1. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2018 |
|
Józwiak W., Mirkowska Z., Ziętara W. Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej
Autor | Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska, Wojciech Ziętara |
Tytuł | Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej |
Title | THE ROLE OF LARGEAGRICULTURAL FARMS IN THE GROWTH OF THE PRODUCTIVITY OF POLISH AGRICULTURE IN THE BACKGROUND OF THE SITUATION IN OTHER SELECTED COUNTRIES OF THE EUROPEAN UNION |
Słowa kluczowe | produktywność pracy w rolnictwie, gospodarstwa rolnicze, struktura gospodarstw |
Key words | labor productivity in agriculture, farms, farm structure |
Abstrakt | W opracowaniu skoncentrowano się na analizie produktywności pracy w rolnictwie polskim w latach 2005 i 2016 w porównaniu do wybranych krajów UE-15 (grupa 1.) i niektórych krajów, które przystąpiły do UE po 2004 roku (grupa 2.). W grupie 1. uwzględniono Austrię, Belgię, Danię, Holandię i Niemcy, natomiast w grupie 2. Czechy, Słowację, Litwę, Łotwę i Węgry. Przy wyborze krajów do badań kierowano się kryterium położenia w tej samej strefie klimatycznej. W analizie szczególnie uwzględniono rolę gospodarstw dużych, których wielkość przyjęto umownie na poziomie 30 ha UR. Celem badań było określenie wpływu gospodarstw dużych na poziom produktywności pracy w gospodarstwach ogółem oraz określenie możliwości zmniejszenia różnic między produktywnością pracy w polskich dużych gospodarstwach w stosunku do analogicznych gospodarstw w krajach UE-15. Stwierdzono w obydwu grupach krajów spadek liczby gospodarstw i zwiększenie produktywności pracy w rolnictwie ogółem i w badanych klasach gospodarstwach dużych. W krajach grupy 2. tempo wzrostu produktywności pracy było wyższe niż w grupie 1. jednak w niewielkim stopniu zmniejszyły się występujące różnice. Produktywność pracy w rolnictwie krajów grupy 1. była istotnie wyższa niż w grupie 2. Wzrost liczby i udziału gospodarstw dużych w strukturze gospodarstw był dodatnio skorelowany z produktywnością pracy w rolnictwie. |
Abstract | The study focuses on the analysis of labor productivity in Polish agriculture in 2005 and 2016 in comparison to selected EU-15 countries (group 1) and some countries that joined the EU after 2004. In group 1, Austria, Belgium, Denmark, the Netherlands and Germany are included, while in group 2 - the Czech Republic, Slovakia, Lithuania, Latvia and Hungary. The analysis particularly considers the role of large farms, the size of which was contractually agreed at 30 ha of UAA. The aim of the study was to determine the impact of large farms on the level of labor productivity in total farms and to determine the possibility of reducing the differences between labor productivity in Polish large farms in relation to analogous farms in EU-15 countries, and determining whether changes occurring in Poland differ from those occurring in large farms in other post-socialist countries. In both groups of countries there was a decrease in the number of farms and an increase in labor productivity in agriculture in general and in surveyed classes in large farms. In the countries of group 2. the rate of labor productivity growth was higher than in group 1. However, it slightly reduced the differences. Labor productivity in agriculture in the countries of Group 1 was significantly higher than in Group 2. The increase in the number and share of large farms in the structure of farms was positively correlated with labor productivity in agriculture. |
Cytowanie | Józwiak W., Mirkowska Z., Ziętara W. (2018) Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 32-46 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2018_n1_s32.pdf |
|
|
2. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2016 |
|
Czyżewski A., Staniszewski J. Zastosowanie regresji panelowej dla oceny produktywności i dochodowości w rolnictwie krajów Unii Europejskiej po 2005 roku
Autor | Andrzej Czyżewski, Jakub Staniszewski |
Tytuł | Zastosowanie regresji panelowej dla oceny produktywności i dochodowości w rolnictwie krajów Unii Europejskiej po 2005 roku |
Title | THE USE OF A PANEL REGRESSION FOR THE ASSESSMENT OF PRODUCTIVITY AND PROFITABILITY IN THE AGRICULTURE OF THE EUROPEAN UNION COUNTRIES AFTER 2005 |
Słowa kluczowe | struktury wytwórcze, rolnictwo, produktywność, dochodowość |
Key words | production structures, agriculture, productivity, profitability |
Abstrakt | Badanie przeprowadzono metodą regresji panelowej na danych dla 27 państw UE w latach 2005, 2007, 2010 i 2013. Analizowano oddziaływanie 29 zmiennych strukturalnych na produktywność i dochodowość podstawowych czynników wytwórczych – pracy, kapitału i ziemi. Dane dotyczące struktur wytwórczych pochodzą z badania struktury gospodarstw rolnych – FSS (ang. Farm Structure Survey) i opisują rozkład czynników wytwórczych pomiędzy najmniejsze i największe gospodarstwa pod względem powierzchni i wielkości ekonomicznej, ich udział w całkowitej produkcji rolnictwa, strukturę produkcji rolnej, organizację produkcji oraz relacje zasobowe. Badania ujawniły istotną zależność produktywności pracy i ziemi od nakładów kapitału oraz spadek znaczenia tej zależności przy przejściu na kryterium dochodowości. Jednocześnie ujawniły się inne determinanty natury strukturalnej, istotniejsze dla poprawy dochodowości, takie jak koncentracja czynnika pracy w średnich gospodarstwach czy określona struktura produkcji. Z badań wynika, że koszty pozyskania kapitału niwelowały pozytywne efekty dochodowe jego zastosowania. |
Abstract | The study was conducted with a panel data regression method for the 27 EU countries in 2005, 2007, 2010 and 2013. It examined the impact of 29 structural variables on the productivity and profitability of the basic manufacturing factors: labor, capital and land. Data on production structures was derived from the Farm Structure Survey (FSS). It described the distribution of production factors between the smallest and the largest holdings in terms of area and economic size, their share of total agricultural production, the structure of agricultural production, the organization of production and resources. The study revealed a significant dependence of land and labor productivity on the inputs of capital as well as the decrease in importance of the dependency on the criterion of profitability. At the same time, the research emphasized other determinants of a structural nature that are more important for improving profitability, such as the concentration of the labor factor in medium-sized farms or the specified structure of production. This direction of the dependencies implies that the cost of capital raising may exceed gains from its use. |
Cytowanie | Czyżewski A., Staniszewski J. (2016) Zastosowanie regresji panelowej dla oceny produktywności i dochodowości w rolnictwie krajów Unii Europejskiej po 2005 roku.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 3: 7-21 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2016_n3_s7.pdf |
|
|
3. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2016 |
|
Rzeszutko A. Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w ujęciu regionalnej analizy strukturalnej
Autor | Anna Rzeszutko |
Tytuł | Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w ujęciu regionalnej analizy strukturalnej |
Title | THE ECONOMIC STRUCTURE OF FARMS IN POLAND IN TERMS OF THE CAP – REGIONAL STRUCTURAL ANALYSIS |
Słowa kluczowe | struktura ekonomiczna, przemiany strukturalne, gospodarstwa rolne, zróżnicowanie regionalne, regionalna analiza strukturalna, analiza skupień |
Key words | economic structure of farms, structural changes, agricultural farms, regional differentiation, regional structural analysis, cluster analysis |
Abstrakt | Celem artykułu była ocena zmian struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w warunkach WPR. Badaną strukturę wyznaczono na podstawie wartości standardowej produkcji (SO). Analizie poddano zarówno liczbę gospodarstw rolnych według ich wielkości ekonomicznej, jak i wartość wytwarzanej SO. Badania przeprowadzono dla okresu 2005-2013 na podstawie danych EUROSTAT. Do obliczeń zastosowano metody regionalnej (statystycznej) analizy strukturalnej, które pozwoliły na wyznaczenie stopnia zróżnicowania badanej struktury w różnych ujęciach przestrzennych, dokonanie strukturalnych porównań przestrzennych oraz pomiar dynamiki (intensywności) zmian strukturalnych. Wykorzystano m.in. wskaźnik inferencyjnych zmian strukturalnych, a także współczynnik dywergencji struktur Clarka. Do wyznaczenia klas województw o podobnej strukturze ekonomicznej gospodarstw rolnych wykorzystano analizę skupień. Przeprowadzone badania wskazały na wzrost udziału gospodarstw o większej wielkości ekonomicznej wraz ze wzrostem wartości wytwarzanej przez nie SO, przy jednoczesnym pogłębianiu się zróżnicowania regionalnego w tym zakresie. |
Abstract | The aim of the article was to evaluate changes in economic structure of farms in Poland in terms of the CAP. The structure was based on Standard Output (SO). The number of farms according to economic size of farms and the value of Standard Output were analyzed. The research was conducted for the years 2005-2010 and was based on EUROSTAT Farm Structure data. The methods of regional structural analysis were used in the research, which allowed to determine the degree of diversification of analysed structure, to make structural comparisons between different areas as well as to measure the dynamics (intensity) of structural changes in Polish agriculture. Among others, the synthetic measure of structural changes and the index of structural divergence proposed by Clark were used. To divide voivodeships into groups of similar economic structure of farms the cluster analysis was used. The results indicate the desirable direction of changes in economic structure of farms in Poland along with growing regional differentiation. |
Cytowanie | Rzeszutko A. (2016) Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w ujęciu regionalnej analizy strukturalnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 4: 32-47 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2016_n4_s32.pdf |
|
|
4. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Ziętara W. Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym
Autor | Wojciech Ziętara |
Tytuł | Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym |
Title | SOCIAL OR ECONOMIC NATURE OF THE AGRICULTURAL REFORMS IN POLAND DURING THE INTER- AND POST-WAR |
Słowa kluczowe | gospodarstwo, reforma rolna, struktura agrarna |
Key words | farm, agricultural system reform, farm structure |
Abstrakt | W opracowaniu omówiono przesłanki, podstawy prawne i zakres reform rolnych przeprowadzonych w Polsce w okresie międzywojennym i po drugiej wojnie światowej. Głównymi celami reform w pierwszym okresie było rozwiązanie problemów społecznych na wsi przez poprawę struktury obszarowej gospodarstw, dzięki zwiększeniu liczby i udziału gospodarstw rodzinnych kosztem gospodarstw wielkoobszarowych. W okresie powojennym przeprowadzono reformy, przyjmując przesłanki ideologiczne. W latach 1919-1938 łącznie rozparcelowano 2654,8 tys. ha gruntów i utworzono 1051 tys. nowych gospodarstw. W latach 1944-1950 zakres reform był większy. W tym czasie rozparcelowano 6070,1 tys. ha gruntów. W okresie międzywojennym przejmowanie ziemi od właścicieli na cele reformy odbywało się z wypłatą odszkodowań, natomiast w okresie po 1944 r. bez odszkodowania. Skutki reform, zwłaszcza w okresie powojennym, okazały się krótkookresowe. Przeprowadzone reformy rolne nie rozwiązały społecznych problemów wsi. |
Abstract | In the article there was presented some premises, legal basis and scope of the agricultural reforms in Poland between World Wars and after II World War. The main purpose of the agricultural reform was improvement of agricultural area structure, by incensement of share of individual family farms at the cost of the large agricultural farms. During the period 1919-1938 there have been allocated 2 654 800 ha of land. In result of that reform 1 051 000 of new farms was established. In the period 1944-1950 the range of reform was even greater. There were allocated 6070 thousands ha of agricultural land, mainly to the new established farms (92%). Taking over of the agricultural land for the reform purposes, between the World Wars, was made with compensation to the owners but after 1944 the compensation was abolished. Results of the reforms, especially in the post-war period occurred short-lived. In effect those agricultural reforms haven’t solved the problems of the rural areas. |
Cytowanie | Ziętara W. (2015) Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 31-45 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n1_s31.pdf |
|
|
5. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2012 |
|
Małażewska S., Wąs A. Przemiany strukturalne w rolnictwie w wybranych krajach europejskich
Autor | Sylwia Małażewska, Adam Wąs |
Tytuł | Przemiany strukturalne w rolnictwie w wybranych krajach europejskich |
Title | STRUCTURAL CHANGES IN AGRICULTURE IN SELECTED EUROPEAN COUNTRIES |
Słowa kluczowe | przemiany strukturalne, gospodarstwo, rolnictwo |
Key words | structural changes, farm, agriculture |
Abstrakt | Przemiany strukturalne w sektorze gospodarstw rolniczych postępują we wszystkich krajach Unii Europejskiej (UE). Liczba gospodarstw zmniejsza się, a średnia powierzchnia stale się zwiększa. Jednak zarówno tempo tych przemian, jak i obecna struktura gospodarstw są bardzo zróżnicowane. Celem opracowania jest przedstawienie zmian zachodzących w ostatnich latach w wybranych krajach UE w strukturze rolnictwa rozumianej jako struktura obszarowa gospodarstw oraz stopnia zaawansowania procesu tychże przemian na tle zmian podstawowych wskaźników charakteryzujących stan rozwoju gospodarczego. W artykule podjęto też próbę wskazania najkorzystniejszego kierunku przemian z punktu widzenia polskiego rolnictwa. Wyniki badań wskazują na istotne rozbieżności między tempem, poziomem zaawansowania i kierunkiem przemian strukturalnych sektora gospodarstw rolniczych w analizowanych krajach europejskich. Na podstawie badań wysunięto wniosek, że model przemian strukturalnych zmierzający w kierunku spolaryzowanej struktury obszarowej gospodarstw rolniczych może być adekwatny do polskich warunków. |
Abstract | is decreasing while their average area is increasing. However, the rate of those changes and present farm structure is very diversified across Europe. The main aim of this paper is to present the changes in this subject and advancement in structural changes in agriculture against changes of main economic indicators in chosen European countries. Finally the authors attempt to indicate the optimal direction of structural changes in Polish agriculture. The direction, rate and advancement of structural changes in agriculture differ among selected European countries. Authors support the idea of applying a model of structural changes in Poland, leading to a polarized structure of farms. |
Cytowanie | Małażewska S., Wąs A. (2012) Przemiany strukturalne w rolnictwie w wybranych krajach europejskich.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 99, z. 4: 75-88 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2012_n4_s75.pdf |
|
|
6. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2009 |
|
Bryła P. Uwarunkowania zróżnicowania dochodów rolniczych w Unii Europejskiej
Autor | Paweł Bryła |
Tytuł | Uwarunkowania zróżnicowania dochodów rolniczych w Unii Europejskiej |
Title | Determinants of agricultural income differentiation in the European Union |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | This paper aims at presenting factors contributing to agricultural income level differentiation in the EU. Statistical data provided by the European Commission and French agricultural chambers was used. The importance issue of cost structure for agricultural profitability was discussed. Certain UE member states have a high share of land lease, bank loan interest payments or farm worker remuneration in their cost structures. The significance of the definitional difference between agricultural income and the income of farmers was emphasized. Taking into account income from non-agricultural sources leads to a lower differentiation of farmer income. One of the principal determinants of income differentiation is varying farm structures across member states. Finally, the impact of the construction of the agricultural support system on income differentiation should not be neglected |
Cytowanie | Bryła P. (2009) Uwarunkowania zróżnicowania dochodów rolniczych w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 80: 5-17 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2009_n80_s5.pdf |
|
|
7. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2006 |
|
Ziętara W. Dzierżawa jako czynnik przemian w strukturze gospodarstw
Autor | Wojciech Ziętara |
Tytuł | Dzierżawa jako czynnik przemian w strukturze gospodarstw |
Title | Leasing as a Factor of Changes in Farm Structure |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The characteristic feature of the recent times is the high rate of change in an economical environment of agricultural enterprises. That significant process is mainly expressed by high rate of wages growth in non-agricultural sectors and increase of agricultural input prices, while there is observed the simultaneous stagnation, even decrease of agricultural produce prices. That facts influence therefore decrease of unit profitability of agricultural production and farm income diminishment. The main and even the only way for the farmers adjustment to the new reality is an increase of economical labor efficiency, which they can achieve through growth of farm size due to leasing of agricultural land. Hence the leasing practices have recently become the main way of farm size development |
Cytowanie | Ziętara W. (2006) Dzierżawa jako czynnik przemian w strukturze gospodarstw.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 58: 75-88 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2006_n58_s75.pdf |
|
|