141. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Zhuk V. Instytucjonalne podstawy rozwoju procesów inwestycyjnych rolnictwa w gospodarce Ukrainy
Autor | Valeriy Zhuk |
Tytuł | Instytucjonalne podstawy rozwoju procesów inwestycyjnych rolnictwa w gospodarce Ukrainy |
Title | Institutional basis for development of investment processes in agrarian economy of Ukraine |
Słowa kluczowe | procesy inwestycyjne; polityka inwestycyjna; atrakcyjność inwestycyjna; wsparcie inwestycyjne; trendy inwestycyjne; teoria instytucjonalna |
Key words | investment processes; investment policy; investment attractiveness; state investment support; investment trends; institutional theory |
Abstrakt | W artykule poddano badaniu stan procesów inwestycyjnych, ich zmian strukturalnych oraz trend priorytetowych inwestycji w rolnictwie. Potwierdzono wpływ instytucji na rozwój polityki inwestycyjnej oraz na zmiany procesów inwestycyjnych. Ocenie poddano wpływ instytucji (przepisy prawne dotyczące „reguł gry”) na efektywność realizowanych inwestycji. Zidentyfikowano działania podejmowane przez formalne instytucje celem przedstawienia inwestycyjnego sukcesu dużych podmiotów agrobiznesu na Ukrainie. Za główną przyczynę małej atrakcyjności inwestycyjnej małych i średnich przedsiębiorstw w sektorze agrarnym ukraińskiej gospodarki uznano ograniczone i nieefektywne wykorzystanie środków budżetowych, słaby rynek oraz stopień dojrzałości inwestycyjnej instytucji nieformalnych. Stan nieformalnych instytucji (społeczno-kulturowe i psychologiczne instytucji – typu ukraińskiego chłopstwa) został zidentyfikowany jako główny powód opóźnienia małych i średnich podmiotów gospodarczych w porównaniu do osiągnięć inwestycyjnych gospodarstw rolnych. Ocenie poddano drogi rozwoju nieformalnych instytucji, na przykładzie doświadczeń Polski i innych krajów rozwiniętych. Zaakcentowano, że atutem małych i średnich przedsiębiorstw była kapitalizacja, która jest istotna dla dalszego rozwoju procesów inwestycyjnych na Ukrainie. |
Abstract | The state of investment processes in agriculture was studied; the structural shifts and priority trends of investments were analyzed. The influence of the institutions was substantiated on the development of the investment policy, formation of investment processes. The influence of formal institutions (legal regulations for the ‘rules of play’) was assessed on the investment efficiency. The role of the formal institutions was identified in the investment success of the big agricultural business of Ukraine. The main causes of the low investment attractiveness of small and medium-sized business in the agrarian sector of the Ukrainian economy were defined – a limited and inefficient use of budget funds, weak market and investment maturity of non-formal institutions. The state of the non-formal institutions (sociocultural, psychological type of the Ukrainian peasantry) was identified as the main reason of the small and medium-sized business lag compared to the investment achievements of the agricultural holdings. The ways of development for the non-formal institutions were substantiated from the experience and examples of Poland and other developed countries. It was accentuated that asset capitalization of the small and medium-sized companies would be important for development of the investment processes in Ukraine. |
Cytowanie | Zhuk V. (2015) Instytucjonalne podstawy rozwoju procesów inwestycyjnych rolnictwa w gospodarce Ukrainy.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 5-17 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n1_s5.pdf |
|
|
142. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Miklaszewska E. Ryzyko reputacyjne w procesach fuzji i przejęć na globalnym rynku bankowym
Autor | Ewa Miklaszewska |
Tytuł | Ryzyko reputacyjne w procesach fuzji i przejęć na globalnym rynku bankowym |
Title | Reputational risk in mergers and acquisitions on the global banking market |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | One of the typical problems in merger and acquisition is the post-merger integration of corporate culture, including the management of reputation risk. This is a relatively new problem, as the reputational risk was not initially included in the Basel Committee recommendations. The post-crisis period brought increased interest in this type of risk. The purpose of this article is therefore to trace the sources of reputational risk and consequences of the problems associated with the negative reputation of the bank, focusing on large global institutions. Numerous empirical examples have shown that reputational risk is more important for large than for small banks, as well as those of smaller capitalization and consequently should be an important factor in consolidation processes. Reputational problems may result in either bankruptcy after the scandal, or long-term loss of customers and business partners, leading to the destruction of the brand and company image. |
Cytowanie | Miklaszewska E. (2015) Ryzyko reputacyjne w procesach fuzji i przejęć na globalnym rynku bankowym.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 109: 97-106 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n109_s97.pdf |
|
|
143. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Franc-Dąbrowska J., Jarka S. Specyficzne uwarunkowania inwestycji w biogazownie rolnicze w Polsce
Autor | Justyna Franc-Dąbrowska, Sławomir Jarka |
Tytuł | Specyficzne uwarunkowania inwestycji w biogazownie rolnicze w Polsce |
Title | Specific conditions for investment in agricultural biogas plants in Poland |
Słowa kluczowe | inwestycje, biogazownie rolnicze |
Key words | investments, agricultural biogas plants |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono specyficzne uwarunkowania inwestycji w biogazownie rolnicze w Polsce. Wskazano na potencjał produkcji biogazu, a także utrudnienia prawno-organizacyjne. Przeprowadzono badania na małej próbce przedsiębiorstw, co może stanowić wstępny obraz sytuacji i poglądów kierowników biogazowni rolniczych. Jednak zgodność opinii kierujących badanymi biogazowniami wydaje się podstawą do wnioskowania o zbliżonych opiniach zakresu ryzyka związanego z tym typem działalności w dalszych badaniach. Konieczna jest eksploracja obszaru efektywności i ryzyka biogazowni rolniczych, gdyż bez wątpienia jest to zakres działań, który będzie rozwijał się w związku z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego i ochrony środowiska, tak w kraju, jak na świecie. |
Abstract | The paper presents the specific conditions of investment in agricultural biogas plants in Poland. It indicates the potential of biogas production, as well as legal and organizational difficulties. Study was conducted on a small sample of companies, which can provide an initial picture of the situation and the views of managers of agricultural biogas plants. However, the consensus among the managers of the studied biogas plants seems to be the basis for the conclusion that similar reviews of the scope of the risks associated with this type of activity will be observed in further studies. It is necessary to explore the area of efficiency and risks of agricultural biogas plants, because without a doubt it is the range of activities that will be developed in conjunction with the need to ensure food security and environmental protection, both in the country and in the world. |
Cytowanie | Franc-Dąbrowska J., Jarka S. (2014) Specyficzne uwarunkowania inwestycji w biogazownie rolnicze w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 19-28 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s19.pdf |
|
|
144. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2014 |
|
Pisarska A. Uwarunkowania wprowadzania programów naprawczych w publicznych szkołach wyższych
Autor | Aleksandra Pisarska |
Tytuł | Uwarunkowania wprowadzania programów naprawczych w publicznych szkołach wyższych |
Title | Determinants of implementing reorganization programmes in public universities |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Universities and colleges prepare financial plans that are their budgets, and are obliged to control the costs, revenues and financial results. This study presents the determinants of preparing reorganization programmes leading to financial balance in public higher education institutions. The authors examined public universities, divided into 10 groups according to the method used by Central Statistical Office in Poland. The paper presents analysis of costs, revenues and financial results of the universities for the years 2007–2011. The analysis of basic dimensions of the universities’ activeness, with special emphasis on the educational and scientific dimension as well as associated with the development of the economic/local community, revealed the problem of too high costs or achieving too low earnings. On one hand, this is probably due to too small expenditures on higher education, on the other hand, because of ineffective use of the university resources. If there is no strict supervision over the level of costs of basic tasks carried out by universities, introducing a recovery programme may, in the future, concern most public universities. It will happen if their core activity (mainly educational) is not brought to balance between revenue and costs. |
Abstract | |
Cytowanie | Pisarska A. (2014) Uwarunkowania wprowadzania programów naprawczych w publicznych szkołach wyższych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 105: 83-93 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2014_n105_s83.pdf |
|
|
145. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2014 |
|
Stawicka E. Strategia społecznej odpowiedzialności w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw na przykładzie projektu „Zwiększanie konkurencyjności regionów poprzez społeczną odpowiedzialność biznesu”
Autor | Ewa Stawicka |
Tytuł | Strategia społecznej odpowiedzialności w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw na przykładzie projektu „Zwiększanie konkurencyjności regionów poprzez społeczną odpowiedzialność biznesu” |
Title | The strategy of social responsibility in the sector of small and medium-sized enterprises on the example of the project “Increasing the competitiveness of regions through corporate social responsibili |
Słowa kluczowe | społeczna odpowiedzialność, sektor MSP, strategia CSR |
Key words | social responsibility, the SME sector, CSR strategy |
Abstrakt | Aspekty dotyczące praw człowieka, standardów pracy, ochrony środowiska czy etycznych zasad rynkowych stają się wyznacznikami dla różnych grup podmiotów gospodarczych. Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR – Corporate Social Responsibility) staje się praktyką coraz większej grupy przedsiębiorców. Ze względu na korzyści, jakie płyną dla środowiska i społeczeństwa należałoby specjalnie premiować te przedsiębiorstwa, które chcą wdrażać rozwiązania CSR w swoich działaniach. Celem artykułu było ukazanie zainteresowania podmiotów gospodarczych wdrażaniem praktyk i różnorodnego podejścia do zasad społecznej odpowiedzialności w biznesie w sektorze MSP. Wykorzystano dane Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości opracowane w ramach projektu „Zwiększanie konkurencyjności regionów poprzez społeczną odpowiedzialność biznesu” w latach 2012–2015. Projekt i zainteresowanie nim przedsiębiorców z sektora MSP jest przesłanką w identyfikowaniu stopnia zaangażowania polskich firm w politykę CSR. Analiza przykładów podmiotów gospodarczych, które brały udział w projekcie, wykazała, że wdrażanie zasad CSR w sektorze MSP najczęściej występowało w obszarach pracownicy i środowisko naturalne. Z kolei działania w obszarze rynek i społeczeństwo występowały jako planowane lub w fazie rozwoju. |
Abstract | Aspects regarding human rights, labor standards, environmental or ethical rules of the market have become benchmarks for different groups of operators. Corporate Social Responsibility (CSR – Corporate Social Responsibility) is becoming a growing practice group of entrepreneurs. Due to the benefits that flow to the environment and society should be specifically to reward those companies that want to implement solutions of CSR in their activities. The aim of the article was to show the interest of traders implementation of practices and diverse approach to the principles of social responsibility in business in the SME sector. To write an article based on data of the Polish Agency for Enterprise Development under the project “Enhancing the competitiveness of regions through corporate social responsibility” in 2012–2015. Design and interest in it, entrepreneurs from the SME sector is a prerequisite in identifying the degree of involvement of Polish companies in CSR policies. Analysis of examples of operators who participated in the project showed that the implementation of the principles of CSR in the SME sector most frequently occurred in the areas of workers and the environment. In contrast, activities in the area of market and society occurred as planned or under development. |
Cytowanie | Stawicka E. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2014_n2_s91.pdf |
|
|
146. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Jabłońska L., Olewnicki D., Stefko O. Efektywność produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych
Autor | Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki, Olga Stefko |
Tytuł | Efektywność produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych |
Title | THE POLISH HORTICULTURE FARMS PRODUCTION EFFICIENCY |
Słowa kluczowe | efektywność produkcji, gospodarstwa ogrodnicze, globalizacja ekonomiczna |
Key words | production efficiency, horticulture farm, economic globalization |
Abstrakt | Celem pracy jest przedstawienie zmian efektywności produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych na przykładzie różnych rodzajów produkcji ogrodniczej. Poddano w wątpliwość tezę o konieczności dążenia do maksymalizacji powierzchni, specjalizacji i intensyfikacji produkcji. Wykazano słuszność wspierania rozwoju małych gospodarstw, obsługujących wąski segment rynku. Analizy oparto na niepublikowanych danych pochodzących z FADN z lat 2004-2009. |
Abstract | The aim of the article was presenting some changes in the Polish horticulture farms production efficiency illustrated with the example of different kinds of vegetable production. The advisability of the trend towards maximizing the area, specialization and intensification of the production was questioned. The validity of promoting small farms development serving a narrow segment of the market was proved. The analyses were based on the unpublished data from FADN between years 2004-2009. |
Cytowanie | Jabłońska L., Olewnicki D., Stefko O. (2014) Efektywność produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 82-89 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n1_s82.pdf |
|
|
147. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Ciesielska B., Stefko O. Szanse i zagrożenia dla rozwoju produkcji pieczarek w Polsce
Autor | Barbara Ciesielska, Olga Stefko |
Tytuł | Szanse i zagrożenia dla rozwoju produkcji pieczarek w Polsce |
Title | THE OPPORTUNITIES AND THREATS FOR BUTTON MUSHROOM PRODUCTION DEVELOPMENT IN POLAND |
Słowa kluczowe | szanse, zagrożenia, produkcja pieczarek, analiza STEEPVL |
Key words | opportunities, threats, button mushroom farming, STEEPVL analysis |
Abstrakt | Uprawa grzybów jest jedną ze znaczących gałęzi produkcji ogrodniczej. Celem artykułu jest określenie głównych szans i zagrożeń znajdujących się w otoczeniu producentów. Do analiz wykorzystano metodę STEEPVL. Po jej przeprowadzeniu okazało się, że kluczowe dla rozwoju branży są wysokie koszty modernizacji i budowy pieczarkarni oraz fakt, że odpady poprodukcyjne stosowane mogą być jako nawóz organiczny. Ważne było również doświadczenie. Mało istotny był za to brak preferencji w kredytowaniu małych i średnich przedsiębiorstw, jak również pozostałe czynniki zaliczane do grupy ekonomicznych i ekologicznych. |
Abstract | Button mushroom production is one of the most significant areas in horticulture. The aim of the article was to define the main changes in opportunities and threats in the button mushroom producers’ environment. The STEEPVL method was used for the analyses. It was concluded that the high cost of specialized button farming building modernization and construction as well as the fact that post-production waste can be used as an organic fertilizer are crucial for the development of the sector. The lack of credit preference given to small and medium-sized enterprises and other economic and ecological factors proved to be insignificant. |
Cytowanie | Ciesielska B., Stefko O. (2014) Szanse i zagrożenia dla rozwoju produkcji pieczarek w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 180-187 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s180.pdf |
|
|
148. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Jabłońska L., Olewnicki D., Roguska M. Rynek hurtowy w Polsce jako miejsce w łańcuchu dostaw kwiatów ciętych i roślin doniczkowych
Autor | Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki, Maria Roguska |
Tytuł | Rynek hurtowy w Polsce jako miejsce w łańcuchu dostaw kwiatów ciętych i roślin doniczkowych |
Title | THE WHOLESALE MARKET IN POLAND IN THE SUPPLY CHAIN NETWORK OF CUT FLOWERS AND POT PLANTS |
Słowa kluczowe | kanały dystrybucji, rynek hurtowy, kwiaty cięte, rośliny doniczkowe |
Key words | distribution channels, wholesale market, cut flowers, pot plants |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie łańcucha dystrybucji roślin ozdobnych będących przedmiotem obrotu na rynku hurtowym w Polsce oraz ocena znaczenia poszczególnych ogniw. Dokonano identyfikacji dostawców i nabywców oraz oszacowano udział poszczególnych źródeł i kanałów zbytu w całkowitej podaży. Scharakteryzowano dostawców pod kątem asortymentu oferowanych roślin, a w przypadku producentów – także pod kątem skali produkcji. Badania wykazały zmniejszenie się roli rynku hurtowego w dystrybucji roślin ozdobnych w Polsce. Obecnie jest on ogniwem w łańcuchu dostaw pomiędzy małymi dostawcami i małymi odbiorcami, co przy dalszej koncentracji popytu na detalicznym rynku kwiaciarskim będzie jeszcze bardziej minimalizowało jego rolę. Równocześnie inna jest waga poszczególnych kanałów zbytu kwiatów ciętych i roślin doniczkowych, co wskazuje na konieczność oddzielnego podejścia do tych rynków. |
Abstract | The aim of the research was to determine the distribution chain of ornamental plants traded on the wholesale market in Poland and to evaluate the importance of each link. Suppliers and buyers were identified. An estimation of the contribution of each source and channel of sales (in the total supply) was performed. The suppliers were characterized in terms of range of products offered, and in the case of producers also in terms of the scale of production. The studies have shown a decrease in the role of the wholesale market in ornamental plant distribution in Poland. There is now a link in the supply chain between small suppliers and small customers, which, with further concentration of demand in the floriculture retail market, will reduce the role of the wholesale market yet further. |
Cytowanie | Jabłońska L., Olewnicki D., Roguska M. (2014) Rynek hurtowy w Polsce jako miejsce w łańcuchu dostaw kwiatów ciętych i roślin doniczkowych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 87-97 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s87.pdf |
|
|
149. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Babuchowska K. Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej względem znaczenia kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich i jego przemian
Autor | Karolina Babuchowska |
Tytuł | Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej względem znaczenia kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich i jego przemian |
Title | THE EU COMMON AGRICULTURAL POLICY TOWARDS THE IMPORTANCE OF HUMAN CAPITAL IN RURAL AREAS AND ITS TRANSFORMATION |
Słowa kluczowe | młody rolnik, wspólna polityka rolna, zmiany demograficzne, starzenie się |
Key words | young farmer, Common Agriculture Policy, demographic changes, ageing |
Abstrakt | Obserwowany w wielu krajach Unii Europejskiej (UE) problem starzenia się społeczeństwa dotyczy także mieszkańców obszarów wiejskich. Niekorzystna struktura demograficzna mieszkańców wsi ma swoje odzwierciedlenie w strukturze demograficznej producentów rolnych. Średni wiek rolników wzrasta, a niska wartość wskaźnika urodzeń sprawia, że jest relatywnie niewiele osób młodych, które w przyszłości mogłyby przejąć i poprowadzić gospodarstwo rolne. Jak wynika z analiz Komisji Europejskiej, starzenie się producentów rolnych przekłada się na mniejsze zainteresowanie z ich strony inwestycjami, co może prowadzić do obniżenia konkurencyjności sektora rolnego. Problem niekorzystnej struktury demograficznej na obszarach wiejskich potęgują migracje młodych osób zamieszkujących te tereny do miast. Nowy okres programowania (2014-2020) przyniósł istotne zmiany we wspólnej polityce rolnej (WPR), której obecny kształt bardziej odpowiada wyzwaniom, jakie stoją przed UE. „Odmłodzenie” producentów rolnych ma kluczowe znaczenie dla konkurencyjności sektora rolnego, w związku z czym kwestia ta została uwzględniona w reformie WPR. W rezultacie zdecydowano o ustanowieniu wsparcia dochodów młodych rolników rozpoczynających działalność rolniczą, aby ułatwić im zakładanie działalności i dopasowanie strukturalne ich gospodarstw po rozpoczęciu działalności. Celem opracowania jest zaprezentowanie zmian demograficznych na obszarach wiejskich w wybranych krajach UE oraz wsparcia dedykowanego młodym rolnikom w latach 2014-2020 w ramach WPR. |
Abstract | Problem of the society ageing process observed in many EU countries connects also inhabitants of rural areas. Disadvantageous demographic structure of rural inhabitants influences on demographic structure of agriculture producers. Average age of farmers increases and low birth rate value results in relative small number of young people, who can run individual farms in the future. According to European Committee analyses the aging process of agriculture producers results in their smaller interest in investments. It can lead to a decline in competitiveness of agriculture sector. Problem of disadvantageous demographic structure on rural areas increasing migrations of young people from villages to towns. New program period (2014-2020) has brought significant changes in Common Agriculture Policy which actual shape is more common to European Union challenges. “Younging process” of agriculture producers is a clue for competitiveness of agriculture sector therefore this issue has been included into CAP reform. In result it was decided about establishment of income support for young farmers starting their farms activities. The main aim of study was the presentation of demographic changes in given EU countries and support dedicated for young farmers within years 2014-2020 according to the Common Agriculture Policy. |
Cytowanie | Babuchowska K. (2014) Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej względem znaczenia kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich i jego przemian.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 45-54 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n2_s45.pdf |
|
|
150. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2014 |
|
Stefaniak M., Szymańska E. Znaczenie ruchu przygranicznego w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin wschodniej Polski
Autor | Magdalena Stefaniak, Elżbieta Szymańska |
Tytuł | Znaczenie ruchu przygranicznego w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin wschodniej Polski |
Title | The importance of cross-border traffic in the socio-economic development of the eastern Polish communes |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | The aim of this research was to recognize the importance of cross-border movement for the development of communes located along the eastern border. The research was carried out in two communes: Terespol and Piszczac. The analysis showed that the communes are rural and they are characterized by a low degree of entrepreneurship. High unemployment contributes to the migration of people to urban centres or abroad. Border traffic is an important element of economic life in such regions. Entrepreneurs and traders use a passive trade policy in relation to consumers across the eastern border. Such policy raises concerns about the further cooperation. Socio-economic development of the communes requires institutional support for small businesses and improvement of professional skills of the unemployed. What is more, taking advantage of natural values to develop tourism and recreation offer and increasing trade and cooperation with companies from the East are equally significant. |
Abstract | |
Cytowanie | Stefaniak M., Szymańska E. (2014) Znaczenie ruchu przygranicznego w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin wschodniej Polski.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 105: 45-56 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2014_n105_s45.pdf |
|
|
151. |
Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia, 2014 |
|
Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Autor | Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek |
Tytuł | Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia |
Title | Warsaw suburban zone. Selected issues |
Słowa kluczowe | obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja |
Key words | rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation |
Abstrakt | Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją. |
Abstract | This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication. |
Cytowanie | Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf |
|
|
152. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2014 |
|
Czekaj M., Żmija J. Społeczny charakter drobnych gospodarstw rolnych
Autor | Marta Czekaj, Janusz Żmija |
Tytuł | Społeczny charakter drobnych gospodarstw rolnych |
Title | Social Meaning of Small Agricultural Holdings |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Czekaj M., Żmija J. (2014) Społeczny charakter drobnych gospodarstw rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 14(29), z. 2: 269-278 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2014_T14(29)_n2_s269.pdf |
|
|
153. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Filipiak T. Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych
Autor | Tadeusz Filipiak |
Tytuł | Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych |
Title | CHANGES IN THE FACTORS OF PRODUCTION AND PRODUCTIVITY IN VEGETABLE FARMS |
Słowa kluczowe | produktywność czynników produkcji, gospodarstwa warzywnicze |
Key words | factor productivity, farm vegetable |
Abstrakt | Celem głównym opracowania była ocena zmian czynników produkcji, w gospodarstwach warzywniczych, a także określenie ich produkcyjności. Do badań wyodrębniono gospodarstwa warzywnicze, które uczestniczyły w systemie rachunkowości rolnej FADN. Wyniki badań wskazały, iż gospodarstwa prowadzące produkcję polową dysponowały większymi zasobami ziemi i mniejszymi pracy, ale dwukrotnie większym majątkiem charakteryzowały się gospodarstwa uprawiające warzywa pod osłonami. Kapitał zastępuje czynnik ziemi, a produkcja nabiera charakteru quasi-przemysłowego. Przy dwukrotnie mniejszej powierzchni, około 50% większych nakładach pracy i dwukrotnie wyższej wartości majątku gospodarstwa prowadzące uprawy pod osłonami uzyskiwały trzykrotnie większą wartość produkcji. W gospodarstwach z uprawą polową warzyw wartość produkcji była silnie związana z powiększaniem zasobów wszystkich podstawowych czynników produkcji. Nie można wskazać przeważającego znaczenia jednego z nich. Powiększanie obszaru gospodarstwa związane było ze zwiększaniem zasobów pracy i powiększaniem majątku. Ważnym ustaleniem jest to, że wraz ze wzrostem zasobów zwiększała się wydajność pracy. W gospodarstwach uprawiających warzywa pod osłonami nie zaobserwowano wzrostu wydajności pracy wraz ze wzrostem wielkości gospodarstwa. |
Abstract | The main objective of the study was to assess changes in the factors of production that occurred in the vegetable farms, and to determine their productivity. The study based on data from farms participated in Polish FADN. For the farms that based on field production the land is an important factor influencing the results. The results of research show that these holdings have greater resources of land, smaller labour capacity. However the vegetable farms that produce under the cover have been characterised by twice bigger value of property compared to producing on the fields. Additionally it has been found that in vegetable farms the capital replaces land factor, and the production becomes of a quasi-industrial nature. With twice smaller area, about half of the larger volume of work and twice the value of the property holdings with crops under cover worked out three times higher the value of production then these producing on the field. On the later farms, the value of field vegetable production was strongly associated with the increase of all basic factors of production, however one can not specify an overriding importance of one of them. Magnifying holding’s area was associated with increasing labour resources and enlarging the property. An important finding is that the higher the resources value is the resources’ efficiency increased too. In farms cultivating vegetables under cover, there was no increase in labour productivity with increasing farm size. |
Cytowanie | Filipiak T. (2014) Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 51-65 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s51.pdf |
|
|
154. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2014 |
|
Biernat-Jarka A., Planutis E. THE EVOLUTION OF THE SUPPORT FOR THE SMALL AND MEDIUM SIZE ENTERPRISES SINCE THE POLAND ENTRANCE TO THE EUROPEAN UNION
Autor | Agnieszka Biernat-Jarka, Ewa Planutis |
Tytuł | THE EVOLUTION OF THE SUPPORT FOR THE SMALL AND MEDIUM SIZE ENTERPRISES SINCE THE POLAND ENTRANCE TO THE EUROPEAN UNION |
Title | |
Słowa kluczowe | małe i średnie przedsiębiorstwa, dotacje, fundusze strukturalne, perspektywa finansowa 2014-2020 |
Key words | small and medium size enterprises, grants, structural funds, financial perspective of 2014-2020 |
Abstrakt | Artykuł prezentuje rodzaje, skalę i znaczenie wsparcia małych i średnich przedsiębiorstw z funduszy strukturalnych w Polsce, od momentu przystąpienia do Unii Europejskiej do chwili obecnej. W artykule przedstawiono definicję małych i średnich przedsiębiorstw oraz rodzaje bezzwrotnego oraz zwrotnego wsparcia finansowego z UE. W opracowaniu pokazano także wysokość wsparcia uzyskanego przez Polskę w ramach poszczególnych programów operacyjnych, w perspektywach finansowych 2004-2006 i 2007-2013 a także możliwości wsparcia tego sektora w bieżącej perspektywie 2014- 2020. Na podstawie analizy danych otrzymanych z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości przedstawiono ewolucję dotychczasowych form wsparcia sektora MSP w kontekście rozwiązań bieżącej perspektywy finansowej. |
Abstract | This article presents the types, scale and importance of supporting small and medium size enterprises from the structural funds in Poland since the accession to the European Union to the present time. The article presents the definition of small and medium size enterprises and the types of non-refundable and refundable financial support from the EU. The study also shows the amount of support received by Poland in the framework of individual operating programs in the financial perspective of 2004-2006 and 2007-2013 and the possibilities of supporting the sector in the current perspective of 2014-2020. Based on the analysis of data obtained from the Polish Agency for Enterprise Development, the evolution of existing forms of support for the SME sector in the context of solutions offered by the current financial perspective was presented. |
Cytowanie | Biernat-Jarka A., Planutis E. (2014) THE EVOLUTION OF THE SUPPORT FOR THE SMALL AND MEDIUM SIZE ENTERPRISES SINCE THE POLAND ENTRANCE TO THE EUROPEAN UNION.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 17-30 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2014_n61_s17.pdf |
|
|
155. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Bojar W., Dzieża G., Januszewski A., Sikora M., Śpiewak J., Wyszkowska Z., Żółtowski M. Wybrane metody ograniczania działania czynników ryzyka w rolnictwie w świetle współczesnych wyzwań
Autor | Waldemar Bojar, Grzegorz Dzieża, Arkadiusz Januszewski, Marek Sikora, Justyna Śpiewak, Zofia Wyszkowska, Mariusz Żółtowski |
Tytuł | Wybrane metody ograniczania działania czynników ryzyka w rolnictwie w świetle współczesnych wyzwań |
Title | Selected methods of reducing risk factors in agriculture in the light of contemporary challenges |
Słowa kluczowe | ryzyko, rolnictwo, klimat, mapy numeryczne, mała retencja, współpraca |
Key words | risk, agriculture, climate, digital maps, small retention, farmers’ cooperation |
Abstrakt | Na podstawie przeglądu literatury przedmiotu oraz badań własnych scharakteryzowano wybrane metody ograniczania działania czynników ryzyka w rolnictwie. Obejmują one badanie skutków zmian klimatu, zastosowanie map numerycznych m.in. do skuteczniejszego stosowania ubezpieczeń rolniczych, modernizację infrastruktury – tzw. małą retencję, czy też wzrost skuteczności działań poprzez współpracę producentów rolnych. Upowszechnienie proponowanych rozwiązań wśród producentów rolnych w Polsce pomoże utrwalać i rozwijać przewagi konkurencyjne na turbulentnym i coraz bardziej konkurencyjnym globalnym rynku surowców rolniczych. |
Abstract | In the paper, methods to limit acting of risk factors in agriculture in a view of contemporary challenges were characterized on the basis of a review of the literature and authors’ own studies. The studies on effects of climate changes, the use of digital maps for the effective application of agricultural insurance, modernization of so-called small retention infrastructure or growth in effectiveness of activities through the cooperation of agricultural producers were also. The dissemination of the proposed solutions among agricultural producers in Poland will help them to consolidate and develop competitive advantages at turbulent and increasingly included competitive global markets of raw food material. |
Cytowanie | Bojar W., Dzieża G., Januszewski A., Sikora M., Śpiewak J., Wyszkowska Z., Żółtowski M. (2014) Wybrane metody ograniczania działania czynników ryzyka w rolnictwie w świetle współczesnych wyzwań.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 7-18 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s7.pdf |
|
|
156. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Gębska M. Wyzwania towarzyszące wdrażaniu dyrektyw regulujących dobrostan zwierząt w Polsce
Autor | Monika Gębska |
Tytuł | Wyzwania towarzyszące wdrażaniu dyrektyw regulujących dobrostan zwierząt w Polsce |
Title | Challenges of the EU animal welfare legislation – implementation and enforcement in Poland |
Słowa kluczowe | prawo, dobrostan zwierząt, wdrożenie |
Key words | animal welfare law, implementation, regulation |
Abstrakt | Przepisy dotyczące dobrostanu zwierząt gospodarskich zawarte w dyrektywach UE obowiązują wszystkie państwa członkowskie. Wdrożenie tych przepisów nie zawsze przebiega sprawnie i nie zawsze zgodnie z harmonogramem. Celem artykułu było przedstawienie barier utrudniających w Polsce wdrożenie tych przepisów. Dane zebrano w 2013 roku metodą wywiadu kierowanego. Wywiady przeprowadzono z osobami wybranymi celowo ze względu na ich zaangażowanie w kwestie dobrostanu zwierząt w ramach pracy (rolnicy, urzędowi lekarze weterynarii, przedstawiciele stowarzyszeń rolników i producentów mięsa) lub działających w organizacjach pozarządowych. Wyniki badania wskazują, że trudności we wdrażaniu regulacji w zakresie dobrostanu zwierząt wynikały głównie z problemów społecznych, finansowych, organizacyjnych, a tylko w niewielkim stopniu ich przyczyną był brak wiedzy na temat dobrostanu lub jej wadliwy transfer. Istotnym działaniem zaradczym może być budowanie świadomości społeczeństwa w zakresie dobrostanu zwierząt: decydentów, rolników, przetwórców i konsumentów. |
Abstract | The animal welfare (AW) legislation is included in the EU directives and is obligatory for EU Member States. However, its implementation is not always smooth and on time. The aim of the paper was to present the obstacles and reasons of delays of AW law implementation in Poland. Face to face interviews with Polish stakeholders were conducted in 20131. The interviewees were selected due to their involvement in the AW issue as part of their regular job (farmers, official veterinarians, representatives of farmers’ associations and meat producers) or their voluntary interest (NGOs). The delays and obstacles have been caused mainly by financial, social, organizational problems and only to a small extend by lack of animal welfare knowledge or knowledge transfer. It is vital to build up AW awareness of all the parties concerned e.g. farmers, meat producers, officials and consumers. |
Cytowanie | Gębska M. (2014) Wyzwania towarzyszące wdrażaniu dyrektyw regulujących dobrostan zwierząt w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 37-45 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s37.pdf |
|
|
157. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Juchniewicz M. Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej
Autor | Małgorzata Juchniewicz |
Tytuł | Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej |
Title | TRENDS IN INTERNATIONAL COMPETITIVENESS OF THE EU FOOD INDUSTRY |
Słowa kluczowe | konkurencyjność, przemysł spożywczy, eksport i import produktów przemysłu spożywczego, kraje Unii Europejskiej |
Key words | competitiveness, food industry, international export and import of food products,the countries of the European Union |
Abstrakt | . Celem opracowania jest określenie zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego krajów Unii Europejskiej. Ranking konkurencyjności opracowano na podstawie wskaźnika syntetycznego, który składał się z następujących wskaźników cząstkowych: udział w rynku eksportowym, wskaźnik ujawnionych przewag komparatywnych, wskaźnik pokrycia importu eksportem oraz indeks Grubela-Lloyda. Obliczono średni poziom wymienionych wskaźników w latach 2000-2003 i 2009-2011 oraz ich zmianę w przyjętych szeregach czasowych. Przeprowadzone badania wskazują na proces poprawy konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Europy Środkowo-Wschodniej, przy nieznacznym pogorszeniu konkurencyjności tej branży wśród niektórych małych krajów Europy Zachodniej. W rankingu konkurencyjności przemysłu spożywczego, niezależnie od przyjętego kryterium czasowego, dominują kraje takie jak: Holandia, Francja, Hiszpania, Dania i Niemcy. Polska, mimo poprawy wskaźnika syntetycznego w latach 2009-2011 w odniesieniu do wcześniejszego okresu, nie poprawiła pozycji (zajmowała odpowiednio 9. i 10. miejsce wśród krajów UE). |
Abstract | The aim of the study was to determine the changes in the international competitiveness of the EU food industry. Competitiveness ranking was based on synthetic indicator, which consisted of the following sub-indicators: participation in the export market, the index of revealed comparative advantage, export-import coverage ratio and the Grubel-Lloyd index. The average levels of these indicators and their changes was calculated for years 2000-2003 and 2009-2011. The study indicates the improvement of the competitiveness of the food industry in the countries of Central and Eastern Europe, with a slight deterioration in the competitiveness of the industry of some small countries in Western Europe. Ranking of the competitiveness of the food industry is dominated by countries like the Netherlands, France, Spain, Denmark and Germany. Poland has improved level of the synthetic indicator in 2009-2011 compared to earlier period of analysis, but has not improved its position (occupied respectively 9 and 10 place among EU countries). |
Cytowanie | Juchniewicz M. (2014) Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 31-40 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n1_s31.pdf |
|
|
158. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Łukiewska K. Produktywność w przemyśle spożywczym w Polsce – poziom i międzybranżowe zróżnicowanie
Autor | Katarzyna Łukiewska |
Tytuł | Produktywność w przemyśle spożywczym w Polsce – poziom i międzybranżowe zróżnicowanie |
Title | PRODUCTIVITY IN THE FOOD INDUSTRY IN POLAND – THE LEVEL AND INTER-INDUSTRY DIVERSIFICATION. |
Słowa kluczowe | przemysł spożywczy, produktywność, funkcja produkcji |
Key words | food industry, productivity, production function |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie poziomu i tempa zmian produktywności cząstkowej i całkowitej oraz próba identyfikacji czynników wzrostu produkcji w przemyśle spożywczym i jego branżach w Polsce w latach 2000-2011. Z przeprowadzonych badań wynika, że w przemyśle spożywczym i jego branżach występowała tendencja wzrostowa produktywności pracy. Jednocześnie można było zaobserwować niekorzystne zmiany produktywności kapitału. Głównym źródłem wzrostu produkcji przemysłu spożywczego, a także rybnego, owocowo-warzywnego, zbożowo-młynarskiego, mleczarskiego oraz przedsiębiorstw produkujących napoje była substytucja pracy przez kapitał. Badania wskazały również na niewielki udział postępu techniczno-organizacyjnego we wzroście produkcji. Wkład tego czynnika był znaczący jedynie w przemyśle mięsnym oraz mleczarskim, czyli w branżach odznaczających się największym potencjałem konkurencyjnym. |
Abstract | The aim of the study is to determine the level and pace of change of the single and total productivity and attempt to identify the factors of production growth in the food industry and its branches in Poland in the years 2000-2011. The study shows that in the food industry and its sectors, there was an upward trend in labor productivity. At the same time we have seen adverse changes in the productivity of capital. The main source of growth in food production, as well as fish, fruit and vegetables, grain and milling, dairy and beverage companies is the substitution of labor by capital. Studies also indicate a small share of technical and organizational progress in the growth of production. The contribution of this factor was significant only in the meat and dairy industries, that is, offering the greatest potential competitive. |
Cytowanie | Łukiewska K. (2014) Produktywność w przemyśle spożywczym w Polsce – poziom i międzybranżowe zróżnicowanie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 53-63 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n1_s53.pdf |
|
|
159. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2014 |
|
Zawadka J. Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania rozwoju działalności agroturystycznej
Autor | Jan Zawadka |
Tytuł | Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania rozwoju działalności agroturystycznej |
Title | Socio-economic determinants of the development of agritourism activities |
Słowa kluczowe | agroturystyka, turystyka wiejska, obszary wiejskie, Lubelszczyzna |
Key words | agritourism, rural tourism, rural areas, Lublin Province |
Abstrakt | Celem pracy było przedstawienie motywów podejmowania działalności agroturystycznej, źródeł finansowania, wielkości oraz poziomu zwrotu wydatków poniesionych na rozpoczęcie przedsięwzięć związanych ze świadczeniem usług agroturystycznych. Badania przeprowadzono wśród 81 właścicieli gospodarstw agroturystycznych świadczących swoje usługi na terenie Lubelszczyzny. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny. Z przeprowadzonych badań wynika, że dominującym motywem podejmowania działalności agroturystycznej była chęć uzyskania dodatkowego dochodu. Kwaterodawcy wydatki związane z rozpoczęciem tej działalności pokrywali najczęściej z własnych oszczędności. Były one stosunkowo niewielkie – w ponad 90% przypadków poniżej 20 tys. zł. Jednak na ich zwrot trzeba było czekać minimalnie 2-3 lata. |
Abstract | The purpose of this study was to show the motives of starting agritourism activities, sources of funding and the level of reimbursement of expenses incurred for the deployment of agritourism services. The study was conducted among 81 owners of tourist farms providing services in the Lublin region. The research method was a diagnostic poll. The study shows that the dominant motive of the start of tourism activities is to obtain additional income. Accommodation provider costs to start this activity covers usually of their own savings. They are relatively small – in over 90% of cases less than 20 thousand. PLN, but on their return owners have to wait a minimum of 2-3 years. |
Cytowanie | Zawadka J. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2014_n1_s133.pdf |
|
|
160. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2014 |
|
Kowalski D. Zasadność interwencji państwa w zakresie wsparcia sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, ze środków publicznych w Polsce
Autor | Dariusz Kowalski |
Tytuł | Zasadność interwencji państwa w zakresie wsparcia sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, ze środków publicznych w Polsce |
Title | THE LEGITIMACY OF STATE INTERVENTION IN SUPPORT OF MICRO, SMALL AND MEDIUM-SIZED ENTERPRISES, PUBLIC FUNDS IN POLAND |
Słowa kluczowe | Wsparcie przedsiębiorstw; pomoc państwa; mikro, małe średnie przedsiębiorstwa |
Key words | |
Abstrakt | Obecnie na przełomie perspektyw finansowych Unii Europejskiej na lata 2007 – 2013 i 2014 – 2020, zasadnym jest weryfikacja dotychczas prowadzonej polityki rozwoju sektora MŚP. Celem opracowania jest ocena czy państwo w obecnych uwarunkowaniach gospodarczo-prawnych powinno aktywnie prowadzić politykę wsparcia MŚP? Analiza tego problemu wymaga oszacowania wpływu tego sektora na gospodarkę oraz uwzględnienia przepisów normatywnoprawnych regulujących politykę gospodarczą państwa. Podstawą prowadzonych rozważań są oficjalne dane statystyczne, literatura przedmiotu oraz branżowe raporty i analizy, na podstawie których dokonano porównania zalet i wad przedsiębiorstw tego sektora, i określono zasadność takiej interwencji państwa. |
Abstract | Currently, at the turn of the EU's financial perspectives for the years 2007 - 2013 and 2014 - 2020, it is appropriate to verify propriety of the policy development of the SME sector. The aim of the study is to assess whether the State in the current economic and legal conditions should actively pursue policies to support SMEs? Analysis of this problem requires an estimate of the impact of this sector on the economy and take account of normative-legal framework governing economic policy of the state. The basis for discussion are the official statistical data, literature and industry reports and analysis based on a comparison of the advantages and disadvantages of companies in this sector, and set out the legitimacy of the intervention of the state. |
Cytowanie | Kowalski D. (2014) Zasadność interwencji państwa w zakresie wsparcia sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, ze środków publicznych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 104-114 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2014_n60_s104.pdf |
|
|