Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego 2009 8(23)

Autor	Arkadiusz Artyszak,
Tytuł	Następstwa trzech lat obowiązywania reformy rynku cukru w UE
Title	Results of three years of applying the sugar market reform in the EU
Słowa kluczowe	reforma rynku cukru, burak cukrowy, Unia Europejska
Key words	sugar market reform, sugar beet, EU
Abstrakt	Praca przedstawia skutki trzech lat reformy rynku cukru. W sześciu krajach zaprzestano produkcji cukru, a w wielu, w tym Polsce, znacznie ją ograniczono. Jednocześnie wyodrębniła się grupa krajów o większej produkcji niż przed reformą. Mimo że zmalały ceny detaliczne cukru, to nie spowodowało to obniżenia cen wyrobów zawierających cukier. Aby utrzymać się na rynku, zarówno cukrownie jak i rolnicy, muszą maksymalnie ograniczać koszty produkcji.
Abstract	The work is presenting effects of three years of the sugar market reform. In six countries the sugar production has ceased, and in many, including Poland, it has been much limited. Simultaneously a group of countries emerged with greater production than before the reform. Even though retail prices of sugar went down it did not cause lowering prices of products containing sugar. In order to stay in the market, both sugar factories and farmers must reduce to minimum the production costs.
Cytowanie	Artyszak A. (2009) Następstwa trzech lat obowiązywania reformy rynku cukru w UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 5-9
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s5.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.27

Autor	Katarzyna Banaś,
Tytuł	Wykorzystanie środków pomocowych Unii Europejskiej przez producentów drobiu w Małopolsce
Title	Intake of the European Union support funds by poultry producers in the Małopolska province
Słowa kluczowe	produkcja drobiarska, środki pomocowe z UE, Małopolska
Key words	poultry production, financial aid from the EU, Poland, Małopolska
Abstrakt	W pracy przedstawiono wykorzystanie środków pomocowych z UE przez producentów drobiu w Małopolsce na tle innych kierunków produkcji rolniczej. Skorzystano z danych Małopolskiego Oddziału Regionalnego ARiMR, dotyczących informacji o projektach i zrealizowanych inwestycjach w gospodarstwach małopolskich, finansowanych ze środków unijnych. W Małopolsce pozyskano środki do finansowania inwestycji w produkcji drobiarskiej (w liczbie 10 zrealizowanych umów) na kwotę 1 618,79 tys. zł, co stanowi niecałe 2% łącznej wartości zrealizowanych projektów inwestycyjnych w małopolskich gospodarstwach rolnych. W zakresie ułatwienia startu młodym rolnikom tylko 1 (50 tys. zł) na 531 realizowanych wniosków dotyczył produkcji drobiarskiej. Jego wartość stanowiła 0,2% ogólnej kwoty (26,55 mln zł) przyznanej młodym rolnikom w Małopolsce.
Abstract	This work presents the intake of financial support from the EU by poultry producers in Małopolska region against a background of other production directions in agriculture. Data about projects financed by the EU in farms in Małopolska were taken from the Agency of Agriculture Restructuring and Modernization. Farmers in Małopolska received support for investment in poultry production (in number of 10 projects) worth 1 618.79 thousand PLN, which accounts for less than 2% of the total value of realized investment projects in agricultural farms. In the area of facilitating the start for young farmers only 1 project (worth 50 thousand PLN) out of 531 realized projects was connected with poultry production. This accounts for 0.2% of the total amount (26 550 thousand PLN) awarded to young farmers in Małopolska.
Cytowanie	Banaś K. (2009) Wykorzystanie środków pomocowych Unii Europejskiej przez producentów drobiu w Małopolsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 10-16
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s10.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.28

Autor	Piotr Bórawski, Sergiy Grygoryev,
Tytuł	Ziemia i kierunek produkcji jako czynniki różnicujące efektywność gospodarstw pozyskujących alternatywne źródła dochodów
Title	Land resources and specialization direction as factors differentiating efficiency of farms having alternative sources of income
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolne, ziemia, alternatywne dochody
Key words	farm, land, alternative incomes
Abstrakt	W pracy badano zróżnicowanie działalności gospodarstw w zależności od kierunku produkcji i ziemi. Do badań zakwalifikowano gospodarstwa z województwa warmińsko mazurskiego,których właściciele pozyskiwali alternatywne źródła dochodów prowadząc chów strusi lub danieli. Szczególną uwagę zwrócono na powierzchnię gospodarstw oraz wyniki ekonomiczne. Dokonano również oceny wskaźników korelacji zmiennych opisujących gospodarstwa zajmujące się chowem strusi i danieli. W gospodarstwach chowających strusie powierzchnia użytków rolnych była skorelowana z dopłatami bezpośrednimi. W gospodarstwach chowających daniele powierzchnia użytków rolnych była skorelowana z dopłatami bezpośrednimi, przychodami i rozchodami
Abstract	The differentiation of farms’ activity according to production direction and land area was analyzed. Farms whose owners had alternative incomes from breeding ostrich and fallow deers were analyzed. Particular attention was paid to farms’ area and economic results. Moreover, correlation coefficients between variables describing farms involved in ostrich and fallow deer breeding were analyzed. In ostrich breeding farms the land area was correlated with direct payments and incomes. In fallow deer breeding farms the land area was correlated with direct payments, incomes and expenditures.
Cytowanie	Bórawski P., Grygoryev S. (2009) Ziemia i kierunek produkcji jako czynniki różnicujące efektywność gospodarstw pozyskujących alternatywne źródła dochodów.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 17-23
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s17.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.29

Autor	Katarzyna Brodzińska,
Tytuł	Perspektywy rozwoju rolnictwa w kontekście standardów w ochronie środowiska
Title	Prospects of agricultural development in context of the environmental protection standards
Słowa kluczowe	standardy w ochronie środowiska, rozwój rolnictwa, płatności bezpośrednie
Key words	standards in environmental protection, agricultural development, direct payments
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono rozważania nad wpływem wprowadzenia instrumentu cross-compliance na konkurencyjność gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji polskiej. Przeanalizowano znaczenie oraz wskazano słabości wprowadzanego systemu, a także alternatywy korzystnych przekształceń inspirowanych przez wprowadzenie cross-compliance. Analizy przeprowadzono na podstawie danych GUS, danych Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej EUROSTAT oraz danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR).
Abstract	Considerations are presented over the cross-compliance principle influence for the agricultural farms competitiveness in the European Union, particularly with regard to the Polish position. Their meaning is anlysed and the existing weaknesses are indicated, as well as the beneficial transformations inspired by the cross-compliance requirements. The data were taken from the Central Statistical Office, the European Union Statistical Office EUROSTAT and the Agency for Agriculture Restructuring and Modernisation.
Cytowanie	Brodzińska K. (2009) Perspektywy rozwoju rolnictwa w kontekście standardów w ochronie środowiska.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 24-33
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s24.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.30

Autor	Wiesława Cieślewicz,
Tytuł	Elementy umiędzynarodowienia polskiego przemysłu rolno-spożywczego
Title	Elements of the internationalization of the Polish agricutural and food processing sector
Słowa kluczowe	internacjonalizacja, sektor rolno-spożywczy
Key words	internationalization, agri-food sector
Abstrakt	Sektor rolno-spożywczy ma bardzo duże znaczenie w internacjonalizacji polskiej gospodarki. Przystąpienie Polski do UE przyczyniło się do szybkiego wzrostu eksportu polskich produktów rolno-spożywczych na rynki Wspólnoty. W latach 2004-2007 żywność stanowiła średnio 9,6% eksportu oraz 6,5% importu Polski. Na rynki zagraniczne najwięcej sprzedają producenci głównych branż polskiego sektora rolno-spożywczego, tj. mięsnej, mleczarskiej oraz przetworów owocowych i owoców. Do głównych przyczyn branżowego zróżnicowania internacjonalizacji sektora rolnospożywczego w Polsce zalicza się wielkość konsumpcji na rynku wewnętrznym, pozycję na rynku światowym, wielkość popytu zagranicznego oraz warunki ekonomiczne transakcji z partnerami zagranicznymi
Abstract	The agricultural and food processing sector play a key role in the internationalization of Polish economy. Polish agri-food exports to the EU member countries quickly increased after the Polish accession to the EU. During the years 2004-2007, food and food products accounted on average for 9,6% of total exports and 6,5% of total imports in Poland. The biggest volume of sales in foreign markets has been reported for the major branches of the Polish agricultural and food sector, i.e. meat production, dairy industry as well as fruit and vegetable processing. The main reasons for branch diversification of the undergoing internationalization of Polish agricultural and food processing sector are the level of consumption in the domestic market, the strengthened position in the global market, the foreign demand level and the economic terms of transactions with foreign partners.
Cytowanie	Cieślewicz W. (2009) Elementy umiędzynarodowienia polskiego przemysłu rolno-spożywczego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 34-40
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s34.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.31

Autor	Andrzej Czyżewski, Piotr Kułyk,
Tytuł	Konwergencja czy dywergencja mechanizmów wsparcia sektora rolnego?
Title	Convergence or divergence of the agriculture support regime?
Słowa kluczowe	polityka rolna, teoria konwergencji, globalizacja
Key words	agricultural policy, convergence theory, globalization
Abstrakt	Prowadzona od kilku dekad dyskusja wokół przekształceń w polityce wsparcia sektora rolnego, zarówno w ujęciu regionalnym jak i globalnym, koncentruje się także na problemie konwergencji wielkości wsparcia. W artykule analizujemy różne podejścia do procesów konwergencji, w tym także ujęcie ?-konwergencji i ?-konwergencji, oraz polityki wsparcia, wyznaczonej wielkością retransferów zgodnie z metodologią OECD, w odniesieniu do jednego aktywnego zawodowo w rolnictwie. Badania obejmowały lata 1986-2006 i dotyczyły grupy państw o zróżnicowanym poziomie rozwoju gospodarczego. Mimo występujących przesłanek będących efektem procesów liberalizacji i globalizacji gospodarki światowej, w tym porozumień w obszarze rolnictwa osiągniętych w ramach WTO, nie uzyskano potwierdzenia hipotezy o absolutnej konwergencji wielkości retransferów. Można natomiast mówić o ograniczonym charakterze występowania analizowanego zjawiska. Wskazuje to na fakt, iż w procesie globalizacji sektora rolnego nadal kluczowe znaczenie odgrywają polityki krajowe państw dominujących na rynku światowym.
Abstract	In the last few decades there has been much debate on the convergence theory of the general and the particular aspects of this process. It has, however, resulted in a lot of controversy, debate and confusion as to how one should measure and interpret the convergence. We show that misspecification sources need to be carefully taken into account. We have tested the hypothesis about convergence of the agricultural support policy both in the regional and global approach. We have analyzed two approaches to the convergence process, the so called ?-convergence and ?-convergence in the agricultural support policy. We measure the effects of a policy with the size of retransfer of economic surplus according to the OECD methodology. Research included years 1986-2006 and concerned a group of states, belonging to the OECD, with diverse levels of economic development. The research showed a limited character of the investigated phenomenon. In spite of the premises being an evidence of the effect of processes of liberalization and globalization of the world economy and the agreements in the area of agriculture reached within the framework of the WTO we did not confirm the hypothesis about an absolute convergence of the size of retransfers. We can observe only a regional conditional convergence which means the existence of several separable points of convergence. This shows that in the process of globalization of the farming sector still the key role play national policies of the states dominating in the world market.
Cytowanie	Czyżewski A., Kułyk P. (2009) Konwergencja czy dywergencja mechanizmów wsparcia sektora rolnego?.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 41-51
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s41.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.32

Autor	Dominik Gajowiak,
Tytuł	Spółdzielczość bankowa w Polsce na tle wybranych spółdzielczych grup i systemów bankowych Unii Europejskiej
Title	Cooperative banking in Poland compared with the selected cooperative banking groups and systems in the European Union
Słowa kluczowe	spółdzielczość bankowa, modele spółdzielczości bankowej, sytuacja ekonomicznoorganizacyjna
Key words	cooperative banking, models of the cooperative banking, economic and organisational situation.
Abstrakt	Celem opracowania jest próba oceny sytuacji ekonomiczno-organizacyjnej polskiej spółdzielczości bankowej na tle wybranych spółdzielczych grup i systemów bankowych, stowarzyszonych w Europejskim Związku Banków Spółdzielczych (EACB), który jest największą europejską tego typu organizacją. Analizę przeprowadzono w oparciu o dane opublikowane przez EACB za lata 2005-2007
Abstract	The aim of the paper is an attempt to assess the economic and organisational situation of the Polish cooperative banking group against the background of the selected cooperative banking groups and systems, associated with the European Association of Co-operative Banks (EACB), which is the largest European organization of the type. The analysis was realized basing on data published by the EACB for years 2005-2007.
Cytowanie	Gajowiak D. (2009) Spółdzielczość bankowa w Polsce na tle wybranych spółdzielczych grup i systemów bankowych Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 52-63
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s52.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.33

Autor	Mariusz Grębowiec,
Tytuł	Wpływ integracji Polski z Unią Europejską na przemiany jakości produkcji przedsiębiorstw rolno-spożywczych
Title	Impact of the Poland’s integration with the European Union on the production quality changes in agri-food enterprises
Słowa kluczowe	jakość, konkurencyjność, rynek, systemy jakości, zarządzanie jakością
Key words	quality, competitiveness, market, quality systems, quality management
Abstrakt	W pracy zwrócono szczególną uwagę na podstawowe rodzaje systemów i znaków jakości oraz ich wpływ na sytuację ekonomiczną grupy badanych przedsiębiorstw, reprezentujących branżę rolno-spożywczą. Zwrócono również uwagę na inne czynniki, które w połączeniu ze skutecznie wdrożonymi zasadami jakościowymi mogą mieć istotny wpływ na budowanie trwałych przewag konkurencyjnych
Abstract	The essential part of the paper is sacrificed to reviewing the major types of quality systems and quality marks as well as their impact on the economic situation of a group of examined enterprises from agri-food branch. Furthermore, other factors which, combined with successfully implemented quality rules, can have an essential influence on building permanent competitive advantages, are presented
Cytowanie	Grębowiec M. (2009) Wpływ integracji Polski z Unią Europejską na przemiany jakości produkcji przedsiębiorstw rolno-spożywczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 64-74
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s64.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.34

Autor	Barbara Hadryjańska,
Tytuł	Działalność prośrodowiskowa przedsiębiorstw mleczarskich po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Title	Environmental activities of dairy companies after Poland’s accession to the European Union
Słowa kluczowe	działania prośrodowiskowe, przedsiębiorstwa mleczarskie, polityka ekologiczna
Key words	environmental activities, dairy companies, ecological politics
Abstrakt	Polityka ekologiczna Unii Europejskiej, oparta w znacznej mierze o zasady zrównoważonego rozwoju, określa główne kierunki działań przedsiębiorstw produkcyjnych, w tym przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego. Przedsiębiorstwa mleczarskie w toku produkcji obciążają środowisko naturalne pod względem zanieczyszczenia zarówno atmosfery, jak i wód i gleby. Przedsiębiorstwa rodzime chcąc sprostać wymaganiom stawianym przez dyrektywy unijne muszą podejmować działania zmierzające do ekologizacji procesu produkcji, czyli do wprowadzania szeroko pojmowanych działań prośrodowiskowych w obrębie swojej jednostki. Przedsiębiorstwa mleczarskie po wstąpieniu Polski do UE takie działania zaczęły wdrażać.
Abstract	The ecological policy of European Union is in considerable grade based on the concept of sustainable development. It defines the main directions of industrial activities in this field, inclusive of enterprises in the agri-food sector. The dairy companies because of their production are polluting the natural environment with respect to the atmosphere, water and ground. The domestic companies have to make an effort leading to the ecologisation of production process, i.e. to initiate proenvironmental activities in their broad sense. This behaviour is connected with the necessity of adaptation to the requirements of the EU directives. The dairy companies began to implement these activities after Polish accession to the EU.
Cytowanie	Hadryjańska B. (2009) Działalność prośrodowiskowa przedsiębiorstw mleczarskich po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 75-84
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s75.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.35

Autor	Ryszard Kata,
Tytuł	Kredyty bankowe w strukturze zewnętrznych źródeł finansowania rolnictwa w Polsce
Title	Bank credits in the structure of external sources of financing agriculture in Poland
Słowa kluczowe	kredyty bankowe, kredyt preferencyjny, gospodarstwa rolne.
Key words	bank credits, subsidized credit, agricultural farms.
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy znaczenia kredytów bankowych w strukturze zewnętrznych źródeł finansowania rolnictwa, w warunkach członkostwa Polski w Unii Europejskiej. Badania wykazały, że kredyt bankowy pozostaje wciąż ważnym źródłem finansowania gospodarstw rolnych. Zainteresowanie rolników kredytami jest coraz częściej powiązane z absorpcją funduszy UE wspierających inwestycje i rozwój gospodarstw rolnych.
Abstract	Importance of bank credits in the structure of external sources of financing agriculture, in conditions of Polish membership in the European Union is analysed. The findings show that bank credits are continually the most important source of financing in agricultural farms. Farmers’ interest in bank credits is more often related to the absorption of European Union funds supporting investments and development of farms.
Cytowanie	Kata R. (2009) Kredyty bankowe w strukturze zewnętrznych źródeł finansowania rolnictwa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 85-97
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s85.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.36

Autor	Barbara Kiełbasa,
Tytuł	Ocena działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego z uwzględnieniem wykorzystania funduszy europejskich
Title	Evaluation of investment activities of enterprises in the agri-food sector with respect to support from the European funds
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwa, inwestycje, fundusze strukturalne, fundusze europejskie, bariery
Key words	enterprises, investment funds, structural funds, European funds, barriers
Abstrakt	Badaniem objęto 30 małych i średnich przedsiębiorstw sektora agrobiznesu, zlokalizowanych na obszarze województwa małopolskiego, regionu krakowskiego (miasto i gmina Kraków). Zatrudniają one do 25 osób. Większość pracowników zatrudnionych jest bezpośrednio w produkcji. Tylko 13% ankietowanych korzystało z dofinansowania w ramach Funduszy Strukturalnych. Główną barierą w pozyskaniu środków finansowych przez badane przedsiębiorstwa jest brak informacji oraz problemy przy sporządzaniu wniosków aplikacyjnych. Ankietowani przedsiębiorcy są mało aktywni i boją się ryzyka. Głównym źródłem czerpania informacji przez przedsiębiorców na temat Unii Europejskiej jest Internet oraz znajomi. Istotną barierą jest również sceptycyzm w odniesieniu do swoich szans i możliwości uzyskania dofinansowania.
Abstract	The study included 30 small and medium-sized firms in the agri-business sector, located in the Małopolska Province, the region of Cracow (Kraków city and municipality). These companies usually employ no more than 25 people. Most of employees work directly in production. Only 13% of respondents take advantage of support from the EU Structural Fund. The main barrier to obtaining a financial support by the enterprises is a lack of information and problems in preparing formal applications. Small entrepreneurs are not active and usually afraid of risk. The main source of information for entrepreneurs about the European Union is the Internet and friends. An important barrier is also a skepticism about their chances and possibilities of obtaining funding.
Cytowanie	Kiełbasa B. (2009) Ocena działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego z uwzględnieniem wykorzystania funduszy europejskich.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 95-103
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s95.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.37

Autor	Joanna Kisielińska,
Tytuł	Bezwzorcowa klasyfikacja obiektów w ekonomice rolnictwa
Title	Cluster analysis in the agricultural economics
Słowa kluczowe	analiza skupień, ekonomika rolnictwa
Key words	cluster analysis, agricultural economics
Abstrakt	W artykule przedstawiono elementy analizy skupień, zwracając szczególną uwagę na ocenę uzyskanej klasyfikacji. Dokonano ponadto przeglądu publikacji, w których prezentowano badania wykorzystujące analizę skupień w ekonomice rolnictwa.
Abstract	Elements of cluster analysis are presented in the article. Particular attention was paid to the appraisal of obtained classification. Moreover the research publications using cluster analysis in agricultural economics are reviewed.
Cytowanie	Kisielińska J. (2009) Bezwzorcowa klasyfikacja obiektów w ekonomice rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 104-115
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s104.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.38

Autor	Wiesława Lizińska,
Tytuł	Wyzwania rynku unijnego wobec polskich eksporterów sektora rolno-żywnościowego
Title	Challenges of the EU market for Polish food processing sector exporters
Słowa kluczowe	rynek unijny, eksporterzy, sektor rolno-żywnościowy
Key words	EU market, exporters, food processing sector
Abstrakt	Celem głównym artykułu była próba przedstawienia wyzwań rynku unijnego wobec polskich eksporterów artykułów rolno-spożywczych. Wykorzystano wyniki badań przeprowadzonych w 2009 r. i w 2004 r. wśród 30 przedsiębiorstw woj. warmińsko-mazurskiego. Rynek unijny jest bardzo istotnym dla polskich eksporterów, o czy może świadczyć fakt bardzo dużego poziomu polskiego eksportu na rynki krajów unijnych. W 2009 r. największym wyzwaniem (60,0% odpowiedzi) dla eksporterów z woj. warmińsko-mazurskiego była konkurencja, natomiast w 2004 r. dostosowania do wysokich standardów unijnych (57,7% odpowiedzi). W obu okresach badawczych częściej były identyfikowane jednak korzyści wynikające z procesu integracji: w 2009 r. było to uproszczenie procedur w handlu (63,3% odpowiedzi), w 2004 r. wzrost sprzedaży (61,5% odpowiedzi). W związku z perspektywą przyjęcia wspólnej waluty eksporterzy najczęściej oczekują stabilizacji cenowej (93,3% odpowiedzi) oraz zmniejszenia kosztów transakcyjnych (66,6% odpowiedzi). Najważniejszą barierą w rozwoju handlu na rynkach zagranicznych są trudności związane z płatnościami za dostarczony towar (76,6% odpowiedzi).
Abstract	The aim of paper was to show the challenges which arise in the EU market for Polish exporters of agricultural and food products. Results of survey executed among 30 exporters from Warmińsko-Mazurskie region are presented. The EU market is very important for Polish exporters which is confirmed by a very high level of Polish exports to the EU member states. The main challenge for exporters from Warmińsko-Mazurskie region was in 2009 the market competition (60.0% answers) and in 2004 the adjustment to high union standards (57.7% answers). In both researched periods more often benefits following the integration were identified: in 2009 it was a simplification of commercial procedure (63.3% answers), in 2004 an increase of sales (61.5% answers). From the prospective acceptance of common European currency the exporters mostly expect price stabilization (93.3% answers) and decreases of transaction costs (66.6% answers). Difficulties related with payments for supplied commodity are the most important barrier for commercial development in foreign markets (76.6% answers).
Cytowanie	Lizińska W. (2009) Wyzwania rynku unijnego wobec polskich eksporterów sektora rolno-żywnościowego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 116-123
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s116.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.39

Autor	Ewa Matyjaszczyk,
Tytuł	Problematyka ochrony środowiska naturalnego w aktach prawnych dotyczących rejestracji środków ochrony roślin obowiązujących w Polsce w latach 2001-2009
Title	Issues of environmental protection in the legal acts regulating plant protection products registration in Poland, legally binding in 2001-2009
Słowa kluczowe	rejestracja, ochrona roślin, ochrona środowiska
Key words	registration, plant protection, environmental protection
Abstrakt	W latach 2000-2009 wymagania prawne dotyczące rejestracji środków ochrony roślin ulegały licznym zmianom. Zmiany te były w dużej mierze powiązane z dostosowywaniem przepisów prawa polskiego do wymogów Unii Europejskiej. Za zmianę najistotniejszą z punktu widzenia bezpieczeństwa środowiska należy uznać wprowadzone w 2003 wymaganie, że do stosowania w ochronie roślin mogą być dopuszczone tylko te substancje aktywne, które zostały na szczeblu Wspólnoty ocenione i uznane za bezpieczne. Poza tym istotny dla bezpieczeństwa środowiska był wzrost wymagań dotyczących przedrejestracyjnych badań badań środka. W analizowanym okresie obserwowano również wzrost wymagań dotyczących kwalifikacji operatora wykonującego zabiegi ochrony roślin i nadzoru nad sprawnością techniczną stosowanego sprzętu
Abstract	Legal requirements regarding registration of plant protection products have undergone numerous changes in years 2001-2009. The main reason of the changes was the accession to the European Union. The most important from the point of view of environmental protection was the rule introduced in 2003, that registration should be limited to plant protection products only containing active substances previously assessed and approved as safe at the Community level. Significant from the point of view of environmental protection was also an increase of demands regarding the registration studies. In the analyzed period an increase of requirements regarding qualifications of the spraying device operator and the inspection of spraying equipment also took place.
Cytowanie	Matyjaszczyk E. (2009) Problematyka ochrony środowiska naturalnego w aktach prawnych dotyczących rejestracji środków ochrony roślin obowiązujących w Polsce w latach 2001-2009.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 124-130
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s124.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.40

Autor	Urszula Motowidlak,
Tytuł	Aktywność gospodarstw rolnych w Polsce w budowaniu łańcuchów dostaw
Title	Activity of farms in Poland in building a delivery chain
Słowa kluczowe	rolnictwo, logistyka, łańcuch logistyczny
Key words	agriculture, logistics, logistic chain
Abstrakt	Artykuł poświęcony jest prezentacji struktury agrarnej polskiego rolnictwa i jej wpływu na aktywność gospodarstw jako dostawców surowców dla przedsiębiorstw przemysłu spożywczego. W artykule wykazano, iż trwające od dwudziestu lat przemiany obszarowe gospodarstw indywidualnych w Polsce mają właściwy kierunek, jednak tempo tych zmian jest niezadowalające. W latach 1988- 2008 liczba gospodarstw indywidualnych o powierzchni powyżej 1 ha użytków rolnych zmniejszyło się o 16%. W strukturze agrarnej nadal dominują gospodarstwa małe. W 2007 udział gospodarstw indywidualnych z grupy obszarowej 1-5 ha wynosił 57,4% ogółu gospodarstw indywidualnych o areale powyżej 1 ha użytków rolnych. Natomiast gospodarstwa o powierzchni powyżej 15 ha stanowiły w 2007 roku tylko 11% analizowanej grupy gospodarstw. Zwrócono jednocześnie uwagę na duże zróżnicowanie aktywności ekonomicznej gospodarstw między poszczególnymi grupami obszarowymi. Wraz ze wzrostem areału zwiększała się skłonność gospodarstw do koncentracji pionowej i poziomej w łańcuchach dostaw. W 2005 roku 43,7% gospodarstw o areale powyżej 15 ha było członkami grup producenckich. Natomiast dla gospodarstw z grupy obszarowej 1-5 ha wielkość ta wynosiła 1,3%. Istniejąca struktura agrarna polskiego rolnictwa utrudnia więc poprawę poziomu organizacji w łańcuchu dostaw żywności.
Abstract	The article presents the agrarian structure of Polish agriculture and the influence of this structure on the activity of farms as deliverers of raw materials for food industry. It has been shown that the area changes in private farms in Poland have admittedly the right direction but the dynamics of those changes is to slow. In 1998-2008 the number of private farms having agricultural land bigger than 1 hectare decreased by about 16 percent. The agrarian structure is dominated by small farms. In 2007 the part of private farms with area between 1 and 5 hectare amounted to 57.4 percent of all private farms with area of more than 1 hectare. However, farms with area of more than 15 hectare constituted in 2007 only 11 percent of the analyzed group of farms. An attention has also been paid to the great variety of economic activity of farms belonging to different area groups. Along with a growth of area a tendency increased in farms to the vertical and horizontal concentration in delivery chain. 43.7 percent of farms with area bigger than 15 hectare were members of producer’s groups in 2007. The same index for the area group between 1 and 5 hectare amounted to 1.3 percent. Therefore the existing agrarian structure of Polish agriculture hinders an improvement of organizational level in the food delivery chain
Cytowanie	Motowidlak U. (2009) Aktywność gospodarstw rolnych w Polsce w budowaniu łańcuchów dostaw.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 131-141
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s131.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.41

Autor	Arkadiusz Niedziółka,
Tytuł	Uwarunkowania rozwoju agroekoturystyki w województwie małopolskim
Title	Determinants of agriecotourism development in Małopolska voivodeship
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, żywność ekologiczna, agroturystyka, agroekoturystyka
Key words	organic agriculture, organic food, agritourism, agriecotourism
Abstrakt	W artykule zaprezentowano nową formę turystyki wiejskiej, tj. agroekoturystykę i determinanty jej rozwoju. Ten rodzaj usług turystycznych na wsi dotyczy organizacji pobytu dla wczasowiczów w gospodarstwach agroturystycznych. Jednak od typowej agroturystyki różni się tym, że rolnicy zajmują się produkcją ekologiczną. Żywność pochodząca z niej jest serwowana turystom wypoczywającym w obiektach agroekoturystycznych. W części teoretycznej artykułu ukazano istotę rolnictwa ekologicznego. Ukazano także liczbę producentów ekologicznych oraz przetwórni ekologicznych w kraju według województw. Następnie przedstawiono liczbę gospodarstw agroekoturystycznych w Polsce. Przedstawiono ponadto czynniki rozwoju agroekoturystyki w województwie małopolskim. W części empirycznej pracy ukazano natomiast wyniki badań przeprowadzonych w 20 gospodarstwach agroekoturystycznych w tym regionie.
Abstract	A new form of rural tourism, i.e. agriecotourism, and determinants of its development were presented. This kind of touristic services in rural areas includes organizing a stay for holiday-makers in agritourism farms. However, it differs from the typical agritourism because the host farmers practice the organic way of production. Tourists who stay in a agriecotouristic farm are served with food made from farm’s products. In the theoretical part of the article the essence of organic agriculture was shown. Numbers of organic producers and organic food processing plants in Poland were presented by provinces. Next, the number of agriecotouristic farms in Poland was presented. Moreover, factors of agriecotourism development in Małopolska voivodeship were presented. In empirical part of the work results of a research conducted in 20 agriecotouristic farms in this region were shown
Cytowanie	Niedziółka A. (2009) Uwarunkowania rozwoju agroekoturystyki w województwie małopolskim.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 142-151
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s142.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.42

Autor	Maria Parlińska, Michał Wielechowski,
Tytuł	Wpływ globalnego kryzysu finansowego na stan amerykańskiego i polskiego rolnictwa
Title	Impact of the global financial crisis on the U.S. and Polish agriculture
Słowa kluczowe	globalny kryzys finansowy, ceny żywności, produkty rolne
Key words	global financial crisis, food prices, agricultural products
Abstrakt	Głównym zamierzeniem artykułu było przedstawienie wpływu globalnego kryzysu finansowego na stan amerykańskiego i polskiego rolnictwa. Pomimo występujących trudności sektory te wydają się być bardziej odporne na niekorzystne zjawiska finansowe aniżeli inne gałęzie obydwu gospodarek.
Abstract	The main objective of the research was to present the impact of global financial crisis on the condition of the U.S. and Polish agriculture. Despite many difficulties these sectors seem to be more resilient to the unfavourable financial phenomena than the other branches of both economies
Cytowanie	Parlińska M., Wielechowski M. (2009) Wpływ globalnego kryzysu finansowego na stan amerykańskiego i polskiego rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 152-163
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s152.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.43

Autor	Tomasz Rokicki,
Tytuł	Wpływ rozszerzenia UE na sytuację ekonomiczną gospodarstw zajmujących się hodowlą owiec
Title	Influence of the Polish integration with the European Union on the economic situation of sheep breeding farms
Słowa kluczowe	rozszerzenie UE, produkcja owczarska, mięso jagnięce
Key words	integration with European Union, sheep production, lamb meat
Abstrakt	Integracja Polski z Unią Europejską miała duży wpływ na sytuację w rolnictwie, w tym na produkcję owczarską. Zmianom uległy wysokość i formy wsparcia. W okresie kilku lat po integracji ceny jagniąt były na podobnym poziomie, zaś wzrosły znacznie ceny środków do produkcji, takich jak nawozy mineralne i środki ochrony roślin. Opłacalność produkcji owczarskiej obniżyła się, co miało wpływ na pogorszenie się sytuacji ekonomicznej gospodarstw zajmujących się hodowlą owiec. Przyszłość produkcji owczarskiej należy wiązać z wyższym poziomem wsparcia unijnego lub krajowego, a także z promocją mięsa jagnięcego na rynku krajowym.
Abstract	Influence of the Polish integration with the European Union on the economic situation of sheep breeding farms is presented. The research data used in the article were taken from publications by GUS, IERiGŻ-PIB and directly from farms in the Podlasie region. The predominating product from sheep farming in XXI century is meat. Reducing production to meat has caused a drastic reduction of sheep population. Decreasing population of sheep and production of lamb meat have a negative influence on the economic situation sheep farms. The main factors that could improve it are the lamb meat price and payments of a subsidy for sheep breeding from the EU and domestic budget. The cost of fodder has a big influence on profitability. The costs of fertilizers and of the means of chemicals plant protection are included in the costs of own fodder production. A big influence could have a growth of consumption of lamb meat in Poland. For proper organization of internal market farmers must create producers’ groups.
Cytowanie	Rokicki T. (2009) Wpływ rozszerzenia UE na sytuację ekonomiczną gospodarstw zajmujących się hodowlą owiec.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 164-173
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s164.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.44

Autor	Olga Stefko,
Tytuł	Wsparcie finansowe gospodarstw rolnych województwa wielkopolskiego po wejściu Polski do Unii Europejskiej
Title	Financial support for the agricultural farms in Wielkopolska province after the Polish accession to the EU
Słowa kluczowe	wsparcie finansowe, gospodarstwa rolne, województwo wielkopolskie
Key words	financial support, agricultural farms, Wielkopolska Province
Abstrakt	W artykule ujęto zagadnienia dotyczące wsparcia finansowego gospodarstw rolnych woj. wielkopolskiego. Omówiono pomoc krajową i unijną, z uwzględnieniem takich programów jak SPOROL, PROW 2004-2006 i PROW 2007-2013
Abstract	The article is concentrated on problems connected with the financial support for agricultural farms in Wielkopolska province. Problems of the financial aid from the national and the EU public funds are discussed and some information about the SPO-ROL, PROW 2004-2006 and PROW 2007- 2013 provided
Cytowanie	Stefko O. (2009) Wsparcie finansowe gospodarstw rolnych województwa wielkopolskiego po wejściu Polski do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 174-181
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s174.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.45

Autor	Piotr Szajner,
Tytuł	Ocena wpływu reformy systemu regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej na polski przemysł cukrowniczy
Title	Impact assessment of the reform of EU sugar market regulations on the Polish sugar industry
Słowa kluczowe	cukier, przemysł cukrowniczy, reforma WPR, regulacja rynku
Key words	sugar, sugar industry, CAP reform, market regulation
Abstrakt	Celem analizy była próba oceny wpływu reformy systemu regulacji rynku cukru w UE na sytuację w polskim cukrownictwie. Analizę przeprowadzono w oparciu o dane statystyczne dotyczące sektora cukrowniczego w zakresie wyników produkcyjno-finansowych, z uwzględnieniem ramowych uwarunkowań prawnych. Reforma WPR miała zarówno korzystny jak i negatywny wpływ na sytuację krajowego sektora przemysłu cukrowniczego.
Abstract	An attempt is made of an assessment of the influence of sugar industry regulations in the EU on the Polish sugar industry. The analysis is based on statistical data concerning production and financial results as well as the legal framework concerning the sugar sector. The CAP reform has had both positive and negative influence on the situation in the Polish sugar industry.
Cytowanie	Szajner P. (2009) Ocena wpływu reformy systemu regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej na polski przemysł cukrowniczy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 182-191
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s182.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.46

Autor	Mirosława Tereszczuk,
Tytuł	Rola promocji produktów rolno-spożywczych po akcesji Polski do Unii Europejskiej
Title	The role of promotion of agro-food products after Poland’s accession to the European Union
Słowa kluczowe	promocja, produkty rolno-spożywcze, kampanie promocyjne, producenci żywności
Key words	promotion, agro-food products, promotion campaigns, food producers
Abstrakt	W artykule przedstawiono znaczenie promocji produktów rolno-spożywczych po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej (UE). Ten czynnik jako źródło konkurencyjności producentów żywności jest jeszcze w Polsce mało doceniany i słabo wykorzystywany. Rosnąca konkurencja między producentami żywności wymaga jednak prowadzenia intensywnych działań promocyjnych i informacyjnych. Działania te ułatwiają zawieranie kontaktów handlowych z odbiorcami zarówno krajowymi, jak i zagranicznymi, dostarczają odbiorcom wiedzy o produktach oraz umożliwiają rozszerzenie rynków zbytu. Bez skutecznej promocji trudno jest producentom żywności w dobie postępującej globalizacji osiągać przewagi konkurencyjne na danym rynku.
Abstract	The article shows the role of promotion of agro-food products after Poland’s accession to the European Union. This factor as a source of competitiveness of food producers has not been enough appreciated in Poland yet and the advantages have been neglected. The on going increase of competition between food producers needs intensive promotion and information activities. These activities facilitate establishing of business contacts not only with the domestic clients, but also with foreign traders in food products. They supply to customers the knowledge about food producers and market’s requirements. Without a forceful promotion it is difficult to achieve a superior competitive position in the market. First of all, an increase of competitiveness, and then an increase of sales of agro-food products is the purpose of promotion.
Cytowanie	Tereszczuk M. (2009) Rola promocji produktów rolno-spożywczych po akcesji Polski do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 192-201
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s192.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.8.47