Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich 2013 100 (3)

Autor	Andrzej Czyżewski, Piotr Kułyk,
Tytuł	Kwestia rolna w teorii wyboru publicznego
Title	THE AGRARIAN ISSUE IN THE PUBLIC CHOICE THEORY
Słowa kluczowe	rolnictwo, polityka gospodarcza, kwestia rolna, teoria wyboru publicznego, pogoń za rentą
Key words	agriculture, economic policy, agrarian issue, public choice theory, rent seeking
Abstrakt	W artykule przedstawiono współczesne ujęcie kwestii rolnej w teorii wyboru publicznego. Wskazano, że w procesach liberalizacji i globalizacji znaczenie rolnictwa uległo wzmocnieniu, zwłaszcza w wyniku zmian warunków makrootoczenia. Nadal głównym źródłem badań w kwestii rolnej jest specyfika produkcji rolnej i alokowanych w rolnictwie zasobów. Uwzględnienie dorobku teorii wyboru publicznego, w tym koncepcji rent seeking nie neguje interwencjonizmu w rolnictwie, natomiast wskazuje na konieczność redukcji asymetrii informacji między podmiotami gospodarczymi. Niedoskonałości alokacji za pośrednictwem państwa są efektem niedoskonałej koordynacji w zakresie wyborów publicznych.
Abstract	In the article we presented the modern approach to the agrarian question. We have shown that the processes of globalization and liberalization have increased the role of the agrarian issue, especially as a result of changes in the macroeconomic environment. Despite ongoing changes, the main source of the agrarian issue is the specificity of allocated farming and agricultural resources. The public choice theory points to the need to reduce the asymmetry of information between operators. Imperfections of state allocation are the result of imperfect coordination of public choice.
Cytowanie	Czyżewski A., Kułyk P. (2013) Kwestia rolna w teorii wyboru publicznego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 7-18
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s7.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.32

Autor	Barbara Wieliczko,
Tytuł	Wspólna polityka rolna w latach 2014-2020 – odpowiedź na niesprawność rynku czy wyraz niesprawności państwa
Title	CAP 2014-2020 – THE ANSWER TO MARKET FAILURE OR AN EXPRESSION OF STATE FAILURE?
Słowa kluczowe	wspólna polityka rolna, niesprawność rynku, zawodność państwa
Key words	Common Agricultural Policy, market failure, state failure
Abstrakt	Celem artykułu jest ocena reformy WPR z 2013 r. w oparciu o schemat analityczny, w którym polityka ta ma być zaprojektowana tak, aby skutecznie i efektywnie minimalizować występujące w sektorze rolnym niesprawności rynku. Pracę przygotowano na podstawie analizy dokumentów Komisji Europejskiej (KE ) oraz dostępnych danych statystycznych dotyczących unijnego rolnictwa. Polityka rolna ma stanowić odpowiedź państwa na zawodność rynku, która jest bardzo jaskrawo widoczna w tym sektorze gospodarki. Ta sama zasada dotyczy obecnej reformy WPR. Skoncentrowanie się na środowiskowych aspektach niesprawności rynku jest dobrym wyborem dla odnowionej WPR. Jednak zaproponowany przez KE kształt instrumentów WPR nie wydaje się wystarczająco silny, aby w pełni poradzić sobie ze wszystkimi aspektami relacji rolnictwa ze środowiskiem naturalnym. Co więcej, inne cele strategiczne obecnej reformy nie są wystarczająco dokładnie zaprezentowane, a narzędzia, które miałyby zapewnić ich realizację, nie zostały rozbudowane w porównaniu do WPR 2007-2013.
Abstract	This paper is aimed at assessing the CAP reform of 2013. It has been assumed that the government policy is an effective and efficient tool used to tackle market failures present in agriculture. The article was prepared based on an analysis of EC documents and statistical data of the EU agricultural sector. Agricultural policy is supposed to be the state’s answer to market failures so vividly present in this sector of the economy. The same principle applies to the current CAP reform. Focusing on environmental aspects of market failure in agriculture is a move in the right direction for the renewed CAP. However, the proposed European Commission’s CAP instruments do not seem to be effective enough to tackle all problematic aspects of the relationship between agriculture and environment. Moreover, the other strategic goals of the current reform are not thoroughly presented and the instruments meant to support their achievement not as developed as those described in CAP 2007-2013.
Cytowanie	Wieliczko B. (2013) Wspólna polityka rolna w latach 2014-2020 – odpowiedź na niesprawność rynku czy wyraz niesprawności państwa.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 19-28
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s19.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.33

Autor	Katarzyna Domańska, Anna Nowak,
Tytuł	Zmiany w polskim rolnictwie w latach 2002-2010 w kontekście ekonomii zrównoważonego rozwoju
Title	POLIS H AGRIC ULT URE CHAN GES IN THE PERIOD 2002-2010 IN THE CONTEXT OF SUSTAINA BLE DE VELOPMENT ECONOMY
Słowa kluczowe	ekonomia zrównoważonego rozwoju, rolnictwo, strategie rozwoju rolnictwa
Key words	sustainable development economy, agriculture, agriculture development strategies
Abstrakt	Artykuł podejmuje niezwykle istotną problematykę zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do sektora rolnego. Celem opracowania jest identyfikacja i ocena zmian, jakie dokonały się w rolnictwie polskim w latach 2002-2010. Tendencje tych zmian odniesione zostały do założeń koncepcji rozwoju zrównoważonego. Badania wykazały, że czynnikami sprzyjającymi wdrażaniu koncepcji rolnictwa zrównoważonego są poprawa produktywności czynników produkcji, przekształcenia strukturalne oraz wzrost liczby gospodarstw ekologicznych. Z kolei wśród czynników negatywnie oddziałujących na zrównoważenie sektora rolnego znalazły się: malejący areał użytków rolnych, regres w pogłowiu zwierząt gospodarskich, zbyt małe zużycie kwalifikowanego materiału siewnego oraz wciąż wysoki udział zbóż w strukturze zasiewów.
Abstract	This paper identifies and examines some of the major issues of sustainable development in the context of the rural sector. The main purpose of this paper is to assess changes in Polish agriculture in the period 2002-2010. These tendencies were applied to the assumptions of sustainable development economy as well as to the guidelines of Polish strategic documents obligatory in the surveyed period.
Cytowanie	Domańska K., Nowak A. (2013) Zmiany w polskim rolnictwie w latach 2002-2010 w kontekście ekonomii zrównoważonego rozwoju.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 29-39
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s29.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.34

Autor	Beata Kasprzyk, Jolanta Wojnar,
Tytuł	Teoretyczne i empiryczne kwestie pomiaru dobrobytu ekonomicznego w relacjach miasto-wieś
Title	THEORETICAL AND EMPIRICAL ISS UES OF ECONOMIC WELFARE MEAS UREMENT IN URBAN – RURAL AREAS
Słowa kluczowe	dobrobyt ekonomiczny, pomiar dobrobytu, dochody, analiza wariancji, analiza stochastycznej współzależności zmiennych
Key words	economic welfare, the measurement of well-being, income, analysis of variance, analysis of stochastic correlation between variables
Abstrakt	Celem pracy jest dyskusja nad historycznymi i współczesnymi nurtami oraz doktrynami ekonomicznymi związanymi z dobrobytem ekonomicznym i społecznym. Uwzględniono kwestie różnic poglądowych dobrobytu ekonomicznego i społecznego oraz kwestie metodyki jego pomiaru (co stanowi teoretyczną część opracowania). W części analitycznej pracy na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych na próbie 835 respondentów w 2012 roku dokonano porównania poziomu dobrobytu ekonomicznego w miastach i na wsi poprzez zastosowanie analizy wariancji. Miejsce zamieszkania w statystycznie istotny sposób różnicuje dochody gospodarstw domowych w regionie podkarpackim. Ustalono grupy jednorodne dochodowo i wykazano, że dochody mieszkańców wsi nie różniły się istotnie od dochodów w małych i średnich miastach. Istotna statystycznie różnica miała miejsce przy porównaniu dochodów osób w miastach powyżej 50 tys. z dochodami osób uzyskanymi w pozostałych kategoriach miejsca zamieszkania. Płeć i wiek miały wpływ na sposób gospodarowania pieniędzmi tylko w gospodarstwach miejskich, zależności takiej nie potwierdzono na wsi.
Abstract	The objective of the paper was analyzing discussions on historical and contemporary trends as well as economic doctrines relating to economic and social welfare. Existing differences in understanding economic and social welfare, including methods of measurement were considered. A comparative analysis of urban-rural levels of well-being was conducted on available empirical data using the variance analysis. To discuss the income situation between urban and rural areas, the statistical significance between incomes attained and other social–demographic factors including ways of consumption was calculated. The approach thus presented is an attempt at measuring social welfare based on both objective and subjective perspectives.
Cytowanie	Kasprzyk B., Wojnar J. (2013) Teoretyczne i empiryczne kwestie pomiaru dobrobytu ekonomicznego w relacjach miasto-wieś.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 40-48
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s40.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.35

Autor	Karol Kociszewski,
Tytuł	Implementacja programu rolnośrodowiskowego w świetle teorii efektów zewnętrznych
Title	IMPLEMENTATION OF THE AGRI-ENVIRONMENTAL PROGRAMME IN LIGHT OF THE EXTERNAL EFFECTS THEORY
Słowa kluczowe	program rolnośrodowiskowy, ochrona środowiska w rolnictwie, efekty zewnętrzne rolnictwa
Key words	agri-environmental programme, environment protection in agriculture, external effects of agriculture
Abstrakt	Celami artykułu są identyfikacja funkcjonowania programu rolno środowiskowego w świetle wpływu na występowanie efektów zewnętrznych produkcji rolnej oraz ocena skuteczności jego wdrażania w Polsce. Artykuł składa się z części teoretycznej (bazującej na wybranych elementach teorii efektów zewnętrznych) i empirycznej (opis implementacji programu). Z analizy teoretycznej wynika, że zastosowanie opisywanego rozwiązania w jak najszerszym zakresie byłoby wskazane w świetle szeroko rozumianego dobrobytu społecznego, zwłaszcza w świetle zrównoważonego rozwoju. W praktyce implementacja programu w Polsce jest mało skuteczna. Udział wydatków na jego realizację w polskim Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich (w latach 2004-2006 i 2007-2013) należy do najniższych w Unii Europejskiej. Działanie zostało wdrożone na ograniczonym obszarze i dotyczyło stosunkowo niewielkiej liczby podmiotów. Objęło 9% polskich UR (powierzchnia fizyczna) i 4,5% liczby polskich gospodarstw powyżej 1 ha.
Abstract	The goals of the article are to identify the impact of the environmental programme’s operations on agricultural production and to assess the effectiveness of its implementation in Poland. The paper consists of a theoretical part (based on selected elements of the external effects theory) and an empirical one (a description of the programme’s implementation). Theoretical analysis shows that the use of described measures in as wide a range as possible would be appropriate in light of widely understood social welfare – especially in the context of sustainable development. In practice, the implementation of the programme in Poland is not very effective. The share of expenditures on agri-environmental measures in the Polish Rural Development Plan (in 2004-2006 and 2007-2013) is one of the lowest in the EU. The measures have been implemented in a limited area (9% of Polish UAA - physical area) and involve a relatively small number of farmers (4.5% of the whole number of Polish farms exceeding 1 hectare).
Cytowanie	Kociszewski K. (2013) Implementacja programu rolnośrodowiskowego w świetle teorii efektów zewnętrznych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 49-61
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s49.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.36

Autor	Lidia Gunerka, Lilianna Jabłońska,
Tytuł	Przemiany strukturalne w polskim ogrodnictwie w latach 2002-2010
Title	STRUCTURAL CHANGES IN POLISH HORTICULTURE IN 2002-2010
Słowa kluczowe	ogrodnictwo, areał upraw, ilość gospodarstw, struktura obszarowa
Key words	horticulture, cultivation area, number of farms, area structure by size
Abstrakt	W pracy badano użytkowanie gruntów z produkcją ogrodniczą w Polsce w 2002 i 2010 roku. Analizowano areał upraw, liczbę gospodarstw, średnią powierzchnię uprawy i strukturę obszarową w poszczególnych działach ogrodnictwa oraz strukturę użytkowania gruntów. Badania wykazały wzrost udziału ogrodnictwa w powierzchni użytków rolnych, a w samej powierzchni z produkcją ogrodniczą umocnienie się czołowej pozycji sadownictwa i wzrost udziału kwiaciarstwa, natomiast spadek udziału warzywnictwa. We wszystkich działach wzrósł średni areał upraw, ale produkcja ogrodnicza w dalszym ciągu jest bardzo rozdrobniona. Aż 68-88% upraw w gruncie ma poniżej 1 ha, a 64-70% upraw pod osłonami poniżej 0,3 ha.
Abstract	Changes in land use in Polish horticulture in the years 2002-2010 (in relation to the whole agricultural sector) were studied. The total acreage, number of farms, the average cultivation area and size structure in each section of horticulture and land use structure were analysed. The analyses showed an increase in the share of horticulture in the agricultural area. The growing of fruit became increasingly dominant in horticultural production and an increase in the share of floriculture was recorded. However, a decline in the share of vegetable growing was observed. In all sectors, the average cultivation area increased, but horticultural production was still very fragmented. As many as 68-88% of crops in open ground covered an area of less than 1 ha, and 64-70% of flower and vegetable crops occupied an area of less than 0.3 ha.
Cytowanie	Gunerka L., Jabłońska L. (2013) Przemiany strukturalne w polskim ogrodnictwie w latach 2002-2010.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 62-72
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s62.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.37

Autor	Dawid Olewnicki, Wioleta Sobczak,
Tytuł	Rozwój usług dla rolnictwa i ogrodnictwa w Polsce
Title	THE DEVELOPMENT OF SERVICES FOR AGRICULTURE AND HORTICULTURE IN POLAND
Słowa kluczowe	usługi dla rolnictwa, usługi dla ogrodnictwa, działalność usługowa
Key words	services for agriculture and horticulture, service activities
Abstrakt	Na podstawie wyników badań zaprezentowano rozwój rynku usług dla rolnictwa i ogrodnictwa w Polsce. Badano liczbę podmiotów działających w tej branży, zakres ich działania, a także zainteresowanie korzystaniem z ofert firm usługowych przez potencjalnych nabywców. Materiałami źródłowymi były dane GUS oraz wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród właścicieli gospodarstw rolnych i ogrodniczych. Przeprowadzone badania wykazały, że liczba przedsiębiorstw oferujących usługi dla sektora rolnego systematycznie wzrasta. Ich rozwój jest odpowiedzią na wzrost zainteresowania korzystaniem z ofert tego typu firm przez producentów rolnych, a na zainteresowanie korzystaniem z usług wpływ ma wiele czynników, m.in. wykształcenie właścicieli gospodarstw, rodzaj prowadzonej produkcji.
Abstract	The research presents an analysis of the development of services for agriculture and horticulture in Poland. The number of companies in the scope of their activities, as well as the interest in the use of service companies by farmers and horticulturists were analyzed. In the first part of these studies, GUS statistics were used. In the second part, a survey was conducted with farmers and horticulturist. Research has shown that the number of companies providing services for the agricultural sector is growing steadily. Their development is a response to growing interest in the services of these companies by agricultural producers. The interest in the use of the services is influenced by many factors, such as the owners’ education level and type of production.
Cytowanie	Olewnicki D., Sobczak W. (2013) Rozwój usług dla rolnictwa i ogrodnictwa w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 73-81
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s73.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.38

Autor	Ewa Matyjaszczyk,
Tytuł	Wybrane problemy rolnictwa i obszarów wiejskich w kontekście zmian przepisów dotyczących ochrony roślin w ostatnim dziesięcioleciu
Title	SELECTED PROBLEMS OF RURAL AREAS AND AGRICULTURE IN LIGHT OF LEGAL CHANGES REGARDING PLANT PROTECTION IN THE LAST DECADE
Słowa kluczowe	ochrona roślin, środki ochrony roślin, bezpieczeństwo, dostępność, zmiany prawne, przyszłe wyzwania, integrowana ochrona roślin
Key words	plant protection, plant protection products, safety, legal changes, future challenges, integrated plant protection
Abstrakt	Chemiczna ochrona roślin podlega ścisłej regulacji przez prawo we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Przeanalizowano wpływ regulacji prawnych na dostępność środków ochrony roślin oraz bezpieczeństwo ich stosowania. Zmiany prawne wpłynęły na poprawę bezpieczeństwa oraz spadek dostępności środków ochrony roślin szczególnie do ochrony upraw małoobszarowych. Aktualnym problemem jest wdrożenie integrowanej ochrony roślin, która będzie obowiązkowa od roku 2014. Pomimo relatywnie niskiego zużycia środków ochrony roślin, w Polsce są dziedziny wymagające ulepszeń, takie jak: doradztwo, aktualizacja progów szkodliwości oraz rozwój systemów wspomagania decyzji. Wdrażanie nowych przepisów wymaga działań ułatwiających rolnikom dostosowanie się do nowych wymagań. Brak takiego postępowania może wpłynąć na obniżenie konkurencyjności polskiego rolnictwa w przyszłości.
Abstract	Chemical plant protection is strictly regulated in all European Union Member States. The impact of legal rules on the availability of plant protection products and safety changes on the daily routine of plant production are presented and analyzed. The changes have increased overall safety but at the same time decreased the availability of plant protection products, especially in minor crops production. A current problem is the implementation of integrated plant protection, obligatory since the beginning of 2014. In spite of the relatively low consumption of plant protection products in Poland, there are areas requiring improvement such as: the advisory service, updating threshold levels and the development of decision support systems. New legal rules demand activities facilitating the implementation of these new requirements by farmers. Lack of such procedures may decrease the competitiveness of Polish agriculture.
Cytowanie	Matyjaszczyk E. (2013) Wybrane problemy rolnictwa i obszarów wiejskich w kontekście zmian przepisów dotyczących ochrony roślin w ostatnim dziesięcioleciu.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 82-89
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s82.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.39

Autor	Marcin Adamski, Wojciech Ziętara,
Tytuł	Rzeczywisty a optymalny okres użytkowania krów mlecznych
Title	ACTUAL VS. OPTIMAL PERIOD OF THE UTILITY OF DAIRY COWS
Słowa kluczowe	wydajność mleka, brakowanie krów, okres użytkowania, nadwyżka bezpośrednia
Key words	milk yield, culling cow, average herd life, gross margin
Abstrakt	W artykule przedstawiono rzeczywisty i optymalny okres mlecznego użytkowania krów rasy polskiej holsztyno-fryzyjskiej, odmiany czarno-białej. Rzeczywisty okres użytkowania mlecznego krów wynosił około 3 laktacji, natomiast optymalny powinien wynosić od 5 do 8 laktacji. Główną przyczyną krótszego okresu użytkowania krów był wysoki poziom brakowania, który przekraczał 30%. Spowodowany był głównie jałowością (około 60-procentową), chorobami układu rozrodczego i wymion.
Abstract	This paper presents the actual and optimal duration of the average herd life of Holstein-Friesian cows of the Black-and-White variety. The actual duration of average herd life was about 3 lactations, whereas the optimal duration of average herd life should be between 5 to 8 lactations. The main reason for the shorter average herd life of the cows was a high level of culling, which exceeded 30%. It was mainly attributable to sterility (about 60%) as well as diseases of the reproductive system and udders.
Cytowanie	Adamski M., Ziętara W. (2013) Rzeczywisty a optymalny okres użytkowania krów mlecznych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 90-100
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s90.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.40

Autor	Roman Lusawa,
Tytuł	Możliwość wykorzystania koncepcji poziomów rozwoju Herberta Gierscha w celu klasyfikacji gmin na potrzeby zarządzania rozwojem lokalnym na przykładzie województwa mazowieckiego
Title	POSSIBILITY OF MAKING USE OF HERBERT GIERSCH’S CONCEPT OF DEVELOPMENT LEVELS FOR THE CLASSIFICATION OF COMMUNES FOR THE NEEDS OF LOCAL DEVELOPMENT MANAGEMENT ILLUSTRATED WITH AN EXAMPLE OF MAZOWIECKIE
Słowa kluczowe	rozwój regionalny i lokalny, metody oceny, metoda Herberta Gierscha
Key words	regional and local development, evaluation methods, Herbert Giersch’s method
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono wyniki oceny poziomu rozwoju gmin województwa mazowieckiego z wykorzystaniem metody zaproponowanej przez H. Gierscha. Przedstawione wyniki wskazują na użyteczność proponowanej metody, jednak po wprowadzeniu niezbędnych modyfikacji (uproszczeń) mających na celu dostosowanie do badań niższego niż region szczebla organizacji społeczeństwa. Wyniki te dostarczają też informacji przydatnych przy kształtowaniu lokalnych polityk rozwoju.
Abstract	The study presents the results of the evaluation of the development level of mazowieckie province communes with the use of the method put forward by H. Giersch. The results presented in the study indicate the usefulness of the suggested method, however only after necessary modifications (simplifications) aiming at adjustment of the lower than the region level of the organisation of society to the research. The results also provide information useful for shaping the local development policies.
Cytowanie	Lusawa R. (2013) Możliwość wykorzystania koncepcji poziomów rozwoju Herberta Gierscha w celu klasyfikacji gmin na potrzeby zarządzania rozwojem lokalnym na przykładzie województwa mazowieckiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 101-114
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s101.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.41

Autor	Jacek Maśniak,
Tytuł	Wahania cykliczne cen ziemi rolniczej w Polsce – ujęcie teoretyczne i empiryczne
Title	CYCLICAL FLUCTUATIONS OF THE AGRICULTURAL LAND PRICES IN POLAND – THEORETICAL AND EMPIRICAL APPROACH
Słowa kluczowe	ceny ziemi rolniczej, cykl koniunkturalny, struktura cen
Key words	agricultural land prices, business cycle, price structure
Abstrakt	Celem artykułu jest wyjaśnienie zjawiska cykliczności wahań cen ziemi rolniczej w Polsce. Badaniem objęto zarówno zmiany nominalnych cen ziemi, jak i strukturę cen w rolnictwie na podstawie wybranych wskaźników. Podstawą teoretyczną do przeprowadzonych badań empirycznych była austriacka teoria cyklu koniunkturalnego. Z przeprowadzonych badań wynika, że w Polsce w latach 1998-2012 w okresach dobrej koniunktury ceny ziemi wzrastały znacznie szybciej niż w fazach spadkowych i okresach stagnacji. W poszczególnych fazach cyklu koniunkturalnego zmieniała się również struktura cen. Ceny ziemi kształtowały się w sposób typowy dla dóbr inwestycyjnych, czyli podległy silniejszym wahaniom niż ceny dóbr konsumpcyjnych.
Abstract	The paper explains the cyclical fluctuations of the agricultural land prices. The study focused on the changes in nominal prices of agricultural land, as well as the price structure in agriculture on the basis of selected indicators. The theoretical background of the research was an Austrian theory of the business cycle. Between the years 1998 and 2012, during a period of an economic boom, the increase of land prices in Poland was fast. During economic stagnations the increase of land prices was slow. In the periods of the business cycle the price structure was changed. The fluctuations of the land prices were higher than the consumer goods prices, which is a typical phenomenon for the investment goods.
Cytowanie	Maśniak J. (2013) Wahania cykliczne cen ziemi rolniczej w Polsce – ujęcie teoretyczne i empiryczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 115-122
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s115.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.42

Autor	Monika Utzig,
Tytuł	Płatności bezpośrednie w rolnictwie a koncepcja pogoni za rentą
Title	DIRECT PAYMENT IN AGRICULTURE AND RENT-SEEKING THEORY
Słowa kluczowe	płatności bezpośrednie, rolnictwo, pogoń za rentą
Key words	direct payment, agriculture, rent-seeking
Abstrakt	W opracowaniu zastosowano teorię pogoni za rentą, definiowaną jako przeznaczanie zasobów na zwiększanie udziału w istniejącym bogactwie zamiast produkowania nowych dóbr i usług, do analizy płatności bezpośrednich dla rolnictwa w Polsce. Wsparcie finansowe dla rolnictwa jest uzasadnione, gdyż rolnictwo dostarcza szerokiego spektrum dóbr publicznych. Skuteczność w pozyskiwaniu płatności bezpośrednich przez rolników indywidualnych w Polsce zwiększała się w okresie 2004-2012, a od 2010 r. zaobserwowano w tym zakresie znaczącą poprawę. Na poziomie województw skuteczność w pozyskiwaniu płatności bezpośrednich jest skorelowana wyłącznie z wiekiem użytkownika gospodarstwa rolnego, była ona wyższa, gdy udział gospodarstw rolnych z indywidualnym użytkownikiem do 35. roku życia był wyższy.
Abstract	To analyze direct payment in agriculture in Poland, the paper applies rent-seeking theory, defined as spending resources in order to gain an increase in share in existing wealth instead of producing new goods and services. Financial support of agriculture is justified because agriculture supplies a spectrum of public goods. The effectiveness in gaining direct payment by individual farmers in Poland increased in the years 2004-2012, and significant improvement has been observed since 2010. At the voivodship level the effectiveness in gaining direct payment is correlated only with an age of an individual farm user, and the effectiveness was higher when the number of individual farms with a user under the age of 35 was higher.
Cytowanie	Utzig M. (2013) Płatności bezpośrednie w rolnictwie a koncepcja pogoni za rentą.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 123-131
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s123.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.43

Autor	Sebastian Jarzębowski,
Tytuł	Efektywność sektora przetwórstwa mleka – podejście stochastyczne i deterministyczne
Title	EFFICIENCY OF MILK PROCESSING SECTOR – STOCHASTIC AND DETERMINISTIC APPROACH
Słowa kluczowe	efektywność, przedsiębiorstwa przetwórstwa mleka, metoda DEA, metoda SFA
Key words	efficiency, milk processing enterprises, the DEA method, the SFA method
Abstrakt	W artykule dokonano pomiaru efektywności, która definiowana jest jako zdolność przedsiębiorstwa do uzyskania maksymalnego efektu przy użyciu minimalnych nakładów. Porównano wyniki oceny efektywności uzyskane za pomocą dwóch podejść: stochastycznego (metodą SFA, ang. Stochastic Frontier Analysis) i deterministycznego (metodą DEA, ang. Data Envelopment Analysis). W artykule wykorzystano dane z przedsiębiorstw jednego z kluczowych sektorów przetwórstwa żywności, a mianowicie sektora przetwórstwa mleka. Okres badawczy objął lata 2006-2010, próba badawcza liczyła od 103 do 160 obiektów (w zależności od analizowanego roku). W efekcie przeprowadzonych badań uzyskano porównywalne wyniki w przypadku zastosowania obu podejść, tj. stochastycznego i deterministycznego.
Abstract	In the paper the author considered estimation of efficiency, which measures the company’s ability to obtain the maximum output from given inputs. The comparison of results obtained by using two approaches: stochastic (on the example of the SFA method, Stochastic Frontier Analysis) and deterministic (on the example of the DEA method, Data Envelopment Analysis) has been carried out. In the paper the data from the companies of important food processing sector in Poland, namely the milk processing sector, was used. The analysis covered the period 2006–2010, the sample covered from 103 up to 160 enterprises (depending on the year analyzed).
Cytowanie	Jarzębowski S. (2013) Efektywność sektora przetwórstwa mleka – podejście stochastyczne i deterministyczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 132-140
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s132.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.44

Autor	Katarzyna Karbowiak,
Tytuł	Turystyka uzdrowiskowa mieszkańców wsi na przykładzie wybranych uzdrowisk nizinnych
Title	RESORT TOURISM RURAL POPULATION BASED ON SELECTED HEALTH COLD
Słowa kluczowe	uzdrowisko, turystyka uzdrowiskowa, wieś
Key words	health resort, health tourism, village
Abstrakt	Głównym celem opracowania jest zaprezentowanie zagadnienia turystyki uzdrowiskowej wśród mieszkańców wsi na przykładzie uzdrowisk nizinnych w Ciechocinku i Konstancinie. W opracowaniu wykorzystano wyniki badań przeprowadzonych w 2013 roku w uzdrowiskach Ciechocinek oraz Konstancin Zdrój. Ogółem przeanalizowano 110 ankiet. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, iż mieszkańcy wsi jako cele wyjazdu do uzdrowiska podawali najczęściej rehabilitację, poprawę sprawności fizycznej i wypoczynek. Jako formy aktywności najczęściej wybierali oni spacery, gimnastykę, rzadko nordic walking czy bieganie.
Abstract	The main objective of the study is to present the issues of health tourism among rural residents, exemplified by lowland health resorts in Ciechocinek and Konsancin Zdroj. The results of research conducted in the year 2013 in the health resorts were used in the study. A total of 110 questionnaires were analyzed. The research shows that villagers’ reasons for visit to a health resort are to rehabilitate, to improve physical fitness and to rest. The most frequently chosen forms of activity were walking and physical exercise, nordic walking and jogging were rarely chosen.
Cytowanie	Karbowiak K. (2013) Turystyka uzdrowiskowa mieszkańców wsi na przykładzie wybranych uzdrowisk nizinnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 141-152
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s141.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.3.45