1. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Mroczek R., Tereszczuk M. Wydajność pracy i koncentracja produkcji w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów UE-28
Autor | Robert Mroczek, Mirosława Tereszczuk |
Tytuł | Wydajność pracy i koncentracja produkcji w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów UE-28 |
Title | Labor Productivity and Concentration of Food Production in the Polish Food Industry against the EU-28 |
Słowa kluczowe | przemysł spożywczy, produkcja, zatrudnienie, parytet, wydajność pracy |
Key words | food industry, production, employment, parity, labor productivity, Poland, UE-28 |
Abstrakt | Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej okazało się korzystne dla rozwoju polskiego przemysłu spożywczego. Dynamicznemu rozwojowi produkcji w tym sektorze po 2004 roku, towarzyszyła poprawa wydajności pracy, która jest jednym z głównych czynników decydujących o konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku. W latach 2004-2014 wydajność pracy mierzona wartością produkcji sprzedanej wzrosła w polskim przemyśle spożywczym (w cenach porównywalnych) z 141,2 do 225,3 tys. euro/zatrudnionego i była już tylko o ok. 10 pkt proc. niższa niż przeciętnie w UE-28. Co ważne, wzrost wydajności pracy nastąpił, choć w różnym stopniu we wszystkich branżach przemysłu spożywczego w Polsce. W analizowanym okresie zmniejszyła się liczba przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w większości krajów UE-28 i nastąpił wzrost koncentracji produkcji. Zmiany takie nastąpiły u największych producentów żywności UE-28, do których zaliczana jest też Polska. |
Abstract | The aim of this study was to show changes in labor productivity and concentration of production in the Polish food industry against the background of European Union countries and the indication of the causes (factors) which caused these changes. Poland's accession to the European Union has proved beneficial for the development of the Polish food industry. The dynamic development of production in this sector after 2004 has been accompanied by improved labor productivity, which is one of the main determinants of a company's competitiveness in the market. The assessment of changes in labor productivity was made at current prices, as well as at comparable prices, taking into account the purchasing power of currencies of individual member states. The method of compound interest was used to determine the average annual changes. In the years 2004-2014, labor productivity measured by the value of sold production increased in the Polish food industry (in comparable prices) from 141.2 to 225.3 thousand Euro/employee and was only about 10 percentage points lower than the EU-28 average. Importantly, productivity growth has occurred, although to a varying extent, in all sectors of the food industry in Poland. In the analyzed period, the number of food processing enterprises decreased in most EU-28 countries and the concentration of food production increased. Such changes have occurred in the largest EU-28 food producers, to which Poland is also counted. |
Cytowanie | Mroczek R., Tereszczuk M. (2018) Wydajność pracy i koncentracja produkcji w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów UE-28.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 299-308 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n1_s299.pdf |
|
|
2. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Szajner P. Ewolucja światowego rynku piwa
Autor | Piotr Szajner |
Tytuł | Ewolucja światowego rynku piwa |
Title | The Evolution of World Beer Market |
Słowa kluczowe | rynek, piwo, chmiel, globalizacja |
Key words | market, beer, hop, globalisation |
Abstrakt | W latach 1980-2016 światowy rynek piwa charakteryzował się wysoką dynamiką rozwoju. Produkcja i obroty handlu zagranicznego znacząco wzrosły. Istotny wpływ miały na to procesy globalizacyjne. Światowa produkcja piwa jest zdominowana przez duże koncerny browarnicze, ale w ostatnich latach ich udział w rynku zmniejszył w związku z rozwojem produkcji w małych browarach. Rosnąca produkcja piwa generuje duży popyt na surowce wytwarzane w działach pierwotnego przetwórstwa żywności (słód, ekstrakt chmielowy, cukier). Na polskim rynku piwa były obserwowane analogiczne tendencje. Duże bezpośrednie inwestycje zagraniczne, koncentracja struktur podmiotowych i w konsekwencji dynamiczny wzrost produkcji i eksportu. Na krajowym rynku także wzrasta produkcji w małych browarach. |
Abstract | Over the period of 1980-2016 the world beer market showed a dynamic development. Both the production and foreign trade volumes considerably increased, which largely resulted from globalisation processes. The production of beer in the world is dominated with large brewing companies. However in recent years their share contracted due to expansion of small-scale brewing. Growing production of beer generates demand for raw materials (malt, hops extract, sugar). The world tendencies were mirrored on the Polish market. Large foreign direct investments along with concentration of production triggered a dynamic growth of production and exports. The share of small breweries in Poland has recently been growing as well. |
Cytowanie | Szajner P. (2018) Ewolucja światowego rynku piwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 60-68 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n4_s60.pdf |
|
|
3. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2018 |
|
Jakubowska D., Wierzejski T. Ocena koncentracji produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w Polsce i krajach Unii Europejskiej
Autor | Dominika Jakubowska, Tomasz Wierzejski |
Tytuł | Ocena koncentracji produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w Polsce i krajach Unii Europejskiej |
Title | Evaluation of Market Concentration of Regional and Traditional Food Production in Poland and European Union Countries |
Słowa kluczowe | systemy ochrony jakości, oznaczenia geograficzne, produkcja żywności, koncentracja rynku |
Key words | quality protection systems, geographical indications, food production, market concentration |
Abstrakt | Celem pracy była ocena koncentracji produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w Unii Europejskiej (UE) ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Analizy dokonano na podstawie danych pochodzących z europejskich baz DOOR, E-BACCHUS, E-SPIRIT DRINKS oraz danych IJHARS. Opisano i przeanalizowano różne kategorie regionalnych i tradycyjnych produktów zarejestrowanych w Polsce jak i innych krajach UE wykorzystując indeks koncentracji Herfindahhl-Hirschman. Otrzymane wyniki dowiodły, że koncentracja produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w UE jest duża, a większość zarejestrowanych oznaczeń geograficznych produktów pochodzi z krajów basenu Morza Śródziemnego, na które przypada niemal trzy czwarte wszystkich unijnych rejestracji. Polska posiada niewielki udział w analizowanym rynku. W ujęciu regionalnym w Polsce odnotowano względnie wysoką koncentrację produkcji. Wyraźnie wyższą wartość wykazano dla koncentracji producentów tych produktów. |
Abstract | The purpose of the work was to assess the concentration of regional and traditional food production in the European Union (EU) with particular emphasis on Poland. The analysis was made on the basis of data from the European DOOR databases, E-BACCHUS, E-SPIRIT DRINKS and IJHARS data. Various categories of regional and traditional products registered in Poland and other EU countries were described and analyzed using the Herfindahhl-Hirschman concentration index. The results obtained showed that the concentration of regional and traditional food production in the EU is high, and the majority of registered geographical indications originate from the Mediterranean, which accounts for almost three quarters of all EU registrations. Poland has a small share in the analyzed market. In regional terms, Poland has a relatively high concentration of production. A clearly higher value was demonstrated for the concentration of producers of these products. |
Cytowanie | Jakubowska D., Wierzejski T. (2018) Ocena koncentracji produkcji żywności regionalnej i tradycyjnej w Polsce i krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 3: 144-155 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2018_T18(33)_n3_s144.pdf |
|
|
4. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2017 |
|
Rosiak E. Światowy rynek olejów roślinnych
Autor | Ewa Rosiak |
Tytuł | Światowy rynek olejów roślinnych |
Title | The Global Market for Vegetable Oils |
Słowa kluczowe | oleje roślinne, produkcja, zużycie, handel, świat |
Key words | vegetable oils, production, consumption, trade, world |
Abstrakt | W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi w XXI wieku. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych USDA, które zagregowano do średnich pięcioletnich z sezonów 2001/02-2005/06, 2006/07-2010/11 i 2011/12-2015/16. W XXI wieku światowa produkcja olejów roślinnych dynamicznie wzrasta, w następstwie rosnącego w skali globalnej popytu na żywność i energię odnawialną. Rosną też obroty handlu międzynarodowego olejami roślinnymi, ale kierunki geograficzne handlu tymi produktami nie zmieniają się istotnie. Olej sojowy utracił pozycję lidera w światowej produkcji olejów roślinnych. Aktualnie w tej produkcji dominuje olej palmowy, który charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem koncentracji produkcji. Dlatego wszelkie zmiany u jego nielicznych, liczących się producentów i eksporterów (Malezja i Indonezja) mają istotny wpływ na rynki innych olejów. Przewidywania wskazują, że tendencje wzrostowe w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi będą kontynuowane. |
Abstract | The article presents the changes that have taken place in world production, consumption and trade in vegetable oils in the XXI century. The analysis of changes was based on USDA data, which were aggregated to the five-year average of the seasons 2001/02-2005 /06, 2006 /07-2010/11 and 2011 /12-2015 /16. In the twenty-first century, world production of vegetable oils is growing dynamically, following the growing global demand for food and renewable energy. Turnover of international trade vegetable oils is also increasing, but the geographical directions of trade in these products do not change significantly. Soybean oil has lost its leadership in the world production of vegetable oils. Currently, this production is dominated by palm oil, which has a very high degree of concentration of production. Thus, any changes in its few major producers and exporters (Malaysia and Indonesia) have a significant impact on the markets of other oils. Predictions indicate that the upward trend in world production, consumption and trade in vegetable oils will continue. |
Cytowanie | Rosiak E. (2017) Światowy rynek olejów roślinnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 173-181 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2017_T17(32)_n1_s173.pdf |
|
|
5. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Brodzińska K. Problemy funkcjonowania i rozwoju rodzinnych gospodarstw mlecznych w Polsce na tle uwarunkowań światowych
Autor | Katarzyna Brodzińska |
Tytuł | Problemy funkcjonowania i rozwoju rodzinnych gospodarstw mlecznych w Polsce na tle uwarunkowań światowych |
Title | Problems with Function and Development of Family Dairy Farms in Poland against the Background of World Conditions |
Słowa kluczowe | gospodarstwa mleczne, koncentracja produkcji, organizacja gospodarstw |
Key words | dairy farms, concentration of production, farm management |
Abstrakt | Rodzinne gospodarstwa mleczne odegrały znaczącą rolę w historii polskiego rolnictwa i dlatego ważne jest określenie czynników determinujących możliwości ich rozwoju po zniesieniu kwot mlecznych. Materiał badawczy stanowiły wyniki badań własnych z 2016 roku, którymi objęto 69 właścicieli gospodarstw mlecznych z województwa warmińsko-mazurskiego oraz dane statystyczne. Z przeprowadzonych analiz wynika, że Polska jest znaczącym producentem mleka krowiego w Unii Europejskiej (4) i na świecie (12). Po integracji z UE nastąpiła koncentracja produkcji i poprawa wydajności mlecznej krów. Przeprowadzone w ostatnich latach inwestycje w gospodarstwach mlecznych przyczyniły się do poprawy ich konkurencyjności, ale stanowiły duże obciążenie kredytowe. Spadek opłacalności cen mleka związany z zaprzestaniem jego kwotowania, wysokie kary za nadprodukcję i konieczność spłacania rat kredytów spowodowały problemy finansowe wielu rodzinnych gospodarstw mlecznych i zagrażają ich trwałości. |
Abstract | Family dairy farms have played a major role in the history of Polish agriculture. Because of this, it is important to assess the factors of their development after milk quotas were abolishment. Source material is comprised of results of the author’s own research, carried out in 2016. This involved 69 dairy farm owners from the Warmian-Masurian region. The analysis also involved statistical data on the functioning of dairy farms. The conducted analysis ranks Poland as a major producer of cow milk in the European Union (4th) and in the world (12th). Integration with the EU resulted in increased concentration of production and cow efficiency. Investments made by dairy farms in the last few years have increased their competitiveness. However, they were often financed from loans. The decrease of milk profitability, caused by not maintaining production quotas, high penalties for overproduction, as well as the necessity of paying off loan installments, have led to financial problems for many family dairy farms. |
Cytowanie | Brodzińska K. (2016) Problemy funkcjonowania i rozwoju rodzinnych gospodarstw mlecznych w Polsce na tle uwarunkowań światowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 29-38 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n2_s29.pdf |
|
|
6. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012 |
|
Łęczycki K. Globalny kryzys ekonomiczny i finansowy w kształtowaniu procesów koncentracji ziemi użytkowanej rolniczo
Autor | Kazimierz Łęczycki |
Tytuł | Globalny kryzys ekonomiczny i finansowy w kształtowaniu procesów koncentracji ziemi użytkowanej rolniczo |
Title | Shaping the processes of agricultural land concentration, against the background of the global economic and financial crisis |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Kryzys ekonomiczno-finansowy jaki ma miejsce od 2008 r. jest przedmiotem analiz oraz opracowań naukowych i popularno-naukowych. Dominujący w latach 1980 – 2008 w myśli ekonomicznej nurt liberalizmu ekonomicznego ustępuje stopniowo miejsca doktrynom ekonomicznym preferującym większą rolę interwencjonizmu państwowego. Zmiany te mogą w istotny sposób kształtować procesy koncentracji ziemi użytkowanej rolniczo. 3 zjawiska ekonomiczne charakteryzujące zmiany w życiu gospodarczym po 2008 roku mogą kształtować procesy koncentracji ziemi. Są to: skala koncentracji czynników produkcji, ograniczanie roli rynków finansowych i doskonalenie struktur organizacyjnych podmiotów gospodarczych oraz wzrastająca ingerencja państwa w mechanizmy rynkowe. |
Abstract | The economic and financial crisis that takes place since 2008 is a subject of many scientific analysis and popular science studies. In 1980 – 2008 economic liberalism was considered to be the main stream in the general economic thought. Nowadays the more popular one is that which allows and enlarges quite significant state intervention. Changes that come as consequences of such turn are supposed to significantly shape the agricultural land concentration processes. There are three main phenomena that occurred in the economic life after the year 2008, that can have a significant influence on shaping those processes: concentration of production factors, limiting the role of financial markets and developing organizational structures of the operators and growing state interference in market mechanisms. |
Cytowanie | Łęczycki K. (2012) Globalny kryzys ekonomiczny i finansowy w kształtowaniu procesów koncentracji ziemi użytkowanej rolniczo.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 310-321 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2012_n57_s310.pdf |
|
|
7. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kasztelan P. Rozwój gospodarstw mlecznych w warunkach kwotowania produkcji
Autor | Paweł Kasztelan |
Tytuł | Rozwój gospodarstw mlecznych w warunkach kwotowania produkcji |
Title | Development of dairy farms under the condition of milk quota |
Słowa kluczowe | kwotowanie produkcji mleka, rozwój gospodarstw, koncentracja produkcji |
Key words | milk quota, development of farms, concentration of production |
Abstrakt | Zaprezentowano zmiany w grupie towarowych gospodarstw mlecznych w latach 2003-2009 w Polsce. W opracowaniu wykorzystano informacje pochodzące z podmiotów produkujących w tym okresie na potrzeby przemysłu mleczarskiego. W celu zobrazowania skali zmian na poziomie gospodarstwa przedstawiono studium przypadku jednostki, która w analizowanym okresie bardzo intensywnie zwiększyła produkcję mleka. Przedstawione wyniki wykazały intensywny rozwój gospodarstw mlecznych w Polsce w latach 2003-2009, pomimo wprowadzenia systemu kwotowania produkcji. W tym okresie skup mleka w Polsce wzrósł o 26% przy jednoczesnym spadku liczby dostawców o 46%. |
Abstract | The paper aims to present the changes that took place in the group of commodity dairy farms in Poland in the years 2003-2009. The used data come from farms delivering milk to dairy industry. Additionally, in order to research the scale of changes on the level of individual farms there was a case study analyzed, in which the analyzed farm intensified milk production. The analysis show that although introduction of milk quota the commodity dairy farms were growing significantly. In the analyzed period the purchase of milk in Poland increased by 26% and simultaneously the number of suppliers decreased by 46%. |
Cytowanie | Kasztelan P. (2010) Rozwój gospodarstw mlecznych w warunkach kwotowania produkcji.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 43-52 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s43.pdf |
|
|
8. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2006 |
|
Szymańska E. Wpływ rozszerzenia UE na rynek wieprzowiny w Polsce
Autor | Elżbieta Szymańska |
Tytuł | Wpływ rozszerzenia UE na rynek wieprzowiny w Polsce |
Title | Influence of the EU enlargement on the pork market in Poland |
Słowa kluczowe | rynek wieprzowiny, Unia Europejska |
Key words | pig market, European Union |
Abstrakt | Celem badań było określenie zmian na rynku trzody chlewnej w Polsce po rozszerzeniu UE. Badania wykazały, że w Polsce występuje powolny proces koncentracji produkcji, który uwidacznia się w powiększaniu dużych stad. Po rozszerzeniu UE wzrósł udział krajów unijnych w polskim handlu zagranicznym wieprzowiną. Zmieniły się formy interwencji na rynku trzody chlewnej. Podstawą wsparcia stało się dotowanie eksportu oraz prywatnego przechowywania wieprzowiny. Po akcesji Polski do UE odnotowano zmiany cen skupu trzody chlewnej. Początkowo w 2004 roku były one wysokie, ale już na początku 2006 roku należały do najniższych w UE. Objęcie Polski Wspólną Polityka Rolną sprzyja wzrostowi produkcji żywca wieprzowego i prowadzi do powstania nadwyżki eksportowej. W celu jej sprzedaży konieczne są działania promocyjne oraz poszukiwanie nowych rynków zbytu. |
Abstract | The aim of research was to specify changes in the pigs market in Poland after the EU extension. Research shows that a slow process of concentration of production takes place in Poland, which is revealed by an increase in number of big herds. Participation of member countries in the Polish foreign trade in pork has grown after the extension of EU. Forms of interventions have been changed in the pig market. Subsidizing of export and private storage of pork has become the base of support. Price changes in pig purchases after the Polish accession to EU have been noticed. The prices were high initially in 2004, but they belonged to lowest in Europe already at the beginning of 2006. Accession and including Poland into CAP promote pork production and leads to creation of export surplus. Promotional operations seeking new markets are indispensable for its sale. |
Cytowanie | Szymańska E. (2006) Wpływ rozszerzenia UE na rynek wieprzowiny w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15, z. : 377-386 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2006_T15_n_s377.pdf |
|
|