Wyniki wyszukiwania

Autor	Mariusz Grębowiec
Tytuł	Grupy producentów owoców i warzyw jako element współczesnego kształtu funkcjonowania polskich gospodarstw w Unii Europejskiej
Title	Group of fruit and vegetables as part of the modern shape of the functioning of Polish farms in the European Union
Słowa kluczowe	grupa producentów, wieś, rolnictwo
Key words	group of producers, village, farming
Abstrakt	Współcześnie wzmocnienie struktury instytucjonalnej w sektorze pierwotnej produkcji rolnej w Polsce może nastąpić dzięki rozwojowi wewnętrznej współpracy w tym sektorze. Może to nastąpić za sprawą sprawnie i sukcesywnie rozwijającym się Grupom Producentów Rolnych (GPR) Celem takiego działania, jest dostosowanie produkcji prowadzonej w gospodarstwach poszczególnych członków grup producentów rolnych do wymogów rynkowych. Ponadto wspólne wprowadzanie towarów do obrotu, w tym przygotowanie do sprzedaży, centralizacja sprzedaży oraz dostarczenie do odbiorców hurtowych. Działanie takie sprzyja tworzeniu wspólnych zasad dotyczących informacji o produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem wysokości zbiorów i dostępności produktów. Celem opracowania jest zwrócenie uwagi na znaczenie grup producentów, w tym głownie producentów owoców i warzyw w obecnym kształcie funkcjonowania polskiej wsi i rolnictwa na arenie międzynarodowej. Zwrócono także uwagę na dynamikę zmian w powstawaniu i kierunkach rozwoju grup, jak również rosnącym zainteresowaniem rolników uczestnictwem w tego typu związkach. Pokazano także rodowód i podstawowe formy organizacyjne krajowych grup producentów. Autor starał się ukazać korzyści wynikające z uczestnictwa w grupach dla pojedynczych gospodarstw, ale również zwrócił uwagę na bariery i trudności z którymi mogą borykać się nie tylko owe jednostki, ale także pojedynczy producenci w przyszłości. W opracowaniu posłużono się metodą analizy danych źródłowych poprzez ukazanie zmian w aktach prawnych związanych z procesem tworzenia grup i związków. Dokonano również przeglądu danych publikowanych przez MRiRW, ARiMR, ARR, z zakresu dynamiki rozwoju owych struktur w Polsce, jak również wysokości wsparcia finansowego udzielonego grupom na ten cel. Posłużono się także dotychczasowymi publikacjami z zakresu funkcjonowania grup producentów owoców i warzyw, jak również własnymi przemyśleniami będącymi wynikiem wielu rozmów prowadzonych zarówno z przedstawicielami jak i producentami zrzeszonymi w grupach w rejonie Grójca i Warki.
Abstract	Today, the strengthening of the institutional structure of primary agricultural production sector in Poland may take place through internal development of cooperation in this sector. This can occur through smoothly and steadily growing groups of agricultural producers (GPR) The purpose of such action is to adjust production carried out in the holdings of individual members of agricultural producer groups to market requirements. Furthermore, the joint marketing of products, including preparation for sale, centralization of sales and deliveries to wholesale customers. This action helps to create common rules on production information, with particular regard to the amount of harvesting and availability. The aim of the study is to draw attention to the importance of producer groups, including mainly fruit and vegetable producers in the present shape the functioning of Polish agriculture and rural areas in the international arena. Attention was also drawn to the dynamic changes in the formation and direction of development groups, as well as the growing interest of farmers participating in these types of relationships. Also shown pedigree and basic organizational forms of national groups of manufacturers. The author tried to show the benefits of participation in groups for individual households, but also drew attention to the barriers and obstacles he may face not only these individuals but also by individual manufacturers in the future. The study method was used the analysis of data by showing the changes in the legislation related to the process of creating groups and unions. We also reviewed data published by MRiRW, ARiMR, ARR, the dynamic range of the development of these structures in Poland, as well as the financial support granted to groups for this purpose. They were also used existing reports on the functioning of producer groups of fruits and vegetables, as well as your own thoughts which are the result of many conversations with representatives of manufacturers and affiliated groups in the area Grójec and Warka.
Cytowanie	Grębowiec M. (2016) Grupy producentów owoców i warzyw jako element współczesnego kształtu funkcjonowania polskich gospodarstw w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 71-84
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s71.pdf

Autor	Małgorzata Konarska, Edyta Popis, Marzena Przybysz, Anna Sakowska
Tytuł	Produkcja oraz handel wybranych warzyw będących głównym źródłem karotenoidów w Polsce i na świecie
Title	Production and trade of selected vegetables are the main source of carotenoids in Poland and in the world
Słowa kluczowe	β-karoten, marchew, pomidory, produkcja, handel, eksport, import
Key words	β-carotene, carrot, tomatoes, production, trade, export, import
Abstrakt	Warzywa takie jak marchew i pomidory spożywane są od wielu lat. Wraz ze wzrostem świadomości konsumentów o ich właściwościach prozdrowotnych oraz modzie na zdrową żywność ich spożycie, a co za tym idzie produkcja oraz powierzchnia upraw może się zwiększać. W pracy scharakteryzowano wybrane warzywa będące głównym źródłem karotenoidów (marchew i pomidory), określono światową oraz polską produkcję tych warzyw w latach 2009-2013 (dane dla świata) oraz w latach 2000-2013 (dane dla Polski), a także przedstawiono rynek tych produktów, ze szczególnym uwzględnieniem największych globalnych eksporterów i importerów analizowanych warzyw. Ponadto zobrazowano handel marchwią i pomidorami w Polsce w latach 2000-2012 w ujęciu ilościowym i wartości ocen. Wskazano również głównych partnerów Polski w handlu zagranicznym tymi produktami w 2012 r.
Abstract	Vegetables such as carrots and tomatoes are eaten for many years. The increasing consumer awareness of their pro-health properties and the fashion for healthy food, may cause higher consumption, production and acreage cultivation of these vegetables. The study characterizes the selected vegetables, that are a major source of carotenoids (carrots and tomatoes), in terms of global and Polish production in the years 2009 to 2013 (data for the world) and in the years 2000 to 2013 (data for Polish), and presents the market for these products with a focus on major global exporters and importers of analyzed vegetables. In addition, also carrots and tomatoes trade in Poland in the years 2000 - 2012 were presented in terms of volume and value assessments. It’s also identifies the major partners in the Polish foreign trade in those products in 2012.
Cytowanie	Konarska M., Popis E., Przybysz M., Sakowska A. (2016) Produkcja oraz handel wybranych warzyw będących głównym źródłem karotenoidów w Polsce i na świecie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 211-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s211.pdf

Autor	Grzegorz Ganczewski, Aleksandra Prandota, Krystyna Rejman, Karolina Zabłocka
Tytuł	The Possibility of Food Consumption Improvement by Reducing Food Wastage in the Households in Poland
Title
Słowa kluczowe
Key words	food wastage, food product, consumption, household
Abstrakt
Abstract	The primary challenge of global food system is to provide food for nearly 800 million starving people and the next generations of constantly growing population. One of the solutions to this challenge is to reduce food wastage, which is especially high in the households of developed countries. Considering this fact, the analysis of a questionnaire study among WULS students determines their knowledge and awareness of food waste issues, and most often wasted food products. The study also tests the attitudes of respondents towards food waste and its consequences. Results showed that baker’s good, fruit and vegetables were the most often wasted food while these products are recommended to consume in largest amounts. Respondents wrongly indicated that food service is the food chain sector with the highest food waste in Poland. The reduction of respondent’s disposable income was recognized as the most important effect of food waste. In conclusion, it can be stated that the higher knowledge and awareness of food wastage issues can contribute to reduction of the scale of the problem and improvement of food consumption.
Cytowanie	Ganczewski G., Prandota A., Rejman K., Zabłocka K. (2016) The Possibility of Food Consumption Improvement by Reducing Food Wastage in the Households in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 4: 281-292
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n4_s281.pdf

Autor	Paweł Boczar
Tytuł	Znaczenie gospodarcze soi oraz możliwości rozwoju jej produkcji w Polsce
Title	The Economic Importance of Soybean and Possibility of Expanding its Production in Poland
Słowa kluczowe	soja, produkcja, eksport, import, wykorzystanie, koszty produkcji
Key words	soybeans, production, export, import, utilization, production costs
Abstrakt	Soja jest jedną z najstarszych oraz najbardziej wartościowych roślin uprawnych na świecie. Swoją popularność zawdzięcza wysokiej wartości użytkowej nasion jak również korzystnemu wpływowi na glebę i rośliny następcze. Celem artykułu była charakterystyka znaczenia gospodarczego soi oraz wskazanie wybranych czynników decydujących o możliwości rozszerzenia jej produkcji w Polsce. Scharakteryzowano udział soi i produktów jej przerobu na tle produkcji, eksportu oraz zużycia surowców i śrut oleistych oraz olejów roślinnych na świecie oraz w Polsce. Jednym z głównych czynników decydujących o podjęciu produkcji danej uprawy jest opłacalność produkcji, na którą wpływ mają między innymi koszty produkcji. Dlatego dla zobrazowania opłacalności produkcji przedstawiono koszty produkcji soi w wybranych gospodarstwach głównych producentów i eksporterów soi na świecie w tym Polsce.
Abstract	Soybean is one of the oldest and most valuable crop plants grown in the world. It owes popularity to its use-value as well as its positive influence on soil and successive plants. The aim of this article is to characterize the economic importance of soybean as well as determine selected factors influencing the possibility of expanding its production in Poland. The share of soybean and its processed products was characterized in comparison with production, exports and use of oil seeds, meal and vegetable oils in the world and in Poland. One of the main factors influencing commencement of a given crop production is how production costs (among others) affect crop profitability. Therefore, in order to show the production profitability, soybean production costs were presented in the selected farms of main producers and soybean exporters in the world as well as Poland.
Cytowanie	Boczar P. (2016) Znaczenie gospodarcze soi oraz możliwości rozwoju jej produkcji w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 35-48
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s35.pdf

Autor	Anna Bugała
Tytuł	Stan i perspektywy rozwoju polskiego handlu zagranicznego owocami, warzywami i ich przetworami z Turcją
Title	Status and Prospects of Development of Polish Foreign Trade in Fresh and Processed Fruits and Vegetables with Turkey
Słowa kluczowe	eksport, import, owoce, warzywa, przetwory owocowe i warzywne
Key words	export, import, fruits, vegetables, processed fruits and vegetables
Abstrakt	Turcja jest głównym partnerem handlowym Polski z rejonu Bliskiego Wschodu i Azji. Saldo handlu zagranicznego owocami, warzywami i ich przetworami pomiędzy Polską i Turcją w latach 2006-2014 było ujemne. Autor podejmuje próbę oceny stanu i perspektyw rozwoju krajowego handlu owocami, warzywami i ich przetworami z Turcją. Szczególną uwagę poświęca sytuacji i możliwościom rozwoju tureckiego sektora ogrodniczego w trakcie dążenia tego kraju do członkostwa w UE.
Abstract	Turkey is Poland’s main trading partner from Asia and the Middle East. From 2006-2014 the balance of Polish foreign trade in fruits, vegetables and their derivatives with Turkey was negative. The author undertakes an attempt to assess the situation and outlook of Polish trade in fresh and processed fruits and vegetables with Turkey, with particular focus on the situation and development possibilities of the Turkish horticultural sector on the path to EU accession.
Cytowanie	Bugała A. (2016) Stan i perspektywy rozwoju polskiego handlu zagranicznego owocami, warzywami i ich przetworami z Turcją .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 39-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s39.pdf

Autor	Maria Grzybek, Wiesław Szopiński
Tytuł	Preferencje konsumentów z województwa podkarpackiego podczas zakupu spożywczych produktów ekologicznych
Title	Buying Preferences of Consumers from Podkarpackie Province Regarding Organic Food Products
Słowa kluczowe	ekologiczne produkty spożywcze, konsumenci, preferencje
Key words	organic food, consumers preferences
Abstrakt	Na wstępie opracowania podkreślono cechy ekologicznych produktów spożywczych, które decydują o bezpieczeństwie ich spożywania. Zwrócono uwagę na dynamiczny rozwój tego segmentu artykułów spożywczych na świecie, w Polsce oraz w woj. podkarpackim. W analizie empirycznych wyników badań, dotyczących 700 konsumentów z woj. podkarpackiego wykazano rodzaje ekoproduktów preferowane podczas realizacji zakupów przez konsumentów. Interpretację badanego zjawiska przeprowadzono w odniesieniu do miejsca zamieszkania, płci, wieku, liczby osób w rodzinie, wykształcenia i poziomu dochodu przypadającego na 1 członka rodziny. Na podstawie badań należy stwierdzić, że według udziału udzielonych odpowiedzi hierarchia preferowanych artykułów była następująca: warzywa, owoce, miód, wyroby mięsne, mleko, przetwory mleczne, wędliny, soki owocowe, pieczywo i zioła.
Abstract	The beginning of the paper highlights the characteristics of organic food products which determine the safety of their consumption. Attention was drawn to the dynamic development of this food segment in the world, in Poland and in Podkarpackie province. In the analysis of empirical research results on 700 consumers from Podkarpackie province, it was shown which types of eco-products were preferred in consumer purchases. Interpretation of the tested phenomenon was conducted in relation to residence, sex, age, number of family members, education level and income per family member. On the basis of the conducted research it can be stated that the hierarchy of preferred items was as follows: vegetables, fruits, honey, meat products, milk, dairy products, smoked sausages, fruit juices, bread and herbs.
Cytowanie	Grzybek M., Szopiński W. (2016) Preferencje konsumentów z województwa podkarpackiego podczas zakupu spożywczych produktów ekologicznych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 106-113
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s106.pdf

Autor	Sylwia Kierczyńska
Tytuł	Zmiany w powierzchni upraw i cenach skupu malin i truskawek a płatności z tytułu owoców miękkich w wybranych krajach Unii Europejskiej
Title	Variability of Cultivation Area and Fruit Prices of Raspberries and Strawberries and the Separate Soft Fruit Payment in Selected European Union Countries
Słowa kluczowe	owoce, maliny, truskawki, ceny skupu, powierzchnia uprawy
Key words	fruits, raspberries, strawberries, purchase price, cultivation area
Abstrakt	Celem pracy było określenie zmian w areale upraw truskawek i malin oraz cenach skupu tych owoców w krajach, w których wprowadzono mechanizm dopłat do owoców miękkich wraz z reformą wspólnej organizacji rynku owoców i warzyw w 2008 r., czyli w Bułgarii, na Węgrzech, Litwie, Łotwie i w Polsce. Aby określić zmiany w areale upraw przeprowadzono test t dla prób zależnych, określając istotność różnic pomiędzy średnimi badanych cech przed i po wprowadzeniu dopłat (w latach 2002-2007 i 2008-2013). Aby odpowiedzieć na pytanie, czy po wprowadzeniu dopłat nastąpiła stabilizacja cen skupu owoców porównano zmienność cen skupu owoców w badanych podokresach, wyrażoną współczynnikiem zmienności. Do analizy wykorzystano dane dostępne w bazie Faostat w marcu 2016 r. Wyniki przeprowadzonych badań tylko w przypadku Polski potwierdzają hipotezę, iż średnia powierzchnia uprawy truskawek i malin po wprowadzeniu dopłat była istotnie wyższa niż przed reformą. Natomiast zmienność cen w okresie po wprowadzeniu reformy była niższa niż w okresie przed wprowadzeniem dopłat, co pozwala stwierdzić, iż wprowadzenie dopłat do owoców miękkich mogło przyczynić się do stabilizacji cen skupu truskawek i malin.
Abstract	The aim of this paper is to determine changes in price and cultivation area of strawberries and raspberries in countries where an aid mechanism for soft fruits was introduced. This was seen with the organizational reform of the fruit and vegetables market in some countries in 2008, i.e. Bulgaria, Hungary, Lithuania, Latvia and Poland. To determine changes in the cultivation area a t-test for dependent attempts was carried out. The differences between average cultivation area before and after reform (in the years 2002-2007 and 2008-2013) were shown. To determine whether the introduction of aid created stabilization in fruit prices, variability in the price of fruit was analyzed, expressed as a coefficient of variation. The analysis uses data available in the FAOSTAT database in March 2016. Results only for Poland support the hypothesis that the average size of the cultivation area of strawberries and raspberries after the introduction of surcharges was significantly higher than before the reform. The price volatility in the period after the introduction of the reform was lower than in the period before the introduction of surcharges, which allows the conclusion that the introduction of aid for soft fruits could contribute to the stability of the buying-in price of strawberries and raspberries.
Cytowanie	Kierczyńska S. (2016) Zmiany w powierzchni upraw i cenach skupu malin i truskawek a płatności z tytułu owoców miękkich w wybranych krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 165-175
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s165.pdf

Autor	Ewa Rosiak
Tytuł	Spożycie tłuszczów w Polsce i Unii Europejskiej
Title	The Consumption of Fats in Poland and the European Union
Słowa kluczowe	spożycie, tłuszcze, Polska, Unia Europejska
Key words	consumption, fats, Poland, European Union
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w modelu spożycia tłuszczów w Polsce w latach 1990-2015. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych bilansowych oraz danych z badań budżetów rodzinnych prowadzonych przez GUS. W oparciu o dostępne dane FAO dokonano porów-nania modelu spożycia tłuszczów w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej. Wykazano, że po ak-cesji Polski do Unii Europejskiej w spożyciu tłuszczów kontynuowane były procesy z lat poprzed-nich, upowszechniania się wzorców spożycia tłuszczów charakterystycznych dla rozwiniętych kra-jów Unii. W grupie tłuszczów kontynuowany był wzrost udziału tłuszczów roślinnych w spożyciu tłuszczów ogółem. Polska w porównaniu z pozostałymi krajami Unii Europejskiej charakteryzuje się relatywnie wysokim spożyciem tłuszczów zwierzęcych, w tym szczególnie masła, natomiast kon-sumpcja tłuszczów roślinnych, mimo dużego wzrostu w dalszym ciągu jest na niższym poziomie niż w wielu krajach Unii.
Abstract	The article presents trends in fat consumption patterns in Poland between 1990-2015. The analysis is based on macro-economic data and data from household budget analysis conducted by CSO. The comparison between models of fat consumption in Poland and other European Union countries was based on FAO data. It was shown that after Polish accession to the European Union, previous trends in fat consumption were continued and a fat consumption model similar to that of developed EU countries become more widespread. Vegetable oils continued to grow as a proportion of all consumed fats. In comparison to other EU countries, Poland is characterized by a relatively high proportion of animal fats in consumption, especially butter. Despite high growth of vegetable oil consumption, it is still lower than in most EU countries.
Cytowanie	Rosiak E. (2016) Spożycie tłuszczów w Polsce i Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 279-288
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s279.pdf

Autor	Marzena Trajer
Tytuł	Wymiana handlowa towarami rolno-spożywczymi Polski z Litwą
Title	Agri-food commodity exchange between Poland and Lithuania
Słowa kluczowe	eksport, import, towary rolno-spożywcze, Polska, Litwa
Key words	export, import, agri-food commodities, Poland, Lithuania
Abstrakt	W artykule omówiono wymianę handlową towarami rolno-spożywczymi Polski z Litwą. Mimo zróżnicowania rozmiarów i struktury rynków, kraje te są dla siebie ważnymi partnerami handlowymi. Eksport produktów rolno-spożywczych z Polski na Litwę sukcesywnie rośnie. W latach 2009–2015 odnotowano wzrost wartości eksportu o 75%. W 2015 r. eksport osiągnął 537 mln euro wobec 307 mln euro w 2009 r., a import – 264 mln euro wobec 83 mln euro w 2009 r. Polska uzyskuje dodatnie saldo w handlu produktami rolno-spożywczymi z Litwą. W 2015 r. wyniosło ono 273 mln euro i było o 22% większe niż w 2009 r. Dodatnie saldo utrzymuje się dzięki przewadze eksportu nad importem zwłaszcza mięsa czerwonego i mięsa drobiowego wraz z przetworami, a także owoców i warzyw (łącznie z przetworami), kawy oraz przetworów zbożowo-mącznych. Stały deficyt występuje w handlu rybami i ich przetworami, skrobią, a także produktami mleczarskimi i żywymi zwierzętami (poza żywcem drobiowym).
Abstract	In the following paper the trade exchange in agri-food commodities between Poland and Lithuania was presented. Despite the differences in market size and market structure, both countries remain important trade partners for each other. Export of agri-food commodities from Poland to Lithuania successively increases. Between 2009 and 2015 export value increased by 75%. In 2015 export value reached 537 mln EUR in comparison to 307 mln EUR noted in 2009, while import increased from 86 mln EUR in 2009 to 264 mln EUR in 2015. Poland gathers trade surplus in the agri-food commodity exchange with Lithuania. In 2015 trade surplus of Poland amounted to 273 mln EUR and was 22% higher than in 2009. The surplus retains mainly due to the superiority of export over import of red meat and poultry (including red meat and poultry products) as well as fruit and vegetables (including their products), coffee, cereal and milling products. The continuous imbalance is noted for fish and its products, starch, milk products and live animals (poultry livestock excluded).
Cytowanie	Trajer M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2016_n6_s113.pdf

Autor	Lilianna Jabłońska, Wioleta Sobczak
Tytuł	Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich
Title	VEGETABLES RETAIL PRICES IN POLAND AND SELECTED EU COUNTRIES
Słowa kluczowe	ceny detaliczne, warzywa, Polska, Unia Europejska
Key words	retail prices, vegetables, Poland, European Union
Abstrakt	W pracy dokonano poziomej oraz pionowej analizy porównawczej cen detalicznych warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich. Analizowano zróżnicowanie cen pomiędzy krajami na tle zróżnicowania poziomu zamożności, dynamikę ich zmian w wybranych krajach oraz relacje cen wybranych gatunków warzyw. Szeregi czasowe dotyczące relatywnych cen produktów ogrodniczych w postaci indeksów cen i wartości PKB przypadającego na jednego mieszkańca pochodzą z Eurostatu, Głównego Urzędu Statystycznego oraz publikacji Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ-PIB). Okres badawczy obejmuje lata 2004-2012, czyli po wejściu Polski do Unii Europejskiej (UE). Badania wykazały, że na europejskich rynkach występuje tendencja wzrostowa cen detalicznych warzyw, której towarzyszył wzrost produktu krajowego brutto (PKB) per capita, a siła współzależności obu zmiennych była wyższa w krajach o niższym poziomie zamożności.
Abstract	In the paper the horizontal and vertical comparative analysis of retail prices of vegetables in Poland and selected European countries have been done. The differences in prices between countries against level of afflu­ence differentiation, the dynamics of their changes in the selected countries and the price relationships of some vegetables have been analyzed. The time series for the relative prices of horticultural products in the form of price indexes and the GDP per capita come from Eurostat, the Central Statistical Office and the publication of the Institute of Agricultural and Food Economics - National Research Institute. The study covered the years 2004-2012, in after the Polish accession to the EU. The results of the analysis will allow to assess the situation of vegetable consumers in Poland compared to other EU countries, and may be also helpful in decision-making process of companies operating on the vegetable market. Research has shown that on the European markets there is a growing trend in vegetable retail prices, accompanied by an increase in GDP per capita. The strength of the correlation of these two variables was higher in countries with lower levels of wealth.
Cytowanie	Jabłońska L., Sobczak W. (2015) Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 97-104
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s97.pdf

Autor	Wioleta Sobczak
Tytuł	Zmiany hurtowych i detalicznych cen wybranych gatunków warzyw
Title	VOLATILITY OF RETAIL AND PRODUCER PRICES FOR THE SELECTED VGETABLES
Słowa kluczowe	ceny detaliczne, ceny hurtowe, współzależność cen, warzywa
Key words	wholesale prices, retail prices, price variability, vegetables
Abstrakt	Praca jest próbą oceny zmienności cen hurtowych i detalicznych wybranych gatunków warzyw. Dla określenia wzajemnych relacji dokonano pionowej oraz poziomej analizy porównawczej tych cen. Analizie poddano kierunek oraz dynamikę zmian, poziom ich zmienności, a także siłę związku między nimi. Otrzymane wyniki wskazują, że w latach 2004-2014 na rynku warzyw wzrosły ceny wszystkich analizowanych gatunków, przy czym wzrost ten był szybszy na poziomie sprzedaży detalicznej. Na obu rynkach ceny charakteryzowały się dużą zmiennością w poszczególnych latach, co było szczególnie widoczne w przypadku cen hurtowych.
Abstract	The aim of the study was to assess the variability and correlation between producer and retail prices of selected vegetables. A vertical and a horizontal comparative analysis of fruit price changes on the Polish market were made. The direction and dynamics of price changes were analysed as well as a year to year level of price variability. What is more, their relations and the power of connection between them were examined. The analysis shows that prices of all analyzed vegetables were growing between 2005 and 2014, but the fastest growth regarded retail prices. Prices at the different distribution levels show a considerable variability from year to year, which is particularly noticeable in the case of producer prices.
Cytowanie	Sobczak W. (2015) Zmiany hurtowych i detalicznych cen wybranych gatunków warzyw.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 67-73
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s67.pdf

Autor	Anna Wasilewska
Tytuł	Innowacje w przedsiębiorstwach zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw
Title	Innovations in enterprises processing and conserving fruits and vegetables
Słowa kluczowe	innowacje; przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw; innowacje technologiczne
Key words	innovation; enterprises engaged in the processing and preservation of fruits and vegetables; technological innovation
Abstrakt	Celem opracowania było przedstawienie działalności innowacyjnej przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw w zakresie innowacji technologicznych i nie technologicznych. W opracowaniu przedstawiono rodzaje wprowadzonych zmian, zwracając szczególną uwagę na ich łączenie, a także jakość i cel wprowadzenia. Liczba przedsiębiorstw wprowadzająca zmiany wzrastała wraz ze wzrostem nakładów na innowacje. W przedsiębiorstwach, w których ponoszono nakłady najmniejsze, najczęściej wprowadzano innowacje organizacyjne, dążąc przede wszystkim do skrócenia czasu reakcji na potrzeby klientów i dostawców oraz poprawy zdolności do rozwoju nowych produktów lub procesów. W pozostałych grupach dominowały innowacje w procesach. Wprowadzano je najczęściej w powiązaniu ze zmianami w organizacji (w tych o nakładach przeciętnych) lub w produktach (w przedsiębiorstwach o nakładach ponadprzeciętnych i największych). Celem zmian w przedsiębiorstwach o nakładach przeciętnych i ponadprzeciętnych było przede wszystkim zastąpienie przestarzałych produktów lub procesów oraz poprawa jakości wyrobów i usług, natomiast w tych o nakładach największych – poprawa elastyczności produkcji i zwiększenie zdolności produkcyjnych
Abstract	The aim of the paper was to introduce the innovative activity of enterprises operating in fruit and vegetable processing and conserving sector, in the area of applying of technological and non-technological innovations. The paper shows different types of introduced innovations and it is focused on their combinations, quality and the aim of applying. The research shows that the number of enterprises introducing innovations raised together with the input increase on innovations. The enterprises, which incurred the lowest expenditures on innovative activity, predominantly introduced the organizational innovations. They strive first of all for shortening the response time to the needs of customers and suppliers. Moreover they tend to the improvement of capacity for the development of new products and processes. Process innovations predominated in other groups of enterprises. These innovations were usually introduced together with some change in organization (average level of the expenditures on innovations) or together with product innovations (high level of expenditures on innovations). The aim of innovative change in enterprises with average and above average expenditures on innovations was first of all the replacement of outdated products and processes, and the quality improvement of products and services. The enterprises with the highest expenditures were focused on the improvement of production elasticity and the increase of production capacity
Cytowanie	Wasilewska A. (2015) Innowacje w przedsiębiorstwach zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n2_s29.pdf

Autor	Katarzyna Łukiewska
Tytuł	Produktywność w przemyśle spożywczym w Polsce – poziom i międzybranżowe zróżnicowanie
Title	PRODUCTIVITY IN THE FOOD INDUSTRY IN POLAND – THE LEVEL AND INTER-INDUSTRY DIVERSIFICATION.
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, produktywność, funkcja produkcji
Key words	food industry, productivity, production function
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie poziomu i tempa zmian produktywności cząstkowej i całkowitej oraz próba identyfikacji czynników wzrostu produkcji w przemyśle spożywczym i jego branżach w Polsce w latach 2000-2011. Z przeprowadzonych badań wynika, że w przemyśle spożywczym i jego branżach występowała tendencja wzrostowa produktywności pracy. Jednocześnie można było zaobserwować niekorzystne zmiany produktywności kapitału. Głównym źródłem wzrostu produkcji przemysłu spożywczego, a także rybnego, owocowo-warzywnego, zbożowo-młynarskiego, mleczarskiego oraz przedsiębiorstw produkujących napoje była substytucja pracy przez kapitał. Badania wskazały również na niewielki udział postępu techniczno-organizacyjnego we wzroście produkcji. Wkład tego czynnika był znaczący jedynie w przemyśle mięsnym oraz mleczarskim, czyli w branżach odznaczających się największym potencjałem konkurencyjnym.
Abstract	The aim of the study is to determine the level and pace of change of the single and total productivity and attempt to identify the factors of production growth in the food industry and its branches in Poland in the years 2000-2011. The study shows that in the food industry and its sectors, there was an upward trend in labor productivity. At the same time we have seen adverse changes in the productivity of capital. The main source of growth in food production, as well as fish, fruit and vegetables, grain and milling, dairy and beverage companies is the substitution of labor by capital. Studies also indicate a small share of technical and organizational progress in the growth of production. The contribution of this factor was significant only in the meat and dairy industries, that is, offering the greatest potential competitive.
Cytowanie	Łukiewska K. (2014) Produktywność w przemyśle spożywczym w Polsce – poziom i międzybranżowe zróżnicowanie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 53-63
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s53.pdf

Autor	Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki, Olga Stefko
Tytuł	Efektywność produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych
Title	THE POLISH HORTICULTURE FARMS PRODUCTION EFFICIENCY
Słowa kluczowe	efektywność produkcji, gospodarstwa ogrodnicze, globalizacja ekonomiczna
Key words	production efficiency, horticulture farm, economic globalization
Abstrakt	Celem pracy jest przedstawienie zmian efektywności produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych na przykładzie różnych rodzajów produkcji ogrodniczej. Poddano w wątpliwość tezę o konieczności dążenia do maksymalizacji powierzchni, specjalizacji i intensyfikacji produkcji. Wykazano słuszność wspierania rozwoju małych gospodarstw, obsługujących wąski segment rynku. Analizy oparto na niepublikowanych danych pochodzących z FADN z lat 2004-2009.
Abstract	The aim of the article was presenting some changes in the Polish horticulture farms production efficiency illustrated with the example of different kinds of vegetable production. The advisability of the trend towards maximizing the area, specialization and intensification of the production was questioned. The validity of promoting small farms development serving a narrow segment of the market was proved. The analyses were based on the unpublished data from FADN between years 2004-2009.
Cytowanie	Jabłońska L., Olewnicki D., Stefko O. (2014) Efektywność produkcji polskich gospodarstw ogrodniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 82-89
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s82.pdf

Autor	Michał Figura
Tytuł	Efektywność ekonomiczna gospodarstw ogrodniczych w Polsce
Title	ECONOMIC EFFECTIVENESS OF HORTICULTURAL FARMS IN POLAND
Słowa kluczowe	efektywność ekonomiczna, gospodarstwo ogrodnicze, wielkość ekonomiczna gospodarstwa rolnego, polski FADN
Key words	economic efficiency, horticultural farms, economic size of farm, Polish FADN
Abstrakt	W pracy przedstawiono wyniki badania efektywności gospodarstw ogrodniczych w zależności od regionu kraju oraz wielkości ekonomicznej. Uzyskane efekty w stosunku do poniesionych nakładów w tych gospodarstwach zaprezentowano na podstawie danych zebranych w ramach polski FADN1 w 2010 r.
Abstract	This paper presents the economic effectiveness of horticultural farms in different FADN regions and economic size classes. The effects in relation to expenditures incurred on farms, in which the main income is derived from the value of production of vegetables and flowers and thus belonging to“horticulture” are presented on the basis of data collected in these farms within the Polish FADN in the accounting year of 2010.
Cytowanie	Figura M. (2014) Efektywność ekonomiczna gospodarstw ogrodniczych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 43-50
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s43.pdf

Autor	Tadeusz Filipiak
Tytuł	Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych
Title	CHANGES IN THE FACTORS OF PRODUCTION AND PRODUCTIVITY IN VEGETABLE FARMS
Słowa kluczowe	produktywność czynników produkcji, gospodarstwa warzywnicze
Key words	factor productivity, farm vegetable
Abstrakt	Celem głównym opracowania była ocena zmian czynników produkcji, w go­spodarstwach warzywniczych, a także określenie ich produkcyjności. Do badań wyodrębniono gospodarstwa warzywnicze, które uczestniczyły w systemie rachunkowości rolnej FADN. Wy­niki badań wskazały, iż gospodarstwa prowadzące produkcję polową dysponowały większymi zasobami ziemi i mniejszymi pracy, ale dwukrotnie większym majątkiem charakteryzowały się gospodarstwa uprawiające warzywa pod osłonami. Kapitał zastępuje czynnik ziemi, a produkcja nabiera charakteru quasi-przemysłowego. Przy dwukrotnie mniejszej powierzchni, około 50% większych nakładach pracy i dwukrotnie wyższej wartości majątku gospodarstwa prowadzące uprawy pod osłonami uzyskiwały trzykrotnie większą wartość produkcji. W gospodarstwach z uprawą polową warzyw wartość produkcji była silnie związana z powiększaniem zasobów wszystkich podstawowych czynników produkcji. Nie można wskazać przeważającego znaczenia jednego z nich. Powiększanie obszaru gospodarstwa związane było ze zwiększaniem zasobów pracy i powiększaniem majątku. Ważnym ustaleniem jest to, że wraz ze wzrostem zasobów zwiększała się wydajność pracy. W gospodarstwach uprawiających warzywa pod osłonami nie zaobserwowano wzrostu wydajności pracy wraz ze wzrostem wielkości gospodarstwa.
Abstract	The main objective of the study was to assess changes in the factors of production that occurred in the vegetable farms, and to determine their productivity. The study based on data from farms participated in Polish FADN. For the farms that based on field production the land is an important factor influencing the results. The results of research show that these holdings have greater resources of land, smaller labour capacity. However the vegetable farms that produce under the cover have been characterised by twice bigger value of property compared to producing on the fields. Additionally it has been found that in vegetable farms the capital replaces land factor, and the production becomes of a quasi-industrial nature. With twice smaller area, about half of the larger volume of work and twice the value of the property holdings with crops under cover worked out three times higher the value of production then these producing on the field. On the later farms, the value of field vegetable production was strongly associated with the increase of all basic factors of production, however one can not specify an overriding importance of one of them. Magnifying holding’s area was associated with increasing labour resources and enlarging the property. An important finding is that the higher the resources value is the resources’ efficiency increased too. In farms cultivating vegetables under cover, there was no increase in labour productivity with increasing farm size.
Cytowanie	Filipiak T. (2014) Zmiany czynników produkcji a ich produktywność w gospodarstwach warzywniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 51-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s51.pdf

Autor	Lidia Gunerka, Lilianna Jabłońska, Michał Milczarski
Tytuł	Opłacalność produkcji warzyw pod osłonami na przykładzie wybranego gospodarstwa
Title	VEGETABLES UNDER COVER – THEIR PRODUCTION PROFITABILITY BASED ON EXAMPLES OF SELECTED FARMS
Słowa kluczowe	produkcja, koszty, opłacalność, warzywa pod folią
Key words	production, costs, profitability, vegetables under plastic tunnels
Abstrakt	Celem opracowania jest dokonanie oceny ekonomicznej efektywności produkcji warzyw w tunelach foliowych w Polsce na przykładzie wybranego gospodarstwa, posze­rzonej o analizę kosztów i nakładów siły roboczej oraz symulacyjny rachunek opłacalności przy różnych programach produkcji. Określono wartość produkcji, koszty, dochód rolniczy i wskaźnik opłacalności dla poszczególnych upraw i całego gospodarstwa. Z badań wynika, że uprawa warzyw w tunelach foliowych cechuje się wysoką opłacalnością, a poziom dochodu i wskaźnik opłacalności zależą od wdrożonego programu produkcji. Na wybór tego programu, poza wynikiem finansowym, istotny wpływ mają poziom i struktura nakładów siły roboczej.
Abstract	The aim of this study was to assess the economic efficiency of vegetable production, in plastic tunnels, in Poland. Production profitability was assessed based on examples of chosen farms. An analysis of their costs and labor force inputs was conducted. An account profitability simulation for various production programs was performed. The value of production, costs, farm income and profitability index for each crop and farm were determined. Research shows that vegetable cultivation in plastic tunnels is characterized by high profitability. However, the level of income and profitability index depends on the implemented production program. The choice of this program, in addition to financial results, is significantly influenced by the level and structure of labor inputs.
Cytowanie	Gunerka L., Jabłońska L., Milczarski M. (2014) Opłacalność produkcji warzyw pod osłonami na przykładzie wybranego gospodarstwa.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 77-86
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s77.pdf

Autor	Karolina Jąder
Tytuł	Zmiany w konsumpcji owoców i ich przetworów w Polsce w latach 1998-2012
Title	CHANGES IN THE CONSUMPTION OF FRUITS AND THEIR CONSERVES IN POLAND IN THE YEARS 1998-2012
Słowa kluczowe	konsumpcja, owoce, przetwory owocowe, gospodarstwa domowe
Key words	consumption, fruits, processed fruits, households
Abstrakt	Celem opracowania jest ukazanie zmian w konsumpcji owoców oraz ich przetworów w polskich gospodarstwach domowych w latach 1998-2012 oraz przedstawienie zróżnicowania spożycia owoców w różnych typach gospodarstw domowych, wyodrębnionych ze względu na przynależność do danej grupy społeczno-ekonomicznej. Metodą regresji liniowej określono tendencje w spożyciu owoców świeżych (w tym oddzielnie jabłek, owoców jagodo­wych, owoców południowych oraz pozostałych owoców), przetworów owocowych oraz soków. Określono również strukturę spożycia owoców, przetworów i soków oraz strukturę spożycia owoców świeżych. Stwierdzono spadek spożycia owoców świeżych (w tym głównie jabłek) oraz wzrost konsumpcji przetworów owocowych oraz soków. Zdecydowanie najwięcej owo­ców świeżych spożywali emeryci i renciści, natomiast w konsumpcji przetworów owocowych i soków najwyższy wynik odnotowano w przypadku osób pracujących na własny rachunek.
Abstract	The aim of the study was to present the changes in consumption of fruits, processed fruit and fruit and vegetable juices in Poland in the years 1998-2012. The diversity of fruit consumption in various types of households (distin­guished by the socio-economic group they belong to) was presented. With the use of linear regression, a trend was identified concerning the consumption of fresh fruit including (separately apples, berries, exotic fruit and other fruits), processed fruit and fruit juices and fruit and vegetable juices. The structure of consumption of fruit, processed fruit and juices and fresh fruit was shown. A decrease in the consumption of fresh fruit (mainly apples) and an increase in the consumption of processed fruit and juices were observed.
Cytowanie	Jąder K. (2014) Zmiany w konsumpcji owoców i ich przetworów w Polsce w latach 1998-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 98-106
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s98.pdf

Autor	Sylwia Kierczyńska
Tytuł	Ceny skupu owoców miękkich do przetwórstwa a rozwój bazy surowcowej w Polsce w latach 1998-2012
Title	THE DEVELOPMENT OF ECONOMIC THOUGHT IN AGRICULTURE AND HORTICULTURE
Słowa kluczowe	powierzchnia uprawy, owoce miękkie, przetwórstwo owocowo-warzywne
Key words	cultivation area, soft fruit, fruit and vegetable processing
Abstrakt	Celem pracy jest określenie zmian cen skupu owoców miękkich przeznaczonych do przetwórstwa oraz areału upraw tych owoców, a także sprawdzenie istnienia zależności pomiędzy tymi cechami. Zmiany cen oraz powierzchni uprawy określono za pomocą indeksów dynamiki, a siłę zależności pomiędzy powierzchnią uprawy a ceną skupu zmierzono współczyn­nikiem korelacji Spearmana. W wyniku przeprowadzonej analizy ustalono, że w analizowanym okresie powierzchnia uprawy charakteryzowała się mniejszą zmiennością niż ceny skupu owo­ców do przetwórstwa. Zmniejszał się areał uprawy wiśni, agrestu oraz truskawek, natomiast zwiększała się powierzchnia uprawy malin oraz porzeczek czarnych i aronii. W przypadku owoców wiśni oraz truskawek uzyskano ujemną zależność cen skupu owoców do przetwórstwa i powierzchni uprawy. W przypadku malin, agrestu, porzeczek czarnych oraz aronii uzyskano dodatnią zależność cen skupu owoców do przetwórstwa i powierzchni ich uprawy.
Abstract	The aim of this paper was to characterize changes in prices of fruits for processing and the fruit cultivation area in the years 1998-2012 and to analyze the correlations between these items. The cultivation area of sour cherry, gooseberry and strawberry decreased but the cultivation area of raspberry and chokeberry increased. The correlation coefficient had a positive symbol for relations between the cultivation area and the prices of sour cherries and strawberries for processing and significant with p<0,05 only for strawberries. The correlation coefficient had negative symbol for relations between the cultivation area and the prices of raspberries, goose­berries, black currants and chokeberries, but it was significant only for chokeberries.
Cytowanie	Kierczyńska S. (2014) Ceny skupu owoców miękkich do przetwórstwa a rozwój bazy surowcowej w Polsce w latach 1998-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 107-114
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s107.pdf

Autor	Bożena Nosecka
Tytuł	Zewnętrzne uwarunkowania wzrostu eksportu owoców, warzyw i ich przetworów z Polski
Title	EXTERNAL CONDITIONS FOR DEVELOPMENT OF FRUIT EXPORTS, VEGETABLES AND THEIR PREPARATION
Słowa kluczowe	produkty ogrodnicze, uwarunkowania zewnętrzne, sytuacja na rynku świa­towym, obciążenia celne
Key words	horticultural products, external conditions, situation on global market, import duties
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie sytuacji na światowym rynku owoców i warzyw deserowych oraz przetworów owocowych i warzywnych ze szczególnym uwzględ­nieniem sytuacji na rynku produktów o największym udziale w krajowej produkcji i eksporcie produktów sektora ogrodniczego. Określono tendencje kształtowania się zapotrzebowania w podstawowych rejonach zbytu oraz tendencje wzrostu podaży na rynek światowy i poziom cen oferowanych przez głównych konkurentów Polski. Przedstawiono również system obciążeń celnych w imporcie realizowanym przez kraje odbierające polskie produkty. Przeprowadzone analizy pozwoliły na określenie wpływu sytuacji na rynku światowym na rozwój polskiego eks­portu wybranych produktów ogrodniczych. Główne tendencje na rynku światowym określono na podstawie wielkości z lat 2001-2012 zawartych w publikacjach FAO, Comtrade, USDA oraz Centrum Informatyki Handlu Zagranicznego i Centrum Analitycznego Administracji Celnej.
Abstract	The aim of the study was to present the situation on the global dessert fruit, vegetable and fruit and vegetable preparation markets. Products with the greatest share in both domestic output and exports from the horticultural sector were given special attention. Trends in development of demand, the increase of supply on the world market and in price levels offered by the main competitors of Poland were determined. Systems of import duties applied by the countries buying Polish products were also considered. The analysis enabled to estimate the influence of world market exports on the development of selected horticultural products. Analyses of the main tendencies prevailing on global market were based on the data for 2001-2012 period published by FAO, Comtrade, USDA and the Analytical Centre of Duty Administration.
Cytowanie	Nosecka B. (2014) Zewnętrzne uwarunkowania wzrostu eksportu owoców, warzyw i ich przetworów z Polski.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 133-144
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s133.pdf