521. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Bielski S. Produkcja surowców energetycznych w Polsce w kontekście Wspólnej Polityki Rolnej
Autor | Stanisław Bielski |
Tytuł | Produkcja surowców energetycznych w Polsce w kontekście Wspólnej Polityki Rolnej |
Title | Energy Feedstock Production in Poland in the Context of the Common Agricultural Policy |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Celem artykułu było przeanalizowanie wsparcia WPR do produkcji surowców energetycznych pochodzenie rolniczego w Polsce, a także prognoza krajowego zapotrzebowania materiału roślinnego do przetworzenia na biokomponenty. Obserwowane zmiany klimatyczne przypisywane także działalności rolniczej. Jednym ze sposobów ograniczenia niekorzystnego oddziaływania na środowisko naturalne paliw kopalnych (ciekłych i stałych) może być wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. Rolnictwo jest producentem biomasy służącej do produkcji biokomponentów paliw płynnych, a także surowców do substytucji paliw stałych. Unia Europejska widząc potrzebę stymulacji produkcji biomasy na cele energetyczne wprowadziła szereg aktów prawnych wymuszających stosowanie biopaliw na terenie Wspólnoty. Rolnicy, jako producenci surowców, otrzymywali wsparcie finansowe do upraw energetycznych, początkowo z budżetu państwa, a w latach 2007-2009 w ramach WPR, zwiększając dochody z prowadzonej działalności rolniczej. Obecnie biopaliwa płynne są wytwarzane z surowców konsumpcyjnych lub paszowych. Problem ten od dawna budzi kontrowersje, a nawet otwartą polemikę wielu autorytetów odnośnie wpływu paliw roślinnych na cenę i dostępność żywności. |
Abstract | The purpose of this paper was to analyze the CAP support energy production of agricultural origin in Poland, as well as forecast demand of plant feedstock to be processed into biocomponents. The observed climate changes are assigned e.g. agricultural activity. One of the way to reduce the adverse environmental impact of fossil fuels (liquid and solid) can be using renewable energy sources. Agriculture is a producer of the biomass for the production of biocomponents, as well as feedstock for conversion solid fuels. The European Union stimulated the production of biomass for energy purposes has introduced a number of laws that enforce the use of biofuels in the Community. Farmers, as producers of raw materials, received financial support for energy crops in the CAP. Currently, liquid biofuels are produced from raw materials consumption or animal feed. This problem is very controversial, and even an open polemic many authorities on the impact of plant fuels on price and availability of food. |
Cytowanie | Bielski S. (2012) Produkcja surowców energetycznych w Polsce w kontekście Wspólnej Polityki Rolnej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 47-59 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s47.pdf |
|
 |
522. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Grużewska A., Niedziółka M. Perspektywy rozwoju rodzinnych gospodarstw rolnych w Polsce Wschodniej
Autor | Agata Grużewska, Małgorzata Niedziółka |
Tytuł | Perspektywy rozwoju rodzinnych gospodarstw rolnych w Polsce Wschodniej |
Title | Perspectives of family farms development in Eastern Poland |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | W porównaniu z rozwiniętymi gospodarczo państwami Europy Zachodniej, Polska jest krajem o znacznym potencjale produkcyjnym rolnictwa. Jednocześnie różnorodność warunków przyrodniczych i ekonomiczno-organizacyjnych powoduje, że stopień wykorzystania tego potencjału był do tej pory zróżnicowany regionalnie. Szacuje się, że środki unijne współfinansujące liczne przedsięwzięcia miały istotne znaczenie dla łagodzenia skutków spowolnienia gospodarczego w Polsce i niemal w połowie przyczyniły się do osiągniętego w 2009 roku tempa wzrostu. W obszarze związanym z rozwojem rolnictwa dominowały projekty związane z inwestycjami w modernizację rodzinnych gospodarstw rolnych. Celem pracy było określenie perspektyw rozwoju rodzinnych gospodarstw rolnych na terenie Polski Wschodniej. |
Abstract | Comparing to the economically developed countries of Western Europe Poland is a country with a high potential of agricultural production. At the same time, use of this potential has been varied regionally so far due to diversity of natural, economic and organizational conditions. It is estimated that the EU co-financing a number of projects was essential to mitigate effects of the economic slowdown in Poland and have contributed nearly half to the rate of growth achieved in 2009. The area related to agricultural development was dominated by projects connected with investments in family farms modernization. The aim of this study was to determine the prospects for the development of small and medium farms in Eastern Poland. |
Cytowanie | Grużewska A., Niedziółka M. (2012) Perspektywy rozwoju rodzinnych gospodarstw rolnych w Polsce Wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 193-202 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s193.pdf |
|
 |
523. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Judzińska A. Przemiany w polskim przemyśle cukrowniczym na tle reform regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej
Autor | Agnieszka Judzińska |
Tytuł | Przemiany w polskim przemyśle cukrowniczym na tle reform regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej |
Title | Transformation in the Polish sugar industry against the background of the sugar market reform in the European Union |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Celem opracowania była próba oceny wpływu reformy rynku cukru w UE na polski przemysł cukrowniczy. Analizę przeprowadzono w oparciu o dane statystyczne dotyczących sektora cukrowniczego w odniesieniu do produkcji, handlu, efektywności i wyników finansowych. Reforma WPR wywarła zarówno pozytywny jak i negatywny wpływ na polski przemysł cukrowniczy. Korzystnym aspektem była modernizacja i koncentracja sektora, jak również poprawa jego efektywności i sytuacji ekonomicznofinansowej. W 2011 roku zysk netto branży cukrowniczej zwiększył się do 1,3 mld zł, a rentowność netto wyniosła blisko 20%. Negatywne skutki dotyczą głownie regulacji rynkowych, w szczególności spadku produkcji oraz pogorszenia salda wymiany handlowej, co przyczyniło się do zmniejszenia dochodowości sektora i osłabienia jego konkurencyjności na rynkach zagranicznych. W 2009 i 2011 roku Polska była importerem netto cukru. Ujemne saldo obrotów wyniosło odpowiednio 56 i 24 tys. ton. |
Abstract | The main objective of the paper was an assessment of the influence of the EU sugar market reform on the condition of sugar industry in Poland. The research were based on statistical data concerning sugar market in respect of output, trade, efficiency and financial performance. The CAP reform had both a positive and a negative impact on Polish sugar industry. The positive impact was observed through modernisation and concentration of the sector, as well as improvement of its efficiency and economic and financial situation. In 2011 the net profit of the sugar industry increased to 1.3 billion PLN and net profit margin amounted to approximately 20%. Negative effects concern mainly regulatory requirements, in particular, the decrease in production and deterioration in the trade balance, which contributed to a reduction in the profitability of the sector and weakening its competitiveness in foreign markets. In 2009 and 2011, Poland was a net importer of sugar. The negative trade balance amounted to 56 and 24 thousand. tons respectively. |
Cytowanie | Judzińska A. (2012) Przemiany w polskim przemyśle cukrowniczym na tle reform regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 203-214 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s203.pdf |
|
 |
524. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Berbeka T., Kutkowska B. Wspólna Polityka Rolna wobec wyzwań rolnictwa na Dolnym Śląsku
Autor | Tomasz Berbeka, Barbara Kutkowska |
Tytuł | Wspólna Polityka Rolna wobec wyzwań rolnictwa na Dolnym Śląsku |
Title | Common Agricultural Policy in the face of challenges of agriculture on Lower Silesia |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono ocenę udziału rolnictwa dolnośląskiego w absorpcji środków finansowych przeznaczanych dla gospodarstw rolnych. Dokonano także próby określenia miejsca woj. dolnośląskiego w skali kraju. Dla rolnictwa dolnośląskiego największe znacznie miały takie instrumenty jak: dopłaty bezpośrednie oraz wsparcie terenów ONW, programy rolnośrodowiskowe oraz renty strukturalne. Po roku 2007 także instrumenty wsparcia grup producentów rolnych, modernizację gospodarstw rolniczych oraz działania na rzecz poprawy infrastruktury rolniczej i leśnej. Obecny kształt wsparcia finansowego kierowanego dla gospodarstw rolnych umacnia w regionie przede wszystkim gospodarstwa większe obszarowo o roślinnym profilu produkcji. Instrumenty WPR nie przyczyniły się do oczekiwanego rozwoju produkcji zwierzęcej w województwie, nie udało się również stworzyć odpowiedniej bazy przetwórczej w sektorze rolno- -spożywczym. Działania z zakresu rent strukturalnych oraz jednorazowej premii dla młodych rolników wpłynęły korzystnie na przemiany obszarowe rolnictwa dolnośląskiego, z drugiej jednak strony płatności bezpośrednie proces ten spowalniają faworyzując pośrednio właścicieli nieruchomości rolnych. Istotnym wyzwaniem pozostaje kwestia upełnorolnienia gospodarstw rodzinnych w oparciu o grunty Skarbu Państwa. Szansą dla rolnictwa dolnośląskiego, a w szczególności jego dywersyfikacji, są proponowane zmiany we WPR po roku 2013 – które prawdopodobnie wpłyną na dywersyfikację upraw, będą korzystniejsze dla gospodarstw mniejszych obszarowo, a „greening” oraz modulacja w połączeniu z degresją w płatnościach obszarowych dla gospodarstw większych obszarowo spowoduję zmiany w produkcji na bardziej przyjazne środowisku i służące realizacji rozwoju zrównoważonego. Najistotniejszą formą wsparcia pozostaną w dalszym ciągu płatności bezpośrednie w ramach nowego systemu. |
Abstract | In the study the share of financial assets absorption intended for agricultural farms of Lower - Silesian agriculture was introduced. The test of province place qualification in country scale were also executed. For Lower Silesian agriculture the largest meaning had such instruments as: direct payments and support for less favoured areas, agri-environmental programmes and structural pensions. After the year 2007 also the support instruments for agricultural producers groups, modernization of agricultural farms and action for improvement of agricultural and forest infrastructure. The present shape of the financial support steered for agricultural farms strengthens in the region first of all larger scale farms with plant production profile. The instruments of Common Agricultural Policy did not contribute to expected development of the animal production in the Provence and was not also successful to create the suitable processing base in agri-food sector. Actions from the range of structural pensions and single bonus for young farmers positively influenced for agrarian transformations of Lower -Silesian agriculture, however from the other hand the direct payments favouring the owners of agricultural properties slow down this processes. The essential challenge remains the support for family farms in the range of land turnover from State land resources. The chance for Lower -Silesian agriculture, and in the peculiarity of its diversification are proposed changes in Common Agricultural Policy after the year 2013 - which probably will influence on diversification of tillages, be more profitable for smaller farms but the „greening” and modulation in the connection with „capping” for larger farms will cause the changes in production on environmental more friendly and fulfilling the realization of sustainable development. The direct payments will stay the most essential form of support in frames of new system. |
Cytowanie | Berbeka T., Kutkowska B. (2012) Wspólna Polityka Rolna wobec wyzwań rolnictwa na Dolnym Śląsku.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 266-278 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s266.pdf |
|
 |
525. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Łęczycki K. Globalny kryzys ekonomiczny i finansowy w kształtowaniu procesów koncentracji ziemi użytkowanej rolniczo
Autor | Kazimierz Łęczycki |
Tytuł | Globalny kryzys ekonomiczny i finansowy w kształtowaniu procesów koncentracji ziemi użytkowanej rolniczo |
Title | Shaping the processes of agricultural land concentration, against the background of the global economic and financial crisis |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Kryzys ekonomiczno-finansowy jaki ma miejsce od 2008 r. jest przedmiotem analiz oraz opracowań naukowych i popularno-naukowych. Dominujący w latach 1980 – 2008 w myśli ekonomicznej nurt liberalizmu ekonomicznego ustępuje stopniowo miejsca doktrynom ekonomicznym preferującym większą rolę interwencjonizmu państwowego. Zmiany te mogą w istotny sposób kształtować procesy koncentracji ziemi użytkowanej rolniczo. 3 zjawiska ekonomiczne charakteryzujące zmiany w życiu gospodarczym po 2008 roku mogą kształtować procesy koncentracji ziemi. Są to: skala koncentracji czynników produkcji, ograniczanie roli rynków finansowych i doskonalenie struktur organizacyjnych podmiotów gospodarczych oraz wzrastająca ingerencja państwa w mechanizmy rynkowe. |
Abstract | The economic and financial crisis that takes place since 2008 is a subject of many scientific analysis and popular science studies. In 1980 – 2008 economic liberalism was considered to be the main stream in the general economic thought. Nowadays the more popular one is that which allows and enlarges quite significant state intervention. Changes that come as consequences of such turn are supposed to significantly shape the agricultural land concentration processes. There are three main phenomena that occurred in the economic life after the year 2008, that can have a significant influence on shaping those processes: concentration of production factors, limiting the role of financial markets and developing organizational structures of the operators and growing state interference in market mechanisms. |
Cytowanie | Łęczycki K. (2012) Globalny kryzys ekonomiczny i finansowy w kształtowaniu procesów koncentracji ziemi użytkowanej rolniczo.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 310-321 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s310.pdf |
|
 |
526. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Mickiewicz B. Charakterystyka produkcji zwierzęcej w świetle Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 i 2010 r.
Autor | Bartosz Mickiewicz |
Tytuł | Charakterystyka produkcji zwierzęcej w świetle Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 i 2010 r. |
Title | CHARACTERISTICS OF ANIMAL HUSBANDRY ACCORDING TO COMMON AGRICULTURAL CENSUS FROM 2002 AND 2010 |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | W artykule przedstawiono zmiany, jakie zaszły w produkcji zwierzęcej między powszechnym spisem rolnym z 2002 a 2010 r. Analizę o charakterze porównawczym prowadzono między województwami oraz w układzie makroregionów. W badaniach skoncentrowano się na dwóch kierunkach produkcji zwierzęcej, a mianowicie chowie bydła i chowie trzody chlewnej, które stanowią ponad 80% wartości tej produkcji. W latach 2002-2010 zanotowano niewielki wzrost pogłowia bydła (4,1%), przy ogólnym spadku liczby krów o 7,5%. Chowem bydła zajmowało się 513,1 tyś. gospodarstw rolnych powyżej 1 ha, co przy ogólnej liczbie 1562,6 tyś. gospodarstw stanowiło 32,8%. Zmniejszenie liczby gospodarstw z chowem bydła skutkowało znaczącym wzrostem (o 43,6%) przeciętnej w kraju obsady bydła na 1 gospodarstwo prowadzące chów tego gatunku. Natomiast pogłowie trzody chlewnej w minionych ośmiu latach wykazało wyraźny regres, z 18,7 mln sztuk w 2002 r do 15,3 mln sztuk w 2010 r (o 18,3%). Liczba gospodarstw rolnych utrzymujących trzodę chlewną wynosiła 387,4 tyś, co stanowiło 24,8% wszystkich gospodarstw rolnych powyżej 1 ha. Wpływ na sytuację w produkcji zwierzęcej miało przystąpienie Polski do Unii Europejskiej i pojawienie się dopłat bezpośrednich, lecz w uzupełniających płatnościach obszarowych nie premiuje się rolnika od liczby posiadanych zwierząt, lecz areał posiadanych użytków zielonych. |
Abstract | The paper presents changes that appeared in animal husbandry between common agricultural index in 2002 and 2010. The comparative analysis was made among provinces and in structure of macroregions. The research works were concentrated on two directions of animal husbandry – cattle breeding and pigs production which together made over 80% of total production value. In years 2002-2010 there was noticed slight increase of stock (4,1%) with total decrease of number of cows by 7,5%. Cattle breeding was carried in 613,1 thousand farms with area over 1 ha, what comparing to total number 0f 1562,2 thousand farms made 32,8%. Decrease of number of farms with stock made significant increase (43,6%) of amount of stock per 1 farm with such agricultural specialization. On the other hand, there was observed a significant recourse of number of live-stock in last eight years, from 18,7 mln units in 2002 to 15,3 mln units in 2010 (18,3%). The total amount of farms with pigs production was 387,4 thousand what was 24,8% of all farms over 1 ha. The studies were focused on two directions of animal husbandry, that means cattle breeding and pigs production, which make over 80% value of whole production. Poland’s accession to the European Union and occurrence of direct payments in agriculture had influence on situation in animal husbandry but in additional area payments the farmer is not granted of number of possessed animals but of area of green arable land. |
Cytowanie | Mickiewicz B. (2012) Charakterystyka produkcji zwierzęcej w świetle Powszechnego Spisu Rolnego z 2002 i 2010 r..Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 322-332 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s322.pdf |
|
 |
527. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Niezgoda D. Gospodarowanie ziemią a Wspólna Polityka Rolna
Autor | Dionizy Niezgoda |
Tytuł | Gospodarowanie ziemią a Wspólna Polityka Rolna |
Title | Land management and Common Agricultural Policy |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Celem tych badań było dokonanie oceny przyjętych celów Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) w odniesieniu do rolnictwa. Kryteriami jej oceny są podział wartości dodanej netto oraz okres zwrotu aktywów w badanych latach i klasach gospodarstw wg ESU. Z badań wynika, że ekonomia podażowa w sprzężeniu zwrotnym z konkurencją doskonałą pozwoliły osiągnąć cele konsumentów żywności. Podział wartości dodanej netto między gospodarstwa trudno nazwać sprawiedliwym mimo, że środki finansowe na rozwój rolnictwa mają charakter społeczny. Partycypacja w podziale wartości dodanej netto była tym wyższa im większym potencjałem produkcyjnym (aktywa) dysponowało gospodarstwo. Taki podział z ekonomicznego i społecznego punktu widzenia trudno uznać za właściwy ponieważ okres zwrotu aktywów w gospodarstwach o wielkości >100 ESU był dłuższy niż w gospodarstwach o wielkości od 16 do 100 ESU. Ten niekorzystny trend był szczególnie widoczny w latach 2008-2010 czyli w okresie kryzysu gospodarczego. Kondycja ekonomiczna tych dużych gospodarstw podobnie jak przedsiębiorstw determinowana jest przez wahania rynku kapitałowego, co nie służy stabilizacji bezpieczeństwa żywnościowego. |
Abstract | The purpose of the research was to assess the agreed objectives of Common Agricultural Policy (CAP) for agriculture. The criteria for the assessment are the distribution of net value added and the payback period of assets in the analysed period and the classes of agricultural holdings by ESU. The research shows that supply economics in feedback with perfect competition allowed food consumers to reach their objectives. Although financial support for agriculture development has a social character, the distribution of net value added among agricultural holdings hardly seems fair. The higher the production potential (assets) of an agricultural holding, the greater participation in the distribution of net value added was. Such division is hardly fair from both an economic and social point of view, since the payback period of assets in the agricultural holdings of the economic size >100 ESU was longer than the payback period in the agricultural holdings of the economic size from 16 to 100 ESU. This unfavorable trend was particularly evident in the years 2008-2010, during economic crisis. The economic position of these large agricultural holdings as well as enterprises is determined by fluctuations in the capital market, which does not support the stabilization of food security. |
Cytowanie | Niezgoda D. (2012) Gospodarowanie ziemią a Wspólna Polityka Rolna.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 345-534 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s345.pdf |
|
 |
528. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Paluchová J. THE NEW APPROACH ON FOOD QUALITY: AN IMPORTANT FACTOR ON CONSUMER BEHAVIOR AND TRENDS IN FOOD QUALITY
Autor | Johana Paluchová |
Tytuł | THE NEW APPROACH ON FOOD QUALITY: AN IMPORTANT FACTOR ON CONSUMER BEHAVIOR AND TRENDS IN FOOD QUALITY |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The article points at food quality of European products in some points, how could be the each European companies successful in the global competitive situation not only with history or culture but be safety in the area of product quality such as important factor of consumer behavior and. Food quality is an important food manufacturing requirement, because food consumers are susceptible to any form of contamination that may occur during the manufacturing process. Many consumers also rely on manufacturing and processing standards, particularly to know what ingredients are present, due to dietary, nutritional requirements (kosher, halal, vegetarian), or medical conditions (e.g., diabetes, or allergies) and because of the article shows some of new trends at food market in Europe. The provision of safe food which protects customers’ integrity and provides consumers with the desired taste is expected to remain the major priority in world food markets in the foreseeable future. While reducing microbial contamination, chemical contaminants and pesticide residues will gain in importance, ethical products and functional foods are the emerging priorities. Food businesses will need to give much greater attention towards minimising water use and pollution, more sustainable production systems, worker welfare and waste management. Recyclable packaging, conservation and biodiversity, food miles and reducing salinity and land degradation are the emerging environmental issues. Country-of-origin is perceived to be the most important indicator of food quality both now and in the foreseeable future. Identifying which food preservatives, food colourings and flavour enhancing compounds have been used in the food will continue to grow in importance as consumers move towards more natural, unadulterated food products. Identifying the presence of potential allergens is critically important for the growing number of susceptible consumers. The food energy content and the use of sugar and artificial sweeteners are the emerging issues, with the presence of genetically modified organisms and ecolabelling poised to become more prominent in the long-term. |
Cytowanie | Paluchová J. (2012) THE NEW APPROACH ON FOOD QUALITY: AN IMPORTANT FACTOR ON CONSUMER BEHAVIOR AND TRENDS IN FOOD QUALITY.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 355-365 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s355.pdf |
|
 |
529. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Poczta W., Rzeszutko A. Rozwój rolnictwa w Polsce w warunkach Wspólnej Polityki Rolnej
Autor | Walenty Poczta, Anna Rzeszutko |
Tytuł | Rozwój rolnictwa w Polsce w warunkach Wspólnej Polityki Rolnej |
Title | The development of agriculture in Poland in terms of Common Agricultural Policy |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Celem opracowania była identyfikacja zmian jakie zaszły w sektorze rolnym w Polsce w warunkach jego funkcjonowania w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. Zgodnie z założeniem, że rozwój rolnictwa obejmuje zarówno wzrost ilościowy podstawowych wskaźników makroekonomicznych jak i przemiany strukturalne, w artykule zwrócono uwagę zarówno na zmiany wielkości dochodów i produkcji wywołane wzrostem popytu wewnętrznego i zewnętrznego (handel zagraniczny), jak i na zmiany w strukturze obszarowej gospodarstw oraz w relacjach między czynnikami produkcji. Przeprowadzone badania pozwoliły na stwierdzenie, iż w warunkach członkostwa Polski w UE w sektorze rolnym nastąpiły pożądane - pozytywne przeobrażenia, które wskazują na występowanie procesów rozwojowych w rolnictwie. Uzyskane wsparcie finansowe znacznie przyczyniło się do wzrostu dochodów rolniczych, a funkcjonowanie w ramach JRE wpłynęło na wzrost obrotów w handlu zagranicznym. Zmianom tym towarzyszyła poprawa relacji między wykorzystywanymi czynnikami produkcji oraz wzrost ich produktywności i dochodowości. |
Abstract | The aim of the paper was to identify the changes in the agricultural sector in Poland in terms of the Common Agricultural Policy of the European Union. Assuming that the development of agriculture includes both a quantitative increase in the basic macroeconomic indicators and structural changes, the article focuses on both the changes in the agricultural income and the level of production (caused by the changes of internal and external demand [foreign trade]), as well as on the changes in the area structure of farms and on the relations between the factors of production. The research allowed to conclude that in terms of Polish membership in the EU the desired - positive transformations in the agricultural sector have occurred. That indicates that development processes in Polish agriculture are taking place. The financial support has significantly contributed to the growth of agricultural income, while the functioning on the SEM has contributed to the increase in foreign trade. These changes were associated with the changes of relations between the factors of production and with increase of their productivity and profitability. |
Cytowanie | Poczta W., Rzeszutko A. (2012) Rozwój rolnictwa w Polsce w warunkach Wspólnej Polityki Rolnej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 366-381 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s366.pdf |
|
 |
530. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Rytko A. Wspólna Polityka Rolna i jej efekty po wdrożeniu reformy z 2003 roku
Autor | Anna Rytko |
Tytuł | Wspólna Polityka Rolna i jej efekty po wdrożeniu reformy z 2003 roku |
Title | The Common Agricultural Policy and her effects after initiating reforms from the year 2003 |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Wspólna Polityka Rolna jest jedną z kluczowych polityk realizowanych w UE. Jest polityką, na którą poświęca się ponad 40% budżetu UE oraz polityką, która w trakcie swojego istnienia przyniosła wiele pozytywnych i negatywnych skutków. Kolejne reformy miały eliminować negatywne efekty i realizować przyjęte priorytety. W artykule zaprezentowano ocenę reformy z 2003 roku oraz jej wpływ na efekty uzyskiwane z działalności rolniczej. Jako że zdecydowano ocenić te efekty na podstawie dwóch kategorii ekonomicznych, celem pracy było pokazanie zmian w wielkościach produkcji rolniczej i dochodu w krajach członkowskich w UE. Zmiany te w dużym stopniu podyktowane były reformą z 2003 roku, która znacząco zmieniła warunki prowadzenia działalności rolniczej. Analiza danych dotyczących produkcji rolnej i dochodów z rolnictwa w dwóch okresach (sprzed i po reformie) pozwoliła pozytywnie ocenić reformę. Dochody w drugim okresie w krajach UE 15 generalnie nie zmniejszyły się, a wartość produkcji systematycznie wzrastała osiągając w 2011 roku poziom 314 mld euro1. Zmniejszenie subwencji do produktu, które obniżyło dochody z działalności operacyjnej zostało zrekompensowane płatnościami bezpośrednimi. Kraje, które niewiele straciły to Dania, Grecja, Hiszpania, Portugalia, Włochy, Cypr, Luksemburg, Holandia. Nowe kraje członkowskie wszystkie odniosły korzyści z implementacji WPR. Rozwiązania negocjacyjne oraz z 2003 roku, były lepsze od wcześniej stosowanych, stąd znaczna poprawa w wielkości produkcji i dochodu w badanych latach. Kierunek zmian w produkcji rolniczej i dochodach z niej uzyskiwanych w latach 2000-2011 był właściwy, co pozwala na ogólną pozytywną ocenę zasad WPR wprowadzonych w 2003 roku. |
Abstract | Common Agricultural Policy is one of key-politics realized in EU. It is a politics on which sacrifices himself above 40% the EU budget and the politics which during her existence brought many positive and negative results. Following reforms were supposed to eliminate negative effects and to realize adopted priorities. As that one decided to evaluate these effects on the basis two economic categories, for purposes of the work was the show of changes in volumes of output of agricultural and the income in member countries in EU. In the article was presented the evaluation of the reform from the year 2003 and her influence on effects obtained from the agricultural activity. The data analysis of agricultural production and factor incomes permitted positively to evaluate the reform. Factor income in countries EU 15 generally did not decrease, and the value of production systematically grew up achieving in 2011 the level 314 billion euro. The reduction of the subsidy to the product which lowered earnings from operating activities was made up with direct payments. Countries which few lost was: Denmark, Greece, Spain, Portugal, Italy, Cyprus, Luxembourg, Holland. New all member countries were benefited from the implementation WPR. Negotiation solutions and this from the year 2003, were better from earlier applied, from here the marked improvement in the volume of output and the factor income. The direction of changes in the farm output and earnings of obtained in years 2000-2011 was from her proper, what permits the general positive evaluation of rules CAP of introduced in 2003. |
Cytowanie | Rytko A. (2012) Wspólna Polityka Rolna i jej efekty po wdrożeniu reformy z 2003 roku.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 392-401 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s392.pdf |
|
 |
531. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Trajer M., Wojtkiewicz M. Działania Agencji Rynku Rolnego w ramach Wspólnej Polityki Rolnej
Autor | Marzena Trajer, Marek Wojtkiewicz |
Tytuł | Działania Agencji Rynku Rolnego w ramach Wspólnej Polityki Rolnej |
Title | Activities of Agricultural Market Agency in the scope of Common Agricultural Policy |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono działalność Agencji Rynku Rolnego od akcesji Polski do Unii Europejskiej. ARR jako unijna agencja płatnicza realizuje (w ramach I filara Wspólnej Polityki Rolnej) zasadniczą część zadań dotyczących realizacji jednego z celów WPR, jakim jest stabilizacja rynków rolno-żywnościowych. W artykule omówiono realizację przez Agencję głównych kierunków działań stabilizacyjnych, tj.: zakupów i sprzedaży interwencyjnej produktów rolno-żywnościowych, wsparcia prywatnego przechowywania, działań w zakresie obrotu produktami rolno-spożywczymi poza obszar celny UE, kwotowania produkcji. Przedstawiono również objęte wspólną polityką rolną działania na rzecz wspierania konsumpcji, które w ostatnich latach ze względu również na swoje istotne funkcje społeczne, nabierają coraz większego znaczenia. Zaprezentowano także wspieranie promocji żywności, spełniającej ważną rolę w stymulowaniu popytu na żywność wytwarzaną na rynku unijnym. |
Abstract | The activity of the Agricultural Market Agency since the accession of Poland to the European Union is presented in the study. ARR as the EU paying agency implements (under pillar I of Common Agricultural Policy) the essential part of activities relating to the accomplishment of one of the objectives of CAP - the stabilisation of agri-food markets. The main directions of the market stabilisation activities conducted by the Agency are discussed in the article, i.e. intervention buy-in and sales, aid to private storage, measures relating to trade in agri-food products outside the customs territory of EU, production quota systems. The activities relating to the aid to consumption which, due to their meaningful social functions, have gained more and more importance in recent years, are also presented in the article. Finally, the article contains also the information on the activities connected with the support of food promotion that play an important role in stimulating demand for food produced on the EU market. |
Cytowanie | Trajer M., Wojtkiewicz M. (2012) Działania Agencji Rynku Rolnego w ramach Wspólnej Polityki Rolnej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 471-484 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s471.pdf |
|
 |
532. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Nowak A., Wójcik E. Analiza substytucji pracy ludzkiej kapitałem w towarowych gospodarstwach rolnych w pierwszych latach członkostwa Polski w UE
Autor | Anna Nowak, Ewa Wójcik |
Tytuł | Analiza substytucji pracy ludzkiej kapitałem w towarowych gospodarstwach rolnych w pierwszych latach członkostwa Polski w UE |
Title | An analysis of labor substitution with capital rural producers farms during first years of EU accession by Poland |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Celem opracowania była ocena substytucji pracy ludzkiej strumieniem kapitału w towarowych gospodarstwach rolnych w roku 2004, 2005 i 2009 na podstawie jednostkowych danych empirycznych monitoringu Polskiego FADN. Wykorzystując zależność między produkcją gospodarstwa rolnego (SE131) a zagregowanymi czynnikami produkcji: nakłady pracy ludzkiej (SE011) oraz strumień kapitału (SE270) i ustalając na ich podstawie równania izokwant i krańcowych stóp substytucji określono zróżnicowanie nasilenia substytucji i ich związek z poziomem kształtowania w gospodarstwie przyjętego kryterium celu. Najbardziej efektywnym czynnikiem wpływającym na produkcję gospodarstw był czynnik kapitału. Oddziaływał on w gospodarstwach w pierwszych latach członkostwa Polski w UE nieco mniej skutecznie aniżeli po pięciu latach tj. w 2009r. Celowa jest substytucja pracy ludzkiej strumieniem kapitału we wszystkich gospodarstwach przyjmujących jako kryterium celu działalności produkcję gospodarstwa rolnego. |
Abstract | This paper identifies and examines labor substitution with capital stream in rural farms in 2004, 2005, 2009 basing upon unit empirical data of Polish FADN monitoring. Considering the differentiation of labor substitution intensification and its relation with the level of its reaching by chosen farm, an author had to use the dependence between rural farm production (SE131) and aggregated production means: labor input(SE011) and total cost (SE270) as well as basing upon mentioned above to fix iso-quanta equation and extreme of substitution rate. It should be noted that the most effective factor influencing farms production was capital what had lesser impact on farms in first years of EU accession but greater after five years of accession in 2009. Labor substitution is purposeful in all farms assuming the farm’s production cost reduction as rural activity criterion. |
Cytowanie | Nowak A., Wójcik E. (2012) Analiza substytucji pracy ludzkiej kapitałem w towarowych gospodarstwach rolnych w pierwszych latach członkostwa Polski w UE.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 505-517 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s505.pdf |
|
 |
533. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Czekaj M., Żmija J. Wspólna Polityka Rolna a rozwój drobnych gospodarstw rolnych
Autor | Marta Czekaj, Janusz Żmija |
Tytuł | Wspólna Polityka Rolna a rozwój drobnych gospodarstw rolnych |
Title | Common Agricultural Policy and the development of small farms |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Wspólna Polityka Rolna w okresie 50 lat podlegała ewolucyjnemu rozwojowi oraz kolejnym reformom. Głównym jej celem było bezpieczeństwo żywnościowe, zrównoważony rozwój gospodarczy na obszarach wiejskich, spełnienie norm związanych z ochroną środowiska i dobrostanem zwierząt oraz poprawa jakości produktów. Wspólna Polityka Rolna począwszy od planu Mansholta w 1968 r. była niekorzystna dla drobnych gospodarstw rolnych. Dopiero w pakiecie projektów UE na lata 2014-2020 kwestia wsparcia drobnych gospodarstw rolnych jest jedną z najistotniejszych propozycji reformy Wspólnej Polityki Rolnej. Jest to wynikiem zmieniających się potrzeb nie tylko rolnictwa ale całego społeczeństwa. Drobne gospodarstwa rolne stanowią w niektórych krajach europejskich szczególnie w Polsce, Rumunii znaczący odsetek produkcji żywnościowej. Dlatego należy wyeliminować bariery ograniczające dostęp drobnych gospodarstw do pomocy w ramach Wspólnej Polityki Rolnej a także zapewnić wsparcie tym gospodarstwom chcącym się rozwijać ekonomicznie. Drobnych gospodarstw nie można pozostawić samym sobie. Konieczna jest w tym względzie rozważna polityka. |
Abstract | Common Agricultural Policy (CAP) were developing last 50 years. The main purposes of CAP were: assurance food safety, sustainably development on rural areas, protection of natural environment, assurance welfare for animals and improving the quality of agricultural products. The paper aims to characterize the main directions of changes in CAP. The analysis focus on small farms, which represent a significant percentage of farms in Poland. Article was prepared based on data from Central Statistical Office (years 2004-2011) and data from publications concern problem of small farms. The main objectives of the future CAP should be: * support the production of healthy and safe food; * sustainable management of natural resources, especially preservation of the landscape and the diversity of rural areas, reducing the harmful effects of agriculture on the environment; * support the sustainable territorial development through a variety of agricultural systems and the positive interaction between agriculture and other sectors of the rural economy. |
Cytowanie | Czekaj M., Żmija J. (2012) Wspólna Polityka Rolna a rozwój drobnych gospodarstw rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 518-527 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s518.pdf |
|
 |
534. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2012 |
|
Laska D., Wicki L. Rodzaje ryzyka w działalności rolniczej oraz ich postrzeganie przez rolników
Autor | Dorota Laska, Ludwik Wicki |
Tytuł | Rodzaje ryzyka w działalności rolniczej oraz ich postrzeganie przez rolników |
Title | RISKS IN AGRICULTURE ACTIVITY AND THEIR PERCEPTION BY THE FARMERS |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | In the article research results of risk perception by farmers are presented. The aim of research was to determine which risks connected to agriculture are perceived by the farmers as the threat for their farms and production. Survey was carried out within 70 farms in Łódź province. Risks connected with crop production have been analysed. Incurred losses were mainly due to natural (weather) factors. The analysis, that was carried out, showed that in the farmers’ opinion sets of risks in the entire agriculture are quite different than in their own farm. The biggest differences concerned such occurrences as flood, hail and downpour. These differences in perception can cause that preparing insurance offer for farms become more difficult. In particular, as surveys showed, farmers are willing to retain risk, if they assess, that its influence will not cause losses exceeding 25% of their production. |
Cytowanie | Laska D., Wicki L. (2012) Rodzaje ryzyka w działalności rolniczej oraz ich postrzeganie przez rolników.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 95: 23-40 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2012_n95_s23.pdf |
|
 |
535. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2012 |
|
Komorowska D. Organizacja produkcji i wyniki ekonomiczne gospodarstw ekologicznych o różnej wielkości
Autor | Dorota Komorowska |
Tytuł | Organizacja produkcji i wyniki ekonomiczne gospodarstw ekologicznych o różnej wielkości |
Title | PRODUCTION ORGANIZATION AND ECONOMIC PERFORMANCE OF ORGANIC FARMS OF DIFFERENT SIZE GROUPS |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The paper presents the impact of production organization on economic performance of organic farms of different size groups. With an increase in farms’ size, their profitability measured by the level of income per unit area of agricultural land deteriorates. This results mainly from the organization of crop production, namely undertaking labor-intensive crops of vegetables, fruits and potatoes, primarily in smaller farms. |
Cytowanie | Komorowska D. (2012) Organizacja produkcji i wyniki ekonomiczne gospodarstw ekologicznych o różnej wielkości.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 95: 41-52 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2012_n95_s41.pdf |
|
 |
536. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2012 |
|
Sobiecki G. Źródła wzrostu wartości technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT)
Autor | Grzegorz Sobiecki |
Tytuł | Źródła wzrostu wartości technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) |
Title | SOURCES OF THE VALUE INCREASE IN INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGIES (ICT) |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The paper presents a preliminary method of ICT value analysis. The aim of this paper was to identify all ICT value sources, areas within which the economic role of ICT increases. The author finds that the main areas of independent, holistic ICT value growth are institutions, technologies, implementation, accessibility, affordability, know-how and actual use of ICT’s. They constitute a system, which is called ICT ecosystem or ICT value growth chain. The development of the ICT ecosystem is complete and sustainable (balanced), when it is carried out simultaneously within all of its areas. Each area produces some value, but it is not, technically speaking, the added value, represented collectively by the equivalent of “market price” good in the classic production chain, but the absolute value assessed from the perspective of its role in the economy. The presented structure provides the basis for presentation and analysis of multidimensional development of ICTs and its role in the economic growth. |
Cytowanie | Sobiecki G. (2012) Źródła wzrostu wartości technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT).Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 95: 79-89 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2012_n95_s79.pdf |
|
 |
537. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2012 |
|
Borisova V., Samoshkina I. Insurance as a Risk Management Tool in Crop Production
Autor | Victoria Borisova, Iryna Samoshkina |
Tytuł | Insurance as a Risk Management Tool in Crop Production |
Title | Ubezpieczenia jako narzędzie zarządzania ryzykiem w produkcji rolniczej |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Autorzy przedstawili teoretyczne, metodologiczne i praktyczne aspekty związane z ubezpieczeniem jako narzędziem zarządzania ryzykiem w produkcji rolniczej. Analizie poddano trendy zmian w ubezpieczeniach rolniczych, przy uwzględnieniu mechanizmów wsparcia rolnictwa, wykorzystywanych przez rząd w ograniczaniu ryzyka w produkcji rolniczej. Zmiany w ubezpieczeniach rolniczych mają przyczynić się do zwiększenia ich wykorzystania w rolnictwie. W artykule udowodniono, iż wsparcie rządu w zakresie ubezpieczeń produkcji rolniczej oraz stosowania miar pozwalających na ocenę ubezpieczanych operacji objętych dotacjami jest niezbędne dla rozwoju sektora rolniczego. |
Abstract | |
Cytowanie | Borisova V., Samoshkina I. (2012) Insurance as a Risk Management Tool in Crop Production.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 96: 17-28 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2012_n96_s17.pdf |
|
 |
538. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2012 |
|
Forfa M., Wasilewski M. Przepływy pieniężne a efektywność wykorzystania czynników wytwórczych w gospodarstwach rolniczych
Autor | Magdalena Forfa, Mirosław Wasilewski |
Tytuł | Przepływy pieniężne a efektywność wykorzystania czynników wytwórczych w gospodarstwach rolniczych |
Title | Cash Flow Management vs. Effectiveness of Utilization of Factors of Production in Agriculture Farm |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The elaboration presents the effectiveness of utilization of land, labor and capital in agriculture farms in relation to cash flow management. Research objects were individual farms which were participating in the PL-FADN in 2005–2009. It was found that with increasing value of the balance of the total flow from the farm, the balance of the cash flows from operating activities and the final state cash, increased profitability and productivity of land. Farms generating more cash from operating activities, and having a higher total net flows from the farm better managed equity and assets. |
Cytowanie | Forfa M., Wasilewski M. (2012) Przepływy pieniężne a efektywność wykorzystania czynników wytwórczych w gospodarstwach rolniczych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 96: 291-302 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2012_n96_s291.pdf |
|
 |
539. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2012 |
|
Wysokiński M. Rentowność gospodarstw mlecznych w zależności od skali produkcji
Autor | Marcin Wysokiński |
Tytuł | Rentowność gospodarstw mlecznych w zależności od skali produkcji |
Title | The Profitability of Dairy Farms According to the Scale of Production |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The purpose of the study was to analyze the return on assets and equity in dairy farms in 2004–2009, depending on the scale of production. The classification criterion included the number of dairy cows kept. This article was found significant correlations between indicators of profitability and the size of the herd. There was also a change in profitability during the research period. |
Cytowanie | Wysokiński M. (2012) Rentowność gospodarstw mlecznych w zależności od skali produkcji.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 97: 43-53 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2012_n97_s43.pdf |
|
 |
540. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2012 |
|
Mielcarek J. Rachunek kosztów docelowych jako narzędzie analizy inwestycji w rolnictwie
Autor | Jarosław Mielcarek |
Tytuł | Rachunek kosztów docelowych jako narzędzie analizy inwestycji w rolnictwie |
Title | Agricultural Investment Analysis with Target Costing |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The expression development for free cash flows to firm taking into account the flat-rate tax on special branches of agricultural production was necessary to use the target costing for the analysis of agricultural investment project. It made possible to present essential for this costing the appropriately changed formula for target minimum rate of return on sales therefore. The modified current unit cost for investment project was lower than the allowable cost. Discount criteria for acceptance of this project were fulfilled. The size of the safety margin and safety margin rate for current costs reached a level indicating a low risk of failure of the project. |
Cytowanie | Mielcarek J. (2012) Rachunek kosztów docelowych jako narzędzie analizy inwestycji w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 97: 111-125 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2012_n97_s111.pdf |
|
 |