41. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011 |
|
Kociszewski K. Środowiskowe aspekty planowanej reformy Wspólnej Polityki Rolnej
Autor | Karol Kociszewski |
Tytuł | Środowiskowe aspekty planowanej reformy Wspólnej Polityki Rolnej |
Title | Environmental Aspects Of Common Agricultural Policy Planned Reform |
Słowa kluczowe | ochrona środowiska w rolnictwie, wspólna polityka rolna, zrównoważony rozwój rolnictwa |
Key words | environment protection in agriculture, Common Agricultural Policy, agriculture sustainable development |
Abstrakt | Celem artykułu jest identyfikacja potencjalnych kierunków zmian oddziaływania rolnictwa na środowisko w różnych wariantach reform wspólnej polityki rolnej (WPR). Na podstawie analizy wpływu potencjalnych zmian WPR na rozwój europejskiego rolnictwa w perspektywie do 2020 r., przedstawiono prawdopodobne konsekwencje planowanej reformy tej polityki w wymiarze środowiskowym. Uwzględniając dwie najważniejsze propozycje reformy, stwierdzono, że żadna z nich nie prowadzi do znaczącej liberalizacji polityki rolnej, co jest korzystne w świetle zrównoważonego rozwoju. Porównanie projektów przedstawionych przez Komisję Europejską i Parlament Europejski pozwala stwierdzić, że wdrożenie pierwszego z nich prowadziłoby do ekologizacji rolnictwa w szerszym zakresie. W propozycji Parlamentu nie przewiduje się daleko idących zmian, co oznacza, że w tym wariancie instrumenty ochrony środowiska byłyby skutecznie wdrażane, ale jedynie na części użytków rolnych. Równolegle duża część obszarów wykorzystywanych rolniczo podlegałaby dalszej intensyfikacji, więc zmiany WPR sprzyjałyby dwukierunkowemu rozwojowi rolnictwa i obszarów wiejskich. |
Abstract | The paper’s goal is the identification of potential directions of changes in agriculture’s influence on the environment. The probable environmental consequences of the planned reform were presented according to different Common Agriculture Policy (CAP) reform scenarios. The scenarios were the base of the analysis referring to the influence of potential CAP changes on European agriculture development in the perspective of 2020. Taking into account the two most important proposed projects of the reform, it was stated that none of them leads to meaningful agricultural policy liberalisation - which is favourable for sustainable development. Comparing the projects presented by European Commission and European Parliament it could be stated that implementation of the first proposal would stimulate agriculture ecologisation in the wider range. The project of European Parliament does not include solutions, which would deeply change key instruments, so in that variant the environment protection would be sufficient but carried out only in a part of the utilised agricultural area. Alongside this process agriculture intensification would take place in a big part of rural areas. Consequently the CAP changes would be favourable for dual agriculture and the development of rural areas. |
Cytowanie | Kociszewski K. (2011) Środowiskowe aspekty planowanej reformy Wspólnej Polityki Rolnej .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 3: 84-99 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2011_n3_s84.pdf |
|
|
42. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2011 |
|
Suchoń A. Spółdzielnie rolnicze po akcesji Polski do Unii Europejskiej, wybrane zagadnienia prawne
Autor | Aneta Suchoń |
Tytuł | Spółdzielnie rolnicze po akcesji Polski do Unii Europejskiej, wybrane zagadnienia prawne |
Title | Agricultural co-operatives after the Polish accession to the European Union, selected legal issues |
Słowa kluczowe | spółdzielnie w rolnictwie, rolnicza spółdzielnia produkcyjna, grupa producentów rolnych, spółdzielnia mleczarska, wspólna polityka rolna, konsolidacja |
Key words | co-operative in agriculture, agricultural production co-operatives, agricultural producers groups, dairy co-operatives, Common Agricultural Policy, consolidation |
Abstrakt | Celem artykułu była próba oceny wpływu członkostwa Polski w Unii Europejskiej na kształt regulacji prawnych dotyczących funkcjonowania spółdzielni rolniczych i wskazania kierunków ich rozwoju. Przedstawiono problematykę spółdzielczych grup producentów rolnych, w szczególności ewolucję ustawodawstwa oraz problemy związane z korzystaniem ze środków unijnych. W dalszej kolejności rozważania koncentrują się wokół rolniczych spółdzielni produkcyjnych oraz spółdzielni mleczarskich. W uwagach podsumowujących podkreślono m.in., że na prowadzenie działalności przez spółdzielnie rolnicze i kierunki ich rozwoju coraz większy wpływ mają przepisy prawa unijnego oraz sytuacja na rynku europejskim |
Abstract | The aim of this paper was to present an attempt to assess the impact of Polands membership in the European Union on legislation governing the operation and directions of development for agricultural co-operatives. It presents issues concerning co-operative agricultural producers groups, in particular the evolution of legislation and problems associated with the use of EU funds. Further investigations are focused on agricultural production co-operatives and dairy cooperatives. In closing remarks it is stressed, among other things, that the activities of agricultural cooperatives are increasingly determined by the EU law and the market situation in Europe |
Cytowanie | Suchoń A. (2011) Spółdzielnie rolnicze po akcesji Polski do Unii Europejskiej, wybrane zagadnienia prawne.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 4: 148-158 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2011_T11(26)_n4_s148.pdf |
|
|
43. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011 |
|
Figiel S., Kufel J. Przydatność modeli zachowań i wpływu grup interesów w przewidywaniu kształtu polityki rolnej
Autor | Szczepan Figiel, Justyna Kufel |
Tytuł | Przydatność modeli zachowań i wpływu grup interesów w przewidywaniu kształtu polityki rolnej |
Title | Usefulness Of The Models Of Interest Groups Behavior And Influence In Foreseeing The Shape Of Agricultural Policy |
Słowa kluczowe | grupy interesu, modele wpływu, polityka rolna |
Key words | interest groups, influence models, agricultural policy |
Abstrakt | W artykule przedstawiono istotę teoretycznych modeli zachowań i wpływu grup interesu oraz syntetyczną ocenę ich przydatności w przewidywaniu i wyjaśnianiu kształtu polityki rolnej. W szczególności wskazano ograniczenia i możliwości związane z zastosowaniem tych modeli w objaśnianiu przebiegu procesu dochodzenia do określonych rozstrzygnięć w postaci konkretnych instrumentów realizacji tej polityki w danych uwarunkowaniach społeczno- ekonomicznych. |
Abstract | This paper presents the essence of the models of interest groups’ behavior and influence as well as a concise evaluation of their usefulness in foreseeing the expected shape of agricultural policy. In particular, limitations and possibilities connected with the use of such models in explaining how the process of reaching specific solutions in the form of concrete instruments to implement that policy under given socio-economic conditions were indicated. |
Cytowanie | Figiel S., Kufel J. (2011) Przydatność modeli zachowań i wpływu grup interesów w przewidywaniu kształtu polityki rolnej .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 3: 42-52 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2011_n3_s42.pdf |
|
|
44. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2011 |
|
Żmija D. System płatności bezpośrednich w Polsce w kontekście rozwiązań stosowanych w Unii Europejskiej
Autor | Dariusz Żmija |
Tytuł | System płatności bezpośrednich w Polsce w kontekście rozwiązań stosowanych w Unii Europejskiej |
Title | System of direct payments in Poland in the context of solutions applied in the European Union |
Słowa kluczowe | płatności bezpośrednie, wspólna polityka rolna, system płatności jednolitej, system jednolitej płatnośc obszarowej |
Key words | direct payments, Common Agricultural Policy, single payment scheme, single area payment scheme |
Abstrakt | Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie systemu płatności bezpośrednich w Polsce w kontekście rozwiązań stosowanych w Unii Europejskiej. W pracy przedstawiono krótko ewolucję płatności bezpośrednich w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, zaprezentowano podstawowe informacje na temat modeli płatności bezpośrednich obowiązujących w Unii Europejskiej oraz szczegółowo scharakteryzowano system płatności bezpośrednich obowiązujący w Polsce. Następnie dokonano próby określenia zalet i wad poszczególnych systemów płatności bezpośrednich obowiązujących w UE z perspektywy Polski |
Abstract | The article aims to present the system of direct agricultural payments in Poland in the context of solutions applied in the European Union. The work describes briefly the evolution of direct payments in the framework of Common Agricultural Policy, presents basic information about the models of direct payments effective in the European Union and characterizes in detail the system of direct payments obligatory in Poland. Subsequently an attempt is made at determining the advantages and disadvantages of individual systems of direct payments existing in the EU from the Polish perspective and final conclusions are presented. |
Cytowanie | Żmija D. (2011) System płatności bezpośrednich w Polsce w kontekście rozwiązań stosowanych w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 1: 193-201 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2011_T11(26)_n1_s193.pdf |
|
|
45. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011 |
|
Kowalczyk S., Sobiecki R. Europejski model rolnictwa – uwarunkowania ewolucji
Autor | Stanisław Kowalczyk, Roman Sobiecki |
Tytuł | Europejski model rolnictwa – uwarunkowania ewolucji |
Title | European Model Of Agriculture – Determinants Of Evolution |
Słowa kluczowe | model rolnictwa, globalizacja, rolnictwo, wspólna polityka rolna |
Key words | agriculture model, globalization, agriculture, Common Agricultural Policy |
Abstrakt | Autorzy podejmują niezwykle ważny i jednocześnie dyskusyjny problem przyszłości europejskiego modelu rolnictwa (EMR) w warunkach narastającej globalizacji. Rolnictwo Unii Europejskiej stanowi pod wieloma względami wyjątkowy subsystem, który powstał w następstwie realizacji wspólnej polityki rolnej. Praca zawiera analizę podstawowych cech tego modelu, istotnych z punktu widzenia jego konkurencyjności w warunkach globalizacji. Analizowane są także takie następstwa globalizacji, jak konieczność weryfikacji kategorii marginalnych warunków produkcji rolnej oraz wpływ globalizacji na bezpieczeństwo żywnościowe. W konkluzji końcowej autorzy stwierdzają, że wiele wskazuje na to, iż globalizacja bez określonych działań politycznych i ekonomicznych może doprowadzić do degeneracji EMR i w efekcie jego odrzucenia lub zaniku, a więc do marginalizacji rolnictwa krajów Unii Europejskiej. |
Abstract | In the paper, the authors analyzed the important problem of the future of the European Model of Agriculture (EMA) in economy undergoing the globalization. The main features of EMA are examined in the context of expected results of globalization in the area of agriculture for example food security or verification of marginal conditions of agricultural production. Authors concluded that there are many signals that without the economic and political support the globalization can lead to the marginalization of European agriculture. |
Cytowanie | Kowalczyk S., Sobiecki R. (2011) Europejski model rolnictwa – uwarunkowania ewolucji .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 3: 9-20 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2011_n3_s9.pdf |
|
|
46. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Parzonko A. Rozwój czy zaniechanie produkcji mleka w przeciętnych polskich gospodarstwach mlecznych? - rozważania modelowe
Autor | Andrzej Parzonko |
Tytuł | Rozwój czy zaniechanie produkcji mleka w przeciętnych polskich gospodarstwach mlecznych? - rozważania modelowe |
Title | Development or desisting from milk production in Polish average dairy farms? - modelling approach |
Słowa kluczowe | koszty produkcji mleka, organizacja gospodarstw, programowanie liniowe, polityka rolna |
Key words | milk production cost, farm organization, linear modelling, agricultural policy instruments |
Abstrakt | Celem opracowania jest propozycja modelowych rozwiązań dla gospodarstw rodzinnych zajmujących się chowem bydła i produkcją mleka (o skali zbliżonej do przeciętnej hurtowej kwoty mlecznej przypadającej na gospodarstwo w roku kwotowym 2008/2009 i poziomie produkcyjności i intensywności produkcji dostosowanym do skali produkcji), które zapewniałyby najefektywniejsze ekonomicznie wykorzystanie podstawowych zasobów czynników produkcji. Problem rozwiązywano z wykorzystaniem programowania liniowego. W wyniku przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że dalszy wzrost cen pracy poza rolnictwem oraz wzrost cen ziemi (m.in. z powodu sposobu naliczania dopłat bezpośrednich) przyczyniał się będzie do rezygnacji z rozwijania produkcji mleka w gospodarstwach rolniczych. Bardziej racjonalnym działaniem (z punktu widzenia przyjętego kryterium celu) będzie rozwijanie towarowej produkcji roślinnej (szczególnie w gospodarstwach dysponujących dobrymi glebami) lub całkowita rezygnacja z produkcji rolniczej. Stosowane instrumenty polityki rolnej nie stymulują rozwoju przeciętnych gospodarstw mlecznych. |
Abstract | The main purpose of the paper is to present the linear modelling approach of advised actions which should be undertaken on the average family farm in order to ensure the most effective use of the production factors and to maximize an income for the farmer and his family. It was concluded that the continuous increase of the labour prices outside the agriculture and enlargement of the land prices will stimulate resignation (especially young farmers) from milk production development at the farm. More rational action in this conditions would be development of a market crop production (especially at farms with good soils) or quitting farming at all. Current agricultural policy instruments does not stimulate development of the average dairy farms. |
Cytowanie | Parzonko A. (2010) Rozwój czy zaniechanie produkcji mleka w przeciętnych polskich gospodarstwach mlecznych? - rozważania modelowe.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 157-171 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s157.pdf |
|
|
47. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Czyżewski A., Stępień S. Wokół problemu „błędu złożenia” we Wspólnej Polityce Rolnej UE
Autor | Andrzej Czyżewski, Sebastian Stępień |
Tytuł | Wokół problemu „błędu złożenia” we Wspólnej Polityce Rolnej UE |
Title | Around the problem of ‘composition error’ in the Common Agricultural Policy of the EU |
Słowa kluczowe | Wspólna Polityka Rolna (WPR), Unia Europejska (UE) |
Key words | Common Agricultural Policy (CAP), European Union (EU |
Abstrakt | Celem pracy jest znalezienie odpowiedzi na pytanie, na ile wspólna polityka rolna dąży do osiągnięcia optymalności na poziomie mikro i makroekonomicznym, przy jednoczesnym uwzględnieniu kryteriów społecznych i środowiskowych. Autorzy chcą zwrócić uwagę na problem „błędu złożenia” mechanizmów WPR, czyli sprzeczności w dążeniu do zrównoważenia sektora rolnego. Z przeprowadzonej oceny instrumentarium unijnej polityki rolnej wynika, że osiągniecie optimum równocześnie w trzech płaszczyznach (ekonomicznej, społecznej i środowiskowej) jest niemożliwe, można tylko dążyć do zmniejszenia rozbieżności. W artykule wykazano, że część rozwiązań WPR nie jest wolna od klasycznego błędu złożenia, chociaż kolejne reformy polityki rolnej zmierzają w kierunku jego ograniczenia. |
Abstract | The aim of the study is to find the answer to the question of how the Common Agricultural Policy aims to achieve optimality at the micro and macro levels, while taking into account social and environmental criteria. The authors wish to draw attention to the problem of ‘composition error’ in the mechanisms of CAP, or contradictions in the pursuit of sustainability in agricultural sector. The achievement by the EU agricultural policy instruments of an optimum simultaneously in three dimensions (economic, social and environmental) is impossible, one can only strive to reduce discrepancies between them. The article shows that a part of solutions in CAP is not free from a classical ‘compostion error’, although consecutive reforms of agricultural policy head towards its limitation. |
Cytowanie | Czyżewski A., Stępień S. (2010) Wokół problemu „błędu złożenia” we Wspólnej Polityce Rolnej UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 4: 12-24 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n4_s12.pdf |
|
|
48. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Czubak W., Sadowski A. Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce
Autor | Wawrzyniec Czubak, Arkadiusz Sadowski |
Tytuł | Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce |
Title | The role of agricultural advisory in the implementation of Common Agricultural Policy in Poland |
Słowa kluczowe | doradztwo rolnicze, Wspólna Polityka Rolna UE, Fundusze UE, analiza czynnikowa |
Key words | agricultural advisory, Common Agricultural Policy, UE founds, factor analysis |
Abstrakt | Wejście Polski do UE zmieniło formy i zakres wsparcia kierowanego do sektora rolnego. Wymaga to od rolników – beneficjentów funduszy UE – wiedzy i umiejętności związanych ze stawianymi wymaganiami. Ważnym ogniwem stają się tu podmioty doradztwa rolniczego, zarówno państwowe, jak i prywatne. W tych nowych warunkach podmioty doradztwa sprawdziły się. O ile przewaga Ośrodków Doradztwa Rolniczego wynika z ich tradycji i ugruntowanej pozycji, o tyle powstające firmy prywatne cechuje duża elastyczność funkcjonowania. |
Abstract | Polish accession to the European Union changed the range and forms of support offered for agricultural sector. Usage of structural funds required from farmers (as potential beneficiaries) new knowledge, skills and professional abilities. The advisory for agriculture (national as well as private) play important role in the complex system. They customized and managed to cope with new challenges linked to the UE formal requirements. In contact with beneficiaries the National Agricultural Advisory Centres take the advantage of tradition, while the commercial companies exploit the flexibility of organization and functioning. |
Cytowanie | Czubak W., Sadowski A. (2010) Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 36-44 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s36.pdf |
|
|
49. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Chlebicka A. Koncepcja społecznej odpowiedzialności, wkład do debaty nad przyszłością Wspólnej Polityki Rolnej
Autor | Aleksandra Chlebicka |
Tytuł | Koncepcja społecznej odpowiedzialności, wkład do debaty nad przyszłością Wspólnej Polityki Rolnej |
Title | Social Responsibility concept, a contribution to the debate on the future of the Common Agricultural Policy |
Słowa kluczowe | społeczna odpowiedzialność, Współna Polityka Rolna (WPR), rozwój zrównoważony. |
Key words | social responsibility, Common Agriculture Policy (CAP), sustainable development |
Abstrakt | Celem artykułu było określenie przydatności koncepcji CSR (Corporate Social Responsibility) w dyskusji nad przyszłym kształtem WPR oraz w tworzeniu systemu wsparcia rolnictwa i sektora rolno-żywnościowego. W artykule omówiono syntetycznie proponowane kierunki zmian w WPR po 2013 r. Następnie na podstawie wyników debaty publicznej określono oczekiwania społeczne wobec sektora rolnego i polityki rolnej. Na tle tych rozważań przeniesiono model koncepcji CSR na zależności pomiędzy uczestnikami łańcucha rolno-żywnościowego. Podjęto też próbę porównania koncepcji CSR z modelem wielofunkcyjnego i zrównoważonego rolnictwa tworzących podstawowe wytyczne do tworzenia Wspólnej Polityki Rolnej |
Abstract | The aim of the article was to discuss the corporate social responsibility concept in the context of debate on the future of the Common Agricultural Policy. The discussion begins with a short description of new policy goals as a response for the need of Common Agriculture Policy legitimation. It further shows the public response to proposed changes and some general views of Europeans on CAP and agriculture. In this context the relationship between concepts of CSR, multifunctionality and sustainable development are analyzed. |
Cytowanie | Chlebicka A. (2010) Koncepcja społecznej odpowiedzialności, wkład do debaty nad przyszłością Wspólnej Polityki Rolnej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 4: 5-11 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n4_s5.pdf |
|
|
50. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Gutowska K., Kisiel R. Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej
Autor | Katarzyna Gutowska, Roman Kisiel |
Tytuł | Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej |
Title | Union financial assistance as the stimulating factor of transformation in polish agriculture after european accesion |
Słowa kluczowe | produkcja rolnicza, Wspólna Polityka Rolna, wykorzystanie funduszy unijnych |
Key words | agriculture production, Common Agriculture Policy, utilization of union funds |
Abstrakt | Opracowanie zawiera ocenę wykorzystania wsparcia unijnego oraz skutków realizacji projektów na rzecz polskiego rolnictwa w pierwszym okresie programowania po akcesji Polski do UE. Ocenę wykonano na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród 51 właścicieli gospodarstw rolnych z powiatów ciechanowskiego i działdowskiego. W opracowaniu przedstawiono opinie respondentów, dotyczące wpływu wsparcia unijnego na dynamikę procesów restrukturyzacyjnych i modernizacyjnych w polskim rolnictwie, poziom dochodów rolników oraz konkurencyjność gospodarstw. Po zakończeniu pierwszego okresu programowania, respondenci zauważyli znaczną popraw ę w wyposażeniu gospodarstw w maszyny oraz urządzenia rolnicze i dostosowaniu ich do wymogów sanitarno-weterynaryjnych UE (54% rolników z powiatu ciechanowskiego, 48% z powiatu działdowskiego). Zasilenie gospodarstw środkami unijnymi wpłynęło na intensyfikację działań w zakresie modernizacji budynków gospodarczych (odpowiednio 35 i 28%), zwiększenie skali i wydajności produkcji (odpowiednio 47, 48%), a tym samym przyczyniło się do obniżenia kosztów wytwarzania i poprawy sytuacji materialnej rolników (odpowiednio 66, 80%). |
Abstract | This article aims to assess the advantages of European Union relief and results of projects implemented in Polish agriculture in the first accession period. Surveys were conducted in a group of 51 farmers from land ciechanowski and dzialdowski. The purpose of this research was to evaluate the farmers. opinion about the influence of: EU financial assistance on the dynamism of the process of restructure and modernization in Polish agriculture, the level of Polish farmers. income and farm competitiveness. After the first accession period farm owners noticed considerable improvement in farm equipment and sanitary- veterinary conditions (54% from ciechanowski, 48% from dzialdowski). EU financial aid resulted in modernization of farms buildings (35%, 28%), increase in scale and efficiency of agriculture production (47%, 48%), what took effect in reduction in production costs and better financial situation of Polish farmers (66%, 80%). |
Cytowanie | Gutowska K., Kisiel R. (2010) Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 98-108 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s98.pdf |
|
|
51. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Wicka A., Wojciechowska-Lipka E. Wspólna Polityka Rolna a ubezpieczenia gospodarcze w rolnictwie polskim
Autor | Aleksandra Wicka, Ewa Wojciechowska-Lipka |
Tytuł | Wspólna Polityka Rolna a ubezpieczenia gospodarcze w rolnictwie polskim |
Title | Common Agriculture Policy and insurance in Polish agriculture |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Celem opracowania jest przedstawienie ewolucji ubezpieczeń w rolnictwie w Polsce oraz omówienie aktualnego systemu ubezpieczeń obowiązkowych ze szczególnym uwzględnieniem obowiązkowych ubezpieczeń upraw. W artykule przedstawiono podstawy prawne, najważniejsze uwarunkowania budżetowe oraz zakres korzystania z ubezpieczeń upraw. Zwrócono także uwagę, iż na popyt na ubezpieczenia produkcji roślinnej wpłynęły przede wszystkim zmiany w przepisach wspólnotowych i krajowych a w małym stopniu wzrost świadomości ubezpieczeniowej rolników. Wprowadzenie nowych uregulowań może także przesunąć wydatki budżetu z wypłat odszkodowań związanych z klęskami na wypłaty dotacji do polis ubezpieczeń. |
Abstract | The aim of paper is present the evolution of insurance system in Polish agriculture and presentation the current state of obligatory insurances, especially obligatory crop insurance. In the paper law regulations, state budget circumstances, an demand for crop insurance were presented. Demand for crop insurance will depend on law regulation and rather will not depend on better farmers’ risk management developments and strategies. New regulation implementation will shift government subsidies from crop-loss disaster assistance to subsidizing the insurance premium. |
Cytowanie | Wicka A., Wojciechowska-Lipka E. (2009) Wspólna Polityka Rolna a ubezpieczenia gospodarcze w rolnictwie polskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 213-223 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n51_s213.pdf |
|
|
52. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Walenia A. Wybrane zagadnienia rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej
Autor | Alina Walenia |
Tytuł | Wybrane zagadnienia rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej |
Title | Selected issues in agricultural development in the areas of Eastern Poland |
Słowa kluczowe | Polska Wschodnia, rozwój regionany |
Key words | Eastern Poland, regional development |
Abstrakt | Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej stwarza szanse dla terenów Polski Wschodniej przez popieranie zmiany orientacji rozwojowej z rolniczej na wielofunkcyjną. Takiemu rozwojowi powinien towarzyszyć wzrost krajowego PKB, pociągający za sobą wzrost konsumpcji. Zamożne społeczeństwo będzie bowiem zawsze poszukiwał zróżnicowanej i bezpiecznej żywności. Taka żywność jest produkowana w analizowanym regionie. Drugi kierunek rozwoju regionu wiązać się może z sytuacją, w której sprzedaż dóbr publicznych, takich jak naturalny krajobraz czy bioróżnorodność, zaczną przynosić przychody większe niż sprzedaż produktów rolnych. Taka sytuacja może wystąpić w niedługim czasie w Polsce Wschodniej. |
Abstract | The EU Common Agricultural Policy creates great opportunities for the areas of Eastern Poland, mainly by means of promoting a change of its orientation towards the development of its multifunctionality. These processes must be accompanied by an increase of GDP stimulating an increase in consumption, because a wealthy society is always seeking safe, differentiated food and such food is produced by agriculture in the analyzed region. Such phenomenon may contribute to the development of small farms. Another trend of strategic development of agriculture in the region may rely on the prospects for situation in which the revenues from sales of public goods in form of a natural landscape and biodiversity values become comparable or exceed the revenues from sales of agricultural products. Such state of things in the region of Eastern Poland is possible in a short period of time. |
Cytowanie | Walenia A. (2009) Wybrane zagadnienia rozwoju rolnictwa na obszarach Polski Wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 176-188 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T9(24)_n_s176.pdf |
|
|
53. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Mroczek R. Sektor mięsa czerwonego w Polsce po przystąpieniu do UE
Autor | Robert Mroczek |
Tytuł | Sektor mięsa czerwonego w Polsce po przystąpieniu do UE |
Title | Red meat sector in Poland after the accession to the EU |
Słowa kluczowe | sektor mięsa czerwonego, producenci żywca wieprzowego i wołowego, Unia Europejska, rolnictwo, przetwórstwo, Wspólna Polityka Rolna. |
Key words | red meat sector, pig and cattle producers, European Union, agriculture, processing, Common Agricultural Policy |
Abstrakt | Wspólna Polityka Rolna w niewielkim stopniu odziaływuje na rynek wieprzowiny oraz wołowiny w Polsce, pomimo tego, że dysponuje ona bogatym wachlarzem instrumentów. Zniesienie barier celnych po akcesji Polski do UE w maju 2004 roku zwiększyło wymianę handlową wieprzowiną oraz wołowiną głównie z krajami Wspólnoty, co wynikało przede wszystkim z naszych przewag cenowych, tak po stronie producentów, jak i przetwórców. Zyskali przede wszystkim producenci żywca wołowego, gdyż jego ceny po 2004 roku zaczęły rosnąć, tym samym zahamowany został regres w chowie bydła rzeźnego w Polsce. Postępują procesy koncentracji produkcji trzody chlewnej oraz bydła. W szybkim tempie duża grupa zakładów przetwórstwa mięsnego osiągnęła standardy produkcyjne zgodne z unijnymi. |
Abstract | The Common Agricultural Policy has a minor impact on pork and beef market in Poland, though it has at its disposal a wide range of instruments. The abolition of customs barriers after the Polish accession to the EU in May 2004 increased the trade in pork and beef mainly with the European Community countries. This results, above all, from our price advantage, both on the side of producers, as well as on the side of processing plants. The producers of beef cattle acquired the greatest profits because after 2004 the price of beef started to grow, and thereby the regress in production of slaughter cattle in Poland was stopped. The process of concentrating the production of pigs and cattle is in progress. A large number of meat processing plants quickly achieved the production standards required in the EU |
Cytowanie | Mroczek R. (2009) Sektor mięsa czerwonego w Polsce po przystąpieniu do UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 89-98 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T7(22)_n_s89.pdf |
|
|
54. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Kowrygo B., Krasnodębska M. Wpływ akcesji Polski do Unii Europejskiej na produkcję surowców żywnościowych i ich wykorzystanie
Autor | Barbara Kowrygo, Marta Krasnodębska |
Tytuł | Wpływ akcesji Polski do Unii Europejskiej na produkcję surowców żywnościowych i ich wykorzystanie |
Title | Influence of Polish accession to the European Union on production of food raw materials and their utilization |
Słowa kluczowe | rolnictwo, Wspólna Polityka Rolna, surowce roślinne i zwierzęce, spożycie żywności |
Key words | agriculture, Common Agricultural Policy, plant and animal raw materials for food processing, food consumption |
Abstrakt | Celem opracowania było określenie wpływu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej na produkcję i wykorzystanie surowców żywnościowych. Analizę przeprowadzono w oparciu o dane wtórne pochodzące z opracowań Głównego Urzędu Statystycznego oraz Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Uwzględniono okres od 2000 do 2007 r. Stwierdzono, że na wielu rynkach surowców żywnościowych zaszły zmiany będące wynikiem m.in. funkcjonowania instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej. W konsekwencji pojawiły się zmiany w przeciętnym spożyciu żywności. |
Abstract | The aim of the study was to define and quantify the influence of Polish accession to the EU on production and utilization of food raw materials. The analysis was based on secondary data from studies of the Central Statistical Office and the Institute of Agricultural and Food Economics. The analysed period was 2000-2007. It was stated that after the Polish entry into the European Union a lot of changes in many food raw material markets took place as a result of functioning of the Common Agricultural Policy instruments. At the same time alterations in average food consumption appeared. |
Cytowanie | Kowrygo B., Krasnodębska M. (2009) Wpływ akcesji Polski do Unii Europejskiej na produkcję surowców żywnościowych i ich wykorzystanie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 58-69 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T7(22)_n_s58.pdf |
|
|
55. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Tomczak F. 5-lecie członkostwa polski w Unii Europejskiej: rolnictwo na drodze od przeszłości do przyszłości
Autor | Franciszek Tomczak |
Tytuł | 5-lecie członkostwa polski w Unii Europejskiej: rolnictwo na drodze od przeszłości do przyszłości |
Title | Fifth anniversary of the Polish membership in the European Union: agriculture on the way from the past to the future |
Słowa kluczowe | Wspólna Polityka Rolna, członkostwo UE, zasady i szanse WPR, przyszłość WPR |
Key words | Common Agricultural Policy, membership of the European Union, CAP: princuples and chnaces, the future of the CAP |
Abstrakt | Opracowanie dotyczy 5-lecia członkostwa Polski w UE i związanych z tym zagadnień kształtowania i rezultatów Wspólnej Polityki Rolnej. Przedstawiono główne procesy rozwojowe rolnictwa polskiego w okresie członkostwa Polski w UE, szanse oraz narzędzia polityki rolnej i ich oceny. Dotyczą one korzyści, zagrożeń i problemów zakresu stanu, interesów i przyszłości rolnictwa polskiego wynikających z doświadczeń procesów integracyjnych i Wspólnej Polityki Rolnej. |
Abstract | This paper regards 5th anniversary of Polish membership in the European Union and related issues of the formation and results of the Common Agricultural Policy. The principal developmental processes in the period of Polish membership have been presented, as well as chances and tools of CAP and its evaluation. Its main concern are the benefits, threats and problems affecting the condition, interests and the future of Polish agriculture resulting from the experience of integration processes and CAP. |
Cytowanie | Tomczak F. (2009) 5-lecie członkostwa polski w Unii Europejskiej: rolnictwo na drodze od przeszłości do przyszłości.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 204-214 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s204.pdf |
|
|
56. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Biernat-Jarka A. Ocena zmian płatności bezpośrednich Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej
Autor | Agnieszka Biernat-Jarka |
Tytuł | Ocena zmian płatności bezpośrednich Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej |
Title | Evaluation of changes of direct payments within the Common Agricultural Policy of European Union |
Słowa kluczowe | Wspólna Polityka Rolna, budżet, Unia Europejska, płatności bezpośrednie |
Key words | Common Agricultural Policy, budget, European Union, direct payments |
Abstrakt | W artykule dokonano przeglądu Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem płatności bezpośrednich. Autorka podjęła próbę oceny proponowanych zmian na lata 2013-2020 z punktu widzenia Polski. Obecnie w krajach członkowskich UE toczy się dyskusja w zakresie zmian budżetu UE, zmniejszenia wydatków na pierwszy filar WPR, a także zwiększenia wydatków na rozwój obszarów wiejskich (II filar). Ważną kwestię poddaną dyskusji są zasady współzależności i modulacji, a także koncepcja refinansowania części wydatków na płatności bezpośrednie z budżetów krajowych poszczególnych państw członkowskich. |
Abstract | The aim of this paper was to analyze the changes of direct payments of the CAP. During the last 15 years the CAP has changed in response to pressures from the European society and its evolving economy. The 2003 reform marked a new phase in this process, introducing decoupled direct payments, via the Single Payment Scheme, in most sectors of the first pillar of CAP and strengthening Rural Development policy in the second pillar. In the direct aid system we need to seek ways to make the system simpler and more efficient for farmers. To do so, Member States will be given the opportunity to change their implementation models by moving towards a flatter rate of aid. The linkage between the payments that farmers receive and the farmers obligations in the areas of environmental protection, human, animal and plant health as well as animal welfare has also to be made clearer for farmers |
Cytowanie | Biernat-Jarka A. (2008) Ocena zmian płatności bezpośrednich Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 36-41 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s36.pdf |
|
|
57. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Adamowicz M. Mierzenie wartości efektów polityki rozwoju wsi i rolnictwa
Autor | Mieczysław Adamowicz |
Tytuł | Mierzenie wartości efektów polityki rozwoju wsi i rolnictwa |
Title | Measurement of value effects of the policy of agricultural and rural development |
Słowa kluczowe | Wspólna Polityka Rolna, nowa polityka rozwoju wsi, płatności bezpośrednie, wartość dodana, ocena WPś |
Key words | Common Agricultural Policy, New Rural Development Policy, direct payment, value added, CAP evaluation |
Abstrakt | Celem pracy jest proba wskazania na potrzebę i możliwości oceny i mierzenia efektywności wydatkow na rolnictwo generowanych przez Wspolna Politykę Rolną Unii Europejskiej. Podjęto kwestię tworzenia wartości dodanej przez WPR odnosząc sią głownie do polityki rozwoju wsi. Zarysowano ewolucję WPR w kontekście stosowanych celow, instrumentow i źrodeł finansowania. We wnioskach wskazano na złożoność takiej oceny i warunki, ktore powinny być spełnione aby ją przeprowadzć |
Abstract | The aim of the article is a discussion of the need and the possibilities of evaluating and measuring the effectiveness of agricultural policy with a special attention given to the CAP. The issue of the value added by agricultural expenditure generated by the CAP is raised. The evolution of the CAP from market to rural development policy is presented. Its goals, measures and financing sources are shown. The need of such evaluation and necessary conditions for adequate evaluation and measuring are pointed out in the conclusion. |
Cytowanie | Adamowicz M. (2008) Mierzenie wartości efektów polityki rozwoju wsi i rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 17-29 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s17.pdf |
|
|
58. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2008 |
|
Gomezy Paloma S., Majewski E., Raggi M., Viaggi D. Wpływ wspólnej polityki rolnej na zachowania inwestycyjne rolniczych gospodarstw domowych w Polsce
Autor | Sergio Gomezy Paloma, Edward Majewski, Meri Raggi, Davide Viaggi |
Tytuł | Wpływ wspólnej polityki rolnej na zachowania inwestycyjne rolniczych gospodarstw domowych w Polsce |
Title | The impact of the common agricultural policy on the investment behavior of Polish farm households |
Słowa kluczowe | Wspólna Polityka Rolna, płatności bezpośrednie, decoupling, analiza czynnikowa, Polska, zachowania inwestycyjne |
Key words | Common Agricultural Policy (CAP), Single Farm Payment (SFP), decoupling, impact analysis, Poland, investment behaviour |
Abstrakt | Artykuł dotyczy strategii rolniczych gospodarstw domowych i zachowań inwestycyjnych polskich rolników, ze szczególnym uwzględnieniem przewidywanych skutków zmian wspólnej polityki rolnej (WPR). Badania przeprowadzono w 2006 roku na próbie 63 gospodarstw. Dobór gospodarstw przeprowadzono według kryteriów ukształtowania terenu (na terenach płaskich i górzystych), kierunku produkcji (roślinne, zwierzęce, sadownicze) i systemu gospodarowania (konwencjonalne i organiczne). Dla badanych gospodarstw sporządzono modelowe rozwiązania z wykorzystaniem wielokryterialnego programowania dynamicznego. Modele symulują inwestycyjne zachowania rolników w warunkach różnych scenariuszy polityki rolnej (de-coupling, redukcja płatności, redukcja cen). Wyniki wskazują na zróżnicowane zamierzenia inwestycyjne, wyjaśnione raczej przez indywidualne cechy rolnika i zasoby gospodarstwa, niż przez system gospodarowania i kierunek produkcji. |
Abstract | This paper analyses farm-household strategies and investment behavior of Polish farmers with a particular focus on the perceived effects of CAP. The paper is based on a survey of Polish farmers carried out in 2006 on a sample of 63 farms. Farmers where selected in order to fit in the intersection of different farms. location (altitudes above sea level), different specialisation level and technologies. Selected farm-households were modelled with the use of multicriteria dynamic programming. Models simulate economic behaviour of farmers under different policy (decoupling and reduction of payments options) and market (reduction of prices) scenarios. Results show multifaceted expectations to ward’s the future. CAP payments are normally used on farm and concentrated on covering current costs and investment expenditure. The perspective of decoupling is expected to produce either no change or an increase of on farm investments. |
Cytowanie | Gomezy Paloma S., Majewski E., Raggi M., Viaggi D. (2008) Wpływ wspólnej polityki rolnej na zachowania inwestycyjne rolniczych gospodarstw domowych w Polsce .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 94-105 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2008_n2_s94.pdf |
|
|
59. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Mroczek R. Wpływ wspólnej polityki rolnej, handlowej i strukturalnej UE na polski przemysł spożywczy na przykładzie sektorów wrażliwych
Autor | Robert Mroczek |
Tytuł | Wpływ wspólnej polityki rolnej, handlowej i strukturalnej UE na polski przemysł spożywczy na przykładzie sektorów wrażliwych |
Title | Impact of the Common Agricultural Policy and the EU commercial and structural policies on the Polish food industry, case study of the sensitive sectors |
Słowa kluczowe | rynek, zakłady przetwórcze, Unia Europejska, Wspólna Polityka Rolna, handel |
Key words | market, processing industry, European Union, Common Agricultural Policy, trade |
Abstrakt | Przystąpienie Polski do UE spowodowało szybkie zmiany dostosowawcze w polskim przemyśle spożywczym. Otwarcie dużego wspólnego rynku europejskiego, liczącego ponad 450 mln konsumentów, wystawiło zakłady przetwórcze na dużą konkurencję, stwarzając jednocześnie szansą zbytu dla ich produktów. Przestały obowiązywać bariery celne, a cena i jakość produktu oraz sprawność działania kadry zarządzającej stały się kluczowymi elementami w odniesieniu sukcesu na rynku. Od wejścia Polski do Unii kilkakrotnie wzrosła liczba zakładów przetwórstwa produktów zwierzęcych z uprawnieniami eksportowymi na poszerzony rynek europejski. Jest ich obecnie oko??o 1800. Eksport mięsa i jego przetworów, produktów mleczarskich i rybnych wzrósł z 2,8 mld zł w 2003 roku do około 7,9 mld zł w 2007 roku, tj. prawie 3-krotnie, pomimo umacniania się naszej waluty wzglądem euro. |
Abstract | Poland’s accession to the EU led to rapid adjustments in the Polish food sector. Opening the enormous common European market, with over 450 million consumers, forced the processing industry to face an extreme competition, while creating at the same time an increased outlet opportunity. Customs barriers ceased to stand in the way and the price and quality of products, as well as good management, became necessary key factors of achieving a market success. Since the Poland’s accession to the European Union the number of livestock products processing plants having an export licence for the extended European market has increased significantly. There are ca. 1800 such plants at the moment. Exports of meat and meat products as well as dairy and fish products increased from EUR 2.3 billion in 2003 to ca. EUR 7.9 billion in 2007, i.e. almost three times, despite the strengthening PLN against Euro. |
Cytowanie | Mroczek R. (2008) Wpływ wspólnej polityki rolnej, handlowej i strukturalnej UE na polski przemysł spożywczy na przykładzie sektorów wrażliwych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 319-325 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s319.pdf |
|
|
60. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Oleszko-Kurzyna B. Rozwój zrównoważony rolnictwa wobec wymogów Unii Europejskiej w zakresie ochrony środowiska
Autor | Bożena Oleszko-Kurzyna |
Tytuł | Rozwój zrównoważony rolnictwa wobec wymogów Unii Europejskiej w zakresie ochrony środowiska |
Title | Sustainable agriculture in the light of the European Union environmental requirements |
Słowa kluczowe | rozwój zrównoważony rolnictwa i obszarów wiejskich, instrumenty polityki rolno- środowiskowej, Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej |
Key words | Sustainable Agriculture and Rural Development, agri-environmental measures, European Union’s Common Agricultural Policy |
Abstrakt | Polityka Unii Europejskiej jest w coraz większym stopniu ukierunkowana na realizację strategii zrównoważonego rozwoju, która oznacza harmonizację ekonomicznych, społecznych i ekologicznych aspektów rozwoju. Szczególną rolę odgrywają tu kwestie ochrony środowiska, bowiem pojawiające się zagrożenia mogą w istotny sposób ograniczyć rozwój gospodarczy i cywilizacyjny przyszłych pokoleń. Warto podkreślić, że związki między rozwojem gospodarczym i społecznym a środowiskiem naturalnym dostrzeżono dopiero na przełomie lat 60. i 70. XX w. W polityce ekologicznej UE akcentuje się konieczność zintegrowania polityki ochrony środowiska z politykami sektorowymi, w tym z polityką rolną. Powstaje pytanie, czy istniejące instrumenty polityki rolnej UE są dobrze ukierunkowane z punktu widzenia celów środowiskowych, a zatem czy sprzyjają zrównoważonemu rozwojowi rolnictwa i obszarów wiejskich. W opracowaniu wskazano najważniejsze reformy WPR akcentujące potrzebę równoważenia skutków gospodarowania w rolnictwie na płaszczyźnie ekologicznej. Środowiskowe aspekty polityki rolnej UE pokazano z perspektywy Polski. |
Abstract | The European Union policy is more and more based on the sustainable development strategy which harmonizes the economic, social and ecological aspects of development. The key role of environmental protection in the sustainable development arises from the impact of environmental issues on the economic and civilization development. It is worth to say that the connection between the economic and social development as well as the natural environment was not noticed till 1960’s or 1970’s. The EU ecological policy emphasizes the need of integration of the environmental protection policy and the sectoral polices (including the agricultural policy). The aim of the paper is to recognize the compliance of the instruments of CAP with the environmental issues on which the Sustainable Agriculture and Rural Development is based. The paper presents the most important CAP reforms which emphasize the need to balance the ecological effects of agricultural production. The environmental aspects of CAP were analyzed from the Polish perspective.. |
Cytowanie | Oleszko-Kurzyna B. (2008) Rozwój zrównoważony rolnictwa wobec wymogów Unii Europejskiej w zakresie ochrony środowiska.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 326-336 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s326.pdf |
|
|