Wyniki wyszukiwania

Autor	Jarosław Gołębiewski
Tytuł	Evolution of theory of marketing – a micro- and a macro approach
Title
Słowa kluczowe
Key words	micromarketing, macromarketing, the development of marketing theory
Abstrakt
Abstract	In the early 20th century, the pioneers of marketing theory attempted to define the scope of content of the new academic discipline of marketing. They looked at such concepts as functions, institutions, goods and, later, interregional trade. These approaches were considered an integral part of marketing as a whole. The paradigm shift that took place in the 1950s gave rise to many other schools: marketing management, marketing systems, consumer behaviour, macromarketing, social exchange and the history of marketing. A result of the growing fragmentation of the discipline was the increasing independence of individual schools, which focused mainly on their own narrow perspectives, neither attaching importance to the achievements of the remaining ones nor caring to integrate them into a coherent whole. Further development of marketing theory will require research focused not only on the managerial perspective, but taking into account the broader social and economic context.
Cytowanie	Gołębiewski J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2015_n1_s13.pdf

Autor	Dagmar Lesakova
Tytuł	Attributes of satisfaction with foodshops among older shoppers
Title
Słowa kluczowe
Key words	satisfaction, retail store, seniors, shopping experience
Abstrakt
Abstract	The purpose of this paper is to propose a framework that can be used to develop a clear and conceptually consistent, context-specific system for assessing older people’s satisfaction with the experience of food shopping. In particular, I suggest a method for identifying their satisfaction level with the shopping experience and discuss areas of satisfaction and perceived dissatisfaction in this segment of the population. I pose the question: “What are the areas in which seniors perceive dissatisfaction when shopping for foodstuffs?”. I also explore the influence of age and health condition on satisfaction levels. To identify satisfaction, 12 attributes of the internal and external store environments were reviewed by a sample of senior respondents, who were asked to rate the attributes for the food store where they regularly/most frequently shop. While the results indicate a general trend towards satisfaction, areas of dissatisfaction do exist, including with the aspects of price policy, internal store environment and staff courtesy. This suggests that retail managers should pay more attention to seniors, as not all older consumers perceive their needs to be satisfactorily met.
Cytowanie	Lesakova D.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2015_n1_s65.pdf

Autor	Karolina Bogucka, Anna Milewska
Tytuł	Municipal waste management as a local government task – legal and organizational challenges
Title
Słowa kluczowe
Key words	municipality, municipal waste, environmental policy
Abstrakt
Abstract	The article presents the organisational and legal conditions behind a municipal waste management system. The authors reviewed the subject literature on the functioning of local government and public services theory, focusing on municipal waste management. The paper also contains acts governing international and national law. They define, in the light of the central hierarchy of waste, the types and magnitude of necessary measures to be implemented in this area. They cover both requirements of quantity and quality.
Cytowanie	Bogucka K., Milewska A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2015_n2_s47.pdf

Autor	Franciszek Kapusta
Tytuł	Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego
Title	STRUCTURAL CHANGES OF POLISH SUGAR INDUSTRY
Słowa kluczowe	cukier, zasoby materialne, burak cukrowy, przetwarzanie
Key words	sugar, material resources, sugar beet, processing
Abstrakt	W opracowaniu scharakteryzowano: powstanie i rozwój cukrownictwa buraczanego i rolę obszarów Polski w tym procesie, procesy przemian bazy surowcowej i przetwórczej. Cukrownictwo buraczane zrodziło się na ziemiach polskich i przeszło głębokie zmiany; zarówno co do liczby fabryk cukru (cukrowni), jak i powierzchni uprawy buraków cukrowych oraz organizacji współpracy zakładów przetwórczych z producentami surowca. Liczba zakładów przetwórczych (cukrowni) ulegała zmianie, a tendencje zmian w tym zakresie były zmienne. Mamy do czynienia z falowaniem liczby cukrowni; wzrostu i zmniejszania się ich liczby, a następnie pod koniec XX w. rozpoczęcie procesu systematycznego - chociaż ze zmiennym natężeniem w czasie - zmniejszania liczby zakładów oraz zwiększania ich mocy przetwórczej. Podobnie falująco przebiegały zmiany bazy surowcowej. Rynek cukru w Unii Europejskiej jest regulowany, a produkcja kwotowana. Przyznana Polsce kwota produkcji cukru (1405,6 t) stwarza mniejsze zapotrzebowanie na buraki cukrowe, co generuje możliwości przeznaczania ich w większych ilościach na produkcję suszu (dla celów spożywczych i paszowych) oraz produkcji bioetanolu.
Abstract	The study characterized: emergence and development of the sugar beet processing and the role of Polish regions in this process; processes changes of resource base and processing base. Sugar beet processing was born on Polish soil and has undergone changes; both the number of sugar factories and the area under sugar beet and organization of cooperation processing plants with producers of raw materials. The number of processing plants has changed, and trends have been variable. We are dealing with a surge in number of sugar mills; growth and decline in their numbers, and then at the end of the twentieth century begin the process of systematic - although with varying intensity over time – reduction in the number of plants and increase in their processing capacity. The same pattern was observed in resource base. The sugar market in the European Union is regulated, and production limited by production quotas. The allocated amount of sugar production in Poland (1405.6 t) creates less need for sugar beet, which generates the possibility to allocate them in larger quantities for the production of dried (for food and feed), and the production of bioethanol.
Cytowanie	Kapusta F. (2015) Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 13(62): 53-62
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n62_s53.pdf

Autor	Ewa Stawicka
Tytuł	Poziom innowacyjności w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce
Title	The level of innovation in the sector of small and medium-sized enterprises in Poland
Słowa kluczowe	innowacje, konkurencyjność, sektor MSP
Key words	innovation, competitiveness, SMEs
Abstrakt	Wdrażanie innowacji w sektorze mikro, małych i średnich przedsiębiorstw nabiera ogólnego znaczenia. Każde przedsiębiorstwo narażone jest na ryzyko, co wynika z cią- głej zmienności otoczenia, w którym prowadzona jest działalność biznesowa. W dobie globalizacji konkurencyjność gospodarki jest zdeterminowana jej innowacyjnością rozumianą jako zdolność i motywacja przedsiębiorstwa do poszukiwania nowych koncepcji, pomysłów i wynalazków oraz wykorzystywania ich w praktyce1 . Innowacje są specyficznymi narzędziami przedsiębiorczości, działaniami, które nadają zasobom nowe możliwości ekonomiczne. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie danych na temat stanu sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) w Polsce oraz analiza ich potencjału innowacyjności. Analiza danych Eurostat, GUS, PARP pokazuje, że działalność innowacyjna nie jest domeną sektora MSP, ale widoczna jest znaczna poprawa w tym zakresie. W Polsce formuje się grupa innowacyjnych firm, która systematycznie zwiększa nakłady na działalność innowacyjną. Występuje również wzrost współpracy firm między sobą, rozwój sektora usługowego, lepsza świadomość znaczenia innowacji, wzrost prywatnych wydatków na badania i rozwój. Wciąż istnieje jednak obawa, że pomimo zmian nie są one wystarczające dla utrzymania wzrostu gospodarczego.
Abstract	The issue of improving the competitiveness in the sector of micro, small and medium-sized enterprises by implementing innovation becomes general meaning. The purpose of this article is to present data on the state of small and medium-sized enterprises in Poland and analysis of their potential for innovation. Analysis of data from Eurostat, GUS, PARP shows that innovative activity is not the domain of the SME sector, but seen significant improvements in this area. In Poland it formed a group of innovative companies, which constantly increases expenditures on innovation. There is also a growth business co-operation between them, the development of the services sector, a better awareness of the importance of innovation, the growth of private spending on research and development. However, there is concern that despite the changes they are not sufficient to sustain economic growth.
Cytowanie	Stawicka E.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n4_s119.pdf

Autor	Marcin Łuszczyk
Tytuł	Współczesna użyteczność doktryny ordoliberalnej
Title	Contemporary usefulness of ordoliberal doctrine
Słowa kluczowe	ordoliberalizm, polityka gospodarcza, zasady życia społecznego
Key words	ordoliberalism, economic policy, fundamentals of the social life
Abstrakt	Artykuł zawiera rozważania na temat współczesnej przydatności doktryny ordoliberalnej, do oceny której zastosowano analizę porównawczą wybranych doktryn ekonomicznych. Artykuł wpisuje się również w nurt poszukiwań modelu ustroju gospodarczego zapewniającego rozwój społeczno-gospodarczy w postkryzysowej rzeczywistości. Zdaniem autora, w ordoliberalizmie w stopniu najwyższym zakorzenione są podstawowe zasady życia społecznego, a te stanowią istotną determinantę jakości życia, także w wymiarze regionalnym i lokalnym.
Abstract	The article contains deliberations about the usefulness of ordoliberalism in the regional scale. A comparative analysis of contemporary economic doctrines was used for evaluation of the usefulness incorporated in the title. The article is also becoming part of a course of the search of the model of the economic system guaranteeing the social-economic development in postcrisis reality. According to of the author, in ordoliberalism fundamentals of the social life are rooted in the highest rank, and the ones constitute the essential determinant of life quality, in particular in the regional and local scale.
Cytowanie	Łuszczyk M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n3_s77.pdf

Autor	Katarzyna Domańska, Anna Nowak
Tytuł	Zmiany dochodowości gospodarstw rolnych w Polsce na tle Unii Europejskiej
Title	PROFITABILITY CHANGES AT RURAL FARMS IN POLAND ON THE BACKGROUND EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	dochodowość, gospodarstwo rolne, Polska, Unia Europejska
Key words	rural farms, profitability, Poland, European Union
Abstrakt	W artykule podjęto tematykę dochodowości towarowych gospodarstw rolnych w Polsce i Unii Europejskiej (UE) oraz zmian dochodowości w okresie 2004-2011. Celem opracowania jest ocena tych zmian w Polsce na tle pozostałych państw członkowskich Wspólnoty. Analizy dokonano na podstawie informacji gromadzonych w ramach europejskiego systemu zbierania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych FADN. W pracy poddano ocenie dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego w relacji do kosztów, wartości produkcji, wartości kapitału własnego, a także liczby zatrudnionych osób. Wyniki badań wykazały duże zróżnicowanie towarowych gospodarstw w UE ze względu na poziom dochodu, jego relacje do zaangażowanych nakładów oraz wielkości produkcji. W przypadku poziomu dochodu z gospodarstwa rolnego oraz jego relacji do osób pełnozatrudnionych z rodziny powyżej średniej unijnej znajdowały się kraje tzw. starej piętnastki (UE-15), natomiast poniżej średniej – nowe kraje członkowskie UE.
Abstract	This paper identifies and examines the profitability changes of rural farms in Poland on the background of other European Union’s member countries. An analysis was prepared basing upon information collected within European system - Farm Accountancy Data Network. Survey includes years 2004 and 2011. Paper makes an assessment of family farm income in relation to cost, production value, net worth, as well as family work units. The results of the survey show great differentiation of rural farms in European Union regarding income level and its relation to engaged input as well as output value. The countries of “old 15” gained higher level of income from farm and in relation to family work units comparing to Union average but “new “ member countries – below average. In relation to effectiveness rates based on income category from rural farm one could not observe so clear differences.
Cytowanie	Domańska K., Nowak A. (2014) Zmiany dochodowości gospodarstw rolnych w Polsce na tle Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 64-73
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s64.pdf

Autor	Lidia Luty
Tytuł	Wpływ akcesji Polski do Unii Europejskiej na rozwój rolnictwa ekologicznego
Title	IMPACT OF ACCESSION POLAND TO THE EUROPEAN UNION FOR THE DEVELOPMENT OF ORGANIC FARMING
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, model tendencji rozwojowej, prognoza
Key words	organic farming, model of development trends, forecast
Abstrakt	Dynamiczny rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce obserwuje się od 2004 roku. Wejście Polski do Unii Europejskiej przyniosło nowe mechanizmy wsparcia rozwoju tego systemu gospodarowania. Celem opracowania jest przedstawienie dynamiki wzrostu liczby i powierzchni gospodarstw ekologicznych, udziału powierzchni gospodarstw ekologicznych w użytkach rolnych ogółem oraz liczby przetwórni ekologicznych w Polsce w latach 2004-2012, a także wyznaczenie prognoz na trzy kolejne lata. Do oszacowania kierunków rozwoju badanego zjawiska wykorzystano metodę ekstrapolacji modeli tendencji rozwojowych. Ponadto, przedstawiono regionalne zróżnicowanie Polski pod względem wybranych cech charakteryzujących rozwój rolnictwa ekologicznego.
Abstract	Dynamic development of organic farming in Poland is observed since 2004. Polish accession to the European Union launched mechanisms which support development of this kind of management system. The aim of this study is to present the dynamics of growth of the number and size of organic farms, the participation of organic farms in the total number of farmlands and the number of organic ecological factories in Poland in the years 2004-2012 and the designation of the forecasts for the next three years. To designate the forecasts of investigated phenomena it was used extrapolation of models of development trends method. In addition, this article introduces regional differentiation in Poland in terms of selected characteristics, which describe development of organic farming.
Cytowanie	Luty L. (2014) Wpływ akcesji Polski do Unii Europejskiej na rozwój rolnictwa ekologicznego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 74-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s74.pdf

Autor	Piotr Sulewski
Tytuł	Transfer ryzyka z produkcji roślinnej do zwierzęcej w Polsce w opinii rolników
Title	RISK TRANSFER FORM CROP TO LIVESTOCK PRODUCTION AND ITS SIGNIFICANCE IN AGRICULTURE
Słowa kluczowe	ryzyko w rolnictwie, produkcja roślinna, produkcja zwierzęca, transfer ryzyka
Key words	agricultural risk, crop and livestock production, risk transfer between agricultural activities
Abstrakt	W opracowaniu podjęto problematykę nierozpoznanego dotychczas w literaturze przedmiotu zagadnienia transferu ryzyka z obszaru produkcji roślinnej na działalności zwierzęce. Badania przeprowadzono na reprezentatywnej próbie prawie 500 gospodarstw zajmujących się chowem zwierząt. Przeprowadzone badania wykazały, iż zjawisko transferu ryzyka ma charakter istotny statystycznie i dotyczy około połowy gospodarstw prowadzących produkcję zwierzęcą. Głównym powodem strat w produkcji zwierzęcej związanym z działalnościami roślinnymi okazały się spadki plonów roślin stanowiących źródło pasz. Przeprowadzone badania nie wykazały istotnego związku między stratami w produkcji zwierzęcej a elementami charakterystyki gospodarstwa, co wskazuje na ich incydentalny, a nie systematyczny charakter.
Abstract	In the paper an attempt to identification of unrecognized problem of risk transfer between crop and livestock production has been made. The survey consists of almost 500 Polish livestock farms. The research revealed that the problem of risk transfer between crops and livestock activities was statistically significant and about a half of livestock farms suffered due to losses in crops’ yields. The main transferred risk factor turned out to be losses in pastures production. In the research no farm characteristics connected with losses in animals has been found, what indicates for incidental rather than systematic risk in livestock production.
Cytowanie	Sulewski P. (2014) Transfer ryzyka z produkcji roślinnej do zwierzęcej w Polsce w opinii rolników.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 90-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s90.pdf

Autor	Jarosław Mikołajczyk
Tytuł	Skutki ekonomiczne sprzedaży ziemi w dużych obszarowo gospodarstwach polskiego FADN
Title	ECONOMIC EFFECTS OF THE SALE OF LAND ON LARGE-AREA FARMS OF POLISH FADN
Słowa kluczowe	dywestycje, sprzedaż ziemi, skutki ekonomiczne, gospodarstwa rolne, FADN
Key words	divestments, sale of land, economic impact, farms, FADN
Abstrakt	W artykule podjęto próbę wykorzystania ekonomicznych miar oceny ekonomicznych skutków działań dywestycyjnych w dużych obszarowo gospodarstwach rolnych polskiego FADN, które dokonały w 2005 r. sprzedaży ziemi. Sprzedaż była przedsięwzięciem obejmującym dużą powierzchnię. W wyniku dywestycji dochodziło do wyraźnego obniżenia dochodu z gospodarstwa rolniczego. Badania potwierdziły przydatność zmodyfikowanych (na potrzeby oceny dywestycji) miar oceny efektywności inwestycji służących do oceny ekonomicznych skutków sprzedaży ziemi. Miary wskazały jednoznacznie, że sprzedaż znacznych powierzchni przez gospodarstwa duże obszarowo jest przedsięwzięciem nieefektywnym z ekonomicznego punktu widzenia.
Abstract	The paper presents the attempt to use economic measures of assessment of divestments’ economic effects on large-area agricultural farms participating in the Polish FADN system, which made divestments regarding farmland in 2005. The average size of utilized agricultural area in the analyzed group was in the range 22.5 to 69.7 hectares. Over 50 percent of the farmland has been sold. As a result of those divestments a significant reduction in farm income from farming occurred. The analyses allowed to confirm the usefulness of measures of investment efficiency evaluation in estimating the economic consequences of land sale, modified for the purpose of divestment assessment. The data clearly indicated that the disposal of significant ratio of farmland is ineffective from an economic perspective.
Cytowanie	Mikołajczyk J. (2014) Skutki ekonomiczne sprzedaży ziemi w dużych obszarowo gospodarstwach polskiego FADN.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 119-126
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s119.pdf

Autor	Aleksandra Szelągowska
Tytuł	Zmiany w opodatkowaniu polskiego rolnictwa po akcesji Polski do Unii Europejskiej
Title	THE CHANGES IN THE TAXES SYSTEM IN POLISH AGRICULTURE AFTER INTEGRATION WITH EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	rolniczy system podatkowy, zmiany w opodatkowaniu polskiego rolnictwa, podatek VAT w rolnictwie
Key words	the tax system in polish agriculture, the changes in the agriculture taxes in Poland, Value Added Tax in agriculture
Abstrakt	Integracja Polski z Unią Europejską wymusiła zmiany w opodatkowaniu polskiego rolnictwa w zakresie podatku od towarów i usług, polegające na wprowadzeniu stawek podatku VAT dostosowanych do dyrektyw harmonizujących podatki pośrednie. Zmiany wprowadzone w podatku rolnym związane były z udzielaniem ulg w przypadku dofinansowania inwestycji w gospodarstwach rolnych ze środków unijnego budżetu i związaną z tym koniecznością zapewnienia braku podwójnego finansowania inwestycji. Niezbędne było również włączenie w proces przyznawania ulg i zwolnień w podatku rolnym unijnych zasad udzielania pomocy publicznej. Dalsze zmiany w opodatkowaniu rolnictwa powinny uwzględniać sytuację ekonomiczną i społeczną gospodarstw rolnych oraz konieczność zachowania wielkości przychodów jednostek samorządu terytorialnego z tego tytułu.
Abstract	Integration with European Union required from Poland to change Value Added Tax (VAT) on polish agriculture conducting VAT rates tailored to the directives harmonizing indirect taxes. The changes in the agriculture tax were related to the concessions granted for financing investments in agricultural holdings from the EU budget and therefore the need to provide no double financing for those investments. It was also necessary to include in this process the EU state aid rules. Further changes in agricultural taxes should also take into account the social and economic situation of house steads and the need of preserving the revenues from local government units.
Cytowanie	Szelągowska A. (2014) Zmiany w opodatkowaniu polskiego rolnictwa po akcesji Polski do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 123-131
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s123.pdf

Autor	Piotr Brzozowski, Krzysztof Zmarlicki
Tytuł	Pracochłonność i koszty pracy w produkcji jabłek w gospodarstwach z produkcją ekologiczną i konwencjonalną
Title	HUMAN LABOR CONSUMPTION AND LABOR COSTS FOR APPLE PRODUCTION AT ORGANIC AND CONVENTIONALLY MANAGED FARMS
Słowa kluczowe	jabłka, produkcja ekologiczna, nakłady pracy
Key words	apples, organic products, labor inputs
Abstrakt	Celem badań jest poznanie poziomu nakładów oraz kosztów pracy ludzi w produkcji konwencjonalnej i ekologicznej jabłek. Badania prowadzono w dwudziestu gospo­darstwach w centralnej Polsce w latach 2009-2013 – dwunastu z produkcją konwencjonalną i ośmiu z produkcją ekologiczną. Średnie plony jabłek w tym okresie wynosiły 25,9 t/ha w produkcji konwencjonalnej oraz 12,9 t/ha w produkcji ekologicznej. Nakłady pracy ludzkiej w sadzie z produkcją ekologiczną były o 12% wyższe niż w produkcji konwencjonalnej. W produkcji konwencjonalnej techniczna wydajność pracy wynosiła średnio 87 kg jabłek na 1 rbh, a w produkcji ekologicznej 39 kg na 1 rbh. Struktura nakładów pracy w dwóch badanych systemach produkcji była odmienna. W produkcji konwencjonalnej ponad 70% nakładów pracy pochłaniał zbiór jabłek. W produkcji ekologicznej na zbiór przypadało około 35% rbh zużytych na czynności w sadzie, a na pracochłonne zwalczanie chwastów – ponad 30%. Koszty pracy ludzi w sadzie, zarówno w odniesieniu do 1 ha, jak i 1 kg wyprodukowanych owoców, były wyższe w przypadku produkcji ekologicznej. Postęp nowych technologii i maszyn usprawniający walkę z chwastami powinien przynieść ograniczenie nakładów pracy w produkcji ekologicznej.
Abstract	The inputs of human labour for organic fruit production of apples and the consecutive production costs were evaluated and compared with conventional production for those fruits. The basis of research were data from twenty commercial fruit farms, twelve farms with conventional and eight with organic production. The re­search was conducted in the years 2009-2013. The apple yields for organic farms were two times lower than for conventional ones. The inputs of human labour per 1 ha were 12.1 % higher in the organic production of apples than in conventional one. The technical efficiency of labour was 87 kg of apples per 1 hour for the conventional system and only 39 kg per 1 hour for the organic one. The structure of labour inputs was quite different in both systems. In conventional production harvesting accounted for more than 70% of total labour inputs in orchards, in organic about 35%. Weed control and soil cultivation had almost the same share, accounting for over 30% of the total amount of labour inputs. The costs of human labor in orchards were higher for organic production, both on hectare and unit (kg) bases. The development of new machines and technical devices are necessary to reduce the high amount of human labour in Polish organic apple production and as a consequence, make it more profitable
Cytowanie	Brzozowski P., Zmarlicki K. (2014) Pracochłonność i koszty pracy w produkcji jabłek w gospodarstwach z produkcją ekologiczną i konwencjonalną.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 36-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s36.pdf

Autor	Tadeusz Filipiak
Tytuł	Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych
Title	CHANGES IN THE FACTORS OF PRODUCTION AND PRODUCTIVITY IN VEGETABLE FARMS
Słowa kluczowe	produktywność czynników produkcji, gospodarstwa warzywnicze
Key words	factor productivity, farm vegetable
Abstrakt	Celem głównym opracowania była ocena zmian czynników produkcji, w go­spodarstwach warzywniczych, a także określenie ich produkcyjności. Do badań wyodrębniono gospodarstwa warzywnicze, które uczestniczyły w systemie rachunkowości rolnej FADN. Wy­niki badań wskazały, iż gospodarstwa prowadzące produkcję polową dysponowały większymi zasobami ziemi i mniejszymi pracy, ale dwukrotnie większym majątkiem charakteryzowały się gospodarstwa uprawiające warzywa pod osłonami. Kapitał zastępuje czynnik ziemi, a produkcja nabiera charakteru quasi-przemysłowego. Przy dwukrotnie mniejszej powierzchni, około 50% większych nakładach pracy i dwukrotnie wyższej wartości majątku gospodarstwa prowadzące uprawy pod osłonami uzyskiwały trzykrotnie większą wartość produkcji. W gospodarstwach z uprawą polową warzyw wartość produkcji była silnie związana z powiększaniem zasobów wszystkich podstawowych czynników produkcji. Nie można wskazać przeważającego znaczenia jednego z nich. Powiększanie obszaru gospodarstwa związane było ze zwiększaniem zasobów pracy i powiększaniem majątku. Ważnym ustaleniem jest to, że wraz ze wzrostem zasobów zwiększała się wydajność pracy. W gospodarstwach uprawiających warzywa pod osłonami nie zaobserwowano wzrostu wydajności pracy wraz ze wzrostem wielkości gospodarstwa.
Abstract	The main objective of the study was to assess changes in the factors of production that occurred in the vegetable farms, and to determine their productivity. The study based on data from farms participated in Polish FADN. For the farms that based on field production the land is an important factor influencing the results. The results of research show that these holdings have greater resources of land, smaller labour capacity. However the vegetable farms that produce under the cover have been characterised by twice bigger value of property compared to producing on the fields. Additionally it has been found that in vegetable farms the capital replaces land factor, and the production becomes of a quasi-industrial nature. With twice smaller area, about half of the larger volume of work and twice the value of the property holdings with crops under cover worked out three times higher the value of production then these producing on the field. On the later farms, the value of field vegetable production was strongly associated with the increase of all basic factors of production, however one can not specify an overriding importance of one of them. Magnifying holding’s area was associated with increasing labour resources and enlarging the property. An important finding is that the higher the resources value is the resources’ efficiency increased too. In farms cultivating vegetables under cover, there was no increase in labour productivity with increasing farm size.
Cytowanie	Filipiak T. (2014) Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 51-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s51.pdf

Autor	Bożena Nosecka
Tytuł	Zewnętrzne uwarunkowania wzrostu eksportu owoców, warzyw i ich przetworów z Polski
Title	EXTERNAL CONDITIONS FOR DEVELOPMENT OF FRUIT EXPORTS, VEGETABLES AND THEIR PREPARATION
Słowa kluczowe	produkty ogrodnicze, uwarunkowania zewnętrzne, sytuacja na rynku świa­towym, obciążenia celne
Key words	horticultural products, external conditions, situation on global market, import duties
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie sytuacji na światowym rynku owoców i warzyw deserowych oraz przetworów owocowych i warzywnych ze szczególnym uwzględ­nieniem sytuacji na rynku produktów o największym udziale w krajowej produkcji i eksporcie produktów sektora ogrodniczego. Określono tendencje kształtowania się zapotrzebowania w podstawowych rejonach zbytu oraz tendencje wzrostu podaży na rynek światowy i poziom cen oferowanych przez głównych konkurentów Polski. Przedstawiono również system obciążeń celnych w imporcie realizowanym przez kraje odbierające polskie produkty. Przeprowadzone analizy pozwoliły na określenie wpływu sytuacji na rynku światowym na rozwój polskiego eks­portu wybranych produktów ogrodniczych. Główne tendencje na rynku światowym określono na podstawie wielkości z lat 2001-2012 zawartych w publikacjach FAO, Comtrade, USDA oraz Centrum Informatyki Handlu Zagranicznego i Centrum Analitycznego Administracji Celnej.
Abstract	The aim of the study was to present the situation on the global dessert fruit, vegetable and fruit and vegetable preparation markets. Products with the greatest share in both domestic output and exports from the horticultural sector were given special attention. Trends in development of demand, the increase of supply on the world market and in price levels offered by the main competitors of Poland were determined. Systems of import duties applied by the countries buying Polish products were also considered. The analysis enabled to estimate the influence of world market exports on the development of selected horticultural products. Analyses of the main tendencies prevailing on global market were based on the data for 2001-2012 period published by FAO, Comtrade, USDA and the Analytical Centre of Duty Administration.
Cytowanie	Nosecka B. (2014) Zewnętrzne uwarunkowania wzrostu eksportu owoców, warzyw i ich przetworów z Polski.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 133-144
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s133.pdf

Autor	Lidia Gunerka, Wioletta Wróblewska
Tytuł	Wpływ zmienności cen kwiatów ciętych i środków produkcji na sytuację ekonomiczną producentów kwiatów w Polsce w latach 2003-2012
Title	THE INFLUENCE OF PRICE VOLATILITY OF CUT FLOWERS AND MEANS OF PRODUCTION ON THE ECONOMIC SITUATION OF FLOWER PRODUCERS IN POLAND IN THE YEARS 2003-2012
Słowa kluczowe	cena, kwiaty cięte, środki produkcji
Key words	price, cut flowers, means of production
Abstrakt	W artykule dokonano oceny zmienności cen kwiatów ciętych w Polsce w latach 2003-2012 na tle zmian płac oraz cen wybranych środków produkcji. Ustalono, że istniał ścisły związek pomiędzy zmianami cen kwiatów oraz płac i środków produkcji. Za pomocą ekwiwalentów na­turalnych określono ogólne zmiany sytuacji ekonomicznej producentów w analizowanych latach. Analizę zmienności cen przeprowadzono w oparciu o podstawowe mierniki statystyczne, tj. średnią arytmetyczną, odchylenie standardowe, współczynnik zmienności, indeksy jednopodstawowe i łańcuchowe oraz przeanalizowano tempo średniorocznych zmian cen w badanym okresie, wyko­rzystując linię tendencji określoną metodą najmniejszych kwadratów. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że ceny kwiatów i środków produkcji w badanym okresie systematycznie wzrastały. Jednak tempo wzrostu cen środków produkcji było szybsze niż cen kwiatów. W analizowanym okresie w najkorzystniejszej sytuacji ekonomicznej byli producenci róż.
Abstract	An analysis of price volatility of cut flowers in Poland in the years 2003-2012 was conducted. The change of wage and prices of chosen means of production was considered. A correlation was observed between flower price changes and the wages and prices of means of production. An analysis was carried out into the variability of prices. Statistic parameters such as standard deviation, ratio of variability, one-basic indices, chain and rate of mid-year price changes were used. The results of the research indicate that the prices of cut flowers and means of production grew systematically in the investigated period. Means of production prices increased at a greater pace than flower prices.
Cytowanie	Gunerka L., Wróblewska W. (2014) Wpływ zmienności cen kwiatów ciętych i środków produkcji na sytuację ekonomiczną producentów kwiatów w Polsce w latach 2003-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 197-204
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s197.pdf

Autor	Paweł Kobus
Tytuł	Problem eliminacji trendów podczas oceny ryzyka produkcyjnego podstawowych roślin uprawnych
Title	The problem of trends elimination in the crop production risk assessment
Słowa kluczowe	plony roślin uprawnych, prognozowanie, trend, ryzyko
Key words	crops yields, prediction, risk
Abstrakt	Na podstawie danych dotyczących plonowania roślin uprawnych z wielu lat można potwierdzić występowanie systematycznych zmian w wysokości plonu na poziomie krajowym. W ocenie wielkości ryzyka produkcyjnego ogólną zmienność plonowania pomniejsza się o systematyczne zmiany wynikające z trendów w plonowaniu poszczególnych roślin uprawnych. W pracy podjęto próbę oceny zasadności takiego postępowania. W tym celu wyznaczono trendy plonowania podstawowych roślin uprawnych w Polsce i porównano jakość predykcji plonów opartych na wyznaczonych trendach oraz jakość predykcji plonów bazujących na średniej arytmetycznej. Jako miarę jakości predykcji przyjęto pierwiastek ze średniego kwadratu błędu predykcji. Badania wykazały, że stosowanie funkcji trendu do predykcji plonowania prowadzi przeciętnie do pogorszenia jakości predykcji o około 27%.
Abstract	Historical data of the crops yield confirms the existence of a systematic change of the average crops yield at the country level. During assessment of the production risk the overall variability of yield production is usually reduced by the variability attributed to a trend. The aim of the study was to assess the validity of such procedure. To do this, yield trends of basic crops in Poland were estimated. Afterward, the quality of the yield prediction based on the trends and the quality of the prediction based on the arithmetic mean were compared. As a measure of the prediction quality the square root of the mean squared prediction error was adopted. The study has shown that the use of the trend function leads, on average, to the lowering prediction quality by about 27%.
Cytowanie	Kobus P. (2014) Problem eliminacji trendów podczas oceny ryzyka produkcyjnego podstawowych roślin uprawnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 97-104
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s97.pdf

Autor	Anna Kłoczko-Gajewska, Piotr Sulewski
Tytuł	Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce
Title	Determinants of Taking out Insurance Against Losses in Agricultural Production in Poland
Słowa kluczowe	ubezpieczenia rolnicze, ryzyko w rolnictwie, awersja do ryzyka
Key words	agricultural insurance, risk in agriculture, farmers’ risk aversion
Abstrakt	Ubezpieczenia produkcji rolniczej stanowią jedno z głównych narzędzi zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Zakres ich stosowania w Polsce pozostaje ciągle niewielki, pomimo wsparcia systemu ubezpieczeniowego z budżetu państwa. W artykule podjęto próbę identyfikacji czynników mogących determinować fakt uczestnictwa rolników w systemie ubezpieczeń. Badania przeprowadzono w 2012 roku, a zebrany materiał dotyczył sytuacji z lat 2005-2011. Badaniami objęto zbiorowość ponad 400 gospodarstw prowadzących produkcję roślinną i mieszaną. Przeprowadzone analizy sugerują dużą złożoność uwarunkowań stosowania ubezpieczeń produkcyjnych. Bezdyskusyjnym czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo korzystania przez rolników z ubezpieczeń okazało się poniesienie straty w przeszłości.
Abstract	Insuring agricultural production is one of the main tools of risk management in agriculture. In Poland it is still not popular, despite subsidies from the state budget. The paper tries to present determinants of farmer’s participation in the insurance system. The analysis covered over 400 crop and mixed farms. The research was carried out in 2012 and refers to events that occurred between 2005 and 2011. It was revealed that reasons for taking out insurance are rather complex. The probability of buying insurance rises sharply if the farmer had faced significant loss in the past.
Cytowanie	Kłoczko-Gajewska A., Sulewski P. (2014) Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 127-135
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s127.pdf

Autor	Marcin Wysokiński
Tytuł	Ryzyko dochodowe w produkcji mleka w kontekście wybranych propozycji zmian w opodatkowaniu i ubezpieczeniach społecznych w rolnictwie
Title	Income risk of milk production in the context of selected proposals of in tax and social insurance changes in agriculture
Słowa kluczowe	dochody, ryzyko dochodowe, produkcja mleka, podatki w rolnictwie
Key words	income, income risk, milk production, taxes in agriculture
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono wrażliwość dochodów gospodarstw mlecznych na zmiany w opodatkowaniu rolnictwa i w systemie ubezpieczeń społecznych. Do analiz użyto danych pochodzących z bazy polskiego FADN za lata 2004-2009. Analizy i symulacje przeprowadzono w zależności od stopnia koncentracji produkcji. Oszacowane skutki zmian w opodatkowaniu rolnictwa i systemie ubezpieczeń społecznych rolników wykazały m.in. znaczący wzrost obciążeń badanych gospodarstw.
Abstract	The paper presents the sensitivity of dairy farm income to changes in taxation rate in agriculture and changes in social security system. In presented surveys the data from the Polish FADN database for the years 2004-2009 has been used. Analyses and simulations were conducted according to the degree of production concentration. The estimated effects of changes in the taxation in agriculture and in the farmers social insurance system have shown a significant increase in the income charge of surveyed households
Cytowanie	Wysokiński M. (2014) Ryzyko dochodowe w produkcji mleka w kontekście wybranych propozycji zmian w opodatkowaniu i ubezpieczeniach społecznych w rolnictwie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 153-160
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s153.pdf

Autor	Iryna Volodymyrivna
Tytuł	Ekspertyza ekonomiczna biznes planu jako instrumentu kontroli w ramach uzasadnienia realizacji projektu inwestycyjnego
Title	Economic expertise of a business plan as an instrument of control in the financial justification of an investment project
Słowa kluczowe	projekt inwestycyjny; ocena ryzyka inwestycyjnego; efektywność projektów inwestycyjnych
Key words	investment project; investment risk assessment; efficiency of investment projects
Abstrakt	W niniejszym artykule uzasadniono celowość przeprowadzenia ekspertyzy planu biznesowego, której składnikiem jest ekspertyza projektu inwestycyjnego w celu podjęcia ostatecznej decyzji o jego realizacji. Skupiono uwagę na kwestii oceny realnych inwestycji. Ustalono, że w trakcie przeprowadzenia ekspertyzy ekonomicznej projektu inwestycyjnego należy uwzględnić, że wykorzystanie miary ryzyka stosowanej do oceny inwestycji finansowych ma wiele wad: brak możliwości tworzenia przez przedsiębiorstwo rynkowego portfela inwestycji produkcyjnych; brak możliwości wyróżnienia ryzyka niesystemowego i systemowego; inwestycje produkcyjne nie są aktywami do sprzedaży.
Abstract	The article substantiates the role of economic expertise of a business plan, the integral part of which is the expertise of financial justification of an investment project, for making a final decision on its implementation. Special attention is devoted to the issue of real investment assessment, which remains controversial. The article underlines that in the course of economic expertise of financial justification of an investment project it is important to take into account that application of risk measures, used to evaluate the financial investment, will have a number of disadvantages if applied as a risk measure for real investment: a company’s market portfolio cannot consist of business investment; it is inappropriate to single out unsystematic and systematic risks; business investment are not traded assets.
Cytowanie	Volodymyrivna I. (2014) Ekspertyza ekonomiczna biznes planu jako instrumentu kontroli w ramach uzasadnienia realizacji projektu inwestycyjnego.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 5-12
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2014_n1_s5.pdf

Autor	Oleksandr Petrovych, Liliana Tarasivna
Tytuł	Konkurencyjność systemu przesyłu gazu na Ukrainie w kontekście innowacji i rozwoju inwestycji
Title	Ensuring the competitiveness of Ukraine’s gas transit system in the context of innovation and investment development
Słowa kluczowe	rurociągowy transport gazu; inwestycje; innowacje; koszty energii
Key words	gas transportations system; investment; innovation; energy costs
Abstrakt	W procesie rozwoju gospodarki rynkowej i zwiększenia procesów integracyjnych oraz postępującej globalizacji występuje konieczność znalezienia nowych metod, sposobów i kierunków wzrostu konkurencyjności dla wszystkich przedsiębiorstw. Na szczególną uwagę w tym zakresie zasługuje system przesy- łu gazu Ukrain?, który zapewnia energię i bezpieczeństwo ekonomiczne kraju w całości. Rurociągowy transport Ukrainy jest jednym z najstarszych i najdłuż- szych, a jego rozwój innowacyjno-inwestycyjny jest ważny w kształtowaniu jego konkurencyjności na rynku światowym. Artykuł prezentuje model wpływu innowacyjno-inwestycyjnego potencjału rurociągu na jego konkurencyjność oraz określa zależność między innowacjami i inwestycjami. Na podstawie przeprowadzonych badań zidentyfikowano kluczowe obszary działalności innowacyjnej i kierunki inwestowania. W przeprowadzonych badaniach zostały wyróżnione dwa poziomy hierarchiczne zapewniające kompleksowość inwestycyjno-innowacyjnej działalności systemu rurociągowego. Głównym, innowacyjnym kierunkiem jest modernizacja systemu rurociągowego według zasad oszczędzania energii.
Abstract	In the development of market economy and increasing of integration and globalization became necessary to find new methods, ways and areas of improvement of competitiveness of all businesses. Of particular note in this respect deserves Ukraine’s gas transportation system that provides energy and economic security of the State as a whole. Since the pipeline network in Ukraine is one of the oldest and longest among European gas networks, so it innovation and investment development is a determining factor in shaping its competitiveness in the global market. The article reflects the influence model of innovation and investment potential on its competitiveness, and also the relationship between innovation and investment on the basis of what defines the main directions of innovative activities and investments. The study singled out two hierarchical levels of innovation and investment GTS. Result the research shows that the main direction of innovation, which should be used to enhance the competitiveness of the Ukrainian gas transportation system, is considering upgrading it saving measures.
Cytowanie	Petrovych O., Tarasivna L. (2014) Konkurencyjność systemu przesyłu gazu na Ukrainie w kontekście innowacji i rozwoju inwestycji.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 23-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2014_n1_s23.pdf