Wyniki wyszukiwania

Autor	Mirosław Wasilewski, Piotr Zabadała
Tytuł	Kształtowanie struktury majątkowo-kapitałowej w opiniach zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi
Title	The assets and capital structure relations in opinion of management of agricultural companies
Słowa kluczowe	relacje majątkowo-kapitałowe; relacje aktywów obrotowych do trwałych; relacje kapitału stałego do wybranych składników majątkowych
Key words	the relationship of assets and equity; the relationship of current assets and fixed assets; relation of fixed capital to assets
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono opinię zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi z zakresu analizy relacji aktywów obrotowych do aktywów trwałych. Określono także opinie na temat analizy składników majątkowych i źró- deł ich finansowania oraz preferencyjnego wykorzystania kredytów w finansowaniu majątku. Kształtowanie się relacji aktywów obrotowych do trwałych analizowało średnio 57,6% zarządzających, a głównym motywem ich przeprowadzania był wpływ na płynność finansową przedsiębiorstw. Zarządzający analizują relacje kapitału stałego do wybranych składników majątkowych ze względu na bezpieczeństwo w funkcjonowaniu w dłuższym czasie. Zarządzający zwracają szczególną uwagę na przeprowadzanie analiz między poszczególnymi składnikami majątku, a źródłami ich finansowania. W tym zakresie przedsiębiorcy opowiedzieli się za tym, aby majątek trwały był finansowany kapitałem własnym oraz zobowią- zaniami długoterminowymi. Przedsiębiorcy stwierdzili, iż preferencyjny kredyt długoterminowy zaciągają do finansowania majątku trwałego ze względu na to, iż jest najtańszym źródłem finansowania. Zarządzający kredyt krótkoterminowy przeznaczają głównie na zakup materiałów do produkcji, jednak zdecydowanie wolą finansować majątek obrotowy kapitałem własnym.
Abstract	The paper presents the opinion of management of agricultural enterprises in the field of analysis of current assets to fixed assets relationship. Conducted research also analyzed the managers opinion concerning assets components and sources of their funding and preferential use of loans. The relationship of current assets to fixed were analyzed on average by 57.6% of managers, and the main motive for their perform was the impact on the financial liquidity of companies. Managers analyze the relationship of constant capital to certain components of assets on account of the long-term operating performance security. Managers pay special attention to analyzes relation between chosen assets and the sources of their funding. In this respect, entrepreneurs opted for financing fixed assets by equity and foreign long-term liabilities. Entrepreneurs have found that the preferential long-term credit cover the fixed assets financing due to the fact that it is the cheapest source of financing. Managers spend mainly the short-term credit to purchase materials for production, however they prefer to finance current assets by equity capital.
Cytowanie	Wasilewski M., Zabadała P. (2015) Kształtowanie struktury majątkowo-kapitałowej w opiniach zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 103-118
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s103.pdf

Autor	Victor Adamenko, Olena Oliynyk, Mirosław Wasilewski
Tytuł	Modele finansowania kapitałem własnym i obcym przedsiębiorstw rolniczych na Ukrainie: wyzwania i perspektywy
Title	Equity and debt financing models of agricultural enterprises in Ukraine: challenges and perspectives
Słowa kluczowe	modele finansowania obcego; modele finansowania kapitałem własnym; podejście operacyjne; decyzje finansowe; model regresji; krzywa Lorenza; Ukraina
Key words	debt financing model; equity financing model; operational approach; financial decision making at the enterprise; regression model; Lorenz curve; Ukraine
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono modele finansowania bazujące na zadłużeniu i kapitale własnym w podejściu operacyjnym. Korzystanie z finansowania obcego i własnego oparto na modelach skonstruowanych dla dużych i średnich przedsiębiorstw rolniczych prowadzących działalność na Ukrainie. Na podstawie przeprowadzonych badań zaobserwowano znaczący wzrost roli finansowania kapitałem obcym kosztem zmniejszenia roli samofinansowania w rolnictwie. Podstawowe wzory rozwoju ukraińskich przedsiębiorstw rolniczych w aspekcie finansowania obcego i własnego zilustrowane za pomocą modeli regresji.
Abstract	The essence of debt and equity financing models from a position of operational approach is defined. The use of debt and equity financing models by large and medium agricultural enterprises of Ukraine is analyzed. Significant growth of the role of debt financing model in terms of worsening self-financing of agriculture is revealed. The basic patterns of development of debt and equity financing models of Ukrainian agricultural enterprises are illustrated by using regression models.
Cytowanie	Adamenko V., Oliynyk O., Wasilewski M. (2015) Modele finansowania kapitałem własnym i obcym przedsiębiorstw rolniczych na Ukrainie: wyzwania i perspektywy.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 93-106
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n3_s93.pdf

Autor	Tomasz Siudek, Mariana Vashchyk
Tytuł	Rozwój społeczny obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej w latach 2000-2012
Title	SOCIAL DEVELOPMENT OF RURAL AREAS IN THE EUROPEAN UNION MEMBER STATES IN 2000-2012
Słowa kluczowe	rozwój społeczny, analiza czynnikowa, Unia Europejska, obszary wiejskie
Key words	social development, factor analysis, European Union, rural area
Abstrakt	Celem badania jest analiza wybranych wskaźników wymiaru społecznego pod kątem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich w państwach UE w latach 2000-2012 i określenie ich głównych tendencji. W celu opisania tendencji i zmian zachodzących na obszarach wiejskich była przeprowadzona analiza czynnikowa. Do określenia wskaźnika syntetycznego (WS) rozwoju społecznego obszarów wiejskich w państwach członkowskich UE zostały wykorzystane trzy główne czynniki. Stwierdzono, że wiodącymi krajami UE pod względem rozwoju społecznego są: Luksemburg, Dania, Holandia, Belgia i Szwecja, a najsłabiej rozwinięte są kraje przyjęte do UE w trakcie dwóch ostatnich etapów jej rozszerzenia, czyli Chorwacja, Łotwa, Litwa, Polska i Rumunia. Główne przyczyny takiego zróżnicowania to problemy związane z jakością życia na wsi, m.in.: ubóstwo na terenach wiejskich, niskie dochody, uzależnienie od rolnictwa, depopulacja na wsi, słaba infrastruktura.
Abstract	The purpose of research is to analyze selected social indicators of rural sustainable development in the EU Member States in 2000-2012, and to determine their main tendencies. To describe those tendencies and changes that took place in rural areas, the factor analysis has been implemented. Three main factors have been worked out to determine the synthetic index (SI) of social development of rural areas of the EU Member States. It enabled the authors to affirm that the leading EU countries in terms of social development are Luxemburg, Denmark, the Netherlands, Belgium and Sweden, those among the least developed are the countries, which joined the EU after two last waves of its enlargement, namely Croatia, Latvia, Lithuania, Poland and Romania. The main reasons for such a differentiation are the quality of rural life related problems: rural poverty due to low incomes, great dependence on agriculture, depopulation, poor infrastructure etc.
Cytowanie	Siudek T., Vashchyk M. (2015) Rozwój społeczny obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej w latach 2000-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s7.pdf

Autor	Katarzyna Drabarczyk, Tomasz Siudek
Tytuł	Efektywność działania wybranych banków spółdzielczych (na przykładzie województwa mazowieckiego)
Title	The efficiency of selected cooperative banks (for example of Masovian Voivodeship)
Słowa kluczowe	banki spółdzielcze, efektywność, determinanty efektywności
Key words	cooperative banks, efficiency, efficiency determinants
Abstrakt	Celem pracy było określenie poziomu efektywności wybranych banków spółdzielczych z województwa mazowieckiego. Efektywność wyrażono wskaźnikami ROA i ROE. Badania przeprowadzono na 30 bankach spółdzielczych wybranych losowo. Z uzyskanych danych wynika, że wskaźnik ROA w badanych BS-ach w latach 2009–2010 był wyższy niż w sektorze banków komercyjnych i w sektorze banków spółdzielczych, a w latach 2011–2012 sytuacja była odwrotna. Z kolei wskaźnik ROE we wszystkich analizowanych latach w badanych bankach spółdzielczych był wyższy niż w sektorze banków komercyjnych i w sektorze banków spółdzielczych. Wielkość aktywów ogółem i kapitałów własnych banków spółdzielczych nie miała statystycznie istotnego wpływu na poziom ich efektywności ROA i ROE, co świadczy, że hipotezę pierwszą odrzucamy. Rodzaj zrzeszenia banków spółdzielczych nie wpływał statystycznie istotnie na poziom ich efektywności ROA i ROE, co oznacza, że hipotezę drugą odrzucamy.
Abstract	The aim of this work was to determine the level of efficiency of selected cooperative banks from Masovian region. The efficiency was expressed by ROA and ROE indicators. The research was carried out in 30 randomly selected cooperative banks. The data show that the ROA ratio in surveyed cooperative banks in 2009-2010 was higher than in the commercial banking sector and cooperative banking sector, and in the years 2011–2012 the situation was the opposite. At the same time, ROE ratio for all analyzed years in surveyed cooperative banks was higher than in the commercial banking sector and cooperative banking sector. The size of total assets and equity of cooperative banks had no statistically significant effect on the level of their efficiency ROA and ROE, which means that we reject the first hypothesis. Type of association of cooperative banks did not influence statistically significantly on the level of their efficiency ROA and ROE, which means that we reject the second hypothesis.
Cytowanie	Drabarczyk K., Siudek T. (2015) Efektywność działania wybranych banków spółdzielczych (na przykładzie województwa mazowieckiego).Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n110_s53.pdf

Autor	Małgorzata Raczkowska
Tytuł	Nierówności dochodowe w Polsce w relacji miasto–wieś
Title	Income discrepancies in Poland in urban-rural relations
Słowa kluczowe	dochód, nierówności dochodowe, współczynnik Giniego
Key words	income, income inequality, Gini coefficient
Abstrakt	W opracowaniu podjęto rozważania na temat nierówności dochodowych występujących w Polsce w układzie miast–wieś w latach 2005–2013. Postawiono ogólną hipotezę badawczą mówiącą, iż nierówności dochodowe na obszarach wiejskich w Polsce zwiększają się i nie różnią się swoim charakterem od nierówności występujących w miastach. Przeprowadzone wyniki badań potwierdziły zwiększanie się nierówności dochodowych na terenach wiejskich oraz ich zmniejszanie w miastach. Na terenach wiejskich spośród miar najwyżej skorelowana ze wskaźnikiem Giniego była stopa bezrobocia – współczynnik korelacji liniowej Pearsona r = –0,82. W wyniku przeprowadzonej analizy nie można zdecydowanie stwierdzić, że obniżanie stopy bezrobocia sprzyja zwiększaniu nierówności dochodów. Trudno bowiem powiedzieć, czy to bezrobocie jest efektem nierówności, czy nierówność bezrobocia. Zależność między współczynnikiem aktywności zawodowej na wsi a współczynnikiem Giniego była również ujemna i pokazywała silną zależność między zmiennymi – współczynnik korelacji Pearsona na poziomie –0,70.
Abstract	The work considers income discrepancies occurring in Poland in urban-rural configuration in 2005–2013. The general hypothesis had been stated that income discrepancies in rural areas do not increase and are not different in their nature from those occurring in urban areas. The results of the research conducted confirmed the increase of the income discrepancies in rural areas and their decrease in cities. In rural areas, the measure most correlated with Gini index was the unemployment rate – Pearson’s correlation coefficient r (–0,82). On the basis of the research conducted it is impossible to state firmly that the decrease of unemployment rate fosters the increase of income discrepancies. It is difficult to determine whether unemployment is the effect of discrepancies or discrepancies are the effect of unemployment. The correlation between the labour force participation rate and Gini index was also negative and showed the strong correlation between the variables – Pearson’s correlation coefficient: (–0,70).
Cytowanie	Raczkowska M. (2015) Nierówności dochodowe w Polsce w relacji miasto–wieś.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 111-124
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s111.pdf

Autor	Wojciech Ziętara
Tytuł	Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym
Title	SOCIAL OR ECONOMIC NATURE OF THE AGRICULTURAL REFORMS IN POLAND DURING THE INTER- AND POST-WAR
Słowa kluczowe	gospodarstwo, reforma rolna, struktura agrarna
Key words	farm, agricultural system reform, farm structure
Abstrakt	W opracowaniu omówiono przesłanki, podstawy prawne i zakres reform rolnych przeprowadzonych w Polsce w okresie międzywojennym i po drugiej wojnie światowej. Głównymi celami reform w pierwszym okresie było rozwiązanie problemów społecznych na wsi przez poprawę struktury obszarowej gospodarstw, dzięki zwiększeniu liczby i udziału gospodarstw rodzinnych kosztem gospodarstw wielkoobszarowych. W okresie powojennym przeprowadzono reformy, przyjmując przesłanki ideologiczne. W latach 1919-1938 łącznie rozparcelowano 2654,8 tys. ha gruntów i utworzono 1051 tys. nowych gospodarstw. W latach 1944-1950 zakres reform był większy. W tym czasie rozparcelowano 6070,1 tys. ha gruntów. W okresie międzywojennym przejmowanie ziemi od właścicieli na cele reformy odbywało się z wypłatą odszkodowań, natomiast w okresie po 1944 r. bez odszkodowania. Skutki reform, zwłaszcza w okresie powojennym, okazały się krótkookresowe. Przeprowadzone reformy rolne nie rozwiązały społecznych problemów wsi.
Abstract	In the article there was presented some premises, legal basis and scope of the agricultural reforms in Poland between World Wars and after II World War. The main purpose of the agricultural reform was improvement of agricultural area structure, by incensement of share of individual family farms at the cost of the large agricultural farms. During the period 1919-1938 there have been allocated 2 654 800 ha of land. In result of that reform 1 051 000 of new farms was established. In the period 1944-1950 the range of reform was even greater. There were allocated 6070 thousands ha of agricultural land, mainly to the new established farms (92%). Taking over of the agricultural land for the reform purposes, between the World Wars, was made with compensation to the owners but after 1944 the compensation was abolished. Results of the reforms, especially in the post-war period occurred short-lived. In effect those agricultural reforms haven’t solved the problems of the rural areas.
Cytowanie	Ziętara W. (2015) Społeczny czy ekonomiczny charakter reform rolnych w Polsce w okresie między- i powojennym.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 31-45
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s31.pdf

Autor	Maria Parlińska
Tytuł	Ekonomika informacji na tle rozwoju społeczeństwa globalnego
Title	Economics of Information on the Background of the Global Society Development
Słowa kluczowe	ekonomika informacji, asymetria informacji, międzynarodowe stosunki gospodarcze, ryzyko działań ekonomicznych
Key words	economics of information, asymmetric information, international economic relations, the risk of economic activities
Abstrakt	Wzrost znaczenia informacji w gospodarce powoduje zdecydowane zmiany w strukturach rynkowych. Do końca pierwszej połowy XX wieku większość teorii ekonomicznych zakładała pełną informację , dopiero w latach 70-tych ubiegłego wieku, gdy pojawiły się prace Joseph’a E. Stiglitz’a oraz Geogre’a A. Akerlofa, dotyczące asymetrii informacji zwrócono uwagę na znaczenie informacji w decyzjach ekonomicznych. Ogólny poziom aktywności gospodarczej, konsumpcji oraz inwestycji wynika z decyzji wielu jednostek gospodarczych. Celem przedstawianego artykułu jest próba oceny znaczenia informacji w XXI wieku na tle rozwoju społeczeństwa globalnego. Przeprowadzona analiza ma charakter polemicznej dyskusji.
Abstract	The growing importance of information in the economy causes drastic changes in market structures. By the end of the first half of the 20th Century, most economic theories assumed full information. It was only in the 1970s that work by Stiglitz and Akerlof on asymmetric information highlighted the importance of information in economic decisions. The overall level of economic activity, consumption and investment stems from the decision of many entities. The object of the present article is an attempt to assess the importance of information in the 21st Century on the background of the global society development. The analysis is a polemical discussion.
Cytowanie	Parlińska M. (2015) Ekonomika informacji na tle rozwoju społeczeństwa globalnego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 1: 77-83
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2015_T15(30)_n1_s77.pdf

Autor	Piotr Adamczyk
Tytuł	Wewnątrzregionalne zróżnicowanie płac w Polsce
Title	Intraregional diversity of wages in Poland
Słowa kluczowe	płaca, zróżnicowanie, region, konwergencja
Key words	wage, diversity, region, convergence
Abstrakt	W artykule omówiono wybrane teoretyczne aspekty występowania nierówności płacowych w wymiarze przestrzennym oraz wyniki analizy porównawczej stopnia zróżnicowania płac w poszczególnych województwach. Badanie przeprowadzono na poziomie powiatów (NUTS-4). Zakres czasowy pracy obejmuje lata 2004–2014. Stwierdzono, że w 7 województwach centralnej i zachodniej Polski nastąpił spadek wewnątrzregionalnego zróżnicowania płac. We wschodniej części kraju podobny proces nie występował.
Abstract	The paper discusses some theoretical aspects of the spatial inequality of wages and presents a comparative analysis of intraregional diversity of wages in Polish regions. The study regards the districts at NUTS-4 level for the years 2004–2014. It was stated that in 7 regions of central and western Poland a decrease of intraregional diversity of wages took place. In the eastern part of Poland such process did not appear.
Cytowanie	Adamczyk P. (2015) Wewnątrzregionalne zróżnicowanie płac w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 5-14
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s5.pdf

Autor	Justyna Franc-Dąbrowska, Katarzyna Karbowiak, Małgorzata Porada-Rochoń
Tytuł	Narzędzia identyfikacji niewypłacalności przedsiębiorstw sektora prywatnego
Title	TOOLS IDENTIFICATION OF DEFAULT PRIVATE SECTOR COMPANIES
Słowa kluczowe	niewypłacalność przedsiębiorstw, bezpieczeństwo finansowe, sektor prywatny, sektor rolny
Key words	insolvency of enterprises, financial security, the private sector, the agricultural sector
Abstrakt	Celem badania było zdiagnozowanie i ocena, czy niewypłacalność przedsiębiorstw sektora prywatnego (ze szczególnym uwzględnieniem sektora małych i średnich przedsiębiorstw oraz sektora rolnego) można oceniać z wykorzystaniem poziomu przychodów ze sprzedaży. W analizach panelowych małych i średnich przedsiębiorstw uwzględniono dane z lat 2007- 2011 dla 451 przedsiębiorstw (łącznie 2255 obserwacji), a po przekształceniach 408 jednostek (łącznie 1942 obserwacje). Do uzupełnienia analizy wykorzystano badania przeprowadzone z użyciem kwestionariusza ankiety w 2014 r. Stwierdzono, że identyfikacja niewypłacalności jest postępowaniem wieloaspektowym, wymagającym postrzegania problemów finansowych przedsiębiorstwa m.in. z punktu widzenia cash flow, zapewnienia bezpieczeństwa finansowego czy kontroli czynników powiązanych z poziomem przychodów ze sprzedaży.
Abstract	The aim of the study was to identify if the insolvency of private sector companies (particularly small and medium-sized enterprises and the agricultural sector) may be assessed by the level of sales. The panel analyses of small and medium size enterprises took into account data from the years 2007-2011 for 451 companies (a total of 2,255 observations), and the transformation of 408 units (a total of 1,942 observations). The research was supplemented with a questionnaire in 2014. It was found that the identification of insolvency is a multi-faceted procedure that requires perceiving the company’s financial problems from the standpoint of cash flow, ensuring financial security and controlling factors associated with the level of sales revenues.
Cytowanie	Franc-Dąbrowska J., Karbowiak K., Porada-Rochoń M. (2015) Narzędzia identyfikacji niewypłacalności przedsiębiorstw sektora prywatnego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 18-25
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s18.pdf

Autor	Piotr Bórawski
Tytuł	Tendencje w handlu zagranicznym polskiego sektora mleczarskiego
Title	Tendencies in International Trade of the Polish Dairy Sector
Słowa kluczowe	mleko, produkty mleczne, eksport, import, saldo
Key words	milk, milk product, imports, exports, balance
Abstrakt	W pracy analizie poddano handel zagraniczny mlekiem i produktami mleczarskimi. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej miało korzystny wpływ na handel mlekiem i artykułami mleczarskimi z powodu otwarcia rynków oraz eliminacji barier w handlu zagranicznym miedzy krajami członkowskimi. Wartość eksportu serów i twarogów wzrosła od 27,2 mln EUR w 2005 roku do 691,8 mln EUR w roku 2013. Podobne tendencje wzrostowe zaobserwowano w przypadku mleka i serwatki w proszku, mleka płynnego i śmietany, jogurtu i napojów mlecznych, masła i tłuszczów mlecznych oraz lodów. Wskazano główne kraje, do których Polska eksportuje mleko i przetwory mleczne oraz importerów. W analizie danych posłużono się metodami opisowymi i graficznymi. Materiał źródłowy stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego, Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB w Warszawie oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W celu analizy czynników kształtujących saldo bilansu handlowego artykułami mleczarskimi posłużono się modelem regresji wielorakiej. Za zmienne objaśniające przyjęto: X1 (kurs euro), X2 (ceny płacone rolnikom za mleko w Polsce), X3 (ceny płacone rolnikom za mleko w UE), X4 (indeks światowych cen żywności FAO-produkty mleczarskie) oraz X5 (produkcja sprzedana przemysłu spożywczego). Natomiast zmienne objaśniane tworzyły kolejno salda obrotów handlowych: Y1 (saldo handlu zagranicznego artykułów mleczarskich), Y2 (saldo handlu zagranicznego serów i twarogów), Y3 (saldo handlu zagranicznego mleka i serwatki w proszku), Y4 (saldo handlu zagranicznego mleka płynnego i śmietany) oraz Y5 (saldo handlu zagranicznego jogurtami i napojami mlecznymi). Przeprowadzona analiza statystyczna wykazała, że do grupy czynników kształtujących saldo eksportu artykułami mleczarskimi zaliczyć należy kurs euro oraz ceny płacone rolnikom za mleko w UE.
Abstract	The international trade of milk and dairy products was analyzed in the paper. Polish accession to the European Union had a positive impact on trade of milk and dairy products due to the opening of markets and the elimination of barriers to foreign trade between Member States. The value of exports of cheese and curd increased from 27.2 million in 2005 to 691.8 million in 2013. Similar growth trends were observed in the case of milk and whey powder, liquid milk and cream, yogurt and milk drinks, butter and milk fats and ice cream. The countries where we export milk and dairy products were pointed out, as were the importers. Descriptive and graphical methods were used in the data analysis. The source material was data from the Central Statistical Office, the Institute of Agricultural Economics and Food Economy-PIB in Warsaw and the Ministry of Agriculture and Rural Development. In order to analyze the factors influencing the balance of trade in dairy products the author used a multiple regression model. The following explanatory variables were adopted X1 (euro exchange rate), X2 (prices paid to farmers for milk in Poland), X3 (prices paid to farmers for milk in the EU), X4 (FAO food price index-dairy) and X5 (sold production of the food industry). The response variables which sequentially formed trade balance were: Y1 (balance of foreign trade of dairy products), Y2 (foreign trade balance of cheese and curd), Y3 (foreign trade balance of milk and whey powder), Y4 (foreign trade balance of liquid milk and cream) and Y5 (foreign trade of yogurt and milk drinks). Statistical analysis showed that the factors influencing the balance of export of dairy products should include: X1 (euro exchange rate) and X3 (prices paid to farmers for milk in the EU).
Cytowanie	Bórawski P. (2015) Tendencje w handlu zagranicznym polskiego sektora mleczarskiego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 1: 7-20
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2015_T15(30)_n1_s7.pdf

Autor	Iwona Kowalska
Tytuł	Edukacja na rzecz rozwoju regionu – ocena założeń wieloletnich ram finansowych 2014–2020 w RPO województwa mazowieckiego
Title	Education for Regional Development – assessment of multiannual financial framework in Regional Operational Programme for Mazowieckie Voivodeship 2014–2020
Słowa kluczowe	finanse, edukacja, region, UE, ramy finansowe 2014–2020
Key words	finance, education, region, EU, financial framework 2014–2020
Abstrakt	Głównym celem Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2014–2020 (RPO WM) jest inteligentny, zrównoważony rozwój zwiększający spójność społeczną i terytorialną przy wykorzystaniu potencjału mazowieckiego rynku pracy. Program stanowi narzędzie realizacji polityki rozwoju prowadzonej przez Samorząd Województwa Mazowieckiego. Polityka ta obejmuje również rozwój w obszarze edukacji. Warto zatem podjąć się wstępnej oceny założeń wieloletnich ram finansowych 2014–2020 w RPO WM w części dotyczącej edukacji. Celem artykułu jest próba dokonania tej oceny z uwzględnieniem trzech aspektów: – zakresu przedmiotowego w konfrontacji z zapisami RPO WM 2007–2013, obszarem inteligentnych specjalizacji dla Mazowsza 2014–2020 oraz z założeniami Programu Operacyjnego Wiedza, Edukacja Rozwój 2014–2020 (POWER); – procedury pozyskania wsparcia finansowego (konkurencyjność versus preferencje programowe); – nakłady i instrumenty finansowe (środki bezzwrotne versus środki zwrotne). W artykule poddano weryfikacji następującą hipotezę: zakres przedmiotowy finansowania Osi Priorytetowej X: Edukacja dla regionu w RPO WM 2014–2020 nie pokrywa się z zakresami innych programów operacyjnych w tej perspektywie, a kwestia konkurencyjności jest osłabiona szeroką skalą preferencyjności w wyborze projektów przy zastosowaniu bezzwrotnych instrumentów finansowych (dotacji). Przy opracowaniu artykułu korzystano z materiałów źródłowych Komisji Europejskiej, krajowych dokumentów dotyczących strategii rozwoju oraz literatury przedmiotu dotyczącej absorpcji środków unijnych na projekty społeczne.
Abstract	The main objective of the Regional Operational Programme for Mazowieckie Voivodeship 2014–2020 (ROP MV) is a smart, sustainable development enhancing social and territorial cohesion and using the potential of Mazowieckie labour market. The programme is the tool for the implementation of development policies by the Mazowieckie Voivodeship Self-Government. This policy also covers developments in the field of education. Therefore, it seems valuable to review the assumptions of the financial perspective 2014–2020 in the ROP MV set out in the section on education. The aim of this paper is to carry out this assessment with regard to three aspects: − the substantive scope confronted with the provisions of Regional Operational Programme for Mazowieckie Voivodeship 2007–2013, Smart Specialization for Mazowieckie Region 2014–2020 and the assumptions of the Operational Programme Knowledge, Education Development 2014–2020 (POWER); − the procedures for obtaining financial support (competitiveness versus programme preferences); − the investments and financial instruments (non-repayable funds versus repayable funds). The article verifies the following hypothesis: the scope of the funding of Priority Axis X: Education for the Region in the ROP MV 2014–2020 does not overlap with the scopes of other operational programs in this perspective, the issue of competitiveness is weakened by a wide scale of preference in the selection of projects using non-repayable financial instruments (subsidies). The study used the source materials of the European Commission, the National Development Strategy and literature on the absorption of EU funds for social projects.
Cytowanie	Kowalska I.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n3_s53.pdf

Autor	Rafał Balina, Sławomir Juszczyk, Olaf Kowalski
Tytuł	Determinanty ROE polskich banków spółdzielczych przed kryzysem finansowym, w trakcie kryzysu i po nim
Title	ROE determinants of polish cooperative banks before during and after the financial crisis
Słowa kluczowe	rentowność funduszy własnych; banki spółdzielcze; kryzys finansowy
Key words	return on equity; cooperative banks; financial crisis
Abstrakt	W opracowaniu dokonano określenia czynników warunkujących poziom rentowności funduszy własnych banków spółdzielczych w zależności od zewnętrznej sytuacji gospodarczej. Z przeprowadzonych badań wynika, że kryzys finansowy w latach 2008–2009 wpłynął w istotny sposób na zarządzanie działalnością polskich banków spółdzielczych, które w okresie kryzysu skoncentrowały swoją uwagę na bezpieczeństwie, z drugiej zaś – na wspieranie działalności polskich przedsiębiorstw. W okresie po kryzysie natomiast banki spółdzielcze prowadziły w dalszym stopniu bezpieczną politykę płynności oraz zwiększały działalność w zakresie finansowania podmiotów oraz rynków lokalnych.
Abstract	The study was made to determine the factors determining the profitability of own funds of cooperative banks, depending on the economic situation. The study shows that the financial crisis of 2008–2009 resulted in a significant way to manage the activities of the Polish cooperative banks, which in the period of crisis have focused their attention on the one hand to the security of the other, to support the activities of Polish enterprises. In the period after the crisis, while cooperative banks led to a further degree of safety policy to maintain liquidity, but increased activity in the financing of local markets.
Cytowanie	Balina R., Juszczyk S., Kowalski O. (2015) Determinanty ROE polskich banków spółdzielczych przed kryzysem finansowym, w trakcie kryzysu i po nim.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 77-86
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n2_s77.pdf

Autor	Anna Wasilewska
Tytuł	Innowacje w przedsiębiorstwach zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw
Title	Innovations in enterprises processing and conserving fruits and vegetables
Słowa kluczowe	innowacje; przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw; innowacje technologiczne
Key words	innovation; enterprises engaged in the processing and preservation of fruits and vegetables; technological innovation
Abstrakt	Celem opracowania było przedstawienie działalności innowacyjnej przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw w zakresie innowacji technologicznych i nie technologicznych. W opracowaniu przedstawiono rodzaje wprowadzonych zmian, zwracając szczególną uwagę na ich łączenie, a także jakość i cel wprowadzenia. Liczba przedsiębiorstw wprowadzająca zmiany wzrastała wraz ze wzrostem nakładów na innowacje. W przedsiębiorstwach, w których ponoszono nakłady najmniejsze, najczęściej wprowadzano innowacje organizacyjne, dążąc przede wszystkim do skrócenia czasu reakcji na potrzeby klientów i dostawców oraz poprawy zdolności do rozwoju nowych produktów lub procesów. W pozostałych grupach dominowały innowacje w procesach. Wprowadzano je najczęściej w powiązaniu ze zmianami w organizacji (w tych o nakładach przeciętnych) lub w produktach (w przedsiębiorstwach o nakładach ponadprzeciętnych i największych). Celem zmian w przedsiębiorstwach o nakładach przeciętnych i ponadprzeciętnych było przede wszystkim zastąpienie przestarzałych produktów lub procesów oraz poprawa jakości wyrobów i usług, natomiast w tych o nakładach największych – poprawa elastyczności produkcji i zwiększenie zdolności produkcyjnych
Abstract	The aim of the paper was to introduce the innovative activity of enterprises operating in fruit and vegetable processing and conserving sector, in the area of applying of technological and non-technological innovations. The paper shows different types of introduced innovations and it is focused on their combinations, quality and the aim of applying. The research shows that the number of enterprises introducing innovations raised together with the input increase on innovations. The enterprises, which incurred the lowest expenditures on innovative activity, predominantly introduced the organizational innovations. They strive first of all for shortening the response time to the needs of customers and suppliers. Moreover they tend to the improvement of capacity for the development of new products and processes. Process innovations predominated in other groups of enterprises. These innovations were usually introduced together with some change in organization (average level of the expenditures on innovations) or together with product innovations (high level of expenditures on innovations). The aim of innovative change in enterprises with average and above average expenditures on innovations was first of all the replacement of outdated products and processes, and the quality improvement of products and services. The enterprises with the highest expenditures were focused on the improvement of production elasticity and the increase of production capacity
Cytowanie	Wasilewska A. (2015) Innowacje w przedsiębiorstwach zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n2_s29.pdf

Autor	Aleksandra Pisarska
Tytuł	Organizacyjno-prawne warunki oraz przyczyny łączenia szkół wyższych
Title	Organizational and legal conditions and reasons of joining academies
Słowa kluczowe	szkoły wyższe; konsolidacja; wyniki finansowe
Key words	academies; consolidation; financial results
Abstrakt	Celem opracowania było określenie organizacyjno-prawnych uwarunkowań łączenia uczelni w sytuacji gdy ich funkcjonowanie staje się (ze względów demograficznych i ekonomicznych) niemożliwe. W artykule przedstawiono również okoliczności wskazujące na konieczność zastosowania takich działań w sytuacji gdy wartości przychodów, kosztów oraz ustalony wynik finansowy w zakresie działalności dydaktycznej publicznych i niepublicznych szkół wyższych jest ujemny. Ustalono także możliwości przeprowadzenia procedur dotyczących łączenia szkół wyższych. Szczegółowa analiza procedur związanych z konsolidacją szkół wyższych została przeprowadzona na podstawie obowiązujących w tym zakresie przepisów prawnych. W UPoSW zawarto regulacje dotyczące łączenia uczelni, które mogą dotyczyć jednostek realizujących swoje zadania w sektorze publicznym oraz w sektorze społecznym. Ustawa ta reguluje również sposób łączenia szkół wyższych, procesy te mogą odbywać się odrębnie w obszarach publicznym i niepublicznym.
Abstract	The aim of this work is to determine organizational and legal conditioning of joining academies when their functioning is impossible due to demographical and economic factors. In the article, there are also presented circumstances pointing to the necessity to apply such actions when the value of income, costs and the appointed financial result in the area of didactics in public and private academies is negative. There are also estimated possibilities of performing the procedure concerning joining academies. Detailed analysis of procedures connected with consolidation of academies was carried out based on law in this area. There are regulations on joining academies in UPoSW that can be applied to the units realizing their duties in public and social area. The act also regulates the way of joining the academies. Those processes can be held separately in public and private area.
Cytowanie	Pisarska A. (2015) Organizacyjno-prawne warunki oraz przyczyny łączenia szkół wyższych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 75-88
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s75.pdf

Autor	Piotr Sulewski
Tytuł	Awersja do ryzyka a skłonność rolników do wprowadzania zmian w gospodarstwach rolnych
Title	FARMERS’ RISK AVERSION AND THEIR ATTITUDES TOWARDS CHANGES IN FARMS
Słowa kluczowe	awersja do ryzyka, rolnictwo, zmiany
Key words	risk aversion, agriculture, changes
Abstrakt	W opracowaniu przeanalizowano zależność między częstotliwością zmian doko­nywanych w gospodarstwach rolnych a stopniem awersji do ryzyka rolników. Przeprowadzone badanie wykazało, że liczba zmian dotyczących podstawowych obszarów funkcjonowania gospodarstw znacząco różniła się w zależności od stopnia awersji do ryzyka. Zaobserwowano, że rolnicy o niskim poziomie awersji do ryzyka znacznie częściej wprowadzali lub planowali wprowadzanie zmian, podczas gdy wysoki poziom awersji wiązał się zazwyczaj z niższą częstotliwością wdrażania zmian. Dokonane obserwacje prowadzą do wniosku, że postawa rolników względem ryzyka może stanowić ważny element w procesie zmian strukturalnych w rolnictwie.
Abstract	In the paper the relationship between farmers’ risk aversion and changes conducted and planned on the Polish commercial farms has been analyzed. The research revealed that the number of changes was significantly higher in the groups of farmers with lower risk aversion while in the groups of higher risk aversion the tendency to change was definitely smaller. Observed relation leads to the conclusion that farmers’ attitudes towards risk could be an important factor in the process of structural changes in agriculture.
Cytowanie	Sulewski P. (2015) Awersja do ryzyka a skłonność rolników do wprowadzania zmian w gospodarstwach rolnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 41-49
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s41.pdf

Autor	Ewa Stawicka
Tytuł	Poziom innowacyjności w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce
Title	The level of innovation in the sector of small and medium-sized enterprises in Poland
Słowa kluczowe	innowacje, konkurencyjność, sektor MSP
Key words	innovation, competitiveness, SMEs
Abstrakt	Wdrażanie innowacji w sektorze mikro, małych i średnich przedsiębiorstw nabiera ogólnego znaczenia. Każde przedsiębiorstwo narażone jest na ryzyko, co wynika z cią- głej zmienności otoczenia, w którym prowadzona jest działalność biznesowa. W dobie globalizacji konkurencyjność gospodarki jest zdeterminowana jej innowacyjnością rozumianą jako zdolność i motywacja przedsiębiorstwa do poszukiwania nowych koncepcji, pomysłów i wynalazków oraz wykorzystywania ich w praktyce1 . Innowacje są specyficznymi narzędziami przedsiębiorczości, działaniami, które nadają zasobom nowe możliwości ekonomiczne. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie danych na temat stanu sektora małych i średnich przedsiębiorstw (MSP) w Polsce oraz analiza ich potencjału innowacyjności. Analiza danych Eurostat, GUS, PARP pokazuje, że działalność innowacyjna nie jest domeną sektora MSP, ale widoczna jest znaczna poprawa w tym zakresie. W Polsce formuje się grupa innowacyjnych firm, która systematycznie zwiększa nakłady na działalność innowacyjną. Występuje również wzrost współpracy firm między sobą, rozwój sektora usługowego, lepsza świadomość znaczenia innowacji, wzrost prywatnych wydatków na badania i rozwój. Wciąż istnieje jednak obawa, że pomimo zmian nie są one wystarczające dla utrzymania wzrostu gospodarczego.
Abstract	The issue of improving the competitiveness in the sector of micro, small and medium-sized enterprises by implementing innovation becomes general meaning. The purpose of this article is to present data on the state of small and medium-sized enterprises in Poland and analysis of their potential for innovation. Analysis of data from Eurostat, GUS, PARP shows that innovative activity is not the domain of the SME sector, but seen significant improvements in this area. In Poland it formed a group of innovative companies, which constantly increases expenditures on innovation. There is also a growth business co-operation between them, the development of the services sector, a better awareness of the importance of innovation, the growth of private spending on research and development. However, there is concern that despite the changes they are not sufficient to sustain economic growth.
Cytowanie	Stawicka E.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n4_s119.pdf

Autor	Jacek Maśniak
Tytuł	Cykl koniunkturalny w rolnictwie z perspektywy austriackiej szkoły ekonomii
Title	Business cycle in agriculture from the Austrian economics perspective
Słowa kluczowe	austriacka szkoła ekonomii, cykl koniunkturalny, struktura produkcji
Key words	Austrian school of economics, business cycle, production structure
Abstrakt	Celem artykułu jest przedstawienie zjawiska cykliczności w polskim rolnictwie z perspektywy austriackiej szkoły ekonomii. Teoria cyklu koniunkturalnego według austriackiej szkoły ekonomii twierdzi, że główną przyczyną cyklu koniunkturalnego jest ekspansywna polityka pieniężna. Prowadzi ona do wydłużania struktury produkcji w fazie wzrostowej, gdzie największy rozwój przeżywają sektory czasowo najdalej odsunięte od konsumenta. Jednak w fazie recesji sektory te notują również największe spadki. W świetle tej teorii rolnictwo, jako sektor surowcowy, jest względnie podatne na wahania cykliczne produkcji. Badania przeprowadzone dla polskiej gospodarki w latach 1999–2013 wykazały, że wahania cykliczne produkcji globalnej i końcowej rolnictwa były mniejsze niż artykułów żywnościowych, lecz mniejsze niż produkcji przemysłowej ogółem.
Abstract	The aim of the article is to present the business cycle in Polish agriculture from the Austrian school of economics perspective. According to the Austrian business cycle theory, the main cause of business cycle is an expansionary monetary policy. It leads to lengthening the production structure in the growth phase. The largest growth is observed in sectors situated far away from the consumer. However, in the recession phase these sectors face the biggest downswings. The agriculture is relatively prone to fluctuations of production. A study carried out for the Polish economy in years 1999–2013 showed that the fluctuations of global and final agriculture output was larger than the food production, but smaller than the industry production.
Cytowanie	Maśniak J. (2015) Cykl koniunkturalny w rolnictwie z perspektywy austriackiej szkoły ekonomii.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 111-121
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n111_s111.pdf

Autor	Wiesława Lizińska, Renata Marks-Bielska
Tytuł	Kształtowanie się cen ziemi w Polsce z uwzględnieniem okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców
Title	SHAPING OF LAND PRICES IN POLAND WITH REGARD TO THE TRANSITIONAL PERIOD OF AGRICULTURAL LAND PURCHASING BY FOREIGNERS
Słowa kluczowe	ceny ziemi rolniczej, producent rolny, cudzoziemcy, nieruchomość rolna, Agencja Nieruchomości Rolnych
Key words	agricultural land prices, agriculture producer, foreigners, agricultural property, Agricultural Property Agency
Abstrakt	Celem artykułu była próba zdiagnozowania czynników kształtujących cenę ziemi rolniczej oraz identyfikacja zmian cen ziemi w Polsce pod koniec okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców w odniesieniu do sytuacji w innych krajach UE-12. Wykorzystano dane statystyczne dla lat 2004-2013 (2014) pochodzące z EUROSTAT, GUS, Agencji Nieruchomości Rolnych, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i raporty przygotowane przez IERiGŻ-PIB. Przeprowadzone badania wykazały, że zmiany ceny ziemi rolniczej w Polsce oraz innych krajach UE charakteryzowały się dużym zróżnicowaniem, co wynika z wielu przyczyn, których wpływu nie można jednoznacznie określić, bowiem nie wynikają one tylko z upływu okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców w wybranych krajach UE-12.
Abstract	The purpose of the article was on the one hand an attempt to diagnose the factors influencing the price of agricultural land, and on the other to identify changes in the prices of land in Poland in the context of the approaching end of the transitional period of the acquisition of agricultural properties by foreigners in relation to the situation in other EU-12 countries. Analysis was provided with regard to activities taken in the regulation of the agricultural land acquisition - of due to the end of the transitional period. In the paper were used: statistical data for the years 2004-2013 (2014) derived from Eurostat, the Central Statistical Office, the Agricultural Property Agency, the Ministry of Internal Affairs and the Agricultural Land Market Reports – IAFE NRI. Conducted analysis of statistical data and research results by various authors showed that the prices of agricultural land, both in Poland and other EU countries, were characterized by high variation. It cannot be attributed to single causes. On the basis of the collected empirical data we cannot clearly describe the impact of the end of the transitional period in the acquisition of agricultural land by foreigners in selected EU-12 on agricultural land prices level.
Cytowanie	Lizińska W., Marks-Bielska R. (2015) Kształtowanie się cen ziemi w Polsce z uwzględnieniem okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 42-55
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n3_s42.pdf

Autor	Sylwia Małażewska, Adam Wąs
Tytuł	Determinanty wartości krajobrazu rolniczego jako dobra publicznego
Title	DETERMINANTS OF VALUE OF AGRICULTURAL LANDSCAPE AS PUBLIC GOOD
Słowa kluczowe	krajobraz rolniczy, dobra publiczne, metoda CART, wycena, wartość, determinanty
Key words	agricultural landscape, public goods, CART method, valuation, value, determinants
Abstrakt	Opracowanie dotyczy określenia determinant wpływających na wartość dóbr publicznych na przykładzie krajobrazu rolniczego. W celu określenia wpływu cech demograficznych i osobowościowych na wartościowanie krajobrazu przeprowadzono badania empiryczne metodą wywiadu kierowanego na próbie 100 respondentów zamieszkujących wiejsko-miejską gminę Góra Kalwaria w 2015 roku. Gmina została dobrana w sposób celowy, a respondenci do badania w sposób warstowowo-przypadkowy, zgodnie z warstwami ustalonymi na podstawie wyników pozyskanych z Banku Danych Lokalnych GUS. W badaniach przeprowadzono analizy jednowymiarowe oraz zastosowano metodę drzew klasyfikacyjnych i regresyjnych CART, która okazała się przydatna przy określaniu determinant wartości dóbr publicznych na przykładzie krajobrazu rolniczego. Wykazano ujemną zależność między czasem spędzonym na oglądaniu telewizji a wartością krajobrazu, natomiast nie potwierdzono wpływu wysokości dochodu, miejsca zamieszkania oraz płci na wartość krajobrazu rolniczego. W badaniach uzupełniono dotychczas znany zestaw determinant demograficznych o liczbę osób zamieszkujących w gospodarstwie domowym.
Abstract	The paper concerns the determinants that affect the value of public goods on the example of agricultural landscape. To examine the effect of demographic and personality determinants on the landscape value empirical research was carried out using direct interview in a sample of 100 respondents living in rural-urban municipality of Góra Kalwaria in 2015. The municipality was selected in a targeted manner whereas the respondents to the survey were selected in a random manner according to the layers established on the basis of the results obtained from the Local Data Bank. Univariate statistics and the CART - classification and regression trees method have been used in the analysis. Results confirmed the suitability of CART for determining the factors influencing valu­ation of public goods based on the example of agricultural landscape. The results confirm the effect of previously recognized determinants like age, risk attitude, the frequency of watching TV, buying organic food as well as interest in religion and fashion (individual personality variables). Impacts of the income, place of residence and sex on the valuation of the agricultural landscape were not confirmed. In the study the previously known set of demographic determinants was complemented by a number of people living in the household.
Cytowanie	Małażewska S., Wąs A. (2015) Determinanty wartości krajobrazu rolniczego jako dobra publicznego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 26-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s26.pdf

Autor	Ewa Kołoszycz, Artur Wilczyński
Tytuł	Wpływ zmienności cen skupu mleka na ryzyko dochodowe gospodarstw mlecznych w latach 2015-2020
Title	IMPACT OF MILK PRICE VOLATILITY IN RISK OF DAIRY FARMS INCOME IN THE PERIOD 2015-2020
Słowa kluczowe	metoda Monte Carlo, zmienność cen mleka, gospodarstwa mleczne, wartość oczekiwana, parytet dochodu
Key words	Monte Carlo method, the volatility of milk prices, dairy farms, the expected value, income parity
Abstrakt	Działalność gospodarstw rolnych determinowana jest przez wiele czynników ekonomicznych, technologicznych czy instytucjonalnych. Dają one podstawy do tworzenia scenariuszy ryzyka pozwalającego oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia strat z prowadzonej działalności bądź niezrealizowania założonego celu. W badaniach określono ryzyko nieosiągnięcia w latach 2015-2020 dochodu z gospodarstwa rolnego na poziomie z 2014 roku. Realizacja celu wymagała zbudowania gospodarstw modelowych. Źródłem danych był system FADN, a obiektami badawczymi gospodarstwa wyspecjalizowane w produkcji mleka. W przeprowadzonych symulacjach uwzględniono zmiany, które nastąpiły we wspólnej polityce rolnej, w tym rezygnację z systemu kwotowania produkcji mleka. Przeprowadzone badania wykazały, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że w latach 2015-2020 żadne z analizowanych gospodarstw modelowych nie będzie osiągać wyższego dochodu niż w 2014 roku. Wykazano także, że w gospodarstwach o stadzie krów mniejszym niż 5 sztuk wskazany cel nie będzie możliwy do zrealizowania. Z wykonanych analiz wynika także, że parytet dochodu na poziomie średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej będą w stanie osiągnąć jedynie gospodarstwa utrzymujące więcej niż 20 krów mlecznych.
Abstract	Farms activities depend on many economic, technological or institutional factors. They create a framework to build different scenarios and to estimate probability of losses or failure to achieve the objectives of farms. In the studies assessed probability of failure to achieve of family farm income on the level of the year 2014 in period 2015-2020. On the basis of data from FADN system model farms specializing in milk production were created. The studies includes changes in the Common Agricultural Policy, with the abolition of the milk quota system. Results show that there is a high probability that in the years 2015-2020, none of the analyzed model farms will achieve a higher income than in 2014. It was also shown that in farms with less than 5 cows in the herd, this level will not be reached. This analysis indicates that parity income level of the average wage in the national economy will reach only farms with more than 20 dairy cows.
Cytowanie	Kołoszycz E., Wilczyński A. (2015) Wpływ zmienności cen skupu mleka na ryzyko dochodowe gospodarstw mlecznych w latach 2015-2020.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 66-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n3_s66.pdf