winter wheat (3-22%) and spring barley (3-17%) crops and will not change in the case of winter oilseed rape. NUE changes and N losses did not affect the need to reduce nitrogen doses in the future cultivation of the studied plants. |
Cytowanie | Faber A., Jarosz Z., Król A. (2019) Wpływ zmian klimatu na efektywność wykorzystywania azotu oraz jego straty.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 1: 37-46 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2019_T19(34)_n1_s37.pdf |
|
|
2. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Faber A., Jarosz Z. Modelowanie bilansu węgla organicznego w glebie oraz emisji gazów cieplarnianych w skali regionalnej oraz w Polsce
Autor | Antoni Faber, Zuzanna Jarosz |
Tytuł | Modelowanie bilansu węgla organicznego w glebie oraz emisji gazów cieplarnianych w skali regionalnej oraz w Polsce |
Title | Modeling of Soil Organic Carbon Balance and Greenhouse Gas Emissions on a Regional Scale and in Poland |
Słowa kluczowe | gleba, węgiel organiczny, sekwestracja, gazy cieplarniane |
Key words | soil, organic carbon, sequestration, greenhouse gases |
Abstrakt | Celem pracy były symulacje uproszczonego bilansu węgla oraz pochłaniania i emisji gazów cieplarnianych (CO2, CH4, N2O) dla scharakteryzowania potencjału mitygacji zmian klimatu w rolniczym użytkowaniu gruntów ornych. Symulacje wykonywano przy użyciu modelu DNDC dla województw i Polski z użyciem dwudziestoletnich serii danych meteorologicznych. Stwierdzono, że system uprawy płużnej ze zbiorem resztek pożniwnych (a) powodować będzie w Polsce emisję netto tych gazów wynoszącą 0,203 t CO2 ekw. ∙ ha-1 ∙ r-1. Natomiast system uprawy uproszczonej z pozostawieniem na polu resztek pożniwnych (b) oraz system uprawy płużnej z regularnym stosowaniem obornika i zbiorem resztek pożniwnych (c) pochłaniać będą CO2 w ilościach wynoszących odpowiednio: 1,225 i 0,172 t CO2 ekw. ∙ ha-1 ∙ r-1. Uzyskane wyniki sugerują, że w perspektywie średnioterminowej (20 lat), badane systemy uprawy mogą być uznane za praktyki mitygujące zmiany klimatu. Zastosowanie systemów uprawy w pożądanej proporcji w stosunku do areału gruntów ornych w Polsce mogłoby pozwolić na średnie pochłanianie gazów cieplarnianych rzędu 0,556 t CO2 ekw.∙ha 1∙r-1. |
Abstract | The aim of the work was simulations of soil organic carbon balances as well as absorption and emission of greenhouse gases (CO2, CH4, N2O) to characterize the mitigation potential of climate change in agricultural use of arable land. Simulations were performed using the DNDC model for voivodships and Poland using a twenty-year series of meteorological data. It was found that the plow cultivation system with the harvest residue (a) will cause in Poland a net emission of these gases amounting to 0.203 t CO2 eq∙ha-1∙y-1. On the other hand, the reduced tillage system leaving crop residues on the field (b) and the tillage system with the regular application of manure and harvest residues (c) will absorb CO2 in amounts: 1.225 and 0.172 t CO2 eq∙ha-1∙y-1 respectively. The obtained results suggest that in the medium-term (20 years) the studied cultivation systems may be recognized as practices mitigating climate change. The use of cultivation systems in the desired proportion in relation to the area of arable land in Poland could give an average greenhouse gas absorption of 0.556 t CO2 eq∙ha 1∙y 1. |
Cytowanie | Faber A., Jarosz Z. (2018) Modelowanie bilansu węgla organicznego w glebie oraz emisji gazów cieplarnianych w skali regionalnej oraz w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 3: 102-112 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n3_s102.pdf |
|
|
3. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Faber A., Jarosz Z. Modelowanie emisji podtlenku azotu i amoniaku w skali regionalnej oraz w Polsce
Autor | Antoni Faber, Zuzanna Jarosz |
Tytuł | Modelowanie emisji podtlenku azotu i amoniaku w skali regionalnej oraz w Polsce |
Title | Modeling of Emission of Nitrous Oxide and Ammonia on a Regional Scale and in Poland |
Słowa kluczowe | azot, bilans, emisja, podtlenek azotu, amoniak |
Key words | nitrogen, balance, emission, nitrous oxide, ammonia |
Abstrakt | Celem badań była weryfikacja przyjętych w krajowych inwentaryzacjach emisji gazów cieplarnianych współczynników emisji bezpośredniej N2O i NH3 oraz oszacowanie emisji bezpośredniej i pośredniej N2O w systemach uprawy zwiększających sekwestrację węgla. Symulacje wykonywano przy użyciu modelu DNDC dla województw i Polski z użyciem dwudziestoletnich serii danych meteorologicznych. Stwierdzono, że symulowana emisja bezpośrednia podtlenku azotu dla Polski była zgodna z przyjętym współczynnikiem emisji. Symulowana emisja amoniaku była większa od przyjętego współczynnika emisji. Zastosowanie w symulacjach systemów uprawy zwiększających sekwestrację węgla organicznego, takich jak uprawa konserwująca oraz nawożenie obornikiem, zwiększało: wymycie i spływ powierzchniowy azotu oraz emisję bezpośrednią i pośrednią N2O. Wzrost tych emisji powinien być skompensowany z naddatkiem przyrostem ilości sekwestrowanego węgla organicznego w glebie, jeśli bilans emisji gazów cieplarnianych ma być ujemny. |
Abstract | The aim of the research was to verify the N2O direct and NH3 emission factors adopted in national inventories, and to estimate the direct and indirect N2O emissions in cultivation systems increasing carbon sequestration. Simulations were performed using the DNDC model for NUTS2 and Poland with the use of twenty-year series of meteorological data. It was found that the simulated direct emission of nitrous oxide for Poland was in line with the adopted emission factor. The simulated ammonia emission was greater than the assumed emission factor. Use in simulations of cultivation systems increasing the sequestration of organic carbon, such as conservation system and conventional system with manure fertilization, increased: surface leaching and runoff of nitrogen as well as direct and indirect N2O emission. The increase of these emissions must be compensated with an allowance increase in the amount of sequestered organic carbon in the soil if the greenhouse gas emissions balance is to be negative. |
Cytowanie | Faber A., Jarosz Z. (2018) Modelowanie emisji podtlenku azotu i amoniaku w skali regionalnej oraz w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 70-81 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n2_s70.pdf |
|
|
4. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Kita K. Międzynarodowa pozycja konkurencyjna polskich artykułów rolno-spożywczych na rynkach wybranych krajów azjatyckich stan i perspektywy
Autor | Katarzyna Kita |
Tytuł | Międzynarodowa pozycja konkurencyjna polskich artykułów rolno-spożywczych na rynkach wybranych krajów azjatyckich stan i perspektywy |
Title | The International Competitive Position of Polish Agri-Food Products on the Selected Asian Markets – Current Status and Prospects |
Słowa kluczowe | konkurencyjność, handel zagraniczny, analiza symulacyjna, liberalizacja handlu rolnego, rynki azjatyckie |
Key words | competitiveness, international trade, model simulations, liberalization of agri-food trade, Asian markets |
Abstrakt | Celem artykułu było określenie znaczenia wybranych krajów azjatyckich w polskim handlu artykułami rolno-spożywczymi oraz zbadanie skutków potencjalnej liberalizacji handlu rolnego dla pozycji konkurencyjnej wybranych produktów rolno-spożywczych wytwarzanych w Polsce na tych rynkach. Analiza konkurencyjności artykułów rolno-spożywczych przeprowadzona została w ujęciu ex-post oraz ex-ante. W pierwszym wykorzystano celowo dobrany zestaw ilościowych mierników międzynarodowej pozycji konkurencyjnej, w drugim - prognozy wykonano przy wykorzystaniu matematycznego modelu równowagi ogólnej GTAP, przy założeniu dwóch różnych wariantów liberalizacji handlu rolnego. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że rynki azjatyckie są atrakcyjnymi rynkami zbytu dla polskich produktów pochodzenia zwierzęcego, w odniesieniu do których Polska posiada korzystną pozycję konkurencyjną. Wyniki symulacji GTAP wskazały, że perspektywie krótkookresowej, bez względu na stopień zliberalizowania handlu rolnego, pozycja konkurencyjna wytwarzanych w Polsce artykułów rolno-spożywczych pochodzenia zwierzęcego na rynkach azjatyckich zostanie utrzymana. |
Abstract | The significance of selected Asian countries in the Polish agri-food trade is presented in the paper. As well as some possible effects of a potential liberalization of agri-food trade for the competitive position of Polish agri-food products on the Asian markets. A deliberately selected set of quantitative measures of international competitiveness was used to carry out the ex post analysis and a mathematical model of general equilibrium GTAP was used to make ex ante analysis. Forecasts were made with two different variants of the liberalization of agricultural trade. The results of the analysis showed that Asian markets are attractive for Polish producers of products of animal origin, on which Poland has favorable competitive position. The GTAP simulation results indicated that in short term, regardless of the degree of liberalization of agricultural trade, the competitive position of Polish agri-food products of animal origin on the Asian markets will be maintained. |
Cytowanie | Kita K. (2016) Międzynarodowa pozycja konkurencyjna polskich artykułów rolno-spożywczych na rynkach wybranych krajów azjatyckich stan i perspektywy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 153-166 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s153.pdf |
|
|
5. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Wysokiński M. Ryzyko dochodowe w produkcji mleka w kontekście wybranych propozycji zmian w opodatkowaniu i ubezpieczeniach społecznych w rolnictwie
Autor | Marcin Wysokiński |
Tytuł | Ryzyko dochodowe w produkcji mleka w kontekście wybranych propozycji zmian w opodatkowaniu i ubezpieczeniach społecznych w rolnictwie |
Title | Income risk of milk production in the context of selected proposals of in tax and social insurance changes in agriculture |
Słowa kluczowe | dochody, ryzyko dochodowe, produkcja mleka, podatki w rolnictwie |
Key words | income, income risk, milk production, taxes in agriculture |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono wrażliwość dochodów gospodarstw mlecznych na zmiany w opodatkowaniu rolnictwa i w systemie ubezpieczeń społecznych. Do analiz użyto danych pochodzących z bazy polskiego FADN za lata 2004-2009. Analizy i symulacje przeprowadzono w zależności od stopnia koncentracji produkcji. Oszacowane skutki zmian w opodatkowaniu rolnictwa i systemie ubezpieczeń społecznych rolników wykazały m.in. znaczący wzrost obciążeń badanych gospodarstw. |
Abstract | The paper presents the sensitivity of dairy farm income to changes in taxation rate in agriculture and changes in social security system. In presented surveys the data from the Polish FADN database for the years 2004-2009 has been used. Analyses and simulations were conducted according to the degree of production concentration. The estimated effects of changes in the taxation in agriculture and in the farmers social insurance system have shown a significant increase in the income charge of surveyed households |
Cytowanie | Wysokiński M. (2014) Ryzyko dochodowe w produkcji mleka w kontekście wybranych propozycji zmian w opodatkowaniu i ubezpieczeniach społecznych w rolnictwie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 153-160 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s153.pdf |
|
|
6. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2013 |
|
Zgajnar J. Szacowanie ryzyka dochodowego dla sektora trzody chlewnej
Autor | Jaka Zgajnar |
Tytuł | Szacowanie ryzyka dochodowego dla sektora trzody chlewnej |
Title | ESTIMATING INCOME RISK AT THE PIG SECTOR LEVEL |
Słowa kluczowe | ryzyko dochodowe, straty w dochodach, symulacja, metoda Monte Carlo |
Key words | income risk, income losses, simulation, pig sector, MCS |
Abstrakt | Zaprezentowano podejście teoretyczne dotyczące sposobu analizy pośredniej ryzyka dochodowego na poziomie sektora. Przedstawione podejście wykorzystuje różne źródła informacji, takie jak: dane na poziomie gospodarstwa, statystyki krajowe i modele analityczne, które mają pomagać w prowadzeniu prawidłowej symulacji i dawać lepszy wgląd w straty w dochodach na poziomie sektora. Kluczową informacją z każdego gospodarstwa w sektorze jest aplikacja rocznych dotacji, na podstawie której udało się zgromadzić informacje dotyczące głównych działań produkcyjnych. Na tej podstawie, a także poprzez potwierdzenie innych źródeł danych, zrekonstruowano strukturę dochodów każdego analizowanego gospodarstwa. Do symulacji ryzyka dochodowego wykorzystano metodę Monte Carlo. Ryzyko dochodowe jest symulowane na poziomie gospodarstwa, jednak wyniki przedstawione są dla grupy gospodarstw. Jest to przykład podejścia oddolnego. Symulacji dokonano wykorzystując dane sektora trzody chlewnej w Słowenii. Uzyskane wyniki sugerują, że może to być przydatne podejście do szacowania ryzyka dochodowego i wskazują na pewne ograniczenia i wady, które mogą być dalej poprawiane. |
Abstract | The paper presents a possible theoretical approach how income risk could be indirectly analysed at the sector level. This is an important step in the early development stage of eventual policies dealing with income issues. In such circumstances one should have reliable information about the characteristics of income risk faced by different groups of farms in relation to their economic size and income structure. From an information viewpoint this is very demanding and is lack of information that is often the main obstacle for such preliminary analysis. The main assumption in the approach presented is that appropriate accounting data at the farm level are not available, as the most common approach to estimate income variability per farm. The approach presented utilizes different sources of information, such as data at the farm level, national statistics and analytical models, in order to support the simulation process and to give greater insight into income losses at the sector level. The annual subsidy application is crucial information for each farm in the sector from which information about the main production activities could be gathered. On this basis, and with the support of other data sources, income structure for each farm analysed is reconstructed. To imitate income risk, potential from Monte Carlo Simulations is utilised. Possible different risks are entered as uncertain variables and are supported by different uncertain distributions, representing possible states of nature. In the current development stage they are mainly based on triangular random distributions. In such a manner income risk is simulated at the farm level; however results are summarised and presented for group of farms. Regarding this assumption, it is an example of a bottom-up approach. The tool developed is tested on data from the pig sector in Slovenia. The subsequent results suggest that this could be a useful approach for rough estimation of income risk and points out some limitations and drawbacks that could be further improved. |
Cytowanie | Zgajnar J. (2013) Szacowanie ryzyka dochodowego dla sektora trzody chlewnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 135-143 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2013_n4_s135.pdf |
|
|
7. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2012 |
|
Kołoszycz E. Zmienność cen mleka a profil ryzyka w gospodarstwach mlecznych
Autor | Ewa Kołoszycz |
Tytuł | Zmienność cen mleka a profil ryzyka w gospodarstwach mlecznych |
Title | MILK PRICE VOLATILITY AND RISK PROFILE ON DAIRY FARMS |
Słowa kluczowe | zmienność cen, ryzyko, rentowność aktywów, symulacje, gospodarstwa modelowe |
Key words | price volatility, risk, return on assets, simulations, typical farms |
Abstrakt | W opracowaniu oszacowano wpływ zmienności cen mleka na poziom rentowności aktywów w gospodarstwach modelowych w latach 2012-2016. Analizę przeprowadzono, wykorzystując model TIPI-CAL oraz przeprowadzając symulacje metodą Monte-Carlo. Wyniki uzyskane w toku przeprowadzonej symulacji wskazują na dużą zmienność wskaźników rentowności, nawet przy założeniu wzrostu ceny mleka na poziomie średniej z lat 2007-2012 istnieje ryzyko osiągnięcia rentowności aktywów. |
Abstract | In the paper the impact of volatility in milk prices on return on assets (ROA) of assets in the model farms in the years 2012-2016 was estimated. The analysis was performed using a TIPI-CAL model and carrying out simulations using Monte-Carlo. The results, obtained in the course of the simulation, indicate a large variation of return on assets, even if the milk price increase on average from the years 2007-2012 there is a risk concerning the viability of assets on farms. |
Cytowanie | Kołoszycz E. (2012) Zmienność cen mleka a profil ryzyka w gospodarstwach mlecznych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 99, z. 1: 81-87 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2012_n1_s81.pdf |
|
|
8. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2011 |
|
Siudek T. Podatek bankowy – konsekwencje dla sektora bankowego w Polsce
Autor | Tomasz Siudek |
Tytuł | Podatek bankowy – konsekwencje dla sektora bankowego w Polsce |
Title | Bank levy – implications for the banking sector in Poland |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The paper concerns with a bank levy as an instrument of state regulation aimed at increasing the stability of the financial system. The analysis shows that in the case of Poland, an introduction of the bank levy at a rate of 0.39% of total assets would cause a significant rise in the tax burden on banks. According to our simulations, if the bank levy had been applied to the banks in the period 1999–2009, the total return on assets (ROA) and return on equity (ROE) would have gone down respectively by 0.39% and 5.90%. As a result, development of the banking sector, considered as a main driver of national economy, would have been slower. |
Cytowanie | Siudek T. (2011) Podatek bankowy – konsekwencje dla sektora bankowego w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 92: 63-76 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2011_n92_s63.pdf |
|
|
9. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Kiryluk-Dryjska E. Ocena alokacji środków Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich przy wykorzystaniu metod optymalizacyjnych
Autor | Ewa Kiryluk-Dryjska |
Tytuł | Ocena alokacji środków Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich przy wykorzystaniu metod optymalizacyjnych |
Title | Assessment of allocation of the Polish Rural Development Program funds using optimization methods |
Słowa kluczowe | środki strukturalne UE, alokacja, optymalizacja |
Key words | EU structural funds, allocation, optimization |
Abstrakt | Głównym zamierzeniem badawczym w prezentowanym artykule jest ocena alokacji środków finansowych Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2004-2006 przy wykorzystaniu metod optymalizacyjnych. Podstawą realizacji celu pracy było przeprowadzenie zestawu symulacji dokonywanych przy wykorzystaniu skonstruowanego w pracy modelu optymalizacyjnego. W opracowanym modelu wykorzystano jako współczynniki funkcji celu oceny rolników i ekspertów dotyczące przewidywanej skuteczności działań strukturalnych, stąd niezbędnym elementem analizy było przeprowadzenie badań ankietowych. Ankiety wśród rolników zostały przeprowadzone w czterech wyodrębnionych w pracy regionach rolniczych Polski. Pytania ankietowe dotyczy??y stosunku rolników i ekspertów do działań programów strukturalnych UE. W pracy przeprowadzono symulacje modelowe alokacji środków Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) przy zmiennych współczynnikach funkcji celu. Wyniki porównano z faktycznie dokonaną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi alokacją środków finansowych pomiędzy działania PROW 2004-2006. |
Abstract | The main objective of the research was to assess the allocation of funds in the Rural Development Program in Poland by using optimization methods. A set of simulations using a linear programming model of budget allocation is presented in the paper. Farmers’ and experts’ assessments of the effectiveness of structural programs were used as objective function coefficients for the model. In order to gather these assessments a survey of experts and farmers was done in four selected regions of Poland. The results of simulations of the Polish Rural Development Program budget allocation using diverse coefficient values were compared with the allocation done within that program by the Ministry of Agriculture and Rural Development. |
Cytowanie | Kiryluk-Dryjska E. (2008) Ocena alokacji środków Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich przy wykorzystaniu metod optymalizacyjnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 246-258 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s246.pdf |
|
|