Wyniki wyszukiwania

Autor	Marzena Bueschke, Anna Gramza-Michałowska, Tomasz Kubiak, Bartosz Kulczyński
Tytuł	Alternatywne źródła białka w żywieniu człowieka
Title	Alternative Sources of Protein in Human Nutrition
Słowa kluczowe	białko, żywienie człowieka, alternatywne źródła białka, owady jadalne
Key words	protein, human nutrition, alternative protein sources, edible insects
Abstrakt	Stale zwiększająca się liczba ludności świata powoduje konieczność zapewnienia odpowiedniej ilości pożywienia. Obecnie ponad miliard osób na świecie głoduje. Jednym z rozwiązań narastającego problemu głodu jest zwiększenie produkcji żywności w skali globalnej, co wiąże się z wieloma problemami ekonomicznymi. Zaspokojenie potrzeb żywieniowych populacji ludzkiej wymaga zatem poszukiwania niekonwencjonalnych źródeł składników pokarmowych, w tym białka. Obiecującą alternatywą są przede wszystkim białka owadów jadalnych i organizmów morskich. Mają duży potencjał jako komponent diety z uwagi na wysoką wartość odżywczą, zawartość pełnowartościowego białka, tłuszczu, składników mineralnych i witamin. Korzyści wynikające z wprowadzenia na rynek żywności na bazie owadów to także pozytywne aspekty środowiskowe, ekonomiczne i zdrowotne. Aktualnie w większości krajów europejskich, głównym problemem limitującym wykorzystanie owadów w diecie człowieka jest brak akceptacji tego typu żywności oraz jej bezpieczeństwo. Niniejsza praca obejmuje przegląd danych literaturowych dotyczących alternatywnych źródeł białka, w tym owadów jadalnych oraz możliwości ich wykorzystania w żywieniu człowieka.
Abstract	The constantly increasing population of the world requires necessity to provide a sufficient amount of food. Presently, more than one billion people in the world suffer from hunger. One of the solutions to the growing hunger problem is to increase global food production, which is however associated with many economic problems. Therefore, new unconventional sources of nutrients, including proteins, have to be found to satisfy the nutritional needs of human populations. Edible insects and marine organisms are promising alternatives. They have a large potential as a diet component due to their high nutritional value, complete protein content, fat, minerals and vitamins. The benefits from placing insect-based foods on the market are also reflected in positive environmental, economic and health issues. Currently, in most European countries the main problem limiting the usage of insects in human diet is the lack of acceptance of this type of food and its safety. This study includes a literature review focused on alternative sources of protein, including edible insects and their potential use in human nutrition.
Cytowanie	Bueschke M., Gramza-Michałowska A., Kubiak T., Kulczyński B. (2017) Alternatywne źródła białka w żywieniu człowieka.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 49-59
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s49.pdf

Autor	Magdalena Golonko, Aleksandra Perkowska, Tomasz Rokicki
Tytuł	Regionalizacja rolnictwa na świecie
Title	Regionalization of Agriculture around the World
Słowa kluczowe	globalizacja, regionalizacja rolnictwa, produkcja rolnicza na świecie
Key words	globalization, regionalization of agriculture, agricultural production around the world
Abstrakt	Celem głównym badań była ocena regionalizacji produkcji rolniczej na świecie oraz występującym w tym aspekcie zmian. W artykule przedstawiono wartość produkcji rolnictwa w regionach świata określanych przez kontynenty. Źródłem materiałów były dane z FAOSTAT. Okres badań dotyczył lat 2007-2014. Wartość światowej produkcji rolniczej stale wzrastała. Jedynie w momencie kryzysu gospodarczego w 2009 roku oraz w 2014 roku zaobserwowano spadki we wszystkich obszarach poza Azją. Zauważono, że występowała duża koncentracja produkcji rolniczej, która była skupiona w Azji i Europie. Następowało stopniowe przenoszenie się produkcji z Europy i Ameryki Północnej do Azji i Ameryki Południowej. Prawidłowości te zostały potwierdzone również przy analizie poszczególnych grup produktów rolnych, jak zboża i produkty zwierzęce. Jednocześnie stwierdzono bardzo dużą koncentrację i występowanie dużego zróżnicowania produkcji rolniczej w regionach. Dysproporcje wzrastały szybciej w przypadku produktów żywnościowych niż nieżywnościowych wytworzonych w rolnictwie.
Abstract	The aim of the study was to assess the regionalization of agricultural production around the world and the changes that have occurred in this respect. The article presents the value of agricultural production in regions of the world defined by the continents. The source of the material was data from FAOSTAT. The period of research covered the years 2007-2014. The value of world agricultural production has steadily increased. Only at the time of the economic crisis in 2009 and in 2014 were declines seen in all areas other than Asia. There was a high concentration of agricultural production in Asia and Europe. There was a gradual relocation of production from Europe and North America to Asia and South America. These regularities have been confirmed also in the analysis of individual groups of agricultural products like cereals and animal products. At the same time, there was a very high concentration and a high degree of variation in agricultural production in the regions. Disproportions increased faster in food products than non-food products produced in agriculture.
Cytowanie	Golonko M., Perkowska A., Rokicki T. (2017) Regionalizacja rolnictwa na świecie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 239-248
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s239.pdf

Autor	Jadwiga Zaród
Tytuł	Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych
Title	Factors Shaping the Prices of Selected Agri-food Products
Słowa kluczowe	ceny producenta, modele przyczynowo-skutkowe, trendy, prognozy, UE, Polska
Key words	producer prices, causal-effect models, trends, forecasts, EU, Poland
Abstrakt	Różnice cenowe w istotny sposób kształtują handel i wpływają na zachowania konsumentów. Zmiany cen produktów rolnych implikują zmiany cen żywności. Czynniki kształtujące ceny produktów rolno–żywnościowych można podzielić na strukturalne (np. plon, powierzchnia zasiewu, spożycie, import, eksport) i koniunkturalne (np. ekstremalne zjawiska pogodowe, kursy walut). Celem tego artykułu jest badanie wpływu czynników podażowo-popytowych na cenę skupu wybranych produktów na rynkach UE i Polski. Główną metodą badawczą, za pomocą której przeprowadzono analizy, były ekonometryczne modele przyczynowo-skutkowe. Ponadto modele trendów pozwoliły wyznaczyć kierunek rozwoju cen analizowanych artykułów rolno-żywnościowych. Do badań wykorzystano dane OECD i FAO oraz EUROSTATU. Wyniki badań wskazały zależności pomiędzy ceną skupu produktów rolno-żywnościowych a czynnikami podażowo-popytowymi oraz umożliwiły porównanie tych cen w Polsce i UE. Modele trendów pozwoliły wyznaczyć prognozy cen na kolejne dwa lata.
Abstract	Price differences significantly shape trade and affect consumer behavior. Change in prices of agricultural products imply changes in food prices. Factors shaping the prices of agri-food products can divide into structural factors (for example: area of crops, consumption, import, export) and cyclical factors (for example: extreme weather events, exchange rates). The purpose of this article is to study the influence of supply and demand factors on the purchase prices of selected products on the EU and Polish markets. The main research methods are the econometric causal-effect models. In addition, trend models will allow to determine the direction of development for the prices of analyzed agri-food products. OECD, FAO and EUROSTAT data were used to this study. The results show the relationship between the purchase price of agri-food products and supply and demand factors and allow comparison of these prices in Poland and in the EU. Trend models have helped to set price forecasts for the next two years.
Cytowanie	Zaród J. (2017) Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 298-307
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s298.pdf

Autor	Kalina Lutsiy
Tytuł	Obecny stan rozwoju branży mięsnej na Ukrainie
Title	The current state of development of the meat products industry in Ukraine
Słowa kluczowe	rynek mięsa i wyrobów mięsnych, branża przetwórstwa mięsnego, przedsiębiorstwa
Key words	market of meat and meat products, meat processing industry enterprises
Abstrakt	Celem niniejszego artykułu jest przeprowadzenie analizy obecnego stanu rynku mięsa i wyrobów mięsnych na Ukrainie dla zidentyfikowania głównych problemów z uwzględnieniem osobliwości branży. Podstawowym zadaniem było udzielenie rekomendacji na temat rozwoju działalności branży. W artykule wyróżniono główne cechy branży mięsnej, które są istotą jej problemów, a mianowicie: skomplikowany system z wieloma powiązaniami, bardzo duża zależność efektywności działalności od stabilności i efektywności współdziałania elementów, duża wrażliwość na zależność od importowanego surowca, wysoki i stały poziom ryzyka w branży. Wskutek istotnego zmniejszenia pogłowia zwierząt we wszystkich kategoriach gospodarstw zmniejszyła się produkcja mięsa. W badanym okresie (2010–2015) odnotowano wahania krajowej produkcji surowca mięsnego w wadze ubojowej. Ukraińscy producenci zwiększają całkowitą produkcję mięsa za sprawą mięsa drobiowego i wieprzowiny, a zmniejszają produkcję wołowiny, ponieważ atrakcyjność inwestycyjna tej branży jest dosyć mała ze względu na długi cykl produkcyjny oraz znaczną kapitałochłonność. Na podstawie badań należy wskazać czynniki rozwoju branży mięsnej: wsparcie państwowe, podwyższenie cen na rynku mięsa i zwiększenie produkcji mięsa, wykorzystanie nowoczesnych i surowcowo-oszczędnych technologii itd. Bezpieczeństwo żywnościowe polega na zabezpieczeniu przez państwo odpowiedniej liczby pełnowartościowych artykułów żywnościowych zaspokajającym zapotrzebowanie ludności oraz dostępnych dla każdego członka społeczeństwa. Badanie wykazało, że spożycie mięsa i jego przetworów na Ukrainie nie odpowiada poziomowi racjonalnej normy. Poziom konsumpcji produktów mięsnych w pewnej mierze wpływa na branżę mięsną i dynamikę produkcji wyrobów mięsnych, ponieważ na ogół obserwuje się tendencję do zmniejszenia produkcji w branży przetwórstwa mięsnego. W przypadku analizy wielkości eksportu produktów krajowych obserwuje się jego stopniowy wzrost w porównaniu z importem, co świadczy o spadku zależności importowej Ukrainy. Na podstawie wyników badań zaproponowano rekomendacje odnośnie rozwoju całej branży, które pomogą przedsiębiorstwom branży mięsnej efektywnie rozwijać się na istniejącym rynku.
Abstract	The aim of the present article is to analyze the current state of the market of meat and meat products in Ukraine to identify major problems with consideration of the industry specifics. The priority task was to provide recommendations for the development of the industry. The main features of meat production were identified in order to determine the main problems of the industry, namely the complexity of the system and branching connections, significant dependence of business stability and effectiveness on the efficiency of interaction of elements, high material consumption of the sector, vulnerability and high dependence on imported raw materials, as well as high and constant level of risk in the industry. Due to significant reduction in the number of animals of all categories, meat production also reduced. Over the period from 2010 to 2015, there were fluctuations in domestic production of raw meat. Ukrainian producers increased the total production of meat by poultry and pork, while reduced the volumes of beef production, since the low investment attractiveness of this industry due to the long production cycle and significant capital intensity. Based on the conducted study, there should be indicated growth factors regarding the meat industry: government support, increasing market price of raw meat and meat products, the use of resource-saving and modern technologies etc. Food security involves governmental provision of appropriate food products that meet the needs of the population for quality nutrition and their availability for each member of society. The consumption of meat and meat products in Ukraine does not satisfy the national standards rational standards. Consumption of meat products to some extent affects the meat industry, and the dynamics of production of meat. There is a general trend towards reducing the production of meat processing industry in Ukraine. Regarding the volume of exports by domestic producers, there is a gradual increase compared with imports, indicating a decrease of Ukraine’s dependence on imports. As a result of the study, there were given guidelines on the development of the whole industry, which would help enterprises of the meat industry to develop effectively in the existing market.
Cytowanie	Lutsiy K. (2017) Obecny stan rozwoju branży mięsnej na Ukrainie.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 19-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s19.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015
Title	Consumer preferences in the food market in Poland during deflation in 2014–2015
Słowa kluczowe	deflacja, ceny żywności, gospodarstwo domowe, konsumpcja żywności, wydatki na żywność
Key words	deflation, prices of foods, households, consumption of food, expenditure on food
Abstrakt	Celem artykułu jest zobrazowanie oraz ocena zmian poziomu i struktury wydatków gospodarstw domowych na żywność, a także spożycia żywności w gospodarstwach domowych w warunkach deflacji w latach 2014–2015. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że spożycie żywności uległo dużym ilościowym i jakościowym zmianom. Wzrosły realne wydatki gospodarstw domowych na żywność, po spadkach notowanych w latach 2009–2013. Jednocześnie nastąpiło zmniejszenie wolumenu spożycia żywności, co oznacza przesunięcie preferencji konsumentów w kierunku droższego wariantu wyżywienia. Zmalał popyt gospodarstw domowych na proste, nieprzetworzone produkty spożywcze, a wzrósł – na artykuły żywnościowe wysoko przetworzone, o wyższej jakości, wygodne w użyciu, oszczędzające czas na przygotowanie posiłków, wpływające na urozmaicenie i podniesienie wartości żywieniowej diety. Znacznie wzrosły wydatki gospodarstw domowych na usługi gastronomiczne. Skala tych zjawisk wskazuje na wyraźną zmianę preferencji nabywców żywności.
Abstract	The objective of this article is to illustrate the changes in prices of food products in Poland during 2013–2015, to assess the level and structure of household expenditure and consumption of food during the period of deflation compared to the previous period. On the basis of the analyses it was concluded that consumption of food changed considerably both quantitatively and qualitatively. After five years of systematic decline, real household expenditure on food increased. At the same time, there was a decrease in the volume of food consumed, which shows a change in consumer preferences towards more expensive foods types. The demand of households for simple, unprocessed food products fell, while that for highly processed, time-saving in preparation, convenience foods of higher quality and greater variety which increase the nutritional value of the diet, increased. Household expenditure on eating out grew significantly. The scale of these phenomena points to a permanent change in the preferences of consumers.
Cytowanie	Świetlik K. (2017) Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 75-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s75.pdf

Autor	Alicja Fandrejewska, Robert Nowacki
Tytuł	Uwarunkowania kulturowe reklamy jako narzędzia komunikacji marketingowej przedsiębiorstw zagranicznych na polskim rynku artykułów żywnościowych
Title	Cultural aspects of advertising as a marketing communication tool of foreign enterprises on the Polish food market
Słowa kluczowe	komunikacja marketingowa, reklama, uwarunkowania kulturowe, zachowania konsumenta, artykuły żywnościowe
Key words	marketing communications, advertising, cultural determinants, consumer behaviour, food products
Abstrakt	Funkcjonowanie na rynkach zagranicznych w warunkach silnej konkurencji i występującej odmienności kulturowej wymaga od przedsiębiorstw podejmowania działań związanych z dostosowywaniem się do oczekiwań nabywców. Dotyczy to w szczególności komunikacji marketingowej, w tym reklamy. Celem artykułu jest analiza nastawienia konsumentów do zjawiska dopasowania kulturowego reklamy firm zagranicznych, rozpatrywana z uwzględnieniem zróżnicowania na osoby nabywające artykuły żywnościowe pod wpływem reklamy oraz niedokonujące takich zakupów, a także ze względu na płeć i wiek. Na podstawie wyniki badań empirycznych wśród społeczeństwa polskiego autorzy stawiają pytania badawcze o istnienie statystycznie istotnych zależności pomiędzy oceną tego zjawiska a zmiennymi opisującymi badaną zbiorowość. Zaprezentowane wyniki pokazują, iż samo zagadnienie jawi się konsumentom jako istotne. Nie występuje jednak istotne zróżnicowanie opinii ze względu na cechy demograficzne bądź stopień podatności na działania reklamowe promujące artykuły żywnościowe.
Abstract	Functioning on foreign markets under the conditions of high competition and cultural diversity requires companies to take actions related to adapting their offer to purchasers’ expectations. This applies in particular to marketing communication, including advertising. The aim of this article is to analyse consumers’ approach to cultural adaptation of advertising, analysing consumers making purchases under the influence of advertising and those not affected by it, according to sex and age. Based on the findings of empirical study of Polish population, the authors examine the correlation between the assessment of the above mentioned phenomenon and the variables characterising the sample. The presented findings indicate that Polish consumers regard the phenomenon itself as important; however, the study has not pointed to any statistically significant differences in the opinions of the examined sample with regard to consumers’ demographic characteristics or degree of susceptibility to food products advertising.
Cytowanie	Fandrejewska A., Nowacki R. (2017) Uwarunkowania kulturowe reklamy jako narzędzia komunikacji marketingowej przedsiębiorstw zagranicznych na polskim rynku artykułów żywnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 137-150
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s137.pdf

Autor	Anetta Zielińska
Tytuł	Analiza porównawcza poziomu i struktury wydatków na działalność prewencyjną w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy ponoszonych przez przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego w województwie łódzkim
Title	The comparative analysis of the level and structure of expenditures on occupational safety and health in the food industry companies in the Łodz region
Słowa kluczowe	sektor, przemysł spożywczy, wydatki, wypadki przy pracy, prewencja
Key words	sector, food industry, expenses, work accidents, prevention
Abstrakt	Artykuł przedstawia poziom i strukturę wydatków ponoszonych przez przedsiębiorstwa na profilaktykę związaną z BHP. Badaniem zostały objęte duże przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego na terenie województwa łódzkiego. Jak wynika z przeprowadzonych badań, w latach 2008–2012 liczba wypadków przy pracy wzrosła o 29%, podczas gdy koszty profilaktyki BHP zwiększyły się zaledwie o 2,5%. Należy ocenić to negatywnie, gdyż działalność w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy nie powinna sprowadzać się do zapewniania pracownikom wyłącznie podstawowych środków pozwalających na wykonywanie powierzonych im czynności. Wydatki na BHP były zbyt niskie i nie przyniosły oczekiwanych efektów. Ponadto, ich zwiększenia się nie miało charakteru wyprzedzającego względem zmian skali wypadków przy pracy.
Abstract	The article describes the level and structure of company’s expenditures attributed to the prevention of the occupational safety and health risks. The survey was conducted on food companies in the Lodz region. The research reveals that over the period of 2008–2012 the number of work accidents increased by about 29% while the prevention-related spending increased by merely 2.5%. This situation must be negatively assessed because the company’s activity in the area of occupational safety and health at a workplace should not be reduced to providing workers with basic resources enabling them to conduct the entrusted activities. The expenditures on prevention programs were too low and ineffective. Moreover, the increase of the occupational safety and health spending did not have any impact on the changes in the number of accidents at a workplace.
Cytowanie	Zielińska A. (2017) Analiza porównawcza poziomu i struktury wydatków na działalność prewencyjną w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy ponoszonych przez przedsiębiorstwa przemysłu spożywczego w województwie łódzkim.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 151-163
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s151.pdf

Autor	Sylwia Bartnikowska, Michał Brzoski, Wojciech Czekała, Andrzej Lewicki, Anna Olszewska, Anna Smurzyńska
Tytuł	Ziemniaki jako potencjalny substrat dla biogazowni rolniczych
Title	POTATOES AS A POTENTIAL SUBSTRATE FOR A BIOGAS POWER PLANT
Słowa kluczowe	biogaz, energia elektryczna, fermentacja metanowa, ziemniak
Key words	biogas, electric energy, methane fermentation, potato
Abstrakt	Ziemniak jest zaliczany do surowców roślinnych mających wszechstronne zastosowanie, począwszy od branży spożywczej, aż do wykorzystania przy produkcji pasz. Klasyfikuje się go zarówno do roślin jadalnych, pastewnych, jak i przemysłowych. Odpady z przetwórstwa ziemniaków można wykorzystać do celów energetycznych, m.in. do wy­twarzania paliw ciekłych czy skojarzonej produkcji energii elektrycznej i cieplnej z biogazu powstałego w wyniku fermentacji metanowej. Badania wydajności biogazowej dla czterech prób substratów przeprowadzono zgodnie z obowiązującą niemiecką normą DIN 38 414/S8 w Pracowni Ekotechnologii na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu.
Abstract	Potato (Solanum tuberosum) is a very versatile vegetable, largely used as food for human, animal feeding and as well classified as industrial plant. Waste from processing potatoes can be used for energy purposes such as: liquid fuels or a combined production of electricity and heat from biogas production by anaerobic digestion. In order to test the biogas potential of potato waste an experiment were conducted at the laboratory of Eco technology of the Poznan University of Life Sciences. The treatments: I – control, II raw potatoes, III – steamed potatoes, IV – raw potato skins, V – steamed potato skins were tested in accordance to the German normalization DIN 38 414 / S8. Additionally, economic aspects concerning the revenue obtained from the sale of electric energy produced according to biogas yields observed in laboratory were estimated.
Cytowanie	Bartnikowska S., Brzoski M., Czekała W., Lewicki A., Olszewska A., Smurzyńska A. (2017) Ziemniaki jako potencjalny substrat dla biogazowni rolniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 66-74
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s66.pdf

Autor	Anetta Zielińska
Tytuł	Ocena zależności pomiędzy składką na ubezpieczenie wypadkowe a profilaktyką BHP w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego
Title	EVALUATION OF BENEFITS BETWEEN ACCIDENTAL INSURANCE AND PROFILES OF HEALTH AND SAFETY IN FOOD INDUSTRY COMPANIES
Słowa kluczowe	regresja liniowa, składka na ubezpieczenie wypadkowe, kategoria ryzyka
Key words	linear regression, accident insurance premium, risk category
Abstrakt	Artykuł dotyczy oceny związku między poziomem odprowadzanych składek na ubezpieczenie wypadkowe a poziomem kosztów na działalność profilaktyczną w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, które nie obejmują kosztów tych składek, w przedsiębiorstwach spożywczych w województwie łódzkim. Oszacowane modele regresji liniowej kosztów na działalność profilaktyczną względem wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe wskazały istnienie dodatniej zależności między tymi zmiennymi.
Abstract	The paper makes an attempt to evaluate the dependence between the level of the coverage of the accident insur­ance and the level of the costs of the work safety regulation prevention that does not include the cost of the contribu­tion. It highlights the dependence of the costs/expenditure of the contribution of the accident insurance payed by the employers and the costs/expenditure of the employers in the range of the implementation of objectives of accident prevention at food industry companies in the Łódź region. In the course of the study the models of rectilinear costs regression on the prevention activity in regard to the level of the contribution of the accident insurance have been evaluated. The models indicated the existence of added/positive dependence between the variables.
Cytowanie	Zielińska A. (2017) Ocena zależności pomiędzy składką na ubezpieczenie wypadkowe a profilaktyką BHP w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 106-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s106.pdf

Autor	Olga Podlińska
Tytuł	Przetwórstwo spożywcze w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej
Title	FOOD PROCESSING IN POLAND AGAINST THE EUROPEAN UNION COUNTRIES
Słowa kluczowe	przetwórstwo spożywcze, przemysł, przemysł spożywczy
Key words	food processing, industry, food industry
Abstrakt	Celem artykułu jest ukazanie pozycji polskiego przetwórstwa spożywczego na tle przetwórstwa spożywczego w krajach Unii Europejskiej oraz przedstawienie przetwórstwa spożywczego w Polsce na tle całego przemysłu. Realizację podjętej tematyki rozpoczęto od studiów literaturowych pozycji krajowych jak i międzynarodowych. W części empirycznej wykorzystano dane publikowane przez Europejski Urząd Statystyczny EUROSTAT oraz Główny Urząd Statystyczny GUS. W celu zobrazowania pozycji przetwórstwa spożywczego posłużono się udziałem procentowym produkcji sprzedanej przemysłu spożywczego w ogólnej wartości produkcji sprzedanej przemysłu. Biorąc pod uwagę udział całkowitej wartość produkcji sprzedanej w krajach Unii Europejskiej w 2016 r. Polska znalazła się wśród liderów krajów członkowskich, zajmując szóstą pozycję. Z udziałem 4% uplasowała się za Niemcami, Włochami, Francją, Wielką Brytanią i Hiszpanią. Zestawienia w opracowaniu dotyczą lat 2015 i 2016.
Abstract	The aim of the article is to present the position of the Polish food processing sector in the context of food processing in the European Union countries and to present the food processing in Poland against the whole industry production. The execution of the subject in question started with the literature studies of national and international positions. In the empirical part the data published by the European Statistical Office EUROSTAT and the Central Statistical Office of Poland (GUS) were used. The share of the sold food industry production in the total value of the sold industrial production was used to illustrate the position of the food processing sector. Taking into account the total value of sold production in the European Union countries in 2016, Poland was among the leaders of the member states, occupying the sixth position. With the share of 4% it was placed after Germany, Italy, France, Great Britain and Spain. The comparisons are for the years 2015 and 2016.
Cytowanie	Podlińska O. (2017) Przetwórstwo spożywcze w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 137-145
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s137.pdf

Autor	Stanisław Kowalczyk
Tytuł	Wolny rynek a bezpieczeństwo żywności w epoce globalizacji
Title	FREE MARKET AND THE FOOD SAFETY IN THE GLOBALIZATION ERA
Słowa kluczowe	bezpieczeństwo żywności, interwencjonizm, fałszowanie żywności, prawo żywnościowe, kontrole żywności, krótkie łańcuchy dostaw, ruchy konsumenckie
Key words	food safety, interventionism, food adulteration, food law, food controls, short supply chains, consumer movements
Abstrakt	Podjęto próbę identyfikacji potencjalnych zagrożeń bezpieczeństwa żywności wynikających z procesu globalizacji oraz bezpośrednio związanej z nią skrajnej liberalizacji stosunków gospodarczych na poziomie międzynarodowym oraz wskazanie niezbędnych działań zaradczych w zakresie ochrony statusu bezpieczeństwa żywności. Analizie poddano współczesny status bezpieczeństwa żywności oraz skalę występujących fałszerstw żywnościowych na świecie. Do działań zaradczych zaliczono ustanowienie globalnego prawa żywnościowego, podejmowanie inicjatyw kontrolnych żywności na szczeblu ponadkrajowym, promocję krótkich łańcuchów dostaw, wreszcie edukację konsumentów i wzmocnienie ruchów konsumenckich.
Abstract	The study attempts to identify potential threats to food safety resulting from the globalization process and the directly related extreme liberalization of economic relations at the international level as well as indication of the necessary remedial actions in the field of food safety protection. The analysis covered the contemporary status of food safety and the scale of occurring food fraud in the world. The remedial actions include the establishment of a global food law, undertaking food control initiatives at the supranational level, the promotion of short supply chains, and finally the consumer education and strengthening of consumer movements.
Cytowanie	Kowalczyk S. (2017) Wolny rynek a bezpieczeństwo żywności w epoce globalizacji.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 15-27
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s15.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Changes in land use for production of energy crops in Poland
Title	Zmiany powierzchni produkcji roślin energetycznych w Polsce
Słowa kluczowe	bioenergia, bioetanol, biodiesel, biogaz, konkurencja żywność – energia
Key words	bioenergy, bioethanol, biodiesel, biogas, food–energy competition
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena, czy w Polsce produkcja nowoczesnych biopaliw wytwarzanych z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności. W pracy wykorzystano dane gromadzone przez Główny Urząd Statystyczny i Agencję Rynku Rolnego (ARR). Wykorzystano dane dotyczące powierzchni gruntów ornych w Polsce, plonów wybranych roślin, pogłowia zwierząt oraz dane o ilości i strukturze produkcji energii oraz o wielkości produkcji biogazu rolniczego, bioetanolu i biodiesla. Dane dotyczące ilości surowców zużywanych w produkcji biogazu rolniczego pozyskano z ARR. Analizą objęto lata 2005-2016. Produkcja bioenergii w oparciu o surowce pochodzenia rolniczego silnie wzrastała w analizowanym okresie, z 5 TJ w 2005 roku to 42 TJ w 2016 roku. Około 92% energii wytwarzanej z surowców rolniczych stanowi bioetanol i biodiesel, które są produkowane z surowców pierwszej generacji. Produkcja ta konkuruje więc z produkcją żywności. Biogaz stanowi tylko 8% energii produkowanej z surowców rolniczych. W produkcji biogazu surowce drugiej generacji, czyli odpady stanowiły aż 75% wsadu. Udział powierzchni gruntów ornych przeznaczanych do produkcji surowców do wytwarzania biopaliw wynosił 5,6% w 2016 roku. W 2005 roku było to 1,5%. Oznacza to, że w Polsce produkcja bioenergii z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności i pasz, a dalszy jej wzrost nie jest pożądany. Niemniej, przy spadku rozmiarów produkcji zwierzęcej jest to szansa na zagospodarowanie nadwyżek ziemi i produkcji. W przyszłości powinny być podejmowane działania mające na celu zwiększenie wykorzystania surowców drugiej generacji w produkcji bioenergii, a zużycie surowców pierwszej generacji powinno być, w miarę możliwości, ograniczane.
Abstract	The goal of the article is to evaluate whether production of modern biofuels in Poland competes with food production. CSO and AMA data have been used in the analysis. The data in question refers to the area of arable land in Poland, yields and livestock as well as renewable energy production structure and quantity and production of biodiesel, bioethanol and agricultural biogas. Data concerning quantity of raw materials used for production of the agricultural biogas have been accessed from AMA . Data for 2005-2016 have been collected. Production of bioenergy based on agricultural raw materials has significantly increased. From 2005 to 2016, it increased from 5 to 42 TJ . Approximately 92% of bioenergy from agricultural sources are bioethanol and biodiesel produced from the first generation of raw materials, the production of which is in direct competition with food production. The share of biogas was 8% only. Waste constituted 75% in the raw materials used to produce biogas. The area of production of energy crops has reached 5.6% of arable land in 2016 from 1.5% in 2005. It means that in Poland production of bioenergy from agricultural sources competes with food and feed production and its further increase is not desirable. Actions focused on the increased use of the second generation raw materials for energy production and decreased use of food raw materials should be taken.
Cytowanie	Wicki L. (2017) Changes in land use for production of energy crops in Poland.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 37-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s37.pdf

Autor	Joanna Baran
Tytuł	Stopień globalizacji branż polskiego przemysłu spożywczego a ich wyniki ekonomiczne
Title	DEGREE OF GLOBALIZATION OF THE POLISH FOOD INDUSTRY VERSUS ECONOMIC RESULTS
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, globalizacja, produktywność, metoda Malmquist Productivity Index
Key words	food industry, globalization, productivity, Malmquist Productivity Index
Abstrakt	Głównym celem artykułu było określenie, czy istnieje zależność między stopniem globalizacji branż polskiego przemysłu spożywczego a ich wydajnością pracy, technicznym uzbrojeniem pracy i produktywnością. W pierwszym etapie badań podzielono 16 branż przemysłu spożywczego na 3 grupy: o bardzo wysokim stopniu globalizacji (grupa 1), wysokim (grupa 2) oraz niskim (grupa 3). Podziału dokonano na podstawie udziałów korporacji transnarodowych w wartości przychodów ze sprzedaży w poszczególnych branżach przemysłu spożywczego. Następnie porównano wyodrębnione grupy, wykorzystując tradycyjne wskaźniki (wydajności pracy, produktywności środków trwałych), a także wielowymiarowe wskaźniki produktywności bazujące na metodzie Malmquist Productivity Index (MPI ). Przeprowadzone badania wykazały, że branże o bardzo wysokim i wysokim poziomie globalizacji charakteryzowały się zdecydowanie wyższą wydajnością pracy i wyższymi wynagrodzeniami dla pracowników. Branże te odnotowały ponadto niższą niż branże o niskim poziomie globalizacji produktywność środków trwałych oraz podobną produktywność całkowitą, mierzoną metodą MPI.
Abstract	The main aim of this paper was to determine if there is any correlation between the degree of globalization of individual sectors of the Polish food industry and their productivity. In the first stage of the research, 16 sectors of the food industry were divided into 3 groups: with a very high degree (Group 1), high degree (Group 2) and low degree (Group 3) of globalization. This division was based on the share of trans-national corporations in the value of sales revenues in individual branches of the food industry. Then, the author compared the groups with the use of traditional factors (labour productivity, assets productivity) and multi-dimensional productivity index - Malmquist Productivity Index. The research indicates that the sectors with very high and high degrees of globalization report definitely higher labour productivity and wages and salaries, with a slightly higher MPI measured productivity but lower fixed asset productivity.
Cytowanie	Baran J. (2017) Stopień globalizacji branż polskiego przemysłu spożywczego a ich wyniki ekonomiczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 75-85
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s75.pdf

Autor	Ľudmila Dobošová, Silvia Jacková, Mária Kadlečíková, Zuzana Kapsdorferová
Tytuł	Food Security and Self-Sufficiency in Europe
Title
Słowa kluczowe	food security, food affordability, food availability, healthy diet, quality, Europe
Key words
Abstrakt	The submitted scientific paper deals with food security and self-sufficiency in Europe in EU-15 and EU-13 countries. The objective of this paper was to evaluate upon the basis of the Global Food Security Index, the overall food security situation in the European Union states. The countries are divided into two groups. The first is composed of fourteen selected states from the EU -15 and the second group is six selected states from the EU-13. In addition to the Food Security Index, the Food Affordability, Food Availability, and the Food Quality and Safety Indexes were also analyzed. The research data were obtained from the authors‘ own research based on the Global Food Security Index Report, and from FAO.
Abstract
Cytowanie	Dobošová Ľ., Jacková S., Kadlečíková M., Kapsdorferová Z. (2017) Food Security and Self-Sufficiency in Europe.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 111-119
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s111.pdf

Autor	Andrzej Ferenc, Ewa Koreleska
Tytuł	Functioning of “Organics Cluster” in the French National and Regional Market of Organic Food
Title
Słowa kluczowe	cluster, organic food, organic farming, organic market, integration, France
Key words
Abstrakt	The main aim of this study is to identify a model organic food cluster situated on the territory of a selected European Union country and its operation effects. In the first part of the study a selected food market of France is characterized as a reference point of further analyses and studies. The data was obtained from French domestic reports which cover years 2007-2016. Dynamics of changes has been defined as well as the trends characteristic of the analyzed period. The method of least squares has been used. Moreover, a definition and the importance of clusters has been presented on the basis of the literature of that topic. The part of the study includes a description of functioning of a selected French organic food cluster is described and evaluated. The method of case study has been used. It has been found that in 2007-2016 the eco-sector in France has developed significantly. A distinctly rising linear trend in the number of organic farms, ecological companies, ecologically cultivated land, the size of the market and degree of French people's knowledge of organic food labels has been reported for the eco-branch in France. As many as 112 projects have been implemented in the analyzed cluster. Those projects involved innovative and export undertakings which allowed to achieve a competitive advantage on the domestic market and even abroad. Positive effects also include possibility of experience exchange and financial support particularly important for young entrepreneurs.
Abstract
Cytowanie	Ferenc A., Koreleska E. (2017) Functioning of “Organics Cluster” in the French National and Regional Market of Organic Food.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 151-160
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s151.pdf

Autor	Grzegorz Koszela, Luiza Ochnio
Tytuł	Changes in Consumer Food Preferences in EU Countries from 2001-2013
Title
Słowa kluczowe	dissimilarity of structures, synthetic rate, ranking, multidimensional data analysis, grade data analysis, consumer food preferences, EU
Key words
Abstrakt	This paper attempts to rank EU countries according to changes in consumer food preferences between 2001 and 2013. The size of these changes was determined using a synthetic rate created for this purpose. This rate was intended to accommodate changes in consumption levels in 9 product groups per capita. It turns out that we may use the greatest possible measure of the structure’s dissimilarity as an analogy to the Gini coefficient, to express this rate. Using the “ar” measure to compare structures of food consumption in two separate three-year time periods for each country, scientists may rank and group the countries according to the value of changes in consumer food preferences.
Abstract
Cytowanie	Koszela G., Ochnio L. (2017) Changes in Consumer Food Preferences in EU Countries from 2001-2013.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 161-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s161.pdf

Autor	Maurycy Graszewicz, Justyna Łapińska, Ewa Zdunek-Rosa
Tytuł	Poland's Competitive Position in Trade in Agri-Food Products with the United Kingdom – Selected Aspects
Title
Słowa kluczowe	competitive position, agri-food products, foreign trade
Key words
Abstrakt	Thirteen years have passed since Poland's accession to the European Union. This is a period long enough to make some generalisations over the accession results. This paper focuses on assessing the competitive position of Poland in trade in agri-food products with one of its most important trading partners – the United Kingdom. For this purpose, quantitative indexes of competitive positioning were used, in particular, the trade coverage ratio as well as the revealed comparative advantage indexes – RCAi and LFIi. The conducted analyses show that Poland's competitive position in agri-food trade with the United Kingdom improved markedly over the period considered. The dynamic growth in trade, especially in exports, a significant increase in the trade balance surplus, and generally favourable comparative advantage indexes for Poland show that the period of EU membership has been well utilised by Polish food producers. Polish food is increasingly eagerly bought by demanding British consumers.
Abstract
Cytowanie	Graszewicz M., Łapińska J., Zdunek-Rosa E. (2017) Poland's Competitive Position in Trade in Agri-Food Products with the United Kingdom – Selected Aspects.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 199-209
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s199.pdf

Autor	Jacek Pera
Tytuł	Linear and Non-linear Relationships Between Shares of the Agri-food Industries of the Warsaw Stock Exchange. Risk Aspect
Title
Słowa kluczowe	shares, risk, causal linear relationship, non- causal linear relationship, agri-food industry
Key words
Abstrakt	Despite a wide range of research on the agricultural market conducted so far, relatively little attention has been devoted to a comprehensive analysis of linear and non-linear causality in relation to the entire agri-food sector in Poland, in the context of risk. The objective of this study is therefore to analyze the linear and non-linear relationships between shares of WSE's agri-food industry sectors in terms of risk. The study covered three sectors of agri-food sector currently existing on the WSE (29 listed companies): Foods (21 listed companies), Agricultural Production and Fisheries (5 listed companies) and Food and Foodstuffs and fast-trafficking foodstuffs (3 listed companies). The existence of linear relationships was verified using the test procedure proposed by Hong, Liu, Wang and Łęt, while non-linear relationships were verified using the Diks-Panchenko, Orzeszko and Osińska tests’s. The study was carried out on the basis of data from companies of the agri-food industry listed on the Warsaw Stock Exchange in the period from 1 May 2010 to 1 May 2017. The chosen research methodology was dictated by the correlation with investment risk on the WSE. The strongest and most enduring dependencies have been found in the agricultural and fisheries sectors. In the foodstuff sector and the fast-marketable sector, the risk of investment in the listed companies was temporary.
Abstract
Cytowanie	Pera J. (2017) Linear and Non-linear Relationships Between Shares of the Agri-food Industries of the Warsaw Stock Exchange. Risk Aspect.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 249-262
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s249.pdf

Autor	Filip Kłobukowski, Magdalena Skotnicka, Maria Śmiechowska
Tytuł	Prospects for Development of Highly Satiating Foods in Poland
Title
Słowa kluczowe	functional food, highly satiating food, obesity, Poland
Key words
Abstrakt	The high level of competition between food products on the market has encouraged the development of various types of functional foods. Consumer demands and requirements for both medicinal and healthy products has caused food manufacturers to widen their product offerings. The objective of this study was to present the legal status of functional food production and sales, as well as analyse the possibilities of developing customized foods, in particular, highly satiating foods. In this time of obesity epidemic, the use of specifically designed food products which suppress hunger and give the feeling of satiety could be an effective tool in preventing obesity and controlling body mass. There is an optimistic prognoses that this type of food will be introduced on the Polish market.
Abstract
Cytowanie	Kłobukowski F., Skotnicka M., Śmiechowska M. (2017) Prospects for Development of Highly Satiating Foods in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 280-291
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s280.pdf

Autor	Joanna Smoluk-Sikorska
Tytuł	Distribution of Organic Food in Poland
Title
Słowa kluczowe	organic food, distribution, retail, product range, supply sources, price level, Poland
Key words
Abstrakt	Distribution of organic food in Poland has a number of weaknesses resulting from low and irregular supply as well as dispersion of producers and intermediaries. The paper presents the outcomes of research carried out in 2012 in three types of retail outlets offering organic food, i.e. specialist shops, groceries and retail networks. The investigation was conducted in the form of in-depth interviews using a standardised questionnaire. As the research shows, only in specialist stores does the product range satisfy consumer needs, whereas in the other outlets it is limited generally to processed products. Wholesalers, organic farms and brokers are the main providers of the surveyed retail outlets; nevertheless, specialist shops use the services of more providers than the other types of outlets. Low supply of organic food results in high retail prices. Specialist shops and groceries apply margins up to 40% on average, while retail networks have margins up to 20%.
Abstract
Cytowanie	Smoluk-Sikorska J. (2017) Distribution of Organic Food in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 292-301
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s292.pdf