641. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Brodzińska K. Rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce na tle uwarunkowań przyrodniczych i systemu wsparcia finansowego
Autor | Katarzyna Brodzińska |
Tytuł | Rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce na tle uwarunkowań przyrodniczych i systemu wsparcia finansowego |
Title | Organic farming development in Poland in context of environmental conditions and financial support system |
Słowa kluczowe | rolnictwo ekologiczne, uwarunkowania przyrodnicze, wsparcie finansowe. |
Key words | organic farming, environmental conditions, financial support |
Abstrakt | Celem pracy jest analiza uwarunkowań środowiskowych rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce w aspekcie wsparcia tego systemu gospodarowania w ramach programu rolnośrodowiskowego. W analizach wykorzystano dane GUS, dane GIJHARS oraz dane ARiMR. Z przeprowadzonych analiz wynika, że rozwój rolnictwa ekologicznego jest przede wszystkim uzależniony od istniejących systemów wsparcia finansowego. Istnieje zatem potrzeba zróżnicowania systemów wsparcia finansowego w zależności od celu, który chcemy osiągnąć, w szczególności takich, jak ochrona walorów środowiskowych lub produkcja żywności ekologicznej. |
Abstract | The aim of this article is to analyze the environmental conditions of organic farming in Poland with respect to its financial support in the agri-environmental programme. A comparative analysis was conducted using the statistical data from the State Statistical Office and GIJHARS as well as those from the Agency for Agriculture Restructuring and Modernisation. The analyses showed that the organic farming development depended on financial support. It is necessary to diversify the financial support system because of the aim which we want to achieve, in particular the environmental protection or the organic food production. |
Cytowanie | Brodzińska K. (2010) Rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce na tle uwarunkowań przyrodniczych i systemu wsparcia finansowego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 2: 12-21 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n2_s12.pdf |
|
|
642. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Płotkowski L. Gospodarka leśna w badaniach ekonomiki leśnictwa
Autor | Lech Płotkowski |
Tytuł | Gospodarka leśna w badaniach ekonomiki leśnictwa |
Title | Forest management as a subject of forestry economics research |
Słowa kluczowe | gospodarka leśna, wielofunkcyjna gospodarka leśna |
Key words | forest management, sustainable forest management |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono warunki społeczno-gospodarcze, które doprowadziły do narodzin gospodarki leśnej i wyodrębnienia się ekonomiki leśnictwa jako samodzielnej dyscypliny badawczej w grupie nauk leśnych. Scharakteryzowano klasyczny okres rozwoju tej dyscypliny oraz główne obszary zainteresowań badawczych ekonomiki leśnictwa. Na tym tle przedstawiono nowe kierunki badań ekonomiczno-leśnych związane z realizacją modelu wielofunkcyjnej gospodarki leśnej. |
Abstract | Forestry has attracted the interest of economists for more than three hundred years. Some of the great contributors for economic doctrine, notably German theorists, developed their concept with the reference to forestry. Forests are economic resources because they are valuable in producing other final goods and services. Traditionally, forest economics has been concerned with the management of forests for production of wood for industrial manufacture into building materials, pulp and paper and other products. However, forests also yield other goods and services and are often managed to produce recreation, wildlife and water supplies. Such benefits are often produced in combination with industrial timber. Some of these values, especially biodiversity, recreational and environmental benefits, have become increasingly important in recent years.These increasing and overlapping demands on forest resources complicate the problem of allocating them among alternative uses and combinations of uses. Moreover, while there is usually a market price to indicate the economic value of industrial timber, some other benefits such as outdoor recreation and aesthetic and biodiversity values are not priced. The absence of price indicators only complicates the problems of economic analysis. These are issues discussed in detail in this paper. |
Cytowanie | Płotkowski L. (2010) Gospodarka leśna w badaniach ekonomiki leśnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 110-120 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n2_s110.pdf |
|
|
643. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Hadryjańska B. Ekologizacja procesu produkcji wielkopolskich przedsiębiorstw mleczarskich
Autor | Barbara Hadryjańska |
Tytuł | Ekologizacja procesu produkcji wielkopolskich przedsiębiorstw mleczarskich |
Title | The ecologization of production process in Wielkopolska dairy companies |
Słowa kluczowe | ekologizacja, przedsiębiorstwa mleczarskie, ochrona środowiska |
Key words | ecologization, dairy companies, environmental protection |
Abstrakt | W pracy przedstawiono działania ekologizacje, jakie są prowadzone w przedsiębiorstwach mleczarskich na terenie Wielkopolski. Badaniom ankietowym poddano 32 jednostki, wśród których występowały przedsiębiorstwa małe, średnie i duże. Respondenci odpowiadali na pytania związane z czynnikami motywującymi do podejmowania działań pro środowiskowych, a także priorytetami, czy też barierami takich działań. Przedsiębiorstwa mleczarskie określały zmiany parametrów środowiskowych oraz zmiany w polityce środowiskowej firmy. W badanych przedsiębiorstwach podejmowane są działania pro środowiskowe, których forma oraz intensywność zależą od wielkości jednostki produkcyjnej W większości badanych przedsiębiorstw poprawie uległy parametry środowiskowe, takie jak waga odpadów w przeliczeniu na produkt gotowy, ilość opakowań odzyskiwanych w stosunku do całkowitej ilości opakowań, wielkość emisji do atmosfery, czy też ilość ścieków powstających w procesie produkcji. |
Abstract | The ecologization activities ware presented in the article. They were conducted in Wielkopolska dairy companies. 32 units were included in the inquiry, among which there were small, medium and large companies. The respondents answered to questions which concerned the factors motivating to undertaking the pro-environmental activities and the priorities as well as the barriers for these activities. The dairy companies indicated changes in their environmental paremeters and changes in the company environmental policies. The pro-environmental activities are being taken in the examined companies. Their form and intensity depend on the size of production unit. In most researched companies, the following environmental parameters were improved: the weight of wastes with respect to the weight of finished product, the quantity of recovered packaging in comparison with the total amount of packaging, the volume of emissions to atmosphere and the quantity of sewage produced in the production process. |
Cytowanie | Hadryjańska B. (2010) Ekologizacja procesu produkcji wielkopolskich przedsiębiorstw mleczarskich.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 70-78 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n1_s70.pdf |
|
|
644. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kasztelan P. Rozwój gospodarstw mlecznych w warunkach kwotowania produkcji
Autor | Paweł Kasztelan |
Tytuł | Rozwój gospodarstw mlecznych w warunkach kwotowania produkcji |
Title | Development of dairy farms under the condition of milk quota |
Słowa kluczowe | kwotowanie produkcji mleka, rozwój gospodarstw, koncentracja produkcji |
Key words | milk quota, development of farms, concentration of production |
Abstrakt | Zaprezentowano zmiany w grupie towarowych gospodarstw mlecznych w latach 2003-2009 w Polsce. W opracowaniu wykorzystano informacje pochodzące z podmiotów produkujących w tym okresie na potrzeby przemysłu mleczarskiego. W celu zobrazowania skali zmian na poziomie gospodarstwa przedstawiono studium przypadku jednostki, która w analizowanym okresie bardzo intensywnie zwiększyła produkcję mleka. Przedstawione wyniki wykazały intensywny rozwój gospodarstw mlecznych w Polsce w latach 2003-2009, pomimo wprowadzenia systemu kwotowania produkcji. W tym okresie skup mleka w Polsce wzrósł o 26% przy jednoczesnym spadku liczby dostawców o 46%. |
Abstract | The paper aims to present the changes that took place in the group of commodity dairy farms in Poland in the years 2003-2009. The used data come from farms delivering milk to dairy industry. Additionally, in order to research the scale of changes on the level of individual farms there was a case study analyzed, in which the analyzed farm intensified milk production. The analysis show that although introduction of milk quota the commodity dairy farms were growing significantly. In the analyzed period the purchase of milk in Poland increased by 26% and simultaneously the number of suppliers decreased by 46%. |
Cytowanie | Kasztelan P. (2010) Rozwój gospodarstw mlecznych w warunkach kwotowania produkcji.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 43-52 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s43.pdf |
|
|
645. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kasztelan P. Trwałość wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych
Autor | Paweł Kasztelan |
Tytuł | Trwałość wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych |
Title | Sustainability of large scale agricultural enterprises |
Słowa kluczowe | cykl życia przedsiębiorstwa, wielkoobszarowe przedsiębiorstwa rolnicze, trwałość przedsiębiorstw |
Key words | company life cycle, large scale agricultural enterprises, sustainability |
Abstrakt | W opracowaniu omówiono cykl życia przedsiębiorstwa na podstawie studium przypadku wielkoobszarowego przedsiębiorstwa rolniczego. Szczegółowej analizie poddano nowy etap cyklu życia, który dla jednostek tego typu rozpoczął się po przeprowadzeniu przekształceń własnościowych w rolnictwie. Analizą objęto lata 1995-2009, w których badana jednostka znajdowała się w pierwszej fazie cyklu: narodzin i młodości. Specyfika rolnictwa, związana m.in. z długością cykli w połączeniu z dużą niestabilnością czynników zewnętrznych i wewnętrznych, wymuszała na badanej jednostce (ukierunkowanej na rozwój) konieczność ciągłego podejmowania procesów dostosowawczych. Omawiany podmiot został zaprezentowany również jako przykład trwałości wielkoobszarowego przedsiębiorstwa rolniczego, w którym produkcja rolnicza prowadzona była od 1497 roku. |
Abstract | The paper presents the enterprise life cycle theory on example of the large scale agricultural company. The new stage of enterprise development, which started after the ownership transformation in agriculture, has been described in details. The research covers period since 1995 to 2009. The company under consideration was then at the first stage of the cycle - its youth. The specifics of agriculture connected with the cycle’s longitude, in combination with instability of the external and internal factors, enforced the researched company to continuous process of adjustment. The company under a study is also a good example of the sustainable unit, where the agricultural production continues since 1497. |
Cytowanie | Kasztelan P. (2010) Trwałość wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 86-94 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s86.pdf |
|
|
646. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Kołodziejczak M. Znaczenie usług w rolnictwie polskim i niemieckim
Autor | Małgorzata Kołodziejczak |
Tytuł | Znaczenie usług w rolnictwie polskim i niemieckim |
Title | Sense of services in the agriculture of Poland and Germany |
Słowa kluczowe | rolnictwo, zużycie pośrednie, usługi rolnicze, usługi weterynaryjne, usługi pośrednictwa finansowego, usługochłonność |
Key words | agriculture, intermediate consumption, agricultural services, veterinary expenses, financial intermediation services, services absorbency. |
Abstrakt | W artykule podjęto próbę przedstawienia znaczenia usług w rolnictwie polskim i niemieckim na tle rolnictwa w UE-27. Badanie przeprowadzono w oparciu o Rachunki Ekonomiczne dla Rolnictwa. Analizą objęto usługi rolnicze, weterynaryjne oraz pośrednictwa finansowego. Zidentyfikowano ich udział w zużyciu pośrednim, a także wartość poszczególnych grup usług w przeliczeniu na 1 ha UR oraz usługochłonność produkcji rolniczej w latach 1999-2009. Wykazano, że występuje zauważalna różnica pomiędzy znaczeniem tych usług w Polsce i w Niemczech. |
Abstract | The aim of the paper was to assess the role of services in Polish and German agriculture in comparison with that in the other EU countries. The analysis was based on the Economic Accounts for Agriculture. The research covered agricultural services, veterinary expenses and financial intermediation services. Their share in intermediate consumption, value of the studied services per one hectare of agricultural land, as well as services absorbency of agricultural production in 1999-2009 were evaluated. It was proved that significant difference between the role of these services in Poland and Germany existed. |
Cytowanie | Kołodziejczak M. (2010) Znaczenie usług w rolnictwie polskim i niemieckim.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 2: 41-48 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n2_s41.pdf |
|
|
647. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Fajczak-Kowalska A., Motowidlak U. Wartość dodana w łańcuchu dostaw żywności
Autor | Anita Fajczak-Kowalska, Urszula Motowidlak |
Tytuł | Wartość dodana w łańcuchu dostaw żywności |
Title | Added value in delivery chain of food |
Słowa kluczowe | łańcuch dostaw żywności, konkurencyjność, wartość dodana |
Key words | delivery chain of food, competitiveness, added value |
Abstrakt | Odnotowane w ostatnich latach znaczne wahania cen w ramach łańcucha dostaw żywności doprowadziły do wzrostu konsumpcyjnych cen żywności i wyższej inflacji. W takiej sytuacji bardzo ważne stały się działania mające na celu usprawnienie funkcjonowania łańcucha żywnościowego, który bezpośrednio oddziałuje na wszystkich obywateli. Przeprowadzona analiza wskazuje, że ogólna konkurencyjność łańcucha dostaw żywności i jego wzrost nie dorównuje konkurencyjności i wzrostowi całej gospodarki UE. W latach 2003–2008 tempo wzrostu produkcji w łańcuchu dostaw żywności było wyraźnie słabsze w stosunku do zmian produkcji w pozostałych sektorach gospodarki. Średni wzrost wartości dodanej sektorów wchodzących w skład łańcucha dostaw żywności był przeciętnie o 2% rocznie niższy niż średni jej wzrost odnotowywany w UE. Ponadto zwrócono uwagę na nierównomierny podział wartości dodanej między poszczególnymi uczestnikami łańcucha |
Abstract | The last important price changes within the food delivery chain caused a growth of food prices and a higher inflation rate. In the face of those circumstances the activities for improvement of food delivery chain have become very important, since it affects directly all citizens. The analysis have displayed that the global competitiveness of food delivery chain and its growth did not equal the competitiveness and growth of whole economy. In the period of 2003-2008, the dynamics of growth of production in food delivery chain was clearly lower than the changes of production in other sectors of economy. The average growth rate of added value in the food delivery chain sectors was by about 2 per cent lower than the average growth rate in the EU economy. Furthermore, some attention was paid to an uneven distribution of added value between the participants in the food delivery chain. |
Cytowanie | Fajczak-Kowalska A., Motowidlak U. (2010) Wartość dodana w łańcuchu dostaw żywności.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 2: 91-99 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n2_s91.pdf |
|
|
648. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Kociszewski K. Podażowe uwarunkowania funkcjonowania rolnictwa ekologicznego w świetle badań ankietowych
Autor | Karol Kociszewski |
Tytuł | Podażowe uwarunkowania funkcjonowania rolnictwa ekologicznego w świetle badań ankietowych |
Title | Supply-side conditions of organic farming functioning in the light of surveys |
Słowa kluczowe | rynek żywności ekologicznej, produkty ekologiczne, rolnictwo ekologiczne, zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. |
Key words | organic food market, ecological products, organic farming, sustainable development of rural areas. |
Abstrakt | W artykule przedstawiono wyniki badań ankietowych przeprowadzonych dwukrotnie w 2008 i 2009 roku wśród rolników prowadzących gospodarstwa ekologiczne na Dolnym Śląsku oraz w dziewięciu losowo wybranych województwach w innych regionach. Zidentyfikowano istotne czynniki stanowiące szanse rozwoju rolnictwa ekologicznego, takie jak opłacalność produkcji, rosnące możliwości sprzedaży, możliwość uzyskiwania dotacji UE i korzystne przewidywania rolników odnośnie przyszłych zmian popytu w Polsce. Po stronie barier zwrócono uwagę na wysokie koszty produkcji, trudności związane z biurokratycznymi procedurami administracyjnymi oraz niewystarczające możliwości dotarcia do konsumentów, wynikające ze słabo rozwiniętego systemu dystrybucji. Stwierdzono, że po stronie podaży istnieją korzystne perspektywy rozwoju rynku żywności ekologicznej, jednak należałoby usprawnić politykę wsparcia producentów poprzez podniesienie stawek dotacji, uproszczenie wymogów proceduralno-administracyjnych oraz stymulowanie rozwoju systemu dystrybucji |
Abstract | The paper contains the analysis of an introductory survey results carried out among organic farmers in Lower Silesia and in nine randomly selected voivodeships outside the region in 2008 and 2009. Thanks to the research, the key factors influencing organic farming were identified. It was revealed that there were such opportunities for organic food market as production profitability, potential growth of sales, EU agri-environmental subsidies and farmers’ optimistic predictions of demand growth. The barriers for organic farming development are high production costs, difficulties connected with bureaucratic procedures as well as the underdeveloped distribution system. It was stated that on the supply side there were meaningful opportunities of further development of organic food market but it was conditioned by an intensification of public measures connected with the institutional and financial support such as increasing of the subsidies, simplification of administrative procedures and stimulation of distribution system development. |
Cytowanie | Kociszewski K. (2010) Podażowe uwarunkowania funkcjonowania rolnictwa ekologicznego w świetle badań ankietowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 79-90 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n1_s79.pdf |
|
|
649. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Mańkowski D., Roszkowska-Mądra B. Determinanty decyzji rolników o korzystaniu z funduszy Unii Europejskiej i kredytów na działalność rolniczą w województwie podlaskim
Autor | Dariusz Mańkowski, Barbara Roszkowska-Mądra |
Tytuł | Determinanty decyzji rolników o korzystaniu z funduszy Unii Europejskiej i kredytów na działalność rolniczą w województwie podlaskim |
Title | Determinants of farmers. Decisions about production credit and ue measures: a case study for a rural area of dairy production system in podlasie province |
Słowa kluczowe | binarna regresja logistyczna, rodzinne gospodarstwa rolne, decyzje rolników, fundusze unijne, kredyty na produkcję, system produkcji mlecznej |
Key words | binary logistic regression, family farms, farmers. decisions about production credit and UE measures, dairy production system |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie zależności prawdopodobieństwa podjęcia decyzji przez rolników o korzystaniu z różnych funduszy unijnych oraz z kredytów na działalność rolniczą od wielu zmiennych przyczynowych, charakteryzujących wielostronnie gospodarstwa rolne w rejonie intensywnej produkcji mlecznej województwa podlaskiego. Zastosowano metodę binarnej regresji logistycznej na podstawie danych ankietowych ze 124 rodzinnych gospodarstw rolnych w dwóch gminach. Stwierdzono, że prawdopodobieństwo korzystania przez rolników z funduszy unijnych w badanym obszarze wiejskim, było uwarunkowane głównie przez kapitał ludzki oraz potencjał i system produkcji rolniczej gospodarstw. Prawdopodobieństwo korzystania przez rolnik ów z kredytów na działalność rolniczą zależy głównie od kapitału społecznego i ludzkiego, a także rezultatów produkcyjno-ekonomicznych produkcji rolniczej, zwłaszcza zwierzęcej. |
Abstract | The objective of the paper was to describe relationships of probability of farmers. decisions about production credit and UE measures on many cause variables characterizing different attributes of farms in a rural area of dairy production system in Podlasie province. The studied relationships were analyzed using binary logistic regression on the basis of data collected from a questionnaire sample of 124 family farms in two municipalities. Probability of farmers. decisions about UE measures in the studied area was determined mainly by human capital and agricultural production system in farms. Probability of farmers. decisions about production credit in this area was affected mostly by social and human capital as well as efficiency of agricultural production system, especially livestock production system. |
Cytowanie | Mańkowski D., Roszkowska-Mądra B. (2010) Determinanty decyzji rolników o korzystaniu z funduszy Unii Europejskiej i kredytów na działalność rolniczą w województwie podlaskim.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 14-27 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s14.pdf |
|
|
650. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Mierzwa D. Miejsce sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej Polski
Autor | Danuta Mierzwa |
Tytuł | Miejsce sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej Polski |
Title | The position of the cooperative sector in the national economy of Poland |
Słowa kluczowe | inwestycje, produkcja globalna, produkt krajowy brutto, spółdzielnia, zatrudnienie |
Key words | investment, global production, gross national product, cooperative, employment |
Abstrakt | Opracowanie przedstawia ocenę sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej w Polsce w latach 1989-2008. W badanym okresie pozycja ekonomiczna przedsiębiorstw spółdzielczych w gospodarce uległa wyraźnemu osłabieniu. W ciągu 20 lat zmniejszył się bowiem ich udział w tworzeniu PKB z 9,5% w 1989 r. do 1,9% w 2008 r., produkcji globalnej z 11,0% do 1,5% oraz zatrudnieniu z 12,5% do 2,1%, a także nakładach inwestycyjnych z 18,7% do 1,8%. Pomimo wyhamowania tempa spadku tych kategorii ekonomicznych w ostatnich latach, nie można stwierdzić, że sytuacja sektora spółdzielczego jest ustabilizowana. |
Abstract | The article presents the position of the cooperative sector in Poland’s national economy in the years 1989-2008. By analyzing four economic categories, such as the share of cooperatives in gross national product and global production as well as in employment and investment outlays one may claim that the economic position of the cooperative companies has been remarkably weakened. In the course of the last 20 years their share in GNP has decreased by 7.6 percentage points (from 9.5% in 1989 to 1.9% in 2008) and in global production – by 9.5 percentage points (from 11 % to 1.5%), in employment – by 10.4 PP (from 12.5% to 2.1%) and in investment outlays – by 16.9 percentage points (from 18.7% to 1.8%). Despite the fact that the speed of decrease in these economic categories has been reduced, one cannot claim that the situation of the cooperative sector has become stable. |
Cytowanie | Mierzwa D. (2010) Miejsce sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej Polski.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 181-185 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s181.pdf |
|
|
651. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Gutowska K., Kisiel R. Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej
Autor | Katarzyna Gutowska, Roman Kisiel |
Tytuł | Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej |
Title | Union financial assistance as the stimulating factor of transformation in polish agriculture after european accesion |
Słowa kluczowe | produkcja rolnicza, Wspólna Polityka Rolna, wykorzystanie funduszy unijnych |
Key words | agriculture production, Common Agriculture Policy, utilization of union funds |
Abstrakt | Opracowanie zawiera ocenę wykorzystania wsparcia unijnego oraz skutków realizacji projektów na rzecz polskiego rolnictwa w pierwszym okresie programowania po akcesji Polski do UE. Ocenę wykonano na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród 51 właścicieli gospodarstw rolnych z powiatów ciechanowskiego i działdowskiego. W opracowaniu przedstawiono opinie respondentów, dotyczące wpływu wsparcia unijnego na dynamikę procesów restrukturyzacyjnych i modernizacyjnych w polskim rolnictwie, poziom dochodów rolników oraz konkurencyjność gospodarstw. Po zakończeniu pierwszego okresu programowania, respondenci zauważyli znaczną popraw ę w wyposażeniu gospodarstw w maszyny oraz urządzenia rolnicze i dostosowaniu ich do wymogów sanitarno-weterynaryjnych UE (54% rolników z powiatu ciechanowskiego, 48% z powiatu działdowskiego). Zasilenie gospodarstw środkami unijnymi wpłynęło na intensyfikację działań w zakresie modernizacji budynków gospodarczych (odpowiednio 35 i 28%), zwiększenie skali i wydajności produkcji (odpowiednio 47, 48%), a tym samym przyczyniło się do obniżenia kosztów wytwarzania i poprawy sytuacji materialnej rolników (odpowiednio 66, 80%). |
Abstract | This article aims to assess the advantages of European Union relief and results of projects implemented in Polish agriculture in the first accession period. Surveys were conducted in a group of 51 farmers from land ciechanowski and dzialdowski. The purpose of this research was to evaluate the farmers. opinion about the influence of: EU financial assistance on the dynamism of the process of restructure and modernization in Polish agriculture, the level of Polish farmers. income and farm competitiveness. After the first accession period farm owners noticed considerable improvement in farm equipment and sanitary- veterinary conditions (54% from ciechanowski, 48% from dzialdowski). EU financial aid resulted in modernization of farms buildings (35%, 28%), increase in scale and efficiency of agriculture production (47%, 48%), what took effect in reduction in production costs and better financial situation of Polish farmers (66%, 80%). |
Cytowanie | Gutowska K., Kisiel R. (2010) Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 98-108 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s98.pdf |
|
|
652. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Stolarski M., Szczukowski S., Tworkowski J. Ekonomiczne aspekty produkcji biomasy wierzby w systemie Eko-Salix
Autor | Mariusz Stolarski, Stefan Szczukowski, Józef Tworkowski |
Tytuł | Ekonomiczne aspekty produkcji biomasy wierzby w systemie Eko-Salix |
Title | Economic aspects of willow biomass production in the eco-salix system |
Słowa kluczowe | wierzba, system Eko-Salix, biomasa, koszty produkcji, ekonomiczna efektywność produkcji |
Key words | willow, Eko-Salix system, biomass, costs of production, economic efficiency of production |
Abstrakt | W pracy określono efektywność ekonomiczną produkcji biomasy wierzby w systemie Eko-Salix w 3-letniej rotacji na gruntach rolniczych nieprzydatnych pod kultury konsumpcyjne. Podstawą prowadzonych badań było ścisłe doświadczenie polowe dwuczynnikowe, prowadzone w trzech powtórzeniach, w latach 2006-2008 na madzie próchnicznej ciężkiej, całkowitej (okresowo nadmiernie wilgotnej) . w pradolinie Wisły na Nizinie Kwidzyńskiej. Bezpośrednie koszty całkowite założenia plantacji wierzby w systemie Eko-Salix wynosiły 11 613,6 zł/ha i 15 480,9 zł/ha, odpowiednio przy zagęszczeniu: 5,2 i 7,4 tys. szt. żywokołów/ha. Największy udział w strukturze bezpośrednich kosztów produkcji zrębków stanowiła praca ludzka (42,1-43,3%). Na drugim miejscu znajdowały się koszty związane z założeniem plantacji (około 23%). Wartości nadwyżki bezpośredniej produkcji zrębków wierzby w systemie Eko-Salix w rotacji 3-letniej wynosiły . 697,1 i 10 44,4 zł/ha/rok (przy cenie 20 zł/GJ), odpowiednio przy zagęszczeniu: 5,2 i 7,4 tys. szt. żywokołów/ha. |
Abstract | This study determined the economic effectiveness of willow biomass production in the Eco-Salix system in a 3-year rotation cycle on agricultural land unusable for consumption crops. The study was based on a field experiment in a strict two-factorial design, in three replications, conducted in the years 2006-2008 on heavy humus alluvial soil (periodically with excessive humidity), in the ice-marginal valley of the Vistula river, in the Kwidzyn Lowlands. The direct costs of establishing the willow plantation in the Eco-Salix system amounted to PLN 11,613.6/ha and PLN 15,480.9/ha, with a density of 5,200 and 7,400 willow rods/ha, respectively. Human labour accounted for the greatest portion of the total direct cost of chips production (42.1-43.3%), followed by cost of establishing the plantation (ca. 23%). The direct surplus of willow chips production in the Eco-Salix system in a 3-year rotation cycle amounted to PLN 697.1 and PLN 1044.4/ha/year (assuming the energy price of PLN 20/GJ), with the density of 5,200 and 7,400 willow rods/ha, respectively. |
Cytowanie | Stolarski M., Szczukowski S., Tworkowski J. (2010) Ekonomiczne aspekty produkcji biomasy wierzby w systemie Eko-Salix.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 82-89 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s82.pdf |
|
|
653. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Józwiak W., Zieliński M. Praktyczna metoda ustalania czynników wywierających wpływ na efektywność funkcjonowania gospodarstw rolnych
Autor | Wojciech Józwiak, Marek Zieliński |
Tytuł | Praktyczna metoda ustalania czynników wywierających wpływ na efektywność funkcjonowania gospodarstw rolnych |
Title | The practical method of identifying the factors that influence the efficiency of farms |
Słowa kluczowe | gospodarstwo zbożowe, efektywność techniczna, efektywność ekonomiczna, DEA |
Key words | cereal farm, technical efficiency, economical efficiency, DEA |
Abstrakt | Ustalono na wybranym przykładzie zestaw mierników i wskaźników natury ekonomicznej i techniczno-produkcyjnej, które pozwalają wskazać przyczyny zróżnicowania efektywności funkcjonowania gospodarstw rolnych. Na tej podstawie oszacowano możliwości poprawy uzyskanych efektów w gospodarstwach funkcjonujących nie w pełni efektywnie, pod warunkiem dopracowania ustaleń i działań realizowanych w gospodarstwach najbardziej efektywnych. Ustalone mierniki i wskaźniki mogą jednak być użyte tylko do analizy efektywności funkcjonowania gospodarstw specjalizujących się w produkcji zbóż. |
Abstract | On the basis of the selected sample of farms, the set of measures and indicators of economic as well as technical and productive nature were obtained. They allow to determine the factors causing differentiation of the efficiency of farms. However, they can be used only to analyze the farms specializing in the production of cereals. |
Cytowanie | Józwiak W., Zieliński M. (2010) Praktyczna metoda ustalania czynników wywierających wpływ na efektywność funkcjonowania gospodarstw rolnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 109-118 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s109.pdf |
|
|
654. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Harasim A. Koszty produkcji paszy z mieszanki pastwiskowej w różnych warunkach siedliskowych
Autor | Adam Harasim |
Tytuł | Koszty produkcji paszy z mieszanki pastwiskowej w różnych warunkach siedliskowych |
Title | Production costs of feed from a grazing mixture grown under different environment conditions |
Słowa kluczowe | mieszanka pastwiskowa, plony, jakość paszy, koszty produkcji |
Key words | grazing mixture, yields, forage quality, production costs |
Abstrakt | Przedstawiono wielkość i wartość pokarmową plonów oraz ocenę kosztów produkcji paszy pastwiskowej w różnych warunkach siedliskowych (pole uprawne, użytek przemienny, łąka) w zależności od ilości wysiewu nasion mieszanki (10, 20 i 30 mln szt. nasion/ha) i udziału w niej koniczyny białej (20 i 40% nasion). Mieszankę wypasano krowami mlecznymi 4-5 krotnie w okresie wegetacji. Mieszanka pastwiskowa uprawiana na polu w stanowisku po ziemniaku na oborniku cechowała się najwyższym plonem i zarazem najniższymi jednostkowymi kosztami produkcji paszy. Zwiększenie ilości wysiewu nasion mieszanki nie wpływało znacząco na wielkość plonu, a powodowało wzrost kosztów produkcji paszy. Zwiększenie udziału koniczyny białej w mieszance nasion wpływało korzystnie na wielkość i jakość plonu oraz obniżkę jednostkowych kosztów produkcji paszy. |
Abstract | Yields and feeding value of the crop of a grazing mixture grown over a range of environment conditions (grass ley, alternate arable field/grass ley, meadow) were studied as affected by the seeding rate of the mixture (10, 20, 30 million seeds/ha) and by the percentage of white clover seeds in the mixture (20 and 40%). The mixture was grazed by dairy cows four-five times during the growing period. When grown after potatoes fertilized with farmyard manure the mixture gave the highest yields and the production of the feed incurred the lowest costs. While not increasing the yields in a significant manner higher seeding rates caused production costs to rise. Increased percentages of white clover in the mixture had a beneficial effect on the yields and crop quality while at the same time reduced unit costs of feed production. |
Cytowanie | Harasim A. (2010) Koszty produkcji paszy z mieszanki pastwiskowej w różnych warunkach siedliskowych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 75-81 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s75.pdf |
|
|
655. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Niezgoda D. Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych
Autor | Dionizy Niezgoda |
Tytuł | Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych |
Title | Production and income elasticity of production process in commodity farms |
Słowa kluczowe | gospodarstwa rolne, skala produkcji, elastyczność produkcyjna i dochodowa, funkcja produkcji, skuteczność i sprawność zarządzania |
Key words | agricultural holdings, scale of production, elasticity of production and income, production function, effectiveness and efficiency of management |
Abstrakt | Wykorzystując funkcję Cobba-Duglasa, oszacowano elastyczność produkcji i dochodu względem zagregowanych czynników produkcji, tj. ziemi, pracy i kapitału, w towarowych gospodarstwach rolnych dla danych liczbowych zebranych w 2004 i 2007 roku dla potrzeb Polskiego FADN. W obu badanych latach wystąpiły korzyści skali. Produkcja (SE131) wywołana wzrostem o 1% nakładów badanych czynników, tj. ziemi (SE025), pracy (SE011) i kosztów ogółem (SE270), zwiększyła się w 2004 roku o 1,0845% a w 2007 roku o 1,0713%. Z kolei elastyczność dochodowa wyniosła 1,2246% w roku 2004 i 1,1363% w roku 2007 gdy nakłady czynników SE025, SE011 i SE270 zwiększono o 1 pp. Głównym czynnikiem określającym elastyczność produkcji i dochodu były koszty ogółem (SE270). |
Abstract | The purpose of the presented paper was to conduct a comparative analysis of elasticity of relations between production factors (SE025, SE011 and SE270) in six economic size classes of farms and their performance measured by total production (SE131), as well as farm’s income (SE420). The formulated purpose was attained with the help of the Cobb- Douglas function. The data was gathered from 11689 farms that had been collecting data for the Polish FADN in 2007. The research results reveal that the farms within the class up to 4 ESU experienced the disadvantages of production scale while the rest of the farms experienced the advantages of scale. The level of coefficients of production elasticity in relation to the factors in most farms classes was lower than the level of coefficients calculated on the assumption of farms’ income being a dependent variable. The share of particular factors in the impact on the level of farms’ elasticity in relation to their economic power was different as well. |
Cytowanie | Niezgoda D. (2010) Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 186-196 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s186.pdf |
|
|
656. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Zegar J. Kategoria optymalności w rozwoju rolnictwa. Współczesne wyzwania
Autor | Józef Zegar |
Tytuł | Kategoria optymalności w rozwoju rolnictwa. Współczesne wyzwania |
Title | The category of the rural development optimum. The present challenges |
Słowa kluczowe | efekty zewnętrzne, racjonalność gospodarowania, optimum prywatne, optimum społeczne, polityka, globalizacja |
Key words | side effects, production rationality, the private optimum, the social optimum, policy, globalisation |
Abstrakt | Przedstawiono problem rozbieżności pomiędzy optimum prywatnym i społecznym w rozwoju rolnictwa. To pierwsze wynika z kierowania się racjonalnością mikroekonomiczną, zaś drugie ? makroekonomiczną. Rozbieżność przedmiotowa wynika z pomijania efektów zewnętrznych w decyzjach gospodarczych podejmowanych przez rolników. Zadaniem polityki jest doprowadzenie do zgodności obu kategorii optymalności. To zadanie współcześnie staje się bardziej skomplikowane ze względu na proces globalizacji, który z jednej strony wnosi na wokandę kwestię racjonalności na poziomie globalnym, z drugiej zaś – zmniejsza możliwości działania państw narodowych, bez tworzenia skutecznych instytucji politycznych o zasięgu globalnym. |
Abstract | The paper presents the problem of divergence between private and social optimum of agricultural development. The private optimum is the effect of microeconomics rationality, whereas the social optimum is developed by macroeconomics rationality. The subjected divergence is caused by passing over side effects during the process of taking agricultural decisions by farmers. The policy objective is balanced this two categories of the optimum. Presently, the policy objective is becoming more complicated on account of the process of globalisation. On the one hand, the process of globalisation underlines global rationality, but on the other hand, it reduces possibility of national states activity, without forming effective political institutions in global range. |
Cytowanie | Zegar J. (2010) Kategoria optymalności w rozwoju rolnictwa. Współczesne wyzwania.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 301-312 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s301.pdf |
|
|
657. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Pawlak J. Rola mechanizacji w rozwoju rolnictwa
Autor | Jan Pawlak |
Tytuł | Rola mechanizacji w rozwoju rolnictwa |
Title | Role of mechanization in the development of agriculture |
Słowa kluczowe | rolnictwo, mechanizacja, zadania, efektywność, poszanowanie .środowiska |
Key words | agriculture, mechanization, tasks, efficiency, enviroment conservation |
Abstrakt | Znaczący udział w kosztach produkcji rolniczej z jednej strony, a wpływ na wydajność pracy z drugiej powodują, że mechanizacja rolnictwa spełnia ważną rolę w rozwoju rolnictwa. Zmiany uwarunkowań makroekonomicznych oraz ewolucja wymagań konsumentów żywności i ich relacji z kompleksem rolno-spożywczym, a także sytuacja na obszarach wiejskich stawiają nowe wyzwania wobec mechanizacji gospodarstw rolniczych. Powinna ona pomóc w zwiększeniu efektywności produkcji rolniczej, umożliwić dostarczenie konsumentom pełnej informacji o procesach produkcji żywności oraz zapewnić poszanowanie środowiska naturalnego i dobrostanu zwierząt. |
Abstract | Significant share in costs of agricultural production on one hand, and the effect on labor productivity on the other, cause that the role of farm mechanization in the development of agriculture is important. Changes in macroeconomic conditions as well as in the behavior and in relations between consumers and the agri-food chain and in situation on rural areas raise new challenges towards farm mechanization. It should help to increase the efficiency of agricultural production, enable the traceability of food products, and ensure the environment conservation and animal welfare. |
Cytowanie | Pawlak J. (2010) Rola mechanizacji w rozwoju rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 165-175 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n2_s165.pdf |
|
|
658. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Pawlak J. Uwarunkowania ekonomiczne a mechanizacja rolnictwa
Autor | Jan Pawlak |
Tytuł | Uwarunkowania ekonomiczne a mechanizacja rolnictwa |
Title | Economic conditions and farm mechanization |
Słowa kluczowe | mechanizacja rolnictwa, rozwój, uwarunkowania, nożyce cen, skala produkcji |
Key words | farm mechanization, development, conditions, price scissors, production scale |
Abstrakt | W 2009 r. w relacji do pszenicy, żyta i żywca wieprzowego ciągnik był ponadczterokrotnie droższy niż w 1990 r. Równowartość jednostki objętości oleju napędowego w 2009 r. stanowiła blisko trzykrotnie większa masa pszenicy, ponadtrzykrotnie większa masa wyprodukowanego żywca wieprzowego, a także o 23% większa ilość mleka niż w 1990 r. Rozwarcie nożyc cen powoduje konieczność poszukiwania sposobów poprawy efektywności nakładów związanych z mechanizacją rolnictwa. |
Abstract | In the year 2009 a tractor was, in relation to wheat, ray and swine for slaughter over 4 times more expensive than in the year 1990. The equivalent of volumetric unit of Diesel oil was in the year 2009 almost 3 times larger mass of wheat, over 3 times mass of swine for slaughter and 23% more milk than in the year 1990. Above mentioned opening of the price scissors generate the need to search for ways to improve the efficiency of inputs connected with farm mechanization. |
Cytowanie | Pawlak J. (2010) Uwarunkowania ekonomiczne a mechanizacja rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 197-204 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s197.pdf |
|
|
659. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Skarżyńska A. Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009
Autor | Aldona Skarżyńska |
Tytuł | Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009 |
Title | Economic cost for selected activities in crop production in the period 2005-2009 |
Słowa kluczowe | koszty ekonomiczne, alternatywne koszty czynników produkcji – pracy, ziemi, kapitału, dochód z działalności z tytułu zarządzania, opłacalność produkcji |
Key words | economic costs, alternative costs of production factors – work, land, capital, income on management, profitability production |
Abstrakt | W pracy omówiono zróżnicowanie kosztów ekonomicznych i dochodu z działalności z tytułu zarządzania dla pięciu działalności produkcji roślinnej, prowadzonych w tej samej próbie gospodarstw w ciągu kilku lat. Ustalono strukturę kosztów ekonomicznych i rozpoznano czynniki determinujące ich wysokość. Analizą objęto przychody, koszty, dochód z działalności z tytułu zarządzania oraz wybrane mierniki syntetyczne, m.in. opisujące opłacalność produkcji, wydajność pracy oraz rolę dopłat. |
Abstract | The subject of the studies was the diversity of the economic costs and income on management for the five crop production activities, namely: winter wheat, winter rye, winter rape, sugar beets and potatoes for human consumption. The surveys were conducted between the years 2005 and 2009 on the same sample of farms. It should be emphasised, however, that the results presented do not depict the situation of all such holdings in Poland, but only of those which provided farm accountancy data. Empirical data were collected and processed according to the rules of the AGROKOSZTY and Polish FADN systems. The results show that the highest economic costs (calculated per 1 ha), were involved in the cultivation of potatoes and then sugar beet, oilseed rape, winter wheat and the lowest – in the cultivation of rye. All crop production activities allowed to obtain income from management, but in the case of sugar beet in the period 2008-2009 and rye in the year 2009 was carried out exclusively thanks to subsidies, without this support a very distinct financial loss would appear. As a factor influencing income, subsidies play a prominent role. Thereby farmers got return for involvement in the production process of their knowledge, experience or taking innovative measures to achieve the best economic results. |
Cytowanie | Skarżyńska A. (2010) Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 231-243 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s231.pdf |
|
|
660. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Jarzębowski S. Efektywność przedsiębiorstw młynarskich na przykładzie Polski i Niemiec
Autor | Sebastian Jarzębowski |
Tytuł | Efektywność przedsiębiorstw młynarskich na przykładzie Polski i Niemiec |
Title | Comparison of efficiency of Polish and German grain mills |
Słowa kluczowe | efektywność, produktywność, przemysł zbożowo-młynarski |
Key words | efficiency, productivity, grain industry |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie efektywności gospodarowania przedsiębiorstw młynarskich z wykorzystaniem metody DEA oraz wskaźnika produktywności TFPC. Dzięki oszacowaniu poszczególnych miar efektywności i produktywności możliwe było wyodrębnienie źródeł nieefektywności, co pozwoliło na wskazanie kierunków poprawy. |
Abstract | On the example of leaders’ observation in a given branch, it is possible to allow to create a conception of development for own company, also enable to improve own processes (within production processes). Efficiency analysis in grain milling companies by using DEA method and TFPC index productivity can be helpful by their current estimation and by taking proper decisions, which concern their future. Inefficiency of some companies can have its source in organization of material and human resources, which can be improperly used. Due to estimation of particular efficiency and productivity measures it was possible to separate sources of inefficiency, what allowed to point at directions of improvement and further detailed analysis. |
Cytowanie | Jarzębowski S. (2010) Efektywność przedsiębiorstw młynarskich na przykładzie Polski i Niemiec.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 78-85 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s78.pdf |
|
|