1. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2017 |
|
Wicki L. Poziom i zakres wsparcia upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w ramach działań Agencji Rynku Rolnego
Autor | Ludwik Wicki |
Tytuł | Poziom i zakres wsparcia upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w ramach działań Agencji Rynku Rolnego |
Title | THE LEVEL AND SCOPE OF SUPPORT OF BIOLOGICAL PROGRESS DISSEMINATION IN CROP PRODUCTION IN POLAND WITHIN THE MEASURES OF AGRICULTURAL MARKET AGENCY |
Słowa kluczowe | nasiona kwalifikowane, postęp biologiczny, pomoc de minimis, upowszechnianie postępu, wsparcie rolnictwa |
Key words | biological progress, certified seeds, de minimis aid, progress dissemination, support of agriculture |
Abstrakt | Wzrost produktywności roślin jest uzyskiwany głównie poprzez postęp w hodowli odmian. Z tego powodu wykorzystanie nasion kwalifikowanych w produkcji jest bardzo ważne, a realizowany program ma doprowadzić wyższego poziomu zużycia nasion kwalifikowanych. Celem opracowania jest ocena poziomu i zakresu wsparcia upowszechniania kwalifikowanego materiału siewnego w Polsce w ramach działania Agencji Rynku Rolnego oraz określenie przestrzennego jego zróżnicowania. Analizą objęto cały okres realizacji działania, czyli lata 2007-2016. Stwierdzono, że wsparcie do obejmowało prawie całą podaż kwalifikowanego ziarna zbóż oraz sadzeniaków ziemniaka w Polsce i dotyczyło około ponad 1 mln ha rocznie, w tym średnio 14% powierzchni zasiewów zbóż i 10% powierzchni produkcji ziemniaków. Korzystanie z programu było silnie zróżnicowane regionalnie. W regionach o wyższym poziomie rozwoju rolnictwa objęto nim ponad 10% gospodarstw i 20% powierzchni zasiewów. W regionach ze słabym i rozdrobnionym rolnictwem było to tylko 1% gospodarstw i około 4% powierzchni zasiewów. Zainteresowanie wdrażaniem postępu biologicznego w warunkach rozdrobnionego rolnictwa utrzymuje się na niskim poziomie, a oferowane wsparcie nie było skuteczne. |
Abstract | It is generally accepted that the increase in plant productivity is mainly achieved through the varietal progress. For this reason, the use of certified seed is very important, and the program is expected to lead to a higher level of use of certified seeds in Polish agriculture. The aim of the study is to evaluate the level and scope of support for the dissemination of certified seed use in Poland within the measure of Agricultural Market Agency and to define its spatial differentiation. The analysis covered years 2007-2016, i.e. whole period of this measure realization. It was found that support was indirectly provided for the whole sale of certified seed in Poland and covered around 1 million ha per year. It covered 14% of cereal production area and 1% of potato production area. The use of the program was strongly differentiated regionally. In regions with a high level of agriculture, more than 10% of farmers applied for support under the program and over 20% of the production area were supported. In regions with fragmented agriculture, it was only 1% of farmers and about 4% of sown area. Interest of the biological progress implementation in the conditions of fragmented agriculture was low and the support offered has not been effective for small farms. |
Cytowanie | Wicki L. (2017) Poziom i zakres wsparcia upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w ramach działań Agencji Rynku Rolnego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 259-271 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2017_n67_s259.pdf |
|
|
2. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Wicki L. Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce
Autor | Ludwik Wicki |
Tytuł | Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce |
Title | The level of use of biological progress in plant production in Poland and its spatial differentiation |
Słowa kluczowe | postęp biologiczny, nasiona kwalifikowane, produkcja roślinna, zróżnicowanie regionalne rolnictwa |
Key words | biological progress, certified seed, plant production, spatial differentiation of agriculture |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie poziomu wykorzystywania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce. Badania przeprowadzono dla 2009 r. i obejmowały 95% powierzchni zasiewów w Polsce. Stwierdzono, że materiał kwalifikowany odmian populacyjnych i hybrydowych był wykorzystywany na 22% powierzchni zasiewów w Polsce. Przy założeniu wymiany ziarna zbóż i sadzeniaków ziemniaka co 2 lata było to 29%, co 3 lata – 37%, a co 4 lata – 42%. Wykorzystanie nośników postępu biologicznego w produkcji roślinnej było najwyższe w 6 w południowo-zachodniej Polsce – przekraczało tam 30%. Mniej niż 15% udziału kwalifikatów w zasiewach było obserwowany w województwach: mazowieckim, lubelskim, małopolskim i podkarpackim. Ograniczenia wzrostu produkcyjności nie są więc związane tylko ze zbyt niskim zakresem wykorzystania postępu biologicznego, lecz mogą zależeć od intensywności i technologii produkcji, a także jej skali. |
Abstract | The paper aims to analyze the level of utilization of biological progress in crop production in Poland. It shows that certified seeds were used on 22% of sowing area. It is more than observed for cereals separately (9%). If using of farm saved seeds for cereals and potato for 3 years were assumed, the share of sowing area with utilizing of modern biological assets are counted on 42%. Additionally the results indicate that the level of utilization of biological progress is strongly differentiated across provinces. In west and central provinces it was more than 20% whereas in east ones slightly over 10%. Thus the biological progress utilization in plant production in Poland is still on moderate level, but it can be counted as sufficient for at least 6 south-west and west provinces of Poland. |
Cytowanie | Wicki L. (2010) Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 221-229 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s221.pdf |
|
|
3. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Wicki L. Procesy koncentracji w hodowli roślin w Polsce
Autor | Ludwik Wicki |
Tytuł | Procesy koncentracji w hodowli roślin w Polsce |
Title | Concentration changes on seed market in Poland |
Słowa kluczowe | koncentracja hodowli roślin, koncentracja odmian, współczynnik Giniego, C4, HHI |
Key words | words: plant breeding concentration, varieties concentration, Gini coefficient, C4, HHI |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie stopnia koncentracji na polskim rynku nasiennym. Posłużono się wskaźnikami koncentracji CRn, HHI oraz Giniego. Analizą objęto okres 1994-2008. Stwierdzono, że konkurencja na rynku nasiennym wzrasta ze względu na rosnąca liczbę odmian w doborze, ale zmiany w koncentracji uwzględniające udziały odmian w rynku były małe. Poziom koncentracji polskiego rynku nasiennego według gatunków uwzględniający udziały poszczególnych hodowców także malał, ale w polskiej hodowli roślin zachodziły procesy koncentracji, które doprowadziły do dominacji pojedynczych firm w hodowli określonego gatunku. Wzrost konkurencji na rynku wiązał się więc z koncentracją i specjalizacją w polskiej hodowli roślin. Mimo to udział polskich firm w rynku malał ze względu na znaczne ograniczenie popytu na nasiona. |
Abstract | This paper presents results of estimates of concentration changes on Polish seed market in 1994- 2008. Series of CR4, Herfindahl and Gini indices were employed to ascertain the level of concentration. The results gained shows that the concentration was significantly lower for important agricultural species such as wheat, barley and potato. For other crops concentration level do not decrease significantly in spite of that the number of varieties rose twice during last 15 years. The concentration of the breeders also lower significantly, but only in important agricultural species. In Polish breeding sector it was observed that it becoming be strongly concentrated in last years, with two dominating breeders groups. Though concentration in Polish breeding sector is much higher, the economic strength of the Polish breeders weakened because of limitation of certified seed use in Polish agriculture and competition of foreign breeders. |
Cytowanie | Wicki L. (2009) Procesy koncentracji w hodowli roślin w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 28-40 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s28.pdf |
|
|
4. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Wicki L. Zmiany w zużyciu nasion kwalifikowanych w Polsce
Autor | Ludwik Wicki |
Tytuł | Zmiany w zużyciu nasion kwalifikowanych w Polsce |
Title | Changes in utilization of certified seeds in Poland |
Słowa kluczowe | postęp biologiczny, hodowla roślin, nasiona kwalifikowane, zróżnicowanie przestrzenne zużycia nasion kwalifikowanych |
Key words | biological progress, plant breeding, certified seed, seed, spatial differentiation of certified seed using |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie zmian w zużyciu nasion kwalifikowanych w produkcji roślinnej w Polsce. Stwierdzono, że zużycie nasion kwalifikowanych w Polsce zmniejszało się o 10% średniorocznie w okresie 1995-2008. Było ono w Polsce najniższe spośród obserwowanego w krajach Unii Europejskiej, gdzie udział kwalifikowanych nasion w zużywanym materiale siewnym wynosi średnio 55% dla zbóż. W Polsce było to w 2008 r. zaledwie 10% dla zbóż i 4% dla ziemniaków. Występowały także znaczne różnice regionalne w stosowaniu kwalifikatów. Najmniej zużywano ich w województwach wschodnich i południowo-wschodnich, najwięcej w zachodnich i północnych. Średni okres wymiany nasion zbóż wahał się od 4 do 40 lat w zależności od województwa. Wykorzystanie postępu biologicznego w produkcji roślinnej wciąż nie jest i nie może być czynnikiem decydującym o wydajności polskiego rolnictwa. |
Abstract | The paper aims to analyze changes that took place in utilization of certified seeds in Poland. It shows that consumption of certified seeds decreased by 10% in average in the period 1995-2008. It was the lowest comparing to the EU average, which amounts to 55%, and in Poland showed only 10% for grains and 4% for potatoes. Additionally the results indicate that the consumption of certified seeds in Poland is continuously decreasing. The regional diversity of the consumption could be also observed. The lowest utilization of certified seeds is observed in eastern and south-eastern provinces, while the highest in northern and western ones. The average replacement period for seeds of grains amounts from 4 to 40 years depending on the province. Thus the biological progress utilization in plant production in Poland is still not and could not be the main factor influencing the efficiency of Polish agriculture. |
Cytowanie | Wicki L. (2009) Zmiany w zużyciu nasion kwalifikowanych w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 226-237 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s226.pdf |
|
|
5. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2008 |
|
Marciniak K. Stan polskiej hodowli roślin w roku 2008
Autor | Karol Marciniak |
Tytuł | Stan polskiej hodowli roślin w roku 2008 |
Title | STATE OF THE ART OF POLISH PLANT BREEDING IN THE YEAR 2008 |
Słowa kluczowe | hodowla roślin, wyłączne prawo, opłaty licencyjne, odstępstwo rolne, badania na rzecz hodowli roślin |
Key words | plant breeding, plant breeder’s rights, royalties, farmer’s exemption, plant breeding research |
Abstrakt | Krajowa hodowla roślin jest ciągle państwowa i w związku z zaprzestaniem dotowania staje przed bardzo trudnym wyzwaniem utrzymania się na rynku i dalszego rozwoju. Dodatkowo sytuację pogarsza fakt, że rynek nasion kwalifikowanych w Polsce jest niezwykle mały, a ponadto znacząco zwiększa się konkurencja ze strony podmiotów zagranicznych. Państwowe instytuty badawcze zajmujące się nauką dla hodowli roślin same lub we własnych spółkach prowadzą komercyjną działalność hodowlaną, konkurując z branżą, której powinny być zapleczem. Mimo tych trudności istniejący jeszcze obecnie potencjał hodowlany jest zdolny do tworzenia odmian w większości gatunków, będących w stanie konkurować z odmianami zagranicznymi. Malejąca pozycja rynkowa wynika najczęściej z zaniedba ń marketingowych. Niewielki rynek nasion nie zapewni jednak wystarczających środków dla utrzymania obecnie istniejącego potencjału hodowlanego . niezbędna jest konsolidacja niektórych programów hodowlanych i/lub przedsięwzięć marketingowych. Konieczne działania to utrzymanie mechanizmu dopłat do nasion .de minimis., umacnianie prawa własności do odmiany, skuteczniejsze przeciwdziałanie nielegalnemu handlowi nasion, przesunięcie spółek hodowlanych z instytutów badawczych do ANR celem dalszej konsolidacji i prywatyzacji oraz zapewnienie rosnących nakładów na projekty badawcze na rzecz hodowli roślin. |
Abstract | State owned domestic plant breeding is facing free market reality after the public support come to a full stop. Nowadays, the usage of certified seed exchange is extremely low, illegal seed market is common and the competition from foreign breeders grows up every year. Moreover, the state research institutes compete in commercial breeding with the branch they are expected to create new knowledge and germplasm for. Despite this national breeders are still able to develop competitive varieties in majority of the crops. However essential changes must be introduced to maintain and develop domestic plant breeding: consolidation of the state owned breeding enterprises in one hand and then careful privatization, maintaining the .de minimis. support for seeds, strengthening Plant Breeder’s Rights, intensification of the marketing and promotion and increased investment in plant breeding research. |
Cytowanie | Marciniak K. (2008) Stan polskiej hodowli roślin w roku 2008.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 166-173 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2008_n1_s166.pdf |
|
|
6. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2008 |
|
Wicki L. Produkcyjne i ekonomiczne efekty stosowania kwalifikowanego materiału siewnego w produkcji zbóż jarych i ziemniaków
Autor | Ludwik Wicki |
Tytuł | Produkcyjne i ekonomiczne efekty stosowania kwalifikowanego materiału siewnego w produkcji zbóż jarych i ziemniaków |
Title | The influence of using of certified seed on production and economics of spring cereals and potato production in Poland |
Słowa kluczowe | produkcja zbóż, postęp techniczny w rolnictwie, postęp biologiczny, opłacalność produkcji, technologia produkcji |
Key words | cereals production, technical progress in agriculture, biological progress, production profitability, production technology |
Abstrakt | Celem badań była ocena wpływu stosowania kwalifikowanego materiału siewnego zbóż jarych i ziemniaków na plony i wyniki ekonomiczne produkcji. Analizę przeprowadzono na podstawie informacji o nakładach i produkcji zebranych na poziomie pojedynczych pól w postaci 28 tys. kart w latach 1986-2003 z około 500 gospodarstw prowadzących rachunkowość dla IERiGŻ. Stwierdzono, że na plantacjach, na których stosowano kwalifikowany materiał siewny lub sadzeniakowy uzyskiwano plony o 15-20% wyższe (o około 5 dt/ha). Wyniki ekonomiczne produkcji były jednak niższe o 3-10%. |
Abstract | This paper aims to present the influence of using the certified seed on production and economic results of spring cereals and potato in Poland. The research was conducted based on field data collected in agricultural farms in the period 1986-2003. There were over 28 thousand of field observation from about 500 farms. The researches show that significantly higher yields were gained when the certified seed were used for sowing or planting. The differences in yields were about was about 15-20%. It was also ascertained that using the certified seed was negatively correlated to economic gross margin gained from cereals and potato production. The latter results coming from some differences in volume of inputs needed if one want to explore new varieties potential. Positive economic results of certified seed using can be reached only in case of advanced technology and precision agriculture implementation. |
Cytowanie | Wicki L. (2008) Produkcyjne i ekonomiczne efekty stosowania kwalifikowanego materiału siewnego w produkcji zbóż jarych i ziemniaków.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 48-59 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2008_n2_s48.pdf |
|
|
7. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2007 |
|
Wicki L. Wpływ postępu biologicznego na plonowanie i ekonomikę produkcji zbóż ozimych
Autor | Ludwik Wicki |
Tytuł | Wpływ postępu biologicznego na plonowanie i ekonomikę produkcji zbóż ozimych |
Title | How the biological progress influence on yields and economics in cereals production |
Słowa kluczowe | postęp biologiczny, produkcja zbóż, ekonomika postępu technicznego |
Key words | biological progress, cereals production, technical progress economics |
Abstrakt | Celem badań było określenie wpływu stosowania nośników postępu biologicznego na plony i efektywność produkcji zbóż. Wykorzystano dane zebrane w latach 1986- 2003 dla pól w gospodarstwach rolniczych. Stwierdzono, że stosowanie kwalifikowanych nasion wiązało się ze zwiększaniem nakładów pozostałych środków produkcji i pozwalało na uzyskiwane wyższych plonów. Wpływ stosowania postępu biologicznego na poziom plonów wzrastał w kolejnych latach i w okresie 1998-2003 przyczyniał się do wzrostu plonów o 5% dla żyta i 9% dla pszenicy ozimej w stosunku do produkcji bez użycia kwalifikatów. Wprowadzanie postępu biologicznego pozwalało na osiąganie wyższych nadwyżek przychodów nad kosztami, chociaż koszt wytworzenia jednostki produktu był wyższy. Stwierdzono, że opłacalność stosowania postępu biologicznego szybko wzrasta w przypadku polepszenia się relacji cenowych. |
Abstract | The aim of the paper was to determinate how implementation of biological progress influences cereals yields and cereals production economics in Poland. Data from agricultural farms were collected for the period 1986-2003. It was ascertained that utilization certified seeds of modern varieties was strictly relate to higher inputs of artificial fertilizers and pesticides. It also allowed to reach considerable higher yields, from 5 for rye to 9 percent for wheat. Certified seeds allowed to reach higher economic surpluses per hectare, although unit production cost was higher. Profitability of application of biological progress grow faster in case of better price relations. |
Cytowanie | Wicki L. (2007) Wpływ postępu biologicznego na plonowanie i ekonomikę produkcji zbóż ozimych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 1: 74-85 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2007_n1_s74.pdf |
|
|