Wyniki wyszukiwania

Autor	Marian Podstawka
Tytuł	Inflacja a koszty produkcji wybranych produktów rolniczych w 2022 roku
Title	INFLATION AND PRODUCTION COSTS OF SELECTED AGRICULTURAL PRODUCTS IN POLAND IN 2022
Słowa kluczowe	produkcja rolna, inflacja, cena, prognoza
Key words	agricultural production, inflation, price, forecast
Abstrakt	Celem opracowania było przedstawienie działań podejmowanych, w ostatnich latach, przez państwowe władze publiczne wpływających na inflację w Polsce. Na tym tle dokonano oceny wzrostu cen na rolnicze kupowane środki produkcji, które skorelowano ze strukturą kosztów i na tej podstawie oszacowany został wzrost kosztów produkcji podstawowych produktów rolniczych w 2022 roku. Następnie ten prognozowany wzrost kosztów produkcji odniesiono do szacowanych przychodów. Pozwoliło to ustalić ich wzrost, który umożliwiałby utrzymanie dotychczasowego poziomu dochodów rolniczych. Działania ratunkowe rządu wywołane przez COVID-19 miały trzy główne źródła finansowania:• wydatki budżetu państwa i budżetu środków europejskich – 23,2 mld zł,• Fundusz Przeciwdziałania COVID-19 – 92,7 mld zł,• tarcze finansowe Polskiego Funduszu Rozwoju – 63,5 mld zł,O ile działania interwencyjne rządu, w warunkach kryzysu, należy ocenić pozytywnie, to ich sposoby realizacji krytycznie. Wsparcie finansowe w ramach tarcz otrzymały firmy, które wykazywały spadek obrotów spowodowany pandemią koronawirusa. W efekcie wspierano te firmy, które być może celowo tworzyły warunki do otrzymania wsparcia. Firmy dobrze prosperujące w warunkach COVID-19 takiego wsparcia były natomiast pozbawione.We wszystkich analizowanych rodzajach działalności produkcji rolniczej roślinnej w 2022 roku nastąpi wzrost kosztów ich wytwarzania o około 50-60% Wyjątkiem będzie produkcja żyta, gdzie wzrost kosztów będzie jeszcze wyższy.
Abstract	The aim of the paper is to present measures taken in recent years by state public authoritiesthat affect inflation in Poland. An assessment was made of the growth in prices for purchasedagricultural inputs, which was correlated with cost structures, and on this basis an increase in theproduction costs of basic agricultural products in 2022 was estimated. This projected increase inproduction costs was then related to estimated income. This made it possible to determine theirgrowth, which would allow the current level of agricultural income to be maintained. Thegovernment rescue measures triggered by COVID-19 had three main sources of funding:expenditure of the state budget and the budget of European funds - PLN 23.2 billion, COVID-19Counteracting Fund - PLN 92.7 billion, and financial shields of the Polish Development Fund -PLN 63.5 billion,While the government's intervention activities, under the conditions of the crisis, should beassessed positively, their methods of implementation should be assessed critically. Financialsupport under the shields was given to companies that showed a decline in turnover caused by thecoronavirus pandemic. As a result, those companies that may have deliberately created theconditions to receive support were supported. In all analyzed types of agricultural crop productionactivities in 2022, there will be an increase in the cost of their production by about 50-60%. Theexception will be the production of rye, where the cost increase will be even higher.
Cytowanie	Podstawka M. (2022) Inflacja a koszty produkcji wybranych produktów rolniczych w 2022 roku.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 27(76): 89-98
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2022_n76_s89.pdf

Autor	Agieszka Parlińska
Tytuł	Wyzwania e-learningu w czasie pandemii w Polsce
Title	E-LEARNING CHALLENGES IN POLAND DURING THE COVID-19 PANDEMIC
Słowa kluczowe	COVID-19, e-learning, nauczanie na odległość, edukacja zdalna
Key words	COVID-19, e-learning, distance learning, remote education
Abstrakt	Głównym celem pracy było ukazanie konieczności podjęcia nowych wyzwań w edukacji z wykorzystaniem metod e-learningowych w Polsce w latach 2019-2021. Nowym podejściem oraz celem i wartością dodaną opracowania było wzbogacenie wiedzy na temat wykorzystania nowych metod dydaktycznych i badawczych w sytuacji pandemii, ale także po niej.Do realizacji celu wykorzystano metodę analizy i krytyki literatury, a także analizę wskaźnikową opartą na danych historycznych z GUS, EUROSTATU i obserwacji własnej.Przeprowadzone badania pozwoliły na sformułowanie kilku wniosków związanych z czynnikami wpływającymi na e-learning, takimi jak dostęp do Internetu, stosowane narzędzia oraz kompetencje cyfrowe nauczycieli i uczniów. Przedstawiono również krótką analizę SWOT, co jest kluczowe dla przyszłości e-learningu.
Abstract	The main objective of the paper is to show the new challenges for education that arose inPoland from 2019-2021, and the use of e-learning methods. This new approach, and the purposeand added value of this study, is to enrich the knowledge of the use of new teaching and researchmethods gained during the Covid-19 pandemic and applicability to pandemics generally, as wellas continued use of these methods afterwards..To achieve the objective, the method of literature analysis and critique was used, as well as aratio analysis based on historical data from Statistics Poland (GUS), EUROSTAT and the author’sown first-hand observations as a university educator.The research results helped to formulate several conclusions regarding the factors whichinfluence effective e-learning, such as: internet access and quality; the availability of adequatesoftware, hardware and other tools; and the digital competence of teachers and students. A shortSWOT analyse is also presented to highlight key considerations that are crucial for the future of elearning.
Cytowanie	Parlińska A. (2022) Wyzwania e-learningu w czasie pandemii w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 27(76): 80-88
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2022_n76_s80.pdf

Autor	Aleksandra Kłosowska, Mateusz Śliwa
Tytuł	Zmiana poziomu kredytowania przedsiębiorstw w Polsce w okresie pandemii COVID-19
Title	CHANGE IN THE LEVEL OF CORPORATE LENDING IN POLAND DURING THE COVID-19 PANDEMIC
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwo, kredytowanie, interwencjonizm państwowy, COVID-19, kryzys, finanse przedsiębiorstw.
Key words	enterprise, lending, COVID-19, state interventionism, corporate finances, crisis
Abstrakt	Tematem przewodnim niniejszego opracowania jest ocena wpływu pandemii COVID-19 na kredytowanie przedsiębiorstw. Głównym celem artykułu jest analiza zmian jakościowych i ilościowych poziomu kredytowania przedsiębiorstw w Polsce. Autorzy skupiają się z jednej strony na możliwościach zaciągnięcia zobowiązań przez firmy, z drugiej zaś na zmiany zasad udzielania pożyczek przez banki na przestrzeni zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej, obarczonej kryzysem spowodowanym przez pandemię. W poszczególnych analizach ukazano również szerszy kontekst porównawczy odwołując się do danych statystycznych przed wystąpieniem kryzysu spowodowanego wirusem. W analizowanym przypadku niepewność co do kondycji sektora MSP w okresie kryzysu zaważyła na zaostrzeniu polityki kredytowej. wzrost zapotrzebowania na finansowanie bankowe w okresie pandemii zgłaszały zarówno duże firmy, jak i mikroprzedsiębiorstwa, jednak tylko w przypadku tych pierwszych dostępność kredytów wzrosła. W związku z tym różnica między dostępnością kredytów bankowych dla sektora dużych firm i sektora MSP powiększyła się.
Abstract	The main theme undertaken in this paper is the assessment of the impact of the COVID-19pandemic on corporate lending. The main objective of the article is to analyze the qualitative andquantitative changes in the level of corporate lending in Poland. The author focuses, on the onehand, on the ability of firms to incur liabilities and, on the other hand, on the changes in banklending rules over the course of a changing economic reality burdened by the crisis caused by thepandemic. The individual analyses also show a broader comparative context by referring tostatistical data before the onset of the virus crisis. In the case under review, uncertainty about thehealth of the MSP sector during the crisis weighed on the tightening of credit policy. An increasein demand for bank financing in the pandemic period was reported by both large companies andmicro enterprises. However, only in the case of the former did the availability of loans increase.As a result, the gap between the availability of bank loans to large firms and the MSP sectorwidened.
Cytowanie	Kłosowska A., Śliwa M. (2022) Zmiana poziomu kredytowania przedsiębiorstw w Polsce w okresie pandemii COVID-19.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 27(76): 99-110
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2022_n76_s99.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Zmiany w produkcji, handlu zagranicznym i zużyciu krajowym ziemniaków w Polsce w latach 2001-2019
Title	Changes in the Production, Foreign Trade and Domestic Consumption of Potatoes in Poland in 2001-2019
Słowa kluczowe	ziemniak, produkcja, import, eksport
Key words	potato, production, imports export
Abstrakt	Przedmiotem analizy była produkcja ziemniaków, zużycie krajowe i obroty handlu zagranicznego (eksport i import) w Polsce w latach 2001-2019. W oparciu o wyniki analiz określono średniookresową projekcję (na 2025 r.) obejmującą produkcję, kierunki wykorzystania w kraju i obroty handlu zagranicznego ziemniakami i ich przetworami. Analizowane dane pochodziły z GUS oraz IERiGŻ-PIB. Produkcja ziemniaków w Polsce w latach 2001-2019 charakteryzowała się tendencją spadkową. Wolniejszy spadek zbiorów niż powierzchni wynikał z poprawy plonowania. W zużyciu krajowym występowały różnokierunkowe tendencje: spadkowa w spożyciu ziemniaków ogółem, w eksporcie ziemniaków nieprzetworzonych, w przetwórstwie w gorzelnictwie i w stratach w przechowalnictwie oraz wzrostowa w przetwórstwie spożywczym i pozostałym przemysłowym. W handlu zagranicznym zaobserwowano poprawę dodatniego salda handlu przetworami z ziemniaków oraz pogłębianie się ujemnego salda handlu ziemniakami. Z projekcji rozwoju na 2025 r. wynika, że produkcja ziemniaków w Polsce może wynosić 7250- 7540 tys. t, a zapotrzebowanie - 7430-7570 tys. t. Import niezbędny ziemniaków świeżych może wynosić rocznie 30-180 tys. t.
Abstract	The subject of the analysis was potato production, domestic consumption and foreign trade turnover (export and import) in Poland in 2001-2019. Based on the results of the analyzes, a medium-term projection (for 2025) was defined, covering production, directions of domestic use and foreign trade turnover of potatoes and their products. The analyzed data came from the Central Statistical Office and Institute of Agricultural and Food Economics- National Research Institute. Potato production in Poland in 2001-2019 was characterized by a downward trend. The slower drop in the harvest than in the area was due to the improvement in yield. There were various trends in domestic consumption: a decrease in total potato consumption, in the export of unprocessed potatoes, in processing in distilling and losses in storage, and an increase in food processing and other industrial processing. In foreign trade, an improvement in the positive balance of trade in potato products and a deepening of the negative trade balance in potatoes was observed. The development projection for 2025 shows that the production of potatoes in Poland may amount to 7,250,000- 7,540,000 thousand tonnes, and the demand – 7430 7570 thousand tonnes. The necessary import of fresh potatoes can amount to 30-180 thousand tonnes annually.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2021) Zmiany w produkcji, handlu zagranicznym i zużyciu krajowym ziemniaków w Polsce w latach 2001-2019.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 1: 33-51
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n1_s33.pdf

Autor	Arkadiusz Weremczuk, Michał Wielechowski, Joanna Wrzesińska-Kowal
Tytuł	Developments and convergence of real housing pricesin Poland during the COVID-19 pandemic:focus on voivodeship capitals
Title
Słowa kluczowe	real estate market, housing prices, regional price convergence in housing market, COVID-19, voivodeship capitals, Poland
Key words
Abstrakt	The paper aims to present and assess the changes in real housing prices in Poland during the COVID-19 pandemic. We analyse transaction prices of residential premises in a multi-family housing (apartments) in the primary and secondary markets within 16 administrative capitals of voivodeships. We use quarterly data on House Prices Database collected by the National Bank of Poland and data on quarterly price indices of consumer goods and services from Statistics Poland. The research period covers the period 2018-2021, with distinction into COVID-19- and pre-COVID-19 periods. We observe the highest housing prices in Warszawa, Gdańsk, Kraków, and Wrocław, while the lowest in Zielona Góra and Kielce. Surprisingly, the growth rate in real housing prices in the pandemic sub-period is lower than in corresponding pre-COVID-19 period. In the COVID-19 sub-period, we observe the most significant increases in real estate prices in Zielona Góra and Szczecin in the primary market, and Kraków, Lublin, and Łódź in the secondary market. Additionally, we reveal the existence of regional price convergence in the housing market in analysed cities, both in primary and secondary markets. However, we do not observe a common price convergence, but only convergence clubs (city-groups) where the housing prices tend to converge in the COVID-19 sub-period.
Abstract
Cytowanie	Weremczuk A., Wielechowski M., Wrzesińska-Kowal J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2021_n16_s111.pdf

Autor	Ewa Cieślik
Tytuł	Mapowanie produktów polskiego eksportu produktów rolno spożywczych kierowanego do wybranych krajów Unii Europejskiej w 2020 roku
Title	Mapping of the Products of Polish Agri-Food Exports to Selected European Union Countries in 2020
Słowa kluczowe	eksport, produkty rolno-spożywcze, mapowanie produktów
Key words	export, agri-food products, product mapping
Abstrakt	W artykule skupiono się na poszukiwaniu perspektyw wzrostu polskiego eksportu produktami rolno-spożywczymi z gospodarkami należącymi do Unii Europejskiej i będącymi najważniejszymi rynkami eksportowymi dla Polski w zakresie dóbr rolno-spożywczych. Zidentyfikowano grupy tych towarów, które charakteryzują się dodatnimi i ujemnymi wskaźnikami ujawnionych przewag komparatywnych oraz wskaźnikami bilansu handlowego. W badaniu zastosowano metodę opartą o macierz mapowania produktów.
Abstract	The article focuses on the search for growth prospects for Polish exports of agri-food products with economies belonging to the European Union and being the most important export markets for Poland in terms of agri-food products. Groups of these goods were identified that are characterized by positive and negative indicators of revealed comparative advantages and indicators of the trade balance. The study used a method based on the product mapping matrix.
Cytowanie	Cieślik E. (2021) Mapowanie produktów polskiego eksportu produktów rolno spożywczych kierowanego do wybranych krajów Unii Europejskiej w 2020 roku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 4: 37-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n4_s37.pdf

Autor	Dorota Pasińska
Tytuł	Handel zagraniczny produktami mięsnymi Polski z Japonią w latach 2004-2019
Title	Foreign Trade in Meat Products between Poland and Japan in 2004-2019
Słowa kluczowe	eksport, import, Japonia, bariery pozataryfowe, produkty mięsne
Key words	export, import, Japan, non-tariff barriers, meat products
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest charakterystyka zmian w handlu zagranicznym produktami mięsnymi Polski z Japonią w latach 2004-2019. Zastosowano następujące metody: analiza porównawcza w czasie eksportu produktów mięsnych oraz wchodzących w jej skład głównych grup produktowych, analiza struktury towarowej tego eksportu. Otrzymane wyniki mogą być wykorzystane przez różnych uczestników łańcucha dostaw (np. przetwórców czy handel), mogą stanowić wsparcie nie tylko dla polityki gospodarczej państwa w zakresie kształtowania relacji handlowych, ale także dla przedsiębiorstw eksportujących, które są zainteresowane określeniem swojej pozycji konkurencyjnej na rynku (np. mogą oszacować swój udział w eksporcie do Japonii określonych grup asortymentowych) czy rozważyć ewentualne uplasowanie swoich produktów na tym rynku. W badaniach wykorzystano dane OECD, ITC Trade Map i niepublikowane dane roczne dotyczące eksportu i importu Ministerstwa Finansów z lat 2004-2019.
Abstract	The main purpose of the article is to describe the changes in foreign trade in meat products between Poland and Japan in the years 2004-2019. The following methods were used: comparative analysis over time of the export of meat products and its main product groups, analysis of the commodity structure of these exports. The obtained results can be implemented by various participants in the supply chain (e.g. processors or trade), they may support not only the economic policy of the state in terms of shaping trade relations, but also exporting enterprises interested in determining their competitive position market (e.g. they can estimate their share in exports to Japan of certain product groups) or consider the possible placement of their products on this market. The research used OECD, ITC Trade Map data and unpublished annual data on exports and imports of the Ministry of Finance from 2004 to 2019.
Cytowanie	Pasińska D. (2021) Handel zagraniczny produktami mięsnymi Polski z Japonią w latach 2004-2019.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 1: 16-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n1_s16.pdf

Autor	Anna Makuch, Anna Tatarczak
Tytuł	COMPARISON OF THE LIFE STANDARDS OF INHABITANTS IN EASTERN AND WESTERN POLAND
Title
Słowa kluczowe	living standard, multi-dimensional statistical analysis, Hellwig’s synthetic measure
Key words
Abstrakt	The main aim of the study is to analyse and compare the quality of life of the inhabitants of eastern and western Poland. This is accomplished by investigating whether the division of Poland into ʽPoland A’ and ʽPoland B’, which has been the norm for years, is valid. The spatial scope applies to all voivodeships. The criterion for the division of eastern and western Poland was adopted based on the historical division along the Vistula river. The characteristics used in the analysis described: education, access to medical care, health, safety, housing, the labour market, culture, and material resources. The period examined in the study covers the years 2005–2015. The study used Ward’s and taxonomic methods, in particular the Hellwig’s method.
Abstract
Cytowanie	Makuch A., Tatarczak A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2021_n5_s82.pdf

Autor	Marian Podstawka, Łukasz Podstawka
Tytuł	TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS
Title	Stan i perspektywy opodatkowania działalności rolniczej w Polsce
Słowa kluczowe	farm, agricultural activity, agricultural tax, forestry tax, property tax, income tax, revenue tax, level of income taxation, level of revenue taxation
Key words	gospodarstwo rolne, działalność rolnicza, podatek rolny, podatek leśny, podatek od nieruchomości, podatek dochodowy, podatek od przychodów, stopień opodatkowania dochodów, przychodów
Abstrakt	This study is a response to an ongoing debate on changes in the taxation of agricultural income. The current taxes applicable to farms in Poland do not concern income per se – they are property taxes which include: agricultural tax on land, forestry tax and property tax. Although these taxes do not refer to agricultural income, they are paid by it. It is important, therefore, to know how much this income is reduced by these taxes. Studies show that it is about 10%. Therefore, when a new income tax structure is introduced, its rate should not exceed 10%. The calculation of farm income in Poland will encounter many problems, such as establishing a catalogue of costs, which will include depreciation. In order to include it when calculating income, the present value of a farm’s fixed assets should first be established, which may encounter major substantive and organizational difficulties. More problems will surely follow, such as: dividing costs between household and agricultural holding, determining what a fixed asset is in the case of a farm, etc. It seems that calculating farm income is unavoidable. On the one hand, it is necessary for the potential introduction of income tax. On the other hand, having recognized the income situation of farms, one could resign from estimating losses caused by drought or other unfortunate events. Compensation could be granted due to income losses. This would be a clearer, more obvious and objective criterion. According to current practices, losses caused by unfortunate events (e.g. drought) do not always translate into losses in agricultural income, given that these losses are not always objectively estimated by the committees appointed by provincial governors. In the case of income losses, agricultural accounting data guarantee their objective appraisal. The aim of the paper is to evaluate the current situation regarding the taxation of agricultural activity and to present proposals for potential changes in the taxation of agricultural activity. Two research hypotheses were put forward: 1. the current level of taxation of income and revenue from agricultural activity with agricultural tax and property tax is symbolic, 2. in order to maintain the current tax treatment, the rate of the new tax on farm income cannot be higher than 10%. The article is based on descriptive, tabular and financial analysis methods. The sources of information were literature and FADN agricultural accounting data collected by the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute in Warsaw.
Abstract	Opracowanie wychodzi naprzeciw toczącym się dyskusjom w sprawie zmian opodatkowania dochodów pochodzących z działalności rolniczej. Aktualnie istniejące podatki, odnoszące się do gospodarstw rolnych w Polsce, nie odnoszą się do dochodów. Mają one charakter podatków majątkowych, do których należy: podatek rolny od gruntów, podatek leśny i podatek od nieruchomości. Podatki te mimo, że nie nawiązują do dochodów z działalności rolniczej, są z nich pokrywane. Ważnym jest jaką część tych dochodów pomniejszają. Z badań wynika, że jest to ok. 10%. Stąd ewentualnie we wprowadzanym nowym podatku od dochodów jego stawka nie powinna przekraczać 10%.Obliczanie dochodów gospodarstw rolnych w Polsce będzie napotykać na wiele problemów. Jednym z nich będzie ustalenie katalogu kosztów, do których zaliczać będzie się amortyzacja. Aby ją uwzględnić w obliczaniu dochodów, należy wcześniej ustalić wartość bieżącą środków trwałych, wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Mogą temu procesowi towarzyszyć spore trudności merytoryczne i organizacyjne. To jeden z wielu problemów. Prawdopodobnie będą i inne. Zaliczyć do nich można: podział kosztów na gospodarstwo domowe i gospodarstwo rolne, ustalenie co jest środkiem trwałym w gospodarstwie rolnym itp. Wydaje się, że liczenie dochodów w gospodarstwach rolnych jest nie uniknione. Z jednej strony jest to niezbędne dla ewentualnego wprowadzeniu podatku dochodowego. Z drugiej strony mając rozpoznaną sytuację dochodową gospodarstw rolnych można by zrezygnować z szacowania strat spowodowanych przez suszę, czy innymi zdarzeniami losowymi. Tytułem otrzymania rekompensat byłyby straty dochodów. Jest to kryterium bardziej klarowne oczywiste i obiektywne. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że nie zawsze straty spowodowane zdarzeniami losowymi (suszę) przekładają się na straty w dochodach rolniczych. Zważywszy, że straty te nie zawsze są obiektywnie szacowane przez powoływane przez wojewodów komisje. W przypadku strat w dochodach, dane rachunkowości rolnej są gwarantem ich obiektywnej oceny.Celem opracowania jest dokonanie oceny aktualnej sytuacji dotyczącej opodatkowania działalności rolniczej oraz przedstawienie propozycji ewentualnych zmian w opodatkowaniu działalności rolniczej. Przyjęto dwie hipotezy badawcze: 1. Aktualny stopień opodatkowania dochodów, przychodów z działalności rolniczej podatkiem rolnym, podatkiem od nieruchomości jest symboliczny, 2. Dla zachowania dotychczasowego ujęcia podatkowego stawka nowego podatku od dochodów gospodarstw rolnych nie może przekraczać 10%. W artykule wykorzystano metody analizy opisowej, tabelarycznej i analizy finansowej. Źródłem informacji była literatura oraz dane rachunkowości rolnej FADN gromadzone przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.
Cytowanie	Podstawka M., Podstawka Ł. (2020) TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 177-188
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s177.pdf

Autor	Stanisław Bereziński, Tomasz Rokicki
Tytuł	FINANCING OF LINEAR ROAD INFRASTRUCTURE IN POLAND
Title	Finansowanie liniowej infrastruktury drogowej w Polsce
Słowa kluczowe	infrastructure, road transport, road expenditure, European funds
Key words	infrastruktura, transport drogowy, wydatki na drogi, fundusze europejskie
Abstrakt	The main purpose of the paper was to identify and present the situation and changes in the level of expenditure on public roads in Poland, taking into account the division of the country into voivodships. The data concerned the period from 2005 to 2017. Sources of materials were the analysis of available literature in the field of road transport, legal acts, data from the CSO database. The comparative method was used in the paper, dynamics indicators were evaluated, the Gini concentration coefficient was calculated and the degree of concentration was presented using the Lorenz curve. Pearson's linear correlation coefficients were also used. A descriptive, tabular and graphic method were used to present the results. Investment outlays on roads apply to both the construction of new roads and the repair of existing ones. Between 2005-2017, the length of public roads in Poland increased by 11% to 422,000 km. Changes in individual voivodships and in subsequent years varied. The largest increase in road length occurred in Podlaskie and Lublin, while the smallest was in Opole. The largest expenditure on public roads was incurred in 2009-2011, which was related to the preparation for the Euro 2012 football tournament, which took place in Poland and Ukraine. Investment outlays were related to the level of economic development of voivodships and the resources of public roads. The only exception to this rule occurred in 2009-2011, when many road investments were centrally financed by the government.
Abstract	Celem głównym pracy było rozpoznanie i przedstawienie sytuacji oraz zmian w poziomie wydatków na drogi publiczne. Badania dotyczyły Polski, z uwzględnieniem podziału na województwa. Dane dotyczyły lat 2005-2017. Źródła materiałów stanowiła analiza dostępnej literatury z zakresu transportu drogowego, akty prawne, dane z bazy danych GUS. W pracy wykorzystano metodę porównawczą, posługiwano się wskaźnikami dynamiki, obliczono współczynnik koncentracji Giniego oraz przedstawiono stopień koncentracji za pomocą krzywej Lorenza. Zastosowano również współczynniki korelacji liniowej Pearsona. Do prezentacji wyników badań zastosowano metodę opisową, tabelaryczna i graficzną. Nakłady inwestycyjne na drogi dotyczą zarówno budowy nowych dróg, jak również naprawy już istniejących. W latach 2005-2017 długość dróg publicznych w Polsce wzrosła o 11% do 422 tys. km. Zmiany w poszczególnych województwach i latach były zróżnicowane. Największy przyrost dróg nastąpił w województwach podlaskim i lubelskim, a najmniejszy w opolskim. Największe nakłady inwestycyjne na drogi publiczne poniesiono w latach 2009-2011, co było związane z przygotowaniem do turnieju piłkarskiego Euro 2012, który odbył się w Polsce i na Ukrainie. Nakłady inwestycyjne były związane z poziomem rozwoju gospodarczego województw oraz z zasobem dróg publicznych. Jedyny wyjątek od tej reguły wystąpił w latach 2009-2011, gdy centralnie finansowano wiele inwestycji drogowych.
Cytowanie	Bereziński S., Rokicki T. (2020) FINANCING OF LINEAR ROAD INFRASTRUCTURE IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 205-213
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s205.pdf

Autor	Monika Szafrańska
Tytuł	FACTORS DETERMINING THE LEVEL OF FINANCIAL LITERACY OF ACADEMIC YOUTH
Title	Czynniki determinujące poziom świadomości finansowej młodzieży akademickiej
Słowa kluczowe	financial attitudes, financial behaviours, financial knowledge, university students
Key words	postawy finansowe, zachowania finansowe, wiedza finansowa, studenci
Abstrakt	The main objective of the paper is to characterize the level of financial literacy of academic youth and to identify selected socio-demographic factors that determine this level. The main source of data used for analysis and conclusions was primary information obtained from the author’s own research. The research was conducted in 2018 with the PAPI method on a group of 337 respondents. The interview was conducted with young people studying at the second largest academic centre in Poland – Kraków. The study used a set of questions to assess the level of financial literacy of adults proposed by the OECD. Apart from primary sources, Polish and foreign literature on the subject was also used to achieve the goal. To analyze the data, total statistical indicators (mean, minimum, maximum) and non-parametric "chi square" test” (χ2) were used. The analysis shows that students are characterized by an average level of financial literacy. The factors that significantly determined the level of students' financial literacy were gender and the field of study. A higher level of financial literacy was characteristic for men and those studying the economic faculties, which results from the curriculum contents. In order to increase the level of financial competence of students in other fields of study, curricula should be supplemented with subjects covering personal finance. The factors that did not differentiate the level of financial performance are the place of residence, the degree of study and the student's professional experience.
Abstract	Celem pracy jest charakterystyka poziomu świadomości finansowej młodzieży akademickiej oraz identyfikacja wybranych czynników o charakterze socjo-demograficznym, które determinują ten poziom. Zasadniczym źródłem danych wykorzystanych do analizy i wnioskowania były informacje pierwotne uzyskane z badań własnych. Badania przeprowadzono w 2018 roku, metodą PAPI na grupie 337 respondentów. Wywiad został przeprowadzony z młodzieżą studiującą w drugim pod względem wielkości ośrodku akademickim w Polsce - Krakowie. W badaniach wykorzystano zestaw pytań umożliwiający ocenę poziomu świadomości finansowej osób dorosłych zaproponowany przez OECD. Poza źródłami pierwotnymi wykorzystano również źródła wtórne. Do analizy danych zastosowano sumaryczne wskaźniki statystyczne (średnia, minimum, maksimum) oraz nieparametryczny test „chi kwadrat” (χ2). Jak wynika z przeprowadzonej analizy, studenci cechują się średnim poziomem świadomości finansowej. Czynnikami, który istotnie determinują poziom świadomości finansowej studentów są płeć oraz kierunek studiów. Wyższym poziomem świadomości finansowej charakteryzowali się mężczyźni oraz osoby studiujace na kierunkach ekonomicznych, co wynika z realizowanych treści programowych. W celu wzrostu poziomu kompetencji finansowych osób studiujących na pozostałych kierunkach, programy studiów powinny zostać uzupełnione o przedmioty obejmujące kwestie finansów osobistych. Czynnikami, które nie różnicowały poziomu świadmości finansowej są miejsce zamieszkania, stopień studiów oraz doświadczenie zawodowe studenta.
Cytowanie	Szafrańska M. (2020) FACTORS DETERMINING THE LEVEL OF FINANCIAL LITERACY OF ACADEMIC YOUTH.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 232-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s232.pdf

Autor	Paweł Kraciński, Ludwik Wicki
Tytuł	Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych
Title	Competitive position of apples and concentrated apple juice on foreign markets
Słowa kluczowe	eksport jabłek, eksport zagęszczonego soku jabłkowego, pozycja konkurencyjna
Key words	apple export, export of concentrated apple juice, competitive position
Abstrakt	Celem opracowania była ocena pozycji konkurencyjnej polskich jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego (ZSJ) na rynkach zagranicznych. W pracy zidenty-fikowano tendencje na rynku jabłek i ZSJ w Polsce i na świecie. Dokonano także oceny potencjału konkurencyjnego polskiego sadownictwa. Określono pozycję konku-rencyjną polskiego eksportu jabłek i ZSJ oraz czynniki wpływające na pozycję konkurencyjną eksportu tych produktów na rynku światowym. Analizą objęto okres 2005-2017. Stwierdzono, że Polska należała do czołówki największych eksporterów jabłek i ZSJ na świecie, a w badanym okresie pozycja konkurencyjna Polski na rynku zagęszczonego soku jabłkowego rosła. Rosła także pozycja konkurencyjna Polski na rynku jabłek, ale tylko do wprowadzenia w 2014 roku rosyjskiego embargo na ich import z Polski. Pozycja konkurencyjna polskich jabłek na rynku światowym w latach 2005-2017 zależała od cen tych owoców, wielkości zbiorów, ale także kursu walu-towego (PLN/USD) oraz wolumenu importu jabłek w Rosji, a na rynku ZSJ od cen eksportowych i kursu walutowego (PLN/EUR).
Abstract	The aim of the study was to assess the competitive position of Polish apples and apple juice concentrate (CAJ) on foreign markets. The study identifies trends in the apple market and CAJ in Poland and in the world. The competitive potential of Polish horticulture was also assessed. The competitive position of Polish exports of apples and CAJ was determined as well as factors influencing the competitive position of exports of these products on the world market. The analysis covered the period 2005-2017. It was found that Poland was one of the leading exporters of apples and CAJ in the world, and in the analyzed period, Poland's competitive position on the apple juice concentrated market was growing. Poland's competitive position on the apple market also increased, but only until the Russian embargo on apple imports from Poland was introduced in 2014. The competitive position of Polish apples on the world market in 2005-2017 depended on the prices of these fruits, the size of the harvest, but also the exchange rate (PLN / USD) and the volume of apple imports in Russia, and on the CAJ market on export prices and the exchange rate (PLN / EUR).
Cytowanie	Kraciński P., Wicki L. (2020) Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2020_pkracinski_pozycja_konkurencyjna_jablek.pdf

Autor	Ryszard Kata
Tytuł	Zadłużenie rolników w Polsce w aspekcie przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie
Title	INDEBTEDNESS OF FARMERS IN POLAND IN LIGHT OF STRUCTURAL CHANGES AND ECONOMIC FLUCTUATIONS IN AGRICULTURE
Słowa kluczowe	gospodarstwa rolne, kredyt bankowy, koniunktura w rolnictwie, przemiany strukturalne.
Key words	agricultural holdings, bank credit, economic fluctuations in agriculture, structural changes
Abstrakt	W artykule dokonano analizy dynamiki oraz struktury zobowiązań kredytowych rolników wobec banków w Polsce w latach 1996-2018. Zadłużenie kredytowe rolników przedstawiono na tle przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie. Założono, że korzystna koniunktura w rolnictwie stymuluje wzrost zadłużenia rolników w bankach. Podobnie założono, że proces koncentracji struktury agrarnej oraz wzrost technicznego uzbrojenia pracy i technicznego uzbrojenia ziemi będą czynnikami sprzyjającymi wzrostowi zadłużenia kredytowego rolników. Badania nie dały jednoznacznej odpowiedzi na postawione tezy badawcze. Ujawniono dodatnią współzmienność pomiędzy zadłużeniem kredytowym rolników a koniunkturą w rolnictwie, a także procesem substytucji nakładów pracy i ziemi przez nakłady kapitału. Analiza regresji wykazała, że stymulantą zadłużenia kredytowego są nakłady inwestycyjne w rolnictwie, natomiast koncentracja struktury agrarnej oraz poprawa relacji ziemia/praca prowadzi do zmniejszenia przyrostów zadłużenia.
Abstract	The paper presents an analysis of the dynamics and structure of farmers' credit obligations towards banks in Poland in 1996-2018. The credit debt of farmers is presented against the background of the structural changes and economic fluctuations in agriculture. It was assumed that a favorable economic situation in agriculture stimulates the growth in farmers' indebtedness to banks. Similarly, it was assumed that the process of increasing concentration within the agrarian structure and the increase in the technical equipment of labor and technical equipment of land would be factors conducive to the growth in farmers' credit debt. The research did not give a definite answer to the research thesis. A positive correlation between farmers' credit debt and economic fluctuations in agriculture was revealed, as well as the process of substitution of labor and land inputs by capital expenditures. Regression analysis showed that investment stimulus in agriculture is the stimulus of credit debt, while increased concentration within the agrarian structure and the improvement of the land/work relationship leads to a reduction in debt increases.
Cytowanie	Kata R. (2020) Zadłużenie rolników w Polsce w aspekcie przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 33-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s33.pdf

Autor	Karolina Pawlak, Karolina Sowa
Tytuł	Zmiany w produkcji i handlu soją w Polsce i wybranych krajach UE
Title	Changes in Soybean Production and Trade in Poland and Selected EU Countries
Słowa kluczowe	produkcja, eksport, import, soja, kraje UE
Key words	production, export, import, soybean, EU countries
Abstrakt	Ze względu na niedostatek białka paszowego z produkcji krajowej, państwa UE są znaczącymi importerami nasion i śrut z roślin strączkowych, w tym przede wszystkim soi i śruty sojowej. Celem artykułu jest przedstawienie zmian w produkcji i handlu soją w wybranych krajach UE w latach 2000-2017. W badaniach wykorzystano dane wtórne pochodzące z zasobów Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Omówiono zmiany w wolumenie produkcji soi w krajach jej największych producentów w UE, wartość i wolumen obrotów handlowych soją w państwach największych eksporterów i importerów, ich udziały w handlu oraz wyniki bilansu handlowego. Wolumen produkcji soi w krajach UE zwiększał się wolniej niż zapotrzebowanie na wysokobiałkowe surowce paszowe, powodując wzrost wartości przywozu soi i stawiając państwa UE w roli importerów netto tego surowca. Inaczej niż w Polsce, zwiększenie wartości przywozu nie wynikało jednak ze wzrostu jego wolumenu. Największymi importerami soi w UE były Holandia, Hiszpania i Niemcy.
Abstract	Due to the deficit in feed protein from domestic production, EU countries are significant importers of legume crops and meals, including soybean and soybean meal. The aim of the paper is to present changes in soybean production and trade in selected EU countries in 2000-2017. Secondary data from the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) database were used in the research. The following issues were discussed: the changes in the volume of soybean production in the countries of its largest producers in the EU, the value and quantity of trade flows in the countries of the largest exporters and importers, their share in trade and trade balance. The volume of soybean production in the EU countries has increased more slowly than the demand for high-protein fodder raw materials, resulting in an increase in the value of soybean imports and making EU countries net importers of this raw material. Unlike in Poland, the increase in the value of imports was not due to an increase in its volume. The Netherlands, Spain and Germany were the largest soybean importers in the EU.
Cytowanie	Pawlak K., Sowa K. (2020) Zmiany w produkcji i handlu soją w Polsce i wybranych krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 26-35
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s26.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2
Title	The Meat Market in Poland in the Era of the SARS-Cov-2 Coronavirus
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, import, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja, ceny
Key words	market, trade, export, import, meet industry, production, consumption, prices
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była ocena wpływu wirusa SARS-CoV-2 na rynek mięsa w Polsce. Rynek mięsa jest ważną częścią polskiej gospodarki. Produkcja żywca rzeźnego (wieprzowego, wołowego oraz drobiowego) stanowi ponad 1/3 produkcji towarowej rolniczej, a przemysł mięsny (mięsa czerwonego i drobiowego) jest największym działem przetwórstwa spożywczego. Pandemia COVID-19, która dotarła także do Polski nie zachwiała w znaczący sposób tym rynkiem. Oznaką wprowadzonych obostrzeń w życiu społecznym i gospodarczym był krótkotrwały zmasowany wykup żywności o przedłużonym terminie przydatności do spożycia. Lockdown zmienił nieco nawyki żywieniowe oraz zakupowe Polaków. W I połowie 2020 roku eksport mięsa wołowego oraz drobiowego zmniejszył się o 3-5%, a o 28% spadł eksport mięsa wieprzowego w porównaniu z I połową 2019 roku. Rynek mięsa borykał się w dalszym ciągu z afrykańskim pomorem świń (ASF) oraz dodatkowo ptasią grypą. Najbardziej poszkodowaną częścią rynku został segment HoReCa.
Abstract	The aim of this study was to assess the impact of SARS-CoV-2 virus on the meat market in Poland. The meat market is an important part of the Polish economy. Production of slaughter animals (pork, beef and poultry) accounts for over 1/3 of agricultural commodity production, and the meat industry (red meat and poultry) is the largest branch of food processing. The COVID-19 pandemic, which also reached Poland, did not significantly shake this market. A sign of the introduced restrictions in social and economic life was a short-term massive purchase of food with an extended shelf life. Lockdown slightly changed the eating and shopping habits of Poles. In the first half of 2020, exports of beef and poultry decreased by 3-5%, and exports of pork decreased by 28% compared to the first half of 2019. The meat market continued to struggle with African Swine Fever (ASF) and, in addition, with bird flu. The HoReCa segment was the most affected part of the market.
Cytowanie	Mroczek R. (2020) Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s53.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	TRENDS IN BEHAVIOUR OF MODERN FOOD CONSUMERS IN POLAND
Title	Tendencje w zachowaniach współczesnych konsumentów żywności
Słowa kluczowe	consumption behaviour, conditions for consumption, food, food consumption, household.
Key words	zachowania konsumpcyjne, uwarunkowania konsumpcji, żywność, konsumpcja żywności, gospodarstwo domowe.
Abstrakt	The aim of the paper is to present the changes in the level and structure of food consumption in Poland during 2013-2017 from a macro and micro-economic perspective, based on CSO (Central Statistical Office) data gathered from national accounts and household budgets. Analysis of the data showed that in an improved economic climate and significantly improved income situation households changed their preferences both in terms of the amount of food consumed as well as in the structure of consumption. Real expenditure on food increased despite reduced volume in consumption, with more eating out and less self-catering. The increase in the share of highly processed foods and more expensive products in the basket of foods contributed to the stabilisation of the share of expenditure on food as part of total household expenditure.
Abstract	Celem artykułu jest przedstawienie zmian poziomu i struktury konsumpcji żywności w latach 2013–2017 z perspektywy makro- i mikroekonomii w oparciu o dane GUS zebrane z rachunków narodowych i budżetów gospodarstw domowych. Analiza danych wykazała, że w lepszej sytuacji gospodarczej i znacznie lepszej sytuacji dochodowej gospodarstwa domowe zmieniły swoje preferencje zarówno pod względem ilości spożywanej żywności, jak i struktury konsumpcji. Realne wydatki na żywność wzrosły pomimo zmniejszonej ilości konsumpcji, z większą ilością jedzenia i mniejszą wyżywieniem we własnym zakresie. Wzrost udziału wysoko przetworzonej żywności i droższych produktów w koszyku żywności przyczynił się do stabilizacji udziału wydatków na żywność w ramach całkowitych wydatków gospodarstw domowych. Realne wydatki na żywność wzrosły pomimo zmniejszonej ilości konsumpcji, z większą ilością jedzenia i mniejszą wyżywieniem we własnym zakresie. Wzrost udziału wysoko przetworzonej żywności i droższych produktów w koszyku żywności przyczynił się do stabilizacji udziału wydatków na żywność w ramach całkowitych wydatków gospodarstw domowych.
Cytowanie	Świetlik K. (2020) TRENDS IN BEHAVIOUR OF MODERN FOOD CONSUMERS IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 191-207
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s191.pdf

Autor	Maryla Bieniek-Majka
Tytuł	QUO VADIS ORGANIZATION OF THE FRUIT AND VEGETABLES MARKET IN POLAND? STATE OF ORGANIZATION OF THE POLISH FRUIT AND VEGETABLES MARKET
Title
Słowa kluczowe	fruit and vegetable market, integration, competitiveness
Key words
Abstrakt	The article aimed to present the state of the organization of the fruit and vegetable market in Poland in 2020. Based on a library query and available registers, changes in the number of producer groups and organiza tions, their members, and the selected organizational form and category of products offered in Poland in 2004-2020 were presented. After the introduction of legislative changes in 2012, limiting the co-financing of the market organization process, a chronic decrease in both the number of existing fruit and vegetable producer organizations and their members is noticeable. Such a long-term trend may lead to a decline in the market organization and bargaining power of domestic producers. To prevent further disintegration of pro ducer groups and organizations, it is suggested that they should be provided with institutional support that would be long-lasting and stable.
Abstract
Cytowanie	Bieniek-Majka M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2020_n4_s22.pdf

Autor	Agnieszka Maciąg, Dagmara Stangierska
Tytuł	Assessment of the place of purchase of vegetables and fruits as expressed by consumers
Title	Ocena miejsca zakupu warzyw i owoców w opinii konsumentów
Słowa kluczowe	place of purchase, fruits and vegetables, consumers
Key words	miejsce zakupu, warzywa i owoce, konsumenci
Abstrakt	According to studies, Poland is the leader in the production of certain fruits and vegetables as well as certain food products. The development of discount chains is where the changes are visibly heading. The article presents the results of the most common places to buy fruits and vegetables. The research was carried out on a sample of 812 people. Research shows that consumers most often buy fruits and vegetables in super and hypermarkets, with supermarkets being chosen most often when purchasing all food products. The smallest percentage of respondents declared making food purchases in bazaars and markets. The place of purchase is an important factor for choosing food.
Abstract	Jak wynika z badań, Polska jest liderem w produkcji niektórych owoców i warzyw, a także producentem wybranej żywności. Najbardziej widoczny kierunek zmian stanowi rozwój sieci dyskontowych. W artykule zaprezentowano wyniki dotyczące najczęstszego miejsca zakupu żywności owoców i warzyw, które uzyskano na próbie 812 osób. Jak wynika z badań, konsumenci najczęściej kupują owoce i warzywa w super- i hipermarketach, markety natomiast są wybierane najczęściej w przypadku zakupu całej żywności. Najmniejszy odsetek respondentów dokonuje zakupu żywności na bazarach i targowiskach. Dla 70% respondentów miejsce zakupu jest istotnym czynnikiem decydującym o wyborze żywności.
Cytowanie	Maciąg A., Stangierska D.
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOL_2020_T5_n3_s57.pdf

Autor	Grzegorz Maciejewski
Tytuł	Typy gospodarstw domowych ze względu na ich zachowania na rynku żywności
Title	Types of Households by Their Behaviour on the Food Market
Słowa kluczowe	gospodarstwo domowe, typologia, rynek żywności, analiza wielowymiarowa, Polska, Słowacja
Key words	household, typology, food market, multidimensional analysis, Poland, Slovakia
Abstrakt	Dynamiczny rozwój rynku artykułów żywnościowych wymaga od przedsiębiorstw oraz instytucji odpowiedzialnych za politykę gospodarczą kraju ciągłego monitorowania zachowań głównego podmiotu konsumpcji na tym rynku, jakim jest gospodarstwo domowe. Jednym z rozwiązań jest prowadzenie zabiegów typologizacji. Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników typologii gospodarstw domowych przeprowadzonych w Polsce i na Słowacji na próbie 900 gospodarstw domowych. Do delimitacji typów gospodarstw wykorzystano hierarchiczną (metoda Warda) i niehierarchiczną (metoda k-średnich) analizą skupień. W rezultacie w każdej podpróbie udało się wyodrębnić trzy typy gospodarstw domowych ze względu na ich zachowania na rynku żywności.
Abstract	The dynamic development of the food market requires enterprises and institutions responsible for the country's economic policy to constantly monitor the behaviour of the main consumption entity on this market, which is the household. One of the solution is to conduct typologisation procedures. The aim of the article is to present the results of household's typology conducted in Poland and Slovakia on a sample of 900 households. Hierarchical (Ward's method) and non-hierarchical (k-means method) cluster analysis was used to delimit households' types. As a result, three types of households were identified in each sub-sample by their behaviour on the food market.
Cytowanie	Maciejewski G. (2020) Typy gospodarstw domowych ze względu na ich zachowania na rynku żywności.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 1: 52-66
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n1_s52.pdf

Autor	Katarzyna Łach
Tytuł	Efekt dźwigni finansowej a struktura źródeł finansowania przedsiębiorstw w Polsce w latach 2005-2018
Title	THE FINANCIAL LEVERAGE EFFECT AND THE SOURCES OF FINANCING FOR ENTERPRISES IN POLAND FROM 2005-2018
Słowa kluczowe	dźwignia finansowa, źródła finansowania, struktura kapitału.
Key words	financial leverage, sources of financing, capital structure
Abstrakt	Mechanizm dźwigni finansowej należy do podstawowych zagadnień zarządzania finansami przedsiębiorstwa, a dokładniej kształtowania struktury źródeł finansowania. Literatura poświęca temu zjawisku sporo uwagi, ale przede wszystkim od strony teoretycznej. Niewiele jest jednak badań empirycznych, w których zbadane by było czy mechanizm i efekt dźwigni finansowej jest znany i wykorzystywany przez praktyków. Celem niniejszego artykułu jest analiza racjonalności decyzji o stopniu zaangażowania kredytów i pożyczek w finansowaniu przedsiębiorstw z punktu widzenia efektu dźwigni finansowej. Analizą objęto lata 2005-2018, zbadano czy przedsiębiorstwa w Polsce miały możliwość wykorzystywania długu do zwiększania rentowności kapitałów własnych oraz sprawdzono czy decyzje o zaciąganiu kredytów i pożyczek były skorelowane z poziomem nadwyżki rentowności operacyjnej aktywów nad oprocentowaniem długu, co jest warunkiem pozytywnego efektu dźwigni finansowej. Wykazane zostało, że w większości badanych lat przedsiębiorstwa mogły podwyższać osiągane stopy zwrotu z kapitałów własnych poprzez zwiększanie udziału długu w finansowaniu, nie stwierdzono jednak, aby decyzje te były podejmowanie przy uwzględnianiu zjawiska i efektu dźwigni finansowej.
Abstract	The optimal structure of financing has been a frequent subject of research in corporate finance management for decades. Financial leverage and its effects are closely related to this topic. Thanks to the positive effect of financial leverage, a company may obtain a higher return on equity. The aim of this article is to present a practical approach to the financial leverage effect and to analyse whether decisions about the degree of credit and loans in the financing of enterprises were reasonable from the point of view of their impact on the return on equity. The analysis covered the years 2005-2018. The paper examines the question of whether enterprises in Poland had the opportunity to use debt to increase ROE. It also analyses whether decisions on the level of credit and loan within the capital structure were correlated with the level of the operating margin(s) of assets over the cost of debt, which is a requirement for a positive effect from financial leverage. It was shown that in the majority of the analysed years, enterprises could increase their return on equity by increasing their share of debt financing, but it was not known whether these decisions were made by taking into account the phenomenon and the leverage effect.
Cytowanie	Łach K. (2020) Efekt dźwigni finansowej a struktura źródeł finansowania przedsiębiorstw w Polsce w latach 2005-2018.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 82-94
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s82.pdf