1. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2019 |
|
Podlińska O., Zając A. Przemiany przetwórstwa spożywczego na tle przemysłu w Polsce z uwzględnieniem przemian własnościowych
Autor | Olga Podlińska, Adam Zając |
Tytuł | Przemiany przetwórstwa spożywczego na tle przemysłu w Polsce z uwzględnieniem przemian własnościowych |
Title | Transformation of the Food Industry against the Background of Industry in Poland Considering Ownership Changes |
Słowa kluczowe | przetwórstwo spożywcze, przemysł, formy własności, spółdzielczość, spółdzielczość gminna |
Key words | food processing, industry, ownership forms, cooperatives, communal cooperative |
Abstrakt | Przemysł spożywczy zajmuje ważne miejsce w polskiej i unijnej gospodarce. Należy on do najszybciej rozwijających się części gospodarki żywnościowej. Jest działem gospodarki, w którym dokonały się głębokie przekształcenia strukturalne. Celem niniejszego opracowania jest wskazanie przemian, które dokonały się w polskim przemyśle spożywczym. Przedstawione one zostały w wybranych latach z perspektywy czasowej 1995-2016. Odniesiono się również do przemian własnościowych jakie dokonały się w tym okresie. W części empirycznej wykorzystano dane z Roczników Statystycznych Przemysłu Głównego Urzędu Statystycznego. Na ich podstawie wskazano m.in. udział przetwórstwa spożywczego w produkcji sprzedanej przemysłu jak również zwrócono uwagę na zatrudnienie i podmioty prowadzące działalność gospodarczą w dziale przetwórstwa spożywczego. |
Abstract | The food industry is an important sector of the Polish and EU economies. It is one of the fastest-growing areas of the food economy. It is a section of the economy in which deep structural changes took place. The aim of this study is to indicate changes which took place in the Polish food industry. They are presented in selected years from 1995 to 2016. Also described are the ownership changes that took place during this period. On the empirical side, data from the Statistical Yearbooks of the Central Statistical Office of Industry were used. On this basis was presented the share of food processing in sold production of industry, as well as employment and entities conducting business activity in the food processing department. |
Cytowanie | Podlińska O., Zając A. (2019) Przemiany przetwórstwa spożywczego na tle przemysłu w Polsce z uwzględnieniem przemian własnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 140-150 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2019_T19(34)_n2_s140.pdf |
|
|
2. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Bednarz J., Zuba-Ciszewska M. Produkcja mleka ekologicznego w Polsce. Koncentracja czy rozproszenie?
Autor | Jacek Bednarz, Maria Zuba-Ciszewska |
Tytuł | Produkcja mleka ekologicznego w Polsce. Koncentracja czy rozproszenie? |
Title | Organic Milk Production in Poland. Concentration or Dispersion? |
Słowa kluczowe | produkcja, mleko ekologiczne, regiony, koncentracja, Indeks Herfindahla-Hirschmana, metoda unitaryzacji zerowanej |
Key words | production, organic milk, regions, concentration, Herfindahl-Hirschman Index, zero unitarization method |
Abstrakt | W produkcji ekologicznego mleka w Polsce specjalizują się regiony o niewielkim udziale w produkcji tego surowca ogółem w kraju. Pomiar koncentracji stanowi jedno z kluczowych zagadnień w badaniach nad ekonomicznymi strukturami zjawisk rynkowych. Celem pracy było zbadanie stopnia koncentracji rynku mleka ekologicznego na tle rynku mleka ogółem, a także próba odpowiedzi na pytanie o możliwość wskazania regionów specjalizujących się w produkcji mleka ekologicznego. Badanie przeprowadzono przy pomocy klasycznego indeksu Herfindahla-Hirschmana oraz zmodyfikowanej wersji formuły metody unitaryzacji zerowanej. Uzyskane wyniki wskazują na umiarkowany stopień koncentracji rynku mleka ekologicznego. Jednocześnie, przy wykorzystaniu metody z zakresu porządkowania liniowego, możliwa jest jednoznaczna identyfikacja regionów, w których produkcja mleka ekologicznego ma większe znaczenie ekonomiczne. |
Abstract | Regions specialized in the organic milk production in Poland represent a small share in the total production of this raw material within the country. Measurement of concentration is one of the key issues in research on the economic structures of market phenomena. The aim of the work was to examine the degree of concentration of the organic milk market in the context of the total milk market, as well as an attempt to answer the question about the possibility of indicating regions specializing in the production of organic milk. The study was carried out using the classical Herfindahl-Hirschman index. A modified version of the formula of the zero unitarization method was also used. The obtained results indicate a moderate degree of concentration of the organic milk market. At the same time, using the modified zero unitarization method, it is possible to clearly identify regions in which the production of organic milk has more economic significance. |
Cytowanie | Bednarz J., Zuba-Ciszewska M. (2018) Produkcja mleka ekologicznego w Polsce. Koncentracja czy rozproszenie?.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 112-121 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n4_s112.pdf |
|
|
3. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Mroczek R. Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym w Polsce na przełomie XX/XXI wieku
Autor | Robert Mroczek |
Tytuł | Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym w Polsce na przełomie XX/XXI wieku |
Title | The Position of the Food Industry in Poland’s Food Chain at the Turn of the 20th to the 21st Century |
Słowa kluczowe | rynek, przemysł spożywczy, przetwórstwo żywności, rolnictwo, handel, konsument |
Key words | market, food industry, food processing, agriculture, trade, consumer |
Abstrakt | Przemysł spożywczy jest jednym z głównych ogniw (członów) gospodarki żywnościowej. Jest on największym odbiorcą nieprzetworzonych surowców rolnych, a zarazem głównym dostawcą żywności do sfery handlu (hurtowego i detalicznego). Znaczenie przemysłu spożywczego wzrasta też z tego powodu, że firmy przetwórcze często integrują podmioty biorące udział w procesie produkcji żywności od przysłowiowego pola do stołu. Sprzyja temu wzrost towarowości polskiego rolnictwa oraz rosnący popyt na żywność wysoko przetworzoną. W ostatnich latach przewagę w relacjach handlowych zyskały duże sieci handlowe (głównie z kapitałem zagranicznym), które często narzucają warunki sprzedaży dostawcom żywności (firmom spożywczym, producentom rolnym). |
Abstract | The food industry is one of the main elements of the food economy. It is the biggest consumer of raw agricultural materials, and at the same time a primary input into the wholesale trade and retail market. The significance of the food industry is also growing, due to the fact that processing plants often integrate the entities that participate in food manufacturing processes, from the proverbial “field to table.” The high quality of Polish agriculture and the increasing demand for highly-processes foods is adding to the growth of the industry. In recent years, large retail chains have gained an advantage in trade relations (mainly with foreign capital). They often impose conditions for the sale of food suppliers (food companies and agricultural producers). |
Cytowanie | Mroczek R. (2018) Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym w Polsce na przełomie XX/XXI wieku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 23-37 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n4_s23.pdf |
|
|
4. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Jakubowska D., Wierzejski T. Ocena koncentracji produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w Polsce i krajach Unii Europejskiej
Autor | Dominika Jakubowska, Tomasz Wierzejski |
Tytuł | Ocena koncentracji produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w Polsce i krajach Unii Europejskiej |
Title | Evaluation of Market Concentration of Regional and Traditional Food Production in Poland and European Union Countries |
Słowa kluczowe | systemy ochrony jakości, oznaczenia geograficzne, produkcja żywności, koncentracja rynku |
Key words | quality protection systems, geographical indications, food production, market concentration |
Abstrakt | Celem pracy była ocena koncentracji produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w Unii Europejskiej (UE) ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Analizy dokonano na podstawie danych pochodzących z europejskich baz DOOR, E-BACCHUS, E-SPIRIT DRINKS oraz danych IJHARS. Opisano i przeanalizowano różne kategorie regionalnych i tradycyjnych produktów zarejestrowanych w Polsce jak i innych krajach UE wykorzystując indeks koncentracji Herfindahhl-Hirschman. Otrzymane wyniki dowiodły, że koncentracja produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w UE jest duża, a większość zarejestrowanych oznaczeń geograficznych produktów pochodzi z krajów basenu Morza Śródziemnego, na które przypada niemal trzy czwarte wszystkich unijnych rejestracji. Polska posiada niewielki udział w analizowanym rynku. W ujęciu regionalnym w Polsce odnotowano względnie wysoką koncentrację produkcji. Wyraźnie wyższą wartość wykazano dla koncentracji producentów tych produktów. |
Abstract | The purpose of the work was to assess the concentration of regional and traditional food production in the European Union (EU) with particular emphasis on Poland. The analysis was made on the basis of data from the European DOOR databases, E-BACCHUS, E-SPIRIT DRINKS and IJHARS data. Various categories of regional and traditional products registered in Poland and other EU countries were described and analyzed using the Herfindahhl-Hirschman concentration index. The results obtained showed that the concentration of regional and traditional food production in the EU is high, and the majority of registered geographical indications originate from the Mediterranean, which accounts for almost three quarters of all EU registrations. Poland has a small share in the analyzed market. In regional terms, Poland has a relatively high concentration of production. A clearly higher value was demonstrated for the concentration of producers of these products. |
Cytowanie | Jakubowska D., Wierzejski T. (2018) Ocena koncentracji produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w Polsce i krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 3: 144-155 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n3_s144.pdf |
|
|
5. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Krawczak M. Wartość dodana na wybranych gałęziach polskiego rynku żywnościowego
Autor | Marcin Krawczak |
Tytuł | Wartość dodana na wybranych gałęziach polskiego rynku żywnościowego |
Title | Value Added on Selected Branches of the Polish Food Market |
Słowa kluczowe | wartość dodana, przemysł spożywczy, łańcuch marketingowy żywności, rachunek zysków i strat |
Key words | value added, food industry, food marketing chain, income statement |
Abstrakt | Pojęcie wartości dodanej nie jest jednolite. W literaturze można znaleźć kilka odmiennych od siebie definicji. Część z nich zostały przedstawione w niniejszym artykule artykułu wraz z różnymi metodami jej obliczania. Analizie poddano dynamikę wartości dodanej, gdzie stwierdzono, że z badanych gałęzi przemysłu spożywczego najlepiej rozwija się „Produkcja wyrobów z mięsa, włączając wyroby z mięsa drobiowego”. Następnie określono udział wartości dodanej w wielkości sprzedaży, udział poszczególnych składników w samej wartości dodanej oraz obliczono i zinterpretowano współczynniki zmienności tych składników. Ponadto zbadano wydajność w wytwarzaniu wartości dodanej na jednego pracownika, gdzie nie tylko najlepszą wydajnością, ale także najszybciej poprawiającą się wydajnością w analizowanym okresie stwierdzono w gałęzi przemysłu „Wytwarzanie produktów przemiału zbóż”. |
Abstract | The notion of added value is not uniform. Several definitions can be found in the literature. Some of them are presented in this article, along with various methods of its calculation. The analysis of the added-value dynamics was analyzed, where it was found that the most studied branches of the food industry were under the category of "Production of meat products, including products from poultry meat". Next, the share of value added in the sales volume, the share of individual components in the added value itself was determined and the coefficients of variation of these components were calculated and interpreted. In addition, the efficiency in the production of added value per employee was examined, where not only the best performance, but also the fastest improving efficiency in the analyzed period was found in the industry category "Manufacture of grain mill products". |
Cytowanie | Krawczak M. (2018) Wartość dodana na wybranych gałęziach polskiego rynku żywnościowego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 3: 187-195 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n3_s187.pdf |
|
|
6. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Kuziemska B., Pakuła K., Pieniak-Lendzion K., Trębicka J. Produkcja jabłek w Polsce – aspekty środowiskowe, ekonomiczne i logistyczne
Autor | Beata Kuziemska, Krzysztof Pakuła, Krystyna Pieniak-Lendzion, Joanna Trębicka |
Tytuł | Produkcja jabłek w Polsce – aspekty środowiskowe, ekonomiczne i logistyczne |
Title | The production of apple in Poland – environmental, economics and logistics aspects |
Słowa kluczowe | jabłka, rynek, produkcja, opłacalność, perspektywy rozwoju |
Key words | apples, market, production, profitability, development perspectives |
Abstrakt | Celem pracy była ocena warunków środowiskowo-ekonomicznych uprawy jabłek w Polsce, w tym warunków glebowo-klimatycznych, poziomu produkcji i jej opłacalności oraz struktury zagospodarowania na podstawie materiałów źródłowych za pomocą metody opisowej i porównawczej. Polska ze względu na swoje dobre warunki glebowo-klimatyczne jest największym producentem jabłek w Unii Europejskiej i jednym z większych w skali świata. W strukturze zagospodarowania tych owoców dominuje przetwórstwo (produkcja soku zagęszczonego), następnie export i bezpośrednie spożycie. Zwiększenie wartości współczynnika opłacalności produkcji jabłek wymaga stałej optymalizacji warunków uprawy, wprowadzenia koncepcji logistyki do sprawnego zarządzania zaopatrzeniem, produkcją i dystrybucją oraz poszukiwania nowych rynków zbytu i efektywnych sposobów zagospodarowania nadpodaży owoców. |
Abstract | The aim of this paper was to assess the environmental and economic conditions of apple cultivation in Poland, including soil and climate conditions, production level and its profitability, the structure of management based on source materials using a descriptive and comparative method. Due to good soil and climatic conditions, Poland is the largest producer of apples in the EU and one of the largest in the world. In the utilization structure of these fruits is dominated by food processing (especially production of concentrated juice), followed by export and direct consumption. Increasing the values of profitability production index, requires optimization of cultivation conditions, introduction of the logistics concept for efficient management of supply, production and distribution as well as searching for new markets and effective ways of managing the oversupply of fruit. |
Cytowanie | Kuziemska B., Pakuła K., Pieniak-Lendzion K., Trębicka J. (2018) Produkcja jabłek w Polsce – aspekty środowiskowe, ekonomiczne i logistyczne.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 81-93 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n122_s81.pdf |
|
|