3081. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Walenia A. Wybrane czynniki warunkujące wdrażanie polityki spójności Unii Europejskiej w regionie Podkarpacia
Autor | Alina Walenia |
Tytuł | Wybrane czynniki warunkujące wdrażanie polityki spójności Unii Europejskiej w regionie Podkarpacia |
Title | Selected features determining implementation of the cohesion policy of the European Union in Podkarpacie region |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Podstawowym czynnikiem wspierającym sprawną absorpcję środków UE przez beneficjentów z regionu Podkarpacia powinno być wzmocnienie kadrowe służb, w tym przygotowanie merytoryczne pracowników, którzy uczestniczą we wdrażaniu polityki regionalnej i spójności z wykorzystaniem instrumentów finansowych UE. Najważniejszym zadaniem do wdrożenia przez samorządową administrację regionalną i lokalną w woj. Podkarpackim w okresie 2007 - 2013, a związanym z funkcjonowaniem tego regionu w strukturach Wspólnoty Europejskiej jest osiągnięcie sprawności instytucjonalnej przez wszystkie podmioty administracyjne oraz instytucje wspierające rozwój regionu. Konkretnie, chodzi o stworzenie systemu struktur organizacyjnych, wzrost zatrudnienia, opracowanie procedur wdrażania instrumentów strukturalnych przez wszystkie instytucje zaangażowane w realizację polityki strukturalnej UE w regionie. Brak umiejętności opracowywania wymaganych procedurami UE dokumentów dotyczących wnioskowania, a następnie wywiązywania się z warunków umów o dofinansowanie projektów inwestycyjnych to podstawowa bariera w rozdysponowaniu środków z budżetu UE. Badania ankietowe potwierdzały niski poziom przygotowania administracji samorządowej szczebla lokalnego do realizacji zadań wynikających z członkostwa w Unii Europejskiej. Potwierdzeniem braku merytorycznego przygotowania pracowników zatrudnionych w samorządach w zakresie wiedzy i umiejętności zapewniającej realizację zadań wynikających z członkostwa Polski w Unii było w niewielkim zakresie uczestnictwo w dodatkowych formach dokształcania (m.in. studiach podyplomowych, egzaminach certyfikujących). Ze 160 jednostek samorządowych gmin funkcjonujących w województwie podkarpackim, tylko w 10 jednostkach samorządowych zatrudnieni pracownicy podnosili swoje kwalifikacje w zakresie problematyki UE. W niewielkim zakresie przygotowane zostały struktury organizacyjne i kadrowe jednostek samorządowych, tylko w 12 samorządach gmin (8% badanych) zostały wyodrębnione komórki organizacyjne zajmujące się problematyką pozyskiwania i zarządzania środkami UE. Materiał empiryczny wskazuje, że w województwie podkarpackim istnieje duża ilość i różnorodność instytucji wspierających rozwój regionu, a zakres świadczonych przez nich usług jest wielokierunkowy. Uniwersalność w świadczeniu usług i dostosowywaniu ich do potrzeb odbiorców nie idzie w parze z jakością. Potwierdziły to wyniki badań ankietowych, tj. potencjalni odbiorcy nisko oceniali przede wszystkim jakość usług szkoleniowo-doradczych, a także zakres tej oferty skierowanej do odbiorców z uwzględnieniem polityki rozwoju regionu. Oferta szkoleniowa, doradcza i informacyjna nie zawsze dostosowana była do potrzeb konkretnych podmiotów. Większość oferowanych informacji miała charakter ogólny, a usługi specjalistyczne zbyt wysoko były wyceniane. Podkarpacie posiada duży potencjał instytucjonalny w zakresie wspierania rozwoju regionalnego, dorównujący do województwa małopolskiego o wyższym poziomie rozwoju gospodarczego. Potencjał ten nie w pełni jest wykorzystywany w odniesieniu do kierunków 200 rozwoju regionu, określonych w przyjętej strategii rozwoju oraz w innych dokumentach programowych Podkarpacia. |
Abstract | The analysis of the empirical material and the results of survey research revealed that the significant factor determining development of the region of Podkarpacie is a well organised and mutually cooperating institutional system as well as organisational and personnel preparation of the managing authorities distributing resources from the UE budget. The condition of efficient absorption of UE resources by beneficiaries from the region of Podkarpacie shall be connected with strengthening the personnel, including factual their preparation of the employees which will participate in implementing the regional and cohesion policies within the use of UE financial instruments. The most important task to be implemented by regional and local government authorities in the province of podkarpackie in the period of 2007-2013 and connected with functioning of this region within European Community structures is to achieve the institutional effectiveness by all administrative units and the institutions supporting development of the region. Creating the system of organisational structures, an increase in employment, preparing the procedures of implementing structural instruments by all institutions engaged in adopting the UE structural policy in the region. The empirical material reveals that in the province of podkarpackie there is a great number and diversity of the institutions supporting development of the region, the scope of their services is broad. They gather various categories of services, mostly regardless of the institutions name their scope of operation is universal what is proved by the services adjusted to the needs of the recipients and their services may be questionable. The survey research proved it i.e. prospective recipients assessed at a low level the quality of training and consulting services as well as the scope of the offer directed to the recipients considering the policy of regional development. |
Cytowanie | Walenia A. (2009) Wybrane czynniki warunkujące wdrażanie polityki spójności Unii Europejskiej w regionie Podkarpacia.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 199-212 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n50_s199.pdf |
|
|
3082. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Walenia A. Wybrane zagadnienia rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej
Autor | Alina Walenia |
Tytuł | Wybrane zagadnienia rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej |
Title | Selected issues in agricultural development in the areas of Eastern Poland |
Słowa kluczowe | Polska Wschodnia, rozwój regionany |
Key words | Eastern Poland, regional development |
Abstrakt | Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej stwarza szanse dla terenów Polski Wschodniej przez popieranie zmiany orientacji rozwojowej z rolniczej na wielofunkcyjną. Takiemu rozwojowi powinien towarzyszyć wzrost krajowego PKB, pociągający za sobą wzrost konsumpcji. Zamożne społeczeństwo będzie bowiem zawsze poszukiwał zróżnicowanej i bezpiecznej żywności. Taka żywność jest produkowana w analizowanym regionie. Drugi kierunek rozwoju regionu wiązać się może z sytuacją, w której sprzedaż dóbr publicznych, takich jak naturalny krajobraz czy bioróżnorodność, zaczną przynosić przychody większe niż sprzedaż produktów rolnych. Taka sytuacja może wystąpić w niedługim czasie w Polsce Wschodniej. |
Abstract | The EU Common Agricultural Policy creates great opportunities for the areas of Eastern Poland, mainly by means of promoting a change of its orientation towards the development of its multifunctionality. These processes must be accompanied by an increase of GDP stimulating an increase in consumption, because a wealthy society is always seeking safe, differentiated food and such food is produced by agriculture in the analyzed region. Such phenomenon may contribute to the development of small farms. Another trend of strategic development of agriculture in the region may rely on the prospects for situation in which the revenues from sales of public goods in form of a natural landscape and biodiversity values become comparable or exceed the revenues from sales of agricultural products. Such state of things in the region of Eastern Poland is possible in a short period of time. |
Cytowanie | Walenia A. (2009) Wybrane zagadnienia rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 176-188 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T9(24)_n_s176.pdf |
|
|
3083. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Cebulak J. Znaczenie partnerstwa publiczno-prywatnego we wdrażaniu polityki regionalnej Podkarpacia w procesie integracji europejskiej
Autor | Jan Cebulak |
Tytuł | Znaczenie partnerstwa publiczno-prywatnego we wdrażaniu polityki regionalnej Podkarpacia w procesie integracji europejskiej |
Title | Public and private partnership as a form of supporting investment projects in the Podkarpacie region in the process of European integration |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Uwzględniając korzyści i zagrożenia wynikające z partnerstwa publiczno – prywatnego należy stwierdzić, że rozwój udanej współpracy tych sektorów wymaga skupienia się na wielu kwestiach. Z racji tego, że PPP to ciągle rozwijająca się koncepcja, konieczne jest stwarzanie odpowiedniej struktury organizacyjnej i prawnej funkcjonowania porozumień między sferą prywatna a publiczną. Podstawową zasadą udanej współpracy jest rozwój struktury instytucjonalnej zdolnej do kierowania, rozwijania i zarządzania PPP w imieniu sektora publicznego. Rozwój struktur zarządzających projektami powinien wymusić powstanie i rozwój przepisów oraz regulacji prawnych, co z kolei przyczyni się do stworzenia efektywnego zarządzania i nadzoru. Praktyka gospodarcza wskazuje wiele problemów i utrudnień w zakresie właściwego i skutecznego wykorzystania PPP dla rozwoju lokalnego. Za najistotniejsze problemy można uznać rozpowszechnienie informacji o szansach i zagrożeniach wynikających z PPP, stworzenie zaufania między stronami kontraktu, wybór najbardziej odpowiedniego modelu PPP dla otoczenia lokalnego i cech projektu, włączenie społeczeństwa do realizacji funkcji monitoringu. We wdrażaniu zasad PPP należy brać pod uwagę także ryzyko polityczne i legislacyjne, zwłaszcza niestabilność polityczna i częste zmiany personalne, głównie po stronie partnerów publicznych, mogą być zagrożeniem dla realizacji rozpoczętych projektów, transferowania środków finansowych, powodowania zmian obowiązujących obciążeń podatkowych czy też innych uregulowań prawnych. Podsumowując należy stwierdził, iż PPP jako forma współpracy jednostek samorządu terytorialnego z różnymi podmiotami sprzyja pozyskiwaniu kapitału prywatnego i łączeniu go z kapitałem publicznym celem finansowania przedsięwzięć podejmowanych w sferze usług publicznych. PPP to także wykorzystanie wiedzy, umiejętności i doświadczenia sektora prywatnego w realizacji zadań publicznych oraz zwiększenie efektywności wykorzystania istniejących zasobów dla polepszenia jakości świadczonych usług. |
Abstract | In the article law conditions as well as organizational and financial factors of cooperation between public and private sector in terms of investment undertakings resulting in regional development were presented. The cooperation between the above mentioned entities is one of methods used in the process of financial means obtaining. The financial means are indispensable in realization of statutory provisions in terms of local government duties that involve mainly rendering public services. The scope of the activities is often larger than financial potential of local governments and this is the reason why the governments search for financial support of partners form private sector. |
Cytowanie | Cebulak J. (2009) Znaczenie partnerstwa publiczno-prywatnego we wdrażaniu polityki regionalnej Podkarpacia w procesie integracji europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 213-225 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n50_s213.pdf |
|
|
3084. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Standar A. Pozyskiwanie i zastosowanie środków finansowych polityki regionalnej Unii Europejskiej w gminach wiejskich województwa wielkopolskiego
Autor | Aldona Standar |
Tytuł | Pozyskiwanie i zastosowanie środków finansowych polityki regionalnej Unii Europejskiej w gminach wiejskich województwa wielkopolskiego |
Title | Obtaining and allocating the European Union regional policy funds in rural communes of the Wielkopolska Province |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Artykuł ma na celu przedstawienie skuteczności władz gmin województwa wielkopolskiego w procesie ubiegania się o środki finansowe polityki regionalnej Unii Europejskiej w latach 2004- 2006. Artykuł prezentuje zastosowanie środków polityki regionalnej Unii Europejskiej przez gminy wiejskie województwa wielkopolskiego oraz bariery determinujące sprawne ich pozyskiwanie. Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że skuteczność gmin w aplikowaniu o środki oraz wielkość pozyskanych środków są związane z grupą rozwoju, do jakiej została dana gmina zakwalifikowana. Władze gmin w większości opowiedziały się za zmianą sytemu pozyskiwania środków, oceniając go jako skomplikowany |
Abstract | The article is aiming at presenting the effectiveness of the local authorities in the Wielkopolska Province when applying for the European Union Common Regional Policy funds during the programming period, 2004-2006, depending on the development level. The barriers of obtaining these funds have been identified. The article presents the allocation of the EU Common Regional Policy funds by rural communes in the Wielkopolska Province and barriers which determine their effective obtaining. The paper indicates relations between effectiveness of communes in allocating the funds, their amount and communes development level. The majority of the local authorities have opted for changing the way of obtaining funds, defining it as a complicated. |
Cytowanie | Standar A. (2009) Pozyskiwanie i zastosowanie środków finansowych polityki regionalnej Unii Europejskiej w gminach wiejskich województwa wielkopolskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 239-248 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n50_s239.pdf |
|
|
3085. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Grad B. Kształtowanie konkurencyjności regionu – nowego atrybutu przestrzeni gospodarczej Unii Europejskiej w świetle uwarunkowań polityki innowacyjnej perspektywy finansowej UE dla Polski na lata 2007 2013
Autor | Bożena Grad |
Tytuł | Kształtowanie konkurencyjności regionu – nowego atrybutu przestrzeni gospodarczej Unii Europejskiej w świetle uwarunkowań polityki innowacyjnej perspektywy finansowej UE dla Polski na lata 2007 2013 |
Title | Forming the region’s competitiveness – the new attribute of the economical area of the European Union in the perspective of the conditions of innovative financial projection policy for Poland in the E |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Polityka innowacyjna należy do najmłodszych dziedzin polityki gospodarczej. Powstanie polityki innowacyjnej jest datowane na lata pięćdziesiąte dwudziestego wieku, co jest zgodne z uznaniem pozytywnego wpływu postępu technicznego na rozwój gospodarczy. Do głównych obszarów polityki innowacyjnej możemy zaliczyć tworzenie sprzyjających warunków dla innowacyjności, stymulowanie sprzężenia badań i innowacji, tworzenie kultury innowacyjne. Obejmuje ona m.in. następujące obszary: wzmacnianie powiązań w narodowym systemie innowacji, kształtowanie i rozbudowywanie zdolności do wprowadzania innowacji, zarówno w dziedzinie techniki i technologii jak też organizacji i edukacji, optymalne wykorzystanie innowacji jako podstawowego czynnika wzrostu gospodarczego oraz zwiększającego liczbę trwałych miejsc pracy, dokonywanie strukturalnych zmian technicznych, technologicznych, jakościowych w przemyśle, wykorzystanie współpracy międzynarodowej oraz procesów globalizacji w gospodarce. Jednym z najważniejszych celów polityki innowacyjnej, zarówno rozwiniętych jak i rozwijających się państw, jest rozwój krajowego i regionalnych systemów innowacji, tzn.: systemu instytucji, umiejętności i zachęt (podatkowych, kredytowych i in.), służących do: - wprowadzania innowacji, zwiększających konkurencyjność gospodarki i polepszających jakość życia społeczeństwa, - jednoczesnego przekształcania systemu badawczo-rozwojowego ze skierowanego do wewnątrz, na zorientowany na potrzeby kraju oraz gospodarki opartej na wiedzy, - zwiększania wzajemnych powiązań między nauką, techniką, rynkiem, administracją państwową i terytorialną, organizacjami pozarządowymi, edukacją. Polityka innowacyjna Polski jest w dużym stopniu spójna z polityką innowacyjną Unii Europejskiej |
Abstract | Innovation policy is one of the latest branches of economical policy. Its origins are dated back to the 50s of the twentieth century what is compatible with the positive influence of technical progression on the economical development. One of the crucial aims of innovation policy either developed or developing countries, is the improvement of national and regional innovation systems including institutions, abilities and encouragements (taxation, credits, etc.). Innovation policy in Poland is coherent with innovation policy in European Union. On the European level there are priorities established such as: cohesion of national and European innovation policies, stating administrative and legal rules which are inclined innovation, stimulating development of innovation enterprises, improving the bounds in innovation system, creating society open to innovation. Innovation policy of public authorities: state and regional influences of region – the new attribute of economical area of European Union. |
Cytowanie | Grad B. (2009) Kształtowanie konkurencyjności regionu – nowego atrybutu przestrzeni gospodarczej Unii Europejskiej w świetle uwarunkowań polityki innowacyjnej perspektywy finansowej UE dla Polski na lata 2007 2013.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 271-282 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n50_s271.pdf |
|
|
3086. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Krukowski A. Rola funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w rozwoju klastrów w Polsce Wschodniej
Autor | Artur Krukowski |
Tytuł | Rola funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w rozwoju klastrów w Polsce Wschodniej |
Title | The role of the European Union’s structural funds in clusters’ development in the Eastern Poland |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Koncepcja klastrów staje się coraz bardziej popularna jako narządzie pozwalające na zrozumienie funkcjonowania i podjęcie działań poprawiających konkurencyjność gospodarek lokalnych i regionalnych. Według Komisji Europejskiej klastry są głównym czynnikiem poprawy innowacyjności i dobrobytu poprzez wspieranie procesu budowy unikalnych zasobów i umiejętności umacniających rolę regionów w globalnej gospodarce. Komisja Europejska dostrzegając potencjał klastrów dla rozwoju regionów podejmuje szereg inicjatyw wspierających proces ich tworzenia i rozwoju. Wiele inicjatyw w krajach członkowskich jest wspierana przy wykorzystaniu funduszy strukturalnych. W perspektywie finansowej na lata 2007-2013 przewiduje się realizacje i współfinansowanie działań typowych dla polityki opartej o koncepcję klastrów np. tworzenie powiązań sieciowych pomiędzy przedsiębiorstwami, wspieranie interakcji pomiędzy przedsiębiorstwami a sferę badawczo-rozwojową czy promowanie budowy inkubatorów przedsiębiorczości. Regiony Polski Wschodniej również mają możliwość korzystania z funduszy strukturalnych w tym zakresie. Głównym celem artykułu jest przedstawienie Operacyjnego Programu Rozwoju Polski Wschodniej w kontekście działań i źródeł finansowania wspierających proces tworzenia i rozwoju klastrów. W opracowaniu została przedstawiona koncepcja klastrów, uzasadniająca jej atrakcyjność oraz najważniejsze inicjatywy dotyczące ich rozwoju podejmowane dotychczas przez Komisję Europejską. W dalszej części ma miejsce charakterystyka działań z zakresu polityki rozwoju opartej o koncepcje klastra przewidzianych dla rozwoju pięciu województw Polski Wschodniej wraz z charakterystykę źródeł finansowania |
Abstract | Cluster concept have become increasingly popular as a tool for localities and regions to use in understanding their economies and taking actions to become more competitive. According to European Commission strategic documents clusters are a key driver of innovation and prosperity, helping regions to built unique profiles of specialized capabilities that enable them to strengthen their role as a active and attractive partners in the global economy. European Commission recognizing the clusters’ potential for regional development undertakes initiatives to support clusters creation and development. Many initiatives in membership countries is supported by using structural funds. In the financial perspective for the period 2007-13 European Commission provides funds for realization and co-financial activities typical for cluster-based policy e.g. creation of network linkages between entities, supporting of interaction between business and research and development sphere and promotion of entrepreneur incubators creation. The regions of Eastern Poland also benefit from structural funds. The main aim of the article is to present the Operational Programme of Eastern Poland Development in the context of activities and funds supporting the process of clusters creation and development. At the beginning the paper consists an overview of main cluster initiatives undertaking by European Commission. Next the main activities from the range of cluster-based policy forecasting for Eastern Regions of Poland with appropriated funds are characterized. |
Cytowanie | Krukowski A. (2009) Rola funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w rozwoju klastrów w Polsce Wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 293-305 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n50_s293.pdf |
|
|
3087. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Niedziółka A. Uwarunkowania rozwoju agroekoturystyki w województwie małopolskim
Autor | Arkadiusz Niedziółka |
Tytuł | Uwarunkowania rozwoju agroekoturystyki w województwie małopolskim |
Title | Determinants of agriecotourism development in Małopolska voivodeship |
Słowa kluczowe | rolnictwo ekologiczne, żywność ekologiczna, agroturystyka, agroekoturystyka |
Key words | organic agriculture, organic food, agritourism, agriecotourism |
Abstrakt | W artykule zaprezentowano nową formę turystyki wiejskiej, tj. agroekoturystykę i determinanty jej rozwoju. Ten rodzaj usług turystycznych na wsi dotyczy organizacji pobytu dla wczasowiczów w gospodarstwach agroturystycznych. Jednak od typowej agroturystyki różni się tym, że rolnicy zajmują się produkcją ekologiczną. Żywność pochodząca z niej jest serwowana turystom wypoczywającym w obiektach agroekoturystycznych. W części teoretycznej artykułu ukazano istotę rolnictwa ekologicznego. Ukazano także liczbę producentów ekologicznych oraz przetwórni ekologicznych w kraju według województw. Następnie przedstawiono liczbę gospodarstw agroekoturystycznych w Polsce. Przedstawiono ponadto czynniki rozwoju agroekoturystyki w województwie małopolskim. W części empirycznej pracy ukazano natomiast wyniki badań przeprowadzonych w 20 gospodarstwach agroekoturystycznych w tym regionie. |
Abstract | A new form of rural tourism, i.e. agriecotourism, and determinants of its development were presented. This kind of touristic services in rural areas includes organizing a stay for holiday-makers in agritourism farms. However, it differs from the typical agritourism because the host farmers practice the organic way of production. Tourists who stay in a agriecotouristic farm are served with food made from farm’s products. In the theoretical part of the article the essence of organic agriculture was shown. Numbers of organic producers and organic food processing plants in Poland were presented by provinces. Next, the number of agriecotouristic farms in Poland was presented. Moreover, factors of agriecotourism development in Małopolska voivodeship were presented. In empirical part of the work results of a research conducted in 20 agriecotouristic farms in this region were shown |
Cytowanie | Niedziółka A. (2009) Uwarunkowania rozwoju agroekoturystyki w województwie małopolskim.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 142-151 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T8(23)_n_s142.pdf |
|
|
3088. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Wicki L. Konkurencja odmian zagranicznych na polskim rynku nasiennym
Autor | Ludwik Wicki |
Tytuł | Konkurencja odmian zagranicznych na polskim rynku nasiennym |
Title | Competition from foreign varieties in the Polish seed market |
Słowa kluczowe | konkurencja międzynarodowa, rynek nasion, udział w rynku, hodowla roślin |
Key words | international competition, seed market, market shares, plant breeding |
Abstrakt | Celem opracowania jest przedstawienie zmian znaczenia zagranicznych odmian roślin na polskim rynku nasiennym. Analizą objęto okres lat 1996-2008. Określono udział odmian zagranicznych w ogólnej liczbie odmian, a także udział tych odmian w powierzchni reprodukcji nasiennej. W analizowanym okresie udział odmian zagranicznych dynamicznie wzrastał z 5% w 1996 r. do 38% w 2008 r. Największe znaczenie miały one w takich gatunkach jak jęczmień ozimy i jary, pszenica ozima i ziemniaki, w których ich udział przekraczał 40%. Największy wzrost konkurencji odmian zagranicznych zaobserwowano po 2004 r., od kiedy możliwe stało się oferowanie w Polsce odmian nie wpisanych do polskiego rejestru odmian, ale wpisanych do Wspólnotowego Katalogu Odmian. Kreacje polskich hodowców zachowały dominującą rolę w takich gatunkach jak pszenżyto, żyto, owies i pszenica jara. Szybko postępujący i duży wzrost udziału odmian zagranicznych może doprowadzić do zapaści w polskiej hodowli, gdyż wielkość sprzedaży nasion jest podstawą do naliczania opłat finansujących prace w przedsiębiorstwach hodowlanych. Jednocześnie musi następować koncentracja hodowli pozwalająca na skonsolidowanie środków na hodowlę i marketing nasion. |
Abstract | The paper aims to present how the plant varieties of foreign origin changed their share in the Polish seed market before and after EU accession. Changes in the period 1996-2008 were analyzed. They show that the number of foreign varieties of agricultural species increased significantly. In 1996 the share of foreign varieties was only 5% and it rose rapidly up to 38% in 2008. The foreign varieties play an important role in the Polish seed market, their share exceeding 40% in such species as winter and spring barley, winter wheat and potato. The inflow of foreign varieties was especially high after Poland’s EU accession in 2004, because since then offering CCA varieties in the Polish market have become possible. Polish varieties are still dominant in such species as triticale, rye, oat and spring wheat. The quickly increasing share of foreign varieties in Polish agriculture may cause problems with financing plant breeding activities in Poland because of lowering the amount of license fees. Polish enterprises in the plant breeding sector must concentrate their experimental and marketing activities to cope with the competition from foreign breeders. |
Cytowanie | Wicki L. (2009) Konkurencja odmian zagranicznych na polskim rynku nasiennym.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 143-153 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T7(22)_n_s143.pdf |
|
|
3089. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Wicki L. Procesy koncentracji w hodowli roślin w Polsce
Autor | Ludwik Wicki |
Tytuł | Procesy koncentracji w hodowli roślin w Polsce |
Title | Concentration changes on seed market in Poland |
Słowa kluczowe | koncentracja hodowli roślin, koncentracja odmian, współczynnik Giniego, C4, HHI |
Key words | words: plant breeding concentration, varieties concentration, Gini coefficient, C4, HHI |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie stopnia koncentracji na polskim rynku nasiennym. Posłużono się wskaźnikami koncentracji CRn, HHI oraz Giniego. Analizą objęto okres 1994-2008. Stwierdzono, że konkurencja na rynku nasiennym wzrasta ze względu na rosnąca liczbę odmian w doborze, ale zmiany w koncentracji uwzględniające udziały odmian w rynku były małe. Poziom koncentracji polskiego rynku nasiennego według gatunków uwzględniający udziały poszczególnych hodowców także malał, ale w polskiej hodowli roślin zachodziły procesy koncentracji, które doprowadziły do dominacji pojedynczych firm w hodowli określonego gatunku. Wzrost konkurencji na rynku wiązał się więc z koncentracją i specjalizacją w polskiej hodowli roślin. Mimo to udział polskich firm w rynku malał ze względu na znaczne ograniczenie popytu na nasiona. |
Abstract | This paper presents results of estimates of concentration changes on Polish seed market in 1994- 2008. Series of CR4, Herfindahl and Gini indices were employed to ascertain the level of concentration. The results gained shows that the concentration was significantly lower for important agricultural species such as wheat, barley and potato. For other crops concentration level do not decrease significantly in spite of that the number of varieties rose twice during last 15 years. The concentration of the breeders also lower significantly, but only in important agricultural species. In Polish breeding sector it was observed that it becoming be strongly concentrated in last years, with two dominating breeders groups. Though concentration in Polish breeding sector is much higher, the economic strength of the Polish breeders weakened because of limitation of certified seed use in Polish agriculture and competition of foreign breeders. |
Cytowanie | Wicki L. (2009) Procesy koncentracji w hodowli roślin w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 28-40 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s28.pdf |
|
|
3090. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Wicki L. Zmiany w zużyciu nasion kwalifikowanych w Polsce
Autor | Ludwik Wicki |
Tytuł | Zmiany w zużyciu nasion kwalifikowanych w Polsce |
Title | Changes in utilization of certified seeds in Poland |
Słowa kluczowe | postęp biologiczny, hodowla roślin, nasiona kwalifikowane, zróżnicowanie przestrzenne zużycia nasion kwalifikowanych |
Key words | biological progress, plant breeding, certified seed, seed, spatial differentiation of certified seed using |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie zmian w zużyciu nasion kwalifikowanych w produkcji roślinnej w Polsce. Stwierdzono, że zużycie nasion kwalifikowanych w Polsce zmniejszało się o 10% średniorocznie w okresie 1995-2008. Było ono w Polsce najniższe spośród obserwowanego w krajach Unii Europejskiej, gdzie udział kwalifikowanych nasion w zużywanym materiale siewnym wynosi średnio 55% dla zbóż. W Polsce było to w 2008 r. zaledwie 10% dla zbóż i 4% dla ziemniaków. Występowały także znaczne różnice regionalne w stosowaniu kwalifikatów. Najmniej zużywano ich w województwach wschodnich i południowo-wschodnich, najwięcej w zachodnich i północnych. Średni okres wymiany nasion zbóż wahał się od 4 do 40 lat w zależności od województwa. Wykorzystanie postępu biologicznego w produkcji roślinnej wciąż nie jest i nie może być czynnikiem decydującym o wydajności polskiego rolnictwa. |
Abstract | The paper aims to analyze changes that took place in utilization of certified seeds in Poland. It shows that consumption of certified seeds decreased by 10% in average in the period 1995-2008. It was the lowest comparing to the EU average, which amounts to 55%, and in Poland showed only 10% for grains and 4% for potatoes. Additionally the results indicate that the consumption of certified seeds in Poland is continuously decreasing. The regional diversity of the consumption could be also observed. The lowest utilization of certified seeds is observed in eastern and south-eastern provinces, while the highest in northern and western ones. The average replacement period for seeds of grains amounts from 4 to 40 years depending on the province. Thus the biological progress utilization in plant production in Poland is still not and could not be the main factor influencing the efficiency of Polish agriculture. |
Cytowanie | Wicki L. (2009) Zmiany w zużyciu nasion kwalifikowanych w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 226-237 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s226.pdf |
|
|
3091. |
Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, 2009 |
|
Manteuffel-Szoege H., Sobolewska A. Life cycle analysis with regard to environmental impact of apple wholesale packaging
Autor | Henryk Manteuffel-Szoege, Agnieszka Sobolewska |
Tytuł | Life cycle analysis with regard to environmental impact of apple wholesale packaging |
Title | Life cycle analysis with regard to environmental impact of apple wholesale packaging |
Słowa kluczowe | |
Key words | plastic box, cardboard box, life cycle assessment, enviornmental impact |
Abstrakt | |
Abstract | A comparison between cardboard and plastic boxes for apple packaging in the wholesale and retail trade has been drawn using the SimaPro programme for life cycle analysis. The environmental impact of using plastic cases was estimated much lower, mainly thanks to their repeated use. |
Cytowanie | Manteuffel-Szoege H., Sobolewska A. (2009) .Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 6(21), z. : 59-68 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T6(21)_n_s59.pdf |
|
|
3092. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Manteuffel-Szoege H., Sobolewska A. Analiza cyklu życia opakowań w handlu jabłkami W aspekcie oddziaływania na środowisko naturalne
Autor | Henryk Manteuffel-Szoege, Agnieszka Sobolewska |
Tytuł | Analiza cyklu życia opakowań w handlu jabłkami W aspekcie oddziaływania na środowisko naturalne |
Title | Life cycle assessment of environmental impact for apple packing boxes |
Słowa kluczowe | skrzynka kartonowa, skrzynka plastikowa, analiza cyklu życia, oddzia- ływanie na .rodowisko |
Key words | plastic box, cardboard box, life cycle assessment, envioronmental impact |
Abstrakt | Porównano oddziaływanie na środowisko naturalne w cyklu życia plastikowej skrzynki i odpowiadających jej pod względem użytkowym 48 skrzynek kartonowych używanych w handlu jabłkami. Do porównania wykorzystano specjalistyczne oprogramowanie komputerowe w postaci holenderskiego programu SimaPro. Oddziaływanie okazało się znacznie większe w przypadku skrzynek kartonowych, ze względu na ich tylko jednorazowe użycie. |
Abstract | A comparison between cardboard and plastic boxes for apple packaging in the wholesale and retail trade has been drawn using the SimaPro computer programme for life cycle analysis. The environmental impact of using plastic cases was estimated much lower, mainly thanks to their repeated use. |
Cytowanie | Manteuffel-Szoege H., Sobolewska A. (2009) Analiza cyklu życia opakowań w handlu jabłkami W aspekcie oddziaływania na środowisko naturalne .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 130-138 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s130.pdf |
|
|
3093. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Majewski J. Pszczelarstwo w województwie mazowieckim i jego znaczenie dla rolnictwa
Autor | Janusz Majewski |
Tytuł | Pszczelarstwo w województwie mazowieckim i jego znaczenie dla rolnictwa |
Title | Beekeeping in Mazovia province and its importance for agriculture |
Słowa kluczowe | pszczelarstwo, zapylanie, województwo mazowieckie |
Key words | beekeeping, pollination, Mazovia province |
Abstrakt | W artykule przedstawiono znaczenie pszczelarstwa dla rolnictwa na przykładzie województwa mazowieckiego, zwracając szczególną uwagę na zmiany dotyczące zapotrzebowania głównych uprawnych roślin entomofilnych na zapylanie. Dokonano obliczeń liczby pni pszczelich potrzebnych do zapylenia upraw w latach 2000-2007. |
Abstract | The significance of beekeeping for agriculture was presented on example of Mazovia province. Changes in the needs of pollination of the main plants cultivated in 2000-2007 were analysed. |
Cytowanie | Majewski J. (2009) Pszczelarstwo w województwie mazowieckim i jego znaczenie dla rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 110-118 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T9(24)_n_s110.pdf |
|
|
3094. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Orzechowski R., Żuk J. Wpływ systemu chowu na pracochłonność i optymalną skalę produkcji mleka w gospodarstwach rolniczych
Autor | Robert Orzechowski, Józef Żuk |
Tytuł | Wpływ systemu chowu na pracochłonność i optymalną skalę produkcji mleka w gospodarstwach rolniczych |
Title | The influence of system of breeding on labor-consumption and the optimum scale of production of milk in agricultural farms |
Słowa kluczowe | technologia produkcji, skala chowu krów, nakłady robocizny, pracochłonność, optimum technologiczne stada krów |
Key words | technology of production, scale of the cows breeding, labour input, labourconsumption, optimum technological herd of cows |
Abstrakt | Przeprowadzono analizę poziomu nakładów robocizny na obsługę krów mlecznych na podstawie danych faktograficznych uzyskanych przy pomocy studium pracy w oborach w 156 gospodarstwach z różną liczbą krów, odmienną techniką i technologią produkcji oraz zróżnicowaną sprawnością pracowników obsługujących krowy. Uwzględniając funkcję czasu pracy ustalono wielkości normatywne dla poszczególnych czynności i grup czynności przy obsłudze krów mlecznych. Ponadto, dane analityczne posłużyły do ustalenia optimum technologicznego i produkcyjnego dla różnych technologii i skali produkcji w nowoczesnym chowie krów mlecznych. Zagregowane wielkości pozwalają opracować poprawną organizacyjnie i ekonomicznie skalę chowu krów mlecznych w nowoczesnych gospodarstwach rodzinnych w Polsce. |
Abstract | The article analyzes the level of labor input to operate the dairy farm. The basis for the analysis were factual data obtained from 156 farms, using work study sheds in cowsheds with a different number of cows, a different technique and technology of production and efficiency of employees serving a diverse cows. Based on the analysis carried out taking into account the function of time, set the size specifications for the various activities and group activities operated in dairy cows. Analytical data used to determine the optimum technological and production for different technologies and production scale rearing in modern dairy cows. Contained in the tables aggregationed scales allow to develop the correct organizational and economic scale breeding of dairy cows in modern family farms in Poland. |
Cytowanie | Orzechowski R., Żuk J. (2009) Wpływ systemu chowu na pracochłonność i optymalną skalę produkcji mleka w gospodarstwach rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 277-289 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s277.pdf |
|
|
3095. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Chotkowski J. Głos w dyskusji . na konferencji z dnia 21.04.2009 r. nt. Badania w naukach ekonomicznych i rozwój kadr . problemy merytoryczne, metodologiczne oraz formalno-prawne
Autor | Jacek Chotkowski |
Tytuł | Głos w dyskusji . na konferencji z dnia 21.04.2009 r. nt. Badania w naukach ekonomicznych i rozwój kadr . problemy merytoryczne, metodologiczne oraz formalno-prawne |
Title | Voice on the discussion . To the procedings of the conference .researches in economic science and development of scientific staff . Substance, methodological, formal and legal problems |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Chotkowski J. (2009) Głos w dyskusji . na konferencji z dnia 21.04.2009 r. nt. Badania w naukach ekonomicznych i rozwój kadr . problemy merytoryczne, metodologiczne oraz formalno-prawne .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 2: 55-57 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n2_s55.pdf |
|
|
3096. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Rembeza J. Powiązania pomiędzy cenami produktów rolnych w Polsce i krajach UE
Autor | Jerzy Rembeza |
Tytuł | Powiązania pomiędzy cenami produktów rolnych w Polsce i krajach UE |
Title | Linkages of agricultural commodities prices between the Polish and the EU markets |
Słowa kluczowe | produkty rolne, ceny, Polska, UE |
Key words | agricultural commodities, prices, Poland, EU |
Abstrakt | Celem badań było określenie powiązań pomiędzy cenami zbóż i żywca wieprzowego w Polsce a cenami na wybranych rynkach zagranicznych. Stwierdzono zmniejszenie się różnic w poziomie cen pomiędzy rynkiem polskim a rynkami krajów UE i zwiększenie różnic w stosunku do amerykańskiego rynku zbóż. Testy przyczynowości i analiza VAR wskazują na silne oddziaływanie cen zagranicznych na ceny w Polsce |
Abstract | Price linkages between the Polish and foreign markets of grains and pork were investigated in the paper. The analysis indicates a decrease in price differences between the Polish and the EU markets and their increase between the Polish and the US markets. Causality tests and VAR models indicate a strong influence of foreign prices on the Polish markets. |
Cytowanie | Rembeza J. (2009) Powiązania pomiędzy cenami produktów rolnych w Polsce i krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 111-119 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T7(22)_n_s111.pdf |
|
|
3097. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Gajowiak D. Spółdzielczość bankowa w Polsce na tle wybranych spółdzielczych grup i systemów bankowych Unii Europejskiej
Autor | Dominik Gajowiak |
Tytuł | Spółdzielczość bankowa w Polsce na tle wybranych spółdzielczych grup i systemów bankowych Unii Europejskiej |
Title | Cooperative banking in Poland compared with the selected cooperative banking groups and systems in the European Union |
Słowa kluczowe | spółdzielczość bankowa, modele spółdzielczości bankowej, sytuacja ekonomicznoorganizacyjna |
Key words | cooperative banking, models of the cooperative banking, economic and organisational situation. |
Abstrakt | Celem opracowania jest próba oceny sytuacji ekonomiczno-organizacyjnej polskiej spółdzielczości bankowej na tle wybranych spółdzielczych grup i systemów bankowych, stowarzyszonych w Europejskim Związku Banków Spółdzielczych (EACB), który jest największą europejską tego typu organizacją. Analizę przeprowadzono w oparciu o dane opublikowane przez EACB za lata 2005-2007 |
Abstract | The aim of the paper is an attempt to assess the economic and organisational situation of the Polish cooperative banking group against the background of the selected cooperative banking groups and systems, associated with the European Association of Co-operative Banks (EACB), which is the largest European organization of the type. The analysis was realized basing on data published by the EACB for years 2005-2007. |
Cytowanie | Gajowiak D. (2009) Spółdzielczość bankowa w Polsce na tle wybranych spółdzielczych grup i systemów bankowych Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 52-63 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T8(23)_n_s52.pdf |
|
|
3098. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Kacperska E., Tymieniecka K. Stosunki handlowe Polski z Ukrainą w latach 2000-2008 ze szczególnym uwzględnieniem handlu artykułami rolno-spożywczymi
Autor | Elżbieta Kacperska, Katarzyna Tymieniecka |
Tytuł | Stosunki handlowe Polski z Ukrainą w latach 2000-2008 ze szczególnym uwzględnieniem handlu artykułami rolno-spożywczymi |
Title | Polish trade relations with Ukraine in 2000-2008 with particular emphasis on trade in agri-food products |
Słowa kluczowe | stosunki handlowe, produkty rolno-spżywcze, handel polsko-ukraiński, Unia Europejska |
Key words | trade relations, agri-food products, Polish-Ukrainian trade, European Union |
Abstrakt | Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej spowodowało, iż polska granica wschodnia stała się zewnętrzną granicę Wspólnoty. Polska handlowa polityka wschodnia przed integrację z UE była znacznie mniej restrykcyjna niż unijna. Przeanalizowane w opracowaniu obroty handlowe z Ukrainą wskazują na jej umacniającą się pozycję jako partnera Polski. Dodatnie saldo obrotów handlowych ogółem i artykułami rolno-spożywczymi wskazuje na możliwości eksportowe polskich produktów, zaś dominująca pozycja produktów przetworzonych w eksporcie i surowców w imporcie wskazuje na pozytywne, z polskiej perspektywy, efekty współpracy handlowej. |
Abstract | Polish accession to the European Union meant that Polish eastern frontier had become the Communitys external border. Polands eastern trade policy before the incorporation was much less restrictive than that of the EU. The analyzed development of trade turnover with Ukraine suggests its strengthening position as a Polish partner. Positive trade balance for Poland both in total and in agrifood products indicates the export possibilities for Polish products. The dominant position of processed products in the exports and of raw materials in imports indicates a positive, from Polish perspective, impact of trade cooperation. |
Cytowanie | Kacperska E., Tymieniecka K. (2009) Stosunki handlowe Polski z Ukrainą w latach 2000-2008 ze szczególnym uwzględnieniem handlu artykułami rolno-spożywczymi.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 46-57 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T9(24)_n_s46.pdf |
|
|
3099. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Stańko S. Tendencje w handlu zagranicznym zbożem i jego produktami w Polsce w latach 1999-2008
Autor | Stanisław Stańko |
Tytuł | Tendencje w handlu zagranicznym zbożem i jego produktami w Polsce w latach 1999-2008 |
Title | Tendencies in the foreign trade in grains and cereal products in Poland in years 1999-2008 |
Słowa kluczowe | zboża, produkty zbożowe, handel zagraniczny, tendencje |
Key words | grains, cereal products, foreign trade, tendency |
Abstrakt | W artykule przedstawiono handel zagraniczny ziarnem zbóż i jego produktami w Polsce w latach 1999-2008. Polska tradycyjnie należy do importerów netto ziarna i produktów jego pierwotnego przetwórstwa. Polska jest eksporterem netto wysoko przetworzonych produktów zbożowych i saldo obrotów w tym handlu poprawia się. |
Abstract | An analysis based on empirical data for the period 1999-2008 presents the Polish foreign trade in grains and cereal products. Poland is a net importer of grains and a net exporter of highly processed cereal products. The balance of trade in these products is ameliorating for Poland. |
Cytowanie | Stańko S. (2009) Tendencje w handlu zagranicznym zbożem i jego produktami w Polsce w latach 1999-2008.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 169-175 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T9(24)_n_s169.pdf |
|
|
3100. |
Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, 2009 |
|
Górecki J., Halicka E. Human and social capital in agricultural and rural development (Polish experiences)
Autor | Jan Górecki, Ewa Halicka |
Tytuł | Human and social capital in agricultural and rural development (Polish experiences) |
Title | Human and social capital in agricultural and rural development (Polish experiences) |
Słowa kluczowe | |
Key words | human and social capital, development of agriculture and rural areas, health |
Abstrakt | |
Abstract | Authors define and explain the meaning of two concepts, namely human and social capital and their influence on the socio-economic progress in agriculture and rural areas. The presented studies and analyses point to the link between the growing role of these two factors and the general socio-economic progress. A major part of the paper is devoted to analysing the past and current state of human and social capital in Poland, focusing on their deficiencies and the need to improve their quality. In conclusion the authors note that the significant inflow of financial means after the the Polisj accession to the EU as well as structural and administrative changes will not bring in full the possible benefits in the future unless there is an improvement in quality and an increase of creative participation of the human and social capital. The health aspect is also explored in the paper as a crucial element influencing human capital in the Polish rural areas. |
Cytowanie | Górecki J., Halicka E. (2009) .Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 6(21), z. : 33-40 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T6(21)_n_s33.pdf |
|
|