Wyniki wyszukiwania

Autor	Ewa Frąckiewicz, Edyta Rudawska, Małgorzata Wiścińska
Tytuł	SUSTAINABLE MARKETING MIX – THE BASIC ASSUMPTIONS
Title
Słowa kluczowe	marketing, zrównoważony rozwój, instrumenty marketingowe
Key words	marketing, sustainable development, marketing instruments
Abstrakt	Rosnące znaczenie koncepcji zrównoważonego rozwoju znajduje swoje konsekwencje w polityce marketingowej współczesnych organizacji, zarówno na poziomie mikro jak i makro. W ostatnich latach pojawiła się koncepcja zrównoważonego marketingu. Koncentruje się ona na konieczności zaspokajania potrzeb z zyskiem, przy jednoczesnym tworzeniu, komunikowaniu i dostarczaniu wartości dla konsumentów, partnerów i społeczeństwa. Dążąc do kreowania wartości o charakterze społecznym, etycznym i/lub środowiskowym przy zachowaniu efektywności ekonomicznej marketing jest postrzegany jako aktywność umożliwiająca realizację koncepcji zrównoważonego rozwoju na poziomie przedsiębiorstwa. Artykuł wpisuje się w aktualną dyskusję na temat nowej koncepcji zarządzania, w tym koncepcji zarządzania marketingowego. Celem opracowania jest określenie wpływu koncepcji zrównoważonego rozwoju na charakter instrumentarium marketingowego oddziaływania współczesnych organizacji. Artykuł ma charakter przeglądowy i został przygotowany w oparciu o analizę najnowszej literatury przedmiotu.
Abstract	The growing importance of sustainable development concept finds its consequences in companies’ marketing policy, on both micro and macro level. A new concept of sustainable marketing has emerged. It focuses on the necessity of satisfying the needs with profit, while creating, communicating and delivering value for consumers, partners and the society. Therefore concentrating activities on achieving values of social, ethical and / or environmental character, while maintaining economic efficiency, marketing can be seen as an activity, which enables the implementation of sustainable development at a company level. The article fits into the current discussion on the new management concept, including marketing activities. The goal was to identify the impact of sustainable development on marketing tools of modern organizations. The article is a review and has been prepared based on an analysis of recent literature.
Cytowanie	Frąckiewicz E., Rudawska E., Wiścińska M. (2016) SUSTAINABLE MARKETING MIX – THE BASIC ASSUMPTIONS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 15(64): 130-138
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2016_n64_s130.pdf

Autor	Magdalena Olejniczak
Tytuł	Model zakupu produktów żywnościowych opatrzonych oświadczeniami żywieniowymi i zdrowotnymi
Title	The purchase model of food products with nutrition and health claims
Słowa kluczowe	zachowania konsumentów, proces zakupowy, oświadczenia żywieniowe, oświadczenia zdrowotne
Key words	consumer behavior, purchasing process, nutrition claims, health claims
Abstrakt	W dobie rozwoju chorób cywilizacyjnych oraz wzrostu dbałości o zdrowie konsumenci zmieniają swój schemat żywienia, czego rezultatem są między innymi poszukiwania żywności przynoszącej im określone korzyści. Wynikiem tego procesu jest pojawianie się innowacyjnych propozycji żywności, w tym produktów zawierających oświadczenia żywieniowe i zdrowotne. Wiedza o potrzebach i zachowaniach konsumenta jest przy tym bardzo istotna, gdyż warunkuje ona między innymi osiągnięcie sukcesu w działalności przedsiębiorstwa. W artykule przedstawiono propozycję modelu zakupu produktów opatrzonych oświadczeniami żywieniowymi i zdrowotnymi na podstawie zrealizowanych badań.
Abstract	In the era of civilization diseases and the growth of health care consumers change their feeding scheme, resulting in searching for food products bringing them certain benefits. In consequence, innovative types of food emerge, including products with nutrition and health claims. The knowledge about the consumer’s needs and behavior is very important for the enterprises, because it determines, among others, success in business. The article proposes a purchase model of products bearing nutrition and health claims which was based on own carried out research.
Cytowanie	Olejniczak M. (2016) Model zakupu produktów żywnościowych opatrzonych oświadczeniami żywieniowymi i zdrowotnymi.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 114: 69-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n114_s69.pdf

Autor	Piotr Cyrek
Tytuł	Kluczowe cechy pracowników w rozwoju przedsiębiorstw handlowych
Title	The key features of employees influencing the development of trade enterprises
Słowa kluczowe	handel detaliczny, pracownicy, kluczowe cechy pracowników, polityka personalna
Key words	retail trade, employees, key features of employees, personnel policy
Abstrakt	Głównym celem artykułu było określenie kluczowych cech pracowników istotnych dla funkcjonowania firm handlowych prowadzących sprzedaż detaliczną na obszarze województwa podkarpackiego. Realizacji tego celu podporządkowano kategoryzację firm handlowych, która miała umożliwić poszukiwanie takich cech pracowników, które pozwalały uzyskać korzystniejsze rezultaty ekonomiczne. Zweryfikowano, jakie cechy obecnych i potencjalnych pracowników odznaczają się szczególnym zainteresowaniem menedżerów podmiotów handlowych klasyfikowanych według tradycyjnych charakterystyk, takich jak miejsce funkcjonowania czy liczba osób pracujących oraz z uwzględnieniem opisu sytuacji rynkowej. Badanie przeprowadzono, wykorzystując autorski blankiet kwestionariusza. Wywiady bezpośrednie w 300 przedsiębiorstwach handlu detalicznego przeprowadzono w dwóch kwartałach na przełomie 2013 i 2014 roku. Analiza prowadzona jest z uwzględnieniem szeregu cech podmiotów, które przyjęto jako kryteria klasyfikacyjne. Uzyskane wyniki pozwalają na uogólnienie, że menedżerowie za kluczowe kompetencje pracowników uważają przede wszystkim doświadczenie zawodowe, aktywność, własną inicjatywę oraz umiejętności organizacyjne. Rzadko uznawano za podstawę prowadzenia działalności handlowej kierunek i poziom wykształcenia oraz kursy specjalistyczne pracowników. Podmioty o najwyższych wskaźnikach rentowności przychodów brutto, poza doświadczeniem, relatywnie częściej kierowały się w budowaniu kadr aktywnością oraz elastycznością pracowników, upatrując w nich szansy na konkurencyjność i efektywność rynkową.
Abstract	The main aim of the paper was to specify features of employees that are the key ones for retailers selling products in Podkarpackie region. To do this, the retailing entities were categorized in a way allowing to search for employees’ features resulting in better economic results. The enterprises were cathegorised according to the place of activity and number of employees, taking into consideration the potential employees that gain a special interest of managers were identified. Direct interviews were carried out, with the use of an original questionnaire form, in 300 retailing enterprises in two quarters in a turn of 2013 and 2014 year. The analysis concerns many characteristics of the entities that were adopted as classifying criteria. The results show that professional experience, active attitude, personal initiative and organizational abilities are seen by managers as key competences of the employees. The level and type of education and professional training were rarely acknowledged as a base for retailing activity. The entities with the highest indicators of gross sale profitability were relatively more likely to consider also activity and elasticity of the employees while hiring people, as they perceived these features as a chance for rising the company’s competitiveness and market efficiency.
Cytowanie	Cyrek P. (2016) Kluczowe cechy pracowników w rozwoju przedsiębiorstw handlowych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 113: 105-116
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n113_s105.pdf

Autor	Monika Zielińska-Sitkiewicz
Tytuł	Zastosowanie metod wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej do prognozowania upadłości wybranych spółek sektora spożywczego
Title	Application of multivariate discriminant analysis for prediction of bankruptcy of selected food industry companies
Słowa kluczowe	polski rynek spożywczy, firma spożywcza, wskaźniki finansowe, analiza dyskryminacyjna
Key words	Polish food market, food company, financial ratios, discriminant analysis
Abstrakt	Przedsiębiorstwa, w warunkach konkurencji wolnorynkowej, powinny szybko i elastycznie reagować na zmiany i perturbacje w niestabilnej gospodarce. Podmioty, które nie są w stanie nadążyć za bieżącymi zmianami wchodzą na ścieżkę kryzysu w firmie, której ostatnim etapem może stać się upadłość. W pracy przedstawiono próbę wykorzystania i oceny trzech polskich modeli wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej oraz najwrażliwszych wskaźników finansowych, zaproponowanych w WWSWO P. Antonowicza (2007), w zakresie prognozowania zagrożenia upadłością. Analizę przeprowadzono dla lat 2008–2014. Do badania wybrano 15 firm sektora spożywczego, notowanych na rynku głównym GPW w Warszawie, których rachunek zysków i strat sporządzany jest w układzie kalkulacyjnym.
Abstract	On the free market, the companies should quickly and flexibly react to changes and perturbations in the unstable economy. Entities, which are not able to keep up with the changes, enter the path of crisis, whose last stage may be bankruptcy. The paper attempts to use and evaluate three of Polish models of the multivariate discriminant analysis and the most sensitive financial ratios proposed in the prediction models by P. Antonowicz (2007) in forecasting the risk of bankruptcy. The analysis was conducted for the years 2008–2014. 15 food industry companies, listed on the main market of the Warsaw Stock Exchange and preparing profit and loss account with the use of the calculation model, were analysed.
Cytowanie	Zielińska-Sitkiewicz M. (2016) Zastosowanie metod wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej do prognozowania upadłości wybranych spółek sektora spożywczego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 113: 117-129
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n113_s117.pdf

Autor	Michał Gazdecki
Tytuł	Hierarchizacja czynników kształtujących relacje przedsiębiorstw w kanałach dystrybucji środków ochrony roślin
Title	Hierarchy of company relation factors in the distribution channels of crop protection products
Słowa kluczowe	kanały dystrybucji, rynek instytucjonalny, relacje przedsiębiorstw, środki ochrony roślin.
Key words	distribution channels, institutional market, companies relations, crop protection products.
Abstrakt	W artykule przedstawiono specyfikę kanałów dystrybucji na rynku środków ochrony roślin oraz dokonano hierarchizacji czynników, które mogą determinować jakość relacji pomiędzy przedsiębiorstwami produkcyjnymi oraz przedsiębiorstwami handlowymi w kanałach dystrybucji na tym rynku. Wśród analizowanych czynników 6 można uznać za kluczowe. Należą one do dwóch obszarów, tj. „warunki współpracy i finanse” oraz „logistyka i dostawy”. Bez spełnienia oczekiwań firm dystrybucyjnych w tym zakresie nie będzie możliwe osiągnięcie satysfakcji ze współpracy, a podejmowanie innych działań będzie mało skuteczne. Można też postawić pytanie, czy bardzo zróżnicowane działania podejmowane przez producentów w celu tworzenia relacji nie świadczą o rozpraszaniu wysiłku inwestycyjnego?
Abstract	This paper discusses specific features of distribution channels in the crop protection products market. A hierarchy of factors influencing the quality of relationship between producers and traders in the distribution channels within this market is created . Six of the factors can be considered as the key ones. They can be grouped into “terms of cooperation and finance” and “logistics and delivery”. Meeting expectations of distributors in this area is a vital factor for achieving satisfaction from the cooperation – without it, undertaking other actions would be ineffective. There is still a question if undertaking by a manufacturer multiple activities in order to create a good relationship with business partners do not make their investment effort ineffective?
Cytowanie	Gazdecki M. (2016) Hierarchizacja czynników kształtujących relacje przedsiębiorstw w kanałach dystrybucji środków ochrony roślin.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 113: 131-144
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n113_s131.pdf

Autor	Magdalena Stefańska, Grażyna Śmigielska
Tytuł	NEW CHALLENGES FACING RETAIL AND MARKETING – SUSTAINABLE CONSUMPTION AND INNOVATIONS OF TRADE ENTERPRISES
Title	Nowe wyzwania dla handlu detalicznego i marketingu - zrównoważona konsumpcja a innowacje przedsiębiorstw handlowych
Słowa kluczowe	zrównoważona konsumpcja, marketingowe i organizacyjne innowacje w przedsiębiorstwach handlowych
Key words	sustainable consumption, marketing and organizational innovations of trade enterprises
Abstrakt	Zrównoważona konsumpcja to termin określający pewien rodzaj zachowań konsumenckich, wynikający z szerszej koncepcji – zrównoważonego rozwoju. Konsumenci, wybierając sposób zaspokojenia potrzeby, biorą zarazem pod uwagę szereg czynników, które zapewniają minimalizowanie negatywnych dla środowiska naturalnego i społeczeństwa skutków własnych decyzji zakupowych. W artykule dokonano charakterystyki i identyfikacji konsumentów dążących do zrównoważonej konsumpcji. Ponadto wyjaśniono, w jaki sposób przedsiębiorstwa odpowiadają na potrzeby tych nabywców innowacjami – w szczególności marketingowymi i organizacyjnymi. W opracowaniu skupiono się na przedsiębiorstwach handlowych z kilku powodów. Przede wszystkim przedsiębiorstwa handlowe wyróżniają takie cechy, jak: bliskość względem konsumentów, współtworzenie oferty z producentami, a także kształtowanie kanałów sprzedaży i tworzenie szeregu udogodnień czasowych i przestrzennych umożliwiających sprawne zaspokajanie potrzeb. Są one także wiodącymi podmiotami pod względem innowacji – to właśnie przedsiębiorstwa handlowe najszybciej zaadoptowały szereg innowacji w okresie transformacji gospodarki. W ostatniej części skonfrontowano dążenia przedsiębiorstw z celami konsumentów i wskazano na bariery rozwoju i czynniki sprzyjające zrównoważonej konsumpcji.
Abstract	Sustainable consumption is a term related to the type of consumer behavior being a part of the broader concept of sustainable development. In the process of selecting the method of satisfying their needs, consumers take into account a number of factors which minimize the negative influence of their buying decisions on the natural environment and the society. The goal of the article is to identify consumers aiming at sustainable consumption and to explain the way in which companies respond to these consumers’ needs by means of innovations – particularly that of the marketing and organizational nature. The study focuses on retail companies for a few reasons. First of all, companies of this type have the following characteristics: proximity to consumers, cooperation with producers in creating their offer, as well as shaping sales channels and developing a variety of time and space solutions facilitating the efficient need satisfaction. What is more, they are also leaders in innovation – these are the retail companies that adopted a number of innovations during the economic transformation period. In the last part of the article the companies’ objectives are confronted with the consumers’ aims, as well as barriers to development and factors conducive to sustainable consumption are discussed.
Cytowanie	Stefańska M., Śmigielska G. (2016) NEW CHALLENGES FACING RETAIL AND MARKETING – SUSTAINABLE CONSUMPTION AND INNOVATIONS OF TRADE ENTERPRISES.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 16(65): 79-87
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2016_n65_s79.pdf

Autor	Bogdan Gregor, Magdalena Kalińska-Kula
Tytuł	MARKET INTELLIGENCE – A CONCEPTUAL APPROACH
Title	Market Intelligence – ujęcie konceptualne
Słowa kluczowe	market intelligence, badania marketingowe, badania rynku, wiedza o rynku
Key words	market intelligence, marketing research, market research, knowledge on the market
Abstrakt	W dzisiejszych czasach wyzwaniem dla menedżerów jest pozyskiwanie szeroko rozumianej informacji biznesowej służącej wsparciu procesów decyzyjnych. Zadaniem decydentów jest rozumieć otoczenie, w którym funkcjonuje organizacja, skutecznie konkurować, a w rezultacie osiągać sukces i rozwój. Market intelligence jako praktyczny program działań umożliwia pozyskanie informacji o rynku i jego uczestnikach, poprzez ciągłe monitorowanie otoczenia i bieżących zmian, które w nim zachodzą, jak również w formie projektów realizowanych ad hoc. Obecnie market intelligence osiąga w wielu organizacjach pozycję porównywalną do pozycji innych funkcji wspierających procesy zarządcze, takich jak zarządzanie ryzykiem czy public relations. Celem artykułu było wyjaśnienie istoty market intelligence, jako koncepcji pełniącej krytyczną rolę w generowaniu wartościowej wiedzy o rynku, budowaniu konkurencyjności przedsiębiorstwa oraz osiąganiu wzrostu na obsługiwanym rynku. Przedstawione zostały także wyniki wstępnych badań na temat funkcjonowania programów pozyskiwania wiedzy o rynku w rodzimych przedsiębiorstwach. Badanie przeprowadzono wśród dużych i średnich przedsiębiorstw województwa łódzkiego, za pomocą metody wywiadu osobistego, a narzędziem pomiaru był kwestionariusz wywiadu.
Abstract	Nowadays the biggest challenge for managers is obtaining business information that should support decision-making processes. The main task of decision makers is to understand the operating environment in order to compete effectively and as a result, to achieve success and development. Market intelligence as a practical program collects information about the market and its players through constant monitoring of the environment and ongoing changes that are observed, as well as in a form of ad hoc projects. Nowadays market intelligence in many companies has reached a position that compares to other professional management support functions, such as risk management or public relations. The aim of the article was to provide an explanation of the essence of market intelligence as a concept that plays a crucial role in generating valuable knowledge about the market, building competitiveness of enterprises and achieving growth in a specific market. The authors present the results of introductory research on functioning of programs used for obtaining knowledge about the market in regional enterprises. The research was conducted in big and medium-sized enterprises in Lodz province by means of a personal interview and a measurement tool was a questionnaire.
Cytowanie	Gregor B., Kalińska-Kula M. (2016) MARKET INTELLIGENCE – A CONCEPTUAL APPROACH.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 15(64): 42-54
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2016_n64_s42.pdf

Autor	Witold Kowal
Tytuł	VARYING LEVELS OF IMPORTANCE ATTRIBUTED TO MARKETING OUTCOMES FOR THE PURPOSES OF EVALUATIONS OF ORGANIZATIONAL EFFECTIVENESS IN THE LIGHT OF A STUDY INVOLVING COMPANY MANAGERS
Title	Zmienność wpływu efektów marketingowych na ocenę skuteczności przedsiębiorstwa w świetle wyników badań menedżerów przedsiębiorstw
Słowa kluczowe	ocena przedsiębiorstwa, skuteczność, cele przedsiębiorstwa, efekty działań marketingowych
Key words	organizational evaluation, effectiveness, organizational goals, marketing outcomes (effects)
Abstrakt	Ocena przedsiębiorstwa jest czymś oczywistym. Skuteczność przedsiębiorstwa jest przykładem jednej z takich ocen. Najczęściej jest ona kojarzona z realizacją celów. Rozwój koncepcji marketingowych uzasadnia liczne związki między efektami reprezentującymi cele podstawowe przedsiębiorstwa a efektami marketingowymi. Celem artykułu jest próba rozpoznania zmienności znaczenia różnych efektów działań marketingowych dla ocenę przedsiębiorstwa. Zasadne wydaje się oczekiwanie wzrostu wpływu efektów marketingowych na ocenę skuteczności przedsiębiorstwa. Wyniki przeprowadzonego wykazały, iż wzrostowi percepcji znaczenia skuteczności jako kryterium oceny przedsiębiorstwa towarzyszył wzrost percepcji znaczenia efektów reprezentujących cele podstawowe przedsiębiorstwa. Taką samą tendencję dało się zauważyć jedynie w odniesieniu do nielicznych efektów marketingowych.
Abstract	Organizational evaluations are something obvious. Company effectiveness may be the subject of such an evaluation. Most often, effectiveness is associated with the accomplishment of goals. The development of marketing concepts has demonstrated numerous relationships between the results representing a firm’s principal goals and its marketing outcomes. This paper aims to examine the differences in importance attached to the results of various marketing activities for the purposes of organizational assessment. Therefore, it would seem justified to expect a growing impact of marketing outcomes on the evaluation of organisational effectiveness. The results of the study proved that an increase in the significance attributed to effectiveness as a criterion for organisational evaluation was accompanied by a corresponding increase in the significance attributed to the results representing a company's principal goals. The same tendency could be observed only in respect of small number of marketing outcomes.
Cytowanie	Kowal W. (2016) VARYING LEVELS OF IMPORTANCE ATTRIBUTED TO MARKETING OUTCOMES FOR THE PURPOSES OF EVALUATIONS OF ORGANIZATIONAL EFFECTIVENESS IN THE LIGHT OF A STUDY INVOLVING COMPANY MANAGERS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 15(64): 75-83
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2016_n64_s75.pdf

Autor	Maria Sławińska
Tytuł	CHANGES TO RETAIL BUSINESS MODELS - OVERVIEW OF THE DETERMINING FACTORS
Title	Uwarunkowania zmian modeli biznesowych w handlu detalicznym
Słowa kluczowe	modele biznesu, handel detaliczny, format sklepu, innowacje w handlu, konkurencja, zachowania nabywców
Key words	business models, retailing, store format, innovation in commerce, competition, buyer behaviour
Abstrakt	Modele biznesu w handlu detalicznym zarówno w odniesieniu do funkcjonowania całego przedsiębiorstwa, jak i poszczególnych typów jednostek handlowych ulegają zmianom w warunkach współczesnej gospodarki. Ma to związek z rosnącą konkurencją, zmianami zachowań i oczekiwań klientów, globalizacją gospodarki, dostępnością i rozwojem nowych technologii informacyjnych. W artykule przedstawiono istotę i podstawowe elementy modeli biznesowych w handlu detalicznym, wskazano na kierunki ich ewolucji oraz dokonano identyfikacji determinant i trendów w kształtowaniu modeli biznesowych firm handlowych. Z przeprowadzonej analizy wynika, że sektor handlu detalicznego cechuje się dużą innowacyjnością, ale zmiany modeli biznesowych mają charakter ewolucyjny. Polegają one głównie na wprowadzaniu nowych rozwiązań w zakresie formatów sklepów, współpracy w kanałach dystrybucji, zmianach oferty asortymentowo-usługowej, stosowaniu technologii mobilnych.
Abstract	Retail business models, both with respect to overall retail operations, as well as individual types of retail organisations, are undergoing transformation brought on by the current economic environment. This can be attributed to growing competition, changes to customer behaviour and expectations, globalisation, as well as the availability and development of new information technologies. This paper outlines the essence and fundamental components of retail business models, indicates the probable directions in which those models may evolve and identifies the determining factors and trends that shape the business models applied by retailers. In her analysis the author has demonstrated that although the retail sector eagerly embraces innovation, any changes to business models are evolutionary in their nature. They mainly involve the introduction of new solutions in terms of store formats, cooperation within the distribution channels, changes to the range of products and services offered and the use of mobile technologies.
Cytowanie	Sławińska M. (2016) CHANGES TO RETAIL BUSINESS MODELS - OVERVIEW OF THE DETERMINING FACTORS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 15(64): 149-160
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2016_n64_s149.pdf

Autor	Alfreda Kamińska
Tytuł	Cechy przedsiębiorcy a rozwój małych i średnich przedsiębiorstw
Title	Features of an entrepreneur and the development of small and medium size enterprises
Słowa kluczowe	sektor małych i średnich przedsiębiorstw, rozwój przedsiębiorstwa, cechy przedsiębiorcy
Key words	sector of small and medium size enterprises, company development, entrepreneur features
Abstrakt	Wpływ czynników związanych z osobą właściciela przedsiębiorstwa na działalność i rozwój przedsiębiorstwa stanowi przedmiot licznych rozważań. W niniejszym opracowaniu przedstawiono wyniki badania współzależności między wiekiem, płcią, wykształceniem właściciela firmy oraz jego doświadczeniem w zarządzaniu a rozwojem przedsiębiorstw. Na podstawie wyliczonego współczynnika V-Cramera i rozkładu przedsiębiorstw w układzie rozwój – stagnacja – regres stwierdzono występowanie współzależności między wiekiem właściciela firmy i jego wykształceniem a wskaźnikiem rozwoju przedsiębiorstw.
Abstract	The literature points out the influence of many factors related to an owner of the company including demographic factors on the activity and development of the company. Research results of the correlation between age, sex, education of the company owner and his experience in management and the development of companies are presented in this study. Based on calculated V-Cramer factor and the distribution of companies in the system: development, stagnation, regression a correlation between the age of the company owner and his education and a rate of the company development is identified.
Cytowanie	Kamińska A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2016_n5_s49.pdf

Autor	Mirosław Wasilewski, Piotr Zabadała
Tytuł	Kształtowanie struktury majątkowo-kapitałowej w opiniach zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi
Title	The assets and capital structure relations in opinion of management of agricultural companies
Słowa kluczowe	relacje majątkowo-kapitałowe; relacje aktywów obrotowych do trwałych; relacje kapitału stałego do wybranych składników majątkowych
Key words	the relationship of assets and equity; the relationship of current assets and fixed assets; relation of fixed capital to assets
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono opinię zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi z zakresu analizy relacji aktywów obrotowych do aktywów trwałych. Określono także opinie na temat analizy składników majątkowych i źró- deł ich finansowania oraz preferencyjnego wykorzystania kredytów w finansowaniu majątku. Kształtowanie się relacji aktywów obrotowych do trwałych analizowało średnio 57,6% zarządzających, a głównym motywem ich przeprowadzania był wpływ na płynność finansową przedsiębiorstw. Zarządzający analizują relacje kapitału stałego do wybranych składników majątkowych ze względu na bezpieczeństwo w funkcjonowaniu w dłuższym czasie. Zarządzający zwracają szczególną uwagę na przeprowadzanie analiz między poszczególnymi składnikami majątku, a źródłami ich finansowania. W tym zakresie przedsiębiorcy opowiedzieli się za tym, aby majątek trwały był finansowany kapitałem własnym oraz zobowią- zaniami długoterminowymi. Przedsiębiorcy stwierdzili, iż preferencyjny kredyt długoterminowy zaciągają do finansowania majątku trwałego ze względu na to, iż jest najtańszym źródłem finansowania. Zarządzający kredyt krótkoterminowy przeznaczają głównie na zakup materiałów do produkcji, jednak zdecydowanie wolą finansować majątek obrotowy kapitałem własnym.
Abstract	The paper presents the opinion of management of agricultural enterprises in the field of analysis of current assets to fixed assets relationship. Conducted research also analyzed the managers opinion concerning assets components and sources of their funding and preferential use of loans. The relationship of current assets to fixed were analyzed on average by 57.6% of managers, and the main motive for their perform was the impact on the financial liquidity of companies. Managers analyze the relationship of constant capital to certain components of assets on account of the long-term operating performance security. Managers pay special attention to analyzes relation between chosen assets and the sources of their funding. In this respect, entrepreneurs opted for financing fixed assets by equity and foreign long-term liabilities. Entrepreneurs have found that the preferential long-term credit cover the fixed assets financing due to the fact that it is the cheapest source of financing. Managers spend mainly the short-term credit to purchase materials for production, however they prefer to finance current assets by equity capital.
Cytowanie	Wasilewski M., Zabadała P. (2015) Kształtowanie struktury majątkowo-kapitałowej w opiniach zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 103-118
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s103.pdf

Autor	Katarzyna Drabarczyk, Tomasz Siudek
Tytuł	Teoretyczne i aplikacyjne aspekty konkurencyjności – przegląd literatury
Title	Theoretical and applied aspects of the competitiveness – a review of the literature
Słowa kluczowe	konkurencyjność, teorie, koncepcje, mierniki, determinanty Theoretical and
Key words	competitiveness, theories, concepts, measures, determinants
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie aktualnej wiedzy na temat konkurencyjności krajów i regionów, a także sektorów i pojedynczych przedsiębiorstw w gospodarce narodowej z punktu widzenia koncepcji konkurencyjności, jej pomiaru i determinant. W tym artykule krytycznie analizuje się zarówno literaturę teoretyczną, jak i empiryczną z zakresu konkurencyjności, można dowiedzieć się, że konkurencyjność jest bardzo złożonym, wieloaspektowym zjawiskiem lub procesem i ma wiele zastosowań w różnych (makro, mezo- i mikro) domenach. W empirycznych badaniach stosuje się różne mierniki i determinanty konkurencyjności, co sprawia, że wyniki nie są porównywalne między krajami, regionami, sektorami i przedsiębiorstwami.
Abstract	The purpose of this study is to set out what is currently known about the competitiveness of the countries and regions as well as of sectors and individual enterprises in the national economy from the point of view of understanding the concept of competitiveness, its measurement and determinants. This paper critically examines both theoretical and empirical literature on the competitiveness, finding out that competitiveness is a very complex, multifaceted phenomenon or process and has many uses in different (macro, meso and micro) domains. The empirical studies on competitiveness apply a variety of competitiveness measures and determinants making it sometimes difficult to compare their results across countries, regions, sectors and enterprises.
Cytowanie	Drabarczyk K., Siudek T. (2015) Teoretyczne i aplikacyjne aspekty konkurencyjności – przegląd literatury.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 137-153
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s137.pdf

Autor	Justyna Franc-Dąbrowska, Katarzyna Karbowiak, Małgorzata Porada-Rochoń
Tytuł	Narzędzia identyfikacji niewypłacalności przedsiębiorstw sektora prywatnego
Title	TOOLS IDENTIFICATION OF DEFAULT PRIVATE SECTOR COMPANIES
Słowa kluczowe	niewypłacalność przedsiębiorstw, bezpieczeństwo finansowe, sektor prywatny, sektor rolny
Key words	insolvency of enterprises, financial security, the private sector, the agricultural sector
Abstrakt	Celem badania było zdiagnozowanie i ocena, czy niewypłacalność przedsiębiorstw sektora prywatnego (ze szczególnym uwzględnieniem sektora małych i średnich przedsiębiorstw oraz sektora rolnego) można oceniać z wykorzystaniem poziomu przychodów ze sprzedaży. W analizach panelowych małych i średnich przedsiębiorstw uwzględniono dane z lat 2007- 2011 dla 451 przedsiębiorstw (łącznie 2255 obserwacji), a po przekształceniach 408 jednostek (łącznie 1942 obserwacje). Do uzupełnienia analizy wykorzystano badania przeprowadzone z użyciem kwestionariusza ankiety w 2014 r. Stwierdzono, że identyfikacja niewypłacalności jest postępowaniem wieloaspektowym, wymagającym postrzegania problemów finansowych przedsiębiorstwa m.in. z punktu widzenia cash flow, zapewnienia bezpieczeństwa finansowego czy kontroli czynników powiązanych z poziomem przychodów ze sprzedaży.
Abstract	The aim of the study was to identify if the insolvency of private sector companies (particularly small and medium-sized enterprises and the agricultural sector) may be assessed by the level of sales. The panel analyses of small and medium size enterprises took into account data from the years 2007-2011 for 451 companies (a total of 2,255 observations), and the transformation of 408 units (a total of 1,942 observations). The research was supplemented with a questionnaire in 2014. It was found that the identification of insolvency is a multi-faceted procedure that requires perceiving the company’s financial problems from the standpoint of cash flow, ensuring financial security and controlling factors associated with the level of sales revenues.
Cytowanie	Franc-Dąbrowska J., Karbowiak K., Porada-Rochoń M. (2015) Narzędzia identyfikacji niewypłacalności przedsiębiorstw sektora prywatnego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 18-25
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s18.pdf

Autor	Dorota Czerwińska-Kayzer
Tytuł	Płynność finansowa w przedsiębiorstwach produkujących pasze w latach 2007– –2013 w kontekście przepływów pieniężnych
Title	Financial liquidity in feed enterprises between 2007 and 2013 in the context of cash flow
Słowa kluczowe	przepływy pieniężne; płynność finansowa; wytwórnie pasz
Key words	cash flow; financial liquidity; feed producing enterprises
Abstrakt	Celem pracy jest przedstawienie i ocena płynności finansowej w wytwórniach pasz w latach 2007–2013 w kontekście przepływów pieniężnych. Z przedstawionych badań wynika, że w badanym okresie poziom płynności finansowej był prawidłowy, niemniej jednak część podmiotów borykała się z trudno- ściami utrzymania płynności finansowej na właściwym poziomie. Najsłabszym okresem był 2012 r., z kolei najlepszą płynność odnotowano w 2009 r. Wyniki te potwierdziła analiza, zarówno w ujęciu dynamicznym, jak i statycznym.
Abstract	The main target of the article was to assess the level of financial liquidity of animal feed producing enterprises in the years 2007–2013. The presented research has showed that during the considered period of financial liquidity in the food industry’s companies were correct. But in individual subjects observed the difficulties of maintaining liquidity at the appropriate level. The weakest period was in 2012, while the best liquidity reported in 2009. These results were confirmed both in terms of dynamic analysis and static.
Cytowanie	Czerwińska-Kayzer D. (2015) Płynność finansowa w przedsiębiorstwach produkujących pasze w latach 2007– –2013 w kontekście przepływów pieniężnych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 59-70
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n3_s59.pdf

Autor	Anna Wasilewska
Tytuł	Innowacje w przedsiębiorstwach zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw
Title	Innovations in enterprises processing and conserving fruits and vegetables
Słowa kluczowe	innowacje; przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw; innowacje technologiczne
Key words	innovation; enterprises engaged in the processing and preservation of fruits and vegetables; technological innovation
Abstrakt	Celem opracowania było przedstawienie działalności innowacyjnej przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw w zakresie innowacji technologicznych i nie technologicznych. W opracowaniu przedstawiono rodzaje wprowadzonych zmian, zwracając szczególną uwagę na ich łączenie, a także jakość i cel wprowadzenia. Liczba przedsiębiorstw wprowadzająca zmiany wzrastała wraz ze wzrostem nakładów na innowacje. W przedsiębiorstwach, w których ponoszono nakłady najmniejsze, najczęściej wprowadzano innowacje organizacyjne, dążąc przede wszystkim do skrócenia czasu reakcji na potrzeby klientów i dostawców oraz poprawy zdolności do rozwoju nowych produktów lub procesów. W pozostałych grupach dominowały innowacje w procesach. Wprowadzano je najczęściej w powiązaniu ze zmianami w organizacji (w tych o nakładach przeciętnych) lub w produktach (w przedsiębiorstwach o nakładach ponadprzeciętnych i największych). Celem zmian w przedsiębiorstwach o nakładach przeciętnych i ponadprzeciętnych było przede wszystkim zastąpienie przestarzałych produktów lub procesów oraz poprawa jakości wyrobów i usług, natomiast w tych o nakładach największych – poprawa elastyczności produkcji i zwiększenie zdolności produkcyjnych
Abstract	The aim of the paper was to introduce the innovative activity of enterprises operating in fruit and vegetable processing and conserving sector, in the area of applying of technological and non-technological innovations. The paper shows different types of introduced innovations and it is focused on their combinations, quality and the aim of applying. The research shows that the number of enterprises introducing innovations raised together with the input increase on innovations. The enterprises, which incurred the lowest expenditures on innovative activity, predominantly introduced the organizational innovations. They strive first of all for shortening the response time to the needs of customers and suppliers. Moreover they tend to the improvement of capacity for the development of new products and processes. Process innovations predominated in other groups of enterprises. These innovations were usually introduced together with some change in organization (average level of the expenditures on innovations) or together with product innovations (high level of expenditures on innovations). The aim of innovative change in enterprises with average and above average expenditures on innovations was first of all the replacement of outdated products and processes, and the quality improvement of products and services. The enterprises with the highest expenditures were focused on the improvement of production elasticity and the increase of production capacity
Cytowanie	Wasilewska A. (2015) Innowacje w przedsiębiorstwach zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n2_s29.pdf

Autor	Ewa Stawicka
Tytuł	Poziom innowacyjności w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce
Title	The level of innovation in the sector of small and medium-sized enterprises in Poland
Słowa kluczowe	innowacje, konkurencyjność, sektor MSP
Key words	innovation, competitiveness, SMEs
Abstrakt	Wdrażanie innowacji w sektorze mikro, małych i średnich przedsiębiorstw nabiera ogólnego znaczenia. Każde przedsiębiorstwo narażone jest na ryzyko, co wynika z cią- głej zmienności otoczenia, w którym prowadzona jest działalność biznesowa. W dobie globalizacji konkurencyjność gospodarki jest zdeterminowana jej innowacyjnością rozumianą jako zdolność i motywacja przedsiębiorstwa do poszukiwania nowych koncepcji, pomysłów i wynalazków oraz wykorzystywania ich w praktyce1 . Innowacje są specyficznymi narzędziami przedsiębiorczości, działaniami, które nadają zasobom nowe możliwości ekonomiczne. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie danych na temat stanu sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) w Polsce oraz analiza ich potencjału innowacyjności. Analiza danych Eurostat, GUS, PARP pokazuje, że działalność innowacyjna nie jest domeną sektora MSP, ale widoczna jest znaczna poprawa w tym zakresie. W Polsce formuje się grupa innowacyjnych firm, która systematycznie zwiększa nakłady na działalność innowacyjną. Występuje również wzrost współpracy firm między sobą, rozwój sektora usługowego, lepsza świadomość znaczenia innowacji, wzrost prywatnych wydatków na badania i rozwój. Wciąż istnieje jednak obawa, że pomimo zmian nie są one wystarczające dla utrzymania wzrostu gospodarczego.
Abstract	The issue of improving the competitiveness in the sector of micro, small and medium-sized enterprises by implementing innovation becomes general meaning. The purpose of this article is to present data on the state of small and medium-sized enterprises in Poland and analysis of their potential for innovation. Analysis of data from Eurostat, GUS, PARP shows that innovative activity is not the domain of the SME sector, but seen significant improvements in this area. In Poland it formed a group of innovative companies, which constantly increases expenditures on innovation. There is also a growth business co-operation between them, the development of the services sector, a better awareness of the importance of innovation, the growth of private spending on research and development. However, there is concern that despite the changes they are not sufficient to sustain economic growth.
Cytowanie	Stawicka E.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n4_s119.pdf

Autor	Magdalena Kozera
Tytuł	Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce
Title	EFFECTIVENESS OF USE OF THE INTELLECTUAL CAPITAL IN THE POLISH FARM BUSINESSES
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwa rolnicze, zasoby materialne i niematerialne, efektywność wykorzystania zasobów, metoda VAIC™
Key words	farm businesses, tangible and intangible resources, efficiency of resources using, the VAIC™ method
Abstrakt	W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań nad efektywnością wykorzystania zasobów materialnych i niematerialnych w przedsiębiorstwach rolniczych w Polsce. Zastoso­wano w tym celu opracowaną przez A. Pulicia metodę VAIC™, która umożliwiła oszacowanie efektywności wykorzystania posiadanych przez przedsiębiorstwa zasobów kapitału ludzkiego, strukturalnego oraz zaangażowanego w tworzenie wartości dodanej kapitału fizycznego. Wyniki badań wykazały znaczące zmiany struktury i dynamiki wskaźnika intelektualnej wartości dodanej, który oscylował wokół 2,5 w zależności od dominującego kierunku produkcji rolniczej. W związku z tym, że w badanej populacji wzrasta efektywność kapitału ludzkiego oraz strukturalnego, a maleje efektywność kapitału fizycznego, można przyjąć, że każda złotówka zaangażowana w zasoby niematerialne, powoduje wzrost ich znaczenia w tworzeniu wartości dodanej.
Abstract	The article presents results of the study concerning the use of tangible and intangible assets in the selected Polish farm businesses. The author applied the VAIC ™ method proposed by A. Pulić to estimate the efficiency of the use of human, structural and physical capital in value added creation. The results showed the significant changes in the structure and dynamics of the Value Added Co-efficient, which oscillated around 2.5. In the studied population (N=145) the effectiveness of the human and structural capital is growing, while the effectiveness of the physical capital is decreasing. It mean that every 1PNL involved in the intangible assets results in the growth of the value added around 2.5PLN. Due to the fact that in research population growth effectiveness of human and structural capital, but decrease effectiveness of physical capital – it is allowed to assume, that each zloty engaged in intangible assets, rise its importance in value added creation.
Cytowanie	Kozera M. (2015) Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 37-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s37.pdf

Autor	Jacek Grzywacz, Mariusz Lipski
Tytuł	Dylematy związane z zagospodarowywaniem nadwyżek środków pieniężnych przez przedsiębiorstwa w Polsce
Title	Dilemmas related to investments of cash surpluses by companies in Poland
Słowa kluczowe	nadwyżki gotówkowe; przedsiębiorstwo; depozyty; instrumenty finansowe
Key words	cash surpluses; company; deposits; financial instruments
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena porównawcza możliwości, jakie w zakresie efektywnego inwestowania nadwyżek gotówkowych mają przedsiębiorstwa w Polsce oraz związanego z tym procesem ryzyka. Osoby odpowiedzialne w przedsiębiorstwach za zagospodarowywanie nadwyżek gotówkowych mają różnorodne możliwości w zakresie inwestowania wolnych środków oraz zabezpieczenia płynności finansowej. Najczęściej stosowanym przez podmioty gospodarcze rozwiązaniem w dalszym ciągu pozostają lokaty bankowe, cechujące się niskim poziomem ryzyka, brakiem kosztów transakcyjnych, lecz również niskim poziomem rentowności. Należy jednak podkreślić, że depozyty na okres 1 miesiąca i dłuższy były w stanie w latach 2012–2014 przynieść dochód odsetkowy pokrywający poziom inflacji. Szerokie spektrum możliwości oferują także inne instytucje finansowe, jednak w przypadku instrumentów pieniężnego i kapitałowego rynku należy liczyć się także z większym ryzykiem. Każdorazowo tego typu inwestycja powinna zostać poprzedzona odpowiednią analizą, gdyż jak pokazują przedstawione w opracowaniu doświadczenia ostatnich kilku lat, również inwestycje w instrumenty uchodzące w powszechnej opinii za bezpieczne, np. papiery dłużne uznanych emitentów czy też fundusze rynku pieniężnego, mogą wygenerować straty. Korzystając z różnych rodzajów instrumentów finansowych, niezbędne jest także dokonanie dokładnej analizy kosztów transakcyjnych, które w przypadku podobnych rozwiązań mogą istotnie się różnić, wpływając tym samym istotnie na poziom rentowności danej inwestycji. Rozwiązaniem może być również skorzystanie z usług podmiotu specjalizującego się zarządzaniem powierzonych środków, jednak tego typu rozwiązania wiążą się przeważnie z koniecznością posiadania większych kwot.
Abstract	The aim of the article is a comparative assessment of the possibilities related to effective investments of cash surpluses by companies in Poland and the risk connected with this process. Heads responsible in companies for investments of cash surpluses have a wide range of possibilities to invest in different financial instruments and to secure financial liquidity. The most popular solution among business entities all the time are banking deposits which are distinguished by low risk profile, lack of transaction costs but also offering low return on investment. Nevertheless, deposits for one month and longer were able in the years 2012–2014 to generate interests exceeding inflation. Wide range of possibilities is offered by other financial institutions than banks but in case of the money market and capital market instruments higher risk should be taken into account. Each time such an investment should be previously analyzed, because as it is described in the article, also investments in commonly perceived as low risk profile instruments, i.e. debt securities of blue chips or money market funds, can generate losses. A developed analysis of transaction costs in such instruments is also necessary. Even in the case of similar instruments the costs can be different, changing this way significantly level of profitability of the investment. Also services of asset management companies should be taken into consideration but the solution needs significant amounts of cash.
Cytowanie	Grzywacz J., Lipski M. (2015) Dylematy związane z zagospodarowywaniem nadwyżek środków pieniężnych przez przedsiębiorstwa w Polsce.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 5-18
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n3_s5.pdf

Autor	Ilona Dziedzic-Jagodzka, Bogdan Klepacki, Edyta Piątek
Tytuł	Wielostopniowy rachunek kosztów zmiennych na przykładzie przedsiębiorstwa
Title	Multi-stage direct costing in a selected enterprise
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	This article presents the assumptions of direct costing and its importance in shaping the prices of manufactured products. The article discusses the results of the costs analysis and attempts to implement direct costing in a selected company. Research has proven that this method should not be applied to all enterprises. The main issue hindering the implementation of direct costing, and at the same time disqualifying it in the selected enterprise is the fact that a substantial portion of the costs associated with the production process are either indirect or fixed costs, thus being not sensitive to changes in production level.
Cytowanie	Dziedzic-Jagodzka I., Klepacki B., Piątek E. (2015) Wielostopniowy rachunek kosztów zmiennych na przykładzie przedsiębiorstwa.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 109: 27-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n109_s27.pdf

Autor	Agnieszka Werenowska
Tytuł	City placement jako forma promocji regionu
Title	City placement as a form of promotion of the region
Słowa kluczowe	promocja, city placement, marketing terytorialny
Key words	promotion, city placement, territorial marketing
Abstrakt	Prowadzenie przemyślanych i zaplanowanych działań promocyjnych stało się koniecznością w sytuacji, kiedy nie tylko przedsiębiorstwa, ale i miasta oraz regiony chcą utrzymać wysoką pozycję w kluczowych grupach otoczenia. City placement to szczególny przejaw lokowania produktu lub określonego miejsca w filmie, serialu, programie, książce, teledysku czy grze komputerowej. Może być to miasto lub region. Korzystają z tego rodzaju promocji również małe miasteczka, a nawet wsie. W artykule zaprezentowano city placement jako współ- cześnie jedno z bardziej popularnych narzędzi promocji miast i regionów. Wykorzystano analizę literatury przedmiotu oraz dane z cyklicznego raportu na temat promocji miast w serialach opublikowanym przez Press Service Monitoring Mediów.
Abstract	Keeping deliberate and planned promotional activities has become a necessity in a situation where the company but also cities, regions want to maintain a high position in key environmental groups. City placement is a specific manifestation of product placement or a specific place in the movie, show, program, book, video or computer game. This may be a city or region. Also small towns and even villages are using this type of promotion. The article presents the city placement as one of the most popular tools for promoting cities and regions today. The analysis of literature and data from the regular report on the promotion of cities in the series published by Press Service Media Monitoring were used.
Cytowanie	Werenowska A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n4_s145.pdf