Wyniki wyszukiwania

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Konsumpcja żywności w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej. Ujęcie makroekonomiczne
Title	FOOD CONSUMPTION IN POLAND AFTER EU ACCESSION. A MACROECONOMIC VIEW
Słowa kluczowe	konsumpcja, żywność, PKB, dochody, ceny żywności, sektor gospodarstw domowych
Key words	consumption, food, GDP, incomes, food prices, households sector
Abstrakt	Lata 2004-2015 były dla rynku żywnościowego w Polsce okresem głębokich przemian strukturalnych i koniunkturalnych związanych z globalizacją, dostosowywaniem się do wymagań jednolitego rynku unijnego, przezwyciężaniem skutków światowego kryzysu finansowo­-gospodarczego, rosyjskiego embarga i nienotowanej od 2003 r. deflacji. Efektem tych zjawisk były znaczące zmiany poziomu i struktury konsumpcji. Celem opracowania jest zobrazowanie głównych tendencji w rozwoju konsumpcji dóbr żywnościowych w ujęciu makroekonomicznym. Koncentrując się na podstawowych wyznacznikach rozwoju gospodarczego, takich jak: PKB, zatrudnienie i bezrobocie, dochody ludności, ceny towarów i usług konsumpcyjnych, które w zasadniczy sposób wyznaczają trendy spożycia, omówiono wpływ makroekonomicznych uwarunkowań na kształtowanie się wydatków na żywność w sektorze gospodarstw domowych. Przeprowadzone badania pokazały, że odnotowany w analizowanym okresie wydatny wzrost PKB i dochodów ludności znalazł odzwierciedlenie we wzroście popytu konsumpcyjnego, znacznie jednak większym na towary nieżywnościowe i usługi niż na żywność.
Abstract	The period 2004-2015 was a time of deep structural and economic transformation for the food market in Poland. It was related to globalisation, adjusting to the requirements of the single EU market, overcoming the consequences of the global financial and economic crisis, the Russian embargo and deflation (not experienced since 2003). The effect of these phenomena was a significant change in the level and structure of consumption. The objective of this paper is to illustrate the main trends in the development of consumption of food products from a macroeconomic viewpoint. The influence of macroeconomic conditions on expenditure and quantitative consumption of food in households is discussed, with particular focus on the basic indicators of economic development such as GDP, employment and unemployment, household income, prices of consumer goods and services, which determine trends of consumption in a fundamental manner. The analyses show that the significant increase in GDP and household income during the period being studied was accompanied by a greater rise in demand for non-food items and services than for food products.
Cytowanie	Świetlik K. (2016) Konsumpcja żywności w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej. Ujęcie makroekonomiczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 3: 32-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n3_s32.pdf

Autor	Katarzyna Smędzik-Ambroży
Tytuł	Uwarunkowania zasobowe a dochody rolnicze w krajach UE
Title	Resource Conditions and Agricultural Incomes in the EU
Słowa kluczowe	wyposażenie w czynniki produkcyjne, dochody z działalności rolniczej, kraje UE
Key words	equipment in production factors, income from agricultural activities, EU
Abstrakt	W opracowaniu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: czy w krajach UE o podobnym wyposażeniu w czynniki wytwórcze występowały podobne dochody z działalności rolniczej w przeliczeniu na jednostkę zasobu pracy, kapitału i ziemi. Zakres czasowy obejmował lata 2007-2013, podmiotowy dotyczył gospodarstw reprezentatywnych dla poszczególnych krajów UE, zaś przestrzenny objął obszar Unii Europejskiej z podziałem na poszczególne kraje tworzące to ugrupowanie w latach 2007-2013. W opracowaniu wykorzystano dane FADN. Zastosowano analizę dynamiki, statystyki opisowe (średnie i współczynniki zmienności) oraz aglomeracyjną analizę skupień metodą Warda. Wyodrębniono skupienia krajów istotnie różniące się wyposażeniem rolnictwa w zasób ziemi i kapitału. Udowodniono, że w skupieniach krajów UE o podobnym wyposażeniu w czynniki wytwórcze występowały bardziej zbliżone dochody z działalności rolniczej w przeliczeniu na jednostkę zasobów niż w krajach różniących się tym wyposażeniem.
Abstract	The study attempts to answer the question of whether in EU countries with similar equipment in the productive factors there are similar incomes from agricultural activity per unit of labor, capital and land. The range covered the years 2007-2013 and representative farms for EU countries. The study used FADN data. In the article were used: the analysis of dynamics, descriptive statistics (mean and coefficient of variation) and the agglomerations analysis by Ward method. Groups of countries differed in equipment of agriculture in resources of land and capital. It has been shown that in the clusters of the EU countries with similar equipment in the productive factors there was more similar income from agricultural activity per unit of resources than in countries differing in this equipment.
Cytowanie	Smędzik-Ambroży K. (2016) Uwarunkowania zasobowe a dochody rolnicze w krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 314-323
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s314.pdf

Autor	Roma Ryś-Jurel
Tytuł	Dochody rodzinnych gospodarstw rolnych w warunkach integracji europejskiej i globalizacji
Title	The Incomes of Family Farms in Terms of European Integration and Globalization
Słowa kluczowe	dochód, rodzinne gospodarstwo rolne, integracja, globalizacja
Key words	income, family farm, integration, globalization
Abstrakt	Integracja wywiera wpływ na kształt gospodarczy, polityczny i instytucjonalny Europy, a globalizacja to zjawisko, które oddziałuje na niemal wszystkie sfery życia człowieka – od handlu, przez finanse, po styl życia i kulturę. Te dwa procesy mają znaczny wpływ na kształt realizowanego modelu rolnictwa w Unii Europejskiej. Kluczową rolę w nim odgrywa wspieranie rodzinnych gospodarstw rolnych poprzez subsydiowanie ich dochodów. W artykule zbadano sytuację dochodową rodzinnych gospodarstw rolnych w latach 2005-2013 na podstawie danych FADN. Oszacowano przeciętny poziom dochodu z rodzinnego gospodarstwa rolnego według kraju Unii Europejskiej w przeliczeniu na 1 gospodarstwo, 1 hektar użytków rolnych i 1 jednostkę pracy AWU. Obliczenia te wykonano również dla dochodu pomniejszonego o wartość subwencji. W ten sposób określono najbardziej dochodowe gospodarstwa według kraju Unii Europejskiej, a także uchwycono wpływ subwencjonowania na ostateczny kształt dochodów gospodarstw rolnych.
Abstract	Integration has an impact on the economic, political and institutional shape of Europe and globalization is a phenomenon that affects almost all spheres of human life – from trade, to finance, to lifestyle and culture. These two processes have a significant impact on the shape of the model of agriculture which is implemented in the European Union. The promotion of family farm incomes by subsidies plays a key role in this model. The article examined the income situation of family farms between 2005 and 2013 on the basis of FADN data. The average level of family farm income by country of the European Union was estimated in terms of 1 holding, 1 hectare of agricultural land and 1 work unit AWU. These calculations are made also for income minus the value of the subsidies. So, the most lucrative family farms by country in the European Union, as well as the effect of subsidization on the final shape of family farm incomes, were shown.
Cytowanie	Ryś-Jurel R. (2016) Dochody rodzinnych gospodarstw rolnych w warunkach integracji europejskiej i globalizacji.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 303-313
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s303.pdf

Autor	Tomasz Siudek, Mariana Vashchyk
Tytuł	Rozwój społeczny obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej w latach 2000-2012
Title	SOCIAL DEVELOPMENT OF RURAL AREAS IN THE EUROPEAN UNION MEMBER STATES IN 2000-2012
Słowa kluczowe	rozwój społeczny, analiza czynnikowa, Unia Europejska, obszary wiejskie
Key words	social development, factor analysis, European Union, rural area
Abstrakt	Celem badania jest analiza wybranych wskaźników wymiaru społecznego pod kątem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich w państwach UE w latach 2000-2012 i określenie ich głównych tendencji. W celu opisania tendencji i zmian zachodzących na obszarach wiejskich była przeprowadzona analiza czynnikowa. Do określenia wskaźnika syntetycznego (WS) rozwoju społecznego obszarów wiejskich w państwach członkowskich UE zostały wykorzystane trzy główne czynniki. Stwierdzono, że wiodącymi krajami UE pod względem rozwoju społecznego są: Luksemburg, Dania, Holandia, Belgia i Szwecja, a najsłabiej rozwinięte są kraje przyjęte do UE w trakcie dwóch ostatnich etapów jej rozszerzenia, czyli Chorwacja, Łotwa, Litwa, Polska i Rumunia. Główne przyczyny takiego zróżnicowania to problemy związane z jakością życia na wsi, m.in.: ubóstwo na terenach wiejskich, niskie dochody, uzależnienie od rolnictwa, depopulacja na wsi, słaba infrastruktura.
Abstract	The purpose of research is to analyze selected social indicators of rural sustainable development in the EU Member States in 2000-2012, and to determine their main tendencies. To describe those tendencies and changes that took place in rural areas, the factor analysis has been implemented. Three main factors have been worked out to determine the synthetic index (SI) of social development of rural areas of the EU Member States. It enabled the authors to affirm that the leading EU countries in terms of social development are Luxemburg, Denmark, the Netherlands, Belgium and Sweden, those among the least developed are the countries, which joined the EU after two last waves of its enlargement, namely Croatia, Latvia, Lithuania, Poland and Romania. The main reasons for such a differentiation are the quality of rural life related problems: rural poverty due to low incomes, great dependence on agriculture, depopulation, poor infrastructure etc.
Cytowanie	Siudek T., Vashchyk M. (2015) Rozwój społeczny obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej w latach 2000-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s7.pdf

Autor	Kinga Gruziel
Tytuł	Koszty wymiaru i poboru podatku rolnego na przykładzie gmin wiejskich województwa opolskiego
Title	The costs of agricultural tax assessment and collection on the example of rural communes (NUTS 5) of Opolskie region (NUTS 2)
Słowa kluczowe	podatek rolny, wymiar podatku, fiskalizm
Key words	agricultural tax, tax assessment, fiscalism
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono wyniki badań dotyczących kosztów procesu fiskalnego podatku rolnego na przykładzie gmin wiejskich położonych w województwie opolskim. Do określenia kosztów procesu fiskalnego wykorzystano kategorie kosztów wymiaru i poboru podatku rolnego oraz ich relacje do wpływów z tytułu podatku rolnego. W gminie nr 1 stwierdzono około 3-krotnie wyższe dochody z tytułu podatku rolnego niż w gminie nr 2. Wynagrodzenia tytułem uczestniczenia w procesie fiskalnym w gminie nr 1 było niższe o od 4 do 35% niż w gminie nr 2. Pozyskanie 1 zł podatku rolnego w gminie nr 1 wymagało wydatków na poziomie 3–7 groszy, a w gminie nr 2 około 50–80 groszy. Czynnikami kształtującymi efektywność procesu fiskalnego można uznać wynagrodzenia i koszty około płacowe tytułem uczestniczenia w procesie wymiaru i poboru podatku rolnego, wielkość dochodów tytułem podatku rolnego oraz korzystanie z ulg i zwolnień.
Abstract	The paper presents research concerning costs of agricultural tax assessment and collection on the example of rural communes (NUTS 5) of Opolskie region (NUTS 2). The costs of the fiscal process were based on the costs of tax assessment and tax collection, as well as their relations to incomes from agricultural tax. In commune No 1. incomes from agricultural tax were approximately 3 times higher than in commune No 2. At the same time revenues for participating in the fiscal process in commune No 1. were lower by 4% to 35% in comparison to commune No 2. Obtaining 1 PLN of agricultural tax in commune No 1. cost about 0.03–0.07PLN, while in Commune No 2. it was as high as 0.5–0.8 PLN. The effectiveness of the fiscal process depended on the remunerations and other costs of tax assessment and collection, as well as on the level of incomes from agricultural tax and tax exemptions.
Cytowanie	Gruziel K. (2015) Koszty wymiaru i poboru podatku rolnego na przykładzie gmin wiejskich województwa opolskiego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 167-177
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n110_s167.pdf

Autor	Jadwiga Dziubińska, Krzysztof Nuszkiewicz
Tytuł	Budżet sektora finansów publicznych na przykładzie państwowej jednostki budżetowej zespołu szkół w Golądkowie
Title	Public sector budget exemplified by the state-owned schools in Golądkowo
Słowa kluczowe	Zespół Szkół w Golądkowie; plan budżetowy; dochody; wydatki
Key words	Schools in Golądkowo; budget plan; income; spending
Abstrakt	Celem artykułu jest zaprezentowanie wybranych elementów budżetu sektora finansów publicznych na przykładzie państwowej jednostki budżetowej Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego im. Jadwigi Dziubińskiej w Golądkowie. Szkoła w Golądkowie będąc jednostką budżetową, realizując wydatki, zobowiązana jest do przestrzegania zasad regulujących zagadnienia wydawania środków finansowych przez jednostki budżetowe. Podstawową zasadą jest dokonywanie wydatków budżetowych w granicach kwot określonych w budżecie, zgodnie z planowanym ich przeznaczeniem, w sposób celowy i oszczędny.Ponadto zasadą wydatkowania środków budżetowych jest wydatkowanie ich w granicach uchwalonych przez organ prowadzący szkołę.
Abstract	The article aims to present selected items of public sector budget exemplified by the state-owned Jadwiga Dziubińska Agricultural Education Centre Schools in Golądkowo. When spending its financial resources, the schools in Golądkowo, which are financed from the state budget, are obliged to comply with public finance regulations. The basic principle is that they should spend funds within the limits specified in the budget, in agreement with the planned allocation, in a purposeful and economical way. In addition, there is a rule that funds should be spent within the limits decided by the governing authority.
Cytowanie	Dziubińska J., Nuszkiewicz K. (2015) Budżet sektora finansów publicznych na przykładzie państwowej jednostki budżetowej zespołu szkół w Golądkowie.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 19-28
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s19.pdf

Autor	Małgorzata Leszczyńska
Tytuł	Dochodowy wymiar nierówności regionalnych w Polsce
Title	Income dimension of regional inequalities in Poland
Słowa kluczowe	dochody, zróżnicowanie dochodów, spójność społeczno-ekonomiczna, rozwój zrównoważony
Key words	income, diversity of incomes, social and economic cohesion, sustainable development
Abstrakt	W artykule dokonano oceny sytuacji dochodowej gospodarstw domowych w ujęciu czasowym (retrospektywa z lat 2009–2012) w skali regionalnej. Jako punkt odniesienia przyjęto bowiem, że zróżnicowanie dochodów uzależnione jest od geograficznej przestrzeni zamieszkiwania. W analizie i porównaniach wykorzystano dane GUS dotyczące 16 województw Polski. Przyjęto, że makroekonomiczny schemat tworzenia PKB „przekłada się” na rozporządzalne dochody gospodarstw domowych (na poziomie mikroekonomicznym). Jak się okazuje, skala regionalna istotnie różnicuje relacje tych kategorii w Polsce, gdyż nadal wskazuje na istnienie ich relatywnie dużych odchyleń.
Abstract	The article assesses the income position of households between 2009 and 2012 on a regional scale. The fact that income inequality is dependent on the geographical area of residence serves as a analytical frame of the research. The analysis uses data on 16 voivodships provided by GUS. It was assumed that the macroeconomic GDP creation scheme “translates to” disposable household income (at the microeconomic level). It turns out, that the location of an region significantly differentiates these categories in Poland as it points out their relatively large deviations.
Cytowanie	Leszczyńska M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2015_n3_s67.pdf

Autor	Monika Utzig
Tytuł	Konwergencja dochodowa ludności wiejskiej i miejskiej w Polsce
Title	Income convergence of population of urban and rural areas in Poland
Słowa kluczowe	konwergencja, dochody, ludność wiejska i miejska
Key words	convergence, income, population of urban and rural areas
Abstrakt	Konwergencja utożsamiana jest z hipotezą, że gospodarki o niższym dochodzie per capita mają tendencję do szybszego wzrostu niż bogatsze gospodarki. W artykule zbadano konwergencję dochodową ludności wiejskiej i miejskiej w Polsce. Na podstawie danych z Budżetów gospodarstw domowych dotyczących lat 2006-2013 stwierdzono, że dochody ludności na obszarach wiejskich rosły szybciej niż dochody ludności zamieszkałej w miastach, ale nierówności dochodowe nie zmniejszały się w znaczący sposób. Zachodzi konwergencja typu beta pomiędzy dochodami ludności na obszarach wiejskich i miejskich, ale nie ma istotnej konwergencji typu sigma.
Abstract	The convergence is the hypothesis that poorer economies’ per capita incomes tend to grow up faster than the richer ones. In the article income convergence of population of urban and rural areas in Poland was examined. On the basis of Household Budget Surveys data covering the span of 2006-2013 it has been stated, that incomes of rural areas population increase faster than incomes of urban areas population but income inequity does not decrease significantly. There is beta convergence between incomes of population of rural and urban areas but there is not significant sigma convergence.
Cytowanie	Utzig M. (2014) Konwergencja dochodowa ludności wiejskiej i miejskiej w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 144-152
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s144.pdf

Autor	Aleksandra Płonka, Łukasz Satoła, Tomasz Wojewodzic
Tytuł	Zmiany przychylności podatkowej gmin w okresie dekoniunktury gospodarczej
Title	CHANGES OF TAX FAVOURISM OF THE COMMUNES DURING RECESSION
Słowa kluczowe	polityka podatkowa, podatek od nieruchomości, dochody gmin
Key words
Abstrakt	Głównym narzędziem kreowania polityki podatkowej stosowanym przez gminy w Polsce jest uchwalanie w prawnie określonych granicach wysokości stawek podatków lokalnych. Celem opracowania jest prezentacja i ocena zmian w wysokości stawek podatku od nieruchomości uchwalanych przez samorządy szczebla gminnego w latach 2007 i 2010. Ocenie została poddana przychylność podatkowa gmin wobec podatników. Przeprowadzone obliczenia wyraźnie wskazują na zmniejszenie się w badanej populacji udziału jednostek terytorialnych stosujących relatywnie niskie stawki podatku od nieruchomości. W niewielkim stopniu wzrósł natomiast udział gmin stosujących relatywnie wysokie stawki podatku, co poskutkowało zakwalifikowaniem ich do grupy gmin o niskiej przychylności podatkowej.
Abstract	A major tool for developing a tax policy applied by communes in Poland is adopting, within lawful limits, amounts of rates of local taxes. This paper aims at presenting and evaluating changes in the amounts of real estate tax rates adopted by communes self-governments in 2007 and 2010. The assessment also included a favorable tax regime of communes in regard of entrepreneurs and inhabitants. Calculations which have been made clearly show that, in regard of the surveyed population, the share of territorial units applying relatively low real estate tax rates decreased whereas the share of communes applying relatively high tax rates rose to an insignificant extent. The above resulted in classifying them among the group of communes with an unfavorable tax regime.
Cytowanie	Płonka A., Satoła Ł., Wojewodzic T. (2014) Zmiany przychylności podatkowej gmin w okresie dekoniunktury gospodarczej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 185-194
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s185.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Title	Warsaw suburban zone. Selected issues
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja
Key words	rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation
Abstrakt	Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją.
Abstract	This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of  the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf

Autor	Elwira Laskowska
Tytuł	Ekonomiczne aspekty przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności
Title	ECONOMIC ASPECTS OF THE CONVERSION RIGHT OF PERPETUAL USUFRUCT RIGHT OF OWNERSHIP
Słowa kluczowe	użytkowanie wieczyste, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, dochody własne gmin
Key words	perpetual usufruct, conversion of the perpetual usufruct right of ownership, own budget income
Abstrakt	Prawo użytkowania wieczystego gruntu funkcjonuje w Polsce jako forma prawna długoterminowego korzystania z gruntów Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego przez inne osoby prawne i fizyczne. Prawo to związane jest z opłatami rocznymi wnoszonymi przez użytkownika wieczystego, które dla właścicieli gruntów stanowią dochody budżetowe. Celem podjętych w niniejszym opracowaniu analiz jest próba przedstawienia ekonomicznych aspektów prawa użytkowania wieczystego poprzez określenie udziału wpływów budżetowych z tytułu opłat rocznych oraz opłat za przekształcanie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności w dochodach własnych jednostek samorządu terytorialnego na przykładzie wybranych miast oraz wskazanie progu opłacalności przekształcania prawa dla użytkownika wieczystego w zależności od wykorzystanego okresu prawa oraz założeń dotyczących wzrostu wartości gruntu i stopy dyskonta przyszłych opłat.
Abstract	Perpetual usufruct in Poland as a legal form of long-term use of state-owned land and communal land by other legal and natural persons. This law is related to the annual fees paid by the user perpetual, that the landowners are budget income. The aim of the analysis in this paper is an attempt to present the economic aspects of the right of perpetual usufruct by determining the share of budget income from annual fees and related conversion right of perpetual usufruct right of property in their own incomes of local government units based on selected cities and an indication of the profitability threshold for conversion rights user perpetual depending on the used period of perpetual usufruct, increases in land value and the discount rate of future fees.
Cytowanie	Laskowska E. (2014) Ekonomiczne aspekty przekształcania prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 98-109
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n61_s98.pdf

Autor	Cezary Klimkowski, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Kwestie stabilizacji dochodów w rolnictwie
Title	Problems of income stabilisation in agriculture
Słowa kluczowe	dochody, dochody rolnicze, ryzyko, ubezpieczenia, stabilizacja dochodów, wspólna polityka rolna
Key words	income, agricultural income, risk, insurance, income stabilisation, common agricultural policy
Abstrakt	W ostatnich latach wskutek zmian WPR , uwarunkowań rynkowych i klimatycznych wzrasta zmienność dochodów producentów rolnych w Unii Europejskiej. Znajduje to odbicie w zmianach WPR , jakie zostały wdrożone w ramach perspektywy finansowej 2014-2020, a które mają na celu wsparcie zarządzania ryzykiem w rolnictwie. W pracy dokonano oceny przydatności jednego z instrumentów finansowanego w ramach WPR – narzędzia stabilizacji dochodów. Wykorzystano w tym celu dane dotyczące dochodów uzyskiwanych przez 5364 gospodarstwa rolne prowadzące rachunkowość FADN . Wykazano, że ten typ ubezpieczeń funkcjonowałby nawet przy niewielkiej wartości składki (0,5% wartości zeszłorocznej produkcji) i stanowił znacząco lepszą ochronę dochodów rolników niż tradycyjne ubezpieczenia produkcji rolnej.
Abstract	In the recent years, volatility of farmers’ income in European Union dramatically increases due to CAP changes, market and climatic circumstances. To address this problem some new instruments which can help in risk management are included in new CAP for the period 2014 to 2020. Authors of the paper try to evaluate usefulness of one of these new instruments – income stabilisation tool. Data from FADN about agricultural income of 5364 Polish farmers was used. It was proved that income stabilisation tool can be financially stable even when the premium is relatively low (0.5% of last year’s production value) and provide much better cover than traditional agricultural production insurance does.
Cytowanie	Klimkowski C., Rembisz W. (2014) Kwestie stabilizacji dochodów w rolnictwie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 85-96
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s85.pdf

Autor	Marcin Wysokiński
Tytuł	Ryzyko dochodowe w produkcji mleka w kontekście wybranych propozycji zmian w opodatkowaniu i ubezpieczeniach społecznych w rolnictwie
Title	Income risk of milk production in the context of selected proposals of in tax and social insurance changes in agriculture
Słowa kluczowe	dochody, ryzyko dochodowe, produkcja mleka, podatki w rolnictwie
Key words	income, income risk, milk production, taxes in agriculture
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono wrażliwość dochodów gospodarstw mlecznych na zmiany w opodatkowaniu rolnictwa i w systemie ubezpieczeń społecznych. Do analiz użyto danych pochodzących z bazy polskiego FADN za lata 2004-2009. Analizy i symulacje przeprowadzono w zależności od stopnia koncentracji produkcji. Oszacowane skutki zmian w opodatkowaniu rolnictwa i systemie ubezpieczeń społecznych rolników wykazały m.in. znaczący wzrost obciążeń badanych gospodarstw.
Abstract	The paper presents the sensitivity of dairy farm income to changes in taxation rate in agriculture and changes in social security system. In presented surveys the data from the Polish FADN database for the years 2004-2009 has been used. Analyses and simulations were conducted according to the degree of production concentration. The estimated effects of changes in the taxation in agriculture and in the farmers social insurance system have shown a significant increase in the income charge of surveyed households
Cytowanie	Wysokiński M. (2014) Ryzyko dochodowe w produkcji mleka w kontekście wybranych propozycji zmian w opodatkowaniu i ubezpieczeniach społecznych w rolnictwie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 153-160
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s153.pdf

Autor	Ewelina Szuba
Tytuł	Źródła zmian wartości produkcji i dochodów w sektorze rolnym po przystąpieniu Polski do Unii europejskiej
Title	SOURCES OF CHANGES INTHE VALUE OF OUTPUTAND INCOMEIN THE AGRICULTURAL SECTORAFTER THE POLISH ACCESSIONTO THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	rolnictwo, dochody rolnicze, produkcja rolna, wspólna polityka rolna, źródła wzrostu produkcji i dochodów
Key words	agriculture, agricultural income, agricultural production, Common Agricultural Policy, source of production growth and income
Abstrakt	W artykule w ujęciu mezoekonomicznym (sektorowym) przedstawiono zmiany wolumenu i wartości produkcji oraz dochodów uzyskiwanych w polskim rolnictwie po akcesji do UE oraz źródła tych zmian. Objęcie polskiego rolnictwa wspólną polityka rolną (WPR) oraz uczestnictwo w jednolitym rynku europejskim (JRE) w istotny sposób wpłynęły na sytuację produkcyjno-ekonomiczną w tym sektorze. W celu określenia oddziaływania WPR i uczestnictwa w JRE na rolnictwo w Polsce ocenie poddane zostały m.in. wyniki produkcyjne oraz dochody uzyskiwane w tym dziale gospodarki. Wartości ujęto w cenach stałych i porównano z okresem sprzed akcesji. W opracowaniu podjęto również próbę ustalenia źródeł wzrostu produkcji oraz dochodów w rolnictwie. Analizy przeprowadzone zostały na podstawie danych pochodzących z powszechnej statystyki publicznej krajowej i UE, w tym z rachunków ekonomicznych rolnictwa publikowanych przez Eurostat.
Abstract	The article in terms of mesoeconomical (sectoral) shows the changes in the volume and value of production and the income earned in Polish agriculture after accession to the EU. Accession of Polish agriculture in the Common Agricultural Policy and participation in the Single European Market materially affected the economic production in this sector. To determine the impact of the CAP and participation in the JRE on agriculture In Poland, were selected among others: evaluation of production results and income received in this department economy. The values entered in constant prices, and compared with the pre-accession period. Moreover, the aim of the study was also an attempt to determine the sources of output growth and incomes in agriculture. Analyses were based on data from official statistics universal national and EU level, including the Economic Accounts for Agriculture published by Eurostat.
Cytowanie	Szuba E. (2014) Źródła zmian wartości produkcji i dochodów w sektorze rolnym po przystąpieniu Polski do Unii europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 29-36
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s29.pdf

Autor	Agnieszka Kozera
Tytuł	Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Title	THE FINANCIAL SITUATION OF HOUSEHOLDS IN RURAL AREAS IN POLAND IN THE CONTEXT OF EUROPEAN INTEGRATION
Słowa kluczowe	sytuacja finansowa, dochody rozporządzalne, zarządzanie finansami osobistymi, gospodarstwa domowe, obszary wiejskie
Key words	financial situation, managing personal finances, households, rural areas
Abstrakt	W artykule dokonano oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych na obszarach wiejskich w relacji do gospodarstw miejskich w Polsce w latach 2004-2012. Analizie poddano wielkość, dynamikę dochodów i wydatków gospodarstw domowych, źródła dochodów oraz sposoby ich rozdysponowania. Podstawę informacyjną stanowiły zagregowane dane pochodzące z publikacji Głównego Urzędu Statystycznego. Z przeprowadzonych badań wynika, że sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie uległa znacznej poprawie, zmniejszeniu uległy dysproporcje dochodowe wiejskich gospodarstw domowych w stosunku do gospodarstw miejskich. W latach 2004-2012 dynamika wzrostu dochodów w gospodarstwach domowych rolników była znaczne wyższa w stosunku do ogółu gospodarstw wiejskich i miejskich. W wiejskich gospodarstwach domowych w największym stopniu wzrosło znaczenie pozarolniczych źródeł utrzymania, w tym głównie z pracy najemnej. W wyniku poprawy sytuacji finansowej zmniejszeniu uległ udział wydatków podstawowych na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb w budżetach gospodarstw wiejskich oraz gospodarstw rolników, zauważono także wzrost ich skłonności do oszczędzania.
Abstract	This paper carried on an analysis of the financial situation of rural households in Poland, in relation to urban households, in 2004-2012. The size, dynamics of income and household expenditure, sources of income and ways of obtaining their distribution were analyzed. The basis of information were aggregated data, derived from studies, conducted by the Central Statistical Office and published in reports Living conditions of the population between 1999 and 2005 and Household budget survey in 2006,…,2012. Based on the survey, it was found that in the context of European integration, the financial situation of households living in rural areas has significantly improved. As a result, income disparities have decreased between rural households and urban households. It should be emphasized that in years 2004-2012, the growth rate of income in farmers’ households was significantly higher, compared to the total number of households in rural and urban areas. In rural households, in the considered period, the importance of non-agricultural sources of income, mainly from employment, has significantly increased. As a result of the improvement of financial situation, the burden on rigid expenses in budgets of rural households and farmers’ households was reduced and an increase in their propensity to save was noticed.
Cytowanie	Kozera A. (2014) Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 91-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s91.pdf

Autor	Anna Bischoff
Tytuł	Znaczenie podatku VAT jako źródła dochodów budżetowych w krajach OECD
Title	The importance of VAT as a source of tax revenue in OECD countries
Słowa kluczowe	VAT; wpływy budżetowe; stawki podatkowe; próg rejestracyjny
Key words	VAT; budget revenues; tax rates; the registration threshold
Abstrakt	W opracowaniu scharakteryzowana została różnorodność w podejściu do podatku VAT państw należących do OECD. Zbadano również poziom obciążenia podatkiem VAT podmiotów w krajach członkowskich OECD oraz udział wpływów z tytułu tego podatku na fiskalne dochody budżetowe zarówno w wartościach bezwzględnych, jak i w relacji do PKB. Badania przeprowadzono na podstawie danych statystycznych z lat 1999–2012. Opisano również poziom oraz liczbę stawek obniżonych oraz wysokość progów podatkowych, od których podmioty zmuszone są do zarejestrowania się jako podatnicy VAT. W trakcie badanego okresu udział podatku VAT w PKB wzrastał, jego wartość była wyższa w krajach należących do UE w stosunku do wszystkich krajów członkowskich OECD. W badanym okresie wzrósł również udział podatku VAT w podatkowych dochodach budżetowych głównie w krajach UE należących do OECD. Ponadto istnienie progów rejestracyjnych oraz obniżonych stawek znacząco wpływały na poziom obciążeń fiskalnych podatników VAT
Abstract	The study characterizes diversity in the approach to VAT in OECD countries. Study illustrates level of VAT burden in OECD countries and the share of revenues from VAT in the fiscal revenues in absolute terms and in relation to GDP. Analysis was carried out on the basis of statistical data for 1999–2012 years. Study also presents level and number of reduced rates and the levels of tax thresholds from which entities are forced to register as VAT payers. During the reporting period the share of VAT in GDP was rising and it was also higher in EU countries in comparison to all OECD countries. During the analyzed period share of VAT in the tax revenues raised mainly in EU countries belonging to the OECD. Moreover, the existence of thresholds for registration and reduced rates significantly affected the level of the fiscal burden for VAT payers.
Cytowanie	Bischoff A. (2014) Znaczenie podatku VAT jako źródła dochodów budżetowych w krajach OECD.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 55-66
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2014_n3_s55.pdf

Autor	Paweł Wyrzykowski
Tytuł	Dochody gospodarstw domowych emerytów w krajach UE
Title	Incomes of Households with Retired Members in the EU
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Wyrzykowski P. (2014) Dochody gospodarstw domowych emerytów w krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 14(29), z. 2: 247-257
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2014_T14(29)_n2_s247.pdf

Autor	Ewa Kołoszycz
Tytuł	Dochodowość typowych gospodarstw mlecznych na świecie w latach 2006-2011
Title	PROFITABILITY OF TYPICAL DAIRY FARM IN THE WORLD IN THE PERIOD 2006-2011
Słowa kluczowe	dochód rolniczy, koszty całkowite produkcji mleka, koszty alternatywne, przychody całkowite
Key words	farm income, total cost of milk production, opportunity costs, total returns
Abstrakt	Badanie przeprowadzono w typowych gospodarstwach specjalizujących się w produkcji mleka w krajach wiodących pod względem ilości produkowanego mleka na świecie w latach 2006-2011. Z badań wynika, że konkurencyjność europejskich gospodarstw, mierzona poziomem kosztów ponoszonych na wyprodukowanie mleka, była niższa niż w pozostałych gospodarstwach z różnych regionów świata. Dochody osiągane z produkcji mleka we wszystkich gospodarstwach charakteryzowały się podobnymi tendencjami zmian, ale ich wysokość była wyraźnie zróżnicowana.
Abstract	The study was carried out on selected farms producing milk in the leading countries in terms of quantity of milk produced in the world in the years 2006-2011. The research shows that the competitiveness of European dairy farms, measured by the level of costs incurred in households, is lower than on farms in South America, South Asia and Australia. Income derived in milk production on all farms were characterized by similar trends change, but the amount was much different.
Cytowanie	Kołoszycz E. (2013) Dochodowość typowych gospodarstw mlecznych na świecie w latach 2006-2011 .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 119-129
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s119.pdf

Autor	Aleksander Grzelak
Tytuł	Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych w warunkach zmiany koniunktury gospodarczej (2007-2009)
Title	ECONOMIC SITUATION OF FARMS IN TERMS OF CHANGE ECONOMIC BUSINESS IN POLAND (2007-2009)
Słowa kluczowe	gospodarstw rolne, koniunktura, dochody rolnicze
Key words	farm, business situation, farm income
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest ocena sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych (ze względu na wielkość ekonomiczną) w warunkach zmiany koniunktury gospodarczej w Polsce w latach 2007-2009. Do tego celu wykorzystano testy koniunktury opracowane przez Instytut Rozwoju Gospodarczego (IRG) SGH w Warszawie oraz dane systemu rachunkowości rolnej FADN. Stwierdzono, że istnieją znaczne zróżnicowania w zakresie reakcji gospodarstw rolnych na zmiany koniunktury. Największe gospodarstwa (powyżej 100 ESU) silniej odczuwały skutki dekoniunktury. Ich dostosowania polegały na utrzymaniu poziomu produkcji rolnej. Z kolei najmniejsze gospodarstwa nieco bardziej elastycznie dostosowywały się do zmian koniunktury, jednak działo się to w warunkach niskich dochodów i inwestycji niepokrywających poziomu amortyzacji. Natomiast gospodarstwa z grupy 16-100 ESU w relatywnie mniejszym zakresie odczuły skutki pogorszenia sytuacji makroekonomicznej. Koniunktura w rolnictwie jest w wysokim stopniu zsynchronizowana z koniunkturą ogólnogospodarczą. Jej zmiany w rolnictwie przejawiają się głównie w fluktuacji cen surowców rolnych.
Abstract	The main aim of the paper is to evaluate economic situation of farms (in view of economic size) in terms of change of economic business in Poland between 2007 and 2009. For this study one used tests of economic business produced by the Institute for Economic Development SGH in Warsaw and agricultural data of the FADN accounting system. One has stated that there are significant differences in range of the response of farms to changes in economic situation. The largest farms (above 100 ESU), more strongly suffer from downturn. Their adaptation consists in maintaining the level of agricultural production. The smallest farms more flexibly adapt to economic business change, but it is in terms of low income and investments that do not cover depreciation. While farms from the group 16-100 ESU are in a relatively lesser extent affected by the economic downturn. The situation in agriculture is highly synchronized with the general economic business. Their changes in agriculture are manifested mainly in the agricultural products price fluctuations.
Cytowanie	Grzelak A. (2013) Sytuacja ekonomiczna gospodarstw rolnych w warunkach zmiany koniunktury gospodarczej (2007-2009).Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 78-88
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s78.pdf

Autor	Agnieszka Baer-Nawrocka
Tytuł	Wpływ Wspólnej Polityki Rolnej na efekty dochodowe w rolnictwie nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej
Title	The influence of Common Agricultural Policy on agricultural incomes effects in the new member countries of the European Union
Słowa kluczowe
Key words	agricultural income, determinants of agricultural income, agriculture in the EU
Abstrakt	Celem artykułu jest ocena wpływu integracji na poziom dochodów rolniczych w nowych krajach członkowskich Unii Europejskiej. Badania przeprowadzono w oparciu o Rachunki Ekonomiczne dla Rolnictwa. Analizie poddano również wybrane czynniki kreacji dochodów rolniczych takich jak realna wartość produkcji rolnej i zużycia pośredniego oraz poziomu dotacji. Jak wykazała przeprowadzona analiza akcesja pozytywnie wpłynęła na sytuację dochodową w większości państw UE-12. Widoczne jest to zwłaszcza w rolnictwie polskim, wyróżniającym się największą dynamiką zmian w tym zakresie. Pogorszenie wyników ekonomicznych odnotowano natomiast w krajach, które najpóźniej przystąpiły do UE jak również w Czechach. W analizowanym okresie widoczny jest powolny proces zmniejszania dysproporcji między krajami UE-12 i UE-15 pod względem dochodów przypadających na 1 AWU jak i na 1 gospodarstwo co jest również efektem (oprócz wzrostu dochodów) przemian w strukturze agrarnej. Analiza determinantów wzrostu dochodów wykazała, że kluczową rolę w ich kształtowaniu odgrywa polityka bezpośredniego wsparcia producentów rolnych. Udział pozostałych analizowanych czynników determinujących dochody był znacznie mniejszy. Ponadto wykazano, że rolnictwo polskie wyróżniało się pod względem największej efektywności wykorzystania dopłat ogółem.
Abstract	The objective of the article was to assess the impact of integration on the level of agricultural income in the new member countries of the European Union. The analysis was held on the basis of Economic Accounts for Agriculture. The selected determinants of agricultural income such as the real value of agricultural output, intermediate consumption and the level of subsidy were analyzed in the paper. The analysis proved that the accession to the EU had a positive impact on agricultural incomes in the majority of EU-12 countries. Positive influence was especially visible in Polish agriculture, where the dynamics of changes of income indices were the highest. The deterioration of income indexes was seen in the Czech Republic and the countries, which the latest accessed the EU. Moreover, it can be noticed that the disparities in terms of agricultural incomes per AWU and farm have been slowly diminishing among EU-12 and EU-15 countries. It results from the income increase and the changes in agricultural structures of EU-12. The analysis showed that the direct payments were the main factor determining agricultural income increase. Moreover, Polish agriculture was leading in the effectiveness of direct payments use.
Cytowanie	Baer-Nawrocka A. (2013) Wpływ Wspólnej Polityki Rolnej na efekty dochodowe w rolnictwie nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 9(58): 34-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2013_n58_s34.pdf