Samodzielność finansowa małych gmin województwa lubelskiego i jej znaczenie dla ich stabilności finansowej

Słowa kluczowe

samodzielność finansowa stabilność finansowa analiza wskaźnikowa jednostka samorządu terytorialnego

Key words

financial independence financial stability ratio analysis local government unit

JEL Classification

R51 H72

Streszczenie

Celem opracowania było ustalenie poziomu samodzielności finansowej 81 małych gmin województwa lubelskiego (do 5 tys. mieszkańców) oraz ocena jej znaczenia dla stabilności finansowej tych jednostek. Zastosowano następujące metody: analizę piśmiennictwa, analizę wskaźnikową oraz sondaż diagnostyczny. Do analizy przyjęto dane finansowe z lat 2017-2021. W badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród zarządzających małymi gminami wzięło udział 69 wójtów. Ustalono, że w opinii włodarzy potencjał dochodowy i samodzielność finansowa stanowią ważny czynnik wpływający na stabilność finansową małych gmin, a ich niski poziom stanowi zagrożenie dla wspomnianej stabilności. Wykorzystano trzy wskaźniki służące ocenie samodzielności finansowej. Z przeprowadzonych analiz wynika, że małe gminy charakteryzował niski poziom samodzielności dochodowej i duże uzależnienie od dochodów transferowych przekazywanych z budżetu państwa, co widoczne jest w osiągniętej wartości wskaźnika samodzielności wydatkowej.

Abstract

The aim of the study was to determine the level of financial independence of 81 small communes of Poland’s Lubelskie Voivodship (up to 5,000 inhabitants per commune) and to assess its significance for their financial stability. The following methods were used: literature analysis, ratio analysis and diagnostic survey. Financial data from 2017-2021 was adopted for the analysis. 69 heads of communes participated in the conducted survey. It was established that in the opinionof these leaders, income potential and financial independence are important factors affecting the financial stability of small communes, and their low level poses a threat to this stability. Three ratios were used to assess financial independence. The analyses showed that small communes were characterized by a low level of income independence and a high dependence on revenues transferred from the state budget, which is evident in the value of the expenditure independenceratio achieved.