Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego 2016 16(31) (1)

Autor	Łukasz Ambroziak,
Tytuł	Konkurencyjność cenowo-jakościowa polskich producentów żywności na rynku niemieckim
Title	Price and quality competitiveness of Polish food producers in the German market
Słowa kluczowe	produkty rolno-spożywcze, eksport, Polska, Niemcy, metoda cenowo-jakościowa
Key words	agri-food products, export, Poland, Germany, price and quality method
Abstrakt	Celem referatu jest identyfikacja i ocena strategii konkurowania polskich producentów żywności na rynku niemieckim w latach 2004-2014. W tym celu zastosowano dwie metody badania konkurencyjności cenowo-jakościowej, tj. wskaźniki cen relatywnych w polskim eksporcie na rynek niemiecki względem konkurentów z innych krajów oraz wskaźniki jakościowo-cenowe według koncepcji K. Aigingera. Analizą objęto produkty rolno-spożywcze (działy 01-24 według klasyfikacji HS). Przeprowadzone badanie wykazało, że w latach 2004-2014 źródłem wzrostu polskiego eksportu rolno-spożywczego do Niemiec były głównie przewagi cenowe polskich producentów żywności. Nie bez znaczenia były również przewagi o charakterze jakościowym, jednakże w analizowanym okresie tylko nieznacznie zmniejszyła się luka jakościowa między polską ofertą eksportową produktów rolno-spożywczych na rynku niemieckich a ofertą konkurentów z innych krajów.
Abstract	The aim of the paper is to identify and to evaluate the competing strategies of Polish food producers in the German market in 2004-2014. Two research methods were employed, that are relative price indices in Polish agri-food export to Germany in regard to the other competitors as well as price and quality indices by Aiginger. The analysis covers the agri-food products (chapters 01-24 by HS classification). The research results show that in 2004-2014 price advantages of Polish food producers were the main source of increase of the Polish agri-food export to Germany. The quality advantages were also important, however, during the period in question the quality gap between Polish agri-food products in German market and agri-food products of the other competitors only slightly diminished.
Cytowanie	Ambroziak Ł. (2016) Konkurencyjność cenowo-jakościowa polskich producentów żywności na rynku niemieckim.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 7-24
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s7.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.1

Autor	Adam Andrzejuk,
Tytuł	Porównanie spółek publicznych przemysłu rolno-spożywczego notowanych na giełdach amerykańskich
Title	A comparison of public companies in the agri-food industry listed on US stock exchanges
Słowa kluczowe	spółki publiczne, giełda, notowania, przemysł rolno-spożywczy, NYSE, Nasdaq, Amex
Key words	public companies, stock exchange, quotes, agri-food industry, NYSE, Nasdaq, Amex
Abstrakt	Przedstawiony materiał omawia zagadnienia z zakresu analizy międzysektorowej spółek publicznych przemysłu rolno-spożywczego notowanych na giełdach amerykańskich, w celu ukazania wielkości przemysłu w świetle negocjacji o wolnym handlu pomiędzy UE-USA (T-TIP). Na początku omówiono zagadnienie wyboru spółek rolno-spożywczych, dokonano selekcji odpowiednich podmiotów. Następnie dokonano analizy zróżnicowania sektorów. Przeprowadzono analizę wielkości spółek branży rolno-spożywczej dla rynku amerykańskiego i dokonano porównania ich kapitalizacji rynkowej. W kolejnym etapie przeprowadzono analizę wybranych wielkości finansowych. Porównano przychody, zysk netto, aktywa, zobowiązania i aktywa niematerialne. Porównano skalę i wzrost analizowanych wielkości w latach 2011-2014.
Abstract	The material presented discusses the issues of inter-sectoral analysis of public companies in the agri-food industry listed on US stock exchanges, in order to demonstrate the size of the industry in light of the current negotiations on Transatlantic Trade and Investment Partnership between the EU-USA (T-TIP). At the beginning the issue of choice of companies from the agri-food industry was discussed. In the following section inter-sectoral analysis was conducted. A comparison of market capitalization was performed and subsequently selected financial positions were analyzed. A comparison of revenues, net income, assets, liabilities and intangible assets was conducted, followed by the analysis of scale and growth of the values in the years 2011-2014.
Cytowanie	Andrzejuk A. (2016) Porównanie spółek publicznych przemysłu rolno-spożywczego notowanych na giełdach amerykańskich.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 25-35
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s25.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.2

Autor	Jadwiga Bożek,
Tytuł	Klasyfikacja krajów Unii Europejskiej pod względem podobieństwa struktury agrarnej
Title	Classification of EU countries with respect to the similarity of agrarian structure
Słowa kluczowe	struktura agrarna, Unia Europejska, grupowanie krajów
Key words	agrarian structure, European Union, grouping of countries
Abstrakt	Struktura agrarna krajów Unii Europejskiej jest bardzo silnie zróżnicowana. W oparciu o klasyfikację rozmytą, na podstawie danych Eurostatu odnoszących się do roku 2013, przeprowadzono grupowanie krajów podobnych pod względem udziałów liczby gospodarstw z następujących grup obszarowych: do 5 ha, 5-20 ha, 20-50 ha, 50 i więcej ha w ogólnej liczbie gospodarstw w danym kraju. Wyodrębniono 4 grupy krajów o wysokim zróżnicowaniu międzygrupowym. Przeprowadzono również klasyfikację krajów UE pod względem odsetka powierzchni użytków rolnych będących w użytkowaniu gospodarstw z poszczególnych grup obszarowych. Na podstawie przeprowadzonych grupowań zostały określone typy struktury agrarnej w krajach UE.
Abstract	Agrarian structure of the EU countries is differentiated in a very significant degree. With the application of the fuzzy classification methods and on the basis of the Eurostat data referring the year of 2013, grouping of countries was carried out with respect to the shares of number of farms from the following areal groups: up to 5 hectares, 5-20 hectares, 20-50 hectares, 50 hectares and more in the total number of farms in the given country. 4 groups of countries were distinguished of high inter-group differentiation. In addition, classification of the EU countries with respect to the percentage of arable land area in particular areal groups. On the basis of grouping results types of agrarian structure for the EU countries were determined.
Cytowanie	Bożek J. (2016) Klasyfikacja krajów Unii Europejskiej pod względem podobieństwa struktury agrarnej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 36-47
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s36.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.3

Autor	Aneta Bełdycka-Bórawska, Piotr Bórawski,
Tytuł	Polski handel zagraniczny artykułami rolno-spożywczymi i jego prognoza
Title	Polish international trade of agri food products and its prognosis
Słowa kluczowe	produkty rolno-spożywcze, eksport, import, saldo
Key words	agri-food product, imports, exports, balance
Abstrakt	W pracy analizie poddano handel zagraniczny artykułami rolno-spożywczymi. Wskazano główne kraje, do których Polska eksportuje artykuły rolno-spożywcze oraz importerów. W analizie danych posłużono się metodami tabelarycznymi, opisowymi, graficznymi oraz analizą trendu. Materiał źródłowy stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego, Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB w Warszawie oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Z badań wynika, że saldo bilansu handlowego artykułami rolno-spożywczymi w latach 2003-2015 wzrosło z 0,5 mld EUR do 7,7 mld EUR, czyli o 1440%. Polska eksportuje głównie mięso i podroby z drobiu, wyroby czekoladowe, mięso czerwone, pieczywo, przetwory mięsne, pszenicę, mięso wieprzowe. Głównymi partnerami handlowymi dla Polski są kraje UE, w tym szczególnie: Niemcy, Wielka Brytania, Czechy, Holandia i Włochy. W pracy opracowano prognozę rozwoju handlu polskimi artykułami rolno-spożywczymi, z której wynika, ze eksport, import oraz saldo będą rosły.
Abstract	The international trade of agri-food products was analyzed in the paper. The countries where we export agri-food products were pointed out and the importers, too. Tabular, descriptive, graphical and trend analysis methods were used in the data analysis. The source material was data from the Central Statistical Office, the Institute of Agricultural Economics and Food Economy-PIB in Warsaw and the Ministry of Agriculture and Rural Development. The research shows that the trade balance of agri-food products in the period 2003-2015 increased from 0.5 billion to 7.7 billion Euro, an increase of 1,440%. Poland exports mainly meat and offal of poultry, chocolate, red meat, bread, meat, wheat, pork. The main trade partners of Poland are the EU countries, particularly Germany, the United Kingdom, the Czech Republic, the Netherlands and Italy. Development forecast trading in Polish agri-food products was built in the study, which shows that exports, imports and the balance will grow.
Cytowanie	Bełdycka-Bórawska A., Bórawski P. (2016) Polski handel zagraniczny artykułami rolno-spożywczymi i jego prognoza.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 48-59
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s48.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.4

Autor	Piotr Chibowski, Waldemar Izdebski, Elwira Laskowska, Oksana Makarchuk, Jacek Skudlarski, Svetlana Zaika, Stanisław Zając,
Tytuł	Stan i perspektywy produkcji roślin oleistych w Polsce i na Ukrainie w kontekście rozwoju sektora biopaliw transportowych
Title	Condition and prospects of oilseed production in Poland and Ukraine in the context of the development of biofuels for transport
Słowa kluczowe	rośliny oleiste, biopaliwa, Polska, Ukraina
Key words	oilseeds, biofuel, Poland, Ukraine
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy stanu i perspektyw produkcji roślin oleistych w Polsce i na Ukrainie. W Polsce podstawową roślina oleistą jest rzepak, natomiast na Ukrainie dominuje słonecznik. Znaczny udział w strukturze upraw oleistych na Ukrainie oprócz słonecznika zajmują rzepak oraz soja. Zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie odnotowano wzrost produkcji roślin oleistych. W Polsce stan ten wynika ze wzrostu popytu na surowce do produkcji biopaliw, natomiast na Ukrainie wzrost ten jest związany ze zwiększonym zapotrzebowaniem na nasiona roślin oleistych na rynkach światowych. Sektor biopaliwowy na Ukrainie znajduje się w początkowej fazie rozwoju i nie ma on istotnego wpływu na produkcję roślin oleistych w tym kraju. Dostrzegalny jest natomiast wpływ sektora biopaliw w krajach Unii Europejskiej na produkcję roślin oleistych i olejów roślinnych na Ukrainie. Sektor biopaliwowy w Polsce będzie odgrywał istotne znaczenie dla rozwoju produkcji rzepaku. W przypadku Ukrainy w związku z przyjętym ustawodawstwem o rozwoju OZE, w tym sektora biopaliw może w dalszej przyszłości nastąpić wzrost wewnętrznego zapotrzebowania na nasiona z roślin oleistych.
Abstract	The paper analyses the state of and prospects for oilseed production in Poland and Ukraine. Rapeseed is the basic oil plant in Poland, and sunflower dominates in Ukraine. In addition to the sunflower, rape and soya take a significant share in the structure of oilseeds in Ukraine. We saw an increase in oilseed production both in Poland and Ukraine. In Poland, the situation is due to the increase in demand for raw materials for biofuel production, while in Ukraine the increase is associated with an increased demand for oilseeds for the global markets. The biofuel industry in Ukraine is in the early stage of development and has no significant impact on the production of oilseeds in the country. However the European Union sees the impact of biofuels sector, which used oilseeds and vegetable oils from Ukraine. The biofuel industry in Poland will play a significant role in the development rapeseed production. In connection with the adopted legislation on renewable energy development in the biofuel sector in the case of Ukraine may face an increase in internal demand for seeds of oilseeds in the longer term.
Cytowanie	Chibowski P., Izdebski W., Laskowska E., Makarchuk O., Skudlarski J., Zaika S., Zając S. (2016) Stan i perspektywy produkcji roślin oleistych w Polsce i na Ukrainie w kontekście rozwoju sektora biopaliw transportowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 60-70
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s60.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.5

Autor	Mariusz Grębowiec,
Tytuł	Grupy producentów owoców i warzyw jako element współczesnego kształtu funkcjonowania polskich gospodarstw w Unii Europejskiej
Title	Group of fruit and vegetables as part of the modern shape of the functioning of Polish farms in the European Union
Słowa kluczowe	grupa producentów, wieś, rolnictwo
Key words	group of producers, village, farming
Abstrakt	Współcześnie wzmocnienie struktury instytucjonalnej w sektorze pierwotnej produkcji rolnej w Polsce może nastąpić dzięki rozwojowi wewnętrznej współpracy w tym sektorze. Może to nastąpić za sprawą sprawnie i sukcesywnie rozwijającym się Grupom Producentów Rolnych (GPR) Celem takiego działania, jest dostosowanie produkcji prowadzonej w gospodarstwach poszczególnych członków grup producentów rolnych do wymogów rynkowych. Ponadto wspólne wprowadzanie towarów do obrotu, w tym przygotowanie do sprzedaży, centralizacja sprzedaży oraz dostarczenie do odbiorców hurtowych. Działanie takie sprzyja tworzeniu wspólnych zasad dotyczących informacji o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem wysokości zbiorów i dostępności produktów. Celem opracowania jest zwrócenie uwagi na znaczenie grup producentów, w tym głownie producentów owoców i warzyw w obecnym kształcie funkcjonowania polskiej wsi i rolnictwa na arenie międzynarodowej. Zwrócono także uwagę na dynamikę zmian w powstawaniu i kierunkach rozwoju grup, jak również rosnącym zainteresowaniem rolników uczestnictwem w tego typu związkach. Pokazano także rodowód i podstawowe formy organizacyjne krajowych grup producentów. Autor starał się ukazać korzyści wynikające z uczestnictwa w grupach dla pojedynczych gospodarstw, ale również zwrócił uwagę na bariery i trudności z którymi mogą borykać się nie tylko owe jednostki, ale także pojedynczy producenci w przyszłości. W opracowaniu posłużono się metodą analizy danych źródłowych poprzez ukazanie zmian w aktach prawnych związanych z procesem tworzenia grup i związków. Dokonano również przeglądu danych publikowanych przez MRiRW, ARiMR, ARR, z zakresu dynamiki rozwoju owych struktur w Polsce, jak również wysokości wsparcia finansowego udzielonego grupom na ten cel. Posłużono się także dotychczasowymi publikacjami z zakresu funkcjonowania grup producentów owoców i warzyw, jak również własnymi przemyśleniami będącymi wynikiem wielu rozmów prowadzonych zarówno z przedstawicielami jak i producentami zrzeszonymi w grupach w rejonie Grójca i Warki.
Abstract	Today, the strengthening of the institutional structure of primary agricultural production sector in Poland may take place through internal development of cooperation in this sector. This can occur through smoothly and steadily growing groups of agricultural producers (GPR) The purpose of such action is to adjust production carried out in the holdings of individual members of agricultural producer groups to market requirements. Furthermore, the joint marketing of products, including preparation for sale, centralization of sales and deliveries to wholesale customers. This action helps to create common rules on production information, with particular regard to the amount of harvesting and availability. The aim of the study is to draw attention to the importance of producer groups, including mainly fruit and vegetable producers in the present shape the functioning of Polish agriculture and rural areas in the international arena. Attention was also drawn to the dynamic changes in the formation and direction of development groups, as well as the growing interest of farmers participating in these types of relationships. Also shown pedigree and basic organizational forms of national groups of manufacturers. The author tried to show the benefits of participation in groups for individual households, but also drew attention to the barriers and obstacles he may face not only these individuals but also by individual manufacturers in the future. The study method was used the analysis of data by showing the changes in the legislation related to the process of creating groups and unions. We also reviewed data published by MRiRW, ARiMR, ARR, the dynamic range of the development of these structures in Poland, as well as the financial support granted to groups for this purpose. They were also used existing reports on the functioning of producer groups of fruits and vegetables, as well as your own thoughts which are the result of many conversations with representatives of manufacturers and affiliated groups in the area Grójec and Warka.
Cytowanie	Grębowiec M. (2016) Grupy producentów owoców i warzyw jako element współczesnego kształtu funkcjonowania polskich gospodarstw w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 71-84
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s71.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.6

Autor	Nataliya Horin, Julian Krzyżanowski,
Tytuł	Konkurencyjność ukraińskiego sektora rolno-spożywczego na unijnym rynku po utworzeniu strefy wolnego handlu UE-Ukraina
Title	Competitiveness of the Ukrainian agri-food sector in the EU market under the EU-Ukraine free trade agreement
Słowa kluczowe	handel produktami rolno-spożywczymi, umowa o strefie wolnego handlu, wskaźnik Grubela i Lloyda, ujawnione przewagi komparatywne
Key words	trade in agri-food products, free trade agreement, Grubel-Lloyd index, revealed comparative advantages
Abstrakt	W artykule podjęto próbę ocenienia zmiany warunków prowadzenia handlu produktami rolno-spożywczymi UE z Ukrainą po wejściu w życie umowy o SWH. Odnotowano wyraźny wzrost oszczędności ukraińskich eksporterów wskutek zniesienia barier handlowych. Analizowano intensywność handlu produktami rolno-spożywczymi między Ukrainą, Polską i UE wykorzystując wskaźnik Grubela-Lloyda. Ustalono, że większa część wymiany w sektorze rolno-spożywczym pomiędzy Ukrainą a UE odbywa się w ramach handlu wewnątrzbranżowego, a w poszczególnych grupach produktów istnieje tendencja do wzrostu intensywności handlu wewnątrzbranżowego, szczególnie w handlu pomiędzy Ukrainą i Polską. Na podstawie wyników przeprowadzonych obliczeń wskaźnika ujawnionych przewag komparatywnych według grup towarów SITC 0-1 ujawniono przewagi komparatywne w wymianie handlowej produktami rolno-spożywczymi zarówno Ukrainy z Polską i UE, jak Polski z Ukrainą i UE.
Abstract	The article attempts to evaluate the changes in the terms and conditions of agri-food trade between the EU and Ukraine after the entering into the force of the EU-Ukraine free trade agreement. The significant increase of savings for Ukrainian exporters as a result of the elimination of trade barriers is being noted. In order to analyze the intensity of agri-food trade between Ukraine, Poland and the EU, Grubel-Lloyd index is calculated. It is indicated that the greater part of the agri-food trade between Ukraine and the EU takes place in the framework of intra-industry trade. A tendency to increase of the intensity of intra-industry trade for particular groups of agri-food products, especially in case of bilateral agri-food exchange between Ukraine and Poland. By calculating of Balassa’s index of revealed comparative advantage of agri-food export according to SITC (0-1), the comparative advantages in agri-food trade both for Ukraine with Poland and the EU, and for Poland with Ukraine and the EU are determined.
Cytowanie	Horin N., Krzyżanowski J. (2016) Konkurencyjność ukraińskiego sektora rolno-spożywczego na unijnym rynku po utworzeniu strefy wolnego handlu UE-Ukraina.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 85-94
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s85.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.7

Autor	Lilianna Jabłońska,
Tytuł	Zmiany w produkcji kwiaciarskiej w Polsce i wybranych krajach świata
Title	The changes in floricultural production in Poland and selected countries worldwide
Słowa kluczowe	kwiaciarstwo, produkcja, świat, Polska
Key words	floriculture, production, the world, Poland
Abstrakt	Celem pracy jest analiza zmian w światowej produkcji kwiaciarskiej jako jednej z przesłanek w ocenie dalszego jej rozwoju w Polsce. Badania pokazują, iż w ostatnich dwóch dekadach miał miejsce dalszy rozwój tej produkcji, ale towarzyszyły mu wyraźne zmiany w relacjach między gałęziami kwiaciarstwa i grupami roślin w poszczególnych krajach, prowadzące do zmian w strukturze geograficznej produkcji. Przede wszystkim następuje wycofywanie się krajów rozwiniętych z produkcji pod osłonami, szczególnie kwiatów ciętych, a jednocześnie jej rozwój w krajach Afryki i Ameryki Łacińskiej, z przeznaczeniem na eksport. W krajach rozwiniętych wzrasta znaczenie produkcji roślin doniczkowych i szkółkarstwa ozdobnego, ale widoczne jest spowolnienie wzrostu areału upraw, co może wskazywać na stopniowe nasycanie się popytu wewnętrznego.
Abstract	The aim of the study was to analyze the changes in the floricultural production in the world as one of the points to evaluate its future development in Poland. Studies show the further growth of floriculture in the world in the last two decades, accompanied by a marked changes in the relations between the branches of floriculture and plant groups in different countries, leading to changes in the geographical structure of production. First of all, the withdrawal from production under cover in the developed countries dynamically occurs, mostly cut flowers, and the development of this production in African countries and Latin America for export is observed. In developed countries, the increasing importance of pot plants and ornamental nursery production is visible, however with slowing acreage growth, which may indicate a gradual saturation of the domestic demand.
Cytowanie	Jabłońska L. (2016) Zmiany w produkcji kwiaciarskiej w Polsce i wybranych krajach świata.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 95-106
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s95.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.8

Autor	Ewa Jałowiecka, Piotr Jałowiecki, Marta Wołąkiewicz,
Tytuł	Zmiany konsumpcji papierosów w ujęciu terytorialnym, w latach 1999-2012
Title	Changes in cigarette consumption in territorial approach, in the years 1999-2012
Słowa kluczowe	konsumpcja papierosów, zmiany konsumpcji, ujęcie terytorialne
Key words	cigarettes consumption, consumption changes, territorial perspective
Abstrakt	W pracy przedstawiono zmiany konsumpcji papierosów w Polsce w ujęciu terytorialnym opracowane w oparciu o wyniki badań Budżetów Gospodarstw Domowych (BGD) prowadzonych przez GUS oraz zmiany zachodzące w latach 1999-2012 w ujęciu terytorialnym. Dokonano również klasyfikacji województw pod względem tempa zmian konsumpcji papierosów w badanym okresie. Uzyskane wyniki porównano z danymi nt. udziału papierosów pochodzących z nielegalnych źródeł wskazując, że jego wyższy poziom najprawdopodobniej nie jest przyczyną zaniżania przez respondentów wydatków na papierosy w ankietach podczas badań BGD. Porównano również względny poziom konsumpcji papierosów z udziałem w rynku papierosów z "szarej strefy".
Abstract	The paper presents the results of studies on cigarettes consumption in Poland, based on the results of the Household Budget Survey (BGD) conducted by GUS and the changes taking place in the period 1999-2012 in territorial perspective. There has also been done classification of provinces in terms of the pace of change in cigarettes consumption in the period considered. The results were compared with participation of cigarettes from illegal sources data, indicating that its higher level is probably not the cause of underreporting by respondents spending on cigarettes in polls during the survey BGD. We also compared the relative level of consumption of cigarettes with a market share of cigarettes from the "gray zone".
Cytowanie	Jałowiecka E., Jałowiecki P., Wołąkiewicz M. (2016) Zmiany konsumpcji papierosów w ujęciu terytorialnym, w latach 1999-2012.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 107-117
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s107.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.9

Autor	Piotr Jałowiecki, Adam Kowalewski,
Tytuł	Terytorialne zróżnicowanie konsumpcji alkoholi w Polsce w latach 1999-2012
Title	Territorial diversification of alcohol consumption in Poland in the years 1999-2012
Słowa kluczowe	konsumpcja alkoholu, zróżnicowanie terytorialne, przemyt wyrobów alkoholowych
Key words	alcohol consumption, territorial diversification, smuggling of alcoholic products
Abstrakt	W pracy przedstawiono zmiany względnego poziomu konsumpcji różnych rodzajów alkoholi: wyroby spirytusowe, wina oraz piwa z uwzględnieniem podziału na województwa, w latach 1999-2012. Niezależnie od grupy badanych produktów alkoholowych, najniższy poziom ich konsumpcji stwierdzono w grupie województw zaliczanych do makroregionu południowo-wschodniego. Niski poziom konsumpcji alkoholi w województwie podkarpackim, jak również w lubelskim jest prawdopodobnie spowodowany, przynajmniej częściowo przemytem głównie z Ukrainy. Podobna sytuacja występuje w województwie warmińsko-mazurskim (przemyt z Obwodu Kaliningradzkiego), chociaż już nie w podlaskim (graniczy m.in. z Białorusią). Niestety nie można tego potwierdzić na podstawie danych wykorzystanych w pracy, ponieważ nie ma w nich rozróżnienia na alkohol pochodzący z legalnych i nielegalnych źródeł.
Abstract	The paper presents changes in the relative level of consumption of different types of alcohols: spirits, wines and beer from disaggregated by the voivodship in the years 1999-2012. Regardless of the examined group of alcoholic products, the lowest level of consumption was found in the group of voivodships included in the south-east macro-region. Low level of alcohol consumption in the Podkarpackie voivodship, as well as in Lubelskie is probably due, at least partly smuggling from Ukraine. A similar situation exists in the Warmińsko-Mazurskie voivodship (smuggling from the Kaliningrad Region), although not in Podlaskie (e.g. border with Belarus). Unfortunately, this cannot be confirmed on the basis of the data used in the work, because there are no distinction between alcohol derived from legal and illegal sources.
Cytowanie	Jałowiecki P., Kowalewski A. (2016) Terytorialne zróżnicowanie konsumpcji alkoholi w Polsce w latach 1999-2012.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 118-128
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s118.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.10

Autor	Włodzimierz Kołodziejczak,
Tytuł	Nadwyżka zatrudnienia w polskim rolnictwie – projekcja na tle państw Unii Europejskiej
Title	The surplus of employment in Polish agriculture – a simulation against the European Union countries
Słowa kluczowe	wieś, rynek pracy, bezrobocie ukryte, bezrobocie potencjalne, bezrobocie strukturalne
Key words	rural areas, labour market, labour resources, hidden unemployment, potential unemployment, structural unemployment
Abstrakt	Celem artykułu było oszacowanie zmian zatrudnienia i bezrobocia w Polsce przy założeniu, że poziom zatrudnienia w rolnictwie polskim w relacji do pozostałych sektorów gospodarki byłby zbliżony do średniej obliczonej dla państw Unii Europejskiej. Przeprowadzono projekcję bezrobocia ukrytego potencjalnego w rolnictwie, dokonano oceny skali zmian na rynku pracy, jakie musiałyby nastąpić po spełnieniu przyjętych założeń projekcji w odniesieniu do stanu wyjściowego oraz podjęto próbę dekompozycji bezrobocia ukrytego potencjalnego na składnik cykliczny i strukturalny. Zjawisko bezrobocia ukrytego jest zróżnicowane terytorialnie, jednak we wszystkich województwach możliwe jest zmniejszenie jego poziomu, jeżeli powstaną nowe miejsca pracy poza rolnictwem. Długookresowo decydujące mogą okazać się zmiany demograficzne, a obecne nadwyżki zatrudnienia w rolnictwie mogą stać się szansą na uzupełnienie niedoborów występujących w tym zakresie w sektorach pozarolniczych.
Abstract	The aim of the paper was to assess the change in employment and unemployment in Poland, if we assume that the level of employment in Polish agriculture in relation to the rest of sectors of the economy would be similar to the average value in the European Union countries. The simulation of potential hidden unemployment in the agriculture was made. The Author assessed the scale of changes in the labour market, which would take place after adopting the assumptions of the simulation with respect to the base state. An attempt to decompose the potential hidden unemployment to its cyclical and structural component was also made. The phenomenon of hidden unemployment is geographically diversified, but it is possible to reduce its level in all voivodships if new jobs outside the agriculture will be created. In a long-time perspective demographic changes would be decisive to this process, and current surplus of employment in the agriculture would become the chance to top up the deficit in this field in non-agricultural sectors.
Cytowanie	Kołodziejczak W. (2016) Nadwyżka zatrudnienia w polskim rolnictwie – projekcja na tle państw Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 129-141
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s129.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.11

Autor	Paulina Kramarz,
Tytuł	Uwarunkowania i ekonomiczne znaczenie produkcji ziarna kakaowca w krajach Afryki Zachodniej
Title	Determinants and economic significance of cocoa production in West Africa region
Słowa kluczowe	Afryka Zachodnia, Ghana, Wybrzeże Kości Słoniowej, Nigeria, produkcja ziarna kakaowca, monokultura eksportowa
Key words	West Africa, Ghana, Cȏte d’Ivoire, Nigeria, cocoa production, export monoculture
Abstrakt	Kraje Afryki Zachodniej takie jak Ghana, Wybrzeże Kości Słoniowej należą do największych światowych producentów i eksporterów ziarna kakaowca z łącznym udziałem przekraczającym 50% światowego eksportu. Zmienność wielkości produkcji w zależności od warunków klimatycznych i wewnętrznych problemów politycznych w gospodarkach uzależnionych od eksportu kakao, może stanowić przyczynę wahań koniunktury gospodarczej. Jednocześnie produkcja i obrót ziarnem kakaowca stanowi podstawę budowania strategii rozwoju tych terenów. Celem artykułu była analiza ekonomicznego znaczenia produkcji ziarna kakaowca w krajach Afryki Zachodniej.
Abstract	The purpose of this paper was to describe economic significance of cocoa production in West Africa region. West African countries are the leading world’s producers of cocoa beans. Share in world merchandise trade of Ghana and Cote d’Ivoire exceeds 50%. Yields variability (susceptible of disease and changing weather conditions) can wield influence on economic situation in mentioned countries. However cocoa trade is ceaselessly the basis of economic development in this region.
Cytowanie	Kramarz P. (2016) Uwarunkowania i ekonomiczne znaczenie produkcji ziarna kakaowca w krajach Afryki Zachodniej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 142-148
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s142.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.12

Autor	Justyna Kufel,
Tytuł	Cykl koniunkturalny a wahania marż w polskim przemyśle spożywczym – wnioski z analizy spektralnej
Title	Business cycle and markups fluctuations in the Polish food industry – conclusions from spectral analysis
Słowa kluczowe	cykle koniunkturalne, przemysł spożywczy, marże, analiza spektralna
Key words	business cycles, food sector, markups, spectral analysis
Abstrakt	W celu odpowiedzi na pytanie, jak zmieniają się struktury rynku w polskim przemyśle spożywczym na tle wahań koniunktury, badano zależność między realnym PKB w latach 2002-2013 a marżami na poziomie zagregowanego przemysłu spożywczego. Oprócz analizy korelacyjnej i cross-korelacyjnej sięgnięto po narzędzia analizy spektralnej. Okazało się, że do najbardziej konkluzywnych wyników prowadzi estymacja marż z uwzględnieniem wynagrodzeń krańcowych i pracy nieprodukcyjnej. O ile analiza cykliczności pozwoliła stwierdzić, że równoczesna współzależność pomiędzy marżami a cyklem makroekonomicznym jest raczej słaba i ujemna, analiza wyprzedzeń i opóźnień wskazała, że szczyty marż poprzedzają szczyty koniunktury o ok. 2 lata.
Abstract	In order to answer the question how market structures in the Polish food sector change along the business cycle, a relationship between real GDP in the period 2002-2013 and markups in the food sector was being tested. The methods used were as follows: correlations, cross-correlations and spectral analyses. Markups estimation taking account of marginal wage and overhead labor gave the most conclusive results. Cyclicality analysis allowed to state that the simultaneous variation between markups and business cycle is rather weak and negative, whereas markups peaks proceed peaks in business cycle by circa 2 years.
Cytowanie	Kufel J. (2016) Cykl koniunkturalny a wahania marż w polskim przemyśle spożywczym – wnioski z analizy spektralnej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 149-163
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s149.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.13

Autor	Yulia Galchynska, Mariusz Maciejczak, Mykola Orlykovskyi, Ludwik Wicki,
Tytuł	Rozwój biogospodarki opartej na wiedzy na Ukrainie – w kierunku systemu dyfuzji innowacji opartego o model poczwórnej helisy
Title	Development of Ukrainian’s knowledge based bioeconomy – towards a system of innovations’ diffusion based on quadruple helix model
Słowa kluczowe	biogospodarka oparta na wiedzy, dyfuzja innowacji, model poczwórnej helisy, Ukraina
Key words	knowledge based bioeconomy, innovation diffusion, quadruple helix model, Ukraine
Abstrakt	W artykule podjęto próbę oceny stanu rozwoju sektora biogospodarki opartej na wiedzy na Ukrainie. Jednocześnie dokonano oceny na ile obecny rozwój wpisuje się w koncepcję systemu dyfuzji innowacji opartą na modelu poczwórnej helisy, oraz wskazano na najważniejsze czynniki sprzyjające i ograniczające ów rozwój. Stwierdzono, iż Ukraina posiada znaczący potencjał czynników wytwórczych dla produkcji biomasy, który dotychczas wykorzystywany jest na potrzeby biogospodarki opartej na wiedzy w znikomym stopniu, czego główną przyczyną jest niski stopień dyfuzji innowacji, głównie w zakresie biotechnologii. Obecny rozwój w niskim stopniu oparty jest na koncepcji poczwórnej helisy, co jednocześnie stanowi o dużym potencjale wzrostu na najbliższe lata. Właściwie ukierunkowana polityka gospodarcza może w znacznym stopniu wpłynąć na rozwój biogospodarki opartej na wiedzy na Ukrainie.
Abstract	The paper is an attempts to assess the state of development of the knowledge based bioeconomy in Ukraine. It also aims to evaluate how the current development complies in line with the concept of innovation diffusion model based on quadruple helix, and through, identify the most important factors strengthening and limiting this development. It was found that Ukraine has significant potential of production factors, in particular biomass, which so far is in limited scale used for the needs of a knowledge-based bioeconomy that is in infancy. The main reason is the low level of diffusion of innovation, mainly in the field of biotechnology. The current development in a low degree is based on the concept of quadruple helix, which on other hands also represents a high potential of growth for the coming years. Adequately oriented economic policies would greatly affect the development of a knowledge-based bioeconomy in Ukraine.
Cytowanie	Galchynska Y., Maciejczak M., Orlykovskyi M., Wicki L. (2016) Rozwój biogospodarki opartej na wiedzy na Ukrainie – w kierunku systemu dyfuzji innowacji opartego o model poczwórnej helisy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 164-176
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s164.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.14

Autor	Maria Parlińska, Michał Wielechowski,
Tytuł	Założenia Wspólnej Polityki Rolnej w perspektywie finansowej 2014-2020
Title	Principles of the Common Agricultural Policy in the 2014-2020 financial perspective
Słowa kluczowe	Wspólna Polityka Rolna, płatności bezpośrednie, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich
Key words	Common Agricultural Policy, direct payments, the Rural Development Programme
Abstrakt	Wspólna Polityka Rolna (WPR) jest uznawana za najstarszą i najbardziej rozbudowaną politykę Unii Europejskiej (UE). Od początku, polityka rolna odgrywała niezwykle istotną rolę w procesach integracyjnych a decydenci rozumieli jej wyjątkowy charakter. Zmiany zasad funkcjonowania WPR do 2013 r. dotyczyły przede wszystkim: przejścia od wsparcia cen do wsparcia dochodów, poszerzenia zakresu oddziaływania od samego rolnictwa do wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich, coraz pełniejszego uwzględnienia zasad zrównoważonego rozwoju. Założenia WPR w perspektywie 2014-2020, usankcjonowane zostały poprzez pakiet rozporządzeń z 20 grudnia 2013 r. Zmiany w obrębie funkcjonowania I filaru dotyczyły, przede wszystkim: ekologizacji produkcji rolnej, definitywnego rozdzielenia płatności obszarowych od efektywności produkcji, konwergencji wielkości wsparcia bezpośredniego w państwach UE, redukowania wsparcia dla największych beneficjentów, zwiększenia pomocy bezpośredniej dla młodych rolników oraz określonych rodzajów działalności produkcji. Reforma WPR pozostawiła niezmienionymi kluczowe cechy II filaru, który ma być realizowany za pośrednictwem narodowych programów rozwoju obszarów wiejskich, uwzględniających wspólnotowe priorytety.
Abstract	The Common Agricultural Policy (CAP) is considered the oldest and most developed policy of the European Union (EU). From the beginning, the CAP has played an important role in the integration processes and decision-makers have understood its unique character. Change in the CAP (until 2013) were focused mainly on: the transition from price support to income support, diversifying the scope of impact from the agriculture to multifunctional rural development, taking into account rules of sustainable development. Principles of the CAP in the 2014-2020 perspective were sanctioned by a set of regulations of 20 December 2013. Changes related to the first pillar concerned mainly: the greening of agricultural production, a definitive separation direct payments from the production efficiency, convergence of direct support size in the EU countries, reduction of support for the largest beneficiaries, increase of direct aid for young farmers and certain production activities. CAP reform did not change the key features of the second pillar, which is to be implemented through national rural development programmes which take into account EU common priorities.
Cytowanie	Parlińska M., Wielechowski M. (2016) Założenia Wspólnej Polityki Rolnej w perspektywie finansowej 2014-2020.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 177-186
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s177.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.15

Autor	Dorota Pasińska,
Tytuł	Rynek wieprzowiny w ujęciu globalnym i krajowym
Title	Pork market from global and domestic perspective
Słowa kluczowe	rynek wieprzowiny, handel zagraniczny, produkcja wieprzowiny, żywiec wieprzowy
Key words	pork market, international trade, pork production, pigs
Abstrakt	W artykule podjęto próbę wskazania najważniejszych zmian na krajowym i światowym rynku wieprzowiny i trzody chlewnej po wstąpieniu Polski do UE. Ponad 80% światowej produkcji wieprzowiny dostarczają Chiny, UE i Stany Zjednoczone. W 2013 r. Polska była 4-tym producentem wieprzowiny w UE. Pomimo relatywnie dużej polskiej produkcji trzody chlewnej, sektor ten nie jest konkurencyjny. Wejście Polski do UE przyczyniło się do zdynamizowania obrotów handlowych wieprzowiną. W badanym okresie z eksportera netto Polska stała się importerem netto produktów wieprzowych.
Abstract	The article attempts to indicate the major changes in the domestic and world market of pork and pigs after Poland's accession to the EU. China, the EU and the United States supply more than 80% of world pork production. In 2013 Poland was the 4th pork producer in the EU. Despite the relatively large Polish production of pigs, the sector is not competitive. Poland's accession to the EU has led to more dynamic pork trade. In the studied period from net exporter, Poland has become a net importer of pork products.
Cytowanie	Pasińska D. (2016) Rynek wieprzowiny w ujęciu globalnym i krajowym.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 187-198
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s187.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.16

Autor	Karolina Pawlak, Agnieszka Sapa,
Tytuł	Potencjalne skutki utworzenia strefy wolnego handlu UE-MERCOSUR dla handlu rolno-żywnościowego UE
Title	Possible effects of the EU-MERCOSUR free trade area establishment for the EU agri-food trade
Słowa kluczowe	eksport, import, produkty rolno-żywnościowe, strefa wolnego handlu, UE, MERCOSUR
Key words	export, import, agri-food products, free trade area, the EU, MERCOSUR
Abstrakt	Celem artykułu było oszacowanie możliwych efektów utworzenia strefy wolnego handlu UE-MERCOSUR dla handlu rolno-żywnościowego UE. Projekcje wartości obrotów handlowych wykonano przy użyciu modelu równowagi ogólnej Global Trade Analysis Project. Rozważano scenariusz częściowej liberalizacji bilateralnych obrotów handlowych, zgodnie z którym obydwa ugrupowania integracyjne zredukują o połowę taryfy celne w handlu wszystkimi towarami. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że utworzenie strefy wolnego handlu między UE a MERCOSUR może wywołać nie tyle efekt przesunięcia, co kreacji bilateralnego handlu rolno-spożywczego. W wyniku dynamicznego zwiększenia importu produktów mięsnych i cukru można oczekiwać wzrostu znaczenia państw MERCOSUR jako rynku zaopatrzenia UE w artykuły rolno-żywnościowe.
Abstract	The aim of the paper was to assess the possible effects of the EU-MERCOSUR free trade area establishment for the EU agri-food trade. The study uses the general equilibrium model of the Global Trade Analysis Project (GTAP). The scenario of partial liberalisation of bilateral merchandise trade was implemented. It was assumed that both regional groupings will reduce duty tariffs in total merchandise trade by 50%. It was proved that the establishment of a free trade area between the EU and MERCOSUR may result in the effect of creation of mutual agri-food trade rather than in the trade diversion effect. The dynamic increase in import of meat products and sugar should result in the growth of importance of MERCOSUR countries as a source of supply for agri-food products for the EU.
Cytowanie	Pawlak K., Sapa A. (2016) Potencjalne skutki utworzenia strefy wolnego handlu UE-MERCOSUR dla handlu rolno-żywnościowego UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 199-210
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s199.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.17

Autor	Małgorzata Konarska, Edyta Popis, Marzena Przybysz, Anna Sakowska,
Tytuł	Produkcja oraz handel wybranych warzyw będących głównym źródłem karotenoidów w Polsce i na świecie
Title	Production and trade of selected vegetables are the main source of carotenoids in Poland and in the world
Słowa kluczowe	β-karoten, marchew, pomidory, produkcja, handel, eksport, import
Key words	β-carotene, carrot, tomatoes, production, trade, export, import
Abstrakt	Warzywa takie jak marchew i pomidory spożywane są od wielu lat. Wraz ze wzrostem świadomości konsumentów o ich właściwościach prozdrowotnych oraz modzie na zdrową żywność ich spożycie, a co za tym idzie produkcja oraz powierzchnia upraw może się zwiększać. W pracy scharakteryzowano wybrane warzywa będące głównym źródłem karotenoidów (marchew i pomidory), określono światową oraz polską produkcję tych warzyw w latach 2009-2013 (dane dla świata) oraz w latach 2000-2013 (dane dla Polski), a także przedstawiono rynek tych produktów, ze szczególnym uwzględnieniem największych globalnych eksporterów i importerów analizowanych warzyw. Ponadto zobrazowano handel marchwią i pomidorami w Polsce w latach 2000-2012 w ujęciu ilościowym i wartości ocen. Wskazano również głównych partnerów Polski w handlu zagranicznym tymi produktami w 2012 r.
Abstract	Vegetables such as carrots and tomatoes are eaten for many years. The increasing consumer awareness of their pro-health properties and the fashion for healthy food, may cause higher consumption, production and acreage cultivation of these vegetables. The study characterizes the selected vegetables, that are a major source of carotenoids (carrots and tomatoes), in terms of global and Polish production in the years 2009 to 2013 (data for the world) and in the years 2000 to 2013 (data for Polish), and presents the market for these products with a focus on major global exporters and importers of analyzed vegetables. In addition, also carrots and tomatoes trade in Poland in the years 2000 - 2012 were presented in terms of volume and value assessments. It’s also identifies the major partners in the Polish foreign trade in those products in 2012.
Cytowanie	Konarska M., Popis E., Przybysz M., Sakowska A. (2016) Produkcja oraz handel wybranych warzyw będących głównym źródłem karotenoidów w Polsce i na świecie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 211-223
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s211.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.18

Autor	Roma Ryś-Jurel,
Tytuł	Sytuacja finansowa rodzinnych gospodarstw rolnych w kontekście ich zainteresowania biogospodarką
Title	The financial situation of the family farms in the context of their interest in bio-economy
Słowa kluczowe	biogospodarka, rodzinne gospodarstwo rolne, Unia Europejska
Key words	bio-economy, family farm, European Union
Abstrakt	Koncepcję biogospodarki wprowadzono w Unii Europejskiej w 2012 roku jako ponadsektorową formę działań, która niweluje negatywne oddziaływanie produkcji na środowisko gospodarcze, a jest szansą rozwojową dla podmiotów ją wdrażających. Celem opracowania jest wskazanie grupy rodzinnych gospodarstw rolnych, które są zdolne do wprowadzenia zasad biogospodarki. Tymi rozwiązaniami powinny być zainteresowane gospodarstwa o dobrej sytuacji materialnej, które gospodarują w warunkach zwiększającego się dochodu, dysponują środkami pieniężnymi na finansowanie działalności oraz inwestują. Zakres czasowy badania obejmuje lata 2011-2013. Dane pochodzą z bazy FADN. Na podstawie wartości dochodu, przepływu pieniężnego i wskaźnika reprodukcji wskazano klasy rodzinnych gospodarstw rolnych, które mogą być zainteresowane biogospodarką ze względu na dobrą sytuację materialną. Badanie wykonano według kryterium położenia geograficznego, wielkości ekonomicznej i kierunku produkcji.
Abstract	The concept of bio-economy was introduced in the European Union in 2012 as the over sector form of action that removes negative effects of production on the environment. This is an opportunity for development. The objective is to indicate a group of family farms, which are able to implement the principles of the bio-economy. The family farms with a good financial situation (increasing revenue, positive cash to financing operations and investing) should be interested these solutions. Time scope of the study covers the period 2011-2013. The data comes from the FADN. On the basis of the value of income, cash flow and rate of reproduction, the classes of family farm, which may be interested in the bio-economy due to the good financial situation, were indicated. The test was performed according to the geographical criterion, economic size and direction of production.
Cytowanie	Ryś-Jurel R. (2016) Sytuacja finansowa rodzinnych gospodarstw rolnych w kontekście ich zainteresowania biogospodarką.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 224-233
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s224.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.19

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko,
Tytuł	Zmiany struktury obszarowej gospodarstw rolnych w krajach UE-15 i w Polsce
Title	Changes of the area structure of farms in the EU-15 countries and in Poland
Słowa kluczowe	struktura obszarowa, liczba gospodarstw, tendencje, UE-15
Key words	farms by area groups, number of holdings, tendency, EU-15
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany w strukturze obszarowej gospodarstw rolnych w krajach UE-15 i w Polsce w długim okresie. Na podstawie danych Eurostat przedstawiono tendencje zmian liczby gospodarstw w grupach obszarowych w latach 1980-2013. W przekształceniach struktury obszarowej stwierdzono tendencję spadkową w liczbie gospodarstw ogółem oraz mniejszych i średnich obszarowo. W krajach o rozdrobnionej strukturze obszarowej okresową tendencją wzrostową charakteryzowała się liczba gospodarstw średnich, która w późniejszych okresach zmieniła się na spadkową. Wzrosła liczba gospodarstw większych obszarowo (100 i więcej ha). W Polsce zmiany struktury obszarowej gospodarstw przebiegają analogicznie jak w krajach UE-15, ale w wolniejszym tempie i są charakterystyczne dla początkowych etapów zmian.
Abstract	The paper presents the changes of the area structure of farms in the EU-15 and in Poland in the long term. On the basis of Eurostat data trends in the number of farms in the area groups in the years 1980-2013 were shown. Transformation of the farms' area structure was characterized by a downward trend in the number of farms in general and small and medium-sized. In countries with fragmented area structure periodic upward trend appeared by a number of medium-sized farms, which in later periods changed to downward trend. The number of larger farms (100 ha and more) increased. In Poland, changes in the structure of farms run the same way as in the EU-15, but at a slower pace and can be identified as an early stage of change.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2016) Zmiany struktury obszarowej gospodarstw rolnych w krajach UE-15 i w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 234-244
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s234.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.20

Autor	Barbara Wieliczko,
Tytuł	Czy warto stosować instrumenty finansowe w programach rozwoju obszarów wiejskich?
Title	Are the financial instruments worth being a part of rural development programmes?
Słowa kluczowe	instrumenty finansowe, polityka rozwoju obszarów wiejskich, Unia Europejska
Key words	financial instruments, rural development policy, European Union
Abstrakt	Instrumenty finansowe, czyli przede wszystkim kredyty i gwarancje kredytowe oraz kapitał założycielski są coraz silniej obecne w różnych obszarach polityki UE. Od okresu programowania 2007-2013 mogą być również elementem programów rozwoju obszarów wiejskich. Jednakże dotychczas niewiele państw skorzystało z takiej możliwości. Jednocześnie ocena stosowania tych instrumentów wskazuje na to, iż korzyści z wprowadzania takich form wsparcia są znacznie mniejsze od początkowych oczekiwań, co w części wynika z nie w pełni dostosowanych rozwiązań regulacyjnych UE. Wydaje się również, iż potencjalni beneficjenci nie są zainteresowani korzystaniem z takiej pomocy, co może wynikać z braku wiedzy o funkcjonowaniu takich instrumentów. Patrząc na stale malejące zainteresowanie inwestycyjnymi kredytami preferencyjnymi można przypuszczać, iż w Polsce instrumenty finansowe nie spotkałyby się z dużym zainteresowaniem rolników.
Abstract	Financial instruments, that is mainly loans and loan guarantees as well as venture capital are more and more strongly present in different areas of the EU policy. Since the programming period 2007-2013 such instruments can also be a part of the rural development programmes. However, so far only few countries have made use of these instruments. At the same time the assessment of implementation of these instruments indicates that the benefits from introducing such forms of support are significantly smaller than the initial expectations, what is partial a result of the EU regulations not fully adjusted EU regulations. It also seems that potential beneficiaries are not interested in taking advantage of these instruments. This can be due to a lack of knowledge about the way such financial instruments function. Seeing a steadily declining interest in investment preferential credits we can assume that in Poland financial instruments would not meet with a large interest among farmers.
Cytowanie	Wieliczko B. (2016) Czy warto stosować instrumenty finansowe w programach rozwoju obszarów wiejskich?.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 245-254
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s245.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2016.16.1.21