Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G 2008 95 (2)

Autor	Henryk Runowski,
Tytuł	Wykorzystanie bilansu majątkowego w ocenie stanu i kierunków zmian sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw hodowlanych
Title	How to use the balance sheet to assess the state of art and the changes of financial and economic situation of breeding companies?
Słowa kluczowe	bilans majątkowy, struktura i dynamika zmian, sytuacja ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw, spółki hodowlane
Key words	balance sheet, structure and dynamics of changes, financial and economic situation of companies, breeding companies
Abstrakt	Przedstawiono możliwości wykorzystania bilansu do oceny sytuacji majątkowej i ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw hodowli roślin i zwierząt Agencji Nieruchomości Rolnych. Zbadano kształtowanie się poziomu, dynamiki oraz struktury aktywów i pasywów badanych przedsiębiorstw w latach 1997-2007. Uzyskane wyniki mogą stanowić podstawę do porównywania wyników przez poszczególne przedsiębiorstwa hodowli roślin i zwierząt do zaprezentowanych w artykule średnich wartości dla całej grupy tych przedsiębiorstw.
Abstract	The paper aims to present the possibilities how to use the balance sheet to assess the state of art and the changes of financial and economic situation of breeding companies. There were analyzed plant and animal breeding companies owned by the Agency of Agricultural Property. There were analyzed the structure and dynamics of changes of both assets and liabilities of balance sheets in the period 1997-2007. The results could be used as a basis for comparisons for particular company with regard to whole analyzed group.
Cytowanie	Runowski H. (2008) Wykorzystanie bilansu majątkowego w ocenie stanu i kierunków zmian sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw hodowlanych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 7-19
Pełny tekst	RNR_2008_T95_n2_s7.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.22

Autor	Justyna Franc-Dąbrowska,
Tytuł	Podział wyniku finansowego a sytuacja finansowa spółek akcyjnych przemysłu rolno-spożywczego
Title	Division of financial result vs. financial situation of public companies from agri-food sector
Słowa kluczowe	wskaźniki rentowności, wskaźniki płynności, test na różnice średnich
Key words	profitability ratio, liquidity ratio, test on averages differences
Abstrakt	W artykule podjęto próbę zweryfikowania hipotezy badawczej: spółek giełdowych sektora rolno-spożywczego, które realizują wypłaty pieniężne z zysku są spółkami o lepszej sytuacji finansowej od spółek, które nie podejmują decyzji o podziale zysku na dywidendy. Hipoteza ta została odrzucona. Badania obejmowały pełną zbiorowość spółek giełdowych sektora rolno-spożywczego w latach 2001-2006. Sytuacja finansowa spółek została określona wskaźnikami finansowymi: stopą zwrotu z aktywów ogółem, stopą zwrotu z kapitału własnego i rentownością sprzedaży, oraz wskaźnikami płynności: bieżącej i szybkiej. Przeprowadzono test na różnicę średnich, który wskazał na brak istotnych statystycznie różnic wybranych parametrów między spółkami wypłacającymi dywidendę i reinwestującymi zysk.
Abstract	The paper aims to verify the hypothesis that public companies from agri-food sector, which paid out dividends from obtained profit are in better financial condition then companies that do not assign obtained profit for dividends. The assumed hypothesis has been rejected. The study covered the full sample of public companies from agri-sector quoted at Warsaw Stock Exchange, and was done for the years 2001-2006. The financial situation of analyzed companies has been described by different financial ratios, including Return on Total Assets, Return on Equity, Profit Margin as well as Current and Quick Ratio. The statistical test on average differences showed no statistically important differences between companies paying and dividends and re-investing profits.
Cytowanie	Franc-Dąbrowska J. (2008) Podział wyniku finansowego a sytuacja finansowa spółek akcyjnych przemysłu rolno-spożywczego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 20-27
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s20.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.23

Autor	Adam Harasim, Andrzej Madej,
Tytuł	Ocena poziomu zrównoważonego rozwoju gospodarstw bydlęcych o różnym udziale trwałych użytków zielonych
Title	Evaluation of sustainable development of cattle farms with varied percentage of grasslands
Słowa kluczowe	rozwój zrównoważony, gospodarstwa bydlęce, trwałe użytki zielone
Key words	sustainable development, cattle farms, permanent grasslands
Abstrakt	Przedstawiono ocenę stopnia zrównoważonego rozwoju 105 rodzinnych gospodarstw rolniczych, specjalizujących się w produkcji mleka w zależności od udziału trwałych użytków zielonych powierzchni użytków rolnych. Badania z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu przeprowadzono na terenie trzech gmin w województwie podlaskim. Zaproponowano również formułę syntetycznego wskaźnika do oceny zgodności praktyk rolniczych z zasadami gospodarowania zrównoważonego. Badania wykazały, że z udziałem trwałych użytków zielonych w strukturze użytków rolnych były istotnie ujemnie skorelowane takie zmienne, jak: intensywność organizacji produkcji roślinnej, wskaźnik bonitacji użytków rolnych, poziomy nawożenia N i P, wielkość i wartość (towarowa) produkcji roślinnej, salda bilansowe N i P, wskaźnik pokrycia gruntów ornych roślinnością oraz syntetyczny wskażnik zgodności praktyk rolniczych z zasadami gospodarowania zrównoważonego. Natomiast z udziałem TUZ wysoce dodatnio korelował wskaźnik pokrycia użytków rolnych roślinnością.
Abstract	The paper presents an evaluation of the degree of sustainable development of dairy farms depending on the percentage of grasslands in their total acreage under crops. The soils of the surveyed farms were light and classified as rye-growing complexes. Criteria and indices related to production, environment and farm economics were included in the evaluation. A synthetic indicator was proposed to assess the compatibility of farming practices with sustainable management principles. The study showed the percentage of grassland to be negatively correlated with such variables intensiveness of crop production organization, as soil quality indicator, N and P fertilization rates, crop production volume and commercial value, N and P input-uptake soil balance, vegetation cover indicator, and the synthetic indicator of the compatibility of farming practices with sustainable management principles. The only positively correlated factor was cropland vegetation cover over the year.
Cytowanie	Harasim A., Madej A. (2008) Ocena poziomu zrównoważonego rozwoju gospodarstw bydlęcych o różnym udziale trwałych użytków zielonych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 28-38
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s28.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.24

Autor	Monika Gębska, Jacek Łojek, Michał Romanowski,
Tytuł	Efekty ekonomiczne prowadzenia stajni koni wyścigowych w Austrii przez polski podmiot gospodarczy
Title	Economic effects of running of a racehorse stable in Austria by a polish economic subject
Słowa kluczowe	konie pełnej krwi angielskiej, tory wyścigowe, stajnia wyścigowa, koszty
Key words	English thoroughbred (horses), horse racing, racehorse stable, costs
Abstrakt	W opracowaniu zaprezentowano wyniki ekonomiczne oddziału stajni wyścigowej Polskiej Korporacji Inwestycyjnej S.A., który prowadził działalność w Ebreichsdorfie (Austria) od kwietnia 2004 do października 2005 roku. W analizowanym okresie liczba trenowanych koni wynosiła średnio 16 sztuk, miesięczne przychody osią- gane z nagród stanowiły równowartość 1151,95 zł w przeliczeniu na jednego konia, zaś koszty całkowite 3331,75 zł, a zatem działalność ta przynosiła co miesiąc stratę 2180,75 zł na konia. Uzyskane wyniki wskazują na trwały brak rentowności prowadzenia stajni wyścigowej na torze w Ebreichsdorfie, co wynikało z niskich przychodów z wygranych, jak i wysokich kosztów działalności, w szczególności kosztów wynagrodzeń pracowników, dzierżawy i utrzymania infrastruktury stajni.
Abstract	The paper presents the results of researches executed in a racehorse stable in Ebreichsdorf, Austria which belongs to the Polish Investment Corporation (Polska Korporacja Inwestycyjna S.A.). Branch in Ebersdorf conducted its activity from April 2004 to October 2005. The number of trained horses amounted to the average of 16. The calculated for one horse incom from awards amounted to 1151.95 PLN per month and total costs amounted to 3331.75 PLN per month. Thus the activity reports a monthly loss of 2180.75 PLN per horse. The results indicate that the incomes from racing awards could cover the costs of horse selection and appraisal only in 41, 8%. What contributed to this result was lower incomes from won competitions and high costs of activity, in particular the costs of remunerations of employees constituting 47% of costs connected to running of a racing stable and costs of the lease and maintaining of the stable infrastructure (19% of total costs). The situation may be expected to improve if horses are trained better. Horses that win more often in most important races, e.g. Derby, Oaks and St. Leger, where awards are much higher. Remedy activities may be sought also at the side of costs. Costs of remuneration may not be limited because of high professional skills requirements for employees of racing stables and no possibility of mechanization of work in such stables.
Cytowanie	Gębska M., Łojek J., Romanowski M. (2008) Efekty ekonomiczne prowadzenia stajni koni wyścigowych w Austrii przez polski podmiot gospodarczy.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 39-47
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s39.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.25

Autor	Ludwik Wicki,
Tytuł	Produkcyjne i ekonomiczne efekty stosowania kwalifikowanego materiału siewnego w produkcji zbóż jarych i ziemniaków
Title	The influence of using of certified seed on production and economics of spring cereals and potato production in Poland
Słowa kluczowe	produkcja zbóż, postęp techniczny w rolnictwie, postęp biologiczny, opłacalność produkcji, technologia produkcji
Key words	cereals production, technical progress in agriculture, biological progress, production profitability, production technology
Abstrakt	Celem badań była ocena wpływu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego zbóż jarych i ziemniaków na plony i wyniki ekonomiczne produkcji. Analizę przeprowadzono na podstawie informacji o nakładach i produkcji zebranych na poziomie pojedynczych pól w postaci 28 tys. kart w latach 1986-2003 z około 500 gospodarstw prowadzących rachunkowość dla IERiGŻ. Stwierdzono, że na plantacjach, na których stosowano kwalifikowany materiał siewny lub sadzeniakowy uzyskiwano plony o 15-20% wyższe (o około 5 dt/ha). Wyniki ekonomiczne produkcji były jednak niższe o 3-10%.
Abstract	This paper aims to present the influence of using the certified seed on production and economic results of spring cereals and potato in Poland. The research was conducted based on field data collected in agricultural farms in the period 1986-2003. There were over 28 thousand of field observation from about 500 farms. The researches show that significantly higher yields were gained when the certified seed were used for sowing or planting. The differences in yields were about was about 15-20%. It was also ascertained that using the certified seed was negatively correlated to economic gross margin gained from cereals and potato production. The latter results coming from some differences in volume of inputs needed if one want to explore new varieties potential. Positive economic results of certified seed using can be reached only in case of advanced technology and precision agriculture implementation.
Cytowanie	Wicki L. (2008) Produkcyjne i ekonomiczne efekty stosowania kwalifikowanego materiału siewnego w produkcji zbóż jarych i ziemniaków.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 48-59
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s48.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.26

Autor	Marzena Chmielewska, Magdalena Mądra,
Tytuł	Optymalizacja struktury sprzedaży w spółdzielni mleczarskiej
Title	The optimization of the sale structure in the cooperative creamery
Słowa kluczowe	optymalizacja struktury sprzedaży, spółdzielnie mleczarskie, koszty pośrednie
Key words	optimization of the sale structure, dairy cooperatives, indirect costs.
Abstrakt	Celem bada? było określenie optymalnej struktury kwartalnej wielkości sprzedaży w wybranej spółdzielni mleczarskiej. Obiekt do badania został wybrany jako typowy, z czterdziestu celowo dobranych spółdzielni mleczarskich. We wszystkich trzech przyjętych wariantach rozliczania kosztów pośśrednich na wyroby, optymalna struktura sprzedaży pozostawała bez zmian. Przyczyną takiej sytuacji mógł być fakt, iż w produkcji mleczarskiej koszty pośśrednie stanowią niewielki odsetek ogółu kosztów całkowitych, co wpływa marginalnie na zyskowność w skali pojedynczego produktu, a tym samym na strukturę sprzedaży
Abstract	The aim of the elaboration was determination of the optimal structure of the quarterly sale in the chosen cooperative creamery. The research object became selected as a „typical” object from about forty purposely chosen cooperative creameries. In all three accepted variants the structure of the optimumsale remained invariable. The reason of such situation was the fact, that in the production of a creamery the level of indirect costs constituted a small percentage of the total amount of costs. It marginally impacts on profitability in the scale of a single product and consequently it influents for a selection of the sale structure through the optimization model.
Cytowanie	Chmielewska M., Mądra M. (2008) Optymalizacja struktury sprzedaży w spółdzielni mleczarskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 60-67
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s60.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.27

Autor	Urszula Kocielska, Wojciech Sroka, Piotr Sulewski,
Tytuł	Ocena przydatności wybranych metod do prognozowania plonów roślin
Title	Evaluation of selected methods for plant’s forecasting
Słowa kluczowe	prognozowanie, plony roślin, ekstrapolacja trendu, metody adaptacyjne
Key words	forecasting, plant’s yields, trend extrapolation, adaptive models
Abstrakt	Metody statystyczne wykorzystywane są we wszystkich ogniwach gospodarki żywnościowej, a obecnie coraz cz?ściej w samym rolnictwie. Dotyczy to również metod prognozowania plonów roślin. W opracowaniu postawiono dwa cele badawcze: porównanie przydatności wybranych metod do sporządzenia prognoz plonów roślin zbożowych oraz wyznaczenie przewidywanych plonów tych roślin w perspektywie roku 2014.
Abstract	The aim of this study was a comparison of different forecasting methods of wheat, rye, barley and oilseed rape yields and a construction of a forecast for Poland. The prediction period includes the 2008- 2014 years. The forecasts were generated on a set of the yearly time series of the yields of mentioned plants in the 1970-2007 period. The forecasting methods which were used in this research are: trend extrapolation methods and adaptative methods. The accuracy of forecasts was verified in retrospect by forecasting errors, graphical analysis and by preparing ,,forecast in the past”
Cytowanie	Kocielska U., Sroka W., Sulewski P. (2008) Ocena przydatności wybranych metod do prognozowania plonów roślin.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 68-82
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s68.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.28

Autor	Ewa Baran,
Tytuł	Uwarunkowania wzrostu konkurencyjności rolnictwa obszarów górskich
Title	Conditions of competitiveness increase of agriculture in mountain areas
Słowa kluczowe	obszary górskie, konkurencyjność, rolnictwo
Key words	mountain areas, competitivenes, agriculture
Abstrakt	Wielofunkcyjny charakter obszarów górskich decyduje o specyfice rolnictwa, która wynika z cech śśrodowiska przyrodniczego i konieczności poszukiwania takich rozwiązań w zakresie zagospodarowania, aby możliwe było pogodzenie spełnianych przez nie funkcji ekonomicznych z koniecznością ochrony i kształtowania śśrodowiska. W opracowaniu zwrócono uwagę na rosnące znaczenie uwarunkowań wzrostu konkurencyjności m.in. przez możliwość stworzenia marki regionu wytwarzającego wysokiej jakości produkty ekologiczne i regionalne.
Abstract	The multifunctional character of mountain areas decides about the specific conditions of agricultural production. These specific conditions influence seeking of solutions to make the farms economically vital and accordingly to protect the environment. The study pays an attention on the growing importance of conditions to increase the competitiveness of farms in the mountain areas, among other things by development of regional brands organically and regionally produced goods with high quality.
Cytowanie	Baran E. (2008) Uwarunkowania wzrostu konkurencyjności rolnictwa obszarów górskich.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 83-88
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s83.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.29

Autor	Arkadiusz Piwowar,
Tytuł	Przestrzenne zróżnicowanie skupu produktów rolnych w Polsce
Title	Spatial diversification of procurement of agricultural products in Poland
Słowa kluczowe	skup produktów rolnych, wartość skupu, regionalne zróżnicowanie, ceny skupu
Key words	procurement of agricultural products, procurement value, regional diversification, procurement prices
Abstrakt	W artykule przedstawiono regionalne zróżnicowanie skupu produktów rolnych w Polsce w latach 2002-2006. Informacje zaprezentowano w ujęciu ilościowym i wartościowym, w układzie regionalnym i wojewódzkim.
Abstract	The article describes spatial diversification of farm produce purchase in Poland in the 2002-2006 years. The informations were presented in quantification and valuable grasp, in regional and administrative system.
Cytowanie	Piwowar A. (2008) Przestrzenne zróżnicowanie skupu produktów rolnych w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 89-96
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s89.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.30

Autor	Tadeusz Filipiak, Mariusz Maciejczak,
Tytuł	Uwarunkowania rozwoju sektora owoców i warzyw w Polsce w latach 2004-2007
Title	The conditions of development of polish fruit and vegetable sector in the period 2004-2007
Słowa kluczowe	sektor owoców i warzyw, uwarunkowania rozwoju, organizacja sektora
Key words	fruit and vegetable sector, conditions of development, sector’s organization
Abstrakt	W artykule dokonano analizy uwarunkowań rozwoju sektora owoców i warzyw w Polsce w latach 2004-2007. W pierwszych latach członkostwa Polski w Unii Europejskiej sektor owocowo-warzywny rozwijał się dynamicznie, co było zasługą zar ówno czynników wynikających z koniunktury rynkowej i silnej pozycji konkurencyjnej, jak i znacznych strumieni pieniężnych przekazanych w ramach funduszy europejskich. Dalszy rozwój sektora będzie zależał od budowania trwałych przewag konkurencyjnych na rynku i dostosowywania oferty rynkowej do potrzeb konsumentów, a także umiejętności wykorzystania dostępnych form pomocy, głównie funduszy z UE oraz kooperacji i zaangażowania wszystkich uczestników sektora
Abstract	The paper aims to analyze the internal conditions of development of Polish fruit and vegetable sector in the period 2004-2007. It argues that in the first years of Polish membership in the EU the fruit and vegetable sector was developing significantly. That was due to the factors resulting from market cyclical factors and strong competitive advantages as well as the EU founds available for sector development. The further development of the sector will depend on the dynamics of increasing competitive positions on the Single Market as well as taking advantages of EU founds and the level of cooperation between sectors stakeholders.
Cytowanie	Filipiak T., Maciejczak M. (2008) Uwarunkowania rozwoju sektora owoców i warzyw w Polsce w latach 2004-2007.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 97-109
Pełny tekst	RNR_2008_T95_z2_s97.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2008.95.2.31