Wyniki wyszukiwania

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Ubój rytualny w Polsce – wybrane aspekty
Title	Ritual Slaughter in Poland – Selected Aspects
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja
Key words	market, trade, export, meet industry, production, consumption
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była analiza ubojów rytualnych zwierząt rzeźnych (bydła i drobiu) w Polsce w ostatnich latach oraz wskazanie czynników mających wpływ na ich wielkość (skalę). Stosownie tej forma uboju budzi wiele emocji i kontrowersji, głównie ze względów społecznych (etycznych i kulturowych). Unijne przepisy dopuszczają ubój rytualny dla celów religijnych, ale ostateczna decyzja w tej sprawie należy do krajów członkowskich. Na ubój rytualny, choć z pewnymi ograniczeniami, pozwalają 23 państwa Unii Europejskiej. W Polsce prowadzony jest on na skalę przemysłową, a pozyskiwane w ten sposób mięso, trafia przede wszystkim na eksport, gdyż popyt wewnętrzny jest relatywnie mały ze względu na niewielki odsetek mniejszości narodowych, tj. muzułmanów i żydów. Możliwość przeprowadzania takich ubojów pozwala zwiększać produkcję żywca wołowego i drobiowego w Polsce oraz przychody i zyski przemysłu mięsnego. Istotne jest także to, że w ten sposób następuje większa dywersyfikacja rynków zbytu, co przy dużej niestabilności rynków światowych, ogranicza ryzyko produkcji mięsa.
Abstract	The objective of this study was to analyse ritual slaughters of animals for slaughter (cattle and poultry) in Poland in recent years, and to indicate the factors affecting their volume (scale). Using this form of slaughter raises many emotions and controversy, mainly for social (ethical and cultural) reasons. The EU legislation allows to carry out ritual slaughter for religious purposes, but the final decision in this matter belongs to the Member States. Ritual slaughter, although with some restrictions, is permitted in 23 European Union Member States. In Poland, it is carried out on an industrial scale, and meat obtained in this way is mainly for export, since the domestic demand is relatively small due to the small percentage of national minorities, i.e. Muslims and Jews. The possibility of carrying out such slaughter allows to increase production of livestock and poultry in Poland and the revenues and profits of the meat industry. It is also important that, in this way, the greater diversification of outlet markets takes place and with the high instability of world markets it reduces the risk of meat production.
Cytowanie	Mroczek R. (2017) Ubój rytualny w Polsce – wybrane aspekty.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 106-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s106.pdf

Autor	Monika Roman
Tytuł	Polski handel zagraniczny środkami mechanizacji rolnictwa w latach 2004-2015
Title	Polish Foreign Trade of Farm Machinery in the years 2004-2015
Słowa kluczowe	eksport, import, środki mechanizacji rolnictwa, maszyny rolnicze, Polska
Key words	export, import, agriculture mechanization, agricultural machinery, Poland
Abstrakt	Celem artykułu było określenie zmian w handlu zagranicznym środkami mechanizacji rolnictwa w Polsce w latach 2004-2015. Przedstawiono wartość eksportu i importu środków mechanizacji rolnictwa ogółem, według struktury geograficznej, a także dla wybranych maszyn rolniczych. W artykule wykorzystano dane wtórne Ministerstwa Finansów gromadzone w ramach Informacyjnego Systemu Zintegrowanej Taryfy Celnej. Polska w analizowanym okresie charakteryzowała się ujemnym saldem handlu zagranicznego. Wartość importu sprzętu rolniczego zwiększyła się ponad 3-ktotnie, a wartość eksportu blisko 4-krotnie. W 2015 r. Polska najwięcej środków mechanizacji rolnictwa eksportowała do obszaru UE-28 (65% wartości), z czego szczególnie do Niemiec, Francji i Belgii. Z obszaru UE-28, Polska również najwięcej importowała (87% wartości), a głównymi partnerami handlowymi byli Niemcy, Włosi i Francuzi.
Abstract	The aim of the article was to determine the changes in foreign trade of farm machinery in Poland in 2004-2015. The article presents the value of exports and imports of farm machinery in total, according to geographical area, as well as for selected types of agricultural machinery. The article uses secondary data from the Ministry of Finance, gathered as part of the Integrated Customs Tariff Information System. In the analyzed period, Poland was characterized by a negative balance of foreign trade. The value of imports of farm machinery increased more than threefold, while the value of exports nearly quadrupled. In 2015, Poland exported most of its farm machinery to the EU-28 (65% of export value), especially to Germany, France and Belgium. Within the EU-28, Poland is also the most imported (87% of import value), and its main trade partners were Germany, Italy and France.
Cytowanie	Roman M. (2017) Polski handel zagraniczny środkami mechanizacji rolnictwa w latach 2004-2015.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 161-172
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s161.pdf

Autor	Ewa Rosiak
Tytuł	Światowy rynek olejów roślinnych
Title	The Global Market for Vegetable Oils
Słowa kluczowe	oleje roślinne, produkcja, zużycie, handel, świat
Key words	vegetable oils, production, consumption, trade, world
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi w XXI wieku. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych USDA, które zagregowano do średnich pięcioletnich z sezonów 2001/02-2005/06, 2006/07-2010/11 i 2011/12-2015/16. W XXI wieku światowa produkcja olejów roślinnych dynamicznie wzrasta, w następstwie rosnącego w skali globalnej popytu na żywność i energię odnawialną. Rosną też obroty handlu międzynarodowego olejami roślinnymi, ale kierunki geograficzne handlu tymi produktami nie zmieniają się istotnie. Olej sojowy utracił pozycję lidera w światowej produkcji olejów roślinnych. Aktualnie w tej produkcji dominuje olej palmowy, który charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem koncentracji produkcji. Dlatego wszelkie zmiany u jego nielicznych, liczących się producentów i eksporterów (Malezja i Indonezja) mają istotny wpływ na rynki innych olejów. Przewidywania wskazują, że tendencje wzrostowe w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi będą kontynuowane.
Abstract	The article presents the changes that have taken place in world production, consumption and trade in vegetable oils in the XXI century. The analysis of changes was based on USDA data, which were aggregated to the five-year average of the seasons 2001/02-2005 /06, 2006 /07-2010/11 and 2011 /12-2015 /16. In the twenty-first century, world production of vegetable oils is growing dynamically, following the growing global demand for food and renewable energy. Turnover of international trade vegetable oils is also increasing, but the geographical directions of trade in these products do not change significantly. Soybean oil has lost its leadership in the world production of vegetable oils. Currently, this production is dominated by palm oil, which has a very high degree of concentration of production. Thus, any changes in its few major producers and exporters (Malaysia and Indonesia) have a significant impact on the markets of other oils. Predictions indicate that the upward trend in world production, consumption and trade in vegetable oils will continue.
Cytowanie	Rosiak E. (2017) Światowy rynek olejów roślinnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 173-181
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s173.pdf

Autor	Piotr Szajner
Tytuł	Wahania koniunkturalne na światowym i polskim rynku odtłuszczonego mleka w proszku w latach 2004-2016
Title	Cyclical Changes of Situation on the World and Domestic Markets of Skimmed Milk Powder
Słowa kluczowe	mleczarstwo, mleko w proszku, rynek, cykl koniunkturalny, ceny
Key words	dairy sector, milk powder, market, economy cycle, prices
Abstrakt	Działalność gospodarcza charakteryzuje się wahaniami koniunkturalnymi. Cykle koniunkturalne mogą dotyczyć całej gospodarki, jak i konkretnych sektorów. Mleczarstwo jest branżą, która ma duże znaczenie w polskim i światowym sektorze rolno-żywnościowym. Polskie mleczarstwo przeszło głębokie przemiany strukturalne i modernizacyjne. Po akcesji do UE nastąpiło silne powiązanie rynku krajowego, unijnego i światowego. Polska dysponuje nadwyżką mleka surowego (ok. 20%), która jest eksportowana, co skutkuje silnym uzależnieniem od sytuacji cenowej na międzynarodowym rynku. Analiza krajowego i światowego rynku chudego mleka w proszku potwierdziła, że wahania koniunkturalne są analogiczne, a ceny krajowe i światowe są silnie skorelowane. Wiedza na temat charakterystyki wahań koniunkturalnych ma utylitarny charakter, gdyż podmiotom branży umożliwia zarządzanie ryzykiem, a administracji przygotowanie efektywnych instrumentów polityki interwencyjnej.
Abstract	Economic activities are featured with certain cycles. The cycles can concern the whole economy as well as particular sectors. The dairy industry is one of the branches that are of high importance in Polish and the world as regards food sector. Polish dairy industry faced deep structural changes and modernisation. After the accession to the EU domestic market is strongly linked to both the EU and the world markets. The production in Poland exceeds consumption by ca 20%. The surplus is exported, which ties up the situation on the domestic market with the situation on international markets. Conducted analysis of the domestic and the world markets of milk skimmed powder showed parallel fluctuations. Domestic prices and the prices on the world markets are strongly correlated. The knowledge on the characteristics of those fluctuations allows stakeholders for a proper risk management as well as elaboration of suitable policy options by government administration.
Cytowanie	Szajner P. (2017) Wahania koniunkturalne na światowym i polskim rynku odtłuszczonego mleka w proszku w latach 2004-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 206-215
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s206.pdf

Autor	Franciszek Kapusta
Tytuł	Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe
Title	Vegetable Market in Poland and its International Links
Słowa kluczowe	warzywa, produkcja, plon, zbiór, przetwórstwo, pochodzenie, postęp
Key words	vegetables, production, yield, harvest, processing, origin, progress
Abstrakt	Celem opracowania było scharakteryzowanie: miejsca i roli roślin warzywnych w rolnictwie, zmian w ich produkcji (powierzchnia uprawy, plony, zbiory), kierunków zagospodarowania warzyw, produkcji przetworów warzywnych, obrotów handlowych z zagranicą warzywami i ich przetworami. W opracowaniu wykorzystano takie źródła informacji jak: literaturę przedmiotu badań, analizy rynkowe Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, publikacje Głównego Urzędu Statystycznego - roczniki. Zgromadzone informacje zostały opracowane i zinterpretowane przy pomocy zespołu metod, a wśród nich: statystycznej i porównawczej w formie wertykalnej. Ocenę samowystarczalności dokonano wskaźnikami technicznymi i ekonomicznymi. Stwierdzono zmniejszanie powierzchni uprawy warzyw, wzrost plonów i duże wahania w wielkości zbiorów. Bilans handlowy warzywami świeżymi i przetworami jest ogólnie dodatni; w latach 2010 i 2011 ujemny. Występuje dodatnie saldo obrotów z krajami UE-12 oraz z krajami Wspólnoty Niepodległych Państw, chociaż od 2013 roku załamał się eksport do Rosji; wzrasta natomiast z tego kierunku import warzyw. Trwale ujemne saldo jest z krajami UE-15 i pozostałymi krajami.
Abstract	The aim of the study was to show: the place and role of vegetable crops in agriculture, changes in their production (area of crops, yields, crops), directions of vegetable development, production of vegetable products, trade with foreign countries and their products. The paper uses such sources of information as: research literature, market analysis of the Institute of Agricultural Economics and Food Economy, publications of the Central Statistical Office – yearbooks. The collected information has been developed and interpreted using a set of methods, including statistical and comparative in vertical form. The assessment of self-sufficiency was done by technical and economic indicators. There was a decrease in the area of vegetable cultivation, the increase in yield and large fluctuations in the size of the crop. The trade balance of fresh and processed vegetables is generally positive. In years 2010 and 2011 it was negative. There is a steady positive balance of trade with the EU-12 and CIS countries, although exports from these countries have fallen since 2013 - especially Russia. On the other hand, the import of vegetables increases. The permanently negative balance is with the EU-15 and other countries.
Cytowanie	Kapusta F. (2017) Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 93-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s93.pdf

Autor	Anna Kowalska
Tytuł	Polsko-niemiecka wymiana handlowa produktami rolno spożywczymi
Title	Polish-German Trade in Agricultural Food Products
Słowa kluczowe	produkty rolno-spożywcze, import, eksport, handel zagraniczny
Key words	agri-food products, import, export, international trade
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie zmian wielkości i struktury wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi Polski z Niemcami w latach 2003 – 2015. W analizie wykorzystano dane Ministerstwa Finansów publikowane przez IERiGŻ-PIB oraz dane z internetowych baz danych Eurostat oraz WITS – Comtrade. Wymiana handlowa produktami rolno-spożywczymi z Niemcami sukcesywnie się zwiększa, zarówno po stronie eksportu, jak i importu. Wraz z tendencją wzrostową w wymianie handlowej z Niemcami w latach 2003-2015 zmieniła się jej struktura asortymentowa. Wskaźnik TC pokazuje nadwyżkę eksportu nad importem większości grup produktów. Także analiza wskaźnika SI, potwierdziła specjalizację polskich produktów rolno-spożywczych na rynek niemiecki w przypadku 14 z 23 grup asortymentowych, a wysokie wartości wskaźnika GL w większości grup produktów rolno-spożywczych, potwierdzają umacniającą się pozycję producentów w tych grupach produktowych.
Abstract	The purpose of an article was to analyse changes in the size and structure of trade in agri-food products with Germany in the years 2003-2015. There were used data of the Polish Ministry of Finance published by IRIGZ-PIB as well as information from Eurostat and WITS-Comtrade databases. Trade in agri-food products with Germany is gradually increasing, both on the export and import side. Despite the upward trend in trade with Germany in the years 2003-2015, its assortment structure has changed. Calculated TC index indicates export surplus over import of most product groups. The analysis of the SI indicator also confirmed the specialization of Polish agri-food products targeted at the German market for 14 out of 23 assortment groups. The high values of the GL indicator for most agri-food product groups confirm the growing position of their producers.
Cytowanie	Kowalska A. (2017) Polsko-niemiecka wymiana handlowa produktami rolno spożywczymi.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 106-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s106.pdf

Autor	Aleksandra Nacewska-Twardowska
Tytuł	Zmiany udziału wartości dodanej w eksporcie produktów przemysłu spożywczego w Polsce
Title	Changes in the Share of Added Value in the Export of Food Products in Poland
Słowa kluczowe	handel wartością dodaną, przemysł spożywczy, Polska
Key words	trade in value-added, food industry, Poland
Abstrakt	Postępująca fragmentaryzacja produkcji, powoduje powstawanie globalnych łańcuchów dostaw, w których poszczególne kraje eksportują wyprodukowaną w kraju wartość dodaną często przy zwiększającym się udziale zagranicznej wartości dodanej. Mierzenie handlu z pomocą wartości dodanej pozwala precyzyjniej określić znaczenie eksportu w gospodarce. Celem pracy jest przedstawienie zmian, jakie zachodziły w eksporcie produktów przemysłu spożywczego Polski mierzonych wartością dodaną oraz wskazanie, że branża ta jest coraz większym stopniu zaangażowana w globalne łańcuchy dostaw. Do analizy wykorzystane zostały dane z lat 1995-2011 opracowane przez OECD/WTO w bazie TiVA. Badanie potwierdziło, że znaczenie eksportu produktów przemysłu spożywczego jest niedoszacowane w tradycyjnym ujęciu eksportu brutto Polski. W analizowanym okresie nastąpił wzrost zagranicznej wartości dodanej usług. Wskazuje to na zwiększający się udział przemysłu spożywczego w globalnych łańcuchach dostaw.
Abstract	The progressive fragmentation of production results in the creation of global supply chains. Individual countries export domestic value-added products often with increasing share of foreign value-added. Measuring trade with added value helps to define the importance of exports in the economy. The aim of the paper is to present the changes that have occurred in the export of food industry measured with value-added and the indication that the industry is increasingly involved in global supply chains. The analysis used data from 1995-2011 developed by the OECD/WTO in the TiVA database. The study confirmed that the importance of exports of food products is underestimated in the traditional sense of gross exports of Poland. In the analyzed period there was an increase in export of foreign value-added services. This indicates an increasing share of the food industry in global supply chains.
Cytowanie	Nacewska-Twardowska A. (2017) Zmiany udziału wartości dodanej w eksporcie produktów przemysłu spożywczego w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 144-154
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s144.pdf

Autor	Dorota Pasińska
Tytuł	Zmiany w polskim handlu zagranicznym produktami wieprzowymi po wprowadzeniu przez Rosję embarga
Title	Changes in the Polish Foreign Trade in Pork Products after the Introduction of the Russian Embargo
Słowa kluczowe	rynek wieprzowiny, Rosja, handel zagraniczny, embargo, ASF
Key words	pork market, international trade, Russia, embargo, ASF
Abstrakt	W artykule podjęto próbę wskazania najważniejszych zmian w handlu zagranicznym wieprzowiną i trzodą chlewną po ogłoszeniu przez Rosję embarga. Do weryfikacji celu opracowania wykorzystano analizę zmian w czasie oraz analizę struktury handlu zagranicznego zarówno ogółem (eksportu i importu) jak i z Rosją w latach 2011-2015. Zastosowane dane pochodzą z Ministerstwa Finansów. Sytuacja na krajowym rynku wieprzowiny w 2014 r. była trudna ze względu na znaczny wzrost produkcji wieprzowiny zarówno w Polsce jak i w UE, wystąpienie afrykańskiego pomoru świń - ASF (a z tym związane ograniczenia w eksporcie do wielu krajów trzecich), a także wprowadzenie embarga przez Rosję, która była jednym z liczących się nabywców produktów wieprzowych eksportowanych z Polski. W efekcie zmieniła się struktura geograficzna eksportu. W badanym okresie Polska była importerem netto produktów wieprzowych, a saldo handlu zagranicznego tymi produktami z Rosją było dodatnie.
Abstract	The article attempts to identify the most important changes in the international trade of pork and pigs after the announcement of the embargo by the Russia. For the verification of the main goal of article were used the analysis of changes over time and an analysis of the structure of the total foreign trade (exports and imports) and with Russia in 2011-2015. The used data come from the Ministry of Finance. The situation on the domestic pork market in 2014 was difficult due to the significant increase in pork production both in Poland and in the EU, the occurrence of the ASF (and related restrictions on exports to many third countries), and introduction the embargo by Russia, which was one of major buyers of pork products exported from Poland. As a result, the geographic structure of exports had changed. In the analyzed period Poland was a net importer of pork products and the foreign trade balance of these products with Russia was positive.
Cytowanie	Pasińska D. (2017) Zmiany w polskim handlu zagranicznym produktami wieprzowymi po wprowadzeniu przez Rosję embarga.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 186-198
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s186.pdf

Autor	Karolina Pawlak
Tytuł	Znaczenie wymiany bilateralnej w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi UE i USA
Title	The Importance of the Bilateral Turnover to the EU and the US Foreign Trade in Agri-food Products
Słowa kluczowe	produkty rolno-spożywcze, eksport, import, handel bilateralny, USA, UE, TTIP
Key words	agri-food products, export, import, bilateral trade, USA, EU, TTIP
Abstrakt	Celem artykułu było określenie znaczenia wymiany bilateralnej w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi UE i USA w latach 2001-2016 oraz wskazanie potencjalnych możliwości jej rozwoju w warunkach implementacji TTIP. W badaniach wykorzystano dane pochodzące z baz ComExt w zasobach Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej (Eurostat) oraz Global Agricultural Trade System, pod nadzorem służb zagranicznych Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (FAS/USDA). Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że w latach 2001-2016 UE i USA były dla siebie ważnymi partnerami handlowymi, jednak wartość bilateralnych obrotów produktami rolno-żywnościowymi pozostawała stosunkowo niewielka. W dużej mierze wynikało to z relatywnie niskiego stopnia komplementarności struktur produkcji rolniczej w tych krajach, a w rezultacie nieznacznego popytu na artykuły rolne strefy klimatu umiarkowanego w USA, które z powodzeniem, a zwykle także taniej są tam wytwarzane i które stanowią nadwyżki eksportowe tego kraju. Sposobem na zintensyfikowanie wzajemnych powiązań handlowych UE i USA może być utworzenie transatlantyckiej strefy wolnego handlu, skutkujące silnym efektem kreacji obrotów bilateralnych stron TTIP, przy jednoczesnym ograniczonym wpływie porozumienia na relacje z pozostałymi partnerami handlowymi.
Abstract	The aim of the paper was to assess the importance of the bilateral turnover to the EU and the US foreign trade in agri-food products in 2001-2016, as well as to define the possibilities of its development after signing the TTIP Agreement. The research is based on the data from the ComExt Database in the resources of the Statistical Office of the European Union (Eurostat) and the USDA Foreign Agricultural Service's Global Agricultural Trade System. It was proved that in 2001-2016 the EU and the US were important trade partners for each other, but the value of bilateral trade in agri-food products remained relatively small, largely due to low complementarity of the Polish and American agriculture and the resulting minor demand for agricultural products from the temperate zone in the US. These products are made in the US, usually at a lower cost, and they are the export surplus of this country. The way to intensify the EU-US bilateral trade may be to develop a transatlantic free trade area, resulting in a strong effect of trade creation between the TTIP parties, with a limited impact on the relationship with other trading partners.
Cytowanie	Pawlak K. (2017) Znaczenie wymiany bilateralnej w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi UE i USA.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 199-210
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s199.pdf

Autor	Magdalena Golonko, Tomasz Rokicki
Tytuł	Handel zagraniczny ziołami i przyprawami na świecie
Title	Foreign Trade of Herbs and Spices in the World
Słowa kluczowe	zioła, przyprawy, handel na świecie, eksport, import
Key words	herbs, spices, trade in world, export, import
Abstrakt	Celem głównym badań była ocena zmienności handlu zagranicznego ziołami i przyprawami na świecie i próba wskazania występujących prawidłowości. W artykule przedstawiono wartość eksportu i importu ziół i przypraw w USD w państwach z top-20. Źródłem materiałów były dane z FAOSTAT. Okres badań dotyczył lat 2007-2015. W badanym okresie handel zagraniczny ziołami i przyprawami na świecie znacząco zwiększył się. Wartość eksportu i importu w 2015 roku był na podobnym poziomie około 2,2-2,4 mld USD. Największymi eksporterami ziół i przypraw były Chiny i Indie, zaś importerami USA i Arabia Saudyjska. Najwięcej spadków w eksporcie ziół i przypraw stwierdzono w latach 2009-2010, a w imporcie w 2009 roku. W przypadku państw o największym eksporcie zmiany w poszczególnych latach były gwałtowne, zaś w przypadku importu umiarkowane. W badanym okresie stwierdzono istotny bardzo silny dodatni związek importu ziół i przyprawa z parametrami gospodarki określonymi przez wartość PKB, wartość eksportu oraz importu, zaś przeciętny i słaby w odniesieniu do eksportu ziół i przypraw (ale tylko po wyjściu z kryzysu gospodarczego).
Abstract	The aim of the study was to evaluate the variability of the foreign trade herbs and spices in the world and attempt to identify common patterns. The article presents the value of export and import of herbs and spices in US dollars in top-20 countries. The source materials constituted data of FAOSTAT. The study period covered the 2007-2015. In 2007-2015, foreign trade herbs and spices in the world has increased. The value of exports and imports in 2015 was at a similar level of around 2.2-2.4 billion USD. The largest exporters of herbs and spices were China and India, while the importers were USA and Saudi Arabia. The greatest decline in herbs and spices exports was recorded in 2009-2010, and in imports in 2009. In the case of countries with the largest exports of changes in individual years they were violent, and in the case of imports moderate. During the period considered important, very strong, positive relationship of herbs and spice imports with economic parameters determined by the GDP value, the value of exports and imports, and the average and weak with reference to exports of herbs and spices (but only after coming out of the economic crisis).
Cytowanie	Golonko M., Rokicki T. (2017) Handel zagraniczny ziołami i przyprawami na świecie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 224-233
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s224.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Tendencies in the World Beef Market and in Poland in the years 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wołowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	beef market, exports, imports, price, consumption
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany w produkcji wołowiny na świecie w latach 2000-2016. Przedstawiono zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. U głównych światowych producentów wołowiny wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eksportowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co powodowało wzrost udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Szczególnie szybko rozwijała się produkcja oraz eksport w Brazylii i Indiach. Ceny wołowiny charakteryzowały się tendencją wzrostową. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji wołowiny i spadkowa w konsumpcji. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiej wołowiny. Do 2025 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji wołowiny w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in world beef production in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. In the world's major beef producers, consumption growth was lower than production growth, what increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Particularly high growth in production and exports was noticeable in Brazil and India. Prices of beef were characterized by an upward trend. In Poland there was an upward trend in beef production and decline in consumption. Foreign markets are the main direction for the development of rising production. . These changes were the result of price competitiveness of Polish beef, both on the EU and other markets. By 2025, further growth in beef production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 234-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s234.pdf

Autor	Karolina Jąder
Tytuł	Polski handel zagraniczny warzywami i ich przetworami w latach 2001-2015
Title	Polish Foreign Trade of Vegetables and their Preserves in 2001 2015
Słowa kluczowe	warzywa, przetwory warzywne, eksport, import
Key words	vegetables, vegetables preserves, export, import, Poland, EU
Abstrakt	Celem opracowania było przedstawienie i ocena zmian w handlu zagranicznym warzywami i ich przetworami w latach 2001-2015. Zbadano wielkość oraz wartość eksportu i importu warzyw świeżych i ich przetworów oraz obliczono saldo handlu zagranicznego tymi produktami. W celu zobrazowania zmian analizowany okres podzielono na cztery podokresy. Przy zastosowaniu wskaźników dynamiki określono zmiany jakie zaszły w ilości i wartości eksportu i importu w kolejnych podokresach w stosunku do lat ich poprzedzających. Wydzielenie czterech podokresów umożliwiło również zdefiniowanie zmian w strukturze towarowej i geograficznej handlu zagranicznego. Stwierdzono zwiększenie wielkości oraz wartości eksportu i importu, przy czym wyższy wzrost odnotowano w przypadku importu. W eksporcie szczególnie wzrosło znaczenie pomidorów oraz przetworów pomidorowych, natomiast w imporcie warzyw pozostałych. W strukturze geograficznej eksportu spadło znaczenie krajów Unii Europejskiej, natomiast wzrósł udział Wspólnoty Niepodległych Państw. W strukturze geograficznej importu odnotowano wzrost udziału krajów UE-15 oraz spadek krajów UE-12.
Abstract	The aim of the study was to present changes in the Polish foreign trade of vegetables and vegetable preserves in the years 2001-2015. The quantity and the value of the export and import of fresh vegetables and their preserves were researched. The balance of foreign trade was also calculated. To illustrate the changes the analyzed period was divided into four sub-periods, for which the dynamics of change were calculated. Within the sub-periods, exports and imports were presented in terms of their quantity, values and geographical structure. Results show that in the analyzed period the volume and value of exports and imports increased. The increase in imports was higher. Exports saw an especially high increase in tomatoes and tomato products, while imports saw increases in other vegetables. In the geographical structure of exports, the importance of EU countries dropped and the share of exports to the CIS states grew. In the geographical structure of imports, there was an increase from EU-15 countries and a decrease of from EU-12 countries.
Cytowanie	Jąder K. (2017) Polski handel zagraniczny warzywami i ich przetworami w latach 2001-2015.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 154-165
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s154.pdf

Autor	Sylwia Kierczyńska
Tytuł	Podaż wiśni na rynku międzynarodowym a ceny skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce
Title	Sour Cherry Supply in the International Market and the Prices of Sour Cherry for Processing in Poland
Słowa kluczowe	produkcja wiśni, eksport wiśni, przetwórstwo wiśni, ceny wiśni do mrożenia, ceny wiśni do tłoczenia
Key words	sour cherry production, sour cherry export, sour cherry processing, the cherry price for freezing, the cherry price for stamping
Abstrakt	Celem pracy było zbadanie związku czynników podażowych na rynku wiśni z cenami skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce. Analizę związku pomiędzy cenami skupu wiśni a wielkością produkcji wiśni w poszczególnych krajach oraz poziomem eksportu wiśni przeprowadzono przy wykorzystaniu współczynników korelacji Pearsona oraz Spearmana. Wielkość produkcji wiśni w krajach, będących ich największymi producentami i eksporterami (Węgry, Serbia Polska) była ujemnie skorelowana z cenami skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce. Wielkość produkcji wiśni w krajach będących ich importerami (Niemcy, USA) była również ujemnie skorelowana z cenami skupu wiśni w Polsce. Związek pomiędzy wielkością eksportu wiśni z Węgier, Serbii i Polski a cenami skupu wiśni w Polsce był słaby i nieistotny statystycznie. Korelacja pomiędzy wielkością eksportu wiśni z tych krajów a cenami skupu wiśni w Polsce była ujemna.
Abstract	The aim of the study was to examine the relation between the supply-side factors and the prices of sour cherries for processing in Poland. Analysis of the relation between prices of sour cherries for processing in Poland and the amount of cherry production and export in selected countries was carried out using the correlation coefficients of Pearson and Spearman's. The production of sour cherries in the countries - largest producers and exporters (Hungary, Serbia, Poland) was negatively correlated with the prices of sour cherries for processing in Poland. The production of sour cherries in the countries-importers (Germany, USA) was also negatively correlated with the prices for sour cherry. The relation between the amount of sour cherries export from Hungary, Serbia and Poland and prices for sour cherries in Poland was weak and statistically non-significant. Export volume was negatively correlated with the prices for sour cherries in Poland.
Cytowanie	Kierczyńska S. (2017) Podaż wiśni na rynku międzynarodowym a ceny skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 177-186
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s177.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Poultry Market Trends in the World and in Poland in 2000-2016
Słowa kluczowe	mięso drobiowe, produkcja, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	broiler meat, poultry meat, production, exports, imports, consumption, prices
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku mięsa drobiowego na świecie w latach 2000 2016. Przedstawiono zmiany produkcji, konsumpcji, handlu zagranicznego oraz cen ogółem oraz u największych producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów oraz w Polsce. U głównych światowych producentów mięsa drobiowego tempo wzrostu produkcji było szybsze niż konsumpcji, co spowodowało zwiększenie możliwości eksportowych. Podaż mięsa na rynkach światowych charakteryzowała się znaczną koncentracją, natomiast popyt był bardziej rozproszony. W 2016 r. udział trzech największych eksporterów (USA, Brazylii i krajów UE) w światowym eksporcie wynosił 76,5%, a udział trzech największych importerów wynosił 29,5%. Ceny mięsa drobiowego charakteryzowały się tendencją wzrostową. Roczne tempo wzrostu cen światowych wynosiło 4,2%, w UE – 1,7%, a w Polsce 1,1%. W wyniku tego zmniejszyły się różnice między wyższymi cenami w UE a światowymi. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji, w konsumpcji i eksporcie. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek mięsa drobiowego w Polsce. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiego mięsa drobiowego. W 2016 r. ceny drobiu w UE były o 49,8% wyższe niż w Polsce. Wyższe też były ceny światowe o 18,8%. Do 2026 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji mięsa drobiowego w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in the broiler meat market in the world in 2000-2016. Changes in production, consumption, foreign trade in general as well as in the largest producers and consumers, exporters and importers and in Poland were presented. In the world's major broiler meat producers, production growth was faster than consumption growth, which increased their export capacity. Meat supply in the world markets was concentrated while demand was more fragmented. In 2016 the share of the three largest exporters (USA, Brazil and EU) in world exports was 76.5% and the share of the top three importers was 29.5%. Prices of broiler meat were characterized by an upward trend. The annual growth rate of world prices was 4.2%, in the EU - 1.7%, and in Poland - 1.1%. As a result, the differences between the higher prices in the EU and the world have decreased. In Poland there was an upward trend in production, consumption and exports. Foreign markets are the main direction for the development of growing poultry meat production in Poland. These changes were the result of price competitiveness of Polish broiler meat, both on the EU and other markets. In 2016, poultry prices in the EU were 49.8% higher than in Poland. The world prices were also higher by 18.8%. By 2026 further growth in poultry production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 268-278
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s268.pdf

Autor	Jadwiga Zaród
Tytuł	Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych
Title	Factors Shaping the Prices of Selected Agri-food Products
Słowa kluczowe	ceny producenta, modele przyczynowo-skutkowe, trendy, prognozy, UE, Polska
Key words	producer prices, causal-effect models, trends, forecasts, EU, Poland
Abstrakt	Różnice cenowe w istotny sposób kształtują handel i wpływają na zachowania konsumentów. Zmiany cen produktów rolnych implikują zmiany cen żywności. Czynniki kształtujące ceny produktów rolno–żywnościowych można podzielić na strukturalne (np. plon, powierzchnia zasiewu, spożycie, import, eksport) i koniunkturalne (np. ekstremalne zjawiska pogodowe, kursy walut). Celem tego artykułu jest badanie wpływu czynników podażowo-popytowych na cenę skupu wybranych produktów na rynkach UE i Polski. Główną metodą badawczą, za pomocą której przeprowadzono analizy, były ekonometryczne modele przyczynowo-skutkowe. Ponadto modele trendów pozwoliły wyznaczyć kierunek rozwoju cen analizowanych artykułów rolno-żywnościowych. Do badań wykorzystano dane OECD i FAO oraz EUROSTATU. Wyniki badań wskazały zależności pomiędzy ceną skupu produktów rolno-żywnościowych a czynnikami podażowo-popytowymi oraz umożliwiły porównanie tych cen w Polsce i UE. Modele trendów pozwoliły wyznaczyć prognozy cen na kolejne dwa lata.
Abstract	Price differences significantly shape trade and affect consumer behavior. Change in prices of agricultural products imply changes in food prices. Factors shaping the prices of agri-food products can divide into structural factors (for example: area of crops, consumption, import, export) and cyclical factors (for example: extreme weather events, exchange rates). The purpose of this article is to study the influence of supply and demand factors on the purchase prices of selected products on the EU and Polish markets. The main research methods are the econometric causal-effect models. In addition, trend models will allow to determine the direction of development for the prices of analyzed agri-food products. OECD, FAO and EUROSTAT data were used to this study. The results show the relationship between the purchase price of agri-food products and supply and demand factors and allow comparison of these prices in Poland and in the EU. Trend models have helped to set price forecasts for the next two years.
Cytowanie	Zaród J. (2017) Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 298-307
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s298.pdf

Autor	Kalina Lutsiy
Tytuł	Obecny stan rozwoju branży mięsnej na Ukrainie
Title	The current state of development of the meat products industry in Ukraine
Słowa kluczowe	rynek mięsa i wyrobów mięsnych, branża przetwórstwa mięsnego, przedsiębiorstwa
Key words	market of meat and meat products, meat processing industry enterprises
Abstrakt	Celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie analizy obecnego stanu rynku mięsa i wyrobów mięsnych na Ukrainie dla zidentyfikowania głównych problemów z uwzględnieniem osobliwości branży. Podstawowym zadaniem było udzielenie rekomendacji na temat rozwoju działalności branży. W artykule wyróżniono główne cechy branży mięsnej, które są istotą jej problemów, a mianowicie: skomplikowany system z wieloma powiązaniami, bardzo duża zależność efektywności działalności od stabilności i efektywności współdziałania elementów, duża wrażliwość na zależność od importowanego surowca, wysoki i stały poziom ryzyka w branży. Wskutek istotnego zmniejszenia pogłowia zwierząt we wszystkich kategoriach gospodarstw zmniejszyła się produkcja mięsa. W badanym okresie (2010–2015) odnotowano wahania krajowej produkcji surowca mięsnego w wadze ubojowej. Ukraińscy producenci zwiększają całkowitą produkcję mięsa za sprawą mięsa drobiowego i wieprzowiny, a zmniejszają produkcję wołowiny, ponieważ atrakcyjność inwestycyjna tej branży jest dosyć mała ze względu na długi cykl produkcyjny oraz znaczną kapitałochłonność. Na podstawie badań należy wskazać czynniki rozwoju branży mięsnej: wsparcie państwowe, podwyższenie cen na rynku mięsa i zwiększenie produkcji mięsa, wykorzystanie nowoczesnych i surowcowo-oszczędnych technologii itd. Bezpieczeństwo żywnościowe polega na zabezpieczeniu przez państwo odpowiedniej liczby pełnowartościowych artykułów żywnościowych zaspokajającym zapotrzebowanie ludności oraz dostępnych dla każdego członka społeczeństwa. Badanie wykazało, że spożycie mięsa i jego przetworów na Ukrainie nie odpowiada poziomowi racjonalnej normy. Poziom konsumpcji produktów mięsnych w pewnej mierze wpływa na branżę mięsną i dynamikę produkcji wyrobów mięsnych, ponieważ na ogół obserwuje się tendencję do zmniejszenia produkcji w branży przetwórstwa mięsnego. W przypadku analizy wielkości eksportu produktów krajowych obserwuje się jego stopniowy wzrost w porównaniu z importem, co świadczy o spadku zależności importowej Ukrainy. Na podstawie wyników badań zaproponowano rekomendacje odnośnie rozwoju całej branży, które pomogą przedsiębiorstwom branży mięsnej efektywnie rozwijać się na istniejącym rynku.
Abstract	The aim of the present article is to analyze the current state of the market of meat and meat products in Ukraine to identify major problems with consideration of the industry specifics. The priority task was to provide recommendations for the development of the industry. The main features of meat production were identified in order to determine the main problems of the industry, namely the complexity of the system and branching connections, significant dependence of business stability and effectiveness on the efficiency of interaction of elements, high material consumption of the sector, vulnerability and high dependence on imported raw materials, as well as high and constant level of risk in the industry. Due to significant reduction in the number of animals of all categories, meat production also reduced. Over the period from 2010 to 2015, there were fluctuations in domestic production of raw meat. Ukrainian producers increased the total production of meat by poultry and pork, while reduced the volumes of beef production, since the low investment attractiveness of this industry due to the long production cycle and significant capital intensity. Based on the conducted study, there should be indicated growth factors regarding the meat industry: government support, increasing market price of raw meat and meat products, the use of resource-saving and modern technologies etc. Food security involves governmental provision of appropriate food products that meet the needs of the population for quality nutrition and their availability for each member of society. The consumption of meat and meat products in Ukraine does not satisfy the national standards rational standards. Consumption of meat products to some extent affects the meat industry, and the dynamics of production of meat. There is a general trend towards reducing the production of meat processing industry in Ukraine. Regarding the volume of exports by domestic producers, there is a gradual increase compared with imports, indicating a decrease of Ukraine’s dependence on imports. As a result of the study, there were given guidelines on the development of the whole industry, which would help enterprises of the meat industry to develop effectively in the existing market.
Cytowanie	Lutsiy K. (2017) Obecny stan rozwoju branży mięsnej na Ukrainie.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 19-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s19.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	TENDENCIES IN THE WORLD PORK MARKET AND IN POLAND IN THE YEARS 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wieprzowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	pork meat production, exports, imports, consumption, price
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku wieprzowiny na świecie i w Polsce w latach 2000-2016. Analizowano zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. Do głównych światowych producentów wieprzowiny należą: Chiny, kraje UE, USA, Brazylia, Rosja i Wietnam, które w 2016 r. skupiały 88,2% światowej produkcji. U głównych światowych producentów wieprzowiny (z wyjątkiem Chin) wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eks­portowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co skutkowało wzrostem udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Źródła światowego eksportu wieprzowiny charakteryzowały się znaczną i rosnącą koncentracją. W 2016 r. z krajów UE pochodziło 37,6% eksportu, z USA 28,5%, z Kanady 15,9% i z Brazylii 10%. (92% ogółu eksportu). Światowy import wieprzowiny charakteryzował się znacznie więk­szym rozproszeniem niż eksport. Ceny wieprzowiny wykazały tendencję wzrostową. W kraju występowała tendencja spadkowa w produkcji, a wzrostowa w konsumpcji, co spowodowało, że od 2008 r. Polska jest importerem netto wieprzowiny
Abstract	The study presents changes in the world pork market and in Poland in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. The major global producers of pork are China, the EU, USA, Brazil, Russia and Vietnam, which in 2016 produced 88.2% of total world production. In the world’s major pork producers (except China), consumption growth was slower than production growth, which increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Global pork exports is characterized by a large and growing concentration rate. In 2016, 37.6% of exports came from the EU, 28.5% from the USA, 15.9% from Canada and 10% from Brazil (total 92% of exports). World pork imports were characterized by a much greater dispersion than exports. Pork prices have shown an upward trend. In Poland there was a downward trend in pork production and growth in consumption, which caused that since 2008 Poland is a net importer of pork. Poland will remain a net importer of pork in the medium term.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 54-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s54.pdf

Autor	Eugenia Czernyszewicz, Magdalena Gantner, Klaudia Kopczyńska, Katarzyna Król
Tytuł	Konkurencyjność polskich odmian orzechów laskowych w zależności od ich jakości określonej właściwościami fizykochemicznymi
Title	Competitiveness of Polish cultivars of hazelnuts depending on their quality determined by physicochemical properties
Słowa kluczowe	orzechy laskowe, konkurencyjność, jakość, prażenie, aktywność wody, tekstura, barwa
Key words	hazelnuts, competitiveness, quality, roasting, water activity, texture, color
Abstrakt	Celem pracy jest porównanie jakości orzechów laskowych uprawianych w Polsce do orzechów importowanych, dokonane na podstawie oceny zmian ich właściwości fizykochemicznych w zależności od zastosowanych parametrów prażenia. Materiałem badawczym były orzechy dwóch odmian leszczyny uprawianej w Polsce: ‘Olbrzym z Halle’ i ‘Cosford’. Próbki poddano obróbce cieplnej w dziewięciu kombinacjach: w temperaturze 110°C, 130°C i 160°C, każda w czasie 15, 30 i 60 min. Badano takie parametry, jak: aktywność wody, barwa powierzchni łuski wewnętrznej (brązowej) i powierzchni czystego jądra orzecha oraz jego twardość. Proces prażenia spowodował obniżenie aktywności wody, zmniejszenie jasności (L*) jąder orzechów laskowych niezależnie od odmiany i wzrost wartości indeksu brązowienia (BI). Głównym parametrem decydującym o tych zmianach była temperatura. Ponadto, wraz ze zwiększaniem się temperatury procesu, twardość orzechów zmniejszała się, a ich struktura stawała się bardziej krucha i delikatna. Orzechy odmiany ‘Cosford’ charakteryzowały się większą twardością w stanie surowym w porównaniu do orzechów odmiany ‘Olbrzym z Halle’. Najwyższą jakość orzechów niezależnie od odmiany zapewniało prażenie w 130°C przez 30 min. Orzechy obu odmian prażone w tych parametrach charakteryzowały się porównywalną, dużą łatwością w usuwaniu z nich brązowej łuski wewnętrznej. Dobór optymalnych parametrów procesów technologicznych może wpłynąć na poprawę właściwości przetwórczych orzechów laskowych uprawianych w Polsce, co w konsekwencji umożliwi osiągnięcie konkurencyjności względem zagranicznych odmian i zwiększy szansę ich eksportu, a także wykorzystanie ich krajowej produkcji cukierniczej.
Abstract	The aim of the study is to compare the quality of hazelnuts grown in Poland in opposition to imported ones, based on their changes in physicochemical properties depending on the roasting parameters. The plant material was two hazelnuts cultivars grown in Poland: ‘Olbrzym z Halle’ and ‘Cosford’. The samples were roasted at nine specific temperatures and time conditions: at 110°C, 130°C and 160°C, each at 15, 30 and 60 min. Parameters such as water activity, color of the inner (brown) skin of the husk and color of the pure kernel’s surface and hardness were investigated. The roasting process reduced water activity, decreased luminosity (L*) of kernel hazelnuts irrespective of cultivar and increased browning index (BI) value. The main parameter determining these changes was temperature. In addition, as the process temperature increased the hardness of the nuts and their structure became more fragile and delicate. Nuts of ‘Cosford’ cultivar were characterized by higher hardness compared to the nuts of ‘Olbrzym z Halle’ cultivar. The temperature of 130° for 30 min provided the best quality of the roasted nuts, regardless of the cultivar. Nuts of both cultivars, roasted in these parameters were characterized by comparable, high ease of removal of the brown inner skin. The selection of optimal parameters of technological process can improve the processing properties of Polish hazelnuts and, consequently, ensure their competitive advantage against nuts grown in other countries. This fact could increase both the chance of their export as well as the use in Polish confectionery production.
Cytowanie	Czernyszewicz E., Gantner M., Kopczyńska K., Król K. (2017) Konkurencyjność polskich odmian orzechów laskowych w zależności od ich jakości określonej właściwościami fizykochemicznymi.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 127-138
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s127.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje w produkcji, zużyciu krajowym i handlu zagranicznym wieprzowiną, wołowiną i mięsem drobiowym w Polsce w latach 2000-2015
Title	TRENDS IN PRODUCTION, DOMESTIC CONSUMPTION AND FOREIGN TRADE OF PORK, BEEF AND POULTRY MEAT IN POLAND IN THE YEARS 2000-2015
Słowa kluczowe	tendencje w produkcji mięsa, handel zagraniczny, zużycie krajowe, projekcje
Key words	trends in meats production, trade, projection
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono tendencje w produkcji, zużyciu i w obrotach handlu zagranicznego wieprzowiny, wołowiny i mięsa drobiowego w Polsce. Zakres czasowy badań obejmował lata 2000-2015. Z badań wynika, że od 2008 roku Polska jest importerem netto wieprzowiny. Oszacowano, że w 2020 roku niezbędny import na uzupełnienie podaży w kraju wyniesie 150-200 tys. t. Tendencje wzrostowe w produkcji wołowiny determinowane są głównie popytem na rynkach zagranicznych. Eksport wołowiny pozwolił zagospodarować rosnącą produkcję i nadwyżki rynkowe wynikające z ograniczania konsumpcji w kraju. W 2020 roku niezbędne będzie zagospodarowanie na rynkach zagranicznych 88% wołowiny produkowanej w Polsce. Dynamiczny rozwój produkcji mięsa drobiowego wynikał z rosnącego popytu krajowego i zagranicznego. W latach 2016-2020 niezbędne będzie zagospodarowanie na rynkach zagranicznych prawie 80% przyrostu produkcji mięsa drobiowego.
Abstract	The paper presents trends in production, consumption and foreign trade of pork, beef and poultry meat in Poland. The analysis was conducted based on time series for the years 2000-2015. The research shows that since 2008 Poland is a net importer of pork, in 2020 necessary imports to supplement supply in the country is estimated at 150-200 thousand tones. Growth trends in beef production are mainly determined by the demand in foreign markets. Growing production and market surplus resulting from the reduction of consumption in the country have been distributed through the export of beef. In 2020, 88% of beef production in Poland will have to be sold on foreign markets. The dynamic development of the poultry meat production was due to the growing domestic and foreign demand. In the years 2016-2020 80% of increase in the poultry meat production will have to be sold on foreign markets.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2016) Tendencje w produkcji, zużyciu krajowym i handlu zagranicznym wieprzowiną, wołowiną i mięsem drobiowym w Polsce w latach 2000-2015.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 2: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n2_s31.pdf

Autor	Paweł Kraciński
Tytuł	Konkurencyjność największych światowych eksporterów jabłek
Title	THE COMPETITIVENESS OF THE WORLD’S LARGEST EXPORTERS OF APPLES
Słowa kluczowe	pozycja konkurencyjna jabłek, eksport jabłek
Key words	competitive position of apples, export of apples
Abstrakt	Celem artykułu było określenie pozycji konkurencyjnej głównych światowych eksporterów jabłek i jej zmian w latach 2006-2015. W artykule przeanalizowano wielkość światowej produkcji, plony oraz ich tendencje, a także zidentyfikowano największych światowych eksporterów jabłek. Pozycję konkurencyjną głównych światowych dostawców określono za pomocą mierników konkurencyjnych ex-post. Badania wykazały, że w grupie największych eksporterów rosła pozycja konkurencyjna producentów jabłek z Polski, Włoch i USA, a malała z Chin. Do grupy głównych światowych eksporterów w latach 2014-2015 dołączyła Białoruś.
Abstract	The aim of the article was to examine competitive position of the world’s major exporters of apples and changes of competitive position in the years 2006-2015. The article analyzes the size of world production, yields and their trends, and identifies the world’s largest exporters of apples. The competitive position of the world’s major suppliers was evaluated using measures of competitive ex-post. Studies showed that among the biggest exporters competitive position of Polish, Italian and American apples increased and competitive position of Chinese apples decreased. Belarus joined the group of the word’s major exporters in the years 2014-2015.
Cytowanie	Kraciński P. (2016) Konkurencyjność największych światowych eksporterów jabłek.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 2: 106-118
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n2_s106.pdf