221. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Zalewski A. Sezonowość cen środków ochrony roślin w wybranych krajach Unii Europejskiej
Autor | Arkadiusz Zalewski |
Tytuł | Sezonowość cen środków ochrony roślin w wybranych krajach Unii Europejskiej |
Title | Seasonality of Prices of Plant Protection Products in Selected European Union Countries |
Słowa kluczowe | środki ochrony roślin, ceny, sezonowość, Unia Europejska |
Key words | plant protection products, prices, seasonality, European Union |
Abstrakt | Środki ochrony roślin wyróżniają się na tle innych środków produkcji dla rolnictwa niewielką dynamiką cen. W artykule analizowano występowanie oraz wielkość i rozkład sezonowych wahań cen środków ochrony roślin w wybranych krajach Unii Europejskiej. Z uwagi na dostępność danych badano ceny środków ochrony roślin w Polsce, Francji, Irlandii i Grecji. Analizę wahań sezonowych przeprowadzono metodą dekompozycji sezonowej. Przeprowadzone badania nie wskazują jednoznacznie na występowanie sezonowości cen środków ochrony roślin na analizowanych rynkach. Sezonowość cen środków ochrony roślin obserwowano jedynie na rynku w Polsce i we Francji, przy czym amplituda wahań sezonowych była niewielka. Sezonowe wzrosty cen obserwowano w przypadku rynku polskiego od marca do czerwca, czyli w okresie zwiększonego popytu na środki ochrony roślin. W drugiej połowie roku ceny zazwyczaj malały. Wielkość oraz rozkład sezonowych zmian cen na rynku francuskim były podobne. |
Abstract | Plant protection products stand out from other means of production for agriculture with little price dynamics. The article presents the occurrence and the size of seasonal fluctuations in plant protection product prices in selected EU countries. Due to the availability of data, the prices of plant protection products in Poland, France, Ireland and Greece were analyzed. Seasonal variation analysis was performed using the seasonal decomposition method. The study does not point to a clear seasonality in the prices of plant protection products on the markets analyzed. The seasonality of plant protection products prices was observed only on the Polish and French markets, while the variations in seasonal fluctuations were small. Seasonal price increases were observed for the Polish market from March to June, during the period of increased demand for plant protection products. In the second half of the year, prices generally declined. Seasonal price changes on the French market were similar. |
Cytowanie | Zalewski A. (2018) Sezonowość cen środków ochrony roślin w wybranych krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 315-321 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n2_s315.pdf |
|
|
222. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Zawadzka D. Rynek wieprzowiny w Rosji w latach 1990-2017
Autor | Danuta Zawadzka |
Tytuł | Rynek wieprzowiny w Rosji w latach 1990-2017 |
Title | Pork Market in Russia from 1990-2017 |
Słowa kluczowe | Rosja, rynek wieprzowiny, samowystarczalność |
Key words | Russia, pig market, self-sufficiency |
Abstrakt | Celem analizy jest zidentyfikowanie kluczowych zmian, jakie nastąpiły na rosyjskim rynku wieprzowiny w latach 1990-2017. Badaniem objęto wszystkie elementy rynku, podejmując jednocześnie próbę odpowiedzi na dwa pytania: Czy rosnąca produkcja mięsa wieprzowego pozwoli na uzyskanie przez Rosję samowystarczalności w najbliższych latach? oraz czy Rosja ma szansę na przekształcenie się z importera netto w eksportera netto wieprzowiny? Podstawę oceny stanowiły dane pochodzące z rosyjskich Roczników Statystycznych oraz z publikacji amerykańskich Foreign Agricultural Service USDA. Do pomiaru dynamiki wykorzystano indeksy o stałej i zmiennej podstawie. Analiza pozwoliła na stwierdzenie, że największy wpływ na rosyjski rynek wieprzowiny wywarły subsydia prowadzące do wzrostu pogłowia i produkcji wieprzowiny w ostatnich dziesięciu latach. Pozwoli to na osiągnięcie samowystarczalności w najbliższych latach, ale pozycja eksportera netto może być osiągnięta w dalszej przyszłości. |
Abstract | The aim of the analysis is to identify the key changes that occurred on the Russian pork market from 1990-2017. The research covered all elements of the market, at the same time attempting to answer two questions: Will the growing production of pork allow Russia to achieve self-sufficiency in this area in the coming years? Does Russia have a chance to transform from a net importer into a net exporter of pork? The basis for the assessment data were taken from the Russian Statistical Yearbooks and from the US Foreign Agricultural Service USDA. Dynamics were indexed on fixed and variable bases. The analysis leads to the conclusion that the greatest impact on the Russian pork market would be the result of subsidies leading to the growth in the number of pigs and in pork production. This would allow Russia to achieve self-sufficiency in the coming years, with the position of net exporter as an achievable target in the future. |
Cytowanie | Zawadzka D. (2018) Rynek wieprzowiny w Rosji w latach 1990-2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 322-333 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n2_s322.pdf |
|
|
223. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Sikorska A., Wasilewski A. Prawa własności dóbr oraz ich implikacje dla transferu ziemi rolnej
Autor | Alina Sikorska, Adam Wasilewski |
Tytuł | Prawa własności dóbr oraz ich implikacje dla transferu ziemi rolnej |
Title | Property rights of goods and their implications for agricultural land transfer |
Słowa kluczowe | ziemia rolna, prawa własności, rynkowy transfer ziemi, nierynkowy transfer ziemi |
Key words | agricultural land, property rights, market land transfer, non-market land transfer |
Abstrakt | Celem prowadzonych badań było określenie relacji pomiędzy rynkowym a nierynkowym transferem praw własności ziemi rolnej. Badania przeprowadzono w nawiązaniu do drugiego twierdzenia teorii dobrobytu, z którego wynika, że każdą efektywną alokację w rozumieniu Pareto można osiągnąć w wyniku działania zdecentralizowanego mechanizmu rynkowego. Ponadto podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie: jak istniejący system praw własności oddziałuje na skalę rynkowej alokacji zasobów ziemi. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że istnieją możliwości dalszego rozwoju rynku ziemi oraz występują przesłanki stopniowej poprawy efektywności alokacji ziemi w Polsce. |
Abstract | The aim of the research was to determine the relationship between market and non-market transfer of property rights of agricultural land. This analysis was carried out due to the second proposition of the theory of well-being, from which it follows that every effective allocation in the Pareto sense can be achieved as a result of the decentralized market mechanism. In addition, an attempt was made to answer the question: if, and if so, how, the existing system of property rights limits the scale of the market allocation of land resources. The research also assessed the state's interference in the process of land allocation. The results of the research are presented in two parts. The first part presents the main assumptions of the theory of property rights, the issue of state interference in the scope of property rights and the resulting consequences for trade in land. In the second part, the market and non-market transfers of physical property were analyzed. Based on the obtained results, it was found that there are possibilities for further development of the market, and there are premises for a gradual improvement in the efficiency of land allocation in Poland. |
Cytowanie | Sikorska A., Wasilewski A. (2018) Prawa własności dóbr oraz ich implikacje dla transferu ziemi rolnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 14-24 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s14.pdf |
|
|
224. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Gołębiewski J. Zmiany na rynku energii odnawialnej w Unii Europejskiej w kontekście strategii cyrkularnej biogospodarki
Autor | Jarosław Gołębiewski |
Tytuł | Zmiany na rynku energii odnawialnej w Unii Europejskiej w kontekście strategii cyrkularnej biogospodarki |
Title | Changes in the market of energy from renewable sources in the UE under the conditions of the strategy of circular bioeconomy |
Słowa kluczowe | gospodarka o obiegu zamkniętym, bioenergia, odpady |
Key words | circular economy, bioenergy, waste |
Abstrakt | Zwiększające się wraz z rozwojem cywilizacyjnym zapotrzebowanie na energię, przy wyczerpywaniu się jej tradycyjnych zasobów – głównie paliw kopalnych oraz towarzyszący ich zużyciu wzrost zanieczyszczenia środowiska naturalnego, powodują zwiększenie zainteresowania wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych. W opracowaniu dokonano oceny zmian w produkcji i zużyciu energii ze źródeł odnawialnych w warunkach rozwoju cyrkularnej biogospodarki. Przedstawiono ogólną strukturę rynku energii, a następnie przeanalizowano znaczenie bioenergii, pozostałych OZE i energii pochodzącej z odpadów w systemie energetycznym UE. Badania wykazały, że dotychczasowa polityka UE przyniosła znaczący wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł energii w strukturze produkcji i zużycia energii w UE. Stwierdzono także, że wykorzystanie odpadów w produkcji energii jest w UE niskie i znacznie zróżnicowane między poszczególnymi krajami członkowskimi. |
Abstract | The study evaluates changes in the production and consumption of energy from renewable sources in the conditions of the development of circular bioeconomy. The general structure of the energy market was presented and then the importance of bioenergy, other renewable energy sources and energy from waste in the EU energy system was analyzed. Research shows that the current EU policy has brought a significant increase in the use of renewable energy sources in the structure of energy production and consumption in the EU. It was also found that the use of waste in energy production in the EU is low and significantly diversified in individual member states. |
Cytowanie | Gołębiewski J. (2018) Zmiany na rynku energii odnawialnej w Unii Europejskiej w kontekście strategii cyrkularnej biogospodarki.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 82-92 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s82.pdf |
|
|
225. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Król K. Stopień optymalizacji witryn internetowych obiektów turystyki wiejskiej dla wyszukiwarek internetowych
Autor | Karol Król |
Tytuł | Stopień optymalizacji witryn internetowych obiektów turystyki wiejskiej dla wyszukiwarek internetowych |
Title | The degree of optimization of websites of rural tourism facilities for search engines |
Słowa kluczowe | turystyka wiejska, optymalizacja, responsywność, konwersja celu, audyt SEO |
Key words | rural tourism, optimization, responsiveness, goal conversion, SEO audit |
Abstrakt | Opłacalność działalności turystycznej prowadzonej na obszarach wiejskich zależy przeważnie od liczby udzielonych noclegów. Ciągły dopływ klientów jest szczególnie istotny dla obiektów prowadzących działalność skomercjalizowaną. Nie byłoby to możliwe bez działań marketingowych w Internecie, a podstawowym narzędziem w tym obszarze jest witryna internetowa. Witryna przygotowana z myślą o pełnieniu określonych funkcji może się okazać nieefektywna, kiedy nie będzie widoczna w wynikach wyszukiwania. Widoczność mogą zwiększyć działania optymalizacyjne. Celem badań jest pomiar stopnia optymalizacji witryn internetowych obiektów turystyki wiejskiej dla wyszukiwarek internetowych. Badania wykonano w zbiorze 712 witryn w formie audytu SEO za pomocą wybranych aplikacji internetowych. Ocenę stopnia optymalizacji każdej z witryn uzyskano, stosując metodę unitaryzacyjną. Za pomocą korelacji liniowej r-Pearsona wykazano, że istniała wyraźna zależność pomiędzy responsywnością witryn a stopniem ich optymalizacji dla wyszukiwarek. Z badań płyną dwie rekomendacje: właściciele obiektów turystyki wiejskiej powinni dostosować swoje witryny do urządzeń przenośnych i skoncentrować działania na pozyskiwaniu treści generowanych przez użytkowników. |
Abstract | Profitability of touristic activity conducted at rural areas usually depends on the number of provided overnight stays. Constant inflow of customers is particularly significant for objects that conduct commercialised activity. It would not be possible without marketing activities in the Internet. A website is a basic tool in the internet marketing. The website prepared with a view to perform certain functions may be ineffective when it will not be visible in search results. This visibility can be increased by optimization activities. The aim of the research was to measure the level of optimization of websites of rural tourism objects for search engines. The surveys were performed in the set of 712 websites in the form of the SEO audit by means of the selected internet applications. Evaluation of the level of optimization of every website was obtained using the method of unitarization. It was proved by means of the Pearson linear correlation that significant relation between websites’ responsivity and the level of their optimization for search engines took place. There are two recommendations that result from the surveys: the owners of rural tourism objects should adapt their websites to mobile devices and concentrate their activities on gaining contents generated by users. |
Cytowanie | Król K. (2018) Stopień optymalizacji witryn internetowych obiektów turystyki wiejskiej dla wyszukiwarek internetowych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 110-121 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n2_s110.pdf |
|
|
226. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Drabarczyk K., Siudek T., Zawojska A. Rozwój społeczny powiatów województwa mazowieckiego – kwantyfikacja i ocena
Autor | Katarzyna Drabarczyk, Tomasz Siudek, Aldona Zawojska |
Tytuł | Rozwój społeczny powiatów województwa mazowieckiego – kwantyfikacja i ocena |
Title | Social development across counties of Mazovia region: quantification and assessment |
Słowa kluczowe | rozwój społeczny, wskaźnik syntetyczny, jednostki terytorialne NUTS 4, województwo mazowieckie, Polska |
Key words | social development, composite index, NUTS 4 units, Mazovia region, Poland |
Abstrakt | Głównym celem badań zaprezentowanych w artykule była ocena spójności powiatów województwa mazowieckiego pod względem rozwoju społecznego – jednego z trzech podstawowych wymiarów zrównoważonego rozwoju. Poziom rozwoju społecznego powiatów (jednostek terytorialnych NUTS 4) zmierzono przy wykorzystaniu autorskiego wskaźnika syntetycznego obejmującego 12 zmiennych diagnostycznych, z których w wyniku analizy czynnikowej wyodrębniono cztery obszary (czynniki): demografia, edukacja, ochrona zdrowia oraz sytuacja na lokalnym rynku pracy. Przedstawiono zróżnicowanie poziomu rozwoju w czasie i między powiatami. Z przeprowadzonych badań wynika, że w latach 2006–2015 najbardziej rozwinięte pod względem społecznym były miasta na prawach powiatów (Siedlce, Ostrołęka, Płock, Warszawa i Radom), a najmniej powiaty ziemskie z południowej i wschodniej (peryferyjnej) części województwa mazowieckiego (siedlecki, lipski i przysuski). Średni poziom rozwoju powiatów Mazowsza, mierzony wskaźnikiem syntetycznym, wykazał tendencję wzrostową, a dysproporcje między najbardziej i najmniej rozwiniętymi powiatami w tym czasie uległy zmniejszeniu. |
Abstract | The main objective of the research presented in this paper was to determine the interregional coherence in social development – one of the three basic dimensions of sustainable development – taking the Poland’s Mazovia province (voivodship) as the object of analysis. The level of social development of NUTS 4 local territorial units (poviats) was measured by the original composite or synthetic index constructed with the use of factor analysis. This index comprises 12 diagnostic categories finally divided into four index components (factors): demography, education, health care and the local labour market performance. The developmental differences over time and across poviats were presented. According to the research results, in the years 2006–2015 the most developed in terms of social outcomes were towns with poviat rights (Siedlce, Ostrołęka, Płock, Warsaw and Radom) while the least developed were those located in the southern and eastern peripheral parts of the Mazovian region (siedlecki, lipski and przysuski). The poviats’ average level of development, as measured by the composite index, was marked by an increasing tendency. The development disparities between the most and least developed poviats have decreased over the period analyzed. |
Cytowanie | Drabarczyk K., Siudek T., Zawojska A. (2018) Rozwój społeczny powiatów województwa mazowieckiego – kwantyfikacja i ocena.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 17-42 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n123_s17.pdf |
|
|
227. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Brożyna M., Pijanowska J. Wybrane aspekty prawne obrotu zasobami ziemi rolniczej w Polsce po zmianie prawa w 2016 roku
Autor | Michał Brożyna, Justyna Pijanowska |
Tytuł | Wybrane aspekty prawne obrotu zasobami ziemi rolniczej w Polsce po zmianie prawa w 2016 roku |
Title | Selected legal aspects of turnover of agricultural land resources in Poland after the change of law in 2016 |
Słowa kluczowe | ziemia rolna, prawo, obrót |
Key words | agricultural land, law, turnover |
Abstrakt | W związku z zakończeniem 30 kwietnia 2016 roku ograniczeń w nabywaniu ziemi rolnej przez podmioty w krajów Unii Europejskiej doszło do zmiany ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. W trakcie prac prawodawczych podnoszono, że ustawodawca chcąc chronić rodzimych nabywców ziemi rolniczej (tj. polskich rolników indywidualnych oraz przedsiębiorców rolnych) przed inwestorami z innych krajów UE, de facto wprowadził regulacje, które ograniczyły bądź utrudniły dostęp do tego rynku również obywatelom polskim. Celem opracowania jest wskazanie tych nowych regulacji, których wprowadzenie spowodowało lub może spowodować trudności w praktyce stosowania prawa, polegające na niemożności nabycia nieruchomości rolnych przez zainteresowane tym podmioty będące obywatelami polskimi. |
Abstract | On 30 April 2016 restrictions on the purchase of agricultural land by entities from European Union countries were to end. Therefore, the Act on shaping the agricultural system was changed. During the legislative work, it was pointed out that the legislator, wanting to protect native agricultural market participants (Polish individual farmers and agricultural entrepreneurs) against foreign entities interested in accessing Polish agricultural real estate, (we are talking here only about citizens and entrepreneurs from other EU Member States) de facto introduced regulations that limited access to this market also to Polish citizens or made it difficult. The aim of the study is to indicate these new regulations, the introduction of which caused or may cause difficulties in the practice of application of law consisting in the inability of the property to acquire agricultural real estate by interested entities that are Polish citizens |
Cytowanie | Brożyna M., Pijanowska J. (2018) Wybrane aspekty prawne obrotu zasobami ziemi rolniczej w Polsce po zmianie prawa w 2016 roku.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 43-53 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n123_s43.pdf |
|
|
228. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Smoliński P. Zmiany cen skupu podstawowych produktów rolnych jako wskaźnik stabilizacji krajowych rynków rolnych objętych interwencją rynkową
Autor | Paweł Smoliński |
Tytuł | Zmiany cen skupu podstawowych produktów rolnych jako wskaźnik stabilizacji krajowych rynków rolnych objętych interwencją rynkową |
Title | Changes in the procurement prices of basic agricultural products as a stabilisation index of domestic agricultural markets covered by market intervention |
Słowa kluczowe | Agencja Rynku Rolnego (ARR), miernik, wskaźnik, interwencja rynkowa, stabilizacja rynków rolnych |
Key words | Agricultural Market Agency (ARR), measure, indicator, market intervention, stabilisation of agricultural markets |
Abstrakt | Celem artykułu była ocena konstrukcji stosowanego wskaźnika stabilizacji rynków rolnych w Polsce podlegających interwencji rynkowej, który oparto na zmianach średniorocznych krajowych cen skupu podstawowych produktów rolnych, a także obliczenie i analiza wartości tego wskaźnika w latach 2004–2017. Analiza wykazała, że z powodu znacznej zależności krajowych cen skupu od cen w innych krajach Unii Europejskiej wskaźnik ten może być wykorzystywany do oceny działalności instytucji interwencyjnej w Polsce po uwzględnieniu wpływu cen unijnych na rynek krajowy. |
Abstract | The aim of the article was to assess the structure of the applied stabilisation index of agricultural markets in Poland subject to market intervention, which was based on changes in average annual domestic procurement prices of basic agricultural products, as well as the calculation and analysis of the value of this indicator in 2004–2017. The analysis showed that due to the significant dependence of domestic procurement prices on prices in other European Union countries, this ratio can be used to assess operations of the intervention institution in Poland after considering the impact of EU prices on the domestic market. |
Cytowanie | Smoliński P. (2018) Zmiany cen skupu podstawowych produktów rolnych jako wskaźnik stabilizacji krajowych rynków rolnych objętych interwencją rynkową.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 55-68 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n123_s55.pdf |
|
|
229. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Czyżewski A., Czyżewski B., Majchrzak A. Absolutna renta gruntowa – ujęcie retrospektywne i współczesne
Autor | Andrzej Czyżewski, Bazyli Czyżewski, Adam Majchrzak |
Tytuł | Absolutna renta gruntowa – ujęcie retrospektywne i współczesne |
Title | Absolute land rent – a retrospective and modern approach |
Słowa kluczowe | rzadkość ziemi, renty gruntowe, renta absolutna, procesy koncentracji |
Key words | scarcity of land, land rents, absolute rent, concentration processes |
Abstrakt | W artykule Autorzy nawiązują do teorii renty gruntowej ze szczególnym uwzględnieniem renty absolutnej, co do istnienia, której w ekonomii nie ma zgodności. Celem rozważań jest ocena, jak współcześnie kształtuje się renta z tytułu rzadkości ziemi rolniczej w warunkach aktualnych tendencji na rynku ziemi w Unii Europejskiej i dylematów w tym zakresie. Podjęto się przy tym weryfikacji tezy, że konieczne jest odmienne podejście do absolutnej renty z ziemi, uzależniając ją od struktury obszarowej i własnościowej czy celów produkcyjnych gospodarstw rolnych. Obserwowane prawidłowości mogą jednak ulegać zmianom w wyniku wprowadzania lub zwiększania ograniczeń obrotu nieruchomościami rolnymi unormowanych prawem europejskim lub poszczególnych państw członkowskich UE, jak i postulowanych instrumentów wspólnej polityki rolnej. |
Abstract | In the article, the Authors refer to the theory of land rent, with particular reference to the absolute rent, as to the existence of which in economics there is no compliance. The aim of the considerations is to assess how the rent for the scarcity of agricultural land is shaped nowadays under the conditions of current trends on land market in the European Union and dilemmas in this scope. At the same time, the thesis was verified that a different approach to the absolute rent from the land is necessary, depending on the area and ownership structure or production goals of farms. However, the observed causalities may change as a result of introducing or increasing restrictions on trade in agricultural properties regulated by European or individual EU Member States law, as well as postulated instruments of the common agricultural policy. |
Cytowanie | Czyżewski A., Czyżewski B., Majchrzak A. (2018) Absolutna renta gruntowa – ujęcie retrospektywne i współczesne.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 5-14 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n124_s5.pdf |
|
|
230. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Zalega T. Deconsumption in consumer behaviour of Polish seniors
Autor | Tomasz Zalega |
Tytuł | Deconsumption in consumer behaviour of Polish seniors |
Title | Dekonsumpcja w zachowaniach konsumenckich osób starszych w Polsce |
Słowa kluczowe | deconsumption, consumption, seniors, consumer behaviour |
Key words | dekonsumpcja, konsumpcja, seniorzy, zachowania konsumentów |
Abstrakt | Deconsumption is manifested as voluntary abandonment of behaviours aimed at satisfying the desires created by marketers in favour of conscious, rational and ethical choices to meet one’s needs. This consumer trend essentially involves voluntary discontinuation of egocentric consumption behaviour that may result both from the motivation of an egocentric individual focused on the good and from concern for the welfare of social groups, future generations and the natural environment, or may ensue from purely altruistic motivation. The article seeks to provide some insight into the reasons and scope of deconsumption in consumer behaviour of people aged 65+ in Poland. The study consists of two parts: theoretical and empirical. The first one explains the concept and essence of deconsumption as well as its key forms and determinants, building upon a critical analysis of literature. The second, major part is empirical. The basis for conclusions is provided by research material collected by means of a questionnaire-based survey among Polish seniors. The survey clearly shows that the level of deconsumption, and thus consumer behaviour consistent with this trend, is most influenced by demographic and social characteristics of those aged 65+ such as: age, sex, education, income and place of residence. It turned out that the female seniors surveyed evinced more interest in deconsumption than their male counterparts. Following the analysis, it can also be concluded that young old people (65–74) who have completed higher and secondary education, earn a monthly income of above PLN 3000.00 per capita, live in Warsaw, Gdańsk, Wrocław and Poznań and actively participate in UTA courses are most strongly influenced by the deconsumption trend, which is becoming an increasingly common way of life for the elderly. |
Abstract | Dekonsumpcja przejawia się dobrowolnym odejściem konsumentów od zachowań zorientowanych na zaspokajanie kreowanych przez marketerów pragnień na rzecz wyboru świadomego, racjonalnego i etycznego, związanego z zaspokajaniem odczuwanych potrzeb. Podstawową istotą tego trendu konsumenckiego jest dobrowolne odejście od egocentrycznych zachowań konsumpcyjnych, które mogą być zarówno konsekwencją motywacji egocentrycznej jednostki zorientowanej na dobro, jak i wynikającej z troski o dobro grup społecznych, przyszłych pokoleń oraz o środowisko naturalne lub wynikać z motywacji czysto altruistycznej. Celem artykułu jest poznanie przyczyn i zakresu dekonsumpcji w zachowaniach konsumenckich osób w wieku 65+ w Polsce. Opracowanie składa się z dwóch części: teoretycznej i empirycznej. W pierwszej z nich na podstawie krytycznej analizy literatury wyjaśniono pojęcie i istotę dekonsumpcji oraz kluczowe formy które ona przyjmuje oraz uwarunkowania. Druga zasadnicza część pracy ma charakter empiryczny. Podstawę wnioskowania stanowi materiał badawczy pozyskany dzięki przeprowadzonym przez autora badaniom w formie wywiadu kwestionariuszowego wśród polskich seniorów. Z przeprowadzonego badania wynika, że na poziom dekonsumpcji, a tym samym na zachowania konsumenckie wpisujące się we wspomniany trend konsumencki wśród osób w wieku 65+, największy wpływ mają czynniki demograficzno-społeczne, takie jak: wiek, płeć, poziom wykształcenia, poziom dochodów i miejsce zamieszkania. Okazało się, że badane seniorki wykazywały większe zainteresowanie zjawiskiem dekonsumpcji niż seniorzy. Z przeprowadzonej analizy można również konstatować, że osoby w wieku podeszłym (65–74 lata), legitymujące się wykształceniem wyższym i średnim, osiągające miesięczny dochód per capita powyżej 3000,00 zł, zamieszkujące Warszawę, Gdańsk, Wrocław i Poznań oraz aktywnie uczestniczące na zajęciach organizowanych przez UTW, w największym stopniu ulegają dekonsumpcji, która to staje się dla osób starszych coraz powszechniejszym sposobem na życie. |
Cytowanie | Zalega T. (2018) Deconsumption in consumer behaviour of Polish seniors.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 29-49 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n124_s29.pdf |
|
|
231. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Koszela G., Ochnio L., Suebpongsang P. Differences in food product consumption in selected Asian countries
Autor | Grzegorz Koszela, Luiza Ochnio, Pornsiri Suebpongsang |
Tytuł | Differences in food product consumption in selected Asian countries |
Title | Różnice w preferencjach żywieniowych w wybranych krajach Azji |
Słowa kluczowe | food preferences, Asia, multidimensional data analysis, GradeStat, GCA algorithm, ar measure, overrepresentation map, grouping of objects |
Key words | Preferencje żywieniowe w Azji, wielowymiarowa analiza danych, Grade- Stat, algorytm GCA, miara ar, mapy nadreprezentacji, grupowanie obiektów |
Abstrakt | The study of consumers’ food preferences has not only sociological dimensions but also economic ones, e.g. regarding producers searching for new markets. It is also a good starting point for estimating the willingness of consumers to spend money on the consumption of individual products. In this paper, the authors attempt to compare these preferences on the Asian market for nine product groups. Due to the problem complexity (considerations of tradition, religion, geographical location and size of the continent), the study included selected countries of Central and Southeast Asia (i.e. China, Mongolia, Japan, India, Thailand, Indonesia, Kazakhstan, Uzbekistan, Tajikistan, Malaysia, Myanmar, the Philippines, Pakistan, Cambodia, Vietnam, Laos and Sri Lanka). The study covered the period 2011–2013, and consumption was defined as the arithmetic mean of three years. According to the research results, contrary to the European literature, food preferences in the surveyed Asian countries vary, sometimes even considerably. This is probably related, to a large extent, to the cultural and environmental conditions that prevail in the area in question. This is evidenced by the fact that several countries can be assigned into groups in terms of similarities in food preferences. The study uses Gradual Data Analysis (a measure of ar as an indicator of the dissimilarity of food preferences, overrepresentation maps in order to visualize these dissimilarities and assign countries into groups of similar dietary preferences). |
Abstract | Badanie preferencji żywnościowych ma poza aspektem socjologicznym, także aspekt ekonomiczny, np. ze strony producentów i szukania przez nich rynków zbytu dla produkowanej żywności. Jest także punktem wyjścia do szacowania skłonności konsumentów do ponoszenia wydatków na poszczególne produkty żywnościowe. W pracy podjęto próbę porównania tych preferencji na rynku azjatyckim odnośnie 9 grup produktowych. Z powodu złożoności problemu (względy tradycji, religii, położenia geograficznego i wielkości kontynentu) w badaniu uwzględniono 17 wybranych krajów Azji środkowej i południowo- -wschodniej (Chiny, Mongolia, Japonia, Indie, Tajlandia, Indonezja, Kazachstan, Uzbekistan, Tadżykistan, Malezja, Myanmar, Filipiny, Pakistan, Kambodża, Wietnam, Laos i Sri Lanka). Badanie przeprowadzono w latach 2011–2013, a wyniki uśredniono dla każdego kraju dla każdej grupy produktowej na przestrzeni trzech lat. Wyniki badań wskazują, że wbrew obiegowej opinii Europejczyków, preferencje żywnościowe w krajach azjatyckich rozpatrywanego regionu różnią się, czasem nawet znacznie. Decyduje o tym zapewne, w dużej mierze, aspekt kulturowy oraz warunki środowiskowe, które przeważają nad bliskością sąsiedztwa pomiędzy państwami. Świadczy o tym wynik podziału państw na grupy pod względem podobieństw preferencji żywnościowych w badanym okresie. W obliczeniach posłużono się metodami gradacyjnej analizy danych (miarą ar jako miarą niepodobieństwa preferencji żywieniowych, mapami nadreprezentacji w celu wizualizacji tych niepodobieństw oraz podziału państw na odpowiednie grupy krajów o zbliżonych preferencjach żywieniowych). |
Cytowanie | Koszela G., Ochnio L., Suebpongsang P. (2018) Differences in food product consumption in selected Asian countries.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 51-60 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n124_s51.pdf |
|
|
232. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2018 |
|
Borowska A. Zmiany na rynku śliwek w Polsce w latach 2010–2016 ze szczególnym uwzględnieniem śliwek regionalnych z oznaczeniami geograficznymi ChOG
Autor | Agnieszka Borowska |
Tytuł | Zmiany na rynku śliwek w Polsce w latach 2010–2016 ze szczególnym uwzględnieniem śliwek regionalnych z oznaczeniami geograficznymi ChOG |
Title | Changes in the Polish plums market, with particular reference to regional plums with protected geographical indications in the period 2010–2016 |
Słowa kluczowe | śliwki, produkcja, plony, śliwka regionalna, chronione oznaczenie geograficzne (ChOG), ceny |
Key words | plums, production, yield, regional plums, protected geographical indication (PGI), price |
Abstrakt | Celem opracowania jest przedstawienie sytuacji na rynku śliwek w Polsce na tle zmian światowych po stronie podażowej w latach 2010–2016, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji na rynku śliwek regionalnych mających oznaczenia geograficzne. Określono kierunki zmian w powierzchni upraw, produkcji owoców i plonu w Polsce na tle tendencji w sytuacji światowej i UE-28. Przedstawiono specyfikę, skalę i uwarunkowania produkcji oraz kształtowanie się cen śliwek regionalnych mających chronione oznaczenie geograficzne (ChOG). Główne tendencje na rynku światowym określono na podstawie wielkości z lat 2010–2016 zawartych w publikacjach FAO, dane krajowe natomiast pochodziły z GUS, ARIMR, GIJHARS, badań własnych w latach 2010–2017 oraz ze Stowarzyszenia Producentów Owoców i Warzyw w Ujanowicach. |
Abstract | The aim of the study is to present the market situation of plums in Poland against the background of global changes on the supply side in 2010–2016, with particular emphasis on the situation on the market of regional plums with protected geographical indications (PGI). The directions of changes in the area of cultivation, fruit production and yield in Poland were determined against the background of world and EU-28 tendencies. The specifics scale and conditions of production as well as prices of plums with PGI are presented. The main trends on the world market were determined on the basis of volumes from 2010-2016 included in FAO publications, while national data came from the Central Statistical Office (GUS), Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture (ARIMR), GIJHARS, own research in the period 2010–2017 and Association of Fruit and Vegetable Producers in Ujanowice. |
Cytowanie | Borowska A. (2018) Zmiany na rynku śliwek w Polsce w latach 2010–2016 ze szczególnym uwzględnieniem śliwek regionalnych z oznaczeniami geograficznymi ChOG.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 61-78 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2018_n124_s61.pdf |
|
|
233. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2018 |
|
Stawicka E. Corporate social responsibility and the milk market in Poland
Autor | Ewa Stawicka |
Tytuł | Corporate social responsibility and the milk market in Poland |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Stawicka E. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2018_n9_s71.pdf |
|
|
234. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2018 |
|
Sergiychuk N., Voliak L. The modern state and trends of development of milk market in Ukraine
Autor | Nadiia Sergiychuk, Lesia Voliak |
Tytuł | The modern state and trends of development of milk market in Ukraine |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Sergiychuk N., Voliak L. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2018_n10_s109.pdf |
|
|
235. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2018 |
|
Rybchak V., Zosymenko T. Opportunities to increase Ukrainian export competitiveness in the European Union market
Autor | Vitalii Rybchak, Tetiana Zosymenko |
Tytuł | Opportunities to increase Ukrainian export competitiveness in the European Union market |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Rybchak V., Zosymenko T. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2018_n10_s117.pdf |
|
|
236. |
Annals of Marketing Management and Economics, 2018 |
|
Gajdek S. Bitcoin as an example of cryptocurrency – current state and perspectives
Autor | Seweryn Gajdek |
Tytuł | Bitcoin as an example of cryptocurrency – current state and perspectives |
Title | |
Słowa kluczowe | cryptocurrency, bitcoin, cryptography, digital currency |
Key words | |
Abstrakt | The idea of anonymous digital money existing outside of traditional banking system lasts at least 40 years. It appeared as soon as technological solutions, which such a system requires, became available. The article analyses the genesis of the crypto-currencies and technological solutions implemented into the Bitcoin digital currency. The article shows current state of the Bitcoin market and changes in its price, market capitalisation and number of transactions during last decade of operations of the crypto-currency market. Although there are difficulties in using Bitcoins, which include technical background and resulting from the high volatility of prices of this currency, the continuing upward trend of the Bitcoin price and the average daily number of transactions shows that interest in this currency is growing. Bitcoin features that attract new users are a large dose of anonymity, security of funds guaranteed by the extremely high computing power of the Bitcoin network, the speed of transactions and their low cost associated with the exclusion of a financial intermediary. The features of this money and data from the market allow to expect that Bitcoin will gain more individual and institutional users. |
Abstract | |
Cytowanie | Gajdek S. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | AMME_2018_n2_s47.pdf |
|
|
237. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2017 |
|
Królik-Kołtunik K. Wpływ zmian standardów opcji na rynek opcji indeksowych na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie
Autor | Katarzyna Królik-Kołtunik |
Tytuł | Wpływ zmian standardów opcji na rynek opcji indeksowych na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie |
Title | The influecne of options standards changes on the index options market on Warsaw stock exchange |
Słowa kluczowe | opcje indeksowe, instrumenty pochodne, giełda, rynek kapitałowy |
Key words | index options, derivatives, stock exchange, capital market |
Abstrakt | Opcje są pochodnymi instrumentami finansowymi pozwalającymi na konstruowanie wielu strategii inwestycyjnych. Warunkiem ich budowania jest odpowiednia różnorodność instrumentów i ich płynność. Władze warszawskiej giełdy modyfikują standardy opcji odpowiadając na potrzeby inwestorów. Celem niniejszej pracy jest określenie, czy działania w tym zakresie spowodowały wzrost zainteresowania opcjami indeksowymi na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. W badaniach poddano analizie różne parametry rynku opcji m.in. liczbę serii, wolumen i wartość obrotu, a także liczbę otwartych pozycji. |
Abstract | Options are derivative financial instruments that allows the construction of a number of investment strategies. The condition of the building is adequate variety of instruments and liquidity. The authorities of the Warsaw Stock Exchange modify the standard options responding to the needs of investors. The aim of this study is to verify if the actions in this area resulted in increased interest in index options on the Warsaw Stock Exchange. The studies analyzed the various parameters of options market include the number of series, the volume and value of trading and the number of open positions. |
Cytowanie | Królik-Kołtunik K. (2017) Wpływ zmian standardów opcji na rynek opcji indeksowych na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 15-27 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2017_n1_s15.pdf |
|
|
238. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2017 |
|
Frańczuk M. Rozwój rynku listów zastawnych w Polsce w kontekście nowych zmian regulacyjnych
Autor | Małgorzata Frańczuk |
Tytuł | Rozwój rynku listów zastawnych w Polsce w kontekście nowych zmian regulacyjnych |
Title | The covered bonds market development perspectives in the context of new regulations |
Słowa kluczowe | listy zastawne, banki hipoteczne, kredyty hipoteczne, płynność długoterminowa |
Key words | covered bonds, mortgage banks, mortgage loans, long-term liquidity |
Abstrakt | Listy zastawne są papierami wartościowymi, których celem emisji ma być refinansowanie kredytów hipotecznych udzielanych przez banki. W Polsce listy zastawne są wciąż mało popularne pomimo, że regulacje prawne w tym zakresie istnieją od 1997 roku. W artykule zwrócono uwagę na problem niewielkiego rozwoju listów zastawnych w Polsce oraz na szanse ich rozwoju w kontekście znowelizowanej ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz nowo wprowadzonych do polskiego porządku prawnego unijnej dyrektywy CRD IV oraz rozporządzenia CRR (tzw. pakietu CRD IV/CRR). W artykule opisano także sposób funkcjonowania listów zastawnych, banków hipotecznych i kredytu hipotecznego. |
Abstract | Covered bonds are securities which purpose of the issue is to be the refinancing of mortgage loans granting by banks. In Poland, covered bonds are still undeveloped, although the legislation in this area has existed since 1997. The article draws attention to the problem of a small development of covered bonds in Poland and the chances of their development in the context of the amended Act on Covered Bonds and Mortgage Banks and the newly introduced into the Polish legal order of the EU directive CRD IV and CRR regulation (called CRD IV/CRR package). In the article it is also described the way of functioning of covered bonds, mortgage banks and mortgage loan. |
Cytowanie | Frańczuk M. (2017) Rozwój rynku listów zastawnych w Polsce w kontekście nowych zmian regulacyjnych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 29-43 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2017_n1_s29.pdf |
|
|
239. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2017 |
|
Ambroziak A. Wpływ embarga Federacji Rosyjskiej na eksport jabłek z Polski w latach 2004-2015
Autor | Adam Ambroziak |
Tytuł | Wpływ embarga Federacji Rosyjskiej na eksport jabłek z Polski w latach 2004-2015 |
Title | THE IMPACT OF RUSSIAN FEDERATION’S EMBARGOON EXPORTS OF APPLES FROM POLAND IN 2004-2015 |
Słowa kluczowe | embargo, eksport, import, Polska, Federacja Rosyjska, jabłka |
Key words | embargo, export, import, Poland, Russian Federation, apples |
Abstrakt | W sierpniu 2014 r. Federacja Rosyjska nałożyła embargo na przywóz wielu artykułów rolno-spożywczych m.in. z państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym z Polski. W przypadku Polski było to drugie embargo nałożone po akcesji do Unii Europejskiej. Celem badania była ocena konsekwencji nałożenia przez Federację Rosyjską zakazów importu z Polski jednego z istotniejszych artykułów rolno-spożywczych – jabłek w latach 2004-2015. W badaniu określono zmianę struktury geograficznej polskiego eksportu jabłek i pozycję konkurencyjną na tle innych państw członkowskich (wskaźniki przewagi komparatywnej (RCA) oraz indeks przewagi w handlu Lafaya). W okresie pierwszego embarga nie było konieczności poszukiwania rynków zbytu poza Rosją w sytuacji braku problemów z reeksportem poprzez inne kraje (w tym przede wszystkim Litwę). W okresie drugiego embarga rosyjskiego zakaz dotyczył całej UE, co ograniczało możliwość reeksportu przez państwa unijne. W konsekwencji Polska szukała nowych rynków zbytu, w tym na jednolity rynek europejski. |
Abstract | In August 2014 the Russian Federation introduced a ban on imports of manyfood and agricultural products from the European Union member states,including Poland. It was the second embargo imposed on Poland after itsaccession to the European Union. The aim of the study is to assess theconsequences of measures adopted by the Russian Federation to restrictimports of apples, one of the most important agri-food products, in2004-2015. During the recent embargo, Poland did not limit itself, as ithad been the case during the first ban in 2006-2008, to redirectingexports to Russia via Lithuania, Belarus and Ukraine, but it looked fornew markets, including the EU single market. |
Cytowanie | Ambroziak A. (2017) Wpływ embarga Federacji Rosyjskiej na eksport jabłek z Polski w latach 2004-2015.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 1: 22-38 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2017_n1_s22.pdf |
|
|
240. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2017 |
|
Kułyk P., Michałowska M. Uwarunkowania i kierunki zmian w spożyciu żywności w województwie lubuskim
Autor | Piotr Kułyk, Mariola Michałowska |
Tytuł | Uwarunkowania i kierunki zmian w spożyciu żywności w województwie lubuskim |
Title | CONDITIONS AND TRENDS IN FOOD CONSUMPTION IN LUBUSKIE VOIVODESHIP |
Słowa kluczowe | spożycie żywności, żywność, tendencje spożycia, konsument, zdrowie, prawidłowe żywienie, styl życia, dochody, wydatki, gospodarstwo domowe |
Key words | food consumption, food, consumption trends, consumer, health, proper nutrition, lifestyle, income, food expenditure, household |
Abstrakt | W artykule przedstawiono poziom i strukturę spożycia żywności w Polsce oraz w poszczególnych województwach, ze szczególnym uwzględnieniem województwa lubuskiego. Ponadto ukazano przyczyny zmian spożycia żywności. Głównym celem opracowania było dokonanie oceny tendencji w spożyciu żywności w województwie lubuskim na tle zmian wzorca wyżywienia w Polsce. Z przeprowadzonych wśród mieszkańców województwa lubuskiego badań wynika, że większość respondentów dokonywała zakupów żywności biorąc pod uwagę czynniki ekonomiczne. Natomiast wśród najczęściej spożywanych przez nich produktów znalazły się na pierwszym miejscu produkty piekarniczo-cukiernicze, na drugim produkty pochodzenia zwierzęcego, tj. mięso i wędliny, mleko i jego przetwory zaś uplasowały się odpowiednio na trzecim i czwartym miejscu. Spożycie warzyw wskazywało dwóch na trzech badanych. Dla ankietowanych bezpieczeństwo żywności miało największe znaczenie przy kupowaniu żywności. |
Abstract | The problem of consumer behavior in the food market is of interest to a variety of scientific disciplines, including sciences such as economics, psychology, sociology and management. The key issue in the decision-making process made by every person in the field of food consumption is the choice of proper nutrition, which seems difficult. The paper presents the level and the structure of food consumption in Poland as well as in individual provinces, with particular emphasis on Lubuskie voivodeship. Moreover, the causes of the change in food intake are shown. The main objective of the study is to assess the trends in food consumption in Lubuskie voivodeship against the changes in the pattern of food consumption in Poland. The study among inhabitants of the Lubuskie voivodeship shows that the majority of respondents purchase food taking economic factors into account. Among the most frequently consumed products are bakery and confectionery products, followed by products of animal origin, i.e. meat and meat products, whereas milk and dairy products are ranked third and fourth respectively. Two out of three respondents claim to consume vegetables. It should be noted that for the surveyed food safety is of paramount importance when buying food. |
Cytowanie | Kułyk P., Michałowska M. (2017) Uwarunkowania i kierunki zmian w spożyciu żywności w województwie lubuskim.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 1: 83-94 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2017_n1_s83.pdf |
|
|