Wyniki wyszukiwania

Autor	Danuta Zawadzka
Tytuł	Zmiany strukturalne na rynku trzody w Stanach Zjednoczonych i ich wpływ na cykl świński
Title	Structural Changes on the Hog Market in the USA and Their Impact on the Hog Cycle
Słowa kluczowe	cykl świński, koncentracja, koordynacja pionowa
Key words	hog cycle, concentration, vertical coordination
Abstrakt	W ostatnich dwudziestu latach rynek wieprzowiny w Stanach Zjednoczonych został poddany głębokim przemianom polegających na koncentracji podmiotów na wszystkich poziomach produkcji trzody i wieprzowiny oraz na postępie w koordynacji pionowej. Duża skala produkcji i zaangażowanie dużego kapitału nie pozwalają producentom na ograniczanie produkcji w okresie spadku cen trzody. W rezultacie wahania podaży, a więc najistotniejszy element w mechanizmie „cyklu świńskiego” charakteryzuje się malejącą amplitudą wahań. Oznacza to zmianę modelu pajęczyny z periodycznego na model wahań zbieżnych. Pomimo relatywnie małych wahań produkcji, ceny trzody cechuje tak samo duża amplituda wahań i częstość ich występowania jak w poprzednich dziesięcioleciach. Dzieje się tak, z dwu powodów. Z jednej strony zgodnie z teorią ekonomii usztywnionemu popytowi towarzyszy giętkość cen. Z drugiej strony na ceny trzody wpływ mają także kursy dolara do walut krajów, z którymi Stany Zjednoczone prowadzą handel zagraniczny.
Abstract	In the last twenty years, the pork meat market in the United States was modified in many aspects including changes in concentration of the pig and pork production as well as on progress in the vertical coordination. The large production and the involvement of large capital does not allow producers to restrict production in a period of falling prices of pigs. As a result, fluctuations in supply, being the most important element of "hog cycle" is characterized by decreasing their amplitude. It is accompanied by changing of the cobwebs model from periodic to convergent fluctuations. However, regardless of small variations in production, pig prices are characterized by the same large amplitude fluctuations and their frequency as in previous decades. This happens due to two reasons. On the one hand, according to economic theory inelastic demand is accompanied by flexibility of prices. On the other hand, the pig prices are influenced by exchange rates of currencies with respect to dollar of the countries trading with the United States. Celem badań jest przedstawienie tych zależności.
Cytowanie	Zawadzka D. (2017) Zmiany strukturalne na rynku trzody w Stanach Zjednoczonych i ich wpływ na cykl świński.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 216-225
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s216.pdf

Autor	Włodzimierz Rembisz, Adam Waszkowski
Tytuł	Czynnik kapitału jako endogeniczne źródło wzrostu w rolnictwie
Title	The Capital Factor as a Endogenous Source of Growth in Agriculture
Słowa kluczowe	czynnik kapitału, źródła wzrostu w rolnictwie, funkcja produkcji
Key words	capital factor, source of growth in agriculture, production function
Abstrakt	W konwencji analiz wzrostu gospodarczego i w nawiązaniu do koncepcji funkcji produkcji wyprowadzono autorskie analityczne ujęcie wzrostu w rolnictwie. Na tej podstawie, wyodrębniając endogeniczne i egzogeniczne źródła wzrostu, określono najpierw analitycznie a następnie empirycznie rolę czynnika kapitału jako endogenicznego źródła wzrostu w rolnictwie. Weryfikacji empirycznej dokonano dla rolnictwa Polski, Niemiec, Francji, Holandii i Wielkiej Brytanii wykorzystując dane z bazy Eurostatu.
Abstract	In the convention of economic growth analysis and in relation to the concept of production function, it was derived an analytical model of growth in agriculture. On this basis, isolating the endogenous and exogenous sources of growth it was defined first analytically and then empirically the role of the capital factor as an endogenous source of growth in agriculture. It was made the empirical verification for the agriculture of Poland, Germany, France, the Netherlands and the United Kingdom using Eurostat data.
Cytowanie	Rembisz W., Waszkowski A. (2017) Czynnik kapitału jako endogeniczne źródło wzrostu w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 211-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s211.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Jakub Staniszewski
Tytuł	Wydajność pracy jako przesłanka restrukturyzacji zatrudnienia w rolnictwie
Title	Labor Productivity as a Premise to Restructure Employment in Agriculture
Słowa kluczowe	zmiana strukturalna, rolnictwo, shift-share, restrukturyzacja, Unia Europejska
Key words	structural change, agriculture, shift-share, restructuring, European Union
Abstrakt	Poprawę wydajności pracy w rolnictwie można osiągnąć m.in. poprzez zmianę struktury (restrukturyzację) zatrudnienia, polegającą na zwiększaniu udziału typów produkcyjnych, gdzie czynnik jest wydajniej wykorzystywany. Dla poparcia tej tezy dokonano dekompozycji wzrostu wydajności pracy w rolnictwie krajów UE, w latach 2005-2013, z zastosowaniem metody shift-share. Wyniki badań wskazują, że większą dynamiką struktury zatrudnienia cechowały się nowe kraje członkowskie. Zmiany polegały głównie na spadku znaczenia produkcji mieszanej na rzecz upraw polowych. W krajach takich jak Litwa, Bułgaria, Cypr i Łotwa na znaczeniu zyskiwały typy produkcji o ponadprzeciętnej wydajności pracy. Ponadto na Łotwie i w Danii większe znaczenie w wykorzystaniu czynnika pracy zyskiwały typy gospodarstw cechujące się ponadprzeciętnym przyrostem wydajności pracy. Częstsze były jednak zmiany zachodzące w kierunku odwrotnym.
Abstract	Improvement in agricultural labour productivity can be achieved, among others, by the change in the employment structure, based on increase in the share of types of farming, where labour productivity is higher. To support this thesis, decomposition of labour productivity growth in the agriculture sector of EU countries, in years 2005-2013 has been carried out, using the shift-share method. Research results shows that the new Member States are more dynamic in this respect. The changes mainly meant a switch from a mixed production to a field cropping. In countries such as Lithuania, Bulgaria, Cyprus and Latvia, the production in the farming types of above-average productivity was increasing. In Latvia and Denmark, the share of employment in sectors with higher productivity growth was increasing. However, changes in the opposite direction were more common.
Cytowanie	Czyżewski A., Staniszewski J. (2017) Wydajność pracy jako przesłanka restrukturyzacji zatrudnienia w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 31-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s31.pdf

Autor	Ewa Kołoszycz
Tytuł	Ekonomiczne i organizacyjne zmiany w gospodarstwach mlecznych należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka
Title	Economic and organizational changes in dairy farms members of the European Dairy Farmers
Słowa kluczowe	zarządzanie stadem, koszty produkcji mleka, próg rentowności
Key words	herd management, milk production costs, breakeven point
Abstrakt	W opracowaniu scharakteryzowano zmiany, które zaszły w gospodarstwach wyspecjalizowanych w produkcji mleka w okresie przed reformą rynku mleka w Europie i po niej. Do badań wybrano 124 gospodarstwa należące do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka (EDF ), które w latach 2012-2016 uczestniczyły w analizach kosztów produkcji mleka. Wyniki badań wskazują, że we wszystkich grupach analizowanych gospodarstw nastąpił wyraźny wzrost produkcji, wynikający zarówno ze wzrostu wielości stad krów, jak i z poprawy wydajności mlecznej. Zaobserwowano wzrost intensywności wykorzystania ziemi i pracy, a także pogorszenie produktywności kapitału zaangażowanego w produkcję mleka. Największe różnice między grupami w ponoszonych kosztach produkcji mleka były w kosztach alternatywnych i amortyzacji. Niekorzystna sytuacja cenowa na rynku w 2016 r. sprawiła, że całkowite koszty produkcji mleka były niższe od cen mleka zaledwie w 12% analizowanych gospodarstwach.
Abstract	The paper aims to discussion of the changes that have been made in farms specialised in milk production in the period before and after changes the dairy market in Europe. To research is based on the selected 124 farm belonging to the European Dairy Farmers (EDF), which in period 2012-2016 participated in the analysis of the cost of milk production. There were examined changes in the organization of production, used resources, and the economic effects on farms. The results indicate that all groups of farms have increased their milk production, resulting from the growth of both the multiplicity of cow herds as well as with the improvement of milk yield. It has been observed an increase in the intensity of land use and labor, and has worsened the productivity of capital involved in dairy production. The biggest differences between the groups in the incurred costs in milk production were in the opportunity cost and depreciation. Unfavorable price situation on the market in 2016 resulted in the situation that, the total cost of milk production were lower than the prices of milk only by 12% in the analysed farms.
Cytowanie	Kołoszycz E. (2017) Ekonomiczne i organizacyjne zmiany w gospodarstwach mlecznych należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 99-111
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s99.pdf

Autor	Tadeusz Filipiak, Lidia Gunerka, Lilianna Jabłońska
Tytuł	Konkurencyjność kosztowa gospodarstw ogrodniczych w Polsce i wybranych krajach UE
Title	Cost Competitiveness of Horticultural Farms in Poland and Selected EU Countries
Słowa kluczowe	koszty, konkurencyjność, FADN, UE
Key words	costs, competitiveness, FADN, EU
Abstrakt	W warunkach rosnącej globalizacji i proeksportowego charakteru polskiego ogrodnictwa koniecznym jest systematyczne badanie pozycji konkurencyjnej gospodarstw ogrodniczych, w tym konkurencyjności kosztowej. W pracy dokonano pionowej i poziomej analizy porównawczej kosztów w gospodarstwach ogrodniczych sześciu krajów UE, największych producentów owoców i warzyw. Wykazano, że Polska w dalszym ciągu ma korzystną pozycję konkurencyjną pod względem kosztów, ale ich relatywnie szybki wzrost i zwiększanie się kosztochłonności produkcji stopniowo ją obniża.
Abstract	In the conditions of growing globalization and export-oriented nature of the Polish horticulture systematic studies of the competitive position of horticultural businesses are necessary, including cost competitiveness. The paper presents the vertical and horizontal analysis of the costs in horticultural farms in six EU countries, the largest fruit and vegetable producers. It has been shown that Poland still has a favorable competitive position in terms of costs, but their relatively fast growth and increasing production cost-effectiveness gradually make it lower.
Cytowanie	Filipiak T., Gunerka L., Jabłońska L. (2017) Konkurencyjność kosztowa gospodarstw ogrodniczych w Polsce i wybranych krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 63-72
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s63.pdf

Autor	Katarzyna Utnik-Banaś
Tytuł	Zmienność cen mięsa kurcząt brojlerów w krajach Unii Europejskiej w latach 2007-2016
Title	Variability of Broiler Chicken Prices in European Union Countries in the Period 2007-2016
Słowa kluczowe	kurczęta brojlery, wahania sezonowe, zmienność cen
Key words	broiler chickens, seasonal fluctuations, price variability
Abstrakt	Celem pracy była analiza zmienności cen mięsa kurcząt brojlerów w krajach UE w latach 2007-2016. Określono odpowiednie statystyki opisowe oraz przeprowadzono dekompozycję szeregu czasowego cen. Wielkość produkcji mięsa kurcząt brojlerów w UE w 2007 roku wynosiła 8,76 mln ton i w wzrosła do poziomu 10,98 mln ton w 2014r. Największymi producentami w UE w 2014 roku były: Polska (14,9% udziału w produkcji kurcząt brojlerów w UE), Wielka Brytania (13,1%), Hiszpania (11,2%), Francja (10,0%) oraz Niemcy (9,4%). Najwyższe ceny występowały w Niemczech, Finlandii i na Cyprze, a najniższe w Polsce, Wielkiej Brytanii i Bułgarii. Większe zróżnicowanie cen występowało w krajach, gdzie poziom cen był niższy, zaś w krajach o wysokim poziomie cen - ceny odznaczały się większą stabilnością. Ceny mięsa kurcząt brojlerów w UE cechuje sezonowość. Wyższe są latem, a niższe - późną jesienią i zimą. Kraje o największych amplitudach zmian sezonowych to: Polska (średnio 20%), Portugalia (15%), Belgia (11%) i Wielka Brytania (10%).
Abstract	The article presents analysis of price variability of broiler chicken meat in EU countries in period 2007-2016. Descriptive statistics were calculated and decomposition of time series of prices were performed. The production of meat broiler chicken in EU in year 2007 amounted 8, 76 million ton and increased to the level of 10,98 million ton in year 2014. The biggest producers in year 2014 were: Poland (14,9%), Great Britain (13,1%), Spain (11,2%), France (10,0%) and Germany (9,4%). The highest prices were in: Germany, Finland, Cyprus and the lowest in: Poland, Great Britain and Bulgaria. Variability of prices was higher in countries with lower level of prices while in countries where prices were higher, they were also more stable. Prices of broiler chickens in EU are distinguished by seasonality. Higher prices are in summer and lower in late autumn and winter. Countries with highest seasonal changes are as follows: Poland (20% in average), Portugal (15%), Belgium (11%) and Great Britain (10%).
Cytowanie	Utnik-Banaś K. (2017) Zmienność cen mięsa kurcząt brojlerów w krajach Unii Europejskiej w latach 2007-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 287-297
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s287.pdf

Autor	Marzena Ganc
Tytuł	Przydatność arkusza rozliczeniowego kosztów do zarządzania kosztami spółdzielni mleczarskiej
Title	The usefulness of costs worksheet to manage costs in dairy cooperatives
Słowa kluczowe	arkusz rozliczeniowy kosztów, spółdzielnie mleczarskie, rachunek kosztów
Key words	worksheet of costs, dairy cooperatives, cost accounting
Abstrakt	Celem badań jest przedstawienie schematu rozliczania kosztów w spółdzielni mleczarskiej oraz określenie jego przydatności w pozyskiwaniu informacji o kosztach dla potrzeb podejmowania decyzji zarządczych. Analizy mają charakter studium przypadku. Wybrano w sposób celowy spółdzielnię mleczarską określoną jako obiekt typowy przy wykorzystaniu metody odległości euklidesowej i miejskiej. W warunkach, w jakich gospodarują współczesne podmioty gospodarcze, potrzebne są wiarygodne informacje o kosztach. Dostarczanie tych informacji jest głównym zadaniem rachunku kosztów, który jest jedną z najważniejszych części składowych rachunkowości, mającą za zadanie grupowanie kosztów oraz ustalanie szeregu zależności między procesami produkcyjnymi, a wysokością kosztów. Prawidłowo sporządzony arkusz rozliczeniowy kosztów powinien uwzględniać zmiany zachodzące zarówno w technologii produkcji, jak i w otoczeniu rynkowym spółdzielni mleczarskiej, ponieważ czynniki te uzasadniają zapotrzebowanie na informację o kosztach.
Abstract	The aim of the research is to provide an accounting scheme in dairy cooperatives and to determine its usefulness in obtaining cost information for management decision making. Analysis of the nature of the case study. Intentionally selected dairy cooperative referred to as a typical using Euclidean distance method. Managers need reliable cost information. Providing this information is the main task of the cost account, which is one of the most important components of the accounting, with the task group and setting a number of dependencies between processes, and the amount of the costs. Properly drawn up the billing sheet costs should take into account changes in both production and market environment, the dairy cooperative, because these factors justify a demand for information about the cost.
Cytowanie	Ganc M. (2017) Przydatność arkusza rozliczeniowego kosztów do zarządzania kosztami spółdzielni mleczarskiej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 35-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n3_s35.pdf

Autor	Arkadiusz Piwowar
Tytuł	Struktury rolne i produktywność rolnictwa w Grupie Wyszehradzkiej
Title	Agricultural Structures and Productivity of Agriculture in the Visegrad Group
Słowa kluczowe	produktywność, rolnictwo, ziemia, praca, Grupa Wyszehradzka
Key words	productivity, agriculture, land, labor, Visegrad Group
Abstrakt	Głównym celem pracy było porównanie zróżnicowania struktury agrarnej oraz produktywności ziemi i pracy w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Dodatkowo analizie poddano znaczenie Grupy Wyszehradzkiej w Unii Europejskiej w odniesieniu do wielkości produkcji wybranych ziemiopłodów oraz pogłowia i obsady bydła a także trzody chlewnej. Jak wynika z przeprowadzonych analiz, najwyższą spośród państw Grupy Wyszehradzkiej produktywnością ziemi odznaczały się w badanych latach Polska i Węgry (ponad 600 euro/ha UR), z kolei największą dynamiką wzrostu tej wielkości – Słowacja (niemal dwukrotny wzrost w latach 2010-2013). Biorąc pod uwagę produktywność pracy należy podkreślić, że największą wydajnością pracy charakteryzowały się gospodarstwa rolne w Czechach i na Słowacji.
Abstract	The main objective of the study was a comparative analysis of the diversity of the agrarian structure and the productivity of land and labour in the Visegrad Group countries. Additionally, the importance of the Visegrad Group in the European Union was analysed in relation to the size of the production of selected crops and livestock as well as the population and cast of cattle and pigs. According to the conducted analyses, the highest productivity of land among the countries of the Visegrad Group was shown in the years under study by Poland and Hungary (over EUR 600 / ha AL), while the highest dynamics of the growth rate of this parameter - by Slovakia (almost two-fold increase in 2010-2013). Taking into account labour productivity, it should be emphasized, that the greatest labour productivity characterized farms in the Czech Republic and Slovakia.
Cytowanie	Piwowar A. (2017) Struktury rolne i produktywność rolnictwa w Grupie Wyszehradzkiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 152-160
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s152.pdf

Autor	Bazyli Czyżewski, Łukasz Kryszak
Tytuł	Kondycja finansowa gospodarstw rolnych w regionach FADN Unii Europejskiej i jej związek z produktywnością czynników wytwórczych
Title	FINANCIAL CONDITION OF AGRICULTURAL HOLDINGS IN EU FADN REGIONS AND ITS RELATION TO FACTOR PRODUCTIVITY
Słowa kluczowe	sytuacja finansowa gospodarstw rolnych, TOPSIS, produktywność, regiony FADN
Key words	financial condition of farms, TOPSIS, productivity, FADN regions
Abstrakt	Cele badań to ocena kondycji finansowej reprezentatywnych gospodarstw rolnych w regionach FADN UE oraz identyfikacja zależności między kondycją finansową gospodarstw a produktywnością poszczególnych czynników wytwórczych, jak również produktywnością całkowitą (TFP). Wykorzystano syntetyczny miernik _oceny sytuacji finansowej gospodarstwa wyznaczony metodą TOPSIS oraz wskaźniki korelacji. Gospodarstwa reprezentatywne w regionach FADN UE charakteryzują się silnie zróżnicowaną sytuacją finansową, przy czym najwyższe wartości miernika syntetycznego odnotowano w regionach Europy Południowej (Grecja, Portugalia, część Hiszpanii i Włoch). Gospodarstwa w tych regionach odznaczały się relatywnie niskim poziomem zadłużenia, korzystną sytuacją w zakresie obsługi długu, a także wysoką rentownością i sprawnością działania. Zaobserwowano istotne statystycznie związki między kondycją finansową gospodarstw a produktywnością czynników wytwór¬czych – dodatnie w przypadku czynnika kapitału i produktywności całkowitej TFP, a ujemne w odniesieniu do pracy i ziemi.
Abstract	The aim of the study was to assess the financial condition of representative agricultural holdings in the EU FADN regions and to identify the relation between the financial condition of farms and productivity of production factors, as well as total productivity (TFP). A synthetic metric (based on TOPSIS method) for the assessment of the financial situation of the holding was used, along with correlation indicators in the second step of study. The representative farms in the EU FADN regions are characterised by a highly diversified financial situation, with the highest values of the synthetic meter in Southern Europe (Greece, Portugal, parts of Spain and Italy). The farms in these regions were characterised by a relatively low level of debt, favourable situation in terms of debt service, as well as high profitability and efficiency of operations. Statistically significant relations between financial condition of farms and productivity of production factors were observed. Positive in the case of the capital factor and TFP, and negative in relation to work and land.
Cytowanie	Czyżewski B., Kryszak Ł. (2017) Kondycja finansowa gospodarstw rolnych w regionach FADN Unii Europejskiej i jej związek z produktywnością czynników wytwórczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 7-20
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s7.pdf

Autor	Olga Podlińska
Tytuł	Przetwórstwo spożywcze w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej
Title	FOOD PROCESSING IN POLAND AGAINST THE EUROPEAN UNION COUNTRIES
Słowa kluczowe	przetwórstwo spożywcze, przemysł, przemysł spożywczy
Key words	food processing, industry, food industry
Abstrakt	Celem artykułu jest ukazanie pozycji polskiego przetwórstwa spożywczego na tle przetwórstwa spożywczego w krajach Unii Europejskiej oraz przedstawienie przetwórstwa spożywczego w Polsce na tle całego przemysłu. Realizację podjętej tematyki rozpoczęto od studiów literaturowych pozycji krajowych jak i międzynarodowych. W części empirycznej wykorzystano dane publikowane przez Europejski Urząd Statystyczny EUROSTAT oraz Główny Urząd Statystyczny GUS. W celu zobrazowania pozycji przetwórstwa spożywczego posłużono się udziałem procentowym produkcji sprzedanej przemysłu spożywczego w ogólnej wartości produkcji sprzedanej przemysłu. Biorąc pod uwagę udział całkowitej wartość produkcji sprzedanej w krajach Unii Europejskiej w 2016 r. Polska znalazła się wśród liderów krajów członkowskich, zajmując szóstą pozycję. Z udziałem 4% uplasowała się za Niemcami, Włochami, Francją, Wielką Brytanią i Hiszpanią. Zestawienia w opracowaniu dotyczą lat 2015 i 2016.
Abstract	The aim of the article is to present the position of the Polish food processing sector in the context of food processing in the European Union countries and to present the food processing in Poland against the whole industry production. The execution of the subject in question started with the literature studies of national and international positions. In the empirical part the data published by the European Statistical Office EUROSTAT and the Central Statistical Office of Poland (GUS) were used. The share of the sold food industry production in the total value of the sold industrial production was used to illustrate the position of the food processing sector. Taking into account the total value of sold production in the European Union countries in 2016, Poland was among the leaders of the member states, occupying the sixth position. With the share of 4% it was placed after Germany, Italy, France, Great Britain and Spain. The comparisons are for the years 2015 and 2016.
Cytowanie	Podlińska O. (2017) Przetwórstwo spożywcze w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 137-145
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s137.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Poziom i zakres wsparcia upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w ramach działań Agencji Rynku Rolnego
Title	THE LEVEL AND SCOPE OF SUPPORT OF BIOLOGICAL PROGRESS DISSEMINATION IN CROP PRODUCTION IN POLAND WITHIN THE MEASURES OF AGRICULTURAL MARKET AGENCY
Słowa kluczowe	nasiona kwalifikowane, postęp biologiczny, pomoc de minimis, upowszechnianie postępu, wsparcie rolnictwa
Key words	biological progress, certified seeds, de minimis aid, progress dissemination, support of agriculture
Abstrakt	Wzrost produktywności roślin jest uzyskiwany głównie poprzez postęp w hodowli odmian. Z tego powodu wykorzystanie nasion kwalifikowanych w produkcji jest bardzo ważne, a realizowany program ma doprowadzić wyższego poziomu zużycia nasion kwalifikowanych. Celem opracowania jest ocena poziomu i zakresu wsparcia upowszechniania kwalifikowanego materiału siewnego w Polsce w ramach działania Agencji Rynku Rolnego oraz określenie przestrzennego jego zróżnicowania. Analizą objęto cały okres realizacji działania, czyli lata 2007-2016. Stwierdzono, że wsparcie do obejmowało prawie całą podaż kwalifikowanego ziarna zbóż oraz sadzeniaków ziemniaka w Polsce i dotyczyło około ponad 1 mln ha rocznie, w tym średnio 14% powierzchni zasiewów zbóż i 10% powierzchni produkcji ziemniaków. Korzystanie z programu było silnie zróżnicowane regionalnie. W regionach o wyższym poziomie rozwoju rolnictwa objęto nim ponad 10% gospodarstw i 20% powierzchni zasiewów. W regionach ze słabym i rozdrobnionym rolnictwem było to tylko 1% gospodarstw i około 4% powierzchni zasiewów. Zainteresowanie wdrażaniem postępu biologicznego w warunkach rozdrobnionego rolnictwa utrzymuje się na niskim poziomie, a oferowane wsparcie nie było skuteczne.
Abstract	It is generally accepted that the increase in plant productivity is mainly achieved through the varietal progress. For this reason, the use of certified seed is very important, and the program is expected to lead to a higher level of use of certified seeds in Polish agriculture. The aim of the study is to evaluate the level and scope of support for the dissemination of certified seed use in Poland within the measure of Agricultural Market Agency and to define its spatial differentiation. The analysis covered years 2007-2016, i.e. whole period of this measure realization. It was found that support was indirectly provided for the whole sale of certified seed in Poland and covered around 1 million ha per year. It covered 14% of cereal production area and 1% of potato production area. The use of the program was strongly differentiated regionally. In regions with a high level of agriculture, more than 10% of farmers applied for support under the program and over 20% of the production area were supported. In regions with fragmented agriculture, it was only 1% of farmers and about 4% of sown area. Interest of the biological progress implementation in the conditions of fragmented agriculture was low and the support offered has not been effective for small farms.
Cytowanie	Wicki L. (2017) Poziom i zakres wsparcia upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w ramach działań Agencji Rynku Rolnego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 259-271
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s259.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Changes in land use for production of energy crops in Poland
Title	Zmiany powierzchni produkcji roślin energetycznych w Polsce
Słowa kluczowe	bioenergia, bioetanol, biodiesel, biogaz, konkurencja żywność – energia
Key words	bioenergy, bioethanol, biodiesel, biogas, food–energy competition
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena, czy w Polsce produkcja nowoczesnych biopaliw wytwarzanych z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności. W pracy wykorzystano dane gromadzone przez Główny Urząd Statystyczny i Agencję Rynku Rolnego (ARR). Wykorzystano dane dotyczące powierzchni gruntów ornych w Polsce, plonów wybranych roślin, pogłowia zwierząt oraz dane o ilości i strukturze produkcji energii oraz o wielkości produkcji biogazu rolniczego, bioetanolu i biodiesla. Dane dotyczące ilości surowców zużywanych w produkcji biogazu rolniczego pozyskano z ARR. Analizą objęto lata 2005-2016. Produkcja bioenergii w oparciu o surowce pochodzenia rolniczego silnie wzrastała w analizowanym okresie, z 5 TJ w 2005 roku to 42 TJ w 2016 roku. Około 92% energii wytwarzanej z surowców rolniczych stanowi bioetanol i biodiesel, które są produkowane z surowców pierwszej generacji. Produkcja ta konkuruje więc z produkcją żywności. Biogaz stanowi tylko 8% energii produkowanej z surowców rolniczych. W produkcji biogazu surowce drugiej generacji, czyli odpady stanowiły aż 75% wsadu. Udział powierzchni gruntów ornych przeznaczanych do produkcji surowców do wytwarzania biopaliw wynosił 5,6% w 2016 roku. W 2005 roku było to 1,5%. Oznacza to, że w Polsce produkcja bioenergii z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności i pasz, a dalszy jej wzrost nie jest pożądany. Niemniej, przy spadku rozmiarów produkcji zwierzęcej jest to szansa na zagospodarowanie nadwyżek ziemi i produkcji. W przyszłości powinny być podejmowane działania mające na celu zwiększenie wykorzystania surowców drugiej generacji w produkcji bioenergii, a zużycie surowców pierwszej generacji powinno być, w miarę możliwości, ograniczane.
Abstract	The goal of the article is to evaluate whether production of modern biofuels in Poland competes with food production. CSO and AMA data have been used in the analysis. The data in question refers to the area of arable land in Poland, yields and livestock as well as renewable energy production structure and quantity and production of biodiesel, bioethanol and agricultural biogas. Data concerning quantity of raw materials used for production of the agricultural biogas have been accessed from AMA . Data for 2005-2016 have been collected. Production of bioenergy based on agricultural raw materials has significantly increased. From 2005 to 2016, it increased from 5 to 42 TJ . Approximately 92% of bioenergy from agricultural sources are bioethanol and biodiesel produced from the first generation of raw materials, the production of which is in direct competition with food production. The share of biogas was 8% only. Waste constituted 75% in the raw materials used to produce biogas. The area of production of energy crops has reached 5.6% of arable land in 2016 from 1.5% in 2005. It means that in Poland production of bioenergy from agricultural sources competes with food and feed production and its further increase is not desirable. Actions focused on the increased use of the second generation raw materials for energy production and decreased use of food raw materials should be taken.
Cytowanie	Wicki L. (2017) Changes in land use for production of energy crops in Poland.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 37-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s37.pdf

Autor	Mykola Orlykovskyi, Ludwik Wicki, Lesia Zaburanna
Tytuł	Agriculture in Poland and Ukraine – Potential and Dynamics of Changes in Production
Title
Słowa kluczowe	productivity gap, agriculture efficiency, production factors, agriculture development
Key words
Abstrakt	The article attempts to compare the importance of agriculture and the dynamics of its development in Ukraine and Poland. The most important constraints on the development of Ukrainian agriculture were identified, including the unregulated land market, lack of coherent support programs for agriculture and rural areas, poorly developed infrastructure of the agricultural environment and lack of capital for development. It was found that agriculture in Ukraine is characterized by a high growth rate of productivity and production. The observed output gap in relation to agriculture in Poland is about 10 years. The agricultural sector in Ukraine has about 10% share in generating GDP and as much as 40% share in exports. Such high importance can be maintained even in the conditions of economic development, as there are large reserves in the development of agribusiness. The most important development factors include the introduction of a coherent program for the development of the agribusiness sector, including production of goods with high added value and increasing the availability of capital for the development of agriculture. A great opportunity is the development of trade in the conditions of affiliation with the EU.
Abstract
Cytowanie	Orlykovskyi M., Wicki L., Zaburanna L. (2017) Agriculture in Poland and Ukraine – Potential and Dynamics of Changes in Production.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 326-338
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s326.pdf

Autor	Sylwia Kierczyńska
Tytuł	Podaż wiśni na rynku międzynarodowym a ceny skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce
Title	Sour Cherry Supply in the International Market and the Prices of Sour Cherry for Processing in Poland
Słowa kluczowe	produkcja wiśni, eksport wiśni, przetwórstwo wiśni, ceny wiśni do mrożenia, ceny wiśni do tłoczenia
Key words	sour cherry production, sour cherry export, sour cherry processing, the cherry price for freezing, the cherry price for stamping
Abstrakt	Celem pracy było zbadanie związku czynników podażowych na rynku wiśni z cenami skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce. Analizę związku pomiędzy cenami skupu wiśni a wielkością produkcji wiśni w poszczególnych krajach oraz poziomem eksportu wiśni przeprowadzono przy wykorzystaniu współczynników korelacji Pearsona oraz Spearmana. Wielkość produkcji wiśni w krajach, będących ich największymi producentami i eksporterami (Węgry, Serbia Polska) była ujemnie skorelowana z cenami skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce. Wielkość produkcji wiśni w krajach będących ich importerami (Niemcy, USA) była również ujemnie skorelowana z cenami skupu wiśni w Polsce. Związek pomiędzy wielkością eksportu wiśni z Węgier, Serbii i Polski a cenami skupu wiśni w Polsce był słaby i nieistotny statystycznie. Korelacja pomiędzy wielkością eksportu wiśni z tych krajów a cenami skupu wiśni w Polsce była ujemna.
Abstract	The aim of the study was to examine the relation between the supply-side factors and the prices of sour cherries for processing in Poland. Analysis of the relation between prices of sour cherries for processing in Poland and the amount of cherry production and export in selected countries was carried out using the correlation coefficients of Pearson and Spearman's. The production of sour cherries in the countries - largest producers and exporters (Hungary, Serbia, Poland) was negatively correlated with the prices of sour cherries for processing in Poland. The production of sour cherries in the countries-importers (Germany, USA) was also negatively correlated with the prices for sour cherry. The relation between the amount of sour cherries export from Hungary, Serbia and Poland and prices for sour cherries in Poland was weak and statistically non-significant. Export volume was negatively correlated with the prices for sour cherries in Poland.
Cytowanie	Kierczyńska S. (2017) Podaż wiśni na rynku międzynarodowym a ceny skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 177-186
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s177.pdf

Autor	Franciszek Kapusta
Tytuł	Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe
Title	Vegetable Market in Poland and its International Links
Słowa kluczowe	warzywa, produkcja, plon, zbiór, przetwórstwo, pochodzenie, postęp
Key words	vegetables, production, yield, harvest, processing, origin, progress
Abstrakt	Celem opracowania było scharakteryzowanie: miejsca i roli roślin warzywnych w rolnictwie, zmian w ich produkcji (powierzchnia uprawy, plony, zbiory), kierunków zagospodarowania warzyw, produkcji przetworów warzywnych, obrotów handlowych z zagranicą warzywami i ich przetworami. W opracowaniu wykorzystano takie źródła informacji jak: literaturę przedmiotu badań, analizy rynkowe Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, publikacje Głównego Urzędu Statystycznego - roczniki. Zgromadzone informacje zostały opracowane i zinterpretowane przy pomocy zespołu metod, a wśród nich: statystycznej i porównawczej w formie wertykalnej. Ocenę samowystarczalności dokonano wskaźnikami technicznymi i ekonomicznymi. Stwierdzono zmniejszanie powierzchni uprawy warzyw, wzrost plonów i duże wahania w wielkości zbiorów. Bilans handlowy warzywami świeżymi i przetworami jest ogólnie dodatni; w latach 2010 i 2011 ujemny. Występuje dodatnie saldo obrotów z krajami UE-12 oraz z krajami Wspólnoty Niepodległych Państw, chociaż od 2013 roku załamał się eksport do Rosji; wzrasta natomiast z tego kierunku import warzyw. Trwale ujemne saldo jest z krajami UE-15 i pozostałymi krajami.
Abstract	The aim of the study was to show: the place and role of vegetable crops in agriculture, changes in their production (area of crops, yields, crops), directions of vegetable development, production of vegetable products, trade with foreign countries and their products. The paper uses such sources of information as: research literature, market analysis of the Institute of Agricultural Economics and Food Economy, publications of the Central Statistical Office – yearbooks. The collected information has been developed and interpreted using a set of methods, including statistical and comparative in vertical form. The assessment of self-sufficiency was done by technical and economic indicators. There was a decrease in the area of vegetable cultivation, the increase in yield and large fluctuations in the size of the crop. The trade balance of fresh and processed vegetables is generally positive. In years 2010 and 2011 it was negative. There is a steady positive balance of trade with the EU-12 and CIS countries, although exports from these countries have fallen since 2013 - especially Russia. On the other hand, the import of vegetables increases. The permanently negative balance is with the EU-15 and other countries.
Cytowanie	Kapusta F. (2017) Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 93-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s93.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Tendencies in the World Beef Market and in Poland in the years 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wołowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	beef market, exports, imports, price, consumption
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany w produkcji wołowiny na świecie w latach 2000-2016. Przedstawiono zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. U głównych światowych producentów wołowiny wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eksportowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co powodowało wzrost udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Szczególnie szybko rozwijała się produkcja oraz eksport w Brazylii i Indiach. Ceny wołowiny charakteryzowały się tendencją wzrostową. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji wołowiny i spadkowa w konsumpcji. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiej wołowiny. Do 2025 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji wołowiny w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in world beef production in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. In the world's major beef producers, consumption growth was lower than production growth, what increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Particularly high growth in production and exports was noticeable in Brazil and India. Prices of beef were characterized by an upward trend. In Poland there was an upward trend in beef production and decline in consumption. Foreign markets are the main direction for the development of rising production. . These changes were the result of price competitiveness of Polish beef, both on the EU and other markets. By 2025, further growth in beef production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 234-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s234.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Poultry Market Trends in the World and in Poland in 2000-2016
Słowa kluczowe	mięso drobiowe, produkcja, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	broiler meat, poultry meat, production, exports, imports, consumption, prices
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku mięsa drobiowego na świecie w latach 2000 2016. Przedstawiono zmiany produkcji, konsumpcji, handlu zagranicznego oraz cen ogółem oraz u największych producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów oraz w Polsce. U głównych światowych producentów mięsa drobiowego tempo wzrostu produkcji było szybsze niż konsumpcji, co spowodowało zwiększenie możliwości eksportowych. Podaż mięsa na rynkach światowych charakteryzowała się znaczną koncentracją, natomiast popyt był bardziej rozproszony. W 2016 r. udział trzech największych eksporterów (USA, Brazylii i krajów UE) w światowym eksporcie wynosił 76,5%, a udział trzech największych importerów wynosił 29,5%. Ceny mięsa drobiowego charakteryzowały się tendencją wzrostową. Roczne tempo wzrostu cen światowych wynosiło 4,2%, w UE – 1,7%, a w Polsce 1,1%. W wyniku tego zmniejszyły się różnice między wyższymi cenami w UE a światowymi. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji, w konsumpcji i eksporcie. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek mięsa drobiowego w Polsce. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiego mięsa drobiowego. W 2016 r. ceny drobiu w UE były o 49,8% wyższe niż w Polsce. Wyższe też były ceny światowe o 18,8%. Do 2026 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji mięsa drobiowego w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in the broiler meat market in the world in 2000-2016. Changes in production, consumption, foreign trade in general as well as in the largest producers and consumers, exporters and importers and in Poland were presented. In the world's major broiler meat producers, production growth was faster than consumption growth, which increased their export capacity. Meat supply in the world markets was concentrated while demand was more fragmented. In 2016 the share of the three largest exporters (USA, Brazil and EU) in world exports was 76.5% and the share of the top three importers was 29.5%. Prices of broiler meat were characterized by an upward trend. The annual growth rate of world prices was 4.2%, in the EU - 1.7%, and in Poland - 1.1%. As a result, the differences between the higher prices in the EU and the world have decreased. In Poland there was an upward trend in production, consumption and exports. Foreign markets are the main direction for the development of growing poultry meat production in Poland. These changes were the result of price competitiveness of Polish broiler meat, both on the EU and other markets. In 2016, poultry prices in the EU were 49.8% higher than in Poland. The world prices were also higher by 18.8%. By 2026 further growth in poultry production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 268-278
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s268.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	TENDENCIES IN THE WORLD PORK MARKET AND IN POLAND IN THE YEARS 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wieprzowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	pork meat production, exports, imports, consumption, price
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku wieprzowiny na świecie i w Polsce w latach 2000-2016. Analizowano zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. Do głównych światowych producentów wieprzowiny należą: Chiny, kraje UE, USA, Brazylia, Rosja i Wietnam, które w 2016 r. skupiały 88,2% światowej produkcji. U głównych światowych producentów wieprzowiny (z wyjątkiem Chin) wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eks­portowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co skutkowało wzrostem udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Źródła światowego eksportu wieprzowiny charakteryzowały się znaczną i rosnącą koncentracją. W 2016 r. z krajów UE pochodziło 37,6% eksportu, z USA 28,5%, z Kanady 15,9% i z Brazylii 10%. (92% ogółu eksportu). Światowy import wieprzowiny charakteryzował się znacznie więk­szym rozproszeniem niż eksport. Ceny wieprzowiny wykazały tendencję wzrostową. W kraju występowała tendencja spadkowa w produkcji, a wzrostowa w konsumpcji, co spowodowało, że od 2008 r. Polska jest importerem netto wieprzowiny
Abstract	The study presents changes in the world pork market and in Poland in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. The major global producers of pork are China, the EU, USA, Brazil, Russia and Vietnam, which in 2016 produced 88.2% of total world production. In the world’s major pork producers (except China), consumption growth was slower than production growth, which increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Global pork exports is characterized by a large and growing concentration rate. In 2016, 37.6% of exports came from the EU, 28.5% from the USA, 15.9% from Canada and 10% from Brazil (total 92% of exports). World pork imports were characterized by a much greater dispersion than exports. Pork prices have shown an upward trend. In Poland there was a downward trend in pork production and growth in consumption, which caused that since 2008 Poland is a net importer of pork. Poland will remain a net importer of pork in the medium term.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 54-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s54.pdf

Autor	Maria Jeznach, Małgorzata Kosicka-Gębska, Anna Kudlińska-Chylak, Olena Kulykovets
Tytuł	Kształtowanie się rynku miodu w krajach Unii Europejskiej w latach 2001–2013
Title	THE HONEY MARKET IN THE EUROPEAN UNION IN THE PERIOD 2001–2013
Słowa kluczowe	miód, produkcja, spożycie
Key words	honey, production, consumption
Abstrakt	W artykule zaprezentowano zmiany na rynku miodu w krajach UE w latach 2001–2013. Zastosowano metodę podziału producentów miodu ze względu na wielkość produkcji na: dużych, średnich i małych. Najbardziej dynamicznie rosła produkcja miodu w grupie małych producentów, w której średnioroczne tempo wzrostu wyniosło 2,93% w badanym okresie. Stwierdzono dużą niestabilność wielkości produkcji miodu w UE, co wskazuje na niepewność i bardzo silne reakcje producentów na sytuację rynkową. Za zasadne uznano więc wsparcie dla programów pszczelarskich, gdyż przyczynia się ono do wzrostu produkcji oraz konsumpcji miodu w poszczególnych krajach.
Abstract	The article presents changes in honey production in the countries of EU in years 2001–2013. The method used in the article divided honey producers by size of the production: large, medium and small. Honey production in the group of small producers was the most dynamically growing, where the average annual growth rate was 2.93% in the considered period. Identified large volatility of honey production in the EU, which indicates the uncertainty and strong reactions of producers to the market situation. Therefore it is very important to support apiculture programs as contribution to the increasing of honey production and consumption in the respective countries.
Cytowanie	Jeznach M., Kosicka-Gębska M., Kudlińska-Chylak A., Kulykovets O. (2017) Kształtowanie się rynku miodu w krajach Unii Europejskiej w latach 2001–2013.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 120: 111-120
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n120_s111.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Ubój rytualny w Polsce – wybrane aspekty
Title	Ritual Slaughter in Poland – Selected Aspects
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja
Key words	market, trade, export, meet industry, production, consumption
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była analiza ubojów rytualnych zwierząt rzeźnych (bydła i drobiu) w Polsce w ostatnich latach oraz wskazanie czynników mających wpływ na ich wielkość (skalę). Stosownie tej forma uboju budzi wiele emocji i kontrowersji, głównie ze względów społecznych (etycznych i kulturowych). Unijne przepisy dopuszczają ubój rytualny dla celów religijnych, ale ostateczna decyzja w tej sprawie należy do krajów członkowskich. Na ubój rytualny, choć z pewnymi ograniczeniami, pozwalają 23 państwa Unii Europejskiej. W Polsce prowadzony jest on na skalę przemysłową, a pozyskiwane w ten sposób mięso, trafia przede wszystkim na eksport, gdyż popyt wewnętrzny jest relatywnie mały ze względu na niewielki odsetek mniejszości narodowych, tj. muzułmanów i żydów. Możliwość przeprowadzania takich ubojów pozwala zwiększać produkcję żywca wołowego i drobiowego w Polsce oraz przychody i zyski przemysłu mięsnego. Istotne jest także to, że w ten sposób następuje większa dywersyfikacja rynków zbytu, co przy dużej niestabilności rynków światowych, ogranicza ryzyko produkcji mięsa.
Abstract	The objective of this study was to analyse ritual slaughters of animals for slaughter (cattle and poultry) in Poland in recent years, and to indicate the factors affecting their volume (scale). Using this form of slaughter raises many emotions and controversy, mainly for social (ethical and cultural) reasons. The EU legislation allows to carry out ritual slaughter for religious purposes, but the final decision in this matter belongs to the Member States. Ritual slaughter, although with some restrictions, is permitted in 23 European Union Member States. In Poland, it is carried out on an industrial scale, and meat obtained in this way is mainly for export, since the domestic demand is relatively small due to the small percentage of national minorities, i.e. Muslims and Jews. The possibility of carrying out such slaughter allows to increase production of livestock and poultry in Poland and the revenues and profits of the meat industry. It is also important that, in this way, the greater diversification of outlet markets takes place and with the high instability of world markets it reduces the risk of meat production.
Cytowanie	Mroczek R. (2017) Ubój rytualny w Polsce – wybrane aspekty.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 106-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s106.pdf