141. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Stępień K. Dylematy pomiaru efektywności banków
Autor | Kinga Stępień |
Tytuł | Dylematy pomiaru efektywności banków |
Title | Problem with measuring effectiveness of banks |
Słowa kluczowe | efektywność banku; nakłady; efekty; model pośrednika; depozyty |
Key words | bank efficiency; inputs; outputs; deposits; intermediary approach |
Abstrakt | W artykule podjęto problem umiejscowienia depozytów w nakładach lub efektach w ocenie efektywności banków. Głównym celem jest przeprowadzenie porównania polegającego na zbadaniu czy zaklasyfikowanie depozytów do nakładów lub efektów funkcjonowania banków ma wpływ na wyniki analizy efektywności. Przyjęto dwie koncepcje. W pierwszym przypadku depozyty stanowią nakłady w działalności banku, w drugim zaś depozyty zakwalifikowano do efektów funkcjonowania banku. Za pomocą metody DEA wyznaczono wartości wskaźników efektywności technicznej i efektywności skali dla obu rozważanych przypadków. Wyniki porównano, stosując odpowiednie narzędzia statystyczne. Z przeprowadzonych badań wynika, że nie można jednoznacznie stwierdzić, czy odmienne traktowanie depozytów ma istotny wpływ na poziom otrzymywanych wskaźników efektywności technicznej. Istnieją pewne przesłanki, które pozwalają na arbitralne kwalifikowanie depozytów do nakładów lub efektów banku. |
Abstract | The article discusses the problem of placement of deposits in incomes or outcomes in the assessment of the efficiency of banks. The main objective is to carry out a comparison involving the examination and classification of deposits to bank’s inputs or outputs has an effect on the results of the analysis of effectiveness. Two concepts was adopted. In the first case the deposits are incomes in the bank’s operations. In the second deposits qualified for the outputs of the bank. Using DEA method determined values of technical efficiency and scale efficiency for both the considered cases. The results were compared using appropriate statistical tools. The study shows that it is difficult to determine whether the different treatment of deposits has a significant impact on the level of technical efficiency indicators obtained. There are certain conditions which allow for arbitrary eligibility of deposits to the inputs or outputs of the bank. |
Cytowanie | Stępień K. (2015) Dylematy pomiaru efektywności banków.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 87-98 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n2_s87.pdf |
|
|
142. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Kil K. Determinanty bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej
Autor | Krzysztof Kil |
Tytuł | Determinanty bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej |
Title | Determinants of financial safety listed banks in the countries of Central and Eastern Europe |
Słowa kluczowe | banki giełdowe; bezpieczeństwo finansowe; kraje EŚW; Z-score |
Key words | listed banks; financial safety; CEE; Z-score |
Abstrakt | W artykule przeprowadzono analizę determinant bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych krajów Europy Środkowo-Wschodniej w latach 2004–2014 w podziale na subregiony – Europę Środkową, Europę Południowo- -Wschodnią i Wspólnotę Niepodległych Państw. Przedstawiono przegląd wybranych dotychczasowych badań w tym obszarze oraz dokonano oceny wpływu czynników makro- i mikroekonomicznych na poziom bezpieczeństwa mierzony łącznym współczynnikiem kapitałowym, wskaźnikami Tier 1 i KW/A oraz indeksem Z-score. Zaobserwowano znaczące zróżnicowanie determinant bezpieczeń- stwa banków w poszczególnych grupach badawczych, zarówno w przed-, jak i pokryzysowym okresie |
Abstract | The paper analyzes determinants of financial safety of listed banks in countries of Central and Eastern Europe in the years 2004–2014, with the countries being divided into groups: Central Europe, South-Eastern Europe and the Commonwealth of Independent States. An overview of selected existing research in this area was presented and the impact of macro- and microeconomic factors on the safety factor, measured by total capital ratio, Tier 1 and E/A and the index Z-score, was assessed. Significant differences in safety determinants between banks in different research groups, both pre- and post-crisis, were observed. |
Cytowanie | Kil K. (2015) Determinanty bezpieczeństwa finansowego banków giełdowych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 5-17 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n4_s5.pdf |
|
|
143. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2015 |
|
Bieńkowska-Gołasa W. Porównanie poziomu przedsiębiorczości w gminach miejskich, miejsko-wiejskich i wiejskich województwa mazowieckiego
Autor | Wioletta Bieńkowska-Gołasa |
Tytuł | Porównanie poziomu przedsiębiorczości w gminach miejskich, miejsko-wiejskich i wiejskich województwa mazowieckiego |
Title | Comparing the level of entrepreneurship in urban, semi-urban and rural municipalities of Mazowieckie Voivodeship |
Słowa kluczowe | przedsiębiorczość, poziom przedsiębiorczości, gmina, mazowieckie |
Key words | entrepreneurship, the level of entrepreneurship, communes, mazowieckie |
Abstrakt | Celem artykułu było przedstawienie zagadnienia przedsiębiorczości w ujęciu teoretycznym, jak również zaprezentowanie wyników badań własnych dotyczących poziomu przedsiębiorczości. Badania empiryczne polegały na obliczeniu i porównaniu wartości wskaźnika przedsiębiorczości na terenie wszystkich gmin w województwie mazowieckim (miejskich – 35, miejsko-wiejskich – 50, wiejskich – 229). |
Abstract | The aim of the article is to present the issues of entrepreneurship in theory, as well as present own research results regarding to the level of entrepreneurship. The empirical research consisted of calculation and comparing the index of entrepreneurship in all municipalities in Mazowieckie (urban – 35, semi-urban – 50, rural municipalities – 229). |
Cytowanie | Bieńkowska-Gołasa W. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2015_n4_s5.pdf |
|
|
144. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Adamczyk P. Przestrzenna koncentracja zatrudnienia w Polsce – wybrane aspekty teoretyczne i empiryczne
Autor | Piotr Adamczyk |
Tytuł | Przestrzenna koncentracja zatrudnienia w Polsce – wybrane aspekty teoretyczne i empiryczne |
Title | SPATIAL CONCENTRATION OF EMPLOYMENT IN POLAND – SOME THEORETICAL AND EMPIRICAL ASPECTS |
Słowa kluczowe | zatrudnienie, koncentracja, podregion |
Key words | employment, concentration, subregion |
Abstrakt | Artykuł dotyczy problematyki przestrzennej koncentracji zatrudnienia. Przedstawiono wybrane koncepcje teoretyczne wskazujące na nierównomierne rozmieszczenie czynników produkcji i zróżnicowanie tempa rozwoju w przestrzeni geograficznej. Opisano przypadek Polski, wykorzystując wskaźniki dynamiki zmian i struktury oraz współczynnik koncentracji. Stwierdzono, że w latach 2004-2011 zatrudnienie wzrastało najszybciej w podregionach, w których przeważały tereny miejskie, zaś najwolniej w podregionach z przewagą terenów wiejskich. Jednocześnie współczynnik koncentracji wzrósł, co pozwala wnioskować, że zatrudnienie w Polsce w coraz większym stopniu koncentruje się w największych miastach. |
Abstract | The article concerns the spatial concentration of employment. The focus is on some theoretical aspects of inequality in allocation of resources and differences in development in geographical space. Using the volume and structure indices and concentration coefficient, the author analyses the Poland’s case. It was observed that in the period 2004-2011 the employment growth was rising at the fastest rate in predominantly urban subregions, while in predominantly rural subregions the growth rate was slower. Simultaneously, the concentration coefficient also rose what can presume that the employment in Poland is increasingly concentrated in the largest cities. |
Cytowanie | Adamczyk P. (2014) Przestrzenna koncentracja zatrudnienia w Polsce – wybrane aspekty teoretyczne i empiryczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 7-14 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n1_s7.pdf |
|
|
145. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Babuchowska K. Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej względem znaczenia kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich i jego przemian
Autor | Karolina Babuchowska |
Tytuł | Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej względem znaczenia kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich i jego przemian |
Title | THE EU COMMON AGRICULTURAL POLICY TOWARDS THE IMPORTANCE OF HUMAN CAPITAL IN RURAL AREAS AND ITS TRANSFORMATION |
Słowa kluczowe | młody rolnik, wspólna polityka rolna, zmiany demograficzne, starzenie się |
Key words | young farmer, Common Agriculture Policy, demographic changes, ageing |
Abstrakt | Obserwowany w wielu krajach Unii Europejskiej (UE) problem starzenia się społeczeństwa dotyczy także mieszkańców obszarów wiejskich. Niekorzystna struktura demograficzna mieszkańców wsi ma swoje odzwierciedlenie w strukturze demograficznej producentów rolnych. Średni wiek rolników wzrasta, a niska wartość wskaźnika urodzeń sprawia, że jest relatywnie niewiele osób młodych, które w przyszłości mogłyby przejąć i poprowadzić gospodarstwo rolne. Jak wynika z analiz Komisji Europejskiej, starzenie się producentów rolnych przekłada się na mniejsze zainteresowanie z ich strony inwestycjami, co może prowadzić do obniżenia konkurencyjności sektora rolnego. Problem niekorzystnej struktury demograficznej na obszarach wiejskich potęgują migracje młodych osób zamieszkujących te tereny do miast. Nowy okres programowania (2014-2020) przyniósł istotne zmiany we wspólnej polityce rolnej (WPR), której obecny kształt bardziej odpowiada wyzwaniom, jakie stoją przed UE. „Odmłodzenie” producentów rolnych ma kluczowe znaczenie dla konkurencyjności sektora rolnego, w związku z czym kwestia ta została uwzględniona w reformie WPR. W rezultacie zdecydowano o ustanowieniu wsparcia dochodów młodych rolników rozpoczynających działalność rolniczą, aby ułatwić im zakładanie działalności i dopasowanie strukturalne ich gospodarstw po rozpoczęciu działalności. Celem opracowania jest zaprezentowanie zmian demograficznych na obszarach wiejskich w wybranych krajach UE oraz wsparcia dedykowanego młodym rolnikom w latach 2014-2020 w ramach WPR. |
Abstract | Problem of the society ageing process observed in many EU countries connects also inhabitants of rural areas. Disadvantageous demographic structure of rural inhabitants influences on demographic structure of agriculture producers. Average age of farmers increases and low birth rate value results in relative small number of young people, who can run individual farms in the future. According to European Committee analyses the aging process of agriculture producers results in their smaller interest in investments. It can lead to a decline in competitiveness of agriculture sector. Problem of disadvantageous demographic structure on rural areas increasing migrations of young people from villages to towns. New program period (2014-2020) has brought significant changes in Common Agriculture Policy which actual shape is more common to European Union challenges. “Younging process” of agriculture producers is a clue for competitiveness of agriculture sector therefore this issue has been included into CAP reform. In result it was decided about establishment of income support for young farmers starting their farms activities. The main aim of study was the presentation of demographic changes in given EU countries and support dedicated for young farmers within years 2014-2020 according to the Common Agriculture Policy. |
Cytowanie | Babuchowska K. (2014) Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej względem znaczenia kapitału ludzkiego na obszarach wiejskich i jego przemian.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 45-54 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n2_s45.pdf |
|
|
146. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Bojnec Š., Oliynyk O. Analiza porównawcza systemu finansowego w Słowenii i na Ukrainie
Autor | Štefan Bojnec, Olena Oliynyk |
Tytuł | Analiza porównawcza systemu finansowego w Słowenii i na Ukrainie |
Title | Comparative analysis of financial systems in Slovenia and Ukraine |
Słowa kluczowe | wskaźniki finansowe; system finansowy; analiza porównawcza; rolnictwo i finanse; Słowenia; Ukraina |
Key words | financial indicators; financial system; comparative analysis; agriculture and rural finance; Slovenia; Ukraine |
Abstrakt | W artykule przedstawiono analizę porównawczą odnoszącą się do wskaźników mobilizacji i oszczędności, zapewnienia informacji, ograniczania ryzyka oraz ładu korporacyjnego w kontekście funkcjonującego systemu finansowego w Słowenii i na Ukrainie. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdziły, że system finansowy w obu krajach oparty jest na bankach, ale wyższy poziom jego rozwoju odnotowano w Słowenii niż na Ukrainie. W Słowenii w okresie pogorszenia sytuacji gospodarczej i globalnego kryzysu finansowego odnotowano spadek wydajności systemu finansowego. Pośrednicy systemu finansowego odgrywają istotną rolę w gromadzeniu oszczędności, banki natomiast w całym systemie finansowym udzielały kredytów głównie przedsiębiorstwom. Kredyty odgrywają również istotą rolę w finansowaniu dużych firm na Ukrainie, w Słowenii natomiast finansują głównie rolnicze gospodarstwa rodzinne, które opierają swoją działalność także na pozarolniczych dochodach i dotacjach związanych z rozwojem obszarów wiejskich. |
Abstract | This paper analyses and compares indicators of mobilize and pool savings, information provision, risk sharing, and corporate governance for performance of financial system its functions in Slovenia and Ukraine. The results confirmed bank-based financial system in both countries, which is more advance in economically more developed Slovenia than in Ukraine. Slovenia has experienced deterioration in performance the post-economic and financial crisis period. Financial intermediaries play crucial roles for savings, while bank loans play crucial role for financing of enterprises. Loans play crucial role for financing of very large farms in Ukraine, while prevailing family farms in Slovenia importantly relies also on off-farm incomes and subsidies for agriculture and rural development. |
Cytowanie | Bojnec Š., Oliynyk O. (2014) Analiza porównawcza systemu finansowego w Słowenii i na Ukrainie.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 81-94 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n3_s81.pdf |
|
|
147. |
Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia, 2014 |
|
Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Autor | Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek |
Tytuł | Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia |
Title | Warsaw suburban zone. Selected issues |
Słowa kluczowe | obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja |
Key words | rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation |
Abstrakt | Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją. |
Abstract | This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication. |
Cytowanie | Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf |
|
|
148. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2014 |
|
Ryś-Jurek R. Opodatkowanie gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej w latach 2004–2011
Autor | Roma Ryś-Jurek |
Tytuł | Opodatkowanie gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej w latach 2004–2011 |
Title | THE TAXATION OF THE AGRICULTURAL FARMS IN THE EUROPEAN UNION IN YEARS 2004–2011 |
Słowa kluczowe | gospodarstwo rolne, opodatkowanie, podatek rolny |
Key words | agricultural farm, taxation, agricultural tax |
Abstrakt | Celem badania było przedstawienie opodatkowania sektora gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej w latach 2004-2011. Do opisania tego problemu wykorzystano dwa wskaźniki: udział podatków w dochodzie z rodzinnego gospodarstwa rolnego oraz wartość podatków na 1 hektar użytków rolnych w gospodarstwie rolnym. Dane pochodziły z bazy FADN. Obliczenia wykonano dla wszystkich krajów Unii Europejskiej w latach 2004-2011. Wykonano również szczegółowe badania dla Polski na tle średnich wyników unijnych według: wielkości ekonomicznej, typu rolniczego, warunków produkcji i jej regionów. |
Abstract | The aim of this research was a presentation of the taxation in the sector of farms in the European Union in years 2004-2011. This problem was described by two indicators: participation of taxes in farm net income and value of taxes on 1 hectare of utilized agricultural area in an agricultural farm. The data comes from the FADN database. The calculations were made for all of the European Union’ countries. Also, the research for Poland on the background of the average European results was executed according to the: economic size, type of farms, conditions of agricultural production and regions. |
Cytowanie | Ryś-Jurek R. (2014) Opodatkowanie gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej w latach 2004–2011.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 204-216 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2014_n60_s204.pdf |
|
|
149. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Gunerka L., Jabłońska L., Milczarski M. Opłacalność produkcji warzyw pod osłonami na przykładzie wybranego gospodarstwa
Autor | Lidia Gunerka, Lilianna Jabłońska, Michał Milczarski |
Tytuł | Opłacalność produkcji warzyw pod osłonami na przykładzie wybranego gospodarstwa |
Title | VEGETABLES UNDER COVER – THEIR PRODUCTION PROFITABILITY BASED ON EXAMPLES OF SELECTED FARMS |
Słowa kluczowe | produkcja, koszty, opłacalność, warzywa pod folią |
Key words | production, costs, profitability, vegetables under plastic tunnels |
Abstrakt | Celem opracowania jest dokonanie oceny ekonomicznej efektywności produkcji warzyw w tunelach foliowych w Polsce na przykładzie wybranego gospodarstwa, poszerzonej o analizę kosztów i nakładów siły roboczej oraz symulacyjny rachunek opłacalności przy różnych programach produkcji. Określono wartość produkcji, koszty, dochód rolniczy i wskaźnik opłacalności dla poszczególnych upraw i całego gospodarstwa. Z badań wynika, że uprawa warzyw w tunelach foliowych cechuje się wysoką opłacalnością, a poziom dochodu i wskaźnik opłacalności zależą od wdrożonego programu produkcji. Na wybór tego programu, poza wynikiem finansowym, istotny wpływ mają poziom i struktura nakładów siły roboczej. |
Abstract | The aim of this study was to assess the economic efficiency of vegetable production, in plastic tunnels, in Poland. Production profitability was assessed based on examples of chosen farms. An analysis of their costs and labor force inputs was conducted. An account profitability simulation for various production programs was performed. The value of production, costs, farm income and profitability index for each crop and farm were determined. Research shows that vegetable cultivation in plastic tunnels is characterized by high profitability. However, the level of income and profitability index depends on the implemented production program. The choice of this program, in addition to financial results, is significantly influenced by the level and structure of labor inputs. |
Cytowanie | Gunerka L., Jabłońska L., Milczarski M. (2014) Opłacalność produkcji warzyw pod osłonami na przykładzie wybranego gospodarstwa.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 77-86 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s77.pdf |
|
|
150. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Kołodziejczak M. Efektywność wykorzystania czynników produkcji w rolnictwie polskim i niemieckim w latach 2004-2012
Autor | Małgorzata Kołodziejczak |
Tytuł | Efektywność wykorzystania czynników produkcji w rolnictwie polskim i niemieckim w latach 2004-2012 |
Title | EFFICIENCY OF PRODUCTION FACTORS IN AGRICULTURE OF POLAND AND GERMANY IN 2004-2012 |
Słowa kluczowe | wielkość i struktura produkcji rolniczej, wartość dodana brutto, czynniki produkcji, wskaźniki efektywnościowe |
Key words | volume and structure of agricultural production, gross value added, production factors, efficiency indexes |
Abstrakt | Celem badania jest przedstawienie poziomu i zmian w zakresie produkcji rolniczej, zasobów i nakładów czynników produkcji oraz efektywności ich wykorzystania w Polsce i w Niemczech w latach 2004-2012, a więc po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej. Do badań wybrano Niemcy ze względu na zbliżone warunki w zakresie położenia geograficznego i podobną strukturę asortymentową produkcji rolnictwa, a ponadto wymiana handlowa z Niemcami stanowi dużą część polskiego handlu międzynarodowego. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że występowało podobieństwo struktury produkcji rolnictwa polskiego i niemieckiego, natomiast poziom efektów i nakładów w obydwu państwach znacznie się różnił. Efektywność wykorzystania czynników produkcji wypadała na niekorzyść rolnictwa polskiego. |
Abstract | The aim of the paper was to assess the volume and changes in agricultural production, resources and outlays of production factors, as well as their efficiency in Poland and Germany in 2004-2012, i.e. after Poland’s accession to the EU. Among all the EU-15 countries, Germany is the closest neighbor of Poland and it is situated in comparable latitude. In addition, German agriculture has structure of production similar to the Polish one and trade with Germany is a large part of the Polish foreign trade. Therefore, it seems reasonable to know the extent and structure of the diversity appearing in this area between agriculture of Poland and Germany. On the basis of the conducted research it was proved that there were similarities in the agricultural production structure between Polish and German agriculture, and the level of effects and outlays in both countries was quite different. The efficiency of production factors is still unfavorable for Polish agriculture. |
Cytowanie | Kołodziejczak M. (2014) Efektywność wykorzystania czynników produkcji w rolnictwie polskim i niemieckim w latach 2004-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 70-79 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n2_s70.pdf |
|
|
151. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Juchniewicz M. Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej
Autor | Małgorzata Juchniewicz |
Tytuł | Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej |
Title | TRENDS IN INTERNATIONAL COMPETITIVENESS OF THE EU FOOD INDUSTRY |
Słowa kluczowe | konkurencyjność, przemysł spożywczy, eksport i import produktów przemysłu spożywczego, kraje Unii Europejskiej |
Key words | competitiveness, food industry, international export and import of food products,the countries of the European Union |
Abstrakt | . Celem opracowania jest określenie zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego krajów Unii Europejskiej. Ranking konkurencyjności opracowano na podstawie wskaźnika syntetycznego, który składał się z następujących wskaźników cząstkowych: udział w rynku eksportowym, wskaźnik ujawnionych przewag komparatywnych, wskaźnik pokrycia importu eksportem oraz indeks Grubela-Lloyda. Obliczono średni poziom wymienionych wskaźników w latach 2000-2003 i 2009-2011 oraz ich zmianę w przyjętych szeregach czasowych. Przeprowadzone badania wskazują na proces poprawy konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Europy Środkowo-Wschodniej, przy nieznacznym pogorszeniu konkurencyjności tej branży wśród niektórych małych krajów Europy Zachodniej. W rankingu konkurencyjności przemysłu spożywczego, niezależnie od przyjętego kryterium czasowego, dominują kraje takie jak: Holandia, Francja, Hiszpania, Dania i Niemcy. Polska, mimo poprawy wskaźnika syntetycznego w latach 2009-2011 w odniesieniu do wcześniejszego okresu, nie poprawiła pozycji (zajmowała odpowiednio 9. i 10. miejsce wśród krajów UE). |
Abstract | The aim of the study was to determine the changes in the international competitiveness of the EU food industry. Competitiveness ranking was based on synthetic indicator, which consisted of the following sub-indicators: participation in the export market, the index of revealed comparative advantage, export-import coverage ratio and the Grubel-Lloyd index. The average levels of these indicators and their changes was calculated for years 2000-2003 and 2009-2011. The study indicates the improvement of the competitiveness of the food industry in the countries of Central and Eastern Europe, with a slight deterioration in the competitiveness of the industry of some small countries in Western Europe. Ranking of the competitiveness of the food industry is dominated by countries like the Netherlands, France, Spain, Denmark and Germany. Poland has improved level of the synthetic indicator in 2009-2011 compared to earlier period of analysis, but has not improved its position (occupied respectively 9 and 10 place among EU countries). |
Cytowanie | Juchniewicz M. (2014) Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 31-40 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n1_s31.pdf |
|
|
152. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Dudek A. Koniunktura w polskim rolnictwie na tle sytuacji ogólnogospodarczej w latach 1996-2012
Autor | Aleksandra Dudek |
Tytuł | Koniunktura w polskim rolnictwie na tle sytuacji ogólnogospodarczej w latach 1996-2012 |
Title | THE SITUATION IN POLISH AGRICULTURE AGAINST THE GENERAL ECONOMIC SITUATION IN THE YEARS 1996-2012 |
Słowa kluczowe | sytuacja ogólnogospodarcza, wahania koniunktury, rolnictwo |
Key words | economic climate, fluctuations, agriculture |
Abstrakt | Opracowanie przedstawia ocenę zmian sytuacji w rolnictwie i w całej gospodarce w Polsce w latach 1996-2012. Na podstawie teorii cyklu wzrostu wyodrębniono fazy wzrostu i spadku koniunktury gospodarczej. Wybrane wskaźniki sytuacji ogólnogospodarczej zestawiono ze wskaźnikami koniunktury w polskim rolnictwie. Przeprowadzona analiza porównawcza była podstawą odpowiedzi na pytanie, czy wahania koniunktury w całej gospodarce i w rolnictwie są współzależne oraz czy przystąpienie Polski do Unii Europejskiej (UE) miało wpływ na zmianę charakteru tej zależności. Z przeprowadzonych badań wynika, że zaobserwowane w skali całej polskiej gospodarki ogólne tendencje zmian były zbliżone do tych występujących w sektorze rolnym, przy czym należy zaznaczyć, że sytuację ekonomiczno-finansową jednostek funkcjonujących w obrębie rolnictwa cechują znacznie większe wahania aniżeli sytuację podmiotów rynkowych ogółem. W latach 1996-2012 zmiany poziomu dochodów ludności, będące jednym z głównych kryteriów oceny stanu koniunktury ogólnogospodarczej, były znacznie bardziej stabilne w przypadku gospodarstw domowych pracowników niż rolników. Decydującą rolę w tym zakresie odegrała wysoka zmienność cen sprzedawanych produktów rolnych, współzależna m.in. z dynamiką PKB, oraz obrotów handlu zagranicznego. W badaniach zastosowano modelowanie ekonometryczne oraz analizę statystyczną, której podstawę stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego. |
Abstract | The paper presents the general economic background of the situation in Polish agriculture in the period 1996-2012. On the basis of the growth cycle theory there were separated phases of the economic growth and decline in Poland. Selected indicators of the general economic climate were compared with indicators of the situation in Polish agriculture. The carried out comparative analysis was a base for answers to the question: how the shaping of the economic situation and trends in agriculture are interdependent and how Polish accession to the European Union have an impact on the change in the nature of this relationship. The study shows that observed in the whole Polish economy overall trends are similar to those exposed in the agricultural sector, it being noted that the economic and financial situation of individuals functioning within agriculture are characterized by much higher volatility than the situation of market participants in general. In the entire period from 1996 to 2012, changes in the level of income of the population of our country, which is one of the main criteria for assessment of the general economic downturn, were much more stable in the case of workers’ households than farmers’. The decisive role in this regard has played high volatility of prices of sold agricultural products correlated with dynamics of GDP and foreign trade. In the study there were used econometric modeling and statistical analysis. The main source of the used data were the statistical yearbooks of the Republic of Poland of the Central Statistical Office |
Cytowanie | Dudek A. (2014) Koniunktura w polskim rolnictwie na tle sytuacji ogólnogospodarczej w latach 1996-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 7-19 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n2_s7.pdf |
|
|
153. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Juszczyk M. Rozwój GPW w Warszawie na tle giełd europejskich
Autor | Marta Juszczyk |
Tytuł | Rozwój GPW w Warszawie na tle giełd europejskich |
Title | Development of Warsaw Stock Exchange comparing to other European stock exchanges |
Słowa kluczowe | Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie; inwestorzy; pozycja konkurencyjna |
Key words | Warsaw Stock Exchange; investors; competitive position |
Abstrakt | W opracowaniu określono pozycję Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie na tle innych giełd europejskich. W analizie wykorzystano główne wskaźniki, świadczące o rozwoju rynków giełdowych. W latach 2008–2012 GPW wzmacniała swoją pozycję i silnie się rozwijała. Warszawska giełda jest obecnie największą giełdą instrumentów finansowych w Europie Środkowo-Wschodniej oraz jednym z najdynamiczniej rozwijających się rynków na całym kontynencie. Silna pozycja warszawskiego parkietu wynika z liczby notowanych na nim spółek, kapitalizacji, wielkości obrotu oraz pierwszych ofert publicznych (IPO). |
Abstract | The paper concentrates on the development of Warsaw Stock Exchange comparing to the situation in other European stock exchanges. In order to assess the growth of the stock exchange market key indicators of its maturity were used. In 2008-2012, the position of WSE were strengthened and development was dynamic. The Warsaw Stock Exchange is the largest stock exchange financial instruments in Central and Eastern Europe and one of the fastest growing markets on the continent. The strong position of the Warsaw Stock Exchange due to the number of listed companies, capitalization, trading volume and the number of initial public offerings (IPOs). |
Cytowanie | Juszczyk M. (2014) Rozwój GPW w Warszawie na tle giełd europejskich.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 63-77 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n2_s63.pdf |
|
|
154. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Grzejszczyk B., Juszczyk M. Ocena rentowności przedsiębiorstw przemysłowych w zależności od temp zmian kursów ich akcji
Autor | Beata Grzejszczyk, Marta Juszczyk |
Tytuł | Ocena rentowności przedsiębiorstw przemysłowych w zależności od temp zmian kursów ich akcji |
Title | Profitability of industrial companies depending on the rate of exchange of their prices |
Słowa kluczowe | GPW; rentowność majątku; rentowność kapitału; rentowność sprzedaży |
Key words | GPW; return on assets; return on equity; return on sale |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono ocenę rentowności przedsiębiorstw z wybranych branż produkcyjnych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie w zależności od tempa zmian kursów akcji. Do badań wybrano cztery sektory przemysłowe, tj. budowlany, elektromaszynowy, metalowy i spożywczy, do których łącznie zakwalifikowano 83 przedsiębiorstwa. Dane wykorzystane do obliczeń wskaźników finansowych pochodzą z kwartalnych sprawozdań finansowych przedsiębiorstw za lata 2009–2011. Analizie poddano obszar rentowności spółek, w tym wskaźnik rentowności majątku, wskaźnik rentowności kapitału własnego, jak również wskaźnik rentowności sprzedaży. |
Abstract | The article presents an evaluation of the profitability of the selected manufacturing industries at the Warsaw Stock Exchange, depending on the rate of exchange of their shares. Among the branches under consideration are building, machine-engineering, metal and food industries for which a total of 83 companies have been qualified. The data used for the calculation of financial ratios derived from the quarterly corporate financial statements for the years 2009–2011. The profitability ratios of companies including return on assets, return on equity and return on sales is analyzed. |
Cytowanie | Grzejszczyk B., Juszczyk M. (2014) Ocena rentowności przedsiębiorstw przemysłowych w zależności od temp zmian kursów ich akcji.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 5-17 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n4_s5.pdf |
|
|
155. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Żelazowska-Przewłoka A. Nakłady inwestycyjne w wybranych spółdzielniach mleczarskich w latach kryzysu gospodarczego 2007–2010
Autor | Anna Żelazowska-Przewłoka |
Tytuł | Nakłady inwestycyjne w wybranych spółdzielniach mleczarskich w latach kryzysu gospodarczego 2007–2010 |
Title | Investment in selected dairy cooperatives in the years 2007–2010 economic crisi |
Słowa kluczowe | decyzje inwestycyjne; spółdzielnia mleczarska; inwestycje krótko- i długoterminowe |
Key words | investments decisions; cooperative dairy; short- and long-term investments |
Abstrakt | Celem badań była analiza zmian wartości nakładów inwestycyjnych w wybranych spółdzielniach mleczarskich w województwie świętokrzyskim w latach kryzysu gospodarczego 2007–2010. Przedstawiono wskaźnik udziału inwestycji w ogólnej wartości aktywów trwałych, dynamikę nakładów inwestycyjnych, jak też wartość inwestycji długoterminowych i krótkoterminowych w pięciu przedsiębiorstwach mleczarskich: OSM Włoszczowa, OSM Końskie, OSM Bidziny, OSM Opatów oraz OSM Szczekociny. Dane uzyskano ze sprawozdań finansowych zawartych w Monitorze Spółdzielczym – B z lat 2007–2010. Stwierdzono, że w analizowanych przedsiębiorstwach najmniej korzystny dla działań inwestycyjnych okazał się początek kryzysu gospodarczego, czyli 2008 rok, sytuacja uległa poprawie w latach 2009–2010, wówczas zaobserwowano wzrost wartości nakładów inwestycyjnych. |
Abstract | The purpose of the research was to analyze the changes in the value of investment outlays in selected dairy cooperatives in the Świętokrzyskie Voivodeship, in the years of economic crisis, 2007–2010. The research shows the participation rate of investment in the total value of the assets, the dynamics of investment, as well as the value of long-term investments and short-term in five dairy companies: OSM Włoszczowa, OSM Końskie, OSM Bidziny, OSM Opatów oraz OSM Szczekociny. The data is obtained from the financial reports contained on the monitor Co-operatives-B from the years 2007–2010. It was found that in the analyzed enterprises at least favorable for investment operations turned out to be the beginning of the economic crisis, that is, in 2008, the situation has improved in the years 2009–2010, the observed increase in the value of investment. |
Cytowanie | Żelazowska-Przewłoka A. (2014) Nakłady inwestycyjne w wybranych spółdzielniach mleczarskich w latach kryzysu gospodarczego 2007–2010.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 105-113 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n2_s105.pdf |
|
|
156. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2014 |
|
Dziekański P. Koncepcja wskaźnika syntetycznego oceny poziomu rozwoju gmin wiejskich województwa świętokrzyskiego w warunkach globalizacji
Autor | Paweł Dziekański |
Tytuł | Koncepcja wskaźnika syntetycznego oceny poziomu rozwoju gmin wiejskich województwa świętokrzyskiego w warunkach globalizacji |
Title | The Concept of Synthetic Index Assessing the Level of Development of Rural Communities Świętokrzyskie Voivodship in the Context of Globalization |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Dziekański P. (2014) Koncepcja wskaźnika syntetycznego oceny poziomu rozwoju gmin wiejskich województwa świętokrzyskiego w warunkach globalizacji.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 14(29), z. 3: 61-70 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2014_T14(29)_n3_s61.pdf |
|
|
157. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2014 |
|
Bak-Filipek E. Przemiany na rynku mięsa w Polsce
Autor | Ewa Bak-Filipek |
Tytuł | Przemiany na rynku mięsa w Polsce |
Title | CHANGES IN THE MEAT MARKET IN POLAND |
Słowa kluczowe | funkcjonowanie, uwarunkowania, rynek wołowiny, rynek mięsa |
Key words | functioning, conditions, beef market, meat market |
Abstrakt | W niniejszym opracowaniu omówiono uwarunkowania rynku mięsa w Polsce oraz ukazano na tle rynku mięsa funkcjonowanie rynku wołowiny. Rynek wołowiny w ostatnich latach staje się powoli rynkiem zmarginalizowanym na rynku wewnętrznym m.in. ze względu na malejące znaczenie spożycia wołowiny w całym bilansie mięsa w Polsce. Coraz większe znaczenie odgrywa rynek drobiu, zarówno po stronie podaży, jak i popytu. W opracowaniu zwrócono także uwagę na fakt, że rynki rolne, w tym zwłaszcza rynek mięsa, są podatne na wahania koniunkturalne na rynku krajowym i rynkach międzynarodowych. Dlatego istotną rolę odgrywa polityka państwa wobec poszczególnych rynków. Na rynku mięsa zarówno czerwonego, jak i drobiowego, państwo polskie poprzez Agencję Rynku Rolnego podejmuje działania interwencyjne, które maja za zadanie wspieranie tego rynku i stabilizacje sytuacji na tym rynku. Materiałem źródłowym do badań były dane GUS opublikowane w różnorodnych opracowaniach statystycznych, w tym w rocznikach branżowych rolnictwa oraz Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego opublikowane w formie raportów rynkowych (rynek mięsa i rynek drobiu). Zastosowano wskaźniki dynamiki oraz średnie statystyczne, a także elementy analizy opisowej danych. |
Abstract | This paper discusses the determinants of the meat market in Poland and shown on the background of the meat market functioning of the beef market. Beef market in recent years, the market is slowly becoming marginalized in the internal market, inter alia, because of the decreasing importance of beef consumption in the entire balance of the meat in Poland. Increasingly important to the poultry market, on both the supply and demand. The study also highlights the fact that agricultural markets, especially the meat market, are susceptible to fluctuations in the domestic and international markets. Therefore, the important role played by government policy to individual markets. On the market for both red meat and poultry, the Polish state by the Agricultural Market Agency takes action intervention Their goal is to support the market and the stabilization of the situation on the market. The source material for the study were published CSO data in a variety of statistical studies, including in the annals of the industry of agriculture and the Institute of Agricultural and Food Economics - National Research Institute published in the form of reports market (the market of meat and poultry market). Used momentum indicators and statistical averages, as well as a descriptive analysis of the data elements. |
Cytowanie | Bak-Filipek E. (2014) Przemiany na rynku mięsa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 7-16 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2014_n61_s7.pdf |
|
|
158. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2013 |
|
Chodera B., Siudek T., Snarski P. Konkurencyjność banków komercyjnych i spółdzielczych w Polsce
Autor | Beata Chodera, Tomasz Siudek, Paweł Snarski |
Tytuł | Konkurencyjność banków komercyjnych i spółdzielczych w Polsce |
Title | COMPETITIVENESS OF COMMERCIAL AND COOPERATIVE BANKS IN POLAND |
Słowa kluczowe | konkurencyjność, konkurencja, determinanty konkurencyjności, banki |
Key words | competitiveness, competition, competitiveness determinants, banks |
Abstrakt | Celem pracy jest określenie poziomu konkurencyjności wybranych banków komercyjnych i spółdzielczych w Polsce za pomocą syntetycznego wskaźnika. Z uzyskanych danych wynika, że najbardziej konkurencyjnymi bankami w Polsce były banki komercyjne, a najmniej banki spółdzielcze. W rankingu badanych banków najwyższy poziom konkurencyjności wykazywał Alior Bank S.A., a najniższy Bank Spółdzielczy w Sokołowie Podlaskim. |
Abstract | The objective of this work is to determine the level of competitiveness of selected commercial banks and cooperative banks in Poland by using synthetic index. The obtained data show that the most competitive banks in Poland are commercial banks, and the least competitive are cooperative banks. In the ranking of the surveyed banks the highest level of competitiveness had Alior Bank S.A. and the lowest level had Cooperative Bank in Sokolow Podlaski. |
Cytowanie | Chodera B., Siudek T., Snarski P. (2013) Konkurencyjność banków komercyjnych i spółdzielczych w Polsce .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 2: 25-36 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2013_n2_s25.pdf |
|
|
159. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2013 |
|
Florkowski W., Klepacka A., Revoredo-Giha C., Sobczyński T. Analiza subregionalnych różnic efektywności kosztów w polskich gospodarstwach mlecznych na podstawie danych FADN
Autor | Wojciech Florkowski, Anna Klepacka, Cesar Revoredo-Giha, Tadeusz Sobczyński |
Tytuł | Analiza subregionalnych różnic efektywności kosztów w polskich gospodarstwach mlecznych na podstawie danych FADN |
Title | THE ANALYSIS OF SUBREGIONAL DIFFERENCES IN COST EFFICIENCY OF POLISH DAIRY FARMS USING THE FADN DATABASE |
Słowa kluczowe | dane FADN, regiony FADN, podregiony FADN, graniczna funkcja kosztów efekty stałe, nieefektywność, wskaźnik efektywności kosztów |
Key words | FADN data, FADN regions, FADN subregions, cost frontier function, fixed effects, inefficiency, cost efficiency index |
Abstrakt | Efektywność kosztów w subsektorze mlecznym analizowano na podstawie danych z dwóch regionów FADN i czterech podregionów w Polsce w okresie 2004/2005-2007/2008. Indeksy efektywności kosztów wyliczono dla każdego gospodarstwa z dwóch regionów FADN i podzielanych z nich dwóch subregionów. Analiza na poziomie regionów i subregionów wskazała na duże różnice we względnej efektywności kosztów gospodarstw mlecznych w każdym obszarze. Analiza subregionalna wskazała, że pod względem najwydajniejszego gospodarstwa w danym obszarze, subregion podlaskie-łódzkie miał większy udział wysoko wydajnych gospodarstw niż subregion wielkopolskie-kujawsko-pomorskie. Ogólnie, na każdym obszarze znajduje się duża liczba gospodarstw, które mogłyby poprawić efektywność kosztową. Ze względu na położenie przetwórców mleka, gospodarstwa mleczne mają względną przewagę w dwóch wymienionych subregionach i w regionie Pomorskie-Mazury, natomiast subregion mazowieckie-lubelskie ma łatwy dostęp do największego rynku reprezentowanego przez Warszawę i okolice. Przemysł mleczarski może tworzyć miejsca pracy w podregionanch wiodących w produkcji mleka, szczególnie jeśli weliminowanie kwot produkcji mleka w 2014 r. spowoduje wzrost popytu na mleko i produkty mleczne w krajach sąsiednich i doprowadzi do wzrostu produkcji mleka. |
Abstract | The cost efficiency of the dairy subsector has been analyzed using data for two FADN regions and four subregions in Poland for the period 2004/05-2007/08. The cost efficiency indexes have been calculated for each farm from two FADN regions and two other FADN regions after each was further subdivided into two subregions. Both regional and subregional analyses revealed large differences in relative cost efficiency of dairy farms in each area. In particular, the subregional analysis suggests that Podlaskie and Łódzkie subregion seem to have a relatively larger number of very efficient dairy farms followed by the Wielkopolskie and Kujawsko-Pomorskie subregion. Overall, however, every region seems to have a large number of farms, which could improve their cost efficiency. Given the location of dairy processors, dairy farms in the two mentioned subregions and the region of Pomorskie and Mazury have a relative advantage, while the subregion Mazowieckie and Lubelskie has an easy access to the largest market represented by Warsaw and surroundings. The dairy industry may generate some jobs in subregions leading in milk production, especially if the elimination of milk quota in 2014 will increase demand for milk and dairy products in neighboring countries leading to expansion of milk production. |
Cytowanie | Florkowski W., Klepacka A., Revoredo-Giha C., Sobczyński T. (2013) Analiza subregionalnych różnic efektywności kosztów w polskich gospodarstwach mlecznych na podstawie danych FADN.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 103-113 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2013_n4_s103.pdf |
|
|
160. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2013 |
|
Grzegorzewska E. Tendencje zmian płynności finansowej przedsiębiorstw rolnych w Polsce w kontekście kryzysu gospodarczego
Autor | Emilia Grzegorzewska |
Tytuł | Tendencje zmian płynności finansowej przedsiębiorstw rolnych w Polsce w kontekście kryzysu gospodarczego |
Title | FINANCIAL LIQUIDITY TRENDS IN AGRICULTURAL ENTERPRISES IN POLAND IN THE CONTEXT OF THE ECONOMIC CRISIS |
Słowa kluczowe | płynność finansowa, przedsiębiorstwa rolne, kryzys gospodarczy |
Key words | financial liquidity, agricultural enterprises, economic crisis |
Abstrakt | Negatywne konsekwencje kryzysu gospodarczego, który rozpoczął się w Stanach Zjednoczonych w 2007 r., odczuły gospodarki wszystkich krajów. Sytuacja gospodarcza na rynkach światowych znalazła również odzwierciedlenie w kondycji finansowej polskich przedsiębiorstw. W niniejszym opracowaniu przedstawiono tendencje zmian w obszarze płynności finansowej wybranej grupy 559 przedsiębiorstw rolnych. Zaprezentowano średnie wartości wskaźników płynności z uwzględnieniem wielkości zatrudnienia w poszczególnych grupach firm rolnych. |
Abstract | The negative consequences of the economic crisis that began in the United States in 2007 affected the economies of all countries. The economic situation in the world markets was also reflected in the financial condition of Polish enterprises. This paper presents the trend of changes in the financial liquidity of a select group of 559 agricultural enterprises. There are also presented average values of liquidity, taking into account the number of employees in each group of agricultural companies. |
Cytowanie | Grzegorzewska E. (2013) Tendencje zmian płynności finansowej przedsiębiorstw rolnych w Polsce w kontekście kryzysu gospodarczego .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 70-77 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2013_n1_s70.pdf |
|
|