Wyniki wyszukiwania

Autor	Magda Marzec, Karolina Nowakowska, Dawid Olewnicki, Paulina Świderska
Tytuł	Ocena wybranych cech jabłek jako potencjalnych czynników popytowych
Title	Evaluation of selected characteristics of apples as potential demand factors
Słowa kluczowe	owoce, jabłka, spożycie, właściwości prozdrowotne
Key words	fruits, apples, consumption, pro-health properties
Abstrakt	Celem opracowania była ocena wpływu poszczególnych cech jabłek na ich zakup, a także ocena znajomości wśród konsumentów ich właściwości prozdrowotnych, w tym właściwości antyoksydacyjnych (antyrakowych).Na tej podstawie podjęto próbę określenia, czy zwiększenie tej świadomości może wpłynąć na wzrost popytu na te owoce. Jabłka, ze względu na swoje właściwości prozdrowotne, w tym antyoksydacyjne, powinny należeć do produktów spożywanych regularnie i w dużych ilościach. Niestety w Polsce spożycie owoców od kilkunastu lat wykazuje tendencję spadkową. Ponadto przeprowadzone badania sugerują, że dla większości respondentów wartości prozdrowotne mają najmniejsze znaczenie podczas zakupu jabłek, a tylko ok. 1/5 ankietowanych ma na uwadze tę cechę. Największe znaczenie podczas zakupów tych produktów, bo aż dla ¾ ankietowanych ma wygląd jabłek. Nawet jeśli przyjąć, że część konsumentów z założenia kupuje jabłka ze względu na wartości prozdrowotne, to nadal ta cech jabłek nie jest dla nich najistotniejsza.
Abstract	The aim of the study was to evaluate an impact of selected characteristics of apples as potential demand factors. It seemed interesting to find if an increasing this awareness could increase demand for these fruits. Apples, because of their pro-health properties and especially the antoxidant action, should be consumed regularly and in high amounts. Unfortunately, for the last years a downward trend in fruit consumption in Poland has been observed. The survey made on consumers’ preferences shows that the pro-health properties have the smallest impact on purchase of apples for most of consumers and only 20% buyers take this property into account. For 75% respondents the most important feature affecting a scale of apple purchase is fruit appearance. Therefore, even if some consumers buy apples because of their pro-health properties this feature is not the most important for their decision.
Cytowanie	Marzec M., Nowakowska K., Olewnicki D., Świderska P. (2017) Ocena wybranych cech jabłek jako potencjalnych czynników popytowych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 119: 195-206
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n119_s195.pdf

Autor	Danuta Zawadzka
Tytuł	Zmiany strukturalne na rynku trzody w Stanach Zjednoczonych i ich wpływ na cykl świński
Title	Structural Changes on the Hog Market in the USA and Their Impact on the Hog Cycle
Słowa kluczowe	cykl świński, koncentracja, koordynacja pionowa
Key words	hog cycle, concentration, vertical coordination
Abstrakt	W ostatnich dwudziestu latach rynek wieprzowiny w Stanach Zjednoczonych został poddany głębokim przemianom polegających na koncentracji podmiotów na wszystkich poziomach produkcji trzody i wieprzowiny oraz na postępie w koordynacji pionowej. Duża skala produkcji i zaangażowanie dużego kapitału nie pozwalają producentom na ograniczanie produkcji w okresie spadku cen trzody. W rezultacie wahania podaży, a więc najistotniejszy element w mechanizmie „cyklu świńskiego” charakteryzuje się malejącą amplitudą wahań. Oznacza to zmianę modelu pajęczyny z periodycznego na model wahań zbieżnych. Pomimo relatywnie małych wahań produkcji, ceny trzody cechuje tak samo duża amplituda wahań i częstość ich występowania jak w poprzednich dziesięcioleciach. Dzieje się tak, z dwu powodów. Z jednej strony zgodnie z teorią ekonomii usztywnionemu popytowi towarzyszy giętkość cen. Z drugiej strony na ceny trzody wpływ mają także kursy dolara do walut krajów, z którymi Stany Zjednoczone prowadzą handel zagraniczny.
Abstract	In the last twenty years, the pork meat market in the United States was modified in many aspects including changes in concentration of the pig and pork production as well as on progress in the vertical coordination. The large production and the involvement of large capital does not allow producers to restrict production in a period of falling prices of pigs. As a result, fluctuations in supply, being the most important element of "hog cycle" is characterized by decreasing their amplitude. It is accompanied by changing of the cobwebs model from periodic to convergent fluctuations. However, regardless of small variations in production, pig prices are characterized by the same large amplitude fluctuations and their frequency as in previous decades. This happens due to two reasons. On the one hand, according to economic theory inelastic demand is accompanied by flexibility of prices. On the other hand, the pig prices are influenced by exchange rates of currencies with respect to dollar of the countries trading with the United States. Celem badań jest przedstawienie tych zależności.
Cytowanie	Zawadzka D. (2017) Zmiany strukturalne na rynku trzody w Stanach Zjednoczonych i ich wpływ na cykl świński.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 216-225
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s216.pdf

Autor	Marzena Ganc
Tytuł	Przydatność arkusza rozliczeniowego kosztów do zarządzania kosztami spółdzielni mleczarskiej
Title	The usefulness of costs worksheet to manage costs in dairy cooperatives
Słowa kluczowe	arkusz rozliczeniowy kosztów, spółdzielnie mleczarskie, rachunek kosztów
Key words	worksheet of costs, dairy cooperatives, cost accounting
Abstrakt	Celem badań jest przedstawienie schematu rozliczania kosztów w spółdzielni mleczarskiej oraz określenie jego przydatności w pozyskiwaniu informacji o kosztach dla potrzeb podejmowania decyzji zarządczych. Analizy mają charakter studium przypadku. Wybrano w sposób celowy spółdzielnię mleczarską określoną jako obiekt typowy przy wykorzystaniu metody odległości euklidesowej i miejskiej. W warunkach, w jakich gospodarują współczesne podmioty gospodarcze, potrzebne są wiarygodne informacje o kosztach. Dostarczanie tych informacji jest głównym zadaniem rachunku kosztów, który jest jedną z najważniejszych części składowych rachunkowości, mającą za zadanie grupowanie kosztów oraz ustalanie szeregu zależności między procesami produkcyjnymi, a wysokością kosztów. Prawidłowo sporządzony arkusz rozliczeniowy kosztów powinien uwzględniać zmiany zachodzące zarówno w technologii produkcji, jak i w otoczeniu rynkowym spółdzielni mleczarskiej, ponieważ czynniki te uzasadniają zapotrzebowanie na informację o kosztach.
Abstract	The aim of the research is to provide an accounting scheme in dairy cooperatives and to determine its usefulness in obtaining cost information for management decision making. Analysis of the nature of the case study. Intentionally selected dairy cooperative referred to as a typical using Euclidean distance method. Managers need reliable cost information. Providing this information is the main task of the cost account, which is one of the most important components of the accounting, with the task group and setting a number of dependencies between processes, and the amount of the costs. Properly drawn up the billing sheet costs should take into account changes in both production and market environment, the dairy cooperative, because these factors justify a demand for information about the cost.
Cytowanie	Ganc M. (2017) Przydatność arkusza rozliczeniowego kosztów do zarządzania kosztami spółdzielni mleczarskiej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 35-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n3_s35.pdf

Autor	Maurycy Graszewicz, Justyna Łapińska, Ewa Zdunek-Rosa
Tytuł	Poland's Competitive Position in Trade in Agri-Food Products with the United Kingdom – Selected Aspects
Title
Słowa kluczowe	competitive position, agri-food products, foreign trade
Key words
Abstrakt	Thirteen years have passed since Poland's accession to the European Union. This is a period long enough to make some generalisations over the accession results. This paper focuses on assessing the competitive position of Poland in trade in agri-food products with one of its most important trading partners – the United Kingdom. For this purpose, quantitative indexes of competitive positioning were used, in particular, the trade coverage ratio as well as the revealed comparative advantage indexes – RCAi and LFIi. The conducted analyses show that Poland's competitive position in agri-food trade with the United Kingdom improved markedly over the period considered. The dynamic growth in trade, especially in exports, a significant increase in the trade balance surplus, and generally favourable comparative advantage indexes for Poland show that the period of EU membership has been well utilised by Polish food producers. Polish food is increasingly eagerly bought by demanding British consumers.
Abstract
Cytowanie	Graszewicz M., Łapińska J., Zdunek-Rosa E. (2017) Poland's Competitive Position in Trade in Agri-Food Products with the United Kingdom – Selected Aspects.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 199-209
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s199.pdf

Autor	Karolina Pawlak
Tytuł	Znaczenie wymiany bilateralnej w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi UE i USA
Title	The Importance of the Bilateral Turnover to the EU and the US Foreign Trade in Agri-food Products
Słowa kluczowe	produkty rolno-spożywcze, eksport, import, handel bilateralny, USA, UE, TTIP
Key words	agri-food products, export, import, bilateral trade, USA, EU, TTIP
Abstrakt	Celem artykułu było określenie znaczenia wymiany bilateralnej w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi UE i USA w latach 2001-2016 oraz wskazanie potencjalnych możliwości jej rozwoju w warunkach implementacji TTIP. W badaniach wykorzystano dane pochodzące z baz ComExt w zasobach Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej (Eurostat) oraz Global Agricultural Trade System, pod nadzorem służb zagranicznych Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (FAS/USDA). Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że w latach 2001-2016 UE i USA były dla siebie ważnymi partnerami handlowymi, jednak wartość bilateralnych obrotów produktami rolno-żywnościowymi pozostawała stosunkowo niewielka. W dużej mierze wynikało to z relatywnie niskiego stopnia komplementarności struktur produkcji rolniczej w tych krajach, a w rezultacie nieznacznego popytu na artykuły rolne strefy klimatu umiarkowanego w USA, które z powodzeniem, a zwykle także taniej są tam wytwarzane i które stanowią nadwyżki eksportowe tego kraju. Sposobem na zintensyfikowanie wzajemnych powiązań handlowych UE i USA może być utworzenie transatlantyckiej strefy wolnego handlu, skutkujące silnym efektem kreacji obrotów bilateralnych stron TTIP, przy jednoczesnym ograniczonym wpływie porozumienia na relacje z pozostałymi partnerami handlowymi.
Abstract	The aim of the paper was to assess the importance of the bilateral turnover to the EU and the US foreign trade in agri-food products in 2001-2016, as well as to define the possibilities of its development after signing the TTIP Agreement. The research is based on the data from the ComExt Database in the resources of the Statistical Office of the European Union (Eurostat) and the USDA Foreign Agricultural Service's Global Agricultural Trade System. It was proved that in 2001-2016 the EU and the US were important trade partners for each other, but the value of bilateral trade in agri-food products remained relatively small, largely due to low complementarity of the Polish and American agriculture and the resulting minor demand for agricultural products from the temperate zone in the US. These products are made in the US, usually at a lower cost, and they are the export surplus of this country. The way to intensify the EU-US bilateral trade may be to develop a transatlantic free trade area, resulting in a strong effect of trade creation between the TTIP parties, with a limited impact on the relationship with other trading partners.
Cytowanie	Pawlak K. (2017) Znaczenie wymiany bilateralnej w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi UE i USA.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 199-210
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s199.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Tendencies in the World Beef Market and in Poland in the years 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wołowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	beef market, exports, imports, price, consumption
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany w produkcji wołowiny na świecie w latach 2000-2016. Przedstawiono zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. U głównych światowych producentów wołowiny wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eksportowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co powodowało wzrost udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Szczególnie szybko rozwijała się produkcja oraz eksport w Brazylii i Indiach. Ceny wołowiny charakteryzowały się tendencją wzrostową. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji wołowiny i spadkowa w konsumpcji. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiej wołowiny. Do 2025 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji wołowiny w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in world beef production in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. In the world's major beef producers, consumption growth was lower than production growth, what increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Particularly high growth in production and exports was noticeable in Brazil and India. Prices of beef were characterized by an upward trend. In Poland there was an upward trend in beef production and decline in consumption. Foreign markets are the main direction for the development of rising production. . These changes were the result of price competitiveness of Polish beef, both on the EU and other markets. By 2025, further growth in beef production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 234-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s234.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Poultry Market Trends in the World and in Poland in 2000-2016
Słowa kluczowe	mięso drobiowe, produkcja, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	broiler meat, poultry meat, production, exports, imports, consumption, prices
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku mięsa drobiowego na świecie w latach 2000 2016. Przedstawiono zmiany produkcji, konsumpcji, handlu zagranicznego oraz cen ogółem oraz u największych producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów oraz w Polsce. U głównych światowych producentów mięsa drobiowego tempo wzrostu produkcji było szybsze niż konsumpcji, co spowodowało zwiększenie możliwości eksportowych. Podaż mięsa na rynkach światowych charakteryzowała się znaczną koncentracją, natomiast popyt był bardziej rozproszony. W 2016 r. udział trzech największych eksporterów (USA, Brazylii i krajów UE) w światowym eksporcie wynosił 76,5%, a udział trzech największych importerów wynosił 29,5%. Ceny mięsa drobiowego charakteryzowały się tendencją wzrostową. Roczne tempo wzrostu cen światowych wynosiło 4,2%, w UE – 1,7%, a w Polsce 1,1%. W wyniku tego zmniejszyły się różnice między wyższymi cenami w UE a światowymi. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji, w konsumpcji i eksporcie. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek mięsa drobiowego w Polsce. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiego mięsa drobiowego. W 2016 r. ceny drobiu w UE były o 49,8% wyższe niż w Polsce. Wyższe też były ceny światowe o 18,8%. Do 2026 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji mięsa drobiowego w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in the broiler meat market in the world in 2000-2016. Changes in production, consumption, foreign trade in general as well as in the largest producers and consumers, exporters and importers and in Poland were presented. In the world's major broiler meat producers, production growth was faster than consumption growth, which increased their export capacity. Meat supply in the world markets was concentrated while demand was more fragmented. In 2016 the share of the three largest exporters (USA, Brazil and EU) in world exports was 76.5% and the share of the top three importers was 29.5%. Prices of broiler meat were characterized by an upward trend. The annual growth rate of world prices was 4.2%, in the EU - 1.7%, and in Poland - 1.1%. As a result, the differences between the higher prices in the EU and the world have decreased. In Poland there was an upward trend in production, consumption and exports. Foreign markets are the main direction for the development of growing poultry meat production in Poland. These changes were the result of price competitiveness of Polish broiler meat, both on the EU and other markets. In 2016, poultry prices in the EU were 49.8% higher than in Poland. The world prices were also higher by 18.8%. By 2026 further growth in poultry production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 268-278
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s268.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Ubój rytualny w Polsce – wybrane aspekty
Title	Ritual Slaughter in Poland – Selected Aspects
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja
Key words	market, trade, export, meet industry, production, consumption
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była analiza ubojów rytualnych zwierząt rzeźnych (bydła i drobiu) w Polsce w ostatnich latach oraz wskazanie czynników mających wpływ na ich wielkość (skalę). Stosownie tej forma uboju budzi wiele emocji i kontrowersji, głównie ze względów społecznych (etycznych i kulturowych). Unijne przepisy dopuszczają ubój rytualny dla celów religijnych, ale ostateczna decyzja w tej sprawie należy do krajów członkowskich. Na ubój rytualny, choć z pewnymi ograniczeniami, pozwalają 23 państwa Unii Europejskiej. W Polsce prowadzony jest on na skalę przemysłową, a pozyskiwane w ten sposób mięso, trafia przede wszystkim na eksport, gdyż popyt wewnętrzny jest relatywnie mały ze względu na niewielki odsetek mniejszości narodowych, tj. muzułmanów i żydów. Możliwość przeprowadzania takich ubojów pozwala zwiększać produkcję żywca wołowego i drobiowego w Polsce oraz przychody i zyski przemysłu mięsnego. Istotne jest także to, że w ten sposób następuje większa dywersyfikacja rynków zbytu, co przy dużej niestabilności rynków światowych, ogranicza ryzyko produkcji mięsa.
Abstract	The objective of this study was to analyse ritual slaughters of animals for slaughter (cattle and poultry) in Poland in recent years, and to indicate the factors affecting their volume (scale). Using this form of slaughter raises many emotions and controversy, mainly for social (ethical and cultural) reasons. The EU legislation allows to carry out ritual slaughter for religious purposes, but the final decision in this matter belongs to the Member States. Ritual slaughter, although with some restrictions, is permitted in 23 European Union Member States. In Poland, it is carried out on an industrial scale, and meat obtained in this way is mainly for export, since the domestic demand is relatively small due to the small percentage of national minorities, i.e. Muslims and Jews. The possibility of carrying out such slaughter allows to increase production of livestock and poultry in Poland and the revenues and profits of the meat industry. It is also important that, in this way, the greater diversification of outlet markets takes place and with the high instability of world markets it reduces the risk of meat production.
Cytowanie	Mroczek R. (2017) Ubój rytualny w Polsce – wybrane aspekty.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 106-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s106.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015
Title	Consumer preferences in the food market in Poland during deflation in 2014–2015
Słowa kluczowe	deflacja, ceny żywności, gospodarstwo domowe, konsumpcja żywności, wydatki na żywność
Key words	deflation, prices of foods, households, consumption of food, expenditure on food
Abstrakt	Celem artykułu jest zobrazowanie oraz ocena zmian poziomu i struktury wydatków gospodarstw domowych na żywność, a także spożycia żywności w gospodarstwach domowych w warunkach deflacji w latach 2014–2015. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że spożycie żywności uległo dużym ilościowym i jakościowym zmianom. Wzrosły realne wydatki gospodarstw domowych na żywność, po spadkach notowanych w latach 2009–2013. Jednocześnie nastąpiło zmniejszenie wolumenu spożycia żywności, co oznacza przesunięcie preferencji konsumentów w kierunku droższego wariantu wyżywienia. Zmalał popyt gospodarstw domowych na proste, nieprzetworzone produkty spożywcze, a wzrósł – na artykuły żywnościowe wysoko przetworzone, o wyższej jakości, wygodne w użyciu, oszczędzające czas na przygotowanie posiłków, wpływające na urozmaicenie i podniesienie wartości żywieniowej diety. Znacznie wzrosły wydatki gospodarstw domowych na usługi gastronomiczne. Skala tych zjawisk wskazuje na wyraźną zmianę preferencji nabywców żywności.
Abstract	The objective of this article is to illustrate the changes in prices of food products in Poland during 2013–2015, to assess the level and structure of household expenditure and consumption of food during the period of deflation compared to the previous period. On the basis of the analyses it was concluded that consumption of food changed considerably both quantitatively and qualitatively. After five years of systematic decline, real household expenditure on food increased. At the same time, there was a decrease in the volume of food consumed, which shows a change in consumer preferences towards more expensive foods types. The demand of households for simple, unprocessed food products fell, while that for highly processed, time-saving in preparation, convenience foods of higher quality and greater variety which increase the nutritional value of the diet, increased. Household expenditure on eating out grew significantly. The scale of these phenomena points to a permanent change in the preferences of consumers.
Cytowanie	Świetlik K. (2017) Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 75-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s75.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Ewolucja i uwarunkowania popytu na usługi gastronomiczne w Polsce w latach 2000–2015
Title	THE EVOLUTION AND DETERMINANTS OF DEMAND FOR CATERING SERVICES IN POLAND 2000–2015
Słowa kluczowe	gastronomia, żywieniem poza domem, konsument, gospodarstwo domowe, placówki gastronomiczne, popyt na usługi gastronomiczne
Key words	catering, eating out, consumer, household, establishments, demand
Abstrakt	W artykule podjęto rozważania na temat zmian popytu na usługi gastronomiczne w Polsce w latach 2000–2015. Rozważania były prowadzone na podstawie analizy danych GUS oraz polskiej i zagranicznej literatury przedmiotu. W artykule omówiono najważniejsze czynniki decydujące o popycie na usługi żywieniowe, pokazano zmiany wielkości sprzedaży i przychodów w placówkach gastronomicznych oraz poziomu i struktury wydatków gospodarstw domowych na gastronomię. Na podstawie analizy materiału badawczego stwierdzono, że żywienie poza domem odgrywa coraz większą rolę w zaspokojeniu żywieniowych potrzeb Polaków. Świadczy o tym dynamiczny wzrost przychodów placówek gastronomicznych oraz rosnący udział wydatków na gastronomię w budżetach gospodarstw domowych. Zauważono znaczne, choć malejące, dysproporcje w wydatkach na usługi żywieniowe między poszczególnymi grupami gospodarstw domowych. Wskazano, że wpływ na to zjawisko mają głównie czynniki dochodowe oraz społeczno-kulturowe. Wyniki przeprowadzonych analiz sugerują, że zmieniające się realia rynkowe oraz style życia ludności będą kreowały dalszy wzrost popytu na usługi gastronomiczne w Polsce.
Abstract	The paper discusses the changes in catering services in Poland over the period 2000–2015. The analysis is based on the Central Statistical Office data, and the relevant Polish and foreign literature. It includes the most important factors affecting the demand for nutritional services, the changes in sales and income of catering establishments, and the structure and level of household expenditures on eating out. Based on the research, it is concluded that eating out is playing an ever-increasing role in satisfying the nutritional needs of Poles. This is evidenced by the dynamic income growth of catering establishments and the rising share of household spending on eating out in the last years. Significant but decreasing disparities in expenditures on nutritional services have been observed between various household groups. It has been shown that the main factors influencing this phenomenon are those relating to income and socio-cultural aspects. The research results suggest that changes in the market situation and life-styles of the population will create further growth in the demand for catering services in Poland.
Cytowanie	Świetlik K. (2017) Ewolucja i uwarunkowania popytu na usługi gastronomiczne w Polsce w latach 2000–2015.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 120: 133-146
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n120_s133.pdf

Autor	Wiesław Dzwonkowski
Tytuł	Ewolucja produkcji ziemniaków w Polsce i UE
Title	Evolution of Potato Production in Poland and the EU
Słowa kluczowe	ziemniaki, produkcja, ewolucja, Polska, UE
Key words	potatoes, production, Poland, EU
Abstrakt	Produkcja i rynek ziemniaków w Polsce, Europie i na świecie podlega procesom ewolucji. Zmiany te w naszym kraju w ostatnich kilkunastu latach miały bardzo dynamiczny przebieg, zwłaszcza po akcesji Polski do UE. Zmianom podlega również produkcja ziemniaków i w innych krajach UE, ale mają one zdecydowanie łagodniejszy przebieg. W artykule podjęto próbę oceny tych zjawisk w Polsce i w innych krajach, kluczowych dla uprawy ziemniaków w UE. Wykorzystano do tego celu dane statystyczne Eurostat, statystki krajowe poszczególnych państw oraz informacje i materiały Komisji Europejskiej. W artykule skoncentrowano się na analizie zmian areału uprawy, wysokości plonów i zbiorów ziemniaków oraz ocenie procesów koncentracji. Wskazano na ich przyczyny, z których najważniejsze to zmiany zapotrzebowania rynkowego na ziemniaki.
Abstract	The production and the market for potatoes in Poland, in Europe and in the world has undergone a process of evolution. The changes in Poland in the last decade or more have been very dynamic, especially after Poland joined the EU. The production of potatoes has also undergone changes in other EU countries, but they have taken a much milder course. The article attempts to evaluate the changes in Poland and in other countries that are crucial to potato production in the EU. Statistics from Eurostat, national statistics from individual states and information and materials of the European Commission were used in this research. The article concentrates on analysis of changes in production area, yields and potato harvests and evaluates the processes in chosen EU countries. Reasons for changes are discussed, most especially the changes in demand on the potato market demand.
Cytowanie	Dzwonkowski W. (2017) Ewolucja produkcji ziemniaków w Polsce i UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 71-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s71.pdf

Autor	Ewa Rosiak
Tytuł	Światowy rynek olejów roślinnych
Title	The Global Market for Vegetable Oils
Słowa kluczowe	oleje roślinne, produkcja, zużycie, handel, świat
Key words	vegetable oils, production, consumption, trade, world
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi w XXI wieku. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych USDA, które zagregowano do średnich pięcioletnich z sezonów 2001/02-2005/06, 2006/07-2010/11 i 2011/12-2015/16. W XXI wieku światowa produkcja olejów roślinnych dynamicznie wzrasta, w następstwie rosnącego w skali globalnej popytu na żywność i energię odnawialną. Rosną też obroty handlu międzynarodowego olejami roślinnymi, ale kierunki geograficzne handlu tymi produktami nie zmieniają się istotnie. Olej sojowy utracił pozycję lidera w światowej produkcji olejów roślinnych. Aktualnie w tej produkcji dominuje olej palmowy, który charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem koncentracji produkcji. Dlatego wszelkie zmiany u jego nielicznych, liczących się producentów i eksporterów (Malezja i Indonezja) mają istotny wpływ na rynki innych olejów. Przewidywania wskazują, że tendencje wzrostowe w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi będą kontynuowane.
Abstract	The article presents the changes that have taken place in world production, consumption and trade in vegetable oils in the XXI century. The analysis of changes was based on USDA data, which were aggregated to the five-year average of the seasons 2001/02-2005 /06, 2006 /07-2010/11 and 2011 /12-2015 /16. In the twenty-first century, world production of vegetable oils is growing dynamically, following the growing global demand for food and renewable energy. Turnover of international trade vegetable oils is also increasing, but the geographical directions of trade in these products do not change significantly. Soybean oil has lost its leadership in the world production of vegetable oils. Currently, this production is dominated by palm oil, which has a very high degree of concentration of production. Thus, any changes in its few major producers and exporters (Malaysia and Indonesia) have a significant impact on the markets of other oils. Predictions indicate that the upward trend in world production, consumption and trade in vegetable oils will continue.
Cytowanie	Rosiak E. (2017) Światowy rynek olejów roślinnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 173-181
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s173.pdf

Autor	Maria Gorczyńska
Tytuł	Rynek ubezpieczeń kredytu w Polsce – ocena tendencji ogólnych
Title	Credit insurance market in Poland – analysis of the general tendencies
Słowa kluczowe	ubezpieczenie kredytu, rynek ubezpieczeń, przedsiębiorstwa
Key words	credit insurance, market for credit insurance, companies
Abstrakt	Ubezpieczenia kredytu stanowią jedną z metod ochrony przed skutkami ryzyka niewypłacalności dłużników. Celem artykułu jest ocena tendencji ogólnych zachodzących na rynku ubezpieczeń kredytu w Polsce w latach 2004–2015. Dostępne dane dotyczące rynku ubezpieczeń w Polsce poddano analizie, wyodrębniając elementy odnoszące się do podaży ubezpieczeń kredytu, popytu na te ubezpieczenia, a także równowagi rynkowej. Badania wykazały, że dostępność ubezpieczeń kredytu kształtowała się na podobnym poziomie w rozpatrywanym okresie, a główną grupą ich nabywców pozostały przedsiębiorstwa. Począwszy od 2009 roku wyraźnie zmienił się poziom szkodowości ubezpieczeń kredytu.
Abstract	Credit insurance is one of available methods of protection against the results of market partners insolvency. The purpose of this paper is to analyse the general tendencies observable on Polish credit insurance market in the period of 2004–2015. The study relies on the available market data which were discussed in three dimensions: supply of credit insurance, demand for credit insurance (in particular in corporate customers’ sector) and market equilibrium. The study has shown that the supply of credit insurance was relatively stable over the analysed period, and the leading group of purchasers were corporate customers. Since 2009, the market equilibrium has changed, due to the increasing burden of claims paid, relative to gross premiums written.
Cytowanie	Gorczyńska M. (2017) Rynek ubezpieczeń kredytu w Polsce – ocena tendencji ogólnych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 5-16
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n2_s5.pdf

Autor	Jadwiga Zaród
Tytuł	Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych
Title	Factors Shaping the Prices of Selected Agri-food Products
Słowa kluczowe	ceny producenta, modele przyczynowo-skutkowe, trendy, prognozy, UE, Polska
Key words	producer prices, causal-effect models, trends, forecasts, EU, Poland
Abstrakt	Różnice cenowe w istotny sposób kształtują handel i wpływają na zachowania konsumentów. Zmiany cen produktów rolnych implikują zmiany cen żywności. Czynniki kształtujące ceny produktów rolno–żywnościowych można podzielić na strukturalne (np. plon, powierzchnia zasiewu, spożycie, import, eksport) i koniunkturalne (np. ekstremalne zjawiska pogodowe, kursy walut). Celem tego artykułu jest badanie wpływu czynników podażowo-popytowych na cenę skupu wybranych produktów na rynkach UE i Polski. Główną metodą badawczą, za pomocą której przeprowadzono analizy, były ekonometryczne modele przyczynowo-skutkowe. Ponadto modele trendów pozwoliły wyznaczyć kierunek rozwoju cen analizowanych artykułów rolno-żywnościowych. Do badań wykorzystano dane OECD i FAO oraz EUROSTATU. Wyniki badań wskazały zależności pomiędzy ceną skupu produktów rolno-żywnościowych a czynnikami podażowo-popytowymi oraz umożliwiły porównanie tych cen w Polsce i UE. Modele trendów pozwoliły wyznaczyć prognozy cen na kolejne dwa lata.
Abstract	Price differences significantly shape trade and affect consumer behavior. Change in prices of agricultural products imply changes in food prices. Factors shaping the prices of agri-food products can divide into structural factors (for example: area of crops, consumption, import, export) and cyclical factors (for example: extreme weather events, exchange rates). The purpose of this article is to study the influence of supply and demand factors on the purchase prices of selected products on the EU and Polish markets. The main research methods are the econometric causal-effect models. In addition, trend models will allow to determine the direction of development for the prices of analyzed agri-food products. OECD, FAO and EUROSTAT data were used to this study. The results show the relationship between the purchase price of agri-food products and supply and demand factors and allow comparison of these prices in Poland and in the EU. Trend models have helped to set price forecasts for the next two years.
Cytowanie	Zaród J. (2017) Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 298-307
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s298.pdf

Autor	Filip Kłobukowski, Magdalena Skotnicka, Maria Śmiechowska
Tytuł	Prospects for Development of Highly Satiating Foods in Poland
Title
Słowa kluczowe	functional food, highly satiating food, obesity, Poland
Key words
Abstrakt	The high level of competition between food products on the market has encouraged the development of various types of functional foods. Consumer demands and requirements for both medicinal and healthy products has caused food manufacturers to widen their product offerings. The objective of this study was to present the legal status of functional food production and sales, as well as analyse the possibilities of developing customized foods, in particular, highly satiating foods. In this time of obesity epidemic, the use of specifically designed food products which suppress hunger and give the feeling of satiety could be an effective tool in preventing obesity and controlling body mass. There is an optimistic prognoses that this type of food will be introduced on the Polish market.
Abstract
Cytowanie	Kłobukowski F., Skotnicka M., Śmiechowska M. (2017) Prospects for Development of Highly Satiating Foods in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 280-291
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s280.pdf

Autor	Kateryna Zavalniuk
Tytuł	Diversification as a modern growth strategy in agriculture
Title	Diversification as a modern growth strategy in agriculture
Słowa kluczowe
Key words	strategy, marketing strategy, diversification, agrarian groups, agricultural enterprises
Abstrakt
Abstract	The aim of the article is to examine the theoretical foundations of diversification strategy and identify the characteristics of its application in agriculture. The relevance of diversification strategy research is that its implementation allows additional income to be made, ensures financial stability for enterprise when demand for basic products fluctuates, and strengthens the competitive position in chosen markets. The importance for enterprise of implementing growth strategy is discussed, as is the economic essence of “marketing strategy”. Dynamic changes in the market force producers to review their activity and seek a more optimum development strategy. Diversification can be the optimal strategy when market conditions are uncertain. The article analyzes the essence and types of diversification along with the benefits and disadvantages of diversification strategy. As a result of the research, features of diversification strategy for the agricultural sector were analysed, the essence of which may be found in the unification of agricultural products with other kinds of activity. This is done to decrease the risk arising from receding demand for main agricultural products. The study found that the most effective and least risky strategy is vertical diversification, which involves obtaining a synergistic effect and reducing transaction costs (through the use of a single production chain from field to consumer).
Cytowanie	Zavalniuk K.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2017_n1_s123.pdf

Autor	Mariana Bil
Tytuł	Population spatial mobility: essence and characteristics
Title	Population spatial mobility: essence and characteristics
Słowa kluczowe
Key words	population spatial mobility, movement, level of spatial mobility, personalitytypes of spatial mobility, immobility
Abstrakt
Abstract	The aim of the paper is to improve theoretical foundations of the research of the population spatial mobility as an actual socio-economic concept and development of its three-dimensional model. Two basic concepts are used to understand spatial mobility – “mobility” and “space”. The population spatial mobility is suggested to consider its property, which reflects desire, willingness and opportunities to change a place of residence in specified space-time coordinates, which is accompanied by human potential capitalization during implementation processes. Immobility as the opposite property of mobility is identified. A three-dimensional model of the population spatial mobility is considered. The characteristics of the population spatial mobility are generalized. They include: subjectivity, level and scale display, tempology, transformation, goal orientation, potentiality, functionality, the ability to adjust and measurability. All the characteristics are described. The author points out that the methodology to determine the level of the population spatial mobility needs developing. The different types of the population spatial mobility are described in order to assess its level. This is active-mobile and passive-mobile population. The structure of the population spatial mobility is formed depending on the dominance of a particular personality type. The scale of spatial mobility as an important characteristic reflects desire, willingness and opportunities of movement for a specified distance. Functionality as the characteristic of spatial mobility reveals its ability to perform such functions as movement provision, stagnation resistance, balancing and alignment, variability, alternativeness, freedom, protection, development, self-responsibility and individualization. Goal orientation shows that the mobile property of a person allows them to more quickly meet the needs through the achievement of demanded goals compared to other members of society who are immobile. The actuality of the research of the population spatial mobility in the context of human development is proved in the conclusions.
Cytowanie	Bil M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2017_n2_s5.pdf

Autor	Arkadiusz Weremczuk
Tytuł	Dotowane ubezpieczenia upraw w Polsce. Stan i perspektywy
Title	SUBSIDIZED CROP INSURANCE IN POLAND. STATUS AND PROSPECTS
Słowa kluczowe	ryzyko ubezpieczeniowe, ubezpieczenie upraw, ubezpieczenia rolne
Key words	insurance risk, crop insurance, agricultural insurance
Abstrakt	W artykule podjęto próbę analizy funkcjonowania dotowanych ubezpieczeń upraw w Polsce w latach 2012–2016. Oceniono zmiany, którym poddano system ubezpieczeń upraw. Wskazano na deficytowość tych produktów dla zakładów ubezpieczeniowych oraz brak powszechności nabywania polis przez producentów rolnych w Polsce. Artykuł zawiera propozycje zmian, które mogą wpłynąć na poprawę funkcjonowania tych ubezpieczeń, zarówno po stronie popytu, jak i podaży.
Abstract	The article is an attempt to analyze the functioning of subsidized crop insurance in Poland in 2012–2016. The evaluation of crop insurance has been done. Negative effectiveness of these products for insurance companies and the lack of universality in the acquisition of policies by agricultural producers in Poland were observed. The article proposes changes that may improve the functioning of these insurances, from demand and supply point of view.
Cytowanie	Weremczuk A. (2017) Dotowane ubezpieczenia upraw w Polsce. Stan i perspektywy.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 120: 69-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n120_s69.pdf

Autor	Piotr Jałowiecki
Tytuł	Zróżnicowanie polskich przedsiębiorstw spożywczych pod względem złożoności i poziomu zaawansowania systemów logistycznych
Title	RESEARCH AREAS OF LOGISTIC ACTIVITIES IN AGRI-FOOD COMPANIES IN POLAND
Słowa kluczowe	struktura logistyki, efektywność przedsiębiorstw, przemysł rolno-spożywczy
Key words	logistics structure, enterprises efficiency, agri-food industry
Abstrakt	W pracy przedstawiono zróżnicowanie liczby dostawców surowców rolnych i odbiorców produktów żywnościowych, produktowego asortymentu, zasięgów głównych rynków zaopatrzenia i zbytu, posiadanych działów logistyki, poziomu złożoności struktury i poziomu zaawansowania stosowanych rozwiązań logistycznych, jak również kosztów logistyki, sytuacji finansowej i pozycji rynkowej polskich przedsiębiorstw rolno-spożywczych. Określono również najważniejsze zależności pomiędzy wymienionymi charakterystykami badanych przed­siębiorstw. Stwierdzono słabe zależności pomiędzy większą złożonością struktury logistyki i wyższym poziomem jej zaawansowania z jednej strony, a niższymi kosztami logistyki i lepszą pozycją rynkową z drugiej. W przypadku sytuacji finansowej stwierdzono zaś odwrotną zależność zarówno ze wskaźnikami WSL i WZL, jak i z pozycją na rynku. Wreszcie nie znaleziono istotnej statystycznie zależności pomiędzy niższymi kosztami działań logistycznych a sytuacją finansową i pozycją rynkową.
Abstract	The paper presents diversification of suppliers of agricultural raw materials and recipients of food products, assortment of product, ranges main demand and supply markets, possession departments of logistics, the level of complexity of the structure and the level of advancement used logistic solutions as well as the cost of logistics, financial situation and the market position of Polish agri-food processing enterprises. It was also investigated the interactions between the main characteristics of the surveyed companies. We found a weak relationship between greater complexity of logistics structure and a higher level of its advancement on the one hand, and lower logistics costs and improved market position on the other. In the case of financial situation but found an inverse relationship with both indicators WSL and WZL as well as market position. Finally, no statistically significant correlation was found between lower costs of logistics operations and financial situation and market position. The obtained interesting results indicate the need for further research in this area in order to explain this peculiar paradox.
Cytowanie	Jałowiecki P. (2016) Zróżnicowanie polskich przedsiębiorstw spożywczych pod względem złożoności i poziomu zaawansowania systemów logistycznych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 1: 62-73
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n1_s62.pdf

Autor	Katarzyna Utnik-Banaś, Janusz Żmija
Tytuł	Wpływ wybranych czynników na cenę żywca brojlerów w latach 1995-2015
Title	Influence of Chosen Factors on Broiler Livestock Price in 1995 2015
Słowa kluczowe	żywiec brojlerów, cena, koszty produkcji, sezonowość cen, Polska
Key words	broiler livestock, price, production costs, price seasonality, Poland
Abstrakt	Celem pracy jest analiza wpływu wybranych czynników na poziom cen żywca brojlerów w okresie przed przystąpieniem Polski do UE (1995-2004) oraz po akcesji (2005-2015). Wykazano, że w pierwszym okresie na cenę żywca decydujący wpływ miały czynniki kosztowe (cena piskląt, paszy i pszenicy). W drugim okresie nastąpił wzrost wpływu czynników popytowych, w tym sezonowy wzrost cen związany ze zwiększonym popytem na mięso drobiowe w miesiącach letnich.
Abstract	The aim of the study is analysis of influence of chosen factors on broiler livestock price in period before Poland join the EU (1995-2004) and after accession (2005-2015). It was stated, that in the first period cost factors such as price of chicks, feed and wheat had deciding influence on broiler livestock price. In the second period increase of demand factors occurred including seasonal price increasing connected with increased demand for poultry meat in summer months.
Cytowanie	Utnik-Banaś K., Żmija J. (2016) Wpływ wybranych czynników na cenę żywca brojlerów w latach 1995-2015.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 344-352
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s344.pdf