Wyniki wyszukiwania

Autor	Dorota Pasińska
Tytuł	Handel zagraniczny produktami mięsnymi Polski z Japonią w latach 2004-2019
Title	Foreign Trade in Meat Products between Poland and Japan in 2004-2019
Słowa kluczowe	eksport, import, Japonia, bariery pozataryfowe, produkty mięsne
Key words	export, import, Japan, non-tariff barriers, meat products
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest charakterystyka zmian w handlu zagranicznym produktami mięsnymi Polski z Japonią w latach 2004-2019. Zastosowano następujące metody: analiza porównawcza w czasie eksportu produktów mięsnych oraz wchodzących w jej skład głównych grup produktowych, analiza struktury towarowej tego eksportu. Otrzymane wyniki mogą być wykorzystane przez różnych uczestników łańcucha dostaw (np. przetwórców czy handel), mogą stanowić wsparcie nie tylko dla polityki gospodarczej państwa w zakresie kształtowania relacji handlowych, ale także dla przedsiębiorstw eksportujących, które są zainteresowane określeniem swojej pozycji konkurencyjnej na rynku (np. mogą oszacować swój udział w eksporcie do Japonii określonych grup asortymentowych) czy rozważyć ewentualne uplasowanie swoich produktów na tym rynku. W badaniach wykorzystano dane OECD, ITC Trade Map i niepublikowane dane roczne dotyczące eksportu i importu Ministerstwa Finansów z lat 2004-2019.
Abstract	The main purpose of the article is to describe the changes in foreign trade in meat products between Poland and Japan in the years 2004-2019. The following methods were used: comparative analysis over time of the export of meat products and its main product groups, analysis of the commodity structure of these exports. The obtained results can be implemented by various participants in the supply chain (e.g. processors or trade), they may support not only the economic policy of the state in terms of shaping trade relations, but also exporting enterprises interested in determining their competitive position market (e.g. they can estimate their share in exports to Japan of certain product groups) or consider the possible placement of their products on this market. The research used OECD, ITC Trade Map data and unpublished annual data on exports and imports of the Ministry of Finance from 2004 to 2019.
Cytowanie	Pasińska D. (2021) Handel zagraniczny produktami mięsnymi Polski z Japonią w latach 2004-2019.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 1: 16-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n1_s16.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Zmiany w produkcji, handlu zagranicznym i zużyciu krajowym ziemniaków w Polsce w latach 2001-2019
Title	Changes in the Production, Foreign Trade and Domestic Consumption of Potatoes in Poland in 2001-2019
Słowa kluczowe	ziemniak, produkcja, import, eksport
Key words	potato, production, imports export
Abstrakt	Przedmiotem analizy była produkcja ziemniaków, zużycie krajowe i obroty handlu zagranicznego (eksport i import) w Polsce w latach 2001-2019. W oparciu o wyniki analiz określono średniookresową projekcję (na 2025 r.) obejmującą produkcję, kierunki wykorzystania w kraju i obroty handlu zagranicznego ziemniakami i ich przetworami. Analizowane dane pochodziły z GUS oraz IERiGŻ-PIB. Produkcja ziemniaków w Polsce w latach 2001-2019 charakteryzowała się tendencją spadkową. Wolniejszy spadek zbiorów niż powierzchni wynikał z poprawy plonowania. W zużyciu krajowym występowały różnokierunkowe tendencje: spadkowa w spożyciu ziemniaków ogółem, w eksporcie ziemniaków nieprzetworzonych, w przetwórstwie w gorzelnictwie i w stratach w przechowalnictwie oraz wzrostowa w przetwórstwie spożywczym i pozostałym przemysłowym. W handlu zagranicznym zaobserwowano poprawę dodatniego salda handlu przetworami z ziemniaków oraz pogłębianie się ujemnego salda handlu ziemniakami. Z projekcji rozwoju na 2025 r. wynika, że produkcja ziemniaków w Polsce może wynosić 7250- 7540 tys. t, a zapotrzebowanie - 7430-7570 tys. t. Import niezbędny ziemniaków świeżych może wynosić rocznie 30-180 tys. t.
Abstract	The subject of the analysis was potato production, domestic consumption and foreign trade turnover (export and import) in Poland in 2001-2019. Based on the results of the analyzes, a medium-term projection (for 2025) was defined, covering production, directions of domestic use and foreign trade turnover of potatoes and their products. The analyzed data came from the Central Statistical Office and Institute of Agricultural and Food Economics- National Research Institute. Potato production in Poland in 2001-2019 was characterized by a downward trend. The slower drop in the harvest than in the area was due to the improvement in yield. There were various trends in domestic consumption: a decrease in total potato consumption, in the export of unprocessed potatoes, in processing in distilling and losses in storage, and an increase in food processing and other industrial processing. In foreign trade, an improvement in the positive balance of trade in potato products and a deepening of the negative trade balance in potatoes was observed. The development projection for 2025 shows that the production of potatoes in Poland may amount to 7,250,000- 7,540,000 thousand tonnes, and the demand – 7430 7570 thousand tonnes. The necessary import of fresh potatoes can amount to 30-180 thousand tonnes annually.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2021) Zmiany w produkcji, handlu zagranicznym i zużyciu krajowym ziemniaków w Polsce w latach 2001-2019.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 1: 33-51
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n1_s33.pdf

Autor	Elwira Laskowska, Kamil Stefański
Tytuł	Determinanty zróżnicowania regionalnego cen gruntów rolnych w Polsce
Title	Determinants of Regional Differentiation of Agricultural Land Prices in Poland
Słowa kluczowe	cena gruntów rolnych, zróżnicowanie regionalne, Polska
Key words	price of agricultural land, regional differentiation, Poland
Abstrakt	Celem badań zaprezentowanych w niniejszym artykule była próba wyjaśnienia regionalnego zróżnicowania cen gruntów ornych w Polsce w 2018 roku w aspekcie uwarunkowań przyrodniczo-ekonomicznych, wynikających zarówno z czynników charakteryzujących wielkość, strukturę i jakość gruntów, jak również poziomu rozwoju gospodarczego i potencjału rolniczego poszczególnych województw. W badaniach zastosowano analizę jakościową i ilościową danych statystycznych GUS. Wyniki przeprowadzonej analizy potwierdziły zróżnicowanie regionalne uwarunkowań przyrodniczo-ekonomicznych oraz poziomu cen i czynszów dzierżawnych na rynku gruntów rolnych w Polsce. Wśród zmiennych wyjaśniających zróżnicowanie cen gruntów znalazły się wskaźniki charakteryzujące jakość zasobu gruntów rolnych, ich dochodowość oraz potencjał rolniczy danego regionu.
Abstract	The aim of the research presented in this article was an attempt to explain the regional differentiation of arable land prices in 2018 in terms of natural and economic conditions, resulting both from factors characterizing the size, structure and quality of land, as well as the level of economic development and agricultural potential of individual voivodeships. The research used qualitative and quantitative analysis of Polish Statistical Office data. The results of the analysis carried out confirmed the regional differentiation of natural and economic conditions as well as the level of prices and rents on the agricultural land market in Poland. The variables explaining the differentiation in land prices include indicators characterizing the quality of the agricultural land resource, its profitability and the agricultural potential of a given region.
Cytowanie	Laskowska E., Stefański K. (2021) Determinanty zróżnicowania regionalnego cen gruntów rolnych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 3: 41-54
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n3_s41.pdf

Autor	Arkadiusz Weremczuk, Michał Wielechowski, Joanna Wrzesińska-Kowal
Tytuł	Developments and convergence of real housing prices in Poland during the COVID-19 pandemic: focus on voivodeship capitals
Title
Słowa kluczowe	real estate market, housing prices, regional price convergence in housing market, COVID-19, voivodeship capitals, Poland
Key words
Abstrakt	The paper aims to present and assess the changes in real housing prices in Poland during the COVID-19 pandemic. We analyse transaction prices of residential premises in a multi-family housing (apartments) in the primary and secondary markets within 16 administrative capitals of voivodeships. We use quarterly data on House Prices Database collected by the National Bank of Poland and data on quarterly price indices of consumer goods and services from Statistics Poland. The research period covers the period 2018-2021, with distinction into COVID-19- and pre-COVID-19 periods. We observe the highest housing prices in Warszawa, Gdańsk, Kraków, and Wrocław, while the lowest in Zielona Góra and Kielce. Surprisingly, the growth rate in real housing prices in the pandemic sub-period is lower than in corresponding pre-COVID-19 period. In the COVID-19 sub-period, we observe the most significant increases in real estate prices in Zielona Góra and Szczecin in the primary market, and Kraków, Lublin, and Łódź in the secondary market. Additionally, we reveal the existence of regional price convergence in the housing market in analysed cities, both in primary and secondary markets. However, we do not observe a common price convergence, but only convergence clubs (city-groups) where the housing prices tend to converge in the COVID-19 sub-period.
Abstract
Cytowanie	Weremczuk A., Wielechowski M., Wrzesińska-Kowal J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2021_n16_s111.pdf

Autor	Ewa Cieślik
Tytuł	Mapowanie produktów polskiego eksportu produktów rolno spożywczych kierowanego do wybranych krajów Unii Europejskiej w 2020 roku
Title	Mapping of the Products of Polish Agri-Food Exports to Selected European Union Countries in 2020
Słowa kluczowe	eksport, produkty rolno-spożywcze, mapowanie produktów
Key words	export, agri-food products, product mapping
Abstrakt	W artykule skupiono się na poszukiwaniu perspektyw wzrostu polskiego eksportu produktami rolno-spożywczymi z gospodarkami należącymi do Unii Europejskiej i będącymi najważniejszymi rynkami eksportowymi dla Polski w zakresie dóbr rolno-spożywczych. Zidentyfikowano grupy tych towarów, które charakteryzują się dodatnimi i ujemnymi wskaźnikami ujawnionych przewag komparatywnych oraz wskaźnikami bilansu handlowego. W badaniu zastosowano metodę opartą o macierz mapowania produktów.
Abstract	The article focuses on the search for growth prospects for Polish exports of agri-food products with economies belonging to the European Union and being the most important export markets for Poland in terms of agri-food products. Groups of these goods were identified that are characterized by positive and negative indicators of revealed comparative advantages and indicators of the trade balance. The study used a method based on the product mapping matrix.
Cytowanie	Cieślik E. (2021) Mapowanie produktów polskiego eksportu produktów rolno spożywczych kierowanego do wybranych krajów Unii Europejskiej w 2020 roku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 4: 37-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n4_s37.pdf

Autor	Karolina Babuchowska
Tytuł	Wpływ zniesienia kwot mlecznych na funkcjonowanie gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka
Title	Impact of the Abolition of Milk Quotas on the Functioning of Dairy Farms
Słowa kluczowe	produkcja mleka, gospodarstwa rolne, zniesienie kwot mlecznych
Key words	dairy production, farms, the abolition of milk quotas
Abstrakt	Rynek mleka od początku integracji europejskiej należał do najbardziej uregulowanych. Jednym w kluczowych instrumentów, które miały zapewnić jego stabilizację były wprowadzone w 1984 r. kwoty mleczne. Dążąc do większej liberalizacji rynku mleka UE zdecydowała o zniesieniu od 1 kwietnia 2015 r. limitów produkcji. Fakt ten znacząco zmienił warunki funkcjonowania gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka. Celem artykułu była próba ukazania jak zniesienie limitowania produkcji mleka wpłynęło na funkcjonowanie polskich gospodarstw mleczarskich. Podstawowym źródeł informacji były wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród 1047 właścicieli gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka. Informacje te uzupełniono danymi Agencji Rynku Rolnego, Głównego Urzędu Statystycznego oraz Eurostat. W opinii ponad połowy respondentów na skutek likwidacji w 2015 r. kwot mlecznych pogorszyła się sytuacja ich gospodarstwa. Wynikało to przede wszystkim z niskich cen mleka, które wpłynęły na obniżenie opłacalności produkcji. Z tego względu aż 62% badanych było zdania, że na rynku mleka powinien być większy stopień interwencji.
Abstract	The milk market was one of the most regulated since the beginning of European integration. One of the key instruments to stabilize this market was milk quota. It was introduced in 1984. Aiming at greater milk market liberalization, the EU decided to lift limits of the production from 1 April 2015. This fact significantly changed the operating conditions of dairy farms. The aim of the article was to show how the implementation (along with Poland's accession to the EU), and then the abolition of milk production, affected the situation of Polish dairy farms. The primary sources of information were the results of a survey in 1047 dairy farm owners operating throughout the country. This information was supplemented by Agriculture Market Agency and Milk Market Observatory data. In the opinion of more than half of the respondents, as a result of the abolition of milk quotas in 2015, the situation of their farms worsted. This fact was primarily due to the low prices of raw milk, which was driven by lower efficiency of production. As a result, 62% of the respondents believed that there should be a greater degree of intervention on the milk market.
Cytowanie	Babuchowska K. (2020) Wpływ zniesienia kwot mlecznych na funkcjonowanie gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 1: 5-14
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n1_s5.pdf

Autor	Grzegorz Maciejewski
Tytuł	Typy gospodarstw domowych ze względu na ich zachowania na rynku żywności
Title	Types of Households by Their Behaviour on the Food Market
Słowa kluczowe	gospodarstwo domowe, typologia, rynek żywności, analiza wielowymiarowa, Polska, Słowacja
Key words	household, typology, food market, multidimensional analysis, Poland, Slovakia
Abstrakt	Dynamiczny rozwój rynku artykułów żywnościowych wymaga od przedsiębiorstw oraz instytucji odpowiedzialnych za politykę gospodarczą kraju ciągłego monitorowania zachowań głównego podmiotu konsumpcji na tym rynku, jakim jest gospodarstwo domowe. Jednym z rozwiązań jest prowadzenie zabiegów typologizacji. Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników typologii gospodarstw domowych przeprowadzonych w Polsce i na Słowacji na próbie 900 gospodarstw domowych. Do delimitacji typów gospodarstw wykorzystano hierarchiczną (metoda Warda) i niehierarchiczną (metoda k-średnich) analizą skupień. W rezultacie w każdej podpróbie udało się wyodrębnić trzy typy gospodarstw domowych ze względu na ich zachowania na rynku żywności.
Abstract	The dynamic development of the food market requires enterprises and institutions responsible for the country's economic policy to constantly monitor the behaviour of the main consumption entity on this market, which is the household. One of the solution is to conduct typologisation procedures. The aim of the article is to present the results of household's typology conducted in Poland and Slovakia on a sample of 900 households. Hierarchical (Ward's method) and non-hierarchical (k-means method) cluster analysis was used to delimit households' types. As a result, three types of households were identified in each sub-sample by their behaviour on the food market.
Cytowanie	Maciejewski G. (2020) Typy gospodarstw domowych ze względu na ich zachowania na rynku żywności.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 1: 52-66
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n1_s52.pdf

Autor	Agnieszka Cyburt, Agnieszka Gałecka
Tytuł	Rola nadwyżki operacyjnej w budowaniu stabilności finansowej i potencjału inwestycyjnego jednostek samorządu terytorialnego
Title	THE ROLE OF THE OPERATING SURPLUS IN BUILDING THE FINANCIAL STABILITY AND INVESTMENT POTENTIAL OF LOCAL GOVERNMENT UNITS
Słowa kluczowe	stabilność finansowa, potencjał finansowy, potencjał inwestycyjny, nadwyżka operacyjna
Key words	financial stability, financial potential, investment potential, operating surplus.
Abstrakt	Niniejsze opracowanie ma na celu ocenę poziomu nadwyżki operacyjnej jako wskaźnika determinującego stabilność finansową samorządów lokalnych oraz poznanie kwoty wydatków inwestycyjnych świadczących o potencjale inwestycyjnym jednostki. Zastosowano następujące metody: analizę piśmiennictwa, analizę wskaźników budżetowych (dochody i wydatki bieżące, wydatki majątkowe, wynik operacyjny) oraz metody statystyki opisowej. Do analizy przyjęto dane finansowe wszystkich typów jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, a więc 16 województw, 314 powiatów i 2478 gmin za lata 2015-2017. Przeprowadzona analiza pozwoliła na częściowo pozytywne zweryfikowanie hipotezy zgodnie, z którą wynik operacyjny determinuje zarówno stabilność finansową jak i wyznacza poziom potencjału inwestycyjnego JST.
Abstract	This article aims to assess the level of operating surplus as an indicator determining the financial stability of local governments, and to show the amount of financial expenses that prove the investment potential of the government entity. The following methods were used: literature analysis, analysis of budget indicators (income and current expenses, financial expenditure, operating result) and methods of descriptive statistics. The analysis adopted financial data of all types of local government units in Poland: 16 voivodships, 314 poviats and 2478 communes for the years 2014-2017. The conducted analysis allowed for a positive verification of the hypothesis, according to which the operating surplus determines both the level of financial stability and the level of local government units’ investment potential.
Cytowanie	Cyburt A., Gałecka A. (2020) Rola nadwyżki operacyjnej w budowaniu stabilności finansowej i potencjału inwestycyjnego jednostek samorządu terytorialnego .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 17-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s17.pdf

Autor	Ryszard Kata
Tytuł	Zadłużenie rolników w Polsce w aspekcie przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie
Title	INDEBTEDNESS OF FARMERS IN POLAND IN LIGHT OF STRUCTURAL CHANGES AND ECONOMIC FLUCTUATIONS IN AGRICULTURE
Słowa kluczowe	gospodarstwa rolne, kredyt bankowy, koniunktura w rolnictwie, przemiany strukturalne.
Key words	agricultural holdings, bank credit, economic fluctuations in agriculture, structural changes
Abstrakt	W artykule dokonano analizy dynamiki oraz struktury zobowiązań kredytowych rolników wobec banków w Polsce w latach 1996-2018. Zadłużenie kredytowe rolników przedstawiono na tle przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie. Założono, że korzystna koniunktura w rolnictwie stymuluje wzrost zadłużenia rolników w bankach. Podobnie założono, że proces koncentracji struktury agrarnej oraz wzrost technicznego uzbrojenia pracy i technicznego uzbrojenia ziemi będą czynnikami sprzyjającymi wzrostowi zadłużenia kredytowego rolników. Badania nie dały jednoznacznej odpowiedzi na postawione tezy badawcze. Ujawniono dodatnią współzmienność pomiędzy zadłużeniem kredytowym rolników a koniunkturą w rolnictwie, a także procesem substytucji nakładów pracy i ziemi przez nakłady kapitału. Analiza regresji wykazała, że stymulantą zadłużenia kredytowego są nakłady inwestycyjne w rolnictwie, natomiast koncentracja struktury agrarnej oraz poprawa relacji ziemia/praca prowadzi do zmniejszenia przyrostów zadłużenia.
Abstract	The paper presents an analysis of the dynamics and structure of farmers' credit obligations towards banks in Poland in 1996-2018. The credit debt of farmers is presented against the background of the structural changes and economic fluctuations in agriculture. It was assumed that a favorable economic situation in agriculture stimulates the growth in farmers' indebtedness to banks. Similarly, it was assumed that the process of increasing concentration within the agrarian structure and the increase in the technical equipment of labor and technical equipment of land would be factors conducive to the growth in farmers' credit debt. The research did not give a definite answer to the research thesis. A positive correlation between farmers' credit debt and economic fluctuations in agriculture was revealed, as well as the process of substitution of labor and land inputs by capital expenditures. Regression analysis showed that investment stimulus in agriculture is the stimulus of credit debt, while increased concentration within the agrarian structure and the improvement of the land/work relationship leads to a reduction in debt increases.
Cytowanie	Kata R. (2020) Zadłużenie rolników w Polsce w aspekcie przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 33-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s33.pdf

Autor	Katarzyna Łach
Tytuł	Efekt dźwigni finansowej a struktura źródeł finansowania przedsiębiorstw w Polsce w latach 2005-2018
Title	THE FINANCIAL LEVERAGE EFFECT AND THE SOURCES OF FINANCING FOR ENTERPRISES IN POLAND FROM 2005-2018
Słowa kluczowe	dźwignia finansowa, źródła finansowania, struktura kapitału.
Key words	financial leverage, sources of financing, capital structure
Abstrakt	Mechanizm dźwigni finansowej należy do podstawowych zagadnień zarządzania finansami przedsiębiorstwa, a dokładniej kształtowania struktury źródeł finansowania. Literatura poświęca temu zjawisku sporo uwagi, ale przede wszystkim od strony teoretycznej. Niewiele jest jednak badań empirycznych, w których zbadane by było czy mechanizm i efekt dźwigni finansowej jest znany i wykorzystywany przez praktyków. Celem niniejszego artykułu jest analiza racjonalności decyzji o stopniu zaangażowania kredytów i pożyczek w finansowaniu przedsiębiorstw z punktu widzenia efektu dźwigni finansowej. Analizą objęto lata 2005-2018, zbadano czy przedsiębiorstwa w Polsce miały możliwość wykorzystywania długu do zwiększania rentowności kapitałów własnych oraz sprawdzono czy decyzje o zaciąganiu kredytów i pożyczek były skorelowane z poziomem nadwyżki rentowności operacyjnej aktywów nad oprocentowaniem długu, co jest warunkiem pozytywnego efektu dźwigni finansowej. Wykazane zostało, że w większości badanych lat przedsiębiorstwa mogły podwyższać osiągane stopy zwrotu z kapitałów własnych poprzez zwiększanie udziału długu w finansowaniu, nie stwierdzono jednak, aby decyzje te były podejmowanie przy uwzględnianiu zjawiska i efektu dźwigni finansowej.
Abstract	The optimal structure of financing has been a frequent subject of research in corporate finance management for decades. Financial leverage and its effects are closely related to this topic. Thanks to the positive effect of financial leverage, a company may obtain a higher return on equity. The aim of this article is to present a practical approach to the financial leverage effect and to analyse whether decisions about the degree of credit and loans in the financing of enterprises were reasonable from the point of view of their impact on the return on equity. The analysis covered the years 2005-2018. The paper examines the question of whether enterprises in Poland had the opportunity to use debt to increase ROE. It also analyses whether decisions on the level of credit and loan within the capital structure were correlated with the level of the operating margin(s) of assets over the cost of debt, which is a requirement for a positive effect from financial leverage. It was shown that in the majority of the analysed years, enterprises could increase their return on equity by increasing their share of debt financing, but it was not known whether these decisions were made by taking into account the phenomenon and the leverage effect.
Cytowanie	Łach K. (2020) Efekt dźwigni finansowej a struktura źródeł finansowania przedsiębiorstw w Polsce w latach 2005-2018.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 82-94
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s82.pdf

Autor	Katarzyna Maj-Waśniowska, Katarzyna Stabryła-Chudzio
Tytuł	Wpływ wydatków budżetowych na zmniejszanie ubóstwa w Polsce
Title	IMPACT OF PUBLIC EXPENDITURE ON REDUCING POVERTY IN POLAND
Słowa kluczowe	polityka finansowa państwa, ubóstwo, wykluczenie społeczne, pomoc społeczna.
Key words	state financial policy, poverty, social exclusion, social assistance.
Abstrakt	Problem ubóstwa i wykluczenia społecznego stał się niezwykle ważny w następstwie kryzysu finansowego i gospodarczego z 2008 roku. Opracowanie koncentruje się na ocenie wdrażanych instytucjonalno-prawnych form pomocy w Polsce. Głównym celem opracowania jest identyfikacja rodzajów wydatków budżetowych związanych z analizowanym zagadnieniem i zbadanie zależności pomiędzy wydatkami z budżetu państwa na realizację zadań związanych z pomocą społeczną a zasięgiem ubóstwa w Polsce. W rezultacie przeprowadzonych badań z wykorzystaniem analizy statystycznej stwierdzono, że wzrost wydatków publicznych wpływa na poziom ubóstwa w Polsce zmniejszając jego zasięg. W ramach wniosków płynących z badań odnotowano, że liniowe zależności między wydatkami z budżetu państwa w działach dotyczących pomocy społecznej i rodziny a dwoma zmiennymi zależnymi będącymi wskaźnikami ubóstwa (skrajnego i relatywnego) są statystycznie istotne i są to zależności silne bądź umiarkowane.
Abstract	The problem of poverty and social exclusion has become extremely important in the wake of the financial and economic crisis of 2008. The study assesses the institutional and legal forms of social assistance that were implemented in Poland. The main objective of the study is to examine the dependence between state budget expenditures for the implementation of social assistance and the extent of poverty in Poland. As a result of the conducted research using statistical analysis, it was found that an increase in public expenditure influences the level of poverty in Poland, reducing its range. As part of the conclusions drawn from the research, it was noted that linear dependencies between expenditures from the state budget in the spheres of social and family policy, and two dependent variables that are indicators of poverty (extreme and relative), are statistically significant and have strong or moderate dependence.
Cytowanie	Maj-Waśniowska K., Stabryła-Chudzio K. (2020) Wpływ wydatków budżetowych na zmniejszanie ubóstwa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 95-112
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s95.pdf

Autor	Elżbieta Malinowska-Misiąg
Tytuł	DIVERSE ASPECTS OF LOCAL FISCAL CAPACITY – CASE STUDY OF POLAND
Title	Różne wymiary potencjału dochodowego jednostek samorządu terytorialnego – przykład Polski
Słowa kluczowe	fiscal capacity, fiscal effort, LGUs’ revenues, local disparities
Key words	potencjał dochodowy, wysiłek fiskalny, dochody JST, zróżnicowania lokalne.
Abstrakt	The structure of the financial system of local government units (LGUs) determines the efficiency of its operation and development opportunities. Such a system should take into account both appropriately assigned sources of its own revenues as well as properly estimated expenditure needs, and equalization transfers. This paper focuses on the revenue side, more precisely – on the fiscal capacity of local governments. The paper begins by analyzing the concept of fiscal capacity in foreign and Polish literature. Then, three different types of fiscal capacity are distinguished, which is justified by the different purposes for which such capacities can be used. The remainder of the paper presents the amounts of fiscal capacity of various types of Polish LGUs in 2010-2017. An attempt was also made to identify external factors affecting the amount of this capacity.
Abstract	Konstrukcja systemu finansowego jednostek samorządu terytorialnego (JST) determinuje efektywność jego funkcjonowania i możliwości rozwoju. Taki system powinien uwzględniać zarówno odpowiednio przypisane źródła dochodów własnych, jak i właściwie oszacowane potrzeby wydatkowe oraz transfery wyrównawcze. Artykuł koncentruje się na dochodach, a ściślej – na potencjale dochodowym samorządów lokalnych. Rozpoczyna go analiza pojęcia potencjału dochodowego w literaturze zagranicznej i polskiej. Następnie rozróżniono trzy różne kategorie potencjału dochodowego, co jest uzasadnione różnymi celami, dla których potencjał może być wykorzystywany. W dalszej części artykułu przedstawiono wielkości potencjału dochodowego różnych rodzajów JST w Polsce w latach 2010–2017. Podjęto również próbę zidentyfikowania czynników zewnętrznych wpływających na wielkość potencjału.
Cytowanie	Malinowska-Misiąg E. (2020) DIVERSE ASPECTS OF LOCAL FISCAL CAPACITY – CASE STUDY OF POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 113-122
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s113.pdf

Autor	Katarzyna Mikołajczyk
Tytuł	Zmienność struktury wydatków publicznych: analiza porównawcza dla krajów Europy środkowo-wschodniej
Title	Variability of public expenditure structures: comparative analysis for Central and East European countries
Słowa kluczowe	wydatki publiczne, klasyfikacja COFOG, struktura wydatków publicznych, Europa Środkowo-Wschodnia.
Key words	public spending, COFOG, public expenditure structure, Central and Eastern Europe
Abstrakt	W artykule przedstawiono analizę porównawczą zmienności struktury wydatków publicznych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w okresie 1995-2017. W tym celu zbudowano dwa wskaźniki zmienności, jeden odzwierciedlający zmienność struktury wydatków, drugi zaś zmienność poszczególnych kategorii wydatków. Powyższe wskaźniki pozwoliły na weryfikację hipotezy badawczej, że najsilniejsze zmiany struktury wydatków następują w okresach osłabienia gospodarczego i dotyczą szczególnie kategorii wydatkowych mających bezpośredni wpływ na gospodarkę. W krajach Europy Środkowo-Wschodniej największą zmienność struktury wydatków wykazały kraje o najniższym poziomie wydatków publicznych w relacji do PKB, co potwierdza, że mały budżet wymusza jego racjonalizację. Z kolei największą stabilnością struktury wydatków w badanym okresie wyróżniła się Polska, co można wiązać z najbardziej wyrównanym wzrostem i uniknięciem recesji gospodarczej. Grupą wydatków, która była najbardziej aktywnie kształtowana, zarówno w starych jak i nowych krajach członkowskich UE, były wydatki na sprawy gospodarcze.
Abstract	The article presents a comparative analysis of the variability of public expenditure structures in Central and East European countries in the period 1995-2017. To measure the volatility, two indicators were proposed: one reflecting the variability of the expenditure structures, and the other reflecting the variability of each expenditure category. The above indicators allowed verification of the research hypothesis that the strongest changes in the structure of public spending occur in periods of economic recession and concern, in particular, expenditure categories having a direct impact on the economy. In the countries of Central and Eastern Europe, the largest variability in expenditure structure was demonstrated by countries with the lowest level of public expenditure in relation to GDP, which confirms that a small budget enforces its rationalization. In turn, the highest stability of the expenditure structure in the analyzed period was found in Poland, which may be associated with its smooth growth and subsequent avoidance of the economic recession. The group of expenditures that was most actively changed, both in the old and new EU member states, were expenditures on economic affairs.
Cytowanie	Mikołajczyk K. (2020) Zmienność struktury wydatków publicznych: analiza porównawcza dla krajów Europy środkowo-wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 134-145
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s134.pdf

Autor	Piotr Sołtyk
Tytuł	IMPACT OF SUBSIDIES ON THE FINANCIAL POSITION OF LOCAL GOVERNMENT BUDGETARY ESTABLISHMENTS IN POLAND
Title	Wpływ dotacji na sytuację finansową samorządowych zakładów budżetowych w Polsce
Słowa kluczowe	local government, budgetary establishment, subsidy, revenues, budget of local government, costs of budgetary establishments
Key words	samorząd lokalny, budżet, dotacja, przychody, budżet samorządu, koszty zakładów budżetowych.
Abstrakt	The article presents an assessment of the impact of subsidies received from the budget of a local government unit on the financial situation of local government budgetary establishments in Poland. As a result of the change in the financial law in 2009, budgetary establishments operate only at the local government level. Despite the fact that legislators decided that the sphere of tasks of budgetary establishments is strictly defined in the law, it is justified to assess the impact of the subjective subsidy transferred from the local government budget on the generated revenues. The article verifies the hypothesis, that the amount of the subsidy depends on the generated revenues. The hypothesis was verified using Pearson’s linear correlation coefficient vector and Kruskal-Wallis analysis of variance. All analyses were performed with the Statistica v.12 package.
Abstract	Artykuł sprowadza się do oceny wpływu dotacji otrzymanych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego na sytuację finansową samorządowych instytucji budżetowych w Polsce. W wyniku zmiany prawa finansowego w 2009 r. Zakłady budżetowe działają wyłącznie na poziomie samorządu terytorialnego. Pomimo faktu, że ustawodawcy zdecydowali, że sfera zadań zakładów budżetowych jest ściśle określona w prawie, uzasadniona jest ocena wpływu subiektywnej subwencji przekazywanej z budżetu samorządu terytorialnego na generowane przychody. Artykuł weryfikuje hipotezę, zgodnie z którą kwota dotacji zależy od generowanych przychodów. Hipotezę zweryfikowano za pomocą wektora współczynnika korelacji liniowej Pearsona i analizy wariancji Kruskala-Wallisa. Wszystkie analizy przeprowadzono z pakietem Statistica v.12.
Cytowanie	Sołtyk P. (2020) IMPACT OF SUBSIDIES ON THE FINANCIAL POSITION OF LOCAL GOVERNMENT BUDGETARY ESTABLISHMENTS IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 156-167
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s156.pdf

Autor	Kamila Stańczak-Strumiłło
Tytuł	Instytucjonalne wykluczenie emerytalne w wąskim ujęciu jako rodzaj wykluczenia finansowego w Polsce
Title	INSTITUTIONAL PENSION EXCLUSION AS A NARROW APPROACH TO A TYPE OF FINANCIAL EXCLUSION IN POLAND
Słowa kluczowe	wykluczenie finansowe, wykluczenie emerytalne, dobrowolne programy emerytalne.
Key words	financial exclusion, pension exclusion, voluntary pension plans.
Abstrakt	Problematyka wykluczenia finansowego stanowi istotny obszar badań we współczesnej nauce finansów głownie ze względu na poważne skutki jakie zjawisko to implikuje zarówno w makro (dla gospodarki, sektora finansowego), jak i mikro skali (dla konsumentów usług finansowych). Obserwując zmiany w demografii (wydłużanie się życia, starzenie społeczeństw) oraz spadek prognozowanych stóp zastąpienia w bazowych systemach emerytalnych szczególnego znaczenia nabiera kategoria wykluczenia emerytalnego, polegająca na ograniczonym dostępie jednostek do produktów emerytalnych. Celem artykułu jest określenie istoty i miary wykluczenia emerytalnego oraz próba kwantyfikacji tego zjawiska w Polsce w latach 2006-2017. O oryginalności opracowania stanowi autorska definicja instytucjonalnego wykluczenia emerytalnego w szerokim i wąskim ujęciu, a także podjęta próba pomiaru instytucjonalnego wykluczenia emerytalnego w wąskim ujęciu obejmująca analizę zmian liczby uczestników dobrowolnych programów emerytalnych, wskaźników penetracji poszczególnych programów emerytalnych, oraz odsetka osób aktywnych ekonomicznie, nie korzystających z produktów emerytalnych.
Abstract	The issue of financial exclusion is an important area of research in modern finance science, mainly due to the serious effects that this phenomenon implies in both the macro (for the economy and the financial sector) and micro scale (for consumers of financial services). Observing changes in demography (increasing life expectancy, aging of societies) and a drop in forecasted replacement rates in basic pension systems, the category of pension exclusion, which involves limited access of individuals to pension products, is of particular importance. The purpose of this paper is to determine the nature and measure of pension exclusion and attempt to quantify this phenomenon in Poland in the years 2006-2017. The originality of the study is the author’s definition of institutional pension exclusion in both a broad and narrow perspective, as well as the attempt to measure institutional retirement exclusion in specific avenues, including: the analysis of changes in the number of voluntary pension scheme participants, penetration rates for individual pension programs and the percentage of economically active people not using pension products.
Cytowanie	Stańczak-Strumiłło K. (2020) Instytucjonalne wykluczenie emerytalne w wąskim ujęciu jako rodzaj wykluczenia finansowego w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 168-179
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s168.pdf

Autor	Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka
Tytuł	Factors determining the tendency of rural households in Central Pomerania to save – PILOT study results
Title	Czynniki determinujące skłonność wiejskich gospodarstw domowych Pomorza Środkowego do oszczędzania - wyniki badania pilotażowego
Słowa kluczowe	rural household, propensity to save, income, Central Pomerania, Poland.
Key words	wiejskie gospodarstwo domowe, skłonność do oszczędzania, dochód, Pomorze Środkowe, Polska.
Abstrakt	The aim of this research is to identify factors affecting the propensity of rural households to save, on the example of 100 entities in Central Pomerania, based on pilot studies (direct questionnaire technique) using the logistic regression model. The study assumes that the dependent variable is the occurrence of savings in the household in 2018. The selection of independent variables for the logistic regression model was made on the basis of literature studies. The results of the analysis confirmed that statistically significant parameters for the variables were: average monthly net income per one person in the household, diversification of the income sources and the share of expenses on food and non-alcoholic beverages in total household consumption expenditure. The first two parameters increase the probability of saving by rural households of Central Pomerania. The last of these parameters reduces the chance of deferring consumption through savings.
Abstract	Celem badań jest identyfikacja czynników wpływających na skłonność do oszczędzania wiejskich gospodarstw domowych na przykładzie 100 podmiotów na terenie Pomorza Środkowego, w oparciu o wykonane badania pilotażowe (technika ankiety bezpośredniej), przy zastosowaniu modelu regresji logistycznej. W badaniu przyjęto, iż zmienną zależną jest występowanie oszczędności w gospodarstwie domowym w 2018 roku. Doboru zmiennych niezależnych do budowy modelu regresji logistycznej dokonano na podstawie przeprowadzonych studiów literaturowych. Wyniki analiz potwierdziły, iż statystycznie istotnymi parametrami przy zmiennych okazały się: przeciętny miesięczny dochód netto na jedną osobę w gospodarstwie domowym, dywersyfikacja źródeł utrzymania oraz udział wydatków na żywność i napoje bezalkoholowe w wydatkach konsumpcyjnych ogółem gospodarstwa domowego. Dwa pierwsze parametry zwiększają prawdopodobieństwo oszczędzania przez wiejskie gospodarstw domowe Pomorza Środkowego. Ostatni z wymienionych parametrów zmniejsza szansę na odroczenie konsumpcji w czasie w drodze oszczędności.
Cytowanie	Strzelecka A., Zawadzka D. (2020) Factors determining the tendency of rural households in Central Pomerania to save – PILOT study results.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 180-190
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s180.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	TRENDS IN BEHAVIOUR OF MODERN FOOD CONSUMERS IN POLAND
Title	Tendencje w zachowaniach współczesnych konsumentów żywności
Słowa kluczowe	consumption behaviour, conditions for consumption, food, food consumption, household.
Key words	zachowania konsumpcyjne, uwarunkowania konsumpcji, żywność, konsumpcja żywności, gospodarstwo domowe.
Abstrakt	The aim of the paper is to present the changes in the level and structure of food consumption in Poland during 2013-2017 from a macro and micro-economic perspective, based on CSO (Central Statistical Office) data gathered from national accounts and household budgets. Analysis of the data showed that in an improved economic climate and significantly improved income situation households changed their preferences both in terms of the amount of food consumed as well as in the structure of consumption. Real expenditure on food increased despite reduced volume in consumption, with more eating out and less self-catering. The increase in the share of highly processed foods and more expensive products in the basket of foods contributed to the stabilisation of the share of expenditure on food as part of total household expenditure.
Abstract	Celem artykułu jest przedstawienie zmian poziomu i struktury konsumpcji żywności w latach 2013–2017 z perspektywy makro- i mikroekonomii w oparciu o dane GUS zebrane z rachunków narodowych i budżetów gospodarstw domowych. Analiza danych wykazała, że w lepszej sytuacji gospodarczej i znacznie lepszej sytuacji dochodowej gospodarstwa domowe zmieniły swoje preferencje zarówno pod względem ilości spożywanej żywności, jak i struktury konsumpcji. Realne wydatki na żywność wzrosły pomimo zmniejszonej ilości konsumpcji, z większą ilością jedzenia i mniejszą wyżywieniem we własnym zakresie. Wzrost udziału wysoko przetworzonej żywności i droższych produktów w koszyku żywności przyczynił się do stabilizacji udziału wydatków na żywność w ramach całkowitych wydatków gospodarstw domowych. Realne wydatki na żywność wzrosły pomimo zmniejszonej ilości konsumpcji, z większą ilością jedzenia i mniejszą wyżywieniem we własnym zakresie. Wzrost udziału wysoko przetworzonej żywności i droższych produktów w koszyku żywności przyczynił się do stabilizacji udziału wydatków na żywność w ramach całkowitych wydatków gospodarstw domowych.
Cytowanie	Świetlik K. (2020) TRENDS IN BEHAVIOUR OF MODERN FOOD CONSUMERS IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 191-207
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s191.pdf

Autor	Cezary Szydłowski
Tytuł	AUDIT OF INCOME FROM LOCAL FEES IN SELECTED COMMUNES OF THE POMERANIAN PROVINCE IN POLAND
Title	Audyt dochodów z tytułu opłaty miejscowej w wybranych gminach województwa pomorskiego w Polsce
Słowa kluczowe	audit, budget revenues, local tax, climate fee, public sector, local government.
Key words	audyt, dochody budżetowe, opłata miejscowa, opłata klimatyczna, sektor publiczny, samorząd terytorialny.
Abstrakt	The article presents the importance of auditing the assessment of a commune's budget revenues for tourist fees (local fee or spa fee) as a tool enabling its increase by the commune authorized to impose it. The purpose of this article is to present on the basis of selected coastal municipalities of the Pomeranian Voivodeship in Poland, the role and significance of the audit of the assessment of income to the municipal budget in terms of local and spa fees. The article uses case study, analytical method, inference method and document examination method as the research methodology. The source materials for the analysis were documents made available on the pages of the Public Information Bulletin by the assessed local government units from the Pomeranian Voivodeship (reports on the implementation of the budget and Rb-27s reports containing information on revenue for the year). The local and spa fees constitute a small share in the total income of the budgets of the surveyed municipalities. The key factor improving the revenues of municipalities from local and spa fees is the improvement of their collection system. The risk of inefficient collection of fees by those who collect them from tourists is a threat to effective collection of the fees. Therefore, individual communes should improve the supervision system and control of toll collection by hotel service providers.
Abstract	Artykuł przedstawia znaczenie audytu oceny dochodów do budżetu gminy z tytułu opłat turystycznych (opłaty miejscowej lub opłaty uzdrowiskowej) jako narzędzia umożliwiającego zwiększanie jego poboru przez gminę uprawnioną do jej nakładania. Głównym celem artykułu było ustalenie jaki poziom dochodów budżetowych nadmorskich gmin województwa pomorskiego w Polsce stanowią wpływy z opłaty miejscowej i uzdrowiskowej. W artykule jako metodę badawczą wykorzystano studium przypadku, metodę analityczną, metodę wnioskowania oraz metodę badania dokumentów. Ocenie poddano wybrane nadmorskie samorządy miejskie oraz wiejskie województwa pomorskiego w Polsce. Materiał źródłowy do analizy stanowiły sprawozdania z realizacji budżetu oraz sprawozdania Rb-27s zawierające informacje o dochodach za dany rok. Przeprowadzone badania uwidoczniły, że dochody z opłaty miejscowej i uzdrowiskowej stanowią niewielki udział w budżecie poszczególnych gmin. Kluczowym czynnikiem wpływającym na poprawę dochodów gmin z tytułu opłat miejscowych i uzdrowiskowych jest usprawnienie systemu ich poboru.
Cytowanie	Szydłowski C. (2020) AUDIT OF INCOME FROM LOCAL FEES IN SELECTED COMMUNES OF THE POMERANIAN PROVINCE IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 208-221
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s208.pdf

Autor	Piotr Gabryjończyk, Jan Zawadka
Tytuł	The importance and popularity of tourism among disabled people in Poland
Title
Słowa kluczowe	tourism, tourist activity, people with disabilities, disabled people
Key words
Abstrakt	The aim of the study is to show the importance and popularity of tourism (including tourism behavior, expectations and preferences) among people with disabilities. The study was conducted at the beginning of 2018 on a sample of 434 disabled people with an appropriate medical certificate using a survey technique. Domestic trips, especially short-term ones, were the most popular. The respondents most often made one or two trips a year, the purpose of which was mainly leisure and sightseeing. The determinant of the selection of a specific offer was mainly the price. Coastal and mountain destinations were the most popular, and the respondents most often spent time walking and socializing.
Abstract
Cytowanie	Gabryjończyk P., Zawadka J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2020_n13_s151.pdf

Autor	Paweł Buchowski
Tytuł	Ocena racjonalności działań inwestycyjnych w powiecie suwalskim w ramach wsparcia młodych rolników
Title	Evaluation of Machinery Investment Decisions Undertaken by Young Farmers in Poland’s Suwalki County
Słowa kluczowe	młodzi rolnicy, inwestycje, racjonalność
Key words	young farmers, investment, reasonableness
Abstrakt	Celem badań była ocena racjonalności doboru maszyn w ramach działań inwestycyjnych podejmowanych przez młodych rolników. Analizie poddano wyposażenie techniczne 54 losowo wybranych gospodarstw, których właściciele uzyskali wsparcie w ramach działań „Ułatwianie startu młodym rolnikom” lub „Premie dla młodych rolników”. Z przeprowadzonych rozważań wynika, że prawie połowa zakupów wozów asenizacyjnych była nieracjonalna pod względem ekonomicznym. Bardziej racjonalne pod względem organizacyjnym i technologicznym były inwestycje w ciągniki rolnicze i kosiarki dyskowe.
Abstract	The aim of the research was to evaluate the rationality of machinery selection within the framework of investment operations undertaken by young farmers. Technical equipment of 54 randomly selected farms, whose owners received support under the measures "Facilitating start-ups of young farmers" or "Bonuses for young farmers", was analysed. The conducted analyses show that almost half of the purchases of slurry tankers was economically unreasonable. Investments in agricultural tractors and disc mowers were more rational in terms of organisation and technology.
Cytowanie	Buchowski P. (2020) Ocena racjonalności działań inwestycyjnych w powiecie suwalskim w ramach wsparcia młodych rolników.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 16-25
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s16.pdf