Wyniki wyszukiwania

Autor	Arkadiusz Artyszak
Tytuł	Zmiany na rynku cukru w Polsce po integracji z UE
Title	Changes in sugar market in Poland after the integration with the EU
Słowa kluczowe	cukier, Unia Europejska
Key words	sugar, EU.
Abstrakt	Praca przedstawia wybrane efekty zmian na rynku cukru w Polsce po integracji z UE. Produkcja cukru w Polsce od roku 2003/4 do 2009/10 zmniejszyła się o 15,3%, a limity produkcyjne o 7,5%. Integracja Polski z UE i wprowadzenie reformy rynku cukru wymusiło czterokrotne ograniczenie liczby pracujących zakładów. Mimo to odznaczają się one zbyt małą wydajnością przerobu w stosunku do fabryk we Francji i w Niemczech. Reforma rynku cukru spowodowała niewielkie obniżenie cen cukru, ale nie spowodowała potanienia słodyczy. Zniesienie przez UE ceł na importowany cukier po roku 2014/2015 spowoduje, że jego produkcja z buraków cukrowych w Polsce stanie się nieopłacalna.
Abstract	The work is focusing on selected effects of changes in sugar market in Poland after the integration with the EU. Sugar production in Poland between years 2003/4 and 2009/10 was reduced by about 15.3% and production limits by about 7.5%. Integration of Poland with the EU and implementation of the sugar market reform have forced a quadruple reduction in the number of working sugar plants. Yet they are still characterized by a too small processing capacity in relation to factories in France and in Germany. The reform of sugar market has caused small cuts in sugar prices, but it has not resulted in cheaper sweets. Abolishing the custom duties on imported sugar by the EU after year 2014/15 will cause the unprofitability of sugar production from sugar beet in Poland.
Cytowanie	Artyszak A. (2010) Zmiany na rynku cukru w Polsce po integracji z UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 5-12
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n1_s5.pdf

Autor	Agnieszka Borowska
Tytuł	Stan i perspektywy rozwoju działań przedsiębiorczych na obszarach wiejskich w zakresie żywności niekonwencjonalnej
Title	The state and prospects of the development of entrepreneurship in rural areas with regard to the unconventional food
Słowa kluczowe	przedsiębiorczość, produkty tradycyjne, regionalne, obszary wiejskie.
Key words	enterprise, traditional and regional products, rural areas
Abstrakt	Artykuł jest próbą przedstawienia podstawowych informacji na temat stanu i perspektyw rozwoju działań przedsiębiorczych na obszarach wiejskich w zakresie żywności niekonwencjonalnej, tradycyjnej i regionalnej w Polsce. Ponadto jest próbą omówienia dotychczasowych korzyści, jak i potencjalnych zagrożeń wynikających z początkowej fazy tworzenia się niszowego rynku tejże żywności.
Abstract	The article attempts to present the basic information about the state and prospects of the effectiveness of enterprising actions in rural areas with regard to the unconventional, traditional and regional food, especially in Poland. It describes the past and future potential dangers resulting from the initial phase of creation of this niche food market.
Cytowanie	Borowska A. (2010) Stan i perspektywy rozwoju działań przedsiębiorczych na obszarach wiejskich w zakresie żywności niekonwencjonalnej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 25-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n1_s25.pdf

Autor	Piotr Cymanow
Tytuł	Społeczne i ekonomiczne konsekwencje migracji zewnętrznych mieszkańców obszarów wiejskich
Title	Social and economic consequences of rural dwellers’ external migrations
Słowa kluczowe	ekonomika rolnictwa, migracje zewnętrzne, obszary wiejskie
Key words	agricultural economics, external migrations, rural areas.
Abstrakt	Artykuł prezentuje skutki migracji ludności obszarów wiejskich w aspekcie ekonomicznym i społecznym. W opracowaniu, poza zdefiniowaniem zjawiska migracji zewnętrznych na tle współczesnych tendencji społecznych, zaprezentowano zestawienie motywów migracyjnych z uwzględnieniem czynników wypychających (kraj macierzysty) oraz przyciągających (kraj goszczący) w odniesieniu do trzech płaszczyzn: ekonomiczno-demograficznej, politycznej i społeczno-kulturowej. W dalszej kolejności sporo miejsca poświęcono ekonomicznym skutkom przepływu ludności z punktu widzenia funkcjonowania państw dotkniętych masową migracją. W części empirycznej skupiono się na analizie wyników badań przeprowadzonych metodą ankietową na grupie blisko 100 osób podejmujących zagraniczne wyjazdy zarobkowe
Abstract	The article presents the outcomes of rural dwellers’ migrations in the economic and social aspect. Apart from defining the phenomenon of external migration against the background of current social trends, also a review of motives for migration including the push factors (home country) and the pull factors (host country) in three aspects: economic-demographic, political and socio-cultural are presented. Furthermore, the economic effects of population flows from the perspective of functioning of the countries affected by mass emigration are discussed extensively. The empirical part of the article is focused on an analysis of results of studies conducted on a group of approximately 100 person involved in economic emigration. Respondents, whose permanent place of residence is South- Eastern part of Poland, have most frequently chosen the USA or Canada as the target country, whereas in Europe they migrated to Ireland, Germany and the United Kingdom. Willingness to improve their material status, the threatening unemployment or continuation of education prevailed among the reasons for migration. These elements were also most frequently indicated as positive outcomes of the decisions, whereas an additional asset of the emigration was an improvement of one’s status in the society or better chances for professional promotion, but also a cognitive motive. On the other hand the respondents pointed to negative results of migration, among which social effects like trauma caused by prolonged separation from the family, loosened family bonds or health injuries, and in the economic aspect the considerable costs incurred by the mobility
Cytowanie	Cymanow P. (2010) Społeczne i ekonomiczne konsekwencje migracji zewnętrznych mieszkańców obszarów wiejskich.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 33-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n1_s33.pdf

Autor	Piotr Bórawski
Tytuł	Wykształcenie rolników a sytuacja ekonomiczna gospodarstw posiadających alternatywne dochody
Title	Farmers’ education and the economic situation of farms having alternative incomes
Słowa kluczowe	wykształcenie rolników, sytuacja ekonomiczna, powierzchnia gospodarstw
Key words	farmers’ education, economic situation, farm area
Abstrakt	W pracy badano wykształcenie właścicieli gospodarstw posiadających alternatywne źródła dochodów. Gospodarstwa prowadzone przez rolników z wykształceniem wyższym były najbardziej efektywne. Ponadto w gospodarstwach tych odnotowano największą powierzchnię użytków rolnych. Badania przeprowadzono w 39 gospodarstwach zajmujących się chowem strusi, danieli i kóz z terenu województwa warmińsko-mazurskiego. Najniższą efektywność ekonomiczną osiągnęły gospodarstwa prowadzone przez rolników posiadających wykształcenie podstawowe. Badania dotyczyły sytuacji ekonomicznej gospodarstw w roku 2008.
Abstract	The education of farmers having alternative income sources was investigated. Farms run by farmers having the highest education were the most effective. Moreover, the largest farm area was found in these farms. The lowest economic efficiency was achieved by farms run by farmers having primary education. The survey was carried out in 39 farms with ostrich, fallow deers and goats’ production from Warmia and Mazury and Podlasie voivodeships. The survey concerned the economic situation of farms in 2008.
Cytowanie	Bórawski P. (2010) Wykształcenie rolników a sytuacja ekonomiczna gospodarstw posiadających alternatywne dochody.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 2: 5-11
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n2_s5.pdf

Autor	Anna Matuszczak
Tytuł	Alokacja czynników wytwórczych a wyniki działalności rolniczej w regionach rolnych UE-25. Ocena taksonomiczna
Title	The allocation of production factors and the results of agricultural activity in the agricultural regions of the EU-25. Taxonomic evaluation
Słowa kluczowe	regiony UE, FADN, czynniki produkcji, typologia.
Key words	regions, EU, FADN, production factors, typlogy
Abstrakt	Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zróżnicowania zasobów czynników produkcji zaangażowanych w produkcję rolną oraz relacji zachodzących między nimi, a także efektywności ich wykorzystania w regionach Unii Europejskiej (UE-25). Analizie poddano przeciętne gospodarstwo rolne w 122 regionach, badając nakłady ziemi, pracy, wielkość i strukturę produkcji, koszty, strumienie dopłat i w końcu jego sytuację dochodową. Celem badania było porównanie alokacji i efektywności wspomnianych czynników produkcji w rolnictwie regionów UE. Autorka stawia pytanie, na ile regiony europejskie różnią się względem wykorzystania tychże czynników oraz czy można znaleźć podobieństwa przestrzenne. Doszukuje się także przyczyn owego zróżnicowania uwzględniając różnorakie czynniki
Abstract	The purpose of the article was comparing diverse resources of production factors in farming and displaying relations between them, as well as the effectiveness of their exploitation in agricultural regions of the European Union (EU-25). An average arable farm was analyzed in 122 regions, inspecting the inputs of land and labour, the size and structure of production, costs, subsidies flows, and in the end the income situation. The allocation and effectiveness of production factors in agricultural EU regions were compared. The author is putting up questions, to what extent the European regions differ with respect to the use of these factors as well as whether it is possible to find among them some spatial resemblances. She found also causes of their diversity taking different factors into account.
Cytowanie	Matuszczak A. (2010) Alokacja czynników wytwórczych a wyniki działalności rolniczej w regionach rolnych UE-25. Ocena taksonomiczna.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 2: 71-79
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n2_s71.pdf

Autor	Paweł Kobus
Tytuł	Modelling wheat yields variability in Polish voivodeships
Title	Modelling wheat yields variability in Polish voivodeships
Słowa kluczowe
Key words	wheat yield, variability, production risk, spatial autocorrelation.
Abstrakt
Abstract	The paper presents an analysis of wheat yields variability in the voivodeships of Poland. The main aim of the study was to find out what are the statistical relationships between the wheat yield variability and the following factors: arable area, size of wheat production area, share of arable land used for wheat production, land quality and average yield. For that purpose a multiple linear regression was applied. It was found out that the detected spatial autocorrelation of wheat yields variability measured by standard deviations can be explained in 75% by the fitted model. Two of the considered variables showed a significant negative effect on this variability: the logarithm of arable area and the land quality, while the other two: the average wheat yield and the wheat production area displayed a significant positive effect on the variability. The effect of share of arable land used for wheat production itself was not significant.
Cytowanie	Kobus P. (2010) .Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 10(25), z. 3: 33-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n3_s33.pdf

Autor	Oleksandr Odosii
Tytuł	Possible economic consequences of the free trade area creation between the European Union and Ukraine for the agri-food sector
Title	Possible economic consequences of the free trade area creation between the European Union and Ukraine for the agri-food sector
Słowa kluczowe
Key words	agricultural products, liberalization, free trade area, European Union
Abstrakt
Abstract	This paper investigates the possible development of Ukrainian agriculture in terms of creation of a free trade area (FTA) with the European Union. Prospects for export-import relations between Ukraine and the EU as well as the competitiveness of domestic agricultural goods in domestic and foreign markets are analyzed. An economic-mathematical model was used for determining negative and positive consequences of the FTA formation for grain, dairy and meat industries. It is expected that the current positive Ukrainian trade balance in agri-food products will decrease significantly as a result of the trade liberalization. The analysis also shows possible changes in the gross domestic product, trade, level of economic activity, human welfare etc. Suggestions how to avoid the negative effects of the FTA on agricultural markets in Ukraine have been developed.
Cytowanie	Odosii O. (2010) .Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 10(25), z. 3: 58-68
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n3_s58.pdf

Autor	Wioletta Wereda
Tytuł	Role of good governance in the development of a commune within a subregion
Title	Role of good governance in the development of a commune within a subregion
Słowa kluczowe
Key words	commune, good governance
Abstrakt
Abstract	Topic of good governance is an issue of great importance to quality of governance, understood as the manner and effects of governance, which basically amounts to administrative action. Recently the terms ‘governance’ and ‘good governance’ are being increasingly used in the literature. Bad governance is being increasingly regarded as one of the root causes of all bad things within communities and public administration on the local as well as on the national level. That is why the paper shows the main role of good governance in the functioning of a commune in a subregion and its influence on the creation of development strategies and on improving of living conditions in the local areas.
Cytowanie	Wereda W. (2010) .Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 10(25), z. 3: 114-123
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n3_s114.pdf

Autor	Barbara Roszkowska-Mądra
Tytuł	Typologia systemów gospodarowania w rolnictwie jako przykład stosowania zasady good governance w rozwoju obszarów ONW
Title	Typology of farming systems as a tool for implementation of the good governance rule in less favoured areas development
Słowa kluczowe	good governance. ONW, obszary wiejskie, rozwój zrównoważony
Key words	good governance, LFA, rural area, sustainable development
Abstrakt	W pracy przedstawiono uzasadnienie stosowania zasad dobrego rządzenia w polityce rozwoju obszarów wiejskich o niekorzystnych warunkach gospodarowania w rolnictwie (ONW). W celu usprawnienia i poprawy skuteczności zarządzania rozwojem obszarów ONW, które są postrzegane jako ,,wymagające” w sferze rozpoznawania i planowania rozwoju, zaproponowano wykorzystanie typologii systemów gospodarowania w rolnictwie. Takie podejście do zarządzania rozwojem ONW pozwala na elastyczne stosowanie i bardziej efektywne wykorzystanie instrumentów wsparcia kierowanych na te tereny. To może przyczynić się do możliwie skutecznego rozwiązywania zróżnicowanych problemów rozwojowych na ONW, jak również do wdrażania powszechnie akceptowanego europejskiego podejścia do rozwoju wsi i rolnictwa, jakim jest paradygmat zrównoważonego i wielofunkcyjnego rozwoju.
Abstract	A justification of using the good governance rule in the policy of less favoured areas (LFAs) development was presented. Using typology of farming systems for increasing efficiency of public governance in the LFAs development was discussed. This approach allows a flexible implementation of different measures applied in these very diverse areas. Then, public measures and instruments could be more effectively utilized and natural, social and economic problems occurring in LFAs can be solved in a shorter period of time. Also, the European paradigm of rural areas sustainable development involving multifunctionality and diversification of agriculture can be implemented more effectively
Cytowanie	Roszkowska-Mądra B. (2010) Typologia systemów gospodarowania w rolnictwie jako przykład stosowania zasady good governance w rozwoju obszarów ONW.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 4: 82-89
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n4_s82.pdf

Autor	Adam Harasim
Tytuł	Koszty produkcji paszy z mieszanki pastwiskowej w różnych warunkach siedliskowych
Title	Production costs of feed from a grazing mixture grown under different environment conditions
Słowa kluczowe	mieszanka pastwiskowa, plony, jakość paszy, koszty produkcji
Key words	grazing mixture, yields, forage quality, production costs
Abstrakt	Przedstawiono wielkość i wartość pokarmową plonów oraz ocenę kosztów produkcji paszy pastwiskowej w różnych warunkach siedliskowych (pole uprawne, użytek przemienny, łąka) w zależności od ilości wysiewu nasion mieszanki (10, 20 i 30 mln szt. nasion/ha) i udziału w niej koniczyny białej (20 i 40% nasion). Mieszankę wypasano krowami mlecznymi 4-5 krotnie w okresie wegetacji. Mieszanka pastwiskowa uprawiana na polu w stanowisku po ziemniaku na oborniku cechowała się najwyższym plonem i zarazem najniższymi jednostkowymi kosztami produkcji paszy. Zwiększenie ilości wysiewu nasion mieszanki nie wpływało znacząco na wielkość plonu, a powodowało wzrost kosztów produkcji paszy. Zwiększenie udziału koniczyny białej w mieszance nasion wpływało korzystnie na wielkość i jakość plonu oraz obniżkę jednostkowych kosztów produkcji paszy.
Abstract	Yields and feeding value of the crop of a grazing mixture grown over a range of environment conditions (grass ley, alternate arable field/grass ley, meadow) were studied as affected by the seeding rate of the mixture (10, 20, 30 million seeds/ha) and by the percentage of white clover seeds in the mixture (20 and 40%). The mixture was grazed by dairy cows four-five times during the growing period. When grown after potatoes fertilized with farmyard manure the mixture gave the highest yields and the production of the feed incurred the lowest costs. While not increasing the yields in a significant manner higher seeding rates caused production costs to rise. Increased percentages of white clover in the mixture had a beneficial effect on the yields and crop quality while at the same time reduced unit costs of feed production.
Cytowanie	Harasim A. (2010) Koszty produkcji paszy z mieszanki pastwiskowej w różnych warunkach siedliskowych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 75-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n1_s75.pdf

Autor	Mariusz Stolarski, Stefan Szczukowski, Józef Tworkowski
Tytuł	Ekonomiczne aspekty produkcji biomasy wierzby w systemie Eko-Salix
Title	Economic aspects of willow biomass production in the eco-salix system
Słowa kluczowe	wierzba, system Eko-Salix, biomasa, koszty produkcji, ekonomiczna efektywność produkcji
Key words	willow, Eko-Salix system, biomass, costs of production, economic efficiency of production
Abstrakt	W pracy określono efektywność ekonomiczną produkcji biomasy wierzby w systemie Eko-Salix w 3-letniej rotacji na gruntach rolniczych nieprzydatnych pod kultury konsumpcyjne. Podstawą prowadzonych badań było ścisłe doświadczenie polowe dwuczynnikowe, prowadzone w trzech powtórzeniach, w latach 2006-2008 na madzie próchnicznej ciężkiej, całkowitej (okresowo nadmiernie wilgotnej) . w pradolinie Wisły na Nizinie Kwidzyńskiej. Bezpośrednie koszty całkowite założenia plantacji wierzby w systemie Eko-Salix wynosiły 11 613,6 zł/ha i 15 480,9 zł/ha, odpowiednio przy zagęszczeniu: 5,2 i 7,4 tys. szt. żywokołów/ha. Największy udział w strukturze bezpośrednich kosztów produkcji zrębków stanowiła praca ludzka (42,1-43,3%). Na drugim miejscu znajdowały się koszty związane z założeniem plantacji (około 23%). Wartości nadwyżki bezpośredniej produkcji zrębków wierzby w systemie Eko-Salix w rotacji 3-letniej wynosiły . 697,1 i 10 44,4 zł/ha/rok (przy cenie 20 zł/GJ), odpowiednio przy zagęszczeniu: 5,2 i 7,4 tys. szt. żywokołów/ha.
Abstract	This study determined the economic effectiveness of willow biomass production in the Eco-Salix system in a 3-year rotation cycle on agricultural land unusable for consumption crops. The study was based on a field experiment in a strict two-factorial design, in three replications, conducted in the years 2006-2008 on heavy humus alluvial soil (periodically with excessive humidity), in the ice-marginal valley of the Vistula river, in the Kwidzyn Lowlands. The direct costs of establishing the willow plantation in the Eco-Salix system amounted to PLN 11,613.6/ha and PLN 15,480.9/ha, with a density of 5,200 and 7,400 willow rods/ha, respectively. Human labour accounted for the greatest portion of the total direct cost of chips production (42.1-43.3%), followed by cost of establishing the plantation (ca. 23%). The direct surplus of willow chips production in the Eco-Salix system in a 3-year rotation cycle amounted to PLN 697.1 and PLN 1044.4/ha/year (assuming the energy price of PLN 20/GJ), with the density of 5,200 and 7,400 willow rods/ha, respectively.
Cytowanie	Stolarski M., Szczukowski S., Tworkowski J. (2010) Ekonomiczne aspekty produkcji biomasy wierzby w systemie Eko-Salix.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 82-89
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n1_s82.pdf

Autor	Katarzyna Gutowska, Roman Kisiel
Tytuł	Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej
Title	Union financial assistance as the stimulating factor of transformation in polish agriculture after european accesion
Słowa kluczowe	produkcja rolnicza, Wspólna Polityka Rolna, wykorzystanie funduszy unijnych
Key words	agriculture production, Common Agriculture Policy, utilization of union funds
Abstrakt	Opracowanie zawiera ocenę wykorzystania wsparcia unijnego oraz skutków realizacji projektów na rzecz polskiego rolnictwa w pierwszym okresie programowania po akcesji Polski do UE. Ocenę wykonano na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród 51 właścicieli gospodarstw rolnych z powiatów ciechanowskiego i działdowskiego. W opracowaniu przedstawiono opinie respondentów, dotyczące wpływu wsparcia unijnego na dynamikę procesów restrukturyzacyjnych i modernizacyjnych w polskim rolnictwie, poziom dochodów rolników oraz konkurencyjność gospodarstw. Po zakończeniu pierwszego okresu programowania, respondenci zauważyli znaczną popraw ę w wyposażeniu gospodarstw w maszyny oraz urządzenia rolnicze i dostosowaniu ich do wymogów sanitarno-weterynaryjnych UE (54% rolników z powiatu ciechanowskiego, 48% z powiatu działdowskiego). Zasilenie gospodarstw środkami unijnymi wpłynęło na intensyfikację działań w zakresie modernizacji budynków gospodarczych (odpowiednio 35 i 28%), zwiększenie skali i wydajności produkcji (odpowiednio 47, 48%), a tym samym przyczyniło się do obniżenia kosztów wytwarzania i poprawy sytuacji materialnej rolników (odpowiednio 66, 80%).
Abstract	This article aims to assess the advantages of European Union relief and results of projects implemented in Polish agriculture in the first accession period. Surveys were conducted in a group of 51 farmers from land ciechanowski and dzialdowski. The purpose of this research was to evaluate the farmers. opinion about the influence of: EU financial assistance on the dynamism of the process of restructure and modernization in Polish agriculture, the level of Polish farmers. income and farm competitiveness. After the first accession period farm owners noticed considerable improvement in farm equipment and sanitary- veterinary conditions (54% from ciechanowski, 48% from dzialdowski). EU financial aid resulted in modernization of farms buildings (35%, 28%), increase in scale and efficiency of agriculture production (47%, 48%), what took effect in reduction in production costs and better financial situation of Polish farmers (66%, 80%).
Cytowanie	Gutowska K., Kisiel R. (2010) Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 98-108
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n1_s98.pdf

Autor	Jacek Chotkowski
Tytuł	Instytucje rynkowe i koszty transakcyjne - kluczowe pojęcia nowej ekonomii instytucjonalnej
Title	Market institutions and transactional costs – basic concepts of the new institutional economy
Słowa kluczowe	teorie ekonomiczne, nowa ekonomia instytucjonalna, instytucje, koszty transakcyjne
Key words	economic theories, new institutional economy, institutions, transactional costs
Abstrakt	Nowa ekonomia instytucjonalna zyskuje coraz większe znaczenie jako jeden z głównych nurtów współczesnej teorii rozwoju ekonomicznego. W opracowaniu zaprezentowano genezę powstania, podstawowe pojęcia i charakterystyczne dla tej koncepcji sposoby wyjaśniania problemów wzrostu gospodarczego. Zaproponowano sposób klasyfikacji kluczowych instytucji mających wpływ na efektywność procesów gospodarczych przez kształtowanie poziomu kosztów transakcyjnych. Na podstawie studiów literaturowych omówiono istotę, najważniejsze składniki oraz uwarunkowania redukcji kosztów transakcyjnych.
Abstract	The new institutional economy gains more and more importance as one of the main trends of the contemporary theory of economic development. The paper of theoretical character presents the origin, fundamental concepts and the ways of explaining problems of economic growth, characteristic of the institutional economy. It proposes methods of classifying main institutions affecting the effectiveness of economic processes by establishing the level of transactional costs. On the basis of the literature studies the author describes the essence, most important elements and conditions of the reduction of the transactional costs.
Cytowanie	Chotkowski J. (2010) Instytucje rynkowe i koszty transakcyjne - kluczowe pojęcia nowej ekonomii instytucjonalnej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 100-109
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n2_s100.pdf

Autor	Marta Domagalska-Grędys
Tytuł	Aspekt społeczny i organizacyjny współdziałania w retoryce ekonomicznego uzasadnienia współpracy rolników
Title	Aspect of sociology and organizational cooperation in rhetoric of economic justification farmers` collaboration
Słowa kluczowe	współpraca, współdziałanie, cele współdziałania
Key words	collaboration, cooperation, aims of cooperation
Abstrakt	Omówiono problem współdziałania w ujęciu interdyscyplinarnym, służącym do oceny ekonomicznej współpracujących gospodarstw rolnych. Na podstawie wyników badań przeprowadzanych wśród producentów zrzeszonych oceniono różnicowanie celów współpracy w grupach według wielkości ESU i wartości produkcji. Zmienne ilościowe (ESU, wartość produkcji) służyły do oceny ekonomicznej przyjętych przez rolników celów współpracy (zmiennych jakościowych).
Abstract	Collaboration is universal object of interdisciplinary researches, which allow perception to create conditions for cooperation. The aim of article was explain economic effects on the base of one variable of quality – aim of collaboration. There were conducted comparative analysis between the five groups of farms and five groups of production values. The researches show that the popularity of aims in the group doesn’t translate to the greatest production and economic effects of farms.
Cytowanie	Domagalska-Grędys M. (2010) Aspekt społeczny i organizacyjny współdziałania w retoryce ekonomicznego uzasadnienia współpracy rolników.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 133-143
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n2_s133.pdf

Autor	Elżbieta Szymańska
Tytuł	Efektywność przedsiębiorstw – definiowanie i pomiar
Title	Enterprise effectiveness - defining and measurement
Słowa kluczowe	efektywność, definiowanie, pomiar, gospodarstwa trzodowe
Key words	effectiveness, defining, measurement, pig farms
Abstrakt	W opracowaniu dokonano przeglądu literatury na temat efektywności i sposobów jej pomiaru. Z analiz wynika, że występuje duża różnorodność definicji efektywności oraz kryteriów jej klasyfikowania. Utrudnia to porównywanie uzyskiwanych wyników oraz obiektywizację formułowanych wniosków. Dotychczas nie stworzono idealnej metody pomiaru i oceny efektywności oraz identyfikacji czynników na nią wpływających. Efektywność ekonomiczną gospodarstw trzodowych określono na podstawie syntetycznego wskaźnika, który wykazał zróżnicowanie gospodarstw między województwami.
Abstract	The paper discusses effectiveness issue and its measurement based on the literature review. The main assumption is that there is a great variety of effectiveness definitions and classification criteria. It creates an important constraint to compare research results and to make results objective. The ideal method of efficiency measurement, assessment and determinants was not elaborated so far. Model of efficiency assessment should be therefore adapted to the type of activity and modified depending of organization needs. Economic efficiency of pig farms was determined using the synthetic indicator, which showed the diversity of farms between voivodeships.
Cytowanie	Szymańska E. (2010) Efektywność przedsiębiorstw – definiowanie i pomiar.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 152-164
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n2_s152.pdf

Autor	Jan Pawlak
Tytuł	Rola mechanizacji w rozwoju rolnictwa
Title	Role of mechanization in the development of agriculture
Słowa kluczowe	rolnictwo, mechanizacja, zadania, efektywność, poszanowanie .środowiska
Key words	agriculture, mechanization, tasks, efficiency, enviroment conservation
Abstrakt	Znaczący udział w kosztach produkcji rolniczej z jednej strony, a wpływ na wydajność pracy z drugiej powodują, że mechanizacja rolnictwa spełnia ważną rolę w rozwoju rolnictwa. Zmiany uwarunkowań makroekonomicznych oraz ewolucja wymagań konsumentów żywności i ich relacji z kompleksem rolno-spożywczym, a także sytuacja na obszarach wiejskich stawiają nowe wyzwania wobec mechanizacji gospodarstw rolniczych. Powinna ona pomóc w zwiększeniu efektywności produkcji rolniczej, umożliwić dostarczenie konsumentom pełnej informacji o procesach produkcji żywności oraz zapewnić poszanowanie środowiska naturalnego i dobrostanu zwierząt.
Abstract	Significant share in costs of agricultural production on one hand, and the effect on labor productivity on the other, cause that the role of farm mechanization in the development of agriculture is important. Changes in macroeconomic conditions as well as in the behavior and in relations between consumers and the agri-food chain and in situation on rural areas raise new challenges towards farm mechanization. It should help to increase the efficiency of agricultural production, enable the traceability of food products, and ensure the environment conservation and animal welfare.
Cytowanie	Pawlak J. (2010) Rola mechanizacji w rozwoju rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 165-175
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n2_s165.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Katarzyna Smędzik
Tytuł	Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008
Title	Technical and environmental efficiency of farms in Poland in the years 2006-2008, according to their types and sizes
Słowa kluczowe	efektywność techniczna, efektywność środowiskowa, gospodarstwa rolne w Polsce, analiza obwiedni danych (DEA)
Key words	technical effectiveness, environmental effectiveness, farms in Poland, Data Envelopment Analysis (DEA)
Abstrakt	W opracowaniu podjęto próbę określenia relatywnych różnic w stopniach efektywności technicznej i środowiskowej gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2006-2008, pogrupowanych według typów produkcyjnych i wielkości wyrażonej w hektarach. Na podstawie przeprowadzonych badań udowodniono najwyższą dochodowość i stopień zrównoważenia środowiskowego produkcji prowadzonej w gospodarstwach wyspecjalizowanych w uprawach ogrodniczych, chowie trzody chlewnej i drobiu. Wykazano znaczny wpływ dopłat do działalności operacyjnej na efektywność środowiskową i techniczną gospodarstw wyspecjalizowanych w chowie zwierząt ziarnożernych i krów mlecznych. Wyższy stopień rozbieżności pomiędzy wskaźnikami efektywności technicznej i środowiskowej wystąpił w przypadku gospodarstw pogrupowanych według klas wielkości. Zaskakujący okazał się fakt, że małe gospodarstwa wykazywały relatywnie wysoki stopień efektywności technicznej i środowiskowej.
Abstract	This article attempts to determine the relative differences in degrees of technical and environmental efficiency of farms in Poland, grouped by type and size of production, expressed in hectares in the period 2006-2008. As the result of the analysis show, the highest level of profitability of production and environmental sustainability of production conducted in farms specialized in horticultural crops, rearing pigs and poultry was determined. Major impact of charge to operating activity on environment and technical efficiency of farms specialized in farming grain eating livestock and dairy cows has been shown. A higher degree of divergence between the indicators of technical and environmental efficiency occurred in the case of farms grouped according to the size. Surprisingly, the smallest farms showed the highest degree of technical and environmental efficiency, the lowest values of these indicators were obtained by the largest holdings.
Cytowanie	Czyżewski A., Smędzik K. (2010) Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 61-71
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s61.pdf

Autor	Roman Kisiel, Wieslawa Lizińska, Renata Marks-Bielska
Tytuł	Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa
Title	The significance of the foreign capital in the management of Agricultural Property of the State Tresury
Słowa kluczowe	kapitał zagraniczny, nieruchomości rolne, Agencja Nieruchomości Rolnych
Key words	foreign capital, agricultural land, Agricultural Property Agency
Abstrakt	Zbadano skalę i skutki zaangażowania kapitału zagranicznego przy zagospodarowywaniu nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Olsztynie. Według danych ANR OT w Olsztynie we władaniu cudzoziemców (własność i dzierżawa) znajduje się 15417,08 ha gruntów z jej zasobu. Kapitał zagraniczny wpłynął na poprawę sytuacji finansowej badanych przedsiębiorstw (75%), zwiększenie inwestycji na zakup nowych środków trwałych (37,5 %), wprowadzenie nowych, własnych technologii (75% – głównie w celu obniżenia kosztów produkcji). Tylko 23% badanych polskich rolników stale obserwuje aktywność podmiotów zagranicznych, które stanowią dla nich konkurencję (efekt konkurencji BIZ), natomiast 40% polskich respondentów przyznaje, iż wykorzystuje doświadczenia takiego przedsiębiorstwa. Aż 73,3% polskich respondentów twierdzi, iż warunki nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców są zbyt łatwe.
Abstract	Conducted studies refer to the scale and results of foreign capital engaged in properties from Agricultural Property Agency Stock (office in Olsztyn). According to data received from APA Olsztyn, foreigners own and lease 15417,08 ha of land from the State’s property stock. The foreign capital inflow seemed to improve the financial condition of surveyed companies (75%), and also cause the increase of investment in new fixed assets (37,5%) and introducing new own technologies (75%, manly aimed at decreasing production costs). Only 23% of surveyed Polish farmers successively observe the activity of foreign units, which are their competitors (the competition effect of FDI), but 40% Polish respondents admit that they benefit from experiences of such companies. Over 73% Polish respondents believe that the conditions of purchase agricultural land by foreigners are too easy.
Cytowanie	Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R. (2010) Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 128-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s128.pdf

Autor	Dionizy Niezgoda
Tytuł	Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych
Title	Production and income elasticity of production process in commodity farms
Słowa kluczowe	gospodarstwa rolne, skala produkcji, elastyczność produkcyjna i dochodowa, funkcja produkcji, skuteczność i sprawność zarządzania
Key words	agricultural holdings, scale of production, elasticity of production and income, production function, effectiveness and efficiency of management
Abstrakt	Wykorzystując funkcję Cobba-Duglasa, oszacowano elastyczność produkcji i dochodu względem zagregowanych czynników produkcji, tj. ziemi, pracy i kapitału, w towarowych gospodarstwach rolnych dla danych liczbowych zebranych w 2004 i 2007 roku dla potrzeb Polskiego FADN. W obu badanych latach wystąpiły korzyści skali. Produkcja (SE131) wywołana wzrostem o 1% nakładów badanych czynników, tj. ziemi (SE025), pracy (SE011) i kosztów ogółem (SE270), zwiększyła się w 2004 roku o 1,0845% a w 2007 roku o 1,0713%. Z kolei elastyczność dochodowa wyniosła 1,2246% w roku 2004 i 1,1363% w roku 2007 gdy nakłady czynników SE025, SE011 i SE270 zwiększono o 1 pp. Głównym czynnikiem określającym elastyczność produkcji i dochodu były koszty ogółem (SE270).
Abstract	The purpose of the presented paper was to conduct a comparative analysis of elasticity of relations between production factors (SE025, SE011 and SE270) in six economic size classes of farms and their performance measured by total production (SE131), as well as farm’s income (SE420). The formulated purpose was attained with the help of the Cobb- Douglas function. The data was gathered from 11689 farms that had been collecting data for the Polish FADN in 2007. The research results reveal that the farms within the class up to 4 ESU experienced the disadvantages of production scale while the rest of the farms experienced the advantages of scale. The level of coefficients of production elasticity in relation to the factors in most farms classes was lower than the level of coefficients calculated on the assumption of farms’ income being a dependent variable. The share of particular factors in the impact on the level of farms’ elasticity in relation to their economic power was different as well.
Cytowanie	Niezgoda D. (2010) Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 186-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s186.pdf

Autor	Walenty Poczta
Tytuł	Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa
Title	Economic condition of Polish farms after the integration with the EU and its determinants as a premise of agricultural development
Słowa kluczowe	sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce, akcesja Polski do UE, determinanty dochodów rolniczych, uwarunkowania endogeniczne i agrogeniczne dochodów
Key words	economic condition of Polish farms, Polish integration with the EU, determinants of agricultural incomes, endogenous and exogenous determinants
Abstrakt	Celem opracowania jest próba identyfikacji wybranych determinant i wyników uzyskiwanych przez sektor rolny w Polsce oraz ocena ich wpływu na możliwości rozwojowe rolnictwa. W okresie poakcesyjnym przeważały w polskim rolnictwie czynniki sprzyjające wzrostowi dochodów rolniczych, a zatem rozwojowi sektora. Korzystny wpływ wywierały zarówno uwarunkowania endogeniczne (wzrost wolumenu produkcji, poprawa technicznej efektywności wytwarzania), jak i egzogeniczne (przewaga pozytywnego wpływu subwencji dla rolnictwa nad negatywnymi skutkami pogorszenia relacji cenowych).
Abstract	The aim of this paper is to identify chosen determinants and results achieved by the agricultural sector in Poland and an assessment of their impact on the development possibilities of agriculture. Since the integration with the EU, the Polish agriculture has been prevailed by the factors favoring growth of agricultural incomes and the same development of the agricultural sector. One can distinguish positive impact of both endogenous (growth of production volume, improvement of technical efficiency of production) and exogenous determinants (excess of positive effects of subsidies for agriculture over negative results of price relation deterioration).
Cytowanie	Poczta W. (2010) Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 205-217
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s205.pdf