Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich 2013 100 (4)

Autor	María Albicette, María Marta, Rosana Mula, Ram Naresh, Kiran Yadav,
Tytuł	Wstępna ocena mechanizmów komunikacji użytych w projekcie wirtualna akademia tropikalnych obszarów półpustynnych (VASAT)
Title	PRELIMINARY ASSESSMENT OF THE COMMUNICATION MECHANISMS USED IN THE VIRTUAL ACADEMYOF THE SEMI-ARID TROPICS (VASAT) PROJECT
Słowa kluczowe	rolnictwo, technologie informacyjne i komunikacyjne na rzecz rozwoju (ICT4D), doradztwo, Reflective Appraisal of Programs (RAP), badania jakościowe
Key words	agriculture, information and communication technologies for development (ICT4D), extension, Reflective Appraisal of Programs (RAP), qualitative research
Abstrakt	Małe i marginalizowane gospodarstwa rolne w wielu rozwijających się krajach na półpustynnych obszarach strefy tropikalnej są zależne przede wszystkim od usług z zakresu rozpowszechnienia wiedzy rolniczej. Technologie informacyjne i komunikacyjne na rzecz rozwoju ( ICT4D ) wiążą się z zainteresowaniem rozwojem określonych mechanizmów i narzędzi wraz z oceną wyników ich zastosowania. Analiza ośmioletniego projektu doradztwa w 21 wioskach Andhra Pradesh w Indiach sugeruje, że rozwój podejścia multimedialnego, badającego zarówno organizację lokalnych rolników, jak i kontekst, przynosi dobre wyniki. Takie wyniki są związane nie tylko z kwestiami technologicznymi, ale również kwestiami gospodarczymi, społecznymi i ekologicznymi. W artykule zaprezentowano badania jakościowe, w których analizowano opinie rolników i miejscowej ludności oraz zastosowano podejście teoretyczne na bazie refleksyjne oceny programów Reflective Appraisal of Programs (RAP). Wyniki badań można uznać za satysfakcjonujące, mogące stanowić podstawę do kontynuowania tego projektu lub kolejnych projektów ICT4D badających transfer innowacji i wiedzy.
Abstract	Small and marginalized farmers of many developing countries in semi-arid tropics depend primarily on extension services for information. Information and Communication Technologies for Development (ICT4D) have shared actions to develop specific mechanisms and tools, to consider how they are applied, and to assess their outcomes and impact. Analysis of an eight-year extension project in 21 villages of Andhra Pradesh, India suggests that the development of a multimedia approach, which considers both the local farmers´ organization and context, brings about good results. Such outcomes are related not only to the technological frame, but also to economic, social, and ecological issues. A qualitative research study which takes into account the opinions of farmers and local people using the theoretical approach of Reflective Appraisal of Programs (RAP) is presented. Implications and lessons learned are considered for the project to be continued or for application in further ICT4D projects based upon the transfer of innovations and knowledge.
Cytowanie	Albicette M., Marta M., Mula R., Naresh R., Yadav K. (2013) Wstępna ocena mechanizmów komunikacji użytych w projekcie wirtualna akademia tropikalnych obszarów półpustynnych (VASAT).Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 7-16
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s7.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.46

Autor	Willy Baltussen, Monika Gębska, Wil Hennen,
Tytuł	System wspomagania decyzji inwestycyjnych w punktach kontroli w Unii Europejskiej
Title	INVESTMENT DECISION SUPPORT SYSTEM FOR HIGH QUALITY CONTROL POSTS IN EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	punkt kontroli, punkt odpoczynku zwierząt, inwestycje, BEP, model matematyczny
Key words	control post, investment, BEP, mathematical model
Abstrakt	W 2010 roku w ramach projektu finansowanego przez Komisję Europejską rozpoczęto tworzenie w Europie sieci punktów kontroli z zapewnieniem wysokiej jakości. Punkty kontroli są to miejsca odpoczynku zwierząt wykorzystywane podczas transportu inwentarza na duże odległości. Oferują one pomieszczenia socjalne dla kierowców i lekarzy weterynarii sprawujących nadzór nad przewożonymi zwierzętami. Punkty kontroli zapewniają możliwość naprawy i mycia samochodów ciężarowych przewożących zwierzęta. Prezentowany system wspomagania decyzji został opracowany, aby wspierać właścicieli punktów kontroli w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych niezbędnych do osiągnięcia standardu wysokiej jakości. Celem narzędzia jest udzielenie odpowiedzi, jaki musi nastąpić wzrost liczby ciężarówek korzystających z punktu lub o ile musi wzrosnąć cena, usługi aby zasadne były plany inwestycyjne. Program był testowany w dwóch punktach kontroli uczestniczących w projekcie Unii Europejskiej w Polsce. Właściciele punktów kontroli docenili przydatność programu i zasugerowali kilka ulepszeń.
Abstract	In 2010 an EU subsidy program started to create high quality control posts in Europe. Control posts are companies offering facilities for animals to rest and eat during long distance transport. They also offer facilities for trucks, drivers and competent authorities. A decision support program has been developed to support owners of control posts with their investment plan. The aim of this computer program is to calculate what increase in truckloads or in price per truckload is needed to justify the investment plans. The program was tested at two control posts participating in the EU project in Poland2. Both owners appreciated the added value of the program and suggested some improvements.
Cytowanie	Baltussen W., Gębska M., Hennen W. (2013) System wspomagania decyzji inwestycyjnych w punktach kontroli w Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 17-24
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s17.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.47

Autor	Joanna Bereżnicka,
Tytuł	Strategie zarządzania kapitałem obrotowym w gospodarstwach rodzinnych w Polsce
Title	WORKING CAPITAL MANAGEMENT STRATEGIES OF FAMILY FARMS IN POLAND
Słowa kluczowe	kapitał obrotowy netto, aktywa obrotowe, zobowiązania krótkoterminowe,gospodarstwo rodzinne
Key words	net working capital, circulating assets, current liabilities, family farm
Abstrakt	Celem opracowania było określenie strategii zarządzania kapitałem obrotowym w dwóch typach rolniczych - krowy mleczne i uprawy polowe. Grupy gospodarstw wyodrębniono z bazy FADN i były to gospodarstwa powtarzające się w okresie 2004-2011. Dla wyznaczenia strategii wykorzystano wskaźniki udziału aktywów obrotowych i zobowiązań bieżących w aktywach ogółem, wskaźnik płynności gotówkowej oraz udział najbardziej płynnych aktywów w aktywach obrotowych, do obliczenia którego wykorzystano także środki pieniężne przekazywane do gospodarstwa domowego, ze względu na występowanie w gospodarstwach rodzinnych tzw. „jednej kasy”. Badania potwierdziły, że polskie gospodarstwa rodzinne realizują konserwatywne podejście do zarządzania aktywami. Przesądziły o tym wskaźniki płynności oraz wysoki udział środków pieniężnych w aktywach. Rolnicy także konserwatywnie pochodzili do zadłużania się w krótkim okresie.
Abstract	The aim of this work was to define the working capital management strategies in two types of farms: dairy and arable. These groups of farms were taken from the FADN database. The same farms were investigated in the years 2004-2011. The share of circulating assets and current liability indicators in total assets, cash flow indicators and the share of liquid assets in circulating assets were used to define the strategies. Due to family farms having one “cash till” monetary means transferred to the family farm were used to calculate the share of liquid assets in circulating assets. The research confirmed that Polish family farms use a conservative asset management approach. This was proven by liquidity indicators and the high share of monetary means in assets. Farmers were also conservative in their approach toward short-term debt.
Cytowanie	Bereżnicka J. (2013) Strategie zarządzania kapitałem obrotowym w gospodarstwach rodzinnych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 25-33
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s25.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.48

Autor	Denise Dostatny,
Tytuł	Rola małych gospodarstw w podtrzymywaniu różnorodności biologicznej w ekosystemach rolnych
Title	THE FUNCTION OF SMALL FARMS IN SUPPORTING BIOLOGICAL DIVERSITY OF AGRICULTURAL ECOSYSTEMS
Słowa kluczowe	małe gospodarstwa, różnorodność, chwasty, zachowanie, agroekosystemy
Key words	small farms, diversity, weeds, preservation, agroecosystems
Abstrakt	W małych gospodarstwach ekologicznych, szczególnie w południowej i południowej-wschodniej części Polski można spotkać rzadkie gatunki chwastów, znajdujące się na czerwonych listach różnych państw Europy. Różnorodność gatunkowa zarówno roślin, jak i zwierząt na tych obszarach jest większa niż w pozostałych częściach Polski. W konsekwencji równowaga w agroekosystemach jest stabilniejsza. Obecność rzadkich gatunków chwastów na polach nie równa się obniżeniu plonów, a przyczynia się do podtrzymanie dużej różnorodności owadów i ptaków. Utrzymanie mozaikowej struktury pól uprawnych oraz tradycyjnego krajobrazu rolniczego jest możliwe tylko w małych gospodarstwach rolnych, dlatego jest tak ważne ich dalsze istnienie.
Abstract	Biodiversity is formed, among other things, by the extensive use of arable land and therefore Poland has one of the most species abundant agricultural landscapes in Europe. Small ecological farms, especially in southern and south-eastern Poland, still host rare plant species named in the red lists of many European states. The diversity of animal and plant species in these areas is significantly higher than in the remaining parts of Poland. Consequently, the balance of agroecosystems is far more stable. The presence of rare plant species in the fields does not mean lower yields but contributes to maintaining the considerable diversity of insects and birds. Preserving the mosaic structure of crop fields and the traditional rural landscape is only possible on small farms and hence the importance of their continued existence.
Cytowanie	Dostatny D. (2013) Rola małych gospodarstw w podtrzymywaniu różnorodności biologicznej w ekosystemach rolnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 34-42
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s34.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.49

Autor	Hanna Dudek, Grzegorz Koszela, Monika Krawiec,
Tytuł	Zmiany w strukturze wydatków gospodarstw domowych w Unii Europejskiej – czy ma miejsce konwergencja?
Title	CHANGES IN HOUSEHOLDS EXPENDITURES STRUCTURES IN THE EUROPEAN UNION – IS THERE CONVERGENCE?
Słowa kluczowe	struktura wydatków gospodarstw domowych, ß-konwergencja, ?-konwergencja
Key words	household expenditure structure, ß-convergence, ?-convergence
Abstrakt	Celem pracy jest odpowiedź na pytanie, czy istnieje konwergencja między strukturami wydatków gospodarstw domowych w Unii Europejskiej. Do analizy tego zjawiska wykorzystano koncepcję ß- oraz ?-konwergencji. Podstawę badania stanowią dane, udostępniane przez EUROSTAT, dotyczące wydatków gospodarstw domowych w latach 1995-2011. Obejmują one 27 krajów i 12 grup dóbr i usług według klasyfikacji COICOP. Wyniki badań wskazują na występowanie konwergencji obu typów dla większości składników struktury.
Abstract	The aim of the paper is to answer the question whether convergence between households expenditures structures in the European Union exists. In order to study the phenomenon concepts of ß- and ?-convergences are applied. The research is based on data on households expenditures in the period from 1995 through 2011 provided by EUROSTAT. It covers 27 countries and 12 groups of goods and services according to the COICOP classification. The analysis of results obtained allows to record convergence of both types for majority of structure components.
Cytowanie	Dudek H., Koszela G., Krawiec M. (2013) Zmiany w strukturze wydatków gospodarstw domowych w Unii Europejskiej – czy ma miejsce konwergencja?.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 43-50
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s43.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.50

Autor	Simon Baete, Elena Garnevska, David Gray,
Tytuł	Czynniki wpływające na rozwój produkcji ryżu na Wyspach Salomona na przykładzie wioski Fiu w prowincji Malaita
Title	FACTORS AFFECTING RICE ADOPTION IN THE SOLOMON ISLANDS: A CASE STUDY OF FIU VILLAGE, MALAITA PROVINCE
Słowa kluczowe	przygotowanie rolników do produkcji ryżu, prowincja Malaita,1Wyspy Salomona
Key words	farmer adoption, rice adoption, Malaiata Province, Solomon Islands
Abstrakt	W 2006 roku rząd Wysp Salomona realizował program zwiększania produkcji ryżu. Niski poziom jego produkcji rodzi jednak wątpliwości dotyczące skuteczności realizacji planu, którego celem było promowanie produkcji ryżu. Celem artykułu jest identyfikacja czynników, które przyczyniły się do podjęcia przez rolników decyzji o wprowadzenie (lub nie) produkcji ryżu. Zgromadzone dane poddano analizie jakościowej. Czynniki wpływające na decyzje rolników podzielono na trzy kategorie: technologiczne, czynniki wewnętrzne (związane z rolnikiem i jego gospodarstwem) oraz czynniki zewnętrzne (polityka rolna, rozwój infrastruktury, uwarunkowania rynkowe). Przedstawiono także główne czynniki, które skłoniły rolników do zaprzestania produkcji pod koniec 2010 roku (mało skuteczne wdrożenie instrumentów polityki rolnej, niski autorytet lidera grupy, niska dostępność specjalistycznych usług). Badania wykazały, że większość rolników, którzy nie podjęli się produkcji ryżu, kierowało się głównie trudnościami we wdrożeniu technologii.
Abstract	In 2006, the Solomon Islands Government implemented the Rice Development Programme aiming to promote rice growing. However, the low level of rice adoption raised questions relating to the successful implementation of this programme. The aim of this paper is to identify the factors that contributed to farmers’ decision to adopt or not to adopt rice. The data collected was analysed using the qualitative analysis. This study separated the factors that influenced the farmers’ decision to adopt rice technology into three broad categories: characteristics of technology, internal factors and external factor. However, it was found that poor policy implementation, poor leadership by the community leaders and poor delivery of extension service were the key factors that affected the adopters’ decision to discontinue the use of the technology in the end of 2010. This study also showed that the majority of farmers in Fiu village did not adopt the technology due to the negative attributes of the rice technology such as: complexity, lack of compatibility with traditional practices, resource requirements and risk of crop failure.
Cytowanie	Baete S., Garnevska E., Gray D. (2013) Czynniki wpływające na rozwój produkcji ryżu na Wyspach Salomona na przykładzie wioski Fiu w prowincji Malaita.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 51-61
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s51.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.51

Autor	Andrzej Jędruchniewicz,
Tytuł	Zmiany w wytwarzaniu środków produkcji dla rolnictwa w świetle teorii szkoły austriackiej
Title	CHANGES IN THE MANUFACTURE OF AGRICULTURAL MEANS OF PRODUCTION IN LIGHT OF THE AUSTRIAN SCHOOL THEORY
Słowa kluczowe	szkoła austriacka, struktura produkcji, cykl koniunkturalny, agrobiznes, środkiprodukcji dla rolnictwa
Key words	Austrian School, production structure, business cycle, agribusiness, agricultural means of production
Abstrakt	Celem opracowania jest weryfikacja hipotezy, że cykliczne zmiany w wytwarzaniu środków produkcji dla rolnictwa są bardziej dynamiczne niż zmiany produkcji artykułów spożywczych. Wynika ona z teorii szkoły austriackiej. W teoretycznej części opracowania omówiono teorię czasowej struktury produkcji i zastosowano ją do agrobiznesu. Natomiast w części empirycznej przeprowadzono badania kierunków i dynamiki zmian w wytwarzaniu wybranych środków produkcji dla rolnictwa oraz żywności w polskiej gospodarce. Wykazały one, że w okresie badawczym większość zmian produkcji analizowanych środków przeznaczonych dla rolnictwa potwierdziła hipotezę szkoły austriackiej. W tym czasie wystąpiły także zmiany, które nie były zgodne z postawioną hipotezą.
Abstract	This work aims to verify the hypothesis which states that cyclical changes in the anufacture of agricultural means of production are more dynamic than changes in the production of foodstuffs. This stems from the Austrian School theory. In the theoretical part of this work the time-structure of production theory and its application to agribusiness is discussed. Whereas in the empirical part researches on the directions and dynamics of changes in the manufacture of selected means of production for agriculture and foodstuffs in the Polish economy have been conducted. They have shown that during the research period most production changes of the analysed means of production destined for agriculture were in line with the Austrian School hypothesis. During that period changes which are not consistent with the hypothesis also took place.
Cytowanie	Jędruchniewicz A. (2013) Zmiany w wytwarzaniu środków produkcji dla rolnictwa w świetle teorii szkoły austriackiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 62-73
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s62.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.52

Autor	Werner Kleinhanss,
Tytuł	Rozwój produkcyjności gospodarstw trzodowych w Niemczech
Title	DEVELOPMENT OF PRODUCTIVITY OF PIG FARMS IN GERMANY
Słowa kluczowe	wskaźnik Färe-Primont, gospodarstwa trzodowe, FADN
Key words	Färe-Primont Index, pig farms, FADN
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono zmiany produkcyjności w gospodarstwach trzodowych w Niemczech. Zbilansowany panel gospodarstw wybrano z niemieckiego FADN. Do pomiaru produkcyjności użyto wskaźnika zaproponowanego przez O’Donnella (Färe-Primont Index). Wyniki badań wskazują na dość stabilny poziom produkcyjności gospodarstw z tuczem trzody chlewnej i malejący poziom wydajności gospodarstw, które specjalizowały się w produkcji prosiąt. Z powodu cykliczności zmian cen trzody chlewnej występowało dosyć wysokie zróżnicowanie produkcyjności. Najwyższe poziomy omawianego wskaźnika uzyskiwały gospodarstwa wielkoobszarowe, w których ujawniały się efekty skali. Zróżnicowanie dochodu w czasie było o wiele większe od produkcyjności, co może częściowo wynikać z dosyć dużego stopnia zagregowania danych użytych do kalkulacji.
Abstract	The development and change of productivity, as well as of its influencing factors, is of interest in economic research. In this paper we analyse the development of productivity in pig farms in Germany. Balanced farm panels are selected from the German Farm Accounting Data Network (FADN). As a productivity measure we use the Färe-Primont Index proposed by O’Donnell. Results shows a rather constant productivity level of pig fattening farms and decreasing productivity of farms specialized in piglet production. Due to cyclical pig prices the variation of productivity is rather high in pig farms. Significant scale effects are identified with highest TFP levels of large sized farms. The variation of income over time is much more pronounced than of productivity, which might partially be determined by the rather high aggregation of output and input variables used for the productivity calculations.
Cytowanie	Kleinhanss W. (2013) Rozwój produkcyjności gospodarstw trzodowych w Niemczech.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 74-81
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s74.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.53

Autor	Izabela Lipińska, Olga Stefko,
Tytuł	Kontraktacja jako element poprawy organizacji przedsiębiorstwa przetwórczego - aspekty prawne i ekonomiczne
Title	CULTIVATION CONTRACT AS A FACTOR TO IMPROVE THE ORGANIZATION OF THE FOOD PROCESSING PLANT – LEGAL AND ECONOMIC ASPECTS
Słowa kluczowe	umowa kontraktacji, przemysł przetwórczy, integracja pionowa
Key words	cultivation contract, processing industry, vertical integration
Abstrakt	Określono znaczenie umowy kontraktacji jako jednego ze sposobów dostarczania materiału wyjściowego do przetwórstwa, związanego bezpośrednio z poprawą organizacji produkcji i działalności przedsiębiorstwa. Dane do badań zebrano na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród 105 podmiotów. Analizowano cztery grupy producentów w zależności od czasu trwania i wykonywania kontraktacji (lata 1987, 2000, 2009) oraz braku jej zawarcia. Stwierdzono zależności pomiędzy zawarciem kontraktu a wielkością gospodarstwa rolnego, zasobami siły roboczej, modernizacją gospodarstw i ich wyposażeniem. Przeprowadzone badania wskazują na doniosłą rolę i znaczenie tej umowy zarówno w ujęciu ekonomicznym, jak i prawnym. Jednakże zauważono także u niektórych producentów rolnych brak zaufania co do skuteczności kontraktacji.
Abstract	This aim of this article is to determine the importance of the cultivation contract as a way to provide the raw materials for food processing plant directly related to the improvement of production and business operations. The material for investigation originated from the survey conducted among of 105 entities and from the charts of legal basis. The survey covered four groups of producers and the analysis depended on the duration and implementation of the cultivation contracts (within three years, such as: 1987, 2000, 2009) and the lack of its conclusion. The authors observed some important dependences among such factors as: the size of the farm, the labour forces, capital resources and farm’s amenities. The conducted research has indicated the significant role of the cultivation agreement in both economic and legal terms, although some lack of economic trust appears among several farmers.
Cytowanie	Lipińska I., Stefko O. (2013) Kontraktacja jako element poprawy organizacji przedsiębiorstwa przetwórczego - aspekty prawne i ekonomiczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 82-90
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s82.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.54

Autor	Kamila Ruzickova,
Tytuł	Przedsiębiorstwa rolnicze a wartość spread w ramach Grupy Wyszehradzkiej
Title	THE AGRICULTURAL COMPANIES AND THEIR VALUE SPREAD WITHIN THE VISEGRAD GROUP
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwo rolnicze, koszt kapitału własnego, dochód netto, stopa zwrotu z kapitału własnego, wartość spread
Key words	agricultural company, costs of equity, net income, returns on equity, value spread
Abstrakt	W artykule przedstawiono unikalne porównanie przedsiębiorstw rolniczych z krajów Grupy Wyszehradzkiej, z zastosowaniem wskaźnika spread. Przedsiębiorstwa z tych krajów funkcjonują w podobnych warunkach geograficznych oraz mają zbliżony rozwój historyczny. Niemniej jednak sektory rolne w każdym z tych krajów różnią się. Wskaźnik spread dostarcza informacji, czy koszt kapitału własnego przedsiębiorstwa jest pokryty przez stopę zwrotu z kapitału własnego. Ponadto, wskaźnik ten służy jako weryfikator ram wyceny dochodu. Celem opracowania jest określenie wartości spread przedsiębiorstw rolniczych w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Badania wskazują, że tylko część badanych przedsiębiorstw była w stanie pokrywać koszty kapitału własnego przez stopę zwrotu z kapitału. W badaniach empirycznych wykazano, że istnieje zależność pomiędzy wartością spread i krajem pochodzenia przedsiębiorstwa rolniczego oraz między wartością spread i zasadniczą działalnością rolniczą. Polska jest krajem, w którym większość przedsiębiorstw cechuje się dodatnią wartością spread..
Abstract	This paper provides unique comparisons of agricultural companies from the Visegrad Group countries using the value spread indicator. Companies in these countries have similar geographical conditions and they experienced relatively similar historical development. Nevertheless, the agricultural sector in each of these countries is different to some extent. The value spread indicator provides information about whether the costs of a company’s equity are covered by the returns on that equity. Moreover, this indicator serves as a verifier of the income valuation framework. The aim of this paper is to explore the value spread of agricultural companies in the countries of the Visegrad group both from country and primary activity perspectives. This paper finds that only a part of the companies sampled is able to create the income value and cover its costs from the returns on equity. Based on empirical tests, it was shown that there is a slightly positive dependence between the value spread and the country of origin of the agricultural company and between the value spread and the primary agricultural activity. Poland is the country with the majority of companies with a positive value spread and the most successful parts of agriculture are support and non-traditional activities.
Cytowanie	Ruzickova K. (2013) Przedsiębiorstwa rolnicze a wartość spread w ramach Grupy Wyszehradzkiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 91-102
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s91.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.55

Autor	Wojciech Florkowski, Anna Klepacka, Cesar Revoredo-Giha, Tadeusz Sobczyński,
Tytuł	Analiza subregionalnych różnic efektywności kosztów w polskich gospodarstwach mlecznych na podstawie danych FADN
Title	THE ANALYSIS OF SUBREGIONAL DIFFERENCES IN COST EFFICIENCY OF POLISH DAIRY FARMS USING THE FADN DATABASE
Słowa kluczowe	dane FADN, regiony FADN, podregiony FADN, graniczna funkcja kosztów efekty stałe, nieefektywność, wskaźnik efektywności kosztów
Key words	FADN data, FADN regions, FADN subregions, cost frontier function, fixed effects, inefficiency, cost efficiency index
Abstrakt	Efektywność kosztów w subsektorze mlecznym analizowano na podstawie danych z dwóch regionów FADN i czterech podregionów w Polsce w okresie 2004/2005-2007/2008. Indeksy efektywności kosztów wyliczono dla każdego gospodarstwa z dwóch regionów FADN i podzielanych z nich dwóch subregionów. Analiza na poziomie regionów i subregionów wskazała na duże różnice we względnej efektywności kosztów gospodarstw mlecznych w każdym obszarze. Analiza subregionalna wskazała, że pod względem najwydajniejszego gospodarstwa w danym obszarze, subregion podlaskie-łódzkie miał większy udział wysoko wydajnych gospodarstw niż subregion wielkopolskie-kujawsko-pomorskie. Ogólnie, na każdym obszarze znajduje się duża liczba gospodarstw, które mogłyby poprawić efektywność kosztową. Ze względu na położenie przetwórców mleka, gospodarstwa mleczne mają względną przewagę w dwóch wymienionych subregionach i w regionie Pomorskie-Mazury, natomiast subregion mazowieckie-lubelskie ma łatwy dostęp do największego rynku reprezentowanego przez Warszawę i okolice. Przemysł mleczarski może tworzyć miejsca pracy w podregionanch wiodących w produkcji mleka, szczególnie jeśli weliminowanie kwot produkcji mleka w 2014 r. spowoduje wzrost popytu na mleko i produkty mleczne w krajach sąsiednich i doprowadzi do wzrostu produkcji mleka.
Abstract	The cost efficiency of the dairy subsector has been analyzed using data for two FADN regions and four subregions in Poland for the period 2004/05-2007/08. The cost efficiency indexes have been calculated for each farm from two FADN regions and two other FADN regions after each was further subdivided into two subregions. Both regional and subregional analyses revealed large differences in relative cost efficiency of dairy farms in each area. In particular, the subregional analysis suggests that Podlaskie and Łódzkie subregion seem to have a relatively larger number of very efficient dairy farms followed by the Wielkopolskie and Kujawsko-Pomorskie subregion. Overall, however, every region seems to have a large number of farms, which could improve their cost efficiency. Given the location of dairy processors, dairy farms in the two mentioned subregions and the region of Pomorskie and Mazury have a relative advantage, while the subregion Mazowieckie and Lubelskie has an easy access to the largest market represented by Warsaw and surroundings. The dairy industry may generate some jobs in subregions leading in milk production, especially if the elimination of milk quota in 2014 will increase demand for milk and dairy products in neighboring countries leading to expansion of milk production.
Cytowanie	Florkowski W., Klepacka A., Revoredo-Giha C., Sobczyński T. (2013) Analiza subregionalnych różnic efektywności kosztów w polskich gospodarstwach mlecznych na podstawie danych FADN.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 103-113
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s103.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.56

Autor	Grzegorz Sobiecki,
Tytuł	Instytucjonalne otoczenie dla zastosowania ICT na obszarach wiejskich w Indiach
Title	INSTITUTIONAL ENVIRONMENT FOR ICT UTILIZATION IN RURAL INDIA
Słowa kluczowe	rola ICT, instytucje, analiza polityki, rozwój obszarów wiejskich, Indie
Key words	role of ICTs, institutions, policy analysis, rural development, India
Abstrakt	Rolnictwo to jeden z najważniejszych sektorów Indii, który może w znacznym stopniu skorzystać z zastosowania ICT, szczególnie dla budowania zmian w warunkach społeczno-gospodarczych biednych regionów wiejskich. Osiągnięcie tych korzyści wymaga odpowiednich instytucji, które wspierałyby przyswajanie i wykorzystanie ICT. Podjęto próbę przedstawienia obecnego stanu głównych instytucji Indii, aby ocenić je pod kątem budowy dogodnego środowiska dla przyswajania i wykorzystania ICT w regionach wiejskich Indii. Stwierdzono, że pięcioletnie plany polityki narodowej dotyczące ICT i telekomunikacji rozwijają się w dobrym kierunku, a rządowe inicjatywy stają się coraz dojrzalsze, ale brakuje im specyficznych rozwiązań.
Abstract	Agriculture is one of the most important sectors in India, and could benefit tremendously with the applications of ICTs especially in bringing changes to socio-economic conditions of the poor in rural areas. Achieving these benefits requires proper institutions for ICT adoption and utilization. Therefore The current state of major Indian institutions (ICT and rural policies) using document analysis is evaluated against supporting progress in areas of the horizontal side of the “cube framework” in rural India. Major finding is that The Five Year Plans, National ICT and Telecom Policies are developing in the right direction and government initiatives are increasingly maturing, but may lack some specific solutions.
Cytowanie	Sobiecki G. (2013) Instytucjonalne otoczenie dla zastosowania ICT na obszarach wiejskich w Indiach.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 114-124
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s114.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.57

Autor	Bazhan Turebekova,
Tytuł	Rozwój sektora agrobiznesu w Kazachstanie
Title	DEVELOPMENT OF THE AGRIBUSINESS SECTOR IN KAZAKHSTAN
Słowa kluczowe	zrównoważony rozwój, rolnictwo zrównoważone, reforma rolna w Kazachstanie, sfera socjalna sektora rolnictwa
Key words	sustainable development, sustainable agriculture, agrarian, reform in Kazakhstan, the social sphere of the agricultural sector
Abstrakt	Przedstawiono sektor rolnictwa w Kazachstanie po uzyskaniu niepodległości w 1991 roku. W badaniach wykorzystano dane statystyczne oraz informacje z oficjalnych dokumentów dotyczących rolnictwa. Wyniki badań wskazują główne problemy sektora rolnictwa. Niska jakość produktów branży spożywczej sprawia, że jest ona mało konkurencyjna zarówno na rynku lokalnym, jak i zagranicznym. Kazachscy producenci nie są konkurencyjni na rynku żywnościowym przede wszystkim z powodu braku rozwiniętego przetwórstwa surowców rolnych, niskiej jakości surowców rolniczych oraz słabych związków między rolnikami i przetwórcami.
Abstract	The article examines the agricultural sector of Kazakhstan after independence in 1991, as well as problems and issues that arise during this process. The study used data from official statistics, policy documents and materials of the Department of Agriculture published on the website and articles on agrarian issues. The article highlights the social problems of agrarian sector that need to be addressed. Domestic grocery production is weak competitive both in foreign and national market due to low level of quality products. Kazakh producers are losing much part of the food market due to lack of capacity for processing of agricultural raw materials and to its low quality as well as to weak links between farmers and processors.
Cytowanie	Turebekova B. (2013) Rozwój sektora agrobiznesu w Kazachstanie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 125-134
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s125.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.58

Autor	Jaka Zgajnar,
Tytuł	Szacowanie ryzyka dochodowego dla sektora trzody chlewnej
Title	ESTIMATING INCOME RISK AT THE PIG SECTOR LEVEL
Słowa kluczowe	ryzyko dochodowe, straty w dochodach, symulacja, metoda Monte Carlo
Key words	income risk, income losses, simulation, pig sector, MCS
Abstrakt	Zaprezentowano podejście teoretyczne dotyczące sposobu analizy pośredniej ryzyka dochodowego na poziomie sektora. Przedstawione podejście wykorzystuje różne źródła informacji, takie jak: dane na poziomie gospodarstwa, statystyki krajowe i modele analityczne, które mają pomagać w prowadzeniu prawidłowej symulacji i dawać lepszy wgląd w straty w dochodach na poziomie sektora. Kluczową informacją z każdego gospodarstwa w sektorze jest aplikacja rocznych dotacji, na podstawie której udało się zgromadzić informacje dotyczące głównych działań produkcyjnych. Na tej podstawie, a także poprzez potwierdzenie innych źródeł danych, zrekonstruowano strukturę dochodów każdego analizowanego gospodarstwa. Do symulacji ryzyka dochodowego wykorzystano metodę Monte Carlo. Ryzyko dochodowe jest symulowane na poziomie gospodarstwa, jednak wyniki przedstawione są dla grupy gospodarstw. Jest to przykład podejścia oddolnego. Symulacji dokonano wykorzystując dane sektora trzody chlewnej w Słowenii. Uzyskane wyniki sugerują, że może to być przydatne podejście do szacowania ryzyka dochodowego i wskazują na pewne ograniczenia i wady, które mogą być dalej poprawiane.
Abstract	The paper presents a possible theoretical approach how income risk could be indirectly analysed at the sector level. This is an important step in the early development stage of eventual policies dealing with income issues. In such circumstances one should have reliable information about the characteristics of income risk faced by different groups of farms in relation to their economic size and income structure. From an information viewpoint this is very demanding and is lack of information that is often the main obstacle for such preliminary analysis. The main assumption in the approach presented is that appropriate accounting data at the farm level are not available, as the most common approach to estimate income variability per farm. The approach presented utilizes different sources of information, such as data at the farm level, national statistics and analytical models, in order to support the simulation process and to give greater insight into income losses at the sector level. The annual subsidy application is crucial information for each farm in the sector from which information about the main production activities could be gathered. On this basis, and with the support of other data sources, income structure for each farm analysed is reconstructed. To imitate income risk, potential from Monte Carlo Simulations is utilised. Possible different risks are entered as uncertain variables and are supported by different uncertain distributions, representing possible states of nature. In the current development stage they are mainly based on triangular random distributions. In such a manner income risk is simulated at the farm level; however results are summarised and presented for group of farms. Regarding this assumption, it is an example of a bottom-up approach. The tool developed is tested on data from the pig sector in Slovenia. The subsequent results suggest that this could be a useful approach for rough estimation of income risk and points out some limitations and drawbacks that could be further improved.
Cytowanie	Zgajnar J. (2013) Szacowanie ryzyka dochodowego dla sektora trzody chlewnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 135-143
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s135.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.59

Autor	Yelto Zimmer,
Tytuł	UNDERSTANDING GLOBAL AGRICULTURE THROUGH AGRI BENCHMARK
Title	Objaśnianie globalnego rolnictwa przez agri benchmark
Słowa kluczowe	ekonomia systemów produkcji, koszty produkcji, FADN, zmiany strukturalne w rolnictwie
Key words	economics of production systems, cost of production, FADN, structural change in agriculture
Abstrakt	Understanding global trends and perspectives in agriculture is challenging. This paper presents the concept and some selected findings from agri benchmark regarding the perspectives of European sugar beet production, Latin American beef production and specialty crops in Kazakhstan. These case studies illustrate that the agri benchmark approach allows the identification of the drivers of growers’ decision making and their relevant options. Hence it is possible to assess likely future developments under changing economic framework conditions. In contrast, projections based on previous trends do not seem to yield meaningful results. In addition, the case studies demonstrate the value of having access to reliable farm level data which have been derived from a production system approach. At least in crops, FADN based cost of production estimates seem not to add value.
Abstract	Rozumienie globalnych tendencji i perspektyw rozwojowych w rolnictwie stanowi wyzwanie. Artykuł prezentuje pojęcie i kilka wybranych wniosków z agri benchmark dotyczących perspektyw produkcji buraka cukrowego w Europie, produkcji wołowiny w Ameryce Łacińskiej oraz produkcję upraw specjalnych w Kazachstanie. Przeprowadzone badania wskazują, że podejście agri benchmark pozwala identyfikować czynniki powodujące podejmowanie decyzji przez hodowców. Umożliwia to także oszacowanie przyszłego rozwoju w zmieniających się warunkach struktury ekonomicznej.
Cytowanie	Zimmer Y. (2013) UNDERSTANDING GLOBAL AGRICULTURE THROUGH AGRI BENCHMARK.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 144-152
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s144.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2013.100.4.60