Wyniki wyszukiwania

Autor	Marcin Mucha, Michał Pietrzak, Monika Roman
Tytuł	Zmiany we wspólnej organizacji rynku cukru a jego zasięg geograficzny
Title	Changes of the Common Organization of Sugar Market and its Geographical Delineation
Słowa kluczowe	rynek cukru, metoda Elzinga-Hogarty, delimitacja rynku, test LIFO, test LOFI, wspólna organizacja rynku cukru
Key words	sugar market, Elzinga-Hogarty method, market delineation, test LIFO, test LOFI, the common organization of sugar market - CMO Sugar
Abstrakt	Celem artykułu było określenie oddziaływania zmian we wspólnej organizacji rynku cukru na jego zasięg geograficzny przy wykorzystaniu metody Elzinga-Hogarty. Badania przeprowadzono przed wprowadzeniem reformy, tj. w 2006 r. oraz obecnie, tj. po jej wdrożeniu. W artykule wykorzystano dane wtórne dotyczące produkcji, konsumpcji, importu i eksportu cukru na poziomie państw oraz Unii Europejskiej (UE) gromadzone przez International Sugar Organization. Zdefiniowany zasięg geograficzny rynku cukru można określić jako niemal globalny – zarówno w 2006, jak i w 2013 r. Zatem reforma przeprowadzona w UE (powodująca zmianę UE z eksportera netto w importera netto) nie wpłynęła zasadniczo na charakter rynku cukru. Pewnym zmianom uległa struktura krajów tworzących ten rynek, a także wzrósł jego udział w światowych obrotach.
Abstract	The aim of the paper was to determine the impact of changes in the common organization of sugar market on the geographical scope using the method Elzinga-Hogarty. The research was conducted before the introduction of the reform in 2006 and now after its implementation. We used secondary data on sugar production, consumption, imports and exports on country and European Union (EU)level gathered for by the International Sugar Organization. Defined geographical scope of the sugar market can be described as almost global - both in 2006 and in 2013. The reform conducted in the EU (the EU market change from a net exporter to a net importer) did not affect substantially on the sugar market’s geographical delineation. It changed moderately the structure of the countries that formed the market and increased share of such market in the global turnover of sugar.
Cytowanie	Mucha M., Pietrzak M., Roman M. (2016) Zmiany we wspólnej organizacji rynku cukru a jego zasięg geograficzny.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 258-268
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s258.pdf

Autor	Magdalena Rosińska-Bukowska
Tytuł	Chiński rynek rolno-spożywczy – możliwości rozwoju eksportu polskiej żywności
Title	Chinese Market of Agricultural Products – Possibilities of Development for Polish Agri-Food Export
Słowa kluczowe	handel rolno-spożywczy, żywność, handel Polska-Chiny, rolnictwo
Key words	agri-food trade, food, trade Poland-China, agriculture
Abstrakt	Celem artykułu jest próba oceny możliwości rozwoju polskiego eksportu rolno-spożywczego do Chin w efekcie zmian, jakie dokonały się w ostatnich latach w chińskim modelu konsumpcyjnym. Scharakteryzowano potencjał polskiego sektora rolno-spożywczego (produkcję oraz eksport na tle partnerów z UE). Punktem wyjścia badania jest charakterystyka gospodarki i społeczeństwa Chin. Zarysowanie kierunków zmian w chińskim modelu konsumpcyjnym uznano bowiem za konieczność przy ocenie realnych szans dla rozwoju polskiego eksportu. W drugiej części artykułu skoncentrowano się na wielkości i strukturze popytu na artykuły rolno-spożywcze, których eksportem jest zainteresowana Polska (produkty mleczarskie i mięsne) oraz obecnym sposobie zaspokajania go. W ostatniej części zaprezentowano dane dotyczące polskiego eksportu rolno-spożywczego do Chin oraz podjęto próbę oceny potencjalnych możliwości jego rozwoju.
Abstract	The aim of the study is to assess the development potential of Polish agri-food exports to China due to the changes that have occurred in recent years in the Chinese model of consumption. It characterized the potential of the Polish agri-food sector (production and exports, compared to EU partners). The study assumed that the starting point is the necessity to characterize the economy and society of China. Trends in the Chinese model of consumption are shown first. The next section focuses on the size and structure of demand for agri-food products that Poland is interested in exporting (dairy products and meat), and the present method of satisfying that demand. The last part of the article presents data concerning Polish agri-food exports to China and attempts to assess the potential of its development.
Cytowanie	Rosińska-Bukowska M. (2016) Chiński rynek rolno-spożywczy – możliwości rozwoju eksportu polskiej żywności.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 289-302
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s289.pdf

Autor	Agnieszka Tłuczak
Tytuł	Przestrzenne zmiany w strukturze produkcji rolnej w Unii Europejskiej
Title	Spatial Changes in the Structure of Agricultural Production in the European Union
Słowa kluczowe	produkcja rolna, Unia Europejska, przestrzenna analiza shift-share
Key words	agricultural production, European Union, spatial shift share analysis
Abstrakt	Wiele zachodzących zjawisk, ich rozwój czy też kierunki zmian, uzależnione są od przestrzennych interakcji zachodzących pomiędzy sąsiadującymi regionami. Model przestrzennej analizy shift-share, który został wprowadzony do badań przez Nazarę i Hewingsa przedstawia przestrzennie zmodyfikowane stopy wzrostu (tempa zmian) poszczególnych wariantów zjawiska przez uwzględnienie temp wzrostu zjawiska w obszarach sąsiadujących. Celem artykułu jest analiza zmian struktury towarowej produkcji rolnej w krajach Unii Europejskiej według wybranych rodzajów produktów rolnych z zastosowaniem przestrzennej metody przesunięć udziałów. W opracowaniu dokonano oceny tempa zmian wielkości zjawiska oraz zidentyfikowano i oszacowano udział czynników strukturalnych, sektorowych oraz regionalnych (lokalnych, przestrzennych) w wielkości efektu globalnego (produkcji rolnej w Unii Europejskiej ogółem) w przekroju krajów członkowskich.
Abstract	Many phenomena, their growth or trends, are dependent on the spatial interactions between neighboring areas. The model of spatial shift-share analysis represents a spatially modified growth rate (rate of change) of the different options phenomenon by taking into account the phenomenon of increase in the neighboring area. The aim of the study is to analyze the changes in the commodity structure of agricultural production in the European Union according to the selected types of agricultural products using spatial shifts share analysis. The study assessed the rate of change in the size of the phenomenon and identified and estimated the share of structural, sectoral and regional factors (local spatial) in the size of the global effect (agricultural production in the European Union overall) of the EU countries.
Cytowanie	Tłuczak A. (2016) Przestrzenne zmiany w strukturze produkcji rolnej w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 334-343
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s334.pdf

Autor	Marzena Trajer
Tytuł	Wymiana handlowa towarami rolno-spożywczymi Polski z Litwą
Title	Agri-food commodity exchange between Poland and Lithuania
Słowa kluczowe	eksport, import, towary rolno-spożywcze, Polska, Litwa
Key words	export, import, agri-food commodities, Poland, Lithuania
Abstrakt	W artykule omówiono wymianę handlową towarami rolno-spożywczymi Polski z Litwą. Mimo zróżnicowania rozmiarów i struktury rynków, kraje te są dla siebie ważnymi partnerami handlowymi. Eksport produktów rolno-spożywczych z Polski na Litwę sukcesywnie rośnie. W latach 2009–2015 odnotowano wzrost wartości eksportu o 75%. W 2015 r. eksport osiągnął 537 mln euro wobec 307 mln euro w 2009 r., a import – 264 mln euro wobec 83 mln euro w 2009 r. Polska uzyskuje dodatnie saldo w handlu produktami rolno-spożywczymi z Litwą. W 2015 r. wyniosło ono 273 mln euro i było o 22% większe niż w 2009 r. Dodatnie saldo utrzymuje się dzięki przewadze eksportu nad importem zwłaszcza mięsa czerwonego i mięsa drobiowego wraz z przetworami, a także owoców i warzyw (łącznie z przetworami), kawy oraz przetworów zbożowo-mącznych. Stały deficyt występuje w handlu rybami i ich przetworami, skrobią, a także produktami mleczarskimi i żywymi zwierzętami (poza żywcem drobiowym).
Abstract	In the following paper the trade exchange in agri-food commodities between Poland and Lithuania was presented. Despite the differences in market size and market structure, both countries remain important trade partners for each other. Export of agri-food commodities from Poland to Lithuania successively increases. Between 2009 and 2015 export value increased by 75%. In 2015 export value reached 537 mln EUR in comparison to 307 mln EUR noted in 2009, while import increased from 86 mln EUR in 2009 to 264 mln EUR in 2015. Poland gathers trade surplus in the agri-food commodity exchange with Lithuania. In 2015 trade surplus of Poland amounted to 273 mln EUR and was 22% higher than in 2009. The surplus retains mainly due to the superiority of export over import of red meat and poultry (including red meat and poultry products) as well as fruit and vegetables (including their products), coffee, cereal and milling products. The continuous imbalance is noted for fish and its products, starch, milk products and live animals (poultry livestock excluded).
Cytowanie	Trajer M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2016_n6_s113.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Regionalne zróżnicowanie realizacji działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” w ramach PROW 2007-2013
Title	REGIONAL DIFFERENTIATION OF REALIZATION OF THE MEASURE “MODERNIZATION OF AGRICULTURAL HOLDINGS” WITHIN RDP 2007-2013
Słowa kluczowe	Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, modernizacja gospodarstw rolnych, inwestycje, zróżnicowanie regionalne, Wspólna Polityka Rolna
Key words	Rural Development Programme, modernization of agricultural holdings, investments, regional diversity, the Common Agricultural Policy
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena regionalnego zróżnicowania wykorzystania środków w ramach działania „Modernizacja gospodarstw rolnych”. Wykorzystano dane Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz statystyki Głównego Urzędu Statystycznego. Analizą objęto okres realizacji działania, czyli lata 2007-2015. Na działanie „Modernizacja gospodarstw rolnych” wydatkowano 9,6 mld złotych, czyli około 14% budżetu PROW 2007-2013. Ze wsparcia skorzystało ponad 73 tysiące gospodarstw, czyli 5,4% ogółu gospodarstw rolnych w Polsce i 15% gospodarstw powyżej 4 ESU. Średnia kwota dofinansowania na 1 projekt wynosiła 130 tys. złotych, co przy założeniu 50% udziału własnego daje wartość 260 tys. zł na jeden projekt. Zaobserwowano znaczne zróżnicowanie regionalne w realizacji działania. W województwach o rozdrobnionej strukturze agrarnej intensywność realizacji była niższa ze względu na małą siłę ekonomiczną gospodarstw. W regionach z dominacją dużych gospodarstw wykorzystanie środków z programu było wyższe i przyczyniało się głównie do zwiększenia technicznego uzbrojenia pracy. Stwierdzono także istotną dodatnią zależność między średnią wielkością gospodarstw i między poziomem produkcji towarowej na 1 ha, a intensywnością korzystania z tego działania. Działanie „Modernizacja gospodarstw rolnych” prowadziło przede wszystkim do rozwoju gospodarstw nastawionych prorynkowo o większej niż przeciętna sile ekonomicznej.
Abstract	The aim of the study is to assess regional differentiation of the use of funds under the measure "Modernisation of agricultural holdings". Data from the reports of the Agency for Restructuring and Modernisation of Agriculture and the Central Statistical Office were used in the analysis. The analysis covered the years 2007-2015, it is the whole period of the RDP realization. On the implementation of the measure "Modernisation of agricultural holdings" 9.6 billion PLN has been spent (14% of the budget of the RDP 2007-2013). About 73 thousand farms received support, that is 5.4% of all farms in Poland and 15% of farms with size above 4 ESU. The average grant for one project was 130 thousand PLN, which with a 50% the participation of the farmer funds gives a value of 260 thousand PLN per project. There were a significant regional differences in the implementation of the measure. In the provinces with fragmented agrarian structure intensity of its implementation was lower due to the low economic strength of the farms. In the regions, with the dominance of large farms use of funds from this measure was higher and contributes mainly to increase the capital/labor ratio. It was also found that there is a significant positive correlation between the intensity of the use of this measure and 1) the average size of farms, 2) the level of production sold per 1 ha in the province level. The measure "Modernisation of agricultural holdings" led primarily to the development of commercial farms with higher-than-average economic strength.
Cytowanie	Wicki L. (2015) Regionalne zróżnicowanie realizacji działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” w ramach PROW 2007-2013.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 14(63): 147-160
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n63_s147.pdf

Autor	Iwona Wilk
Tytuł	Ekologiczne aspekty działań marketingowych gospodarstw ekoagroturystycznych w Polsce
Title	ECOLOGICAL ASPECTS OF ECOAGRITOURISM FARMS’ IN POLAND MARKETING ACTIVITIES
Słowa kluczowe	ekoagroturystyka, instrumenty marketingowe
Key words	ecoagritourism, marketing tools
Abstrakt	Skuteczność działań marketingowych realizowanych przez gospodarstwa ekoagroturystyczne w ich aktywności rynkowej zależy od struktury oferty przystającej jak najlepiej do potrzeb konsumentów poszukujących szeroko rozumianej ekologicznej formy wypoczynku, uwzględniającej oprócz niezanieczyszczonego otoczenia również inne jej aspekty. Aby zaspokoić potrzeby tej grupy odbiorców należy zadbać o to, by oferta gospodarstw ekoagroturystycznych realizowana w obszarze wykorzystywanych instrumentów marketingowych podkreślała ekologiczne aspekty takiej formy wypoczynku. Celem artykułu jest określenie kształtu dostępnej proekologicznej oferty gospodarstw ekoagroturystycznych w Polsce. W badaniu gospodarstw ekoagroturystycznych wykorzystano metodę wywiadu w oparciu o technikę, jaką był wywiad telefoniczny z wykorzystaniem standaryzowanego kwestionariusza wywiadu opracowanego przez autorkę niniejszego artykułu. Badanie gospodarstw ekoagroturystycznych zostało przeprowadzone przez agencję badawczą. Zrealizowane badania pokazały, że gospodarstwa ekoagroturystyczne w odniesieniu do analizowanych obszarów ich oferty uwzględniają w sposób mało zróżnicowany jej ekologiczne aspekty. Wobec wzrastającej świadomości ekologicznej ekoagroturystów działania te powinny być bardziej różnorodne i realizowane w sposób kompleksowy w obszarze wykorzystywanych instrumentów marketingowych.
Abstract	Effectiveness of marketing activities carried out by ecoagritourism farms in their market activity depends on the offer structure matching in the best way the needs of consumers looking for the broadly-taken ecological form of recreation including, except of an unpolluted environment, also its other aspects. To meet the needs of this target market it should be ensured that the ecoagritourism farms offer, implemented within the used marketing instruments, emphasizes the environmental aspects of this form of recreation. The purpose of the article is to describe the scope of the available ecological offer of the ecoagritourism farms in Poland. In a study of ecoagritourism farms the interview method was used based on the telephone interview with the use of standardized interview questionnaire developed by the author of this article. The survey of ecoagritourism farms has been carried out by the research agency. The research shows that ecoagritourism farms, in relation to the analyzed areas of their offer, include its ecological aspects in a way that is little diversified. In view of growing environmental awareness of ecoagritourists these actions should be more diverse and implemented in a comprehensive manner in the area of the used marketing instruments.
Cytowanie	Wilk I. (2015) Ekologiczne aspekty działań marketingowych gospodarstw ekoagroturystycznych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 14(63): 161-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n63_s161.pdf

Autor	Wojciech Ziętara
Tytuł	Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym
Title	SOCIAL OR ECONOMIC NATURE OF THE AGRICULTURAL REFORMS IN POLAND DURING THE INTER- AND POST-WAR
Słowa kluczowe	gospodarstwo, reforma rolna, struktura agrarna
Key words	farm, agricultural system reform, farm structure
Abstrakt	W opracowaniu omówiono przesłanki, podstawy prawne i zakres reform rolnych przeprowadzonych w Polsce w okresie międzywojennym i po drugiej wojnie światowej. Głównymi celami reform w pierwszym okresie było rozwiązanie problemów społecznych na wsi przez poprawę struktury obszarowej gospodarstw, dzięki zwiększeniu liczby i udziału gospodarstw rodzinnych kosztem gospodarstw wielkoobszarowych. W okresie powojennym przeprowadzono reformy, przyjmując przesłanki ideologiczne. W latach 1919-1938 łącznie rozparcelowano 2654,8 tys. ha gruntów i utworzono 1051 tys. nowych gospodarstw. W latach 1944-1950 zakres reform był większy. W tym czasie rozparcelowano 6070,1 tys. ha gruntów. W okresie międzywojennym przejmowanie ziemi od właścicieli na cele reformy odbywało się z wypłatą odszkodowań, natomiast w okresie po 1944 r. bez odszkodowania. Skutki reform, zwłaszcza w okresie powojennym, okazały się krótkookresowe. Przeprowadzone reformy rolne nie rozwiązały społecznych problemów wsi.
Abstract	In the article there was presented some premises, legal basis and scope of the agricultural reforms in Poland between World Wars and after II World War. The main purpose of the agricultural reform was improvement of agricultural area structure, by incensement of share of individual family farms at the cost of the large agricultural farms. During the period 1919-1938 there have been allocated 2 654 800 ha of land. In result of that reform 1 051 000 of new farms was established. In the period 1944-1950 the range of reform was even greater. There were allocated 6070 thousands ha of agricultural land, mainly to the new established farms (92%). Taking over of the agricultural land for the reform purposes, between the World Wars, was made with compensation to the owners but after 1944 the compensation was abolished. Results of the reforms, especially in the post-war period occurred short-lived. In effect those agricultural reforms haven’t solved the problems of the rural areas.
Cytowanie	Ziętara W. (2015) Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 31-45
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s31.pdf

Autor	Bożena Karwat-Woźniak
Tytuł	Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie
Title	LABOUR POTENTIAL AND INPUT IN POLISH AGRICULTURE
Słowa kluczowe	ludność rolnicza, aktywność zawodowa, zatrudnienie w rolnictwie indywidualnym, nakłady pracy, najem siły roboczej
Key words	agricultural population, professional activity, employment in individual agriculture, labour input, labour force hire
Abstrakt	Celem artykułu jest określenie zmian liczebności, cech społeczno-demograficznych i aktywności zawodowej populacji związanej z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego oraz wykorzystania potencjału pracy. Rozpoznano także przeobrażenia w nakładach i stosunkach pracy w rolnictwie indywidualnym oraz czynniki warunkujące zachodzące zmiany. Pracę przygotowano na podstawie wyników panelowych badań terenowych prowadzonych przez IERiGŻ-PIB, głównie z lat 2000, 2005 i 2011. Ankieta obejmowała swoim zasięgiem wszystkie gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 1 ha UR, będące w dyspozycji osób fizycznych, położone w 76 wsiach z różnych regionów kraju. Miejscowości były dobrane celowo, tak by wielkość badanych gospodarstw była proporcjonalna do rzeczywistej struktury obszarowej indywidualnych gospodarstw rolnych. Każdorazowo badaniem objęto 0,2% faktycznej liczby indywidualnych gospodarstw rolnych, a próbę badawczą w 2011 r. stanowiło 3,3 tys. gospodarstw. Materiał z badań terenowych został uzupełniony o dane GUS. Badania wykazały systematyczne zmniejszanie populacji związanej z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego, a tempo tego procesu było wyznaczane nie tylko skalą ubytku gospodarstw, ale również migracjami. Nieznacznie zauważalnym symptomom starzenia się towarzyszył wzrost poziomu skolaryzacji i dywersyfikacji aktywności zawodowej ludności rolniczej. Te tendencje skutkowały spadkiem zatrudnienia i profesjonalizacją stosunków pracy w rolnictwie. Jednak nadal ten sektor cechuje nadmierne zatrudnienie i duża skala niewykorzystanych zasobów pracy.
Abstract	The presented analysis assessed changes in resources and use of labour force of individual agriculture in 1992-2011, with particular emphasis on the final preparatory period and the years of participation in EU structures. The length of the analysis period allows the conclusion to be drawn that the population related to the user of an individual agricultural holding experiences significant quantitative and qualitative transformations. It was found that the population associated with the user of an individual agricultural holding systematically decreased and the pace of this process was determined not only by the scale of the loss of agricultural holdings, but also migration. Minor demographic trends were accompanied by an increase in school enrolment ratio and diversification of professional activity of the agricultural population. These trends resulted in a decrease in employment and professionalisation of labour relations in agriculture. However, this segment is still characterised by excessive employment and high scale of unused labour resources (16% - rate of unnecessary workers).
Cytowanie	Karwat-Woźniak B. (2015) Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 70-84
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s70.pdf

Autor	Justyna Chodkowska-Miszczuk
Tytuł	Biogazownie rolnicze w rozwoju małoskalowych instalacji odnawialnych źródeł energii w Polsce
Title	AGRICULTURAL BIOGAS PLANTS IN THE DEVELOPMENT OF SMALL-SCALE RENEWABLE ENERGY INSTALLATIONS IN POLAND
Słowa kluczowe	Polska, struktura i rozmieszczenie biogazowni rolniczych, małoskalowe instalacje
Key words	Poland, structure and distribution of agricultural biogas plants, small-scale installations
Abstrakt	W artykule zaprezentowano biogazownie rolnicze w kontekście rozwoju małoskalowych instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE) w Polsce. Przedstawiono projekty małych biogazowni rolniczych (o średniej mocy zainstalowanej około 0,1 MW) w kontekście rozwoju generacji rozproszonej jako przykład małoskalowych instalacji odnawialnych źródeł energii w Polsce. Omówiono egzogeniczne i endogeniczne uwarunkowania rozwoju instalacji biogazowych w Polsce. Zwrócono uwagę na to, że projekty małych biogazowni rolniczych powstają w gminach wyróżniających się na tle kraju m.in. znacznie większą średnią powierzchnią gospodarstw rolnych, wynoszącą 11 ha (średnia wielkość gospodarstw rolnych w skali Polski to 7 ha). Ponadto gminy te cechuje większy udział gospodarstw rolnych utrzymujących zwierzęta.
Abstract	The aim of the article is to present agricultural biogas plants in the context of the development of small-scale renewable energy installations in Poland. The projects of small agricultural biogas plants (with an average installed capacity of about 0.1 MW) are presented in the context of the development of distributed generation in Poland. The both exogenous and endogenous factors of the development of agricultural biogas plants in Poland are discussed. It must be noted that the projects of small agricultural biogas are noted in gminas which distinguish oneself inter alia larger an average farm size, i.e. 11 ha (the average farm size in Poland is 7 ha) with livestock.
Cytowanie	Chodkowska-Miszczuk J. (2015) Biogazownie rolnicze w rozwoju małoskalowych instalacji odnawialnych źródeł energii w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 97-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s97.pdf

Autor	Marcin Mucha
Tytuł	Reformy rynku cukru w okresie ćwierćwiecza polskiej transformacji
Title	SUGAR MARKET REFORMS IN A PERIOD OF TWENTY-FIVE YEARS AFTER POLISH TRANSFORMATION
Słowa kluczowe	cukier, rynek cukru, cukrownictwo, reforma, Unia Europejska, regulacja rynku
Key words	sugar, sugar market, sugar industry, reform, European Union, market regulation
Abstrakt	Jedną z istotnych branż, której struktura i funkcjonowanie podlegały głębokim przeobrażeniom po transformacji ustrojowej w Polsce, jest cukrownictwo. W okresie od 1990 r. do 2014 r. sektor przeszedł zasadnicze reformy związane z odejściem od gospodarki planowanej na rzecz gospodarki wolnorynkowej, próbami stabilizacji rynku za pomocą interwencji państwowej oraz wejściem Polski do Unii Europejskiej (UE). Artykuł stanowi przekrojowy przegląd najistotniejszych reform, które dokonały się w tym okresie oraz próbę oceny poszczególnych rozwiązań zastosowanych na rynku cukru w Polsce. Analizie poddano regulacje branżowe wdrożone od 1990 r. do 2014 r. oraz parametry surowcowo-produkcyjne osiągane w branży cukrowniczej w tych latach. W artykule wykorzystano dane statystyczne Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Związku Producentów Cukru w Polsce (ZPC).
Abstract	Sugar sector is one of the important sectors, which structure and activities were subject to deep changes after transformation of the political system in Poland. In years 1990 to 2014 the sector has gone through some fundamental reforms connected with shifting from centralized economy to free market economy, attempting to stabilize market by state intervention and accessing Poland to European Union. The article is an overview of the most important reforms from 1990 to 2014 and an attempt to assess the particular solutions on the sugar market in Poland. The analysis covered the most important sector regulations in years 1990 and 2014 and the most important raw material and production figures of the sector in these years. The article uses statistical data from Institute of Agricultural and Food Economics (IERIGŻ) and Association of Sugar Producers in Poland (ZPC).
Cytowanie	Mucha M. (2015) Reformy rynku cukru w okresie ćwierćwiecza polskiej transformacji.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 106-114
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s106.pdf

Autor	Zofia Kołoszko-Chomentowska, Leszek Sieczko
Tytuł	Organizacja i wyniki małych gospodarstw rolnych województwa podlaskiego
Title	ORGANIZATION AND RESULTS OF SMALL AGRICULTURAL HOLDINGS IN THE PODLASIE VOIVODESHIP
Słowa kluczowe	małe gospodarstw rolne, organizacja, rozwój, dochód
Key words	small farm, organization, development, income
Abstrakt	W pracy dokonano oceny zmian organizacyjnych i ekonomicznych w małych gospodarstwach rolnych województwa podlaskiego, znajdujących się w polu obserwacji FADN. W ocenie uwzględniono zmiany w zasobach czynników wytwórczych oraz wybrane wyniki produkcyjno-ekonomiczne w latach 2011-2012. W produkcji roślinnej gospodarstwa ograniczyły się do roślin zbożowych, rezygnując z roślin bardziej wymagających. W strukturze zwierząt dominowało bydło, w tym krowy mleczne. W przypadku pogłowia trzody chlewnej odnotowano spadek. Zwiększył się poziom technicznego uzbrojenia pracy, a także dochodowość ziemi i pracy. Słabsza efektywność majątku trwałego wynika z dużego uzbrojenia technicznego ziemi i pracy, co generuje wysokie koszty stałe i wpływa na obniżenie poziomu efektywności. Mimo wzrostu poziomu dochodu z gospodarstwa rolnego, jego relacja do stawki parytetowej była niekorzystna. W 2011 r. wartość dochodu na osobę pełnozatrudnioną rodziny stanowiła 47% dochodu parytetowego, a w 2012 r. nastąpiło dalsze obniżenie i relacja ta wynosiła zaledwie 42%.
Abstract	This paper undertakes to assess the organizational and economic changes in small agricultural holdings in the Podlasie voivodeship, subject to FADN observation. The assessment accounts for changes in factors of production and in selected production and economic results in the years 2011-2012. Plant production was limited to cereals, without more demanding plants. Cattle, including dairy cows, were dominant in the animal structure. There was a downward trend in swine livestock population. The technical level of work increased, as well as the profitability of land and labor. Poorer effectiveness of fixed assets is the result of high technical development of the land and labor, which generates high fixed costs and reduces the level of effectiveness. Despite growth of the level of income from an agricultural holding, its relation to the parity rate was unfavorable. In 2011, the value of income per family member employed full-time made up 47% of parity income, and this value was further reduced in 2012, when this relation was equal to just 42%.
Cytowanie	Kołoszko-Chomentowska Z., Sieczko L. (2015) Organizacja i wyniki małych gospodarstw rolnych województwa podlaskiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 115-122
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s115.pdf

Autor	Paweł Felis
Tytuł	Uwarunkowania funkcji fiskalnej podatku rolnego
Title	EVALUATION OF THE AGRICULTURAL TAX FISCAL FUNCTION
Słowa kluczowe	opodatkowanie rolnictwa, podatek rolny, efektywność fiskalna podatku
Key words	agricultural taxation, agricultural tax, tax fiscal efficiency
Abstrakt	Celem artykułu jest ocena efektywności fiskalnej podatku rolnego w Polsce w latach 2004-2013. Dlatego też położono nacisk nie tylko na wpływy z podatku, ale także koszty jego wymiaru i poboru. Osiągnięcie celu wymagało określenia pojęcia efektywności fiskalnej podatku rolnego oraz wskazania jej determinant. Zastosowano metodę statystyki opisowej, przeprowadzono badania literaturowe, przeanalizowano ustawę o podatku rolnym. Z badań wynika, że obowiązujący w Polsce system opodatkowania rolnictwa jest przeciwieństwem rozwiązań zastosowanych w większości krajów UE. Realizowany jest on bowiem jedynie przez przestarzałą konstrukcję podatku majątkowego. Podatek rolny pełni bardzo ograniczoną funkcję dochodową, w związku z tym jego efektywność fiskalna jest niska. Konieczna jest gruntowna zmiana systemu opodatkowania rolnictwa, obejmująca nie tylko kwestie opodatkowania majątku nieruchomego, ale także pominięte w artykule zagadnienie włączenia dochodów rolników do systemu powszechnego podatku dochodowego.
Abstract	The article is aimed at the analysis of agricultural tax efficiency in Poland in the years 2004-2013. Therefore, it focuses on the tax revenue as well as the cost tax volume and collection relate cost. The accomplishment of the aim required the determination of the idea of agricultural tax fiscal efficiency as well as the indication of its determinants. The discussion, due to the specific nature of agricultural tax, is based exclusively on the Polish literature. In order to verify the formulated hypothesis, the descriptive analysis method was applied, the literature research conducted and the Act on Agricultural Tax analysed. The content of the article indicates that the present Polish system is contrary to the current solutions in the majority of EU countries. It is being implemented on the basis of an outdated structure of property tax. And agricultural tax performs a limited income function. In this connection, its fiscal efficiency is low.
Cytowanie	Felis P. (2015) Uwarunkowania funkcji fiskalnej podatku rolnego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 23-36
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s23.pdf

Autor	Magdalena Kozera
Tytuł	Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce
Title	EFFECTIVENESS OF USE OF THE INTELLECTUAL CAPITAL IN THE POLISH FARM BUSINESSES
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwa rolnicze, zasoby materialne i niematerialne, efektywność wykorzystania zasobów, metoda VAIC™
Key words	farm businesses, tangible and intangible resources, efficiency of resources using, the VAIC™ method
Abstrakt	W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań nad efektywnością wykorzystania zasobów materialnych i niematerialnych w przedsiębiorstwach rolniczych w Polsce. Zastoso­wano w tym celu opracowaną przez A. Pulicia metodę VAIC™, która umożliwiła oszacowanie efektywności wykorzystania posiadanych przez przedsiębiorstwa zasobów kapitału ludzkiego, strukturalnego oraz zaangażowanego w tworzenie wartości dodanej kapitału fizycznego. Wyniki badań wykazały znaczące zmiany struktury i dynamiki wskaźnika intelektualnej wartości dodanej, który oscylował wokół 2,5 w zależności od dominującego kierunku produkcji rolniczej. W związku z tym, że w badanej populacji wzrasta efektywność kapitału ludzkiego oraz strukturalnego, a maleje efektywność kapitału fizycznego, można przyjąć, że każda złotówka zaangażowana w zasoby niematerialne, powoduje wzrost ich znaczenia w tworzeniu wartości dodanej.
Abstract	The article presents results of the study concerning the use of tangible and intangible assets in the selected Polish farm businesses. The author applied the VAIC ™ method proposed by A. Pulić to estimate the efficiency of the use of human, structural and physical capital in value added creation. The results showed the significant changes in the structure and dynamics of the Value Added Co-efficient, which oscillated around 2.5. In the studied population (N=145) the effectiveness of the human and structural capital is growing, while the effectiveness of the physical capital is decreasing. It mean that every 1PNL involved in the intangible assets results in the growth of the value added around 2.5PLN. Due to the fact that in research population growth effectiveness of human and structural capital, but decrease effectiveness of physical capital – it is allowed to assume, that each zloty engaged in intangible assets, rise its importance in value added creation.
Cytowanie	Kozera M. (2015) Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 37-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s37.pdf

Autor	Anna Grontkowska, Ludwik Wicki
Tytuł	Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze
Title	CHANGES TO THE IMPORTANCE OF AGRIBUSINESS IN THE ECONOMY AND ITS INTERNAL STRUCTURE
Słowa kluczowe	agrobiznes, biogospodarka, handel zagraniczny, produkt krajowy brutto, rolnictwo, przemysł rolno-spożywczy
Key words	agribusiness, bio-economy, foreign trade, gross domestic product, agriculture, food processing industry
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie tempa zmian w agrobiznesie w Polsce w latach 1995-2013. Na podstawie danych statystycznych dokonano oceny zmiany znaczenia agrobiznesu w Polsce i jego wewnętrznej strukturze. Stwierdzono, że wartość dodana wytwarzana w agrobiznesie w Polsce zwiększyła się w ujęciu realnym o 20 mld zł, czyli o 30%. Tylko 15% tego wzrostu można przypisać rolnictwu. Udział agrobiznesu w całej gospodarce zmniejszył się z 4,1% w latach 1995-1999 do 3,1% w latach 2011-2013, czyli 0,06 p.p. rocznie. Udział rolnictwa w tworzeniu wartości dodanej brutto w ramach agrobiznesu zmniejszał się w tempie 1,1% rocznie i w latach 1995-2013 obniżył się z 59% do 49%. Wydajność pracy w całym sektorze wynosiła w 2013 roku 38% średniej dla całej gospodarki i obniżała się. W rolnictwie było to tylko 20%, a w przemyśle rolno-spożywczy 102% średniej krajowej. Bardzo wysoki był udział sektora w handlu zagranicznym – aż 13% w 2013 roku, czyli dwa razy więcej niż udział w produkcji globalnej. Agrobiznes w Polsce wciąż odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce, główną siłą napędową jego rozwoju są przetwórstwo rolno-spożywcze oraz eksport produktów żywnościowych.
Abstract	The aim of the study is to determine the rate of change in agribusiness in Poland in the years 1995-2013. In the analysis of statistical data published by the CSO were used. It was found that the value added generated in agribusiness in Poland increased in real terms over the period 1995-2013 by $ 20 billion, it is about 30%. Only 15% of this increase can be attributed to agriculture. In the same period, the share of agribusiness in the whole economy fell from 4.1% to 3.1%, that is by 0.06 percentage points annually. The share of agriculture in gross value added in agribusiness decreased at a rate of 1.1% per year, and its share dropped from 59% to 49% in years 1995-2013. Labour productivity in agribusiness was in 2013 at 38% of the average for the whole economy. In agriculture, labor productivity was at level of 20% of the national average. Labour productivity in agri-food industry was much higher – on the level of average for whole Polish economy. Agribusiness share in foreign trade was high, and in 2013 it was 13%, which is twice more than its share in global production. Agribusiness in Poland continues to play an important role in the economy, the main driving force of its growth is agri-food processing and export of food products.
Cytowanie	Grontkowska A., Wicki L. (2015) Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 20-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n3_s20.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Jakub Staniszewski
Tytuł	Cenowe uwarunkowania zmian struktury czynników wytwórczych w rolnictwie polskim w latach 1999-2013
Title	THE PRICE CONDITIONS AND CHANGES OF THE STRUCTURE OF PRODUCTION FACTORS IN POLISH AGRICULTURE IN YEARS 1999-2013
Słowa kluczowe	elastyczność cenowa, struktury czynników wytwórczych, rolnictwo
Key words	price elasticity, structures of production factors, agriculture
Abstrakt	Przeprowadzone badania dotyczą kwestii oddziaływania cen w rolnictwie i jego otoczeniu na wykorzystywane przy produkcji rolniczej zasoby pracy, kapitału i ziemi oraz ich produktywność. Celem artykułu jest ustalenie, w jak dużym stopniu zmiany zachodzące w strukturach wytwórczych polskiego rolnictwa w latach 1999-2013 wynikały z dostosowań do cenowych uwarunkowań na rynkach produktów rolnych i czynników wytwórczych. Estymowane parametry elastyczności cenowej wskazały na niewielką wrażliwość struktur wytwórczych w rolnictwie na impulsy cenowe w krótkim okresie oraz większą w długim. W przypadku wielkości zasobów i produktywności czynnika ziemi elastyczność okazała się bliska zeru. Najwyższa zaś była w przypadku produktywności kapitału, zasobów pracy oraz wydajności pracy.
Abstract	Conducted research concerns the impact of the prices on the volume and the productivity of production factors. The purpose of the article is to explain to what extent changes in the structures of production factors in the polish agriculture in the years 1999-2013 are the consequence of adaptation to price conditions on the agricultural products markets and production factors markets. The estimated parameters of the price elasticity of production factors structures indicated low sensitivity of the production factors in agriculture on price impulse in the short term and higher the long term. In the case of the volume and the productivity of land factor, elasticity was close to zero. The highest elasticity characterized capital productivity, labour productivity and labour volume.
Cytowanie	Czyżewski A., Staniszewski J. (2015) Cenowe uwarunkowania zmian struktury czynników wytwórczych w rolnictwie polskim w latach 1999-2013.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s7.pdf

Autor	Agnieszka Gałecka
Tytuł	Fuzje i przejęcia w sektorze bankowym w Polsce w latach 2009–2013
Title	Mergers and acquisitions in the banking sector in Poland in 2009–2013
Słowa kluczowe	sektor bankowy; fuzja; przejęcie; konsolidacja; koncentracja
Key words	banking sector; merger; acquisition; consolidation; concentration
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy fuzji i przejęć w sektorze bankowym w Polsce oraz określono ich wpływ na strukturę sektora i jego koncentrację. Okres badań obejmował lata 2009–2013. W analizowanym sektorze stwierdzono rosną- cą koncentrację kapitałową w formie fuzji i przejęć i wszystko wskazuje na to, że taka tendencja będzie się utrzymywała w kolejnych latach. Dominujący udział w polskim sektorze bankowym mają podmioty kontrolowane przez inwestorów zagranicznych, aczkolwiek w badanym okresie odnotowano nieznaczny spadek w tym zakresie. W badanym okresie na skutek dokonanych fuzji i przejęć stwierdzono wzrost koncentracji sektora bankowego.
Abstract	The paper analyzes the mergers and acquisitions in the banking sector in Poland, and determined their impact on the structure of the sector and its concentration. The analysis was conducted between 2009 and 2013. In the analyzed sector was found growing concentration of capital in the form of mergers and acquisitions. All indications are that this trend will be maintained in subsequent years. Dominant share in the Polish banking sector are entities controlled by foreign investors, but in the period has been a slight decrease in this regard. In the analyzed period made as a result of mergers and acquisitions, we can observe an increase of concentration of the banking sector.
Cytowanie	Gałecka A. (2015) Fuzje i przejęcia w sektorze bankowym w Polsce w latach 2009–2013.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 63-73
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s63.pdf

Autor	Mirosław Wasilewski, Piotr Zabadała
Tytuł	Kształtowanie struktury majątkowo-kapitałowej w opiniach zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi
Title	The assets and capital structure relations in opinion of management of agricultural companies
Słowa kluczowe	relacje majątkowo-kapitałowe; relacje aktywów obrotowych do trwałych; relacje kapitału stałego do wybranych składników majątkowych
Key words	the relationship of assets and equity; the relationship of current assets and fixed assets; relation of fixed capital to assets
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono opinię zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi z zakresu analizy relacji aktywów obrotowych do aktywów trwałych. Określono także opinie na temat analizy składników majątkowych i źró- deł ich finansowania oraz preferencyjnego wykorzystania kredytów w finansowaniu majątku. Kształtowanie się relacji aktywów obrotowych do trwałych analizowało średnio 57,6% zarządzających, a głównym motywem ich przeprowadzania był wpływ na płynność finansową przedsiębiorstw. Zarządzający analizują relacje kapitału stałego do wybranych składników majątkowych ze względu na bezpieczeństwo w funkcjonowaniu w dłuższym czasie. Zarządzający zwracają szczególną uwagę na przeprowadzanie analiz między poszczególnymi składnikami majątku, a źródłami ich finansowania. W tym zakresie przedsiębiorcy opowiedzieli się za tym, aby majątek trwały był finansowany kapitałem własnym oraz zobowią- zaniami długoterminowymi. Przedsiębiorcy stwierdzili, iż preferencyjny kredyt długoterminowy zaciągają do finansowania majątku trwałego ze względu na to, iż jest najtańszym źródłem finansowania. Zarządzający kredyt krótkoterminowy przeznaczają głównie na zakup materiałów do produkcji, jednak zdecydowanie wolą finansować majątek obrotowy kapitałem własnym.
Abstract	The paper presents the opinion of management of agricultural enterprises in the field of analysis of current assets to fixed assets relationship. Conducted research also analyzed the managers opinion concerning assets components and sources of their funding and preferential use of loans. The relationship of current assets to fixed were analyzed on average by 57.6% of managers, and the main motive for their perform was the impact on the financial liquidity of companies. Managers analyze the relationship of constant capital to certain components of assets on account of the long-term operating performance security. Managers pay special attention to analyzes relation between chosen assets and the sources of their funding. In this respect, entrepreneurs opted for financing fixed assets by equity and foreign long-term liabilities. Entrepreneurs have found that the preferential long-term credit cover the fixed assets financing due to the fact that it is the cheapest source of financing. Managers spend mainly the short-term credit to purchase materials for production, however they prefer to finance current assets by equity capital.
Cytowanie	Wasilewski M., Zabadała P. (2015) Kształtowanie struktury majątkowo-kapitałowej w opiniach zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 103-118
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s103.pdf

Autor	Danuta Kozłowska-Makóś
Tytuł	Efekt synergii w procesach łączenia się kapitału (wybrane problemy)
Title	The synergy effect in the processes of capital combining (selected problems)
Słowa kluczowe	fuzje i przejęcia; grupy kapitałowe; efekt synergii; wartość firmy
Key words	mergers and acquisitions; capital groups; synergy effect; company goodwill
Abstrakt	Fuzje i przejęcia decydują o konkurencyjności i rozwoju nie tylko przedsiębiorstw, ale także sektorów, a nawet całej gospodarki. Jednocześnie należą do procesów trudnych i skomplikowanych, które w wielu przypadkach kończą się niepowodzeniem. Niewątpliwie są uzasadnione, jeżeli prowadzą do zwiększenia wartości dodanej (lub w szczególnych przypadkach do zapobieżenia jej spadkowi). Wartość uzyskana w wyniku przejęcia to inaczej wartość uzyskana dzięki synergii, która jest różnicą między wartością połączonych przedsiębiorstw a sumą odrębnych wartości przedsiębiorstwa przejmującego i przejmowanego. Efekt synergii może pochodzić z różnych źródeł, zarówno finansowych, jak i operacyjnych (struktura organizacyjna, styl zarządzania itp.). W rzeczywistości synergie są nie tylko konsekwencją tworzenia grup kapitałowych, ale często są jednym z powodów ich istnienia i funkcjonowania.
Abstract	Mergers and acquisitions decide on the competitiveness and development of not only companies but also sectors and even the whole economy. At the same time the processes are difficult and complicated, which in many cases they end with failure. Undoubtedly, they are justified if they lead to an increase in the value added (or in special cases, to prevent against decrease). The value obtained as a result of the acquisition is otherwise value obtained through synergy, which is the difference between the value of the combined companies and the sum of the separate values of the acquiring company and the acquired. Synergies can come from various sources, both financial as well as operational (organizational structure, management style, etc.). In fact, the synergies are not only a consequence of capital groups creating, but they are often one of the reasons for their being and functioning.
Cytowanie	Kozłowska-Makóś D. (2015) Efekt synergii w procesach łączenia się kapitału (wybrane problemy).Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 17-27
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n2_s17.pdf

Autor	Sławomir Kowalski
Tytuł	Oddziaływanie mechanizmów wspólnej polityki rolnej UE na przekształcenia strukturalne w polskim rolnictwie na przykładzie działania renty strukturalnej
Title	Influence of mechanisms of the common agricultural policy the EU for the structural readjustment in the Polish farming on the example of the effect of the disability pension structural
Słowa kluczowe	wspólna polityka rolna; rozwój obszarów wiejskich; renty strukturalne
Key words	Common Agricultural Policy; development of rural areas; structural disability pensions
Abstrakt	Ważną rolę w przeobrażeniu obszarów wiejskich w Polsce odegra- ła realizacja Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) w latach 2004–2006 i 2007–2013. W PROW 2004–2006 i PROW 2007–2013 umiejscowiono dzia- łanie związane z rentami strukturalnymi. Głównymi celami było zapewnienie określonych dochodów rolnikom rezygnującym z prowadzenia działalności rolniczej w wieku przedemerytalnym, obniżenie średniej wieku osób przejmujących działalność rolniczą i poprawienie struktury agrarnej. Rolnicze renty strukturalne stanowią nowy i ważny instrument kształtowania polityki rolnej państwa. Instytucja rent ma służyć poprawie żywotności ekonomicznej gospodarstw rolnych oraz zapewnić rolnikom przekazującym gospodarstwa wystarczające źródło dochodów po zaprzestaniu tej działalności. Renty strukturalne poprzedzają o 10 lat emerytury otrzymywane z Krajowej Kasy Ubezpieczenia Rolniczego (KRUS), które przysługują rolnikowi od osiągnięcia 65 lat. Program rent strukturalnych ma na celu przyśpieszenie transformacji generacyjnej gospodarstw rolnych i pogłębienie mechanizmu transferu ziemi do jednostek silniejszych ekonomicznie.
Abstract	An important role in the transformation of rural areas in Poland has played implementation of the Rural Development Plan (RDP) 2004–2006 and 2007–2013. The RDP 2004–2006 and 2007–2013 RDP positioned action related to structural pensions. The main objectives were to provide the revenue to farmers who abandon agricultural activities in the retirement age, reducing the average age of people taking over agricultural activities and improve the agrarian structure. The institution of pensions aims to improve the economic viability of farms and ensure that farmers transferring the holding sufficient source of income after the cessation of such activities. Early retirement is preceded by 10 years of retirement derived from the National Agricultural Insurance Fund (ASIF), which is entitled to a farmer from achieving 65 years. Structural pension scheme aims to accelerate the transformation of generational farms and deepen the mechanism of transfer of land to the economically stronger units.
Cytowanie	Kowalski S. (2015) Oddziaływanie mechanizmów wspólnej polityki rolnej UE na przekształcenia strukturalne w polskim rolnictwie na przykładzie działania renty strukturalnej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 31-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n3_s31.pdf

Autor	Żaneta Pietrzak, Joanna Piłacik
Tytuł	Ewolucja roli i zadań specjalisty rachunkowości zarządczej wobec wyzwań otoczenia
Title	The evolution of role and responsibilities of management accountants facing the challenges of environment
Słowa kluczowe	specjalista rachunkowości zarządczej; kontroler; rachunkowość zarządcza
Key words	management accountants; controller; management accounting
Abstrakt	Zmiany zakresu, struktury i narzędzi rachunkowości zarządczej występujące w praktyce znacząco wpłynęły również na zmianę roli, umiejętności i metod działania specjalisty rachunkowości zarządczej. Kontroler dostarczając danych istotnych dla kierowników jednostek, coraz częściej uczestniczy w procesie zarządzania oraz wspiera menedżerów w podejmowaniu decyzji operacyjnych i strategicznych dla działalności przedsiębiorstw. Celem artykułu jest identyfikacja roli, funkcji oraz zadań realizowanych przez specjalistów rachunkowości zarządczej w Polsce w kontekście doświadczeń badaczy zagranicznych. Cel zostanie zrealizowany poprzez studia literaturowe, obejmujące analizę publikacji krajowych oraz zagranicznych. Analiza ta pozwoli przybliżyć omawianą tematykę oraz określić kierunek ewolucji zawodu kontrolera w przedsiębiorstwie. W pierwszej części artykułu omówiono rolę i funkcję specjalisty rachunkowości zarządczej, w drugiej części przedstawiono zakres obowiązków kontrolera w kontekście ewolucji rachunkowości zarządczej oraz sformułowano wnioski końcowe.
Abstract	Changes in the scope, structure and methods of management accounting found in practice, also had a significant impact on changing the role, skills and methods of management accountants. Controller providing data essential for the heads of the units are increasingly involved in the management and supports managers in set up operational and strategic decisions for activities of enterprises. This article aim to identify the role, functions and tasks performed by managerial accounting professionals in Poland in the context of the experience of foreign researchers. The objective will be done through literature studies, including an analysis of national and international publications. This analysis will bring the discussed topics and determine the direction of the evolution of the profession controller in the enterprise. In the first part of the article discusses the role and function of management accountants, in the second part presents the responsibilities controller of in the context of the evolution of management accounting and formulated conclusions.
Cytowanie	Pietrzak Ż., Piłacik J. (2015) Ewolucja roli i zadań specjalisty rachunkowości zarządczej wobec wyzwań otoczenia.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 71-79
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n3_s71.pdf