Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego 2009 9(24)

Autor	Ewa Bąk-Filipek,
Tytuł	Wpływ rozszerzenia Unii Europejskiej na stan rynku wołowiny w Polsce
Title	Impact of enlarging the European Union on the status of the beef market in Poland
Słowa kluczowe	rozszerzenie Unii Europejskiej, rynek wołowiny, regulacje rynku wołowiny
Key words	European Union enlargement, beef market, beef market regulations
Abstrakt	Celem opracowania było wskazanie wpływu integracji z Unią Europejską na stan rynku wołowiny w Polsce. Analizę przeprowadzono w oparciu o dane dotyczące pogłowia bydła i produkcji żywca wołowego za lata 2004-2008, zmian w handlu detalicznym w latach 1991-2008 oraz zmian cen w okresie 2004-2008
Abstract	The aim of this paper was to show the impact of the European Union’s enlargement on the status of beef market in Poland. The analysis was performed on the basis of data on cattle population and production of cattle live weight for years 2004-2008, changes in the retail trade sector in years 1991-2008 and prices for the period of 2004-2008.
Cytowanie	Bąk-Filipek E. (2009) Wpływ rozszerzenia Unii Europejskiej na stan rynku wołowiny w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 5-14
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s5.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.48

Autor	Agnieszka Borowska,
Tytuł	Przemiany na rynku napojów alkoholowych w Polsce w latach 1990-2007
Title	Changes in the alcohol beverages market in Poland in the period of 1990-2007
Słowa kluczowe	napoje alkoholowe, piwo, wino, wódka, produkcja, konsumpcja
Key words	alcoholic beverages, beer, wine, spirit, production, consumption
Abstrakt	W Polsce jednymi z ważniejszych branż są te związane z przemysłem alkoholowym. Piwo oraz wódka zajmują główne miejsce zarówno w produkcji jak i konsumpcji, stanowiąc zwłaszcza w tej pierwszej łącznie około 90% wartości sprzedaży w rynku. Analiza zmian po stronie podażowej i popytowej wykazała w badanym okresie nie jednokierunkowe przemiany. Niewątpliwie wzrasta znaczenie i pozycja piwa a spada alkoholi mocnych, wysokoprocentowych, w konsumpcji Polaków.
Abstract	One of the most important industry branches in Poland is the alcohol industry. Beer and vodka are the main part of Polish production and consumption. An analysis of changes in production and consumption of alcoholic products shows their changing trends in the period of 1990-2007. In the last years it shows a distinctly growing trend of production and consumption of beer and a decreasing one of liquor consumption up to 1997 and a small stabilization thereafter
Cytowanie	Borowska A. (2009) Przemiany na rynku napojów alkoholowych w Polsce w latach 1990-2007.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 15-26
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s15.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.49

Autor	Piotr Cymanow,
Tytuł	Wpływ akcesji Polski do UE na jakość handlową wybranych grup artykułów żywnościowych
Title	The influence of Polish accession to the EU on the commercial quality of selected food product groups
Słowa kluczowe	rynek żywnościowy, jakość handlowa, produkty spożywcze
Key words	food market, commercial quality, food products
Abstrakt	W artykule przedstawiono wnioski dotyczące wpływu przystąpienia Polski do struktur europejskich w odniesieniu do jakości wybranych grup produktów spożywczych. W analizie wykorzystano wyniki kontroli dokonanych przez Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Krakowie w okresie poakcesyjnym. Szczegółowej ocenie poddano takie grupy produktów jak miód pszczeli, jaja konsumpcyjne, ryby i ich przetwory, wyroby mleczne i mięso czerwone wraz z jego przetworami.
Abstract	The article presents conclusions concerning the influence of Poland’s accession to the EU structures on the quality of selected food product groups. The analysis used the results of inspections conducted by the Provincial Food Quality Inspection in Cracow during the post-accession period. The detailed assessment focused on such product groups as honey, consumption eggs, fish and fishery products, dairy products, red meat and meat products
Cytowanie	Cymanow P. (2009) Wpływ akcesji Polski do UE na jakość handlową wybranych grup artykułów żywnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 27-34
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s27.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.50

Autor	Mariusz Hamulczuk, Włodzimierz Rembisz,
Tytuł	Kwestie wyrównania dopłat bezpośrednich producentom rolnym w Unii Europejskiej
Title	Direct Farm Payments Scheme and equalization issues in the European Union
Słowa kluczowe	płatności bezpośrednie, dochody rolnicze, dysparytet dochodowy, efektywność czynnika pracy, równowaga konkurencyjna
Key words	direct payments, agricultural producers’ incomes, income disparities, labou productivity, equilibrium conditions
Abstrakt	W ostatnim okresie zgłaszany jest pogląd o konieczności wyrównania wysokości dopłat Bezpośrednich polskim producentom rolnym do wysokości tych dopłat w pozostałych krajach UE. W istocie idzie o wyrównanie wysokości dopłat do poziomu stosowanych w krajach 12 lub 15 UE. Celem opracowania było przedstawienie teoretycznych i empirycznych przesłanek leżących u podstaw ewentualnego wyrównywania, lub nie, płatności bezpośrednich. Przeprowadzona analiza wskazuje, że kwestia ta powinna był rozpatrywana na gruncie alokacji i podziału, co oznacza, że wysokość dopłat nie może był oderwana od efektywności czynnika pracy. Stawiana jest teza, iż pogląd o wyrównaniu wysokości dopłat jest niesłuszny.
Abstract	The article deals with the issues of direct farm payments scheme aimed at an equalization of their level between Polish producers and those in the EU-12 or EU-15 countries. Such politically based view has been recently propagated in Poland. An analytical, theoretical and empirical approach is applied to address the issues in order to reject that view. Labour productivity and incomes disparities in agriculture in that respect among the EU countries as well as disparities between farming and non farming activities are investigated.
Cytowanie	Hamulczuk M., Rembisz W. (2009) Kwestie wyrównania dopłat bezpośrednich producentom rolnym w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 35-45
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s35.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.51

Autor	Elżbieta Kacperska, Katarzyna Tymieniecka,
Tytuł	Stosunki handlowe Polski z Ukrainą w latach 2000-2008 ze szczególnym uwzględnieniem handlu artykułami rolno-spożywczymi
Title	Polish trade relations with Ukraine in 2000-2008 with particular emphasis on trade in agri-food products
Słowa kluczowe	stosunki handlowe, produkty rolno-spżywcze, handel polsko-ukraiński, Unia Europejska
Key words	trade relations, agri-food products, Polish-Ukrainian trade, European Union
Abstrakt	Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało, iż polska granica wschodnia stała się zewnętrzną granicę Wspólnoty. Polska handlowa polityka wschodnia przed integrację z UE była znacznie mniej restrykcyjna niż unijna. Przeanalizowane w opracowaniu obroty handlowe z Ukrainą wskazują na jej umacniającą się pozycję jako partnera Polski. Dodatnie saldo obrotów handlowych ogółem i artykułami rolno-spożywczymi wskazuje na możliwości eksportowe polskich produktów, zaś dominująca pozycja produktów przetworzonych w eksporcie i surowców w imporcie wskazuje na pozytywne, z polskiej perspektywy, efekty współpracy handlowej.
Abstract	Polish accession to the European Union meant that Polish eastern frontier had become the Communitys external border. Polands eastern trade policy before the incorporation was much less restrictive than that of the EU. The analyzed development of trade turnover with Ukraine suggests its strengthening position as a Polish partner. Positive trade balance for Poland both in total and in agrifood products indicates the export possibilities for Polish products. The dominant position of processed products in the exports and of raw materials in imports indicates a positive, from Polish perspective, impact of trade cooperation.
Cytowanie	Kacperska E., Tymieniecka K. (2009) Stosunki handlowe Polski z Ukrainą w latach 2000-2008 ze szczególnym uwzględnieniem handlu artykułami rolno-spożywczymi.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 46-57
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s46.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.52

Autor	Halina Kałuża,
Tytuł	Wybrane problemy rozwoju małych gospodarstw rolnych w opinii ich właścicieli
Title	Selected issues concerning the development of semi-subsistence farms in view of their owners
Słowa kluczowe	gospodarstwa samozaopatrzeniowe, drobnotowarowe gospodarstwa rolne, poziom edukacji, wielofunkcyjność gminy, gmina wiejska
Key words	self-supplying farms, semi-subsistence farm, level of education, multi-function commune, rural commune
Abstrakt	Praca przedstawia wyniki badań przeprowadzonych w 2009 roku w gospodarstwach o powierzchni do 10 ha położonych w 2 gminach. Pierwsza z gmin jest gminą typowo rolniczą (woj. lubelskie), a druga należy do gmin wielofunkcyjnych. Ankietowani gospodarze w obydwu gminach, właściciele gospodarstw mniejszych niż 5 ha, w wieku powyżej 50 lat, nie zamierzają podejmować decyzji inwestycyjnych lub powiększać obszaru swoich gospodarstw. Respondenci, którzy wyrażają ochotę powiększenia wielkości gospodarstwa, uważają, że optymalna wielkość gospodarstwa, która przynosi zadowalający dochód, wynosi 20-30 ha. Są to młodsi gospodarze, którzy posiadają gospodarstwa w gminie typowo rolniczej. W związku z wysokimi cenami ziemi i brakiem kapitału, rolnicy preferują dzierżawę ziemi jako formę powiększania wielkości swojego gospodarstwa.
Abstract	The work presents results of a study conducted in 2009 and involving farmers who owned farms of up to 10 hectare located in 2 communes (gminas). The first commune is typically rural (in the Lubelskie Voivodeship) and the other is a multi-function commune. The farmers interviewed in both gminas, more than 50 years old owners of farms smaller than 5 hectare, are not going to make investment decisions or increase the size of their farms. The respondents who do intend to increase the size of their holding think that the optimum size of a farm, which brings sufficient income, ranges from 20 to 30 ha. They are younger farmers who own farms in a typically agricultural commune. Due to high land prices and lack of capital farmers prefer renting rather than buying land in order to increase their farms size
Cytowanie	Kałuża H. (2009) Wybrane problemy rozwoju małych gospodarstw rolnych w opinii ich właścicieli.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 58-64
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s58.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.53

Autor	Jerzy Gębski, Małgorzata Kosicka-Gębska,
Tytuł	Oczekiwania i obawy związane z wprowadzeniem do obrotu produktów i żywności pochodzących z modyfikacji genetycznych
Title	Expectations and fears connected with the introduction of GMO products and food on the market
Słowa kluczowe	żywność, organizmy genetycznie zmodyfikowane (GMO), żywność transgeniczna
Key words	food, genetically modified oganisms (GMO), transgenic food
Abstrakt	Praca ma charakter przeglądowy. Zawarte są w niej opinie konsumentów, wyniki badań oraz analiza materiałów pochodzących z krajowych oraz zagranicznych źródeł literaturowych. Przedstawione są zarówno korzyści oraz szanse, jak i zagrożenia związane z wpływem upraw ro??lin i hodowlę zwierząt zmodyfikowanych genetycznie na produkcję żywności i ludzkie zdrowie. Dodatkowo zawarte są przepisy prawne i regulacje obowiązujące w Polsce dotyczące możliwości dopuszczenia na rynek produktów transgenicznych
Abstract	This paper provides an overview of problems posed by transgenic food. It covers the consumers’ opinions, survey results, and analysis of material from various national and foreign sources connected with the subject of genetically modified food. Moreover, the paper shows benefits from and barriers for an increase in growing plants and breeding animals that are genetically modified, as well as the potential impact of transgenic food production on human health. Additionally, it reviews the legal provisions and regulations binding in Poland on genetically modified organisms, including food.
Cytowanie	Gębski J., Kosicka-Gębska M. (2009) Oczekiwania i obawy związane z wprowadzeniem do obrotu produktów i żywności pochodzących z modyfikacji genetycznych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 65-76
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s65.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.54

Autor	Magdalena Kozera,
Tytuł	Niektóre uwarunkowania pomiaru kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolnych
Title	Selected conditions for measuring the intellectual capital in agricultural enterprises
Słowa kluczowe	kapitał intelektualny, metody pomiaru kapitału intelektualnego, gospodarstwo rolne
Key words	intellectual capital, the methods of measurement of intellectual capital, agricultural farms
Abstrakt	W artykule przedstawiono niektóre uwarunkowania pomiaru kapitału intelektualnego w przedsiębiorstwach rolniczych. Omówiono znaczenie tego kapitału, jako niepowtarzalnego zasobu przedsiębiorstwa, wyróżniającego je spośród innych podmiotów konkurujących. Przedstawiono niektóre metody pomiaru kapitału intelektualnego w przedsiębiorstwach pozarolniczych. Zarysowano autorską koncepcję pomiaru tego kapitału w gospodarstwach rolnych.
Abstract	The aim of the paper was an attempt to show the essential terms of measurement of intellectual capital in agricultural farms. The meaning of this capital as a unique resource of enterprises, which distinguishes the enterprise from the others in a competitive market is discussed. Possible measuring methods of intellectual capital in agricultural farms, beginning with methods proven in other sectors of economy, have been presented and the author’s own concept for estimation of this capital in agricultural farms outlined.
Cytowanie	Kozera M. (2009) Niektóre uwarunkowania pomiaru kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 77-82
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s77.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.55

Autor	Dorota Kozioł, Wojciech Zieliński,
Tytuł	Prognoza optymalnego terminu sadzenia sałaty w uprawach szklarniowych
Title	Forecast of optimal term of planting lettuce in the greenhouse cultivation
Słowa kluczowe	optymalizacja, przedział ufności, punkt maksimum
Key words	optimization, confidence interval, point of maximum
Abstrakt	W naukach ekonomiczno-rolniczych często pojawia się problem optymalizacji, czyli wyznaczenia najlepszego rozwiązania z punktu widzenia określonego kryterium (np. wielkości kosztów, wielkości produkcji, wielkości zysku, wydajności itp.). Zadania optymalizacyjne pojawiają się nie tylko w rozważaniach teoretycznych, ale również, a może przede wszystkim, dotyczą praktyków. Przykładem takiego zagadnienia jest omawiany w niniejszej pracy problem maksymalizacji zysku ze sprzedaży sałaty masłowej uprawianej w szklarniach w okresie jesiennozimowym. W przeprowadzonych badaniach obserwowany był zysk z uprawy i sprzedaży sałaty w zależności od terminu jej wysadzenia. Głównym celem było oszacowanie optymalnego terminu sadzenia sałaty w przypadku, gdy nie są spełnione założenia klasycznej metody najmniejszych kwadratów. Sałata posadzona w tym terminie powinna osiągnąć z góry założoną masą handlową główki w momencie, w którym zysk będzie maksymalny.
Abstract	The problem of optimization of the term of planting greenhouse lettuce is considered. The main aim was maximization of a profit function (economic surplus). Profits from lettuce production and sale in dependence of the term of planting were observed. The problem consists is in estimation of the optimum term of planting lettuce. Lettuce planted in this term should reach the required weight in the moment, in which the profit from its sale will be maximal
Cytowanie	Kozioł D., Zieliński W. (2009) Prognoza optymalnego terminu sadzenia sałaty w uprawach szklarniowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 83-88
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s83.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.56

Autor	Jakub Kraciuk,
Tytuł	Rynek pracy na wsi
Title	Labour market in rural areas
Słowa kluczowe	bezrobocie wiejskie, rynek pracy
Key words	rural unemployment, labour market
Abstrakt	Rynek pracy na wsi determinowany jest wieloma czynnikami. Jedną z najpoważniejszych barier rozwoju obszarów wiejskich jest słabo rozwinięta infrastruktura techniczna. W takiej sytuacji bardzo ważne są działania mające na celu tworzenie alternatywnych źródeł zatrudnienia i dochodu na terenach wiejskich. Pobudzanie powstawania i rozwoju alternatywnych źródeł dochodu na terenach wiejskich to jeden z celów programów, zajmujących się zrównoważonym rozwojem obszarów wiejskich. W działaniach mających na celu zmniejszenie bezrobocia na wsi dużą role mogą odgrywać również fundusze Unii Europejskiej.
Abstract	Labour market in rural areas is determined by many factors. One of the most important barriers of rural areas development is poorly developed technical infrastructure. In this situation it is very important to implement activities aiming at creation of alternative sources of workplaces and income on rural areas. Inducing the creation and development of alternative source of income in rural areas is one of the objectives for programmes concerning the sustainable development of rural areas. The European Union funds can also play a significant role in activities aiming at a decrease in unemployment in rural areas.
Cytowanie	Kraciuk J. (2009) Rynek pracy na wsi.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 89-98
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s89.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.57

Autor	Kazimierz Łęczycki,
Tytuł	Wpływ poziomu wsparcia finansowego na kształtowanie zmian zasobów, organizacji i efektów ekonomicznych gospodarstw rolniczych
Title	Influence of the level of financial support on shaping the changes as regards resources, organization and economic results of agricultural farms
Słowa kluczowe	interwencjonizm, zasoby, struktura organizacyjna, efekty ekonomiczne, gospodarstwa rolnicze, grupy gospodarstw, poziom wsparcia finansowego
Key words	interventionism, resources, organizational structure, agricultural farms, groups of farms, level of financial support
Abstrakt	Kluczowym elementem życia gospodarczego współczesnej nam rzeczywistości jest interwencja państwa w mechanizmy rynkowe. Podjęta została próba określenia, w jakim stopniu poziom pomocy finansowej wpływa na zmiany w zasobach , strukturze organizacyjnej oraz wynikach produkcyjno-ekonomicznych gospodarstw rolniczych.
Abstract	Nowadays, a key element in the economic life of nations is the state interventions in market mechanisms. An attempt was made to define the degree to which the level of financial support influences changes as regards resources, organizational structure, production and financial performance of agricultural farms
Cytowanie	Łęczycki K. (2009) Wpływ poziomu wsparcia finansowego na kształtowanie zmian zasobów, organizacji i efektów ekonomicznych gospodarstw rolniczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 99-109
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s99.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.58

Autor	Janusz Majewski,
Tytuł	Pszczelarstwo w województwie mazowieckim i jego znaczenie dla rolnictwa
Title	Beekeeping in Mazovia province and its importance for agriculture
Słowa kluczowe	pszczelarstwo, zapylanie, województwo mazowieckie
Key words	beekeeping, pollination, Mazovia province
Abstrakt	W artykule przedstawiono znaczenie pszczelarstwa dla rolnictwa na przykładzie województwa mazowieckiego, zwracając szczególną uwagę na zmiany dotyczące zapotrzebowania głównych uprawnych roślin entomofilnych na zapylanie. Dokonano obliczeń liczby pni pszczelich potrzebnych do zapylenia upraw w latach 2000-2007.
Abstract	The significance of beekeeping for agriculture was presented on example of Mazovia province. Changes in the needs of pollination of the main plants cultivated in 2000-2007 were analysed.
Cytowanie	Majewski J. (2009) Pszczelarstwo w województwie mazowieckim i jego znaczenie dla rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 110-118
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s110.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.59

Autor	Adam Marcysiak, Agata Marcysiak,
Tytuł	Źródła finansowania działalności bieżącej i inwestycyjnej gospodarstw rolnych
Title	Sources of financing investments and operation in agricultural farms
Słowa kluczowe	żródła finansowania, działalność inwestycyjna, wielkość ekonomiczna
Key words	financial source, investment activity, economic size
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania jest próba ukazania zakresu finansowania działalności bieżącej i inwestycyjnej gospodarstw. Gospodarstwa rolnicze będące przedmiotem badań zostały pogrupowane według wielkości ekonomicznej wyrażonej w ESU. Przeprowadzona analiza wykazała, że głównym źródłem finansowania był kapitał własny. Istotnym elementem wsparcia gospodarstw stały się środki WPR UE
Abstract	The purpose of this study is an attempt to show the distribution of financing investments and operation in agricultural farms between various sources of capital. The investigated sample of agricultural farms was divided into groups according to their economic size. The analysis showed that the main source was farmer’s own capital. It was essentially supported by the payments awarded within the framework of the EU Common Agricultural Policy.
Cytowanie	Marcysiak A., Marcysiak A. (2009) Źródła finansowania działalności bieżącej i inwestycyjnej gospodarstw rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 119-127
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s119.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.60

Autor	Aldona Mrówczyńska-Kamińska,
Tytuł	Przepływy materiałowe w rolnictwie w krajach Unii Europejskiej
Title	Input-output analysis of agriculture in the EU countries
Słowa kluczowe	rolnictwo, przepływy międzygałęziowe, zaopatrzenie materiałowe, produkcja globalna, wartość dodana brutto
Key words	agriculture, the input-output analysis, material supply, global production, gross value added
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie zaopatrzenia materiałowego (zużycia pośredniego), produkcji globalnej i wartości dodanej brutto w sektorze rolnym w krajach Unii Europejskiej. W krajach o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego w zaopatrzeniu materiałowym rolnictwa duże znaczenie posiada sektor wytwarzający środki produkcji i usługi (sfera I) oraz przetwórstwo rolnospo żywcze (sfera III), natomiast obrót wewnętrzny jest na niskim poziomie. Rolnictwo jest głownie działem surowcowym. Z kolei w krajach biedniejszych, w tym w Polsce, w rolnictwie dominujące znaczenie odgrywa produkcja surowców wewnątrz tego sektora, czyli obrót wewnętrzny. Sektor rolny w tych krajach znajduje się we wczesnym stadium przeobrażeń w kierunku nowoczesności. W zaopatrzeniu materiałowym przede wszystkim musi wzrosnąć rola sfery pierwszej, w tym głownie sektora usługowego. Głównym warunkiem przeprowadzenia zmian w tym zakresie jest przede wszystkim wzrost gospodarczy i objęcie całego sektora rolno-żywnościowego instrumentami WPR UE.
Abstract	The aim of the paper was to display the agricultural material supply, global production and gross value added in agriculture in the EU countries. In higher developed countries the sectors providing means of production and providing services (sphere I) as well as food and fodder processing industry (sphere III) are of the highest importance, while the significance of internal flows in agriculture is rather smaller. Agriculture mainly plays the role of a material supplying sector. In the poorer EU countries, including Poland, the internal supply flow in agriculture is still of the highest importance. The agri-food sector is in an early step of development. Importance of the first sector,especially services, in the material supply of agribusiness ought to increase. The main condition for changing the situation in Poland is to generate an economic growth and to be able to benefit from the CAP instruments.
Cytowanie	Mrówczyńska-Kamińska A. (2009) Przepływy materiałowe w rolnictwie w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 128-139
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s128.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.61

Autor	Robert Pietrzykowski,
Tytuł	Regionalne zróżnicowanie województw po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Title	Regional differentiation of provinces after Poland’s accession to the EU
Słowa kluczowe	województwo, metoda k średnich, globalizacja
Key words	provinces, method of k means, globalization
Abstrakt	W pracy przedstawiono klasyfikację województw ze względu na cechy demograficzne i ekonomiczne. Do analizy wykorzystano metodę k średnich. Analiza dotyczyła lat 2001-2007. Celem pracy było określenie, czy wstąpienie Polski do UE miało wpływ na zróżnicowanie województw.
Abstract	The aim of this paper is to determine the scale of diversification of provinces in Poland. The investigated time interval is years 2001 to 2007. The research covers 19 variables that allow for grouping voivodeships in homogenous clusters. The analysis was conducted using the k means method
Cytowanie	Pietrzykowski R. (2009) Regionalne zróżnicowanie województw po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 140-147
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s140.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.62

Autor	Lech Płotkowski,
Tytuł	Gospodarstwo leśne jako miejsce zatrudnienia i źródło dochodów ludności wiejskiej
Title	Forestry as a working place and a source of income for rural population
Słowa kluczowe	gospodarka leśna, zatrudnienie, miejsca pracy
Key words	forest management, employment, jobs
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy zmian leśnictwa jako miejsca pracy. Obecnie we wszystkich „leśnych” krajach europejskich obserwuje się tendencje spadku zatrudnienia bezpośrednio przy realizacji prac leśnych. Z badań przeprowadzonych w Zakładzie Ekonomiki Leśnictwa SGGW wynika, że gospodarstwo leśne o powierzchni 15 tys. ha kreuje 587 miejsc pracy, w tym tylko 90 w formie zatrudnienia bezpośredniego, zaś pośrednio aż 471 miejsc pracy i 26 miejsc w formie zatrudnienia indukowanego. Jedna osoba pracująca w leśnictwie posiada na utrzymaniu w wspólnym gospodarstwie domowym ponad trzy osoby
Abstract	After a short historical review, the forest as a working place creating jobs is discussed. Present trends in the forestry workforce in practically all European countries show a continuing sharp decline in the total number of jobs in the forests. When analyzing forest as a working place at local level it appears that a forest holding of 15 000 hectare contributes to creation of 587 jobs including 90 jobs as direct employment, 471 jobs as indirect employment, and 26 jobs as induced employment. Forest jobs provide subsistence for four times more people than the directly employed.
Cytowanie	Płotkowski L. (2009) Gospodarstwo leśne jako miejsce zatrudnienia i źródło dochodów ludności wiejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 148-158
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s148.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.63

Autor	Tadeusz Sobczyński,
Tytuł	Wpływ wielkości ekonomicznej gospodarstw rolniczych UE na ich możliwości rozwojowe
Title	Impact of the economic size of farms in the EU on their development possibilities
Słowa kluczowe	wielkość ekonomiczna, wskaźnik zdolności do samofinansowania reprodukcji, wskaźnik reprodukcji środków trwałych
Key words	economic size, ability to self-finance reproduction, fixed assets reproduction ratio
Abstrakt	Poziom wypracowanych dochodów oraz reprodukcji środków trwałych w gospodarstwach rolniczych krajów UE-25 w latach 2004-2006 był silnie zróżnicowany. Analiza gospodarstw rolnych z trzech największych klas wielkości ekonomicznej wykazała, że wskaźnik zdolności do samofinansowania reprodukcji, wskaźnik reprodukcji środków trwałych oraz wartość inwestycji brutto i netto były współzależne i rosły wraz ze wzrostem wielko??ci ekonomicznej gospodarstw. Gospodarstwa z klasy wielkości (5) 40 - <100 ESU w badanym okresie realizowały reprodukcję prostą środków trwałych. Tylko gospodarstwa z klasy (6) >=100 ESU wielkości zapewniały rozszerzoną reprodukcję środków trwałych. Gospodarstwa z klasy wielkości (4) 16 - <40 ESU zdolne były tylko do zawężonej reprodukcji środków trwałych. Zachowania inwestycyjne rolników z krajów UE-15 i nowo przyjętych krajów UE-10 wyraźnie się różniły. W pierwszej grupie mimo wypracowania nadwyżki nie była ona przeznaczana na samofinansowanie inwestycji i rozwoju. W drugiej grupie poziom wypracowanej nadwyżki na samofinansowanie warunkował inwestycje i rozwój.
Abstract	The level of earned incomes and renewal of fixed assets differed significantly among farms in the EU-25 group in years 2004-2006. The analysis of farms belonging to three biggest classes of economic size showed that abilities to self-finance reproduction, to reproduce fixed assets and to make gross as well as net investments were interdependant and were growing together with the growth of economic size of farms. The farms of size class (5) 40 - <100 ESU during the analysed period achieved simple reproduction of fixed assets. Only farms of size class (6) >=100 ESU enabled extended reproduction of fixed assets. The farms in size class (4) 16 - < 40 ESU accomplished only a narrowed reproduction of fixed assets. Decisions of farmers in the EU-15 group and in the new member states in the UE-10 group differed significantly. In the first group, although a surplus was achieved, it was not spent on self-financed investments and development. In the second group the level of earned surplus for self-financing determined investments and development.
Cytowanie	Sobczyński T. (2009) Wpływ wielkości ekonomicznej gospodarstw rolniczych UE na ich możliwości rozwojowe.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 159-168
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s159.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.64

Autor	Stanisław Stańko,
Tytuł	Tendencje w handlu zagranicznym zbożem i jego produktami w Polsce w latach 1999-2008
Title	Tendencies in the foreign trade in grains and cereal products in Poland in years 1999-2008
Słowa kluczowe	zboża, produkty zbożowe, handel zagraniczny, tendencje
Key words	grains, cereal products, foreign trade, tendency
Abstrakt	W artykule przedstawiono handel zagraniczny ziarnem zbóż i jego produktami w Polsce w latach 1999-2008. Polska tradycyjnie należy do importerów netto ziarna i produktów jego pierwotnego przetwórstwa. Polska jest eksporterem netto wysoko przetworzonych produktów zbożowych i saldo obrotów w tym handlu poprawia się.
Abstract	An analysis based on empirical data for the period 1999-2008 presents the Polish foreign trade in grains and cereal products. Poland is a net importer of grains and a net exporter of highly processed cereal products. The balance of trade in these products is ameliorating for Poland.
Cytowanie	Stańko S. (2009) Tendencje w handlu zagranicznym zbożem i jego produktami w Polsce w latach 1999-2008.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 169-175
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s169.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.65

Autor	Alina Walenia,
Tytuł	Wybrane zagadnienia rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej
Title	Selected issues in agricultural development in the areas of Eastern Poland
Słowa kluczowe	Polska Wschodnia, rozwój regionany
Key words	Eastern Poland, regional development
Abstrakt	Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej stwarza szanse dla terenów Polski Wschodniej przez popieranie zmiany orientacji rozwojowej z rolniczej na wielofunkcyjną. Takiemu rozwojowi powinien towarzyszyć wzrost krajowego PKB, pociągający za sobą wzrost konsumpcji. Zamożne społeczeństwo będzie bowiem zawsze poszukiwał zróżnicowanej i bezpiecznej żywności. Taka żywność jest produkowana w analizowanym regionie. Drugi kierunek rozwoju regionu wiązać się może z sytuacją, w której sprzedaż dóbr publicznych, takich jak naturalny krajobraz czy bioróżnorodność, zaczną przynosić przychody większe niż sprzedaż produktów rolnych. Taka sytuacja może wystąpić w niedługim czasie w Polsce Wschodniej.
Abstract	The EU Common Agricultural Policy creates great opportunities for the areas of Eastern Poland, mainly by means of promoting a change of its orientation towards the development of its multifunctionality. These processes must be accompanied by an increase of GDP stimulating an increase in consumption, because a wealthy society is always seeking safe, differentiated food and such food is produced by agriculture in the analyzed region. Such phenomenon may contribute to the development of small farms. Another trend of strategic development of agriculture in the region may rely on the prospects for situation in which the revenues from sales of public goods in form of a natural landscape and biodiversity values become comparable or exceed the revenues from sales of agricultural products. Such state of things in the region of Eastern Poland is possible in a short period of time.
Cytowanie	Walenia A. (2009) Wybrane zagadnienia rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 176-188
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s176.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.66

Autor	Ewa Wasilewska,
Tytuł	Syntetyczny pomiar zmian w strukturze rynku pracy
Title	Synthetic measurement of transition in the labour market structure
Słowa kluczowe	rynek pracy, aktywność ekonomiczna ludności, struktura, dynamika struktury
Key words	labour market, economic activity of population, structure, dynamics of structure
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono zmiany w strukturze aktywności ekonomicznej ludno??ci, z podziałem na ludność miejską oraz wiejską. Okres badań obejmował lata 1993-2009. Wykorzystano syntetyczne miary natężenia zmian struktury oraz miary przeciętnych zmian wskaźników struktury w ujęciu jednopodstawowym i łańcuchowym. Stwierdzono niewielkie zmiany w strukturze aktywności ekonomicznej ludności w ujęciu dynamicznym, nieznacznie większe w grupie ludności wiejskiej
Abstract	The paper presents changes in the structure of populations economic activity following a division into urban and rural population. The period of investigation covers years 1993-2009. The research deals with synthetic measures of the intensity of structure transformation as well as with average changes in this structure, which were described by single base and chain indices. The changes in the economic activity of population were not significant over time, slightly bigger in case of investigated rural population.
Cytowanie	Wasilewska E. (2009) Syntetyczny pomiar zmian w strukturze rynku pracy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 189-201
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s189.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.67

Autor	Aldona Zawojska,
Tytuł	Zatrudnienie zagranicznej siły roboczej w rolnictwie i przetwórstwie spożywczym na przykładzie zatrudnienia polskich pracowników w wybranych krajach UE
Title	Foreign labour employment in agriculture and food processing illustrated by the example of Polish workers employment in the selected EU countries
Słowa kluczowe	mobilność pracy, sektor rolno-żywnościowy, Unia Europejska, Polska
Key words	labour mobility, agri-food sector, European Union, Poland
Abstrakt	Artykuł przedstawia migracje obywateli polskich w kontekście mobilności siły roboczej w ramach UE. Po rozszerzeniu Wspólnoty w 2004 r. Polska stała się głównym krajem wysyłającym migrantów do innych państw regionu. Najważniejszymi miejscami docelowymi dla polskiej siły roboczej są Wielka Brytania i Irlandia, które otworzyły dla niej swoje rynki pracy w 2004 r., oraz Niemcy, wciąż utrzymujące restrykcje. Skupiono się na zatrudnieniu Polaków w rolnictwie i przetwórstwie spożywczym wymienionych krajów, gdzie ich obecność jest ważna i zauważalna. Wyniki badań sugerują, że zarówno produkcja rolnicza, jak też przetwórstwo żywności w tych krajach są w dużym stopniu uzależnione od podaży pracy oferowanej przez obywateli nowych krajów członkowskich UE. Polscy robotnicy odgrywają dużą rolę i są pożądani przez pracodawców w niemieckim, brytyjskim i irlandzkim sektorze rolno-żywnościowym. Przyczyniają się do złagodzenia niedoborów podały rodzimej siły roboczej, wynikających z gorszego statusu zawodowego oraz znacznie niższego wynagrodzenia w porównaniu z innymi sektorami gospodarki narodowej. Ponadto, do kluczowych czynników determinujących popyt na pracę Polaków należą relatywnie wysoka etyka pracy, wydajność oraz solidność w porównaniu z krajowymi pracownikami.
Abstract	This paper looks at migration of Polish citizens in the context of intra-EU labour mobility. Since the 2004 EU enlargement Poland has become the main migrant-sending country in the region. Polish labour migration concentrates in the United Kingdom and Ireland which opened their labour markets right after Poland’s accession, as well as in Germany, which restricts access to its labour market for workers from Poland. The focus is on two branches f economy in which many Polish migrants work, i.e. agriculture and food processing. The study results suggest that in the three examined countries those industries are heavily reliant on migrant, especially seasonal, workers from the new EU member states. Polish migrant workers are of great importance to the German, Irish and British agriculture and food processing and they are in demand. They mitigate the effects of domestic labour shortages resulting from a low work status and wages significantly lower than in the other sectors of national economy. Important determinants of Polish workers recruiting in agriculture and food processing are also their relatively high work ethic, productivity and reliability when compared with those of domestic workers.
Cytowanie	Zawojska A. (2009) Zatrudnienie zagranicznej siły roboczej w rolnictwie i przetwórstwie spożywczym na przykładzie zatrudnienia polskich pracowników w wybranych krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 202-215
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s202.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2009.9.68