Zawojska T. Arystotelesowska koncepcja człowieka podstawą racjonalnej działalności gospodarczej
Autor | Teresa Zawojska |
Tytuł | Arystotelesowska koncepcja człowieka podstawą racjonalnej działalności gospodarczej |
Title | Aristotelian conception of a human being as the foundation of rational economic activity |
Słowa kluczowe | Arystoteles, ekonomika, człowiek, byt zmysłowo-rozumny |
Key words | Aristotle, economics, human being, sensual and rational being |
Abstrakt | W artykule podjęto zagadnienie związku zachodzącego między wyznaczonym celem działalności gospodarczej a wcześniej przyjętą (implicite lub explicite) koncepcją człowieka. Analiza dzieł Stagiryty pokazuje, że u podstaw działalności wytwórczej pojmowanej nie jako cel sam w sobie, lecz jako narzędzie wspomagające rozwój naturalnych ludzkich potencjalności, stoi arystotelesowska koncepcja człowieka. Stagiryta zdefiniował człowieka jako istotę żyjącą (tj. cielesną), która posiada rozum. Oznacza to, że życie ludzkie postrzegał jako rozpięte między dwoma biegunami: zmysłowością wspólną ze światem zwierzęcym a rozumnością właściwą tylko człowiekowi, dzięki której transcenduje ową zmysłowość. Stąd Arystotelesowskie przekonanie, że wszelkie działania, w tym działania ekonomiczne, powinny uwzględniać transcendentny charakter bytu ludzkiego, nakierowanego na realizację celu, jakim jest rozwój ludzkiej rozumnej natury. |
Abstract | This article analyses the link between the goal of economic activity and the adopted (explicitly or implicitly) concept of the human being. The analysis of the Aristotle’s works shows that productive activity conceived not as a goal in itself but as a tool supporting the development of natural human potential is based on Aristotelian concept of a human being. Aristotle defined the human being as a living creature (i.e. bodily creature) endowed with reason. This means that he perceived human life stretched between the two extremes: the sensuality common with the animal life and rationality proper solely to the human being, thanks to which the sensuality is transcended. Thus Aristotelian conviction that all activity, including economic activity should take into account the transcendent nature of the human being inclined toward realisation of the goal, which is the development of the rational human nature. |
Cytowanie | Zawojska T. (2017) Arystotelesowska koncepcja człowieka podstawą racjonalnej działalności gospodarczej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 5-18 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2017_n117_s5.pdf |
|
|
Drozdowicz Z. Krytycyzm czy dogmatyzm w nauce?
Autor | Zbigniew Drozdowicz |
Tytuł | Krytycyzm czy dogmatyzm w nauce? |
Title | Criticism or dogmatism in science? |
Słowa kluczowe | dogmatyzm, krytycyzm, Platon, Arystoteles, Erazm z Rotterdamu, Descartes, Voltaire, ekonomia brytyjska |
Key words | dogmatism, criticism, Plato, Aristotle, Erasmus, Descartes, Voltaire, British economy |
Abstrakt | W rozważaniach pokazano, że nauce służył zarówno określony rodzaj krytycyzmu, jak i dogmatyzmu. Jednak to, który z nich lepiej i w jaki sposób zależało od wielu okoliczności historycznych. Wskazanie na występujące w tym procesie prawidłowości wymaga odwołania się do określonych tradycji. Przywołano przykłady krytycyzmu i dogmatyzmu występujące w tradycjach starożytnych, odrodzeniowych i nowożytnych. Generalizując wskazano, że raz historyczne wahadło wychylało się bardziej w kierunku krytycyzmu, innym razem w kierunku dogmatyzmu. Bywało tak, że radykalnemu krytycyzmowi towarzyszył dosyć radykalny dogmatyzm. Bywało jednak również tak, że zarówno pierwszy, jak i drugi z nich był dosyć łagodny i dobrze to służyło nauce, a nawet przyczyniło się (czego przykładem jest pojawienie się ekonomii jako nauki) do narodzin nowoczesnej dyscypliny naukowej. |
Abstract | In these remarks I consequently try to show that science was being pushed forward by criticism, and dogmatism as well. Nevertheless the fact, which did it in a better manner and in which manner was often a result of historical context. Pointing the patterns occurring within this process demands a relation to certain traditions. I recall here examples of criticism and dogmatism present in ancient, renaissance and modern traditions. As a generalization we might say, that the historical pendulum at one occasion went towards criticism and at another towards dogmatism. There were also situations when radical criticism was being accompanied by radical dogmatism. There were also situations when both approaches were very gentle in their appearance and this served science very well, and even contributed to the birth of a modern scientific discipline (here as an example may serve the emergence of economics as science). |
Cytowanie | Drozdowicz Z. (2010) Krytycyzm czy dogmatyzm w nauce?.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 30-42 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n2_s30.pdf |
|
|