1. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2020 |
|
Kata R. Zadłużenie rolników w Polsce w aspekcie przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie
Autor | Ryszard Kata |
Tytuł | Zadłużenie rolników w Polsce w aspekcie przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie |
Title | INDEBTEDNESS OF FARMERS IN POLAND IN LIGHT OF STRUCTURAL CHANGES AND ECONOMIC FLUCTUATIONS IN AGRICULTURE |
Słowa kluczowe | gospodarstwa rolne, kredyt bankowy, koniunktura w rolnictwie, przemiany strukturalne. |
Key words | agricultural holdings, bank credit, economic fluctuations in agriculture, structural changes |
Abstrakt | W artykule dokonano analizy dynamiki oraz struktury zobowiązań kredytowych rolników wobec banków w Polsce w latach 1996-2018. Zadłużenie kredytowe rolników przedstawiono na tle przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie. Założono, że korzystna koniunktura w rolnictwie stymuluje wzrost zadłużenia rolników w bankach. Podobnie założono, że proces koncentracji struktury agrarnej oraz wzrost technicznego uzbrojenia pracy i technicznego uzbrojenia ziemi będą czynnikami sprzyjającymi wzrostowi zadłużenia kredytowego rolników. Badania nie dały jednoznacznej odpowiedzi na postawione tezy badawcze. Ujawniono dodatnią współzmienność pomiędzy zadłużeniem kredytowym rolników a koniunkturą w rolnictwie, a także procesem substytucji nakładów pracy i ziemi przez nakłady kapitału. Analiza regresji wykazała, że stymulantą zadłużenia kredytowego są nakłady inwestycyjne w rolnictwie, natomiast koncentracja struktury agrarnej oraz poprawa relacji ziemia/praca prowadzi do zmniejszenia przyrostów zadłużenia. |
Abstract | The paper presents an analysis of the dynamics and structure of farmers' credit obligations towards banks in Poland in 1996-2018. The credit debt of farmers is presented against the background of the structural changes and economic fluctuations in agriculture. It was assumed that a favorable economic situation in agriculture stimulates the growth in farmers' indebtedness to banks. Similarly, it was assumed that the process of increasing concentration within the agrarian structure and the increase in the technical equipment of labor and technical equipment of land would be factors conducive to the growth in farmers' credit debt. The research did not give a definite answer to the research thesis. A positive correlation between farmers' credit debt and economic fluctuations in agriculture was revealed, as well as the process of substitution of labor and land inputs by capital expenditures. Regression analysis showed that investment stimulus in agriculture is the stimulus of credit debt, while increased concentration within the agrarian structure and the improvement of the land/work relationship leads to a reduction in debt increases. |
Cytowanie | Kata R. (2020) Zadłużenie rolników w Polsce w aspekcie przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 33-44 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2020_n72_s33.pdf |
|
|
2. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2017 |
|
Szajner P. Wahania koniunkturalne na światowym i polskim rynku odtłuszczonego mleka w proszku w latach 2004-2016
Autor | Piotr Szajner |
Tytuł | Wahania koniunkturalne na światowym i polskim rynku odtłuszczonego mleka w proszku w latach 2004-2016 |
Title | Cyclical Changes of Situation on the World and Domestic Markets of Skimmed Milk Powder |
Słowa kluczowe | mleczarstwo, mleko w proszku, rynek, cykl koniunkturalny, ceny |
Key words | dairy sector, milk powder, market, economy cycle, prices |
Abstrakt | Działalność gospodarcza charakteryzuje się wahaniami koniunkturalnymi. Cykle koniunkturalne mogą dotyczyć całej gospodarki, jak i konkretnych sektorów. Mleczarstwo jest branżą, która ma duże znaczenie w polskim i światowym sektorze rolno-żywnościowym. Polskie mleczarstwo przeszło głębokie przemiany strukturalne i modernizacyjne. Po akcesji do UE nastąpiło silne powiązanie rynku krajowego, unijnego i światowego. Polska dysponuje nadwyżką mleka surowego (ok. 20%), która jest eksportowana, co skutkuje silnym uzależnieniem od sytuacji cenowej na międzynarodowym rynku. Analiza krajowego i światowego rynku chudego mleka w proszku potwierdziła, że wahania koniunkturalne są analogiczne, a ceny krajowe i światowe są silnie skorelowane. Wiedza na temat charakterystyki wahań koniunkturalnych ma utylitarny charakter, gdyż podmiotom branży umożliwia zarządzanie ryzykiem, a administracji przygotowanie efektywnych instrumentów polityki interwencyjnej. |
Abstract | Economic activities are featured with certain cycles. The cycles can concern the whole economy as well as particular sectors. The dairy industry is one of the branches that are of high importance in Polish and the world as regards food sector. Polish dairy industry faced deep structural changes and modernisation. After the accession to the EU domestic market is strongly linked to both the EU and the world markets. The production in Poland exceeds consumption by ca 20%. The surplus is exported, which ties up the situation on the domestic market with the situation on international markets. Conducted analysis of the domestic and the world markets of milk skimmed powder showed parallel fluctuations. Domestic prices and the prices on the world markets are strongly correlated. The knowledge on the characteristics of those fluctuations allows stakeholders for a proper risk management as well as elaboration of suitable policy options by government administration. |
Cytowanie | Szajner P. (2017) Wahania koniunkturalne na światowym i polskim rynku odtłuszczonego mleka w proszku w latach 2004-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 206-215 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2017_T17(32)_n1_s206.pdf |
|
|
3. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2017 |
|
Rzeszutko A. Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce – ocena opóźnień w rozwoju strukturalnym
Autor | Anna Rzeszutko |
Tytuł | Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce – ocena opóźnień w rozwoju strukturalnym |
Title | The changes in the economic structure of Polish farms – estimation of the structural development gap |
Słowa kluczowe | opóźnienia strukturalne, przemiany strukturalne, rolnictwo, struktura ekonomiczna, województwa, regionalna analiza strukturalna |
Key words | structural development gap, structural changes, agriculture, economic structure of farms, voivodeships, regional structural analysis |
Abstrakt | Celem artykułu była próba oceny opóźnień w rozwoju strukturalnym rolnictwa w Polsce w układzie regionalnym wraz z oceną procesów upodabniania się struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych. Strukturę tę wyznaczono na podstawie wartości standardowej produkcji (SO ). Badania przeprowadzono dla okresu 2005-2013 na podstawie danych Eurostatu. Do oceny opóźnień posłużono się procedurą proponowaną przez K. Kukułę z wykorzystaniem metod statystycznej regionalnej analizy strukturalnej. Procedura ta wymagała wskazania struktury wzorcowej (województwa-wzorca), którą wyznaczono z wykorzystaniem syntetycznego miernika poziomu rozwoju Hellwiga. Przeprowadzone badania wskazują, iż największymi opóźnieniami w rozwoju strukturalnym charakteryzowały się województwa w południowo-wschodniej Polsce. Jednocześnie w województwach tych dystans strukturalny w stosunku do województwa-wzorca (woj. wielkopolskiego) zwiększył się w badanym okresie. |
Abstract | The aim of the paper was to estimate the structural development gap in Polish agriculture at the regional level (provinces) and to assess the unification process of economic structure of farms. The economic structure of farms was determined on the basis of the value of Standard Output (SO). The research was conducted based on EUROSTAT data for the period 2005-2013. In order to estimate the structural development gap in agriculture the procedure proposed by Karol Kukuła was used. This procedure is based on the regional structural analysis methods and requires the indication of the exemplar structure - the standard province). The standard province was identified with the use of Hellwig synthetic measure. It was found that the biggest structural development gap of farms was observed in the southern-east region of Poland. At the same time, in provinces from this region of Poland the structural development gap compared to wielkopolskie province served as a standard province increased in the years 2005-2013. |
Cytowanie | Rzeszutko A. (2017) Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce – ocena opóźnień w rozwoju strukturalnym.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 48-61 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2017_n4_s48.pdf |
|
|
4. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2016 |
|
Rzeszutko A. Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w ujęciu regionalnej analizy strukturalnej
Autor | Anna Rzeszutko |
Tytuł | Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w ujęciu regionalnej analizy strukturalnej |
Title | THE ECONOMIC STRUCTURE OF FARMS IN POLAND IN TERMS OF THE CAP – REGIONAL STRUCTURAL ANALYSIS |
Słowa kluczowe | struktura ekonomiczna, przemiany strukturalne, gospodarstwa rolne, zróżnicowanie regionalne, regionalna analiza strukturalna, analiza skupień |
Key words | economic structure of farms, structural changes, agricultural farms, regional differentiation, regional structural analysis, cluster analysis |
Abstrakt | Celem artykułu była ocena zmian struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w warunkach WPR. Badaną strukturę wyznaczono na podstawie wartości standardowej produkcji (SO). Analizie poddano zarówno liczbę gospodarstw rolnych według ich wielkości ekonomicznej, jak i wartość wytwarzanej SO. Badania przeprowadzono dla okresu 2005-2013 na podstawie danych EUROSTAT. Do obliczeń zastosowano metody regionalnej (statystycznej) analizy strukturalnej, które pozwoliły na wyznaczenie stopnia zróżnicowania badanej struktury w różnych ujęciach przestrzennych, dokonanie strukturalnych porównań przestrzennych oraz pomiar dynamiki (intensywności) zmian strukturalnych. Wykorzystano m.in. wskaźnik inferencyjnych zmian strukturalnych, a także współczynnik dywergencji struktur Clarka. Do wyznaczenia klas województw o podobnej strukturze ekonomicznej gospodarstw rolnych wykorzystano analizę skupień. Przeprowadzone badania wskazały na wzrost udziału gospodarstw o większej wielkości ekonomicznej wraz ze wzrostem wartości wytwarzanej przez nie SO, przy jednoczesnym pogłębianiu się zróżnicowania regionalnego w tym zakresie. |
Abstract | The aim of the article was to evaluate changes in economic structure of farms in Poland in terms of the CAP. The structure was based on Standard Output (SO). The number of farms according to economic size of farms and the value of Standard Output were analyzed. The research was conducted for the years 2005-2010 and was based on EUROSTAT Farm Structure data. The methods of regional structural analysis were used in the research, which allowed to determine the degree of diversification of analysed structure, to make structural comparisons between different areas as well as to measure the dynamics (intensity) of structural changes in Polish agriculture. Among others, the synthetic measure of structural changes and the index of structural divergence proposed by Clark were used. To divide voivodeships into groups of similar economic structure of farms the cluster analysis was used. The results indicate the desirable direction of changes in economic structure of farms in Poland along with growing regional differentiation. |
Cytowanie | Rzeszutko A. (2016) Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w ujęciu regionalnej analizy strukturalnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 4: 32-47 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2016_n4_s32.pdf |
|
|
5. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2013 |
|
Gunerka L., Jabłońska L. Przemiany strukturalne w polskim ogrodnictwie w latach 2002-2010
Autor | Lidia Gunerka, Lilianna Jabłońska |
Tytuł | Przemiany strukturalne w polskim ogrodnictwie w latach 2002-2010 |
Title | STRUCTURAL CHANGES IN POLISH HORTICULTURE IN 2002-2010 |
Słowa kluczowe | ogrodnictwo, areał upraw, ilość gospodarstw, struktura obszarowa |
Key words | horticulture, cultivation area, number of farms, area structure by size |
Abstrakt | W pracy badano użytkowanie gruntów z produkcją ogrodniczą w Polsce w 2002 i 2010 roku. Analizowano areał upraw, liczbę gospodarstw, średnią powierzchnię uprawy i strukturę obszarową w poszczególnych działach ogrodnictwa oraz strukturę użytkowania gruntów. Badania wykazały wzrost udziału ogrodnictwa w powierzchni użytków rolnych, a w samej powierzchni z produkcją ogrodniczą umocnienie się czołowej pozycji sadownictwa i wzrost udziału kwiaciarstwa, natomiast spadek udziału warzywnictwa. We wszystkich działach wzrósł średni areał upraw, ale produkcja ogrodnicza w dalszym ciągu jest bardzo rozdrobniona. Aż 68-88% upraw w gruncie ma poniżej 1 ha, a 64-70% upraw pod osłonami poniżej 0,3 ha. |
Abstract | Changes in land use in Polish horticulture in the years 2002-2010 (in relation to the whole agricultural sector) were studied. The total acreage, number of farms, the average cultivation area and size structure in each section of horticulture and land use structure were analysed. The analyses showed an increase in the share of horticulture in the agricultural area. The growing of fruit became increasingly dominant in horticultural production and an increase in the share of floriculture was recorded. However, a decline in the share of vegetable growing was observed. In all sectors, the average cultivation area increased, but horticultural production was still very fragmented. As many as 68-88% of crops in open ground covered an area of less than 1 ha, and 64-70% of flower and vegetable crops occupied an area of less than 0.3 ha. |
Cytowanie | Gunerka L., Jabłońska L. (2013) Przemiany strukturalne w polskim ogrodnictwie w latach 2002-2010.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 62-72 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2013_n3_s62.pdf |
|
|
6. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Poczta W., Rzeszutko A. Rozwój rolnictwa w Polsce w warunkach Wspólnej Polityki Rolnej
Autor | Walenty Poczta, Anna Rzeszutko |
Tytuł | Rozwój rolnictwa w Polsce w warunkach Wspólnej Polityki Rolnej |
Title | The development of agriculture in Poland in terms of Common Agricultural Policy |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Celem opracowania była identyfikacja zmian jakie zaszły w sektorze rolnym w Polsce w warunkach jego funkcjonowania w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. Zgodnie z założeniem, że rozwój rolnictwa obejmuje zarówno wzrost ilościowy podstawowych wskaźników makroekonomicznych jak i przemiany strukturalne, w artykule zwrócono uwagę zarówno na zmiany wielkości dochodów i produkcji wywołane wzrostem popytu wewnętrznego i zewnętrznego (handel zagraniczny), jak i na zmiany w strukturze obszarowej gospodarstw oraz w relacjach między czynnikami produkcji. Przeprowadzone badania pozwoliły na stwierdzenie, iż w warunkach członkostwa Polski w UE w sektorze rolnym nastąpiły pożądane - pozytywne przeobrażenia, które wskazują na występowanie procesów rozwojowych w rolnictwie. Uzyskane wsparcie finansowe znacznie przyczyniło się do wzrostu dochodów rolniczych, a funkcjonowanie w ramach JRE wpłynęło na wzrost obrotów w handlu zagranicznym. Zmianom tym towarzyszyła poprawa relacji między wykorzystywanymi czynnikami produkcji oraz wzrost ich produktywności i dochodowości. |
Abstract | The aim of the paper was to identify the changes in the agricultural sector in Poland in terms of the Common Agricultural Policy of the European Union. Assuming that the development of agriculture includes both a quantitative increase in the basic macroeconomic indicators and structural changes, the article focuses on both the changes in the agricultural income and the level of production (caused by the changes of internal and external demand [foreign trade]), as well as on the changes in the area structure of farms and on the relations between the factors of production. The research allowed to conclude that in terms of Polish membership in the EU the desired - positive transformations in the agricultural sector have occurred. That indicates that development processes in Polish agriculture are taking place. The financial support has significantly contributed to the growth of agricultural income, while the functioning on the SEM has contributed to the increase in foreign trade. These changes were associated with the changes of relations between the factors of production and with increase of their productivity and profitability. |
Cytowanie | Poczta W., Rzeszutko A. (2012) Rozwój rolnictwa w Polsce w warunkach Wspólnej Polityki Rolnej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 366-381 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s366.pdf |
|
|
7. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2012 |
|
Małażewska S., Wąs A. Przemiany strukturalne w rolnictwie w wybranych krajach europejskich
Autor | Sylwia Małażewska, Adam Wąs |
Tytuł | Przemiany strukturalne w rolnictwie w wybranych krajach europejskich |
Title | STRUCTURAL CHANGES IN AGRICULTURE IN SELECTED EUROPEAN COUNTRIES |
Słowa kluczowe | przemiany strukturalne, gospodarstwo, rolnictwo |
Key words | structural changes, farm, agriculture |
Abstrakt | Przemiany strukturalne w sektorze gospodarstw rolniczych postępują we wszystkich krajach Unii Europejskiej (UE). Liczba gospodarstw zmniejsza się, a średnia powierzchnia stale się zwiększa. Jednak zarówno tempo tych przemian, jak i obecna struktura gospodarstw są bardzo zróżnicowane. Celem opracowania jest przedstawienie zmian zachodzących w ostatnich latach w wybranych krajach UE w strukturze rolnictwa rozumianej jako struktura obszarowa gospodarstw oraz stopnia zaawansowania procesu tychże przemian na tle zmian podstawowych wskaźników charakteryzujących stan rozwoju gospodarczego. W artykule podjęto też próbę wskazania najkorzystniejszego kierunku przemian z punktu widzenia polskiego rolnictwa. Wyniki badań wskazują na istotne rozbieżności między tempem, poziomem zaawansowania i kierunkiem przemian strukturalnych sektora gospodarstw rolniczych w analizowanych krajach europejskich. Na podstawie badań wysunięto wniosek, że model przemian strukturalnych zmierzający w kierunku spolaryzowanej struktury obszarowej gospodarstw rolniczych może być adekwatny do polskich warunków. |
Abstract | is decreasing while their average area is increasing. However, the rate of those changes and present farm structure is very diversified across Europe. The main aim of this paper is to present the changes in this subject and advancement in structural changes in agriculture against changes of main economic indicators in chosen European countries. Finally the authors attempt to indicate the optimal direction of structural changes in Polish agriculture. The direction, rate and advancement of structural changes in agriculture differ among selected European countries. Authors support the idea of applying a model of structural changes in Poland, leading to a polarized structure of farms. |
Cytowanie | Małażewska S., Wąs A. (2012) Przemiany strukturalne w rolnictwie w wybranych krajach europejskich.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 99, z. 4: 75-88 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2012_n4_s75.pdf |
|
|
8. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2006 |
|
Pietrzak M., Szajner P. Przetwórstwo, handel i spożycie mleka i produktów mlecznych w Polsce w latach 2003-2005 oraz prognozowane kierunki zmian
Autor | Michał Pietrzak, Piotr Szajner |
Tytuł | Przetwórstwo, handel i spożycie mleka i produktów mlecznych w Polsce w latach 2003-2005 oraz prognozowane kierunki zmian |
Title | DAIRY PROCESSING, TRADE AND MILK CONSUMPTION IN POLAND IN THE YEARS 2003-2005 AND PREDICTED CHANGES |
Słowa kluczowe | przetwórstwo mleka, handel mlekiem i produktami mlecznymi, spożycie mleka i produktów mlecznych |
Key words | dairy processing, dairy trade, milk and milk products consumption |
Abstrakt | W artykule przedstawiono stan obecny i perspektywy przetwórstwa oraz handlu i spożycia mleka i produktów mlecznych. W latach 2003-2005 polskie mleczarstwo rozwijało się dynamicznie, postępowały przemiany strukturalne w przetwórstwie i handlu, nastąpił skokowy wzrost eksportu, zwłaszcza do UE, kontynuowany był spadkowy trend spożycia mleka i przetworów. W przyszłości należy spodziewać się stagnacji przerobu na poziomie ustalonym przez kwotę mleczną, kontynuacji przemian strukturalnych, ograniczania eksportu na rzecz stopniowo rosnącego popytu krajowego i w konsekwencji stopniowego zrównywania się wielkości importu z eksportem, być może nawet Polska stanie się importerem netto. Wyrównujące się ceny surowca w poszerzonej UE oraz niska wydajność pracy wskazują na potrzebę redukcji przerostów zatrudnienia w celu utrzymania konkurencyjności polskiego mleczarstwa. |
Abstract | The paper presents the current state and prospects of a dairy processing, trade and milk consumption in Poland. In the period 2003-2005 there were observed following features: fast growth of Polish dairy sector, structural changes in dairy processing and trade, soar of export and decline of consumption. In the future there could be predicted stagnation of the scope of milk processed, further structural changes, decline of export according to the gradual increase of domestic demand. Polish dairy competitive advantage based on cheap raw milk is gradually going away. Law labour efficiency suggests, that labour reduction is needed for the industry to be still competitive in the future. |
Cytowanie | Pietrzak M., Szajner P. (2006) Przetwórstwo, handel i spożycie mleka i produktów mlecznych w Polsce w latach 2003-2005 oraz prognozowane kierunki zmian .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 93, z. 1: 92-101 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2006_n1_s92.pdf |
|
|