221. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Bolibok P. Znaczenie zyskowności, wartości księgowej oraz rachunku przepływów pieniężnych w polskim systemie bankowym
Autor | Piotr Bolibok |
Tytuł | Znaczenie zyskowności, wartości księgowej oraz rachunku przepływów pieniężnych w polskim systemie bankowym |
Title | The relative value relevance of earnings, book values and cash flows in the Polish banking secto |
Słowa kluczowe | znaczenie dla wartości rynkowej; banki; wartość księgowa; wyniki finansowe; przepływy pieniężne |
Key words | value relevance; banks; book values; earnings; cash flows |
Abstrakt | Celem artykułu jest zbadanie względnego znaczenia fundamentalnych pozycji ze sprawozdań finansowych banków: wyników finansowych netto, wartości księgowej kapitałów własnych i przepływów pieniężnych w warunkach polskiego rynku kapitałowego. Próba badawcza objęła wszystkie banki z siedzibą w Polsce notowane na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w okresie 1997-2014. Zastosowane metody badawcze obejmują parametryczne i nieparametryczne analizy korelacji, jak również prostą i wieloraką krokową regresję liniową. Uzyskane wyniki są spójne z wnioskami poprzednich opracowań w literaturze międzynarodowej i wskazują, że wartość rynkowa banków najsilniej powiązana jest z wartością księgową kapitałów własnych, a w dalszej kolejności z wynikami finansowymi netto. Raportowane przez banki przepływy pieniężne wydają się jednak mieć ograniczoną przydatność informacyjną dla inwestorów na rynkach kapitałowych, gdyż nie oferują istotnego przyrostu zdolności predykcyjnej ponad tę wynikającą z wartości księgowej kapitałów własnych i wyników netto. |
Abstract | The paper aims to investigate the relative value relevance of the fundamental items from the financial statements of banks: net earnings, book values of equity and cash flows in the context of the capital market of Poland. The examined sample covered all domestically-based banks listed on the Warsaw Stock Exchange over the period 1997–2014. The research methods employed involved parametric and non-parametric analyses of correlation, as well as simple and stepwise multiple linear regression. The obtained results are consistent with the findings of prior international studies and indicate that the market value of banks is most strongly related to book values of equity followed by net earnings. On the other hand cash flows reported by banks seem to be of a limited informativeness for equity investors as they do not provide any significant incremental explanatory power beyond that conveyed by book values of equity and net earnings. |
Cytowanie | Bolibok P. (2015) Znaczenie zyskowności, wartości księgowej oraz rachunku przepływów pieniężnych w polskim systemie bankowym .Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 19-31 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n4_s19.pdf |
|
|
222. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2015 |
|
Talarczyk A. Bank Danych o Lasach w Polsce na tle baz danych i systemów udostępniania informacji z zakresu leśnictwa w innych krajach
Autor | Andrzej Talarczyk |
Tytuł | Bank Danych o Lasach w Polsce na tle baz danych i systemów udostępniania informacji z zakresu leśnictwa w innych krajach |
Title | The Forest Data Bank in Poland as Compared with Databases and Information Sharing Systems in Forestry in Other Countries |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Talarczyk A. (2015) Bank Danych o Lasach w Polsce na tle baz danych i systemów udostępniania informacji z zakresu leśnictwa w innych krajach.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 2: 150-158 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2015_T15(30)_n2_s150.pdf |
|
|
223. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Flejterski S., Zioło M. Bezpieczny i stabilny system bankowo-finansowy jako podstawa rozwoju gospodarki i społeczeństwa
Autor | Stanisław Flejterski, Magdalena Zioło |
Tytuł | Bezpieczny i stabilny system bankowo-finansowy jako podstawa rozwoju gospodarki i społeczeństwa |
Title | A safe and stable banking and financial system as the basis for the development of the economy and society |
Słowa kluczowe | bezpieczeństwo, stabilność, system bankowo-finansowy, Europejska Unia Bankowa |
Key words | safety, stability, banking and financial system, European Banking Union |
Abstrakt | W artykule zaprezentowano problematykę bezpieczeństwa i stabilności systemów bankowego i finansowego w Unii Europejskiej po kryzysie 2008+. Celem opracowania było przedstawienie głównych czynników determinujących ryzyko w sektorze bankowo-finansowym oraz zwrócono uwagę na sposoby jego minimalizowania. W szczególności wskazano na kierunki ewolucji instytucji bankowo- finansowych oraz przybliżono mechanizmy i instrumenty wzmacniające nadzór nad sektorem bankowo-finansowym w UE po kryzysie 2008+. |
Abstract | The paper focuses on the problem of the banking and financial system’s safety and stability in the European Union after the financial crisis of 2008. The concept is divided into three parts: the theoretical background, methods, and findings. The theoretical section presents a literature review, the main thesis, and the goals of the study. Conventional wisdom is discussed and the major assumptions, tools, and legal regulations are presented. |
Cytowanie | Flejterski S., Zioło M. (2015) Bezpieczny i stabilny system bankowo-finansowy jako podstawa rozwoju gospodarki i społeczeństwa.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 43-51 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n110_s43.pdf |
|
|
224. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Dąbkowska A. Fuzje i przejęcia w niemieckim sektorze bankowym w latach 1997–2012
Autor | Anna Dąbkowska |
Tytuł | Fuzje i przejęcia w niemieckim sektorze bankowym w latach 1997–2012 |
Title | Mergers and acquisitions in German banking sector in 1997–2012 |
Słowa kluczowe | fuzje i przejęcia, niemiecki rynek bankowy, procesy konsolidacyjne |
Key words | mergers and acquisitions, German banking sector, consolidation processes |
Abstrakt | Postępujące procesy globalizacyjne oraz liberalizacja rynku usług bankowych skłania banki na całym świecie do procesów koncentracji kapitału. Akwizycje innych instytucji finansowych poprzez starannie przeprowadzone fuzje i przejęcia prowadzą do wzrostu skali działania oraz do wzrostu wartości dla akcjonariuszy. Celem artykułu jest przedstawienie procesów fuzji i przejęć na niemieckim rynku bankowym z zaznaczeniem, że owe transakcje dokonują się jedynie w obrębie poszczególnych podsektorów tego systemu bankowego. W analizie uwzględniono procesy konsolidacyjne wszystkich podsektorów niemieckiego rynku bankowego oraz opisano największe fuzje i przejęcia od czasów kryzysu finansowego. |
Abstract | Deepening globalisation and liberalisation on the market of banking services make banks worldwide concentrate their capitals. Carefully planned mergers and acquisitions within financial sector are supposed to rise the scale of the businesses and increase their values. This paper is aimed at presenting mergers and acquisitions in German banking sector, focusing only on transactions within particular sub-sectors of German banking system. The analysis covered consolidation processes of all sub-sectors of German banking sector. The most important mergers and acquisitions observed since the financial crisis were presented. |
Cytowanie | Dąbkowska A. (2015) Fuzje i przejęcia w niemieckim sektorze bankowym w latach 1997–2012.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 155-165 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n110_s155.pdf |
|
|
225. |
Annals of Marketing Management and Economics, 2015 |
|
Lesakova D. Attributes of satisfaction with foodshops among older shoppers
Autor | Dagmar Lesakova |
Tytuł | Attributes of satisfaction with foodshops among older shoppers |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | satisfaction, retail store, seniors, shopping experience |
Abstrakt | |
Abstract | The purpose of this paper is to propose a framework that can be used to develop a clear and conceptually consistent, context-specific system for assessing older people’s satisfaction with the experience of food shopping. In particular, I suggest a method for identifying their satisfaction level with the shopping experience and discuss areas of satisfaction and perceived dissatisfaction in this segment of the population. I pose the question: “What are the areas in which seniors perceive dissatisfaction when shopping for foodstuffs?”. I also explore the influence of age and health condition on satisfaction levels. To identify satisfaction, 12 attributes of the internal and external store environments were reviewed by a sample of senior respondents, who were asked to rate the attributes for the food store where they regularly/most frequently shop. While the results indicate a general trend towards satisfaction, areas of dissatisfaction do exist, including with the aspects of price policy, internal store environment and staff courtesy. This suggests that retail managers should pay more attention to seniors, as not all older consumers perceive their needs to be satisfactorily met. |
Cytowanie | Lesakova D. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | AMME_2015_n1_s65.pdf |
|
|
226. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2015 |
|
Łuszczyk M. Współczesna użyteczność doktryny ordoliberalnej
Autor | Marcin Łuszczyk |
Tytuł | Współczesna użyteczność doktryny ordoliberalnej |
Title | Contemporary usefulness of ordoliberal doctrine |
Słowa kluczowe | ordoliberalizm, polityka gospodarcza, zasady życia społecznego |
Key words | ordoliberalism, economic policy, fundamentals of the social life |
Abstrakt | Artykuł zawiera rozważania na temat współczesnej przydatności doktryny ordoliberalnej, do oceny której zastosowano analizę porównawczą wybranych doktryn ekonomicznych. Artykuł wpisuje się również w nurt poszukiwań modelu ustroju gospodarczego zapewniającego rozwój społeczno-gospodarczy w postkryzysowej rzeczywistości. Zdaniem autora, w ordoliberalizmie w stopniu najwyższym zakorzenione są podstawowe zasady życia społecznego, a te stanowią istotną determinantę jakości życia, także w wymiarze regionalnym i lokalnym. |
Abstract | The article contains deliberations about the usefulness of ordoliberalism in the regional scale. A comparative analysis of contemporary economic doctrines was used for evaluation of the usefulness incorporated in the title. The article is also becoming part of a course of the search of the model of the economic system guaranteeing the social-economic development in postcrisis reality. According to of the author, in ordoliberalism fundamentals of the social life are rooted in the highest rank, and the ones constitute the essential determinant of life quality, in particular in the regional and local scale. |
Cytowanie | Łuszczyk M. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2015_n3_s77.pdf |
|
|
227. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Kłoczko-Gajewska A., Sulewski P. Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce
Autor | Anna Kłoczko-Gajewska, Piotr Sulewski |
Tytuł | Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce |
Title | Determinants of Taking out Insurance Against Losses in Agricultural Production in Poland |
Słowa kluczowe | ubezpieczenia rolnicze, ryzyko w rolnictwie, awersja do ryzyka |
Key words | agricultural insurance, risk in agriculture, farmers’ risk aversion |
Abstrakt | Ubezpieczenia produkcji rolniczej stanowią jedno z głównych narzędzi zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Zakres ich stosowania w Polsce pozostaje ciągle niewielki, pomimo wsparcia systemu ubezpieczeniowego z budżetu państwa. W artykule podjęto próbę identyfikacji czynników mogących determinować fakt uczestnictwa rolników w systemie ubezpieczeń. Badania przeprowadzono w 2012 roku, a zebrany materiał dotyczył sytuacji z lat 2005-2011. Badaniami objęto zbiorowość ponad 400 gospodarstw prowadzących produkcję roślinną i mieszaną. Przeprowadzone analizy sugerują dużą złożoność uwarunkowań stosowania ubezpieczeń produkcyjnych. Bezdyskusyjnym czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo korzystania przez rolników z ubezpieczeń okazało się poniesienie straty w przeszłości. |
Abstract | Insuring agricultural production is one of the main tools of risk management in agriculture. In Poland it is still not popular, despite subsidies from the state budget. The paper tries to present determinants of farmer’s participation in the insurance system. The analysis covered over 400 crop and mixed farms. The research was carried out in 2012 and refers to events that occurred between 2005 and 2011. It was revealed that reasons for taking out insurance are rather complex. The probability of buying insurance rises sharply if the farmer had faced significant loss in the past. |
Cytowanie | Kłoczko-Gajewska A., Sulewski P. (2014) Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 127-135 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s127.pdf |
|
|
228. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Kobus P. Problem eliminacji trendów podczas oceny ryzyka produkcyjnego podstawowych roślin uprawnych
Autor | Paweł Kobus |
Tytuł | Problem eliminacji trendów podczas oceny ryzyka produkcyjnego podstawowych roślin uprawnych |
Title | The problem of trends elimination in the crop production risk assessment |
Słowa kluczowe | plony roślin uprawnych, prognozowanie, trend, ryzyko |
Key words | crops yields, prediction, risk |
Abstrakt | Na podstawie danych dotyczących plonowania roślin uprawnych z wielu lat można potwierdzić występowanie systematycznych zmian w wysokości plonu na poziomie krajowym. W ocenie wielkości ryzyka produkcyjnego ogólną zmienność plonowania pomniejsza się o systematyczne zmiany wynikające z trendów w plonowaniu poszczególnych roślin uprawnych. W pracy podjęto próbę oceny zasadności takiego postępowania. W tym celu wyznaczono trendy plonowania podstawowych roślin uprawnych w Polsce i porównano jakość predykcji plonów opartych na wyznaczonych trendach oraz jakość predykcji plonów bazujących na średniej arytmetycznej. Jako miarę jakości predykcji przyjęto pierwiastek ze średniego kwadratu błędu predykcji. Badania wykazały, że stosowanie funkcji trendu do predykcji plonowania prowadzi przeciętnie do pogorszenia jakości predykcji o około 27%. |
Abstract | Historical data of the crops yield confirms the existence of a systematic change of the average crops yield at the country level. During assessment of the production risk the overall variability of yield production is usually reduced by the variability attributed to a trend. The aim of the study was to assess the validity of such procedure. To do this, yield trends of basic crops in Poland were estimated. Afterward, the quality of the yield prediction based on the trends and the quality of the prediction based on the arithmetic mean were compared. As a measure of the prediction quality the square root of the mean squared prediction error was adopted. The study has shown that the use of the trend function leads, on average, to the lowering prediction quality by about 27%. |
Cytowanie | Kobus P. (2014) Problem eliminacji trendów podczas oceny ryzyka produkcyjnego podstawowych roślin uprawnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 97-104 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s97.pdf |
|
|
229. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2014 |
|
Panchenko M., Parlińska M. PORTFOLIO RISK MANAGEMENT IN INVESTMENT ACTIVITY OF BANKING SECTOR
Autor | Maryna Panchenko, Maria Parlińska |
Tytuł | PORTFOLIO RISK MANAGEMENT IN INVESTMENT ACTIVITY OF BANKING SECTOR |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | risk, portfolio risk, uncertainty, Capital Asset Pricing Model, variance |
Abstrakt | |
Abstract | The purpose is to investigate the role of portfolio risk management in investment activities in banks as well as to examine the proper method of recognizing risk. It aims to assist the managers to integrate the risks calculating methods in more effective way into overall banking system, which could be included into general scheme of systemized analysis of banking activities. One of the main problems concerning the evaluation and optimization of risk exposure is the choice of “good” risk measures. The study shows the example of combination Capital Asset Pricing Model with the elements of fundamental analysis. A set of the main rules of making investment portfolio was also added to this combination. The shown elements of different methods help business entities to avoid systematic risks and to receive adequate returns. The example of Deutsche Bank creates an assumption of having reliable methods of protection in its activity from the risks. That is why, authors concluded that chosen bank has mostly relations with “good risks” and on that score they can be predictable or determined. Such hypothesis was accepted with the provided methods. Nevertheless, due to some theories, other risk measures have been proposed. |
Cytowanie | Panchenko M., Parlińska M. (2014) PORTFOLIO RISK MANAGEMENT IN INVESTMENT ACTIVITY OF BANKING SECTOR.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 170-184 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2014_n60_s170.pdf |
|
|
230. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2014 |
|
Pietrzak M. Inwestycje w majątek trwały a wyniki ekonomiczno-finansowe spółdzielni mleczarskich
Autor | Michał Pietrzak |
Tytuł | Inwestycje w majątek trwały a wyniki ekonomiczno-finansowe spółdzielni mleczarskich |
Title | Investments in fixed assets and economic performance of dairy cooperatives |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Even in the knowledge-based economy era tangible assets still matters. It is because the value of intangible assets steams from the combined bundle of both tangible and intangible resources. Therefore it is important issue to assess how investments in fixed assets are connected with business performance. This problem seems to be particularly interesting in the case of Polish dairy industry. It is important part of European and Polish agribusiness system. During transition in Poland a lot of investments in dairy industry were already done. There is substantial overcapacity noticed in this sector. However empirical evidence done on 18 Polish dairy cooperatives shows the positive correlation between modernity of fixed assets and intensity of developing them and economic performance of dairies. |
Abstract | |
Cytowanie | Pietrzak M. (2014) Inwestycje w majątek trwały a wyniki ekonomiczno-finansowe spółdzielni mleczarskich.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 106: 97-110 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2014_n106_s97.pdf |
|
|
231. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Juszczyk S., Żak T. Ewolucja kart płatniczych w Polsce
Autor | Sławomir Juszczyk, Tomasz Żak |
Tytuł | Ewolucja kart płatniczych w Polsce |
Title | The payment cards evolution in Poland |
Słowa kluczowe | karty płatnicze; karta zbliżeniowa; bankomat; transakcje bezgotówkowe |
Key words | credit cards; proximity card; ATM; non-cash transactions |
Abstrakt | Priorytetem rozwoju wszystkich instrumentów płatniczych jest dążenie do zastąpienia transakcji gotówkowych technologią bezgotówkowego regulowania zobowiązań. Posługiwanie się kartami płatniczymi pozwala zwiększyć wygodę oraz bezpieczeństwo dokonywanych transakcji. Celem badań było przybliżenie rozwoju wykorzystania kart płatniczych w Polsce. W opracowaniu przedstawiono historię oraz klasyfikację kart płatniczych, ze zwróceniem uwagi na bezpieczeń- stwo tego instrumentu płatniczego. Analiza ważniejszych danych charakteryzujących karty płatnicze wskazała na dynamiczny rozwój polskiego rynku. Banki upatrują w nowoczesnych rozwiązaniach technologicznych osiągnięcie przewagi konkurencyjnej na rynku. Jednym z prężniej rozwijających się rynków jest rynek kart zbliżeniowych, o czym świadczy systematyczny coroczny wzrost liczby wydawanych kart tego typu. |
Abstract | The priority of the development of payment instruments is to seek to replace cash transactions technology cashless settlement of liabilities. The use of payment cards allows increase the comfort and safety of transactions. The aim of the study was to present the development of the use of payment cards in Poland. The study presents the history and classification of cards with a focus on security of the payment instrument. Analysis of the characteristics of the major credit cards pointed to the dynamic development of the Polish market. Banks perceive modern technological solutions to achieve a competitive advantage in the market. One of the most dynamically developing market is the market for proximity cards, as evidenced by the steady annual increase in the number of cards of this type. |
Cytowanie | Juszczyk S., Żak T. (2014) Ewolucja kart płatniczych w Polsce.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 67-80 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n3_s67.pdf |
|
|
232. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2014 |
|
Marcysiak A., Marcysiak A. Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym
Autor | Agata Marcysiak, Adam Marcysiak |
Tytuł | Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym |
Title | RANGE OF DIFFERENTIATION INCOMES LEVEL OF AN AGRICULTURAL FARM IN REGIONAL SCHEME |
Słowa kluczowe | poziom dochodu, zróżnicowanie dochodowe, region |
Key words | income level, income differentiation, region |
Abstrakt | Celem opracowania jest ukazanie zakresu zróżnicowania sytuacji dochodowej gospodarstw rolnych w układzie regionalnym. Podstawową kategorią ekonomiczną był dochód z gospodarstwa rolniczego Obliczeń tej kategorii dochodu dokonano metodą stosowaną w europejskim systemie rachunkowości rolnej FADN (Farm Accountancy Data Network). Najwyższy poziom dochodu z gospodarstwa rolniczego osiągnięto w regionie Pomorze i Mazury. Regionem o najniższym poziomie dochodu rolniczego była Małopolska i Pogórze. Wynikało to ze zróżnicowania struktury agrarnej polskiego rolnictwa. |
Abstract | The aim of the paper is painting differentiation of incomes level of an agricultural farm in regional scheme. The main economic category is farm income. The calculation of that category is done by a method use at European Farm Accountancy Date Network (FADN). The highest level of farm income was gained in Pomorze i Mazury region. Małopolska i Pogórze had the lowest level of farm income. It was a result of the differentiation of the agrarian structure of Polish agriculture. |
Cytowanie | Marcysiak A., Marcysiak A. (2014) Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 122-128 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2014_n61_s122.pdf |
|
|
233. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Sulewski P. Transfer ryzyka z produkcji roślinnej do zwierzęcej w Polsce w opinii rolników
Autor | Piotr Sulewski |
Tytuł | Transfer ryzyka z produkcji roślinnej do zwierzęcej w Polsce w opinii rolników |
Title | RISK TRANSFER FORM CROP TO LIVESTOCK PRODUCTION AND ITS SIGNIFICANCE IN AGRICULTURE |
Słowa kluczowe | ryzyko w rolnictwie, produkcja roślinna, produkcja zwierzęca, transfer ryzyka |
Key words | agricultural risk, crop and livestock production, risk transfer between agricultural activities |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto problematykę nierozpoznanego dotychczas w literaturze przedmiotu zagadnienia transferu ryzyka z obszaru produkcji roślinnej na działalności zwierzęce. Badania przeprowadzono na reprezentatywnej próbie prawie 500 gospodarstw zajmujących się chowem zwierząt. Przeprowadzone badania wykazały, iż zjawisko transferu ryzyka ma charakter istotny statystycznie i dotyczy około połowy gospodarstw prowadzących produkcję zwierzęcą. Głównym powodem strat w produkcji zwierzęcej związanym z działalnościami roślinnymi okazały się spadki plonów roślin stanowiących źródło pasz. Przeprowadzone badania nie wykazały istotnego związku między stratami w produkcji zwierzęcej a elementami charakterystyki gospodarstwa, co wskazuje na ich incydentalny, a nie systematyczny charakter. |
Abstract | In the paper an attempt to identification of unrecognized problem of risk transfer between crop and livestock production has been made. The survey consists of almost 500 Polish livestock farms. The research revealed that the problem of risk transfer between crops and livestock activities was statistically significant and about a half of livestock farms suffered due to losses in crops’ yields. The main transferred risk factor turned out to be losses in pastures production. In the research no farm characteristics connected with losses in animals has been found, what indicates for incidental rather than systematic risk in livestock production. |
Cytowanie | Sulewski P. (2014) Transfer ryzyka z produkcji roślinnej do zwierzęcej w Polsce w opinii rolników.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 90-100 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n1_s90.pdf |
|
|
234. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2014 |
|
Małażewska S., Wąs A. Kształcenie na życzenie – opinie studentów o systemie przedmiotów do wyboru na Wydziale Nauk Ekonomicznych SGGW
Autor | Sylwia Małażewska, Adam Wąs |
Tytuł | Kształcenie na życzenie – opinie studentów o systemie przedmiotów do wyboru na Wydziale Nauk Ekonomicznych SGGW |
Title | Tailor-made education – system of courses selection at Faculty of Economic Sciences from student perspective |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | In 2008 new courses selection system was introduced at Faculty of Economic Sciences at Warsaw University of Life Sciences. The main aim of the system had been facilitating students in adjusting study profile to their needs. Just after the introduction a research regarding acceptance of the system and quality of the offer has been undertaken among full time students [Wąs and Kłoczko-Gajewska 2009]. This paper summarizes results of new research, which was conducted 4 years after launching of the system. It covers not only opinions on the system itself and presented offer but also students’ evaluation of taken courses and information on their professional activity. The results show that students are quite satisfied both with studying on the Faculty of Economic Sciences and with the system of courses selection. While choosing among subjects the students take into consideration mainly usefulness of the courses in their professional career, conformity with study profile and eagerness in deepening knowledge in certain field. However, public opinion on the teachers and quality of the courses are also important issues. When asked to present main weaknesses of the system, the respondents pointed out: possibility of being taught similar issues on different courses, insufficient share of practical knowledge and cases of inadequate involvement of the lecturers. Additionally, the results show serious professional activity of full time students. It leads to reflection if benefits from gaining experience are not paid with lower level of education. |
Abstract | |
Cytowanie | Małażewska S., Wąs A. (2014) Kształcenie na życzenie – opinie studentów o systemie przedmiotów do wyboru na Wydziale Nauk Ekonomicznych SGGW.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 105: 105-122 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2014_n105_s105.pdf |
|
|
235. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2014 |
|
Szymańska E. Kanały dystrybucji żywca wieprzowego i sposoby rozliczeń producentów z zakładami mięsnymi
Autor | Elżbieta Szymańska |
Tytuł | Kanały dystrybucji żywca wieprzowego i sposoby rozliczeń producentów z zakładami mięsnymi |
Title | DISTRIBUTION CHANNELS OF LIVE PIGS AND WAYS OF SETTLEMENT OF MEAT PROCESSING COMPANIES |
Słowa kluczowe | kanały dystrybucji, żywiec wieprzowy, gospodarstwa trzodowe, zakłady mięsne |
Key words | distribution channels, live pigs, pig farms, meat processing companies |
Abstrakt | Celem badań było rozpoznanie kanałów dystrybucji tuczników z gospodarstw wyspecjalizowanych w produkcji żywca wieprzowego oraz systemów rozliczeń między producentami i zakładami mięsnymi. W analizie wykorzystano informacje z literatury przedmiotu i badań własnych, które zrealizowano w 100 gospodarstw trzodowych o dużej skali produkcji. Z badań wynika, że system dystrybucji żywca wieprzowego w Polsce jest bardzo uproszczony. Producenci tuczników najczęściej sprzedają surowiec bezpośrednio do zakładów mięsnych albo pośrednikom. Ze względu na zmienną koniunkturę większość transakcji na krajowym rynku odbywa się bez umów kontraktacyjnych. Ponadto, procesy koncentracji produkcji trzody chlewnej i wymagania konsumentów w zakresie jakości żywca wieprzowego wymuszają stosowanie rozliczeń uwzględniających klasyfikację tusz. |
Abstract | The aim of the study was to determine the distribution channels of porkers from farms specializing in live pig production and the settlement systems between producers and meat processing companies. The analysis used information from the literature and own researchers, which were carried out in 100 pig farms with large-scale production. The analysis shows that the distribution system of pigs in Poland is greatly simplified. Producers porkers middlemen often sell pigs for slaughter directly to the meat industry. Due to fluctuating economic situation, most transactions in the domestic market is based on the supply without contracts. In addition, the processes of concentration of pig production and consumer demand for quality pig enforce the use of settlement which takes into account the classification of carcasses. |
Cytowanie | Szymańska E. (2014) Kanały dystrybucji żywca wieprzowego i sposoby rozliczeń producentów z zakładami mięsnymi.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 231-240 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2014_n60_s231.pdf |
|
|
236. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Krajewski M. Zarządzanie finansami w przedsiębiorstwie w warunkach inflacji
Autor | Mirosław Krajewski |
Tytuł | Zarządzanie finansami w przedsiębiorstwie w warunkach inflacji |
Title | The impact of inflation on financial management of company |
Słowa kluczowe | wartość przedsiębiorstwa; zarządzanie majątkiem i kapitałem; płynność finansowa; kapitał ludzki |
Key words | company value; capital and assets management; financial liquidity; human capital |
Abstrakt | Przedsiębiorstwo jest specyficzną organizacją grupującą zasoby ludzkie, rzeczowe i finansowe w taki sposób, aby przyjęty system zarządzania przez właścicieli i zarządzających wykazał optymalną skuteczność w warunkach ciągle zmieniającej się inflacji oraz zmienności w gospodarce krajowej i światowej. Prowadzi to w prostej linii do uzyskiwania efektów finansowych i niefinansowych pozwalających na ciągły rozwój przedsiębiorstwa, a co za tym idzie – na ciągły wzrost jego wartości. |
Abstract | The company is a specific organization made up of human, physical and financial resources in such a way that the management system adopted by the owners and managers showed optimum efficiency in the conditions of the ongoing changed inflation and changing in the local and world managing. This results in a straight line to obtain the effects of financial and non-enabling continuous development of the company, and thus a continuous increase of its value. |
Cytowanie | Krajewski M. (2014) Zarządzanie finansami w przedsiębiorstwie w warunkach inflacji.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 45-53 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n3_s45.pdf |
|
|
237. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Kusto B. Miejsce inwestycji w rozwoju kapitału ludzkiego w budżecie województwa świętokrzyskiego
Autor | Barbara Kusto |
Tytuł | Miejsce inwestycji w rozwoju kapitału ludzkiego w budżecie województwa świętokrzyskiego |
Title | The role of investment in human capital development of the Świętkorzyskie Voivodeship budget |
Słowa kluczowe | kapitał ludzki; rozwój; inwestycje w kapitał ludzki |
Key words | human capital; development; investments in human capital |
Abstrakt | Współcześnie kapitał ludzki staje się jednym z kluczowych czynników rozwoju społeczno-gospodarczego. Państwo poprzez podejmowane dzia- łania i inwestycje w różnych dziedzinach gospodarki ma decydujący wpływ na poziom, rozwój i kształtowanie kapitału ludzkiego. Zasób i jakość tego kapitału można zwiększać głównie poprzez wzrost nakładów na dziedziny, które mają na niego wpływ. Celem opracowania jest ukazanie wydatków na inwestycje ukierunkowane na rozwój i kształtowanie kapitału ludzkiego pochodzących z budżetu województwa świętokrzyskiego w latach 2009–2011. W opracowaniu dokonano analizy wydatków w takich obszarach, jak: oświata i wychowanie, kultura fizyczna i sport oraz ochrona zdrowia. Stwierdzono, że udział wydatków związanych z kształtowaniem kapitału ludzkiego w budżecie województwa świętokrzyskiego jest niski i w analizowanym okresie systematycznie malał, co nie sprzyja rozwojowi kapitału ludzkiemu w tym regionie. |
Abstract | These days, human capital is becoming one of the key factors of socioeconomic development. The state, through actions and investments in a variety of areas of the economy, has a decisive impact on the level, development and shaping of human capital. The size and quality of the capital can principally be increased by the increase in outlays in the areas that influence it. The aim of the study is to show how the level of investments affects the development and shaping of human capital in the budget of the Świętokrzyskie voivodeship in 2009– –2011. In the study, expenditures for such areas as education and upbringing, physical culture and sports and health protection in the Świętokrzyskie voivodeship have been analysed. It was found that the share of expenditures connected with the shaping of human capital in the budget of the Świętokrzyskie voivodeship is low, and the level of these expenditures became consistently lower and lower in the period under analysis. The low level of the analysed expenditures and unfavourable downward trend do not positively contribute to the development of human capital. |
Cytowanie | Kusto B. (2014) Miejsce inwestycji w rozwoju kapitału ludzkiego w budżecie województwa świętokrzyskiego.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 19-29 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n3_s19.pdf |
|
|
238. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2014 |
|
Werenowska A. Zastosowanie narzędzi informatycznych w komunikacji wewnętrznej w przedsiębiorstwie
Autor | Agnieszka Werenowska |
Tytuł | Zastosowanie narzędzi informatycznych w komunikacji wewnętrznej w przedsiębiorstwie |
Title | The use of IT tools in internal communication in an enterprise |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Communication tools used by the employees can be compared to a nervous system of any organization. Its lack or inadequacy entail serious consequences leading, in extreme cases, to loss of liquidity and bankruptcy. The study presents ways of internal communication in a large enterprise. The extent of their usefulness has been assessed and exemplified by pkt.pl Polish Telephone Directory. As a result of the surveys, the most effective – according to the employees – IT communication tools were chosen. |
Abstract | |
Cytowanie | Werenowska A. (2014) Zastosowanie narzędzi informatycznych w komunikacji wewnętrznej w przedsiębiorstwie.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 105: 75-82 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2014_n105_s75.pdf |
|
|
239. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Bojnec Š., Oliynyk O. Analiza porównawcza systemu finansowego w Słowenii i na Ukrainie
Autor | Štefan Bojnec, Olena Oliynyk |
Tytuł | Analiza porównawcza systemu finansowego w Słowenii i na Ukrainie |
Title | Comparative analysis of financial systems in Slovenia and Ukraine |
Słowa kluczowe | wskaźniki finansowe; system finansowy; analiza porównawcza; rolnictwo i finanse; Słowenia; Ukraina |
Key words | financial indicators; financial system; comparative analysis; agriculture and rural finance; Slovenia; Ukraine |
Abstrakt | W artykule przedstawiono analizę porównawczą odnoszącą się do wskaźników mobilizacji i oszczędności, zapewnienia informacji, ograniczania ryzyka oraz ładu korporacyjnego w kontekście funkcjonującego systemu finansowego w Słowenii i na Ukrainie. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdziły, że system finansowy w obu krajach oparty jest na bankach, ale wyższy poziom jego rozwoju odnotowano w Słowenii niż na Ukrainie. W Słowenii w okresie pogorszenia sytuacji gospodarczej i globalnego kryzysu finansowego odnotowano spadek wydajności systemu finansowego. Pośrednicy systemu finansowego odgrywają istotną rolę w gromadzeniu oszczędności, banki natomiast w całym systemie finansowym udzielały kredytów głównie przedsiębiorstwom. Kredyty odgrywają również istotą rolę w finansowaniu dużych firm na Ukrainie, w Słowenii natomiast finansują głównie rolnicze gospodarstwa rodzinne, które opierają swoją działalność także na pozarolniczych dochodach i dotacjach związanych z rozwojem obszarów wiejskich. |
Abstract | This paper analyses and compares indicators of mobilize and pool savings, information provision, risk sharing, and corporate governance for performance of financial system its functions in Slovenia and Ukraine. The results confirmed bank-based financial system in both countries, which is more advance in economically more developed Slovenia than in Ukraine. Slovenia has experienced deterioration in performance the post-economic and financial crisis period. Financial intermediaries play crucial roles for savings, while bank loans play crucial role for financing of enterprises. Loans play crucial role for financing of very large farms in Ukraine, while prevailing family farms in Slovenia importantly relies also on off-farm incomes and subsidies for agriculture and rural development. |
Cytowanie | Bojnec Š., Oliynyk O. (2014) Analiza porównawcza systemu finansowego w Słowenii i na Ukrainie.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 81-94 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n3_s81.pdf |
|
|
240. |
Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia, 2014 |
|
Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Autor | Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek |
Tytuł | Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia |
Title | Warsaw suburban zone. Selected issues |
Słowa kluczowe | obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja |
Key words | rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation |
Abstrakt | Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją. |
Abstract | This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication. |
Cytowanie | Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf |
|
|