Mechanizm przestępstw karuzelowych i metody ich ograniczenia

Słowa kluczowe

uchylanie się od podatków kontrole podatkowe zapobieganie uchylaniu się od podatków karuzele vat opinie biegłych sądowych.

Key words

tax evasion tax audits preventing tax evasion vat carousel expert witnesses’ opinions

Streszczenie

Jednym z mechanizmów, który znacząco przyczynia się do istnienia luki w VAT są oszustwa podatkowe realizowane w ramach tzw. karuzeli podatkowej. Idea karuzeli podatkowej bazuje na cesze charakterystycznej obecnego systemu VAT, a mianowicie na tym, że należny VAT jest odprowadzany na konta urzędów skarbowych, co do zasady przez sprzedawcę towaru. Jednocześnie jednak nabywca, będący tzw. czynnym podatnikiem VAT, ma prawo do skorzystania z prawa do odliczenia tzw. naliczonego VAT. W przypadku, gdy suma podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług przewyższa sumę podatku należnego od sprzedaży dokonanej przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym, podatnik jest uprawniony do uzyskania bezpośredniego zwrotu VAT. To właśnie wspomniany zwrot VAT jest przesłanką, dla której przestępcy podatkowi otwierają szereg podmiotów i tworzą mechanizm karuzeli podatkowych w celu uzyskania korzyści majątkowych z nienależnie otrzymanego zwrotu VAT. Niestety skala tego zjawiska pokazuje, iż zarówno organy skarbowe jak i organy ściganie nie radzą sobie z ograniczaniem tej skali. Celem artykułu jest wskazanie nowych metod ograniczania przestępstw karuzelowych, które przy współpracy organów skarbowych, organów ścigania i biegłych sądowych w znaczący sposób pozwolą ograniczyć skale tego zjawiska. Wartością dodaną opracowania jest to, iż nowe metody nie wymagają zmian legislacyjnych, a więc mogą zostać natychmiast zastosowane w praktyce. W celu przedstawienia zamierzonych celów zastosowano metody badań literaturowych oparte na analizie krajowych i zagranicznych publikacji zwartych i artykułowych oraz danych publicznych udostępnianych przez Ministerstwo Finansów oraz obowiązujących aktów prawnych. Zawarte w artykule rozważania mają charakter zarówno teoretyczny jak i praktyczny.

Abstract

One of the mechanisms that significantly contributes to the existence of VAT gaps, is a tax fraud within the so-called tax carousel. The idea of ​​the carousel is based on the characteristic of the current VAT system, namely, on the principle that the VAT due is paid into accounts of the tax office by the seller of the goods. At the same time, however, the purchaser, being an active VAT taxpayer has the right to exercise of the right to deduct the so-called input VAT. If the sum of input VAT from goods and services exceeds the amount of output VAT on sales made by the taxpayer in the relevant accounting period, a taxpayer is entitled to receive direct VAT refund. It is the VAT refund which is a prerogative for tax criminals to open up a number of business entities and create a mechanism of tax carousels to obtain financial benefits from unduly received VAT refunds. Unfortunately, the scale of this phenomenon shows that both the tax authorities as well as law enforcement agencies do not cope with limiting this scale. The aim of the article is to identify new ways of reducing carousel offenses, which in cooperation with tax authorities, law enforcement agencies and expert witnesses will significantly reduce the scale of this phenomenon. The added value of the study is that new methods do not require legislative changes, thus they can be immediately applied in practice. In order to present the aims, methods of research were used based on the analysis of domestic and foreign publications as well as public data provided by the Ministry of Finance and the legal acts in force. The considerations discussed in the article are both theoretical and practical.