Wyniki wyszukiwania

Autor	Anatolii Dibrova, Larysa Dibrova, Yaroslav Krylov
Tytuł	Domestic Support of Livestock Production in Ukraine
Title	Domestic Support of Livestock Production in Ukraine
Słowa kluczowe	brak
Key words	domestic support, agrarian policy, livestock products, Ukraine
Abstrakt
Abstract	Livestock plays an important role in food supplying. However, this industry is today in Ukraine in a difficult situation. A gradual reduction of livestock numbers affected both the output and the changes in the structure and range of livestock production. In recent years, there has been a tendency to a reduction of meat and milk consumption in the Ukraine’s domestic market due to the low purchasing power of individuals, which therefore causes difficulties for the country’s food security. In the structure of livestock production in Ukraine, the dominant place belongs to farms. However, small-scale production is not able to provide high quality products and volumes necessary to meet domestic demand. With significant available resources of Ukraine, the country instead of exporting the livestock products has become an importer. The Ukrainian allocations to supporting the livestock production are quite significant, due to budgetary payments and subsidies or rebates in the value added tax (VAT). However, this does not significantly influence either the output or the performance indicators of improvement in the livestock production. All this testifies to the imperfection of mechanism of state support for the livestock production in Ukraine. The global financial crisis has reduced the financial capacity of the state support for the livestock industry. Therefore, under these conditions, there is an urgent need of an efficient use of budgetary resources and of an improvement of the mechanism of support for the livestock production in Ukraine.
Cytowanie	Dibrova A., Dibrova L., Krylov Y. (2011) .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 1: 54-62
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2011_T11(26)_n1_s54.pdf

Autor	Jan Pawlak
Tytuł	Relacje cen maszyn rolniczych do cen produktów rolnych w latach 1990-2010
Title	RELATIONS BETWEEN PRICES OF FARM MACHINES AND PROCUREMENT PRICES OF AGRICULTURAL PRODUCTS DURING THE YEARS 1990-2010
Słowa kluczowe	maszyny rolnicze, ceny, relacje, produkty rolne, tendencje zmian, Polska
Key words	farm machines, prices, relations, agricultural products, trends, Poland
Abstrakt	W latach 1990-2010 relacje pomiędzy cenami detalicznymi środków mechanizacji rolnictwa a cenami skupu produktów rolniczych w Polsce na ogół znacznie się pogorszyły. W porównaniu do stanu z 1990 r., zestaw złożony z 24 środków mechanizacji rolnictwa był w 2010 r. droższy o 35,2% w relacji do mleka, o 109,8% – do żywca wołowego, o 217,4% – do pszenicy, o 229,6% – do żyta i o 362,1% – do żywca wieprzowego. Zestaw ten potaniał natomiast o 9,4% w relacji do ceny skupu ziemniaków.
Abstract	During the years 1990-2010 reported changes of relations between retail prices of farm machines and procurement prices of agricultural products were, in general, unfavourable for farmers. As compared to 1990, the set of 24 farm machines used as a base for analysis was in 2010 more expensive in relation to cow milk by 35.2%, to cattle for slaughter by 108.9%, to wheat by 217.4, to rye by 229.6%, and to pigs for slaughter by 362.1%. Instead, it was by 9.4% cheaper in relation to potatoes.
Cytowanie	Pawlak J. (2011) Relacje cen maszyn rolniczych do cen produktów rolnych w latach 1990-2010.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 1: 22-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2011_n1_s22.pdf

Autor	Wojciech Florkowski
Tytuł	Organizacja, finansowanie i najnowsze trendy w badaniach ekonomistów rolnictwa w USA
Title	Organization, Financing and the Latest Trends in Agricultural Economics Research in the USA
Słowa kluczowe	ustawa Hatcha, system uniwersytecki oparty o nadanie ziemi, NIFA, organizacje producenckie, stosunek społeczeństwa
Key words	Hatch Act, land-grant university system, National Institute of Food and Agriculture (NIFA), commodity organizations, public attitudes
Abstrakt	W opracowaniu przestawiono ewolucję systemu finansowania nauczania uniwersyteckiego, badań oraz doradztwa w USA. Przedstawiono znaczenie środków z budżetu federalnego i budżetu stanowego oraz finansowanie przez organizacje producenckie, które mają możliwość finansowego wspierania badań z własnych środków.
Abstract	The objective of his article has been dictated by the interests of the agricultural economics profession in Poland as it adjusts to the ever changing system of public support of its research and teaching programs. Learning how similar issues have been approached by their colleagues in other countries offers insights into the applied solution and the adjustments required to effectively perform the two functions and continue to serve public at large, the food and fiber sector and policy makers.
Cytowanie	Florkowski W. (2011) Organizacja, finansowanie i najnowsze trendy w badaniach ekonomistów rolnictwa w USA .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 2: 28-36
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2011_n2_s28.pdf

Autor	Mamadou Wague
Tytuł	Problemy rozwoju gospodarki rolnej w Afryce i czynniki ją ograniczające
Title	Problems of agricultural development in Africa and the factors limiting it
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The restrictions of African agricultural production are possible to overcome. The future prospects are favorable. A special role is there social and economic policy. To exploit the potential created by the means, is a need for political stability, economy and social and economic rights applicable conducive to private investors. The actions taken must support an agricultural producers, and a good policy for rural development. The most important factor in the development is an agricultural research and education. There is urgent need to improve the level of agricultural sciences. In the distant future you will need to develop effective programs, research and teaching in the ASS.
Cytowanie	Wague M. (2010) Problemy rozwoju gospodarki rolnej w Afryce i czynniki ją ograniczające.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 85: 135-145
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2010_n85_s135.pdf

Autor	Witold Empel, Adam Pawlewicz
Tytuł	Szanse i bariery funkcjonowania rolniczych grup producenckich w opinii członków Lubawskiej Spółdzielni Producentów Trzody „LUB-TUCZ”
Title	Chances and barriers for functioning of agricultural producer groups in the opinion of members of the Lubawa cooperative pig breeders group ‘Lub-Tucz’
Słowa kluczowe	rynek rolny, integracja pozioma, grupy producenckie, przedsiębiorczość zespołowa.
Key words	agricultural market, horizontal integration, producer groups, team entrepreneurship
Abstrakt	Celem pracy było poznanie głównych szans i barier funkcjonowania grup producenckich, na przykładzie Lubawskiej Spółdzielni Producentów Trzody „LUB-TUCZ”, działającej na obszarze gminy Lubawa. Podmiotem badań była grupa producentów surowców żywnościowych. Badania były przeprowadzone na przełomie listopada i grudnia 2009 wśród 25 losowo dobranych właścicieli gospodarstw rolnych, należących do grupy producenckiej. W przeprowadzonych badaniach wykorzystano metodę wywiadu z użyciem standaryzowanego kwestionariusza. Wspólna organizacja sprzedaży produktów oraz zakupów środków do produkcji jest głównym zadaniem grupy producenckiej. W analizie próbowano odpowiedzieć na pytanie, jakie wewnętrzne i zewnętrzne czynniki wpływają na funkcjonowanie grup producentów surowców żywnościowych.
Abstract	The aim of the paper was the recognize the main chances and the barriers of functioning of producer groups, based on the example of the Lubawa cooperative pig breeders producer group ‘Lub- Tucz’, located in the Lubawa commune. A group of pig breeders was surveyed. The survey was conducted in November and December 2009 among 25 owners of farms, belonging to a producer group, chosen at random. In survey, the method of interview with standardised questionnaire was used. The organization of common sale of products as well as purchase of production assets was the main task of the producer groups. The answer to the following question: what internal and the external factors influence the functioning of a producer group of manufacturers of food raw material was searched for
Cytowanie	Empel W., Pawlewicz A. (2010) Szanse i bariery funkcjonowania rolniczych grup producenckich w opinii członków Lubawskiej Spółdzielni Producentów Trzody „LUB-TUCZ”.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 101-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n1_s101.pdf

Autor	Edward Majewski
Tytuł	Udział młodych naukowców w realizacji projektów europejskich jako szansa poprawy warsztatu metodycznego
Title	Participation of young researchers in realization of European research projects as an opportunity to improve methodological capabilities
Słowa kluczowe	międzynarodowe projekty badawcze, analiza kosztów i korzyści, młodzi pracownicy naukowi
Key words	international research projects, costs and benefits, young researchers
Abstrakt	Uczestnictwo w projektach badawczych jest bez wątpienia kluczowym czynnikiem w rozwoju zawodowym młodych pracowników naukowych. W szczególności cenne jest zaangażowanie w działalność badawczą w ramach międzynarodowych projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej ze względu na szanse, jakie stwarza udział w dużych zespołach badawczych otrzymujących znaczące fundusze na zaawansowane metodycznie projekty badawcze. W opracowaniu poddano analizie wyniki badań ankietowych przeprowadzonych na próbie 17 pracowników naukowych reprezentujących nauki ekonomiczno-rolnicze. Wynik tej analizy przeprowadzonej z zastosowaniem wzorca analizy SWOT prowadzi do wniosku, że zgłoszone przez ankietowanych korzyści i szanse wyraźnie przeważają nad osobistymi kosztami i zagrożeniami. Wśród korzyści młodzi naukowcy najwyżej oceniają możliwość doskonalenia warsztatu naukowego (głównie poprzez zdobywanie nowej wiedzy metodycznej) i nawiązywanie kontaktów z naukowcami z zagranicznych ośrodków naukowych. Inspiracje wynikające z pracy w tych projektach i perspektywy kontynuowania współpracy w przyszłości wymieniane są jako najważniejsze szanse. Do najsilniej podkreślanych osobistych „kosztów” należy zaliczyć konflikty z obowiązkami rodzinnymi i z innymi obowiązkami zawodowymi.
Abstract	Active involvement of young scientists in research activities in early stages of their careers in science undoubtedly is a key driver of their professional development. Specifically, participation in European research projects that provide substantial funding for collaborative research by international teams may be considered as a great opportunity for young researchers. In this paper results of the survey made on the sample of 17 young scientists are presented. The general conclusion from the analyses conducted with the use of SWOT analysis framework is that reported benefits and opportunities significantly overcome potential personal costs and threats. Of the benefits young researchers rank the highest is the possibility to gain new knowledge and skills and to establish contacts within the international research community. Inspiration resulting from previous activities and the possibility of being involved in future international projects are considered the most important opportunities. Conflict with other work responsibilities and less time devoted to families are the key personal costs.
Cytowanie	Majewski E. (2010) Udział młodych naukowców w realizacji projektów europejskich jako szansa poprawy warsztatu metodycznego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 76-83
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n2_s76.pdf

Autor	Ewa Dłubakowska-Puzio, Aleksandra Łowkiewicz, Dominika Olejniczak
Tytuł	Wykorzystanie możliwości marketingu personalnego w procesie motywowaniapracowników
Title	Realizing the potential of employee marketing in the process of employees motivation
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Autorki artykułu pragną ukazać rolę marketingu personalnego w procesie motywowania. Dokonały teoretycznej prezentacji instrumentów marketingu personalnego, roli motywacji w kształtowaniu zachowań pracowniczych. Na podstawie badań własnych w jednostce oświatowej ukazały wpływ instrumentów motywacji na stosunek nauczycieli do wykonywanej pracy
Abstract	The authors of the article want to show the role of employee marketing in the process of motivation. They have done a theoretical presentation of the instruments of employee marketing, the role of motivation in shaping of employees behavior. Based on their own researches in an educational unit, authors have shown an influence the instruments of motivation on teachers’ attitude for their work
Cytowanie	Dłubakowska-Puzio E., Łowkiewicz A., Olejniczak D. (2010) Wykorzystanie możliwości marketingu personalnego w procesie motywowaniapracowników.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 3(52): 399-411
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2010_n52_s399.pdf

Autor	Małgorzata Borowik, Tadeusz Waściński
Tytuł	Zastosowanie systemu kontroli zarządczej w jednostkach Policji
Title	Implementation of management control system in units of the Police
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Nowelizacja ustawy o finansach publicznych nałożyła na kierowników jednostek Policji obowiązek wdrożenie w jednostkach podległych mechanizmów systemów kontroli zarządczej. Adekwatne i skuteczne instrumenty kontroli zarządczej powinny umożliwić odejście od tradycyjnej kontroli końcowej ex post (kontroli finansowej), na rzecz kontroli bieżącej oraz wstępnej ex ante. Kontrola zarządcza w swojej istocie jest narzędziem obejmującym zagadnienie formułowania celów i zadań, a następnie sprawdzeniem ich realizacji zgodnie z sformułowanymi planami. Reforma finansów publicznych w Polsce, wprowadziła obowiązek planowania wieloletniego, wyznaczania celów i przygotowywania planów i zadań, w oparciu o metodologię budżetu zadaniowego. Monitorowanie, a także sporządzanie sprawozdań z wykonania planów oraz stopnia realizacji zadań jest warunkiem właściwego zarządzania jednostką. Zakresem kontroli zarządczej zostały objęte wszystkie aspekty działalności jednostki, a nie tylko obszar gospodarki finansowej. Kontrola zarządcza stanowi instrument zarządzania jednostką, który powinien dostarczać kierownikom jednostek Policji informacji, na potrzeby procesu podejmowania decyzji, a w konsekwencji powinna przyczynić się do efektywnego wykorzystania środków publicznych
Abstract	In accordance with the amended act of public finance, a police commanders should implement in the police headquarters, principles of the management control. Adequate and effective tools of management control should enable to take advantage of initial and current control (called in Latin “ex ante”) instead of traditional and final control (“ex post” in Latin). The management control should help to determine objectives and tasks and finally help to check if they are realizing according to the plan. The reform of public finance in Poland demanded create long-term plans, achieve aims too and preparing plans with using budget of tasks. One of the condition of effective management in organization is creating plan and task reports and watching how they are achieving. The management control in organization concerns all aspects of their activities, not only in finance. The management control is one of the toll it should help police commanders to make a decision in effective spending of public funds.
Cytowanie	Borowik M., Waściński T. (2010) Zastosowanie systemu kontroli zarządczej w jednostkach Policji.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 4(53): 119-131
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2010_n53_s119.pdf

Autor	Jacek Chotkowski, Małgorzata Czerwińska
Tytuł	Instrumenty marketingu w rolnictwie ekologicznym
Title	Marketing instruments in ecological agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Marketing stanowi niezbędny element strategii rozwoju rolnictwa ekologicznego, gdyż istnieje wiele utrudnień zmniejszających konkurencyjność tego rynku (wyższa cena zbytu, rozdrobnienie produkcji i spożycia, krótka przydatność produktów do spożycia). Podstawą programu skutecznych działań marketingowych powinna być specjalna jakość (ekologiczna). Celem pracy jest określenie podstawowych elementów strategii oraz kluczowych instrumentów marketingu operacyjnego, warunkujących w perspektywie zwiększenie udziału produktów ekologicznych do 10 - 15 % rynku żywności w Polsce. Działania marketingowe powinny mieć charakter kompleksowy. Pierwszą jego częścią powinna być prowadzona w imieniu całego krajowego sektora rolnictwa ekologicznego ciągła kampania informacyjno-edukacyjna na temat istoty i walorów wytwarzanych metodami ekologicznymi produktów, łącznie z przekazem, że technologie te chronią, a nie niszczą środowisko. Strategia marketingowa powinna opierać się na segmentacji rynku, współpracy producentów oraz bezpośredniego dotarcia do konsumentów. Niezbędny jest rozwój współpracy biznesowej producentów (grupy marketingowe) w celu organizacji zbiorowej sprzedaży pod jednolitą marką. Kolejnym nurtem profesjonalnego marketingu powinien być rozwój marketingu partnerskiego (relacyjnego) zmierzający do tworzenia trwałych przyjacielskich więzi między sprzedawcą a konsumentem. Wzorem krajów zachodnich, należy zwiększyć w handlu udział produktów świeżych, zamiast przetworzonych. Uwzględniając ogólne trendy zmian stylów życia, uzasadnione jest wzbogacenie oferty sprzedaży o półprodukty ułatwiające przygotowanie obiadu.
Abstract	Marketing is the essential element of the strategy in ecological agriculture because of existing barriers causing the decrease of competitiveness on the market, like for instance: higher prices, micronized production and consumption or short time of the usefulness of products for consuming. The base of the effectiveness of marketing activities in any enterprise should be special quality of its products, which means ecological quality. The main goal of this article is to identify the basic elements of the strategy and marketing instruments, which both determine the increase of amount of ecological products in the Polish market. Marketing activities should have complex character. Firstly, they should be organized as the continuous information campaign which will be led in the name of national sector of ecological agriculture. This educational campaign should prove the essence and values of ecological production methods. The main accent in it should be put into the positive effects of using them. First of all it should show that new, ecological technologies protect the production and do not destroy the environment. Secondly, marketing strategy should be based on market segmentation, the permanent cooperation of producers and directive activity for reaching consumers. The essential role of it is the cooperation of business sector in the aim of cooperative sale under one brand of the product. The next direction of professional marketing is to create the relation marketing which should cause the permanent relations between sellers and consumers. As the example of western countries, Poland should increase the amount of fresh products on the market, instead of processed ones. It is also worth taking into consideration to augment Polish food offer by the sales of semi-products, which are helpful to prepare complete dinner.
Cytowanie	Chotkowski J., Czerwińska M. (2010) Instrumenty marketingu w rolnictwie ekologicznym.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 3(52): 160-169
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2010_n52_s160.pdf

Autor	Justyna Kufel
Tytuł	Model obszaru przejścia – próba wykorzystania koncepcji zarządzania przejściem w polskim sektorze rolno-żywnościowym
Title	The transition arena model – implementing transition managementin the Polish agriculture and agribusiness sektor
Słowa kluczowe	zarządzanienie zmianami, sektor rolno-żywnościowy
Key words	transition management, agribusiness sector
Abstrakt	Przedmiotem badania były fazy modelu obszaru przejścia, stanowiącego miejsce implementacji koncepcji zarządzania przejściem od stanu obecnego do określonej wizji przyszłości. Opierając się na doświadczeniach autorki, zasadach wnioskowania logicznego i wnioskach ze studiów literaturowych odnośnie teorii i polityki przejścia, z koncepcji modelu obszaru przejścia autorstwa Loorbacha wybrano te elementy, które w warunkach polskiego sektora rolno-żywnościowego mogą posłużyć jako cenne rekomendacje do wdrożenia tej nowej perspektywy prowadzenia polityki gospodarczej. Wskazówki dla polskich decydentów dotyczyły fazy przygotowania ekspertyzy (analizy zintegrowanych systemów, selekcja aktorów), fazy strategicznej (definiowanie wspólnego problemu, wizja przejścia i wspólne zasady), taktycznej (wizerunki, ścieżki i plan przejścia) i operacyjnej (zbiór eksperymentów, monitoring, ewaluacja). Na koniec podkreślono kluczową rolę zespołu zarządzającego przejściem.
Abstract	This article presents phases of the transition arena model, which should be introduced as a cure for the main Polish agricultural sector’s problems. Basing on the author’s own experience, logical reasoning and literature overview of transition theory and policy, the proper recommendations adequate for Polish agricultural and food sector’s conditions were withdrawn from the Loorbach methodology of the model of transition arena. The following phases were taken into account: expertize preparation (integrated systems analysis, actors’ selection), strategic phase (problem definition, vision, shared values), tactic phase (images, paths and plan) and operational phase (experiments, monitoring, evaluation). Finally, the role of transition management team was highlighted.
Cytowanie	Kufel J. (2010) Model obszaru przejścia – próba wykorzystania koncepcji zarządzania przejściem w polskim sektorze rolno-żywnościowym.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 4: 25-34
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n4_s25.pdf

Autor	Agnieszka Sapa
Tytuł	Pomoc żywnościowa w kontekście good governance i społecznej odpowiedzialności
Title	Food aid in the context of good governance and social responsibility
Słowa kluczowe	pomoc żywnościowa, good governance, społeczna odpowiedzialność.
Key words	food aid, good governance, social responsibility
Abstrakt	W pracy zwrócono uwagę na kwestię pomocy żywnościowej jako swego rodzaju sposób realizacji „good governance” i społecznej odpowiedzialności krajów bogatych względem krajów biednych. Opracowanie ma charakter przeglądowy. W pierwszej części przedstawiono niedożywienie jako problem globalny współczesnej gospodarki światowej. W drugiej części scharakteryzowano pomoc żywnościową z uwagi na formę jej dostarczania, sposób zakupu, czy głównych dostawców i odbiorców. W podsumowaniu podkreślono, że pomoc żywnościowa w warunkach nierozwiązanego problemu głodu systematycznie maleje, jej udzielanie jest determinowane czynnikami politycznymi i ekonomicznym, a jej ostateczny wpływ na sytuację żywnościową w krajach rozwijających się nie jest jednoznaczny.
Abstract	The paper focuses on the issue of food aid as a kind of implementation of good governance and social responsibility of rich countries towards poor countries. The study may be characterized as a review. In the first part, hunger as a global problem of the modern world economy is taken under consideration. In the second part, the food aid is characterized by taking into account the form of food delivery, methods of food purchase, main donators and beneficiaries. The author concludes by emphasizing that food aid due to the unsolved problem of hunger has been steadily decreasing, it is determined by political and economic factors, and its ultimate impact on the food situation in developing countries is not clear.
Cytowanie	Sapa A. (2010) Pomoc żywnościowa w kontekście good governance i społecznej odpowiedzialności.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 4: 90-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n4_s90.pdf

Autor	Ryszard Bartkowiak
Tytuł	Współczesne teorie ekonomiczne
Title	Contemporary economics
Słowa kluczowe	paradygmat, ekonomia, teoria ekonomiczna, ekonomia klasyczna, ekonomia neoklasyczna, ekonomia keynesowska, ekonomia instytucjonalna, ewolucyjna teoria ekonomiczna, historia gospodarcza, maltuzjańska zasada ludnościowa, nowa geografia ekonomiczna, ekonomia rozwoju
Key words	paradigm, economics, economic theory, classical economics, neoclassical economics, Keynesian economics, institutional economics, evolutionary economic theory, economic history, Malthusian principle of population, new economic geography, development economics
Abstrakt	Artykuł stanowi próbę uporządkowania współczesnej myśli ekonomicznej. Zróżnicowanie gospodarki światowej sprawia, że nie można wskazać takiej teorii ekonomicznej, która stanowiłaby paradygmat ekonomii. W opisie gospodarki rynkowej (zamożnej) w dalszym ciągu dominują ekonomia klasyczno-neoklasyczna i ekonomia keynesowska. Występowanie ubóstwa oraz możliwość pojawienia się w skali globalnej przyrodniczej granicy wzrostu sprawiają, że coraz większe znaczenie uzyskują inne teorie ekonomiczne, którymi są: nowa geografia ekonomiczna, nowa historia gospodarcza oraz nowa ekonomia instytucjonalna. Z połączenia ekonomii instytucjonalnej i nauk przyrodniczych powstała ewolucyjna teoria ekonomiczna, w której duże znaczenie przypisuje się zasadzie ludnościowej Malthusa i teorii Darwina. Zasada ludnościowa Malthusa jest istotna w ekonomii rozwoju, zajmującej się gospodarką ubogą (w stosunkowo niewysokim stopniu rynkową). Z zasadą ludnościową łączy się dualizm ludnościowy świata, z nim zaś dualizm gospodarczy. Należy przypuszczać, że gospodarka światowa coraz silniej będzie dzielić się na zamożne centrum i ubogie peryferie.
Abstract	Due to the diversity of the world economy, there is no economic theory that could be treated as an economic paradigm. The classical-neoclassical and Keynesian economics still dominate in description of affluent societies with market economy systems. They make use of the so-called theoretical approach which to a large extent neglects historical, institutional and geographical factors of growth. However, the importance of other approaches, i.e. geographical, historical and institutional, is steadily increasing. They all form a combined geographical-historical approach which is the only one appropriate to explain the persistence of poverty, being responsible for social deprivation and social limits to economic growth, as well as the symptoms of natural limits to growth on a global scale. They prevail in the new economic geography, new economic history and new institutional economics. The combination of institutional economics and natural sciences has resulted in the evolutionary economic theory, in which the Malthusian principle of population and Darwin’s theory play the crucial role. The re-emergence of the Malthusian principle of population can be ascribed to the danger of appearance of natural limits to growth. The principle makes the departure point in the geographical-historical approach, which is widely applied in development economics, whose field of research is less-developed and non-market economy.On the other hand, the population principle results in a dual pattern of world’s population development, which corresponds with dualism of the world economy. It is evident that the world economy will be more and more divided into the affluent centre and poor peripheries. Whenever is the world-wide standard of living equalised, it will be likely in the process of global impoverishment through lack of some natural resources used in human economic activities.
Cytowanie	Bartkowiak R. (2010) Współczesne teorie ekonomiczne.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 16-29
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n2_s16.pdf

Autor	Krzysztof Nuszkiewicz
Tytuł	Przygotowanie i przeprowadzenie eksperymentu pedagogicznego zmierzającego do nauczania nowego zawodu technik rolnictwa ekologicznego
Title	The preparation and the execution the pedagogical aiming to teaching of new occupation the technician of ecological agriculture experiment
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Nuszkiewicz K. (2010) Przygotowanie i przeprowadzenie eksperymentu pedagogicznego zmierzającego do nauczania nowego zawodu technik rolnictwa ekologicznego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 3(52): 170-177
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2010_n52_s170.pdf

Autor	Anna Kłoczko-Gajewska, Adam Wąs
Tytuł	Kształcenie na życzenie – pierwsze refleksje na temat internetowego systemu wyboru przedmiotów na Wydziale Nauk Ekonomicznych SGGW
Title	Education at request – the first thoughts about the Internet system of selected subjects at Faculty of Economic Sciences of Warsaw University of Life Sciences – SGGW
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The paper aims at presenting students’ perception of new subjects’ selection system at Economic Faculty in Warsaw Agricultural University. The first part presents assumptions of new system and rules of choosing subjects. Then results of selection for the academic year 2009/10 are shown. Next part describes results of survey among 566 students of faculty on information sources, motives of subject selection, evaluation of the new teaching offer and proposition of changes
Cytowanie	Kłoczko-Gajewska A., Wąs A. (2009) Kształcenie na życzenie – pierwsze refleksje na temat internetowego systemu wyboru przedmiotów na Wydziale Nauk Ekonomicznych SGGW.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 75: 225-241
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n75_s225.pdf

Autor	Marzena Chmielewska
Tytuł	Podatek rolny w relacji do zasobów czynników wytwórczych gospodarstw rolniczych
Title	Agricultural tax versus production resources in agricultural farms
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The paper presents relations between agricultural tax and chosen production resources in agricultural farms. The highest relation between agricultural tax and cropland area in 2006 recorded in all voivodships. The relationship between agricultural tax and possessed equity capital was comparatively low. Therefore, it could be ascertained that agriculture tax was relatively small tax burden for farmers and did not contribute to their activity production strategy. Most of farmers were against the implementation of income tax instead agriculture tax.
Cytowanie	Chmielewska M. (2009) Podatek rolny w relacji do zasobów czynników wytwórczych gospodarstw rolniczych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 78: 197-208
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n78_s197.pdf

Autor	Sławomir Juszczyk, Artur Nagórka
Tytuł	Fundusze parasolowe i lokaty bankowe jako miejsce gotówki przedsiębiorstwa
Title	The umbrella funds and bank locations as the place for cash of companies
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	Financial liquidity is one of the most important factors for the company growth and everyday operations. Since the mid of XX century there have been some attempts to find a right level of cash to be held by a company. Similar research was involved in deciding what to do when there is a surplus of cash that is going to be kept by the company for future purposes. The bank location could be good solution, but investment fund as the place for placing cash for a period of time is probably better. The rules of investment funds in Poland prevent an investor from any risk of fraud. Simultaneously there are some investment risks according to the profile of the given fund. From this point of view majority of investment funds are not suitable to serve as the place of investment for companies. The good solution is a money market fund due to the fact that only very low risk, or almost no risk, papers are in the portfolio of such funds. Obviously never very high yields are anticipated but still they are higher than deposits and far more flexible. The money market fund is particularly suitable for an investment when money can be shifted to a more aggressive fund at the steady growth market conditions. The mechanism of conversion between the funds allows it but in normal circumstances the profits are taxed straight after the operation. In order to avoid it the companies that run legal investment funds in Poland (TFI) introduced so called “umbrella funds” where the money market fund is one of the subfunds and money could be easily moved to another fund without immediate taxation. Therefore the money market fund within the umbrella fund could be the good place to keep company cash surplus.
Cytowanie	Juszczyk S., Nagórka A. (2009) Fundusze parasolowe i lokaty bankowe jako miejsce gotówki przedsiębiorstwa.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 77: 19-30
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n77_s19.pdf

Autor	Alexander Boldak, Maria Pestis, Paul Pestis, Dmitry Rudenko, Elena Rudenko
Tytuł	Agroecotourism development in the Republic of Belarus
Title	Agroecotourism development in the Republic of Belarus
Słowa kluczowe
Key words	agroecotourism, development, international tourist trips, Neman region, Augustov canal
Abstrakt
Abstract	Agroecotourism is becoming the most dynamical branch of the world tourist industry. The Republic of Belarus has inexhaustible potential for the development of agroecotourism. It promotes a steady development of rural regions, raises well-being of its inhabitants by attracting investments, creates modern social infrastructure and new work places, contributes to the achievement of social and cultural purposes. Agroecotourism is considered to be an important component of a successful realization of the ‘State Program for the Revival and Development of the Countryside in the Republic of Belarus for 2005-2010’. The problem is that the agrotouristic enterprises have not enough money to increase the scale of realization of basic concepts and models stipulated by the National Program. Maintaining and developing the natural and human potential of Belarus will require making the agroecotourism a profitable branch of the agrarian sector of economy.
Cytowanie	Boldak A., Pestis M., Pestis P., Rudenko D., Rudenko E. (2009) .Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 6(21), z. : 5-9
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T6(21)_n_s5.pdf

Autor	Ryszard Jurkowski
Tytuł	Polityka w dziedzinie edukacji i kształcenia zawodowego
Title	Politics in the field of the education and professional educating
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Międzynarodowe akty prawne ustanawiają prawo do nauki, jako jedno z podstawowych praw podmiotowych człowieka i obywatela. Korzystanie z tego prawa powinno być zapewnione, wolne od dyskryminacji i powinno umożliwiać wszystkim efektywny udział w wolnym społeczeństwie. Istotnymi aspektami realizacji prawa do nauki powinny być: równa dostępność, jednakowy poziom i jakość nauczania. Prawo do nauki powinno służyć pełnemu rozwojowi osobowości ludzkiej, w tym w jak najpełniejszym zakresie rozwojowi talentów i zdolności umysłowych i fizycznych, w szczególności dla przygotowania jednostki i dla jej samoprzygotowania się do pełnienia roli zawodowej, zawodu, funkcji. Dla osiągania takiego celu konieczne jest takie ukształtowanie systemu edukacyjnego, jak również systemu rynku pracy, aby osiąganie zdolności do pełnienia roli zawodowej (zawodu, funkcji) mogło być realizowane w każdym okresie życia jednostki. Rozwój dostępności do oświaty oraz przyczynianie się do osiągnięcia wysokiej jakości edukacji i kształcenia zawodowego a także rozkwitu kultur państw członkowskich stały się zadaniami Unii Europejskiej. Edukacja, i jej jakość, została uznana za kluczową kwestią dla harmonijnego rozwoju społeczno-gospodarczego społeczeństw i państw, dla zapewnienia, aby gospodarka Unii Europejskiej stała się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gozpodarkę w świecie - gospodarkę opartą na wiedzy, a społeczeństwo stało się społeczeństwem wiedzy. Za zasadnicze cele rozwoju systemów edukacyjnych państw członkowskich uznano osiągnięcie najwyższego poziomu edukacji tak, aby mogła ona stanowić wzór dla całego świata pod względem jakości i użyteczności społecznej, zapewnienie kompatybilności systemów edukacyjnych, umożliwiającej obywatelom swobodny wybór miejsc kształcenia, a następnie pracy. Celom tym mają służyć: standaryzacja i unifikacja nauczania o wysokiej jakości, porównywalność kompetencji zawodowych, możliwość rozwijania kompetencji zawodowych przez całe życie. Cele te mogą być realizowane dzięki unijnym strategiom, programom i środkom, w szczególności dzięki środkom Europejskiego Funduszu Społecznego. Polski system edukacyjny gwarantuje realizowanie prawa do nauki według zasad określanych na podstawie przepisów prawa, co ma zapewniać jednakową dostępność, jednakowy poziom i jednakową jakość. Kształcenie może być realizowane w rozwiniętym systemie szkolnym, odpowiadającym standardom Unii Europejskiej oraz w jednostkach organizacyjnych, oferujących pozaszkolne formy kształcenia ustawicznego. Jakość w edukacji polskiej powinna być zapewniana poprzez przejrzystość, porównywalność i kompatybilność procedur nauczania, programów nauczania, kwalifikacji osób nauczających oraz uznawalność kompetencji w kontekście ponadkrajowego obszaru wiedzy. Prowadzi to do wniosku, iż badanie, stwierdzanie i dokumentowanie jakości w dziedzinie edukacji powinno być realizowane w czterech obszarach działalności edukacyjnej: system zarządzania jednostką edukacyjną, programy nauczania, personel edukacyjny (nauczający), jakość uzyskiwanych w systemie kompetencji osobistych i zawodowych. System oceny jakość nauczania w Polsce został oparty na dwóch filarach. Pierwszym z nich jest standard jakości nauczania określony przepisami prawa, który ma zastosowanie przede wszystkim w systemie szkolnym. Drugim z nich jest standard jakości nauczania określany Polską Normą lub wzorcami środowiskowymi, a który ma zastosowanie przede wszystkim w systemie pozaszkolnym. W moim przekonaniu, wysoka jakość nauczania może zostać zapewniona przez komplementarne stosowanie obu filarów oceny jakości we wszystkich jednostkach systemu edukacji.
Abstract	International legal documents are appointing the right to education, as one of essential legal rights of the man and the citizen. Using this law should be assured, free from the discrimination and it should enable the effective participation in the free society for everyone. Rights to education should be essential aspects of the realization: an availability, an identical level and a quality are leveling teachings. The right to education should serve the full development of the human personality, in the fullest scope for development of talents and intellectual and physical abilities, in particular for preparing the individual and for her self-preparing to perform the professional role, the job, the function. Such forming the educational system, as well as the system of the labour market is necessary for achieving such a purpose so that achieve the ability to perform the professional role (of the job, the function) could be realized in every lifespan of the individual. The development of the accessibility to the education and contributing to achieving the education by the high-grade and educating professional as well as of the bloom of cultures of member states became tasks of the European Union. The education, and its quality, was recognized as the crucial issue for the harmonious social-economic development of societies and states, for the assurance so that the economy of the European Union became most competitive and dynamic with economy in the world - with the economy based on the knowledge, and the society became the society of the knowledge. Achieving the high of educations was recognised as fundamental purposes of the development of the educational systems of member states this way, so that it can constitute the model for entire world in terms of qualities and the social usefulness, assuring of compatibility of the educational systems, enabling free choice of educating places for citizens, and then of work. They are supposed to offer purposes it: the standardization of teaching professional, the comparability competence for the high-grade, the possibility of developing professional competence by the entire life. These purposes can be realized thanks to union strategies, programs and means, in particular thanks to funds of the European Social Fund. Polish educational system is guaranteeing realizing the right to education according to principles determined on the basis of regulations of the law, what is supposed to provide with the identical availability, the identical level and the identical quality. Educating can be realized in the developed school system, agreed with the standards system of European Union and in organizational units, offering training forms of long life learning. The quality in the Polish education should be assured through the transparency, the comparability and the compatibility of teaching procedures, school curricula, classifications teaching persons and recognizing of competence in the context of the more than domestic area of knowledge. The conclusion is, that research, claiming and documenting qualities in the field of the education should be realized in four areas of the educational activity: the system of managing the educational unit, school curricula, the educational staff (teaching), quality of personal and professional competence get in the system. The system of the assessment was based by the quality of teaching in Poland on two pillars. From them a standard of teaching the quality is first, definite with regulations of the law which is applicable above all in the school system. Of them a standard of teaching the quality is second, determined with Polish Norm System or environmental models, and which is applicable above all in the training system. In my belief, the best quality of the teaching can be guaranteed by complementary applying both pillars of the assessment of the quality in all unit of an educational system.
Cytowanie	Jurkowski R. (2009) Polityka w dziedzinie edukacji i kształcenia zawodowego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 57-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s57.pdf

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie
Title	Public support for insurance in agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Pojęcie pomocy publicznej zyskało w ostatnim czasie olbrzymią popularność, zwłaszcza w kontekście różnego rodzaju wsparcia środkami pochodzącymi z Funduszy Strukturalnych UE dla przedsiębiorców, rolników i innych grup społecznych. Zainteresowanie pomocą publiczną nie przekłada się jednak na lepsze rozumienie treści kryjącej się pod tym pojęciem. Stąd też próba zdefiniowania i objaśnienia pojęcia pomocy publicznej oraz zasad rządzących jej udzielaniem w obszarze zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Dobre rozwiązana w obszarze zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych to podstawowe narzędzie do zapewnienia zrównoważonego rozwoju i konkurencyjnego sektora rolnego we Wspólnocie. Rolnicy powinni być przygotowani na wypadek negatywnych skutków dokonanych wyborów, jak również na wypadek sytuacji kryzysowych spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nieprzewidywalnymi zdarzeniami. W kontekście reformy WPR, ważne jest wskazanie nowych instrumentów, które mogłyby pomóc rolnikom zwiększyć ich zdolność do zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych. Kształt Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na najbliższe lata 2007-2013 został określony przez porozumienie zawarte przez Ministrów Rolnictwa krajów UE-15 w Luksemburgu 26 czerwca 2003 r. oraz ustalenia Rady UE z dnia 22 kwietnia 2004 r. Nowe przepisy zostały tak ukształtowane, żeby pozostawać w pełnej zgodzie z polityką rozwoju obszarów wiejskich prowadzoną przez Komisję. Są one również jednym z etapów procesu upraszczania, rozpoczętego komunikatem Komisji w sprawie uproszczenia i udoskonalenia prawodawstwa w zakresie wspólnej polityki rolnej. Rozporządzenie w sprawie wyłączeń umożliwi z kolei szybsze przyznawanie pomocy rolnikom, co ma szczególne znaczenie np. w przypadku strat spowodowanych niekorzystnymi warunkami meteorologicznymi lub chorobami zwierząt lub roślin. Zarówno komunikat Komisji, jak i sprawozdanie posła sprawozdawcy pokazują ogromne opóźnienie tego tematu w Unii Europejskiej. Rolnik-przedsiębiorca prowadzący gospodarstwo po reformie na wolnym rynku, przy ogromnej konkurencji ryzykuje calym majątkiem i dorobkiem, nie mając nawet namiastki w zakresie ubezpieczeń z tego, co ma inwestor czy handlowiec. Jeżeli jest to duże czy wielkotowarowe gospodarstwo rolne, to jest ono w stanie pokryć koszty ubezpieczeń i ryzyka, jednak miliony europejskich gospodarstw małych, drobnych czy nawet rodzinnych nie stać na to, aby zapłacić za jakiekolwiek ubezpieczenie, nawet własnego domu, a co dopiero produkcji. W przypadku kataklizmu musi liczyć na pomoc sąsiadów lub wsparcie państwa. W przypadku niektórych rodzajów ryzyka i sytuacji kryzysowych w sektorze rolnym, przyznanie pomocy państwa może być właściwym sposobem wsparcia. Należy jednak zawsze mieć na uwadze, że państwo członkowskie nie jest w istocie zobowiązane do przyznawania pomocy państwa. W związku z tym, w przypadku podobnych rodzajów ryzyka czy sytuacji kryzysowych, producenci z jednego państwa członkowskiego lub regionu mogą uzyskać wsparcie, natomiast producenci z innych państw członkowskich lub regionów nie mają takiej możliwości. Takie różnice we wsparciu mogą prowadzić do zakłóceń konkurencji. Dlatego też, podobnie jak w przypadku innych rodzajów pomocy państwa, przy zatwierdzaniu pomocy państwa z tytułu zarządzania ryzykiem lub w sytuacjach kryzysowych obowiązkowo należy uwzględnić konieczność uniknięcia niepożądanych zakłóceń konkurencji. Wymóg minimalnego wkładu producentów w straty lub koszty takich środków czy ich innych odpowiedników należy postrzegać w kategoriach zmniejszenia zagrożenia zakłóceniami konkurencji oraz zapewnienia bodźca do minimalizowania ryzyka. Należy wyraźnie ustalić, że obecne przepisy dotyczące pomocy państwa nie mogą jako takie zapewnić, czy zastąpić optymalnego zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Pomoc państwa może je jedynie ułatwić w niektórych okolicznościach. Zarządzanie ryzykiem w rolnictwie w Polsce jest dziedziną nową, mało znaną i rzadko stosowaną. Pod tym pojęciem najogólniej rzecz ujmując określa się przewidywanie potencjalnych strat oraz gromadzenie środków, które mogłyby skompensować te straty w momencie ich wystąpienia. Badania M. Jerzaka i zespołu wskazują, iż polscy rolnicy w zarządzaniu ryzykiem najczśćciej wykorzystują różnicowanie produkcji (wielokierunkowość) oraz liczą na administracyjne wsparcie.
Abstract	A notion of public support has recently gained a great popularity, especially in the context of various kinds of support from the UE Structural Funds for entrepreneurs, farmers and other social groups. However, the interest in public support is not reflected in better understanding of the notion’s meaning. Thus, the attempt to define and explain the notion of public support and principles governing its granting in the area of risk management in agriculture. Good solutions in the area of risk and crisis management are basic tools to ensure sustainable development and a competitive agricultural sector in the Community. Farmers should be prepared in case of negative effects of their choices and also in case of crises caused by natural disasters or other unpredictable events. In the context of the CAP reform, it is important to show new instruments that could help farmers to increase their ability in risk and crisis management. The shape of the Common Agricultural Policy (CAP) for the coming years 2007-2013 was established by the agreement reached by the Agriculture Ministers of the EU-15 in Luxembourg on 26 June 2003 and agreements of the EU Council dated 22 April 2004. New regulations were shaped in full accordance with the policy of rural areas development followed by the Commission. They are also one of the elements of simplifying started with the communications of the Commission concerning simplifying and improving the legislation within the Common Agricultural Policy. On the other hand, the directive on exclusions will enable granting farmers quicker aid, which is particularly important, for instance, in case of losses caused by unfavourable weather conditions and animal or plant diseases. Both the Commission’s communication and the report of the MEP rapporteur show great delay of this subject in the European Union. A farmer-entrepreneur running his farm after the reform on the competitive free market risks all his property without having, in terms of insurance, even a poor substitute of what an investor or a trader has. If it is a large commercial farm, it is able to cover insurance and risk costs. But millions of European small, very small or even family farms cannot afford to pay for any insurance, not even of their own houses, let alone production. In case of a disaster, it has to count on neighbours’ help or the state support. In some kinds of risk and crises in agriculture, granting the state assistance may be the right way of support. It should always be borne in mind, however, that a Member State is not obliged to grant the state assistance. As a result of this, in case of similar kinds of risk or crises, producers from one Member State or region may obtain support, but producers from other Member States or regions may have no such possibility. Such differences in support may lead to the disturbance of competition. Therefore, similarly to other kinds of state assistance, the necessity of avoiding undesired disturbances of competition should be taken into consideration when accepting the state assistance in risk and crisis management. A requirement of a minimum contribution of producers in losses or cost of such measures, or their equivalents, should be seen in terms of decreasing the threat of disturbance of competition and providing a stimulus to minimise risks. It should be clearly established that regulations concerning state assistance cannot, as such, ensure or replace optimal management in crises. The state assistance may only facilitate it in some circumstances. Risk management in agriculture in Poland is a new field, a poorly-known and rarely used one. Generally speaking, the term is understood as predicting potential losses and gathering means for compensating those losses when they appear. M. Jerzak and his team’s research indicates that Polish farmers most often use a diversification of production in risk management and count on administrative support.
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 197-211
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s197.pdf

Autor	Mirosław Wasilewski, Serhiy Zabolotnyy
Tytuł	Kształtowanie i efektywność strategii płynności finansowej PKM DUDA S.A.
Title	THE FORMATION AND EFFICIENCY OF THE FINANCIAL LIQUIDITY STRATEGY IN PKM DUDA S.A.
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The paper aims to present the formation process and define an efficiency of the financial liquidity strategy in the cross-sectional area income-risk in joint stock company PKM Duda S.A. The moderate and conservative strategies of current assets have accompanied an aggressive and moderate strategies of their financing. The tendency which decreased level of the aggressiveness of financial liquidity strategy, both in a property aspect as well as financial, determined in PKM Duda S.A. the reasonable strategy of the property-financial. The financial liquidity ratios were higher in a framework of the conservative strategies, and lower for aggressive strategies. The residual income was shaped on the lowest level together with more aggressive strategies, instead of obtaining higher amounts at conservative strategies of current assets and financing and the property-financial reasonable strategies
Cytowanie	Wasilewski M., Zabolotnyy S. (2008) Kształtowanie i efektywność strategii płynności finansowej PKM DUDA S.A..Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 64: 23-38
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2008_n64_s23.pdf