Wyniki wyszukiwania

Autor	Anna Makuch, Anna Tatarczak
Tytuł	COMPARISON OF THE LIFE STANDARDS OF INHABITANTS IN EASTERN AND WESTERN POLAND
Title
Słowa kluczowe	living standard, multi-dimensional statistical analysis, Hellwig’s synthetic measure
Key words
Abstrakt	The main aim of the study is to analyse and compare the quality of life of the inhabitants of eastern and western Poland. This is accomplished by investigating whether the division of Poland into ʽPoland A’ and ʽPoland B’, which has been the norm for years, is valid. The spatial scope applies to all voivodeships. The criterion for the division of eastern and western Poland was adopted based on the historical division along the Vistula river. The characteristics used in the analysis described: education, access to medical care, health, safety, housing, the labour market, culture, and material resources. The period examined in the study covers the years 2005–2015. The study used Ward’s and taxonomic methods, in particular the Hellwig’s method.
Abstract
Cytowanie	Makuch A., Tatarczak A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2021_n5_s82.pdf

Autor	Beata Kolny
Tytuł	Czas poświęcany na obróbkę żywności i przygotowanie posiłku w budżecie czasu ludności
Title	Time Devoted to Food Processing and Preparation of a Meal in the Population Time Budget
Słowa kluczowe	budżet czasu, obróbka żywności, przygotowanie posiłku
Key words	time budget, food processing, meal preparation
Abstrakt	Budżet czasu ludności jest to zestawienie odcinków czasu przewidzianych na realizację czynności życiowych. Wśród tych czynności wyróżnia się obróbkę żywności i przygotowanie posiłku. Celem artykułu jest zdiagnozowanie ilości czasu poświęcanego przez Polaków na wykonanie tych czynności. Temat ten jest istotny ponieważ dotyka każdego człowieka, który zaspokaja potrzebę głodu. Ilość czasu przeznaczonego na analizowane czynności może być podstawowym miernikiem poziomu i jakości życia ludności. Do napisania artykułu wykorzystano dane wtórne prezentowane w publikacji Głównego Urzędu Statystycznego pt.: „Budżet czasu ludności 2013” oraz wyniki badań własnych przeprowadzonych na próbie 300 dorosłych mieszkańców Polski. Z badań wynika, że przeciętny czas poświęcony na obróbkę żywności wynosi 1 godzinę i 10 minut. Przygotowanie śniadania przeciętnie zajmuje 10 minut, obiadu 45 minut i kolacji 15 minut.
Abstract	Population time budget is a juxtaposition of time periods provided for the implementation of life activities. These activities include food processing and meal preparation. The purpose of the article is to diagnose the amount of time spent by Poles on these activities. This topic is important because it affects everyone who satisfies the need for hunger. The amount of time allocated to the activities analyzed can be a basic measure of the level and quality of life of the population. Secondary data presented in the publication of the Central Statistical Office of Poland entitled „Time use survey 2013” and the results of own research conducted on a sample of 300 adult residents of Poland. Research shows that the average time spent on food processing is 1 hour and 10 minutes, preparing breakfast takes 10 minutes on average, lunch 45 minutes and dinner 15 minutes.
Cytowanie	Kolny B. (2019) Czas poświęcany na obróbkę żywności i przygotowanie posiłku w budżecie czasu ludności.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 4: 69-79
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n4_s69.pdf

Autor	Iwona Pomianek
Tytuł	CONDITIONS OF RURAL DEVELOPMENT IN THE WARMIA AND MAZURY VOIVODESHIP (POLAND) IN THE OPINION OF LOCAL AUTHORITIES
Title
Słowa kluczowe	rural areas, local development, development factors
Key words
Abstrakt	The aim of the paper was to identify positive as well as negative local development factors in the opinion of the authorities (mayors) of rural and semi-urban (urban-rural) municipalities in the Warmia and Mazury Voivodeship, Poland. The research was based on a survey within local authorities of the Warmia and Mazury region and was carried out in 2017. The results show that the local authorities have been aware of numerous opportunities and barriers of local economic development. Sometimes, if there is one barrier, it causes the formation of new ones, for example the shortage of own financial resources or municipal debt make it impossible to finance investments from the local budget or to apply for EU funds, which require co-financing from the beneficiary’s own resources. Most of mayors make efforts to mitigate exogenous conditions by local activeness, such as co-operation with neighbouring or foreign municipalities or offering preferential tax rates to investors. Municipal authorities perceive the opportunity in applying for EU funds for projects aimed at improving the quality of life of local communities, including the development of technical and social infrastructure.
Abstract
Cytowanie	Pomianek I.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n1_s207.pdf

Autor	Maria Grzelak, Elżbieta Roszko-Wójtowicz
Tytuł	Wielowymiarowe ujęcie zróżnicowania poziomu jakości życia w województwach w Polsce
Title	A MULTIVARIATE APPROACH TO THE DIFFERENTIATION IN THE LEVEL OF QUALITY OF LIFE IN POLAND’S VOIVODSHIPS
Słowa kluczowe	jakość życia, porządkowanie liniowe, zróżnicowanie, metoda współczynników korelacji cząstkowej
Key words	quality of life, linear ordering, differentiation, method of partial correlation coefficients
Abstrakt	Jakości życia wyrażana jest nie tylko poprzez konsumpcję dóbr materialnych i usług, ale przede wszystkim przez możliwość zaspokojenia potrzeb związanych np. ze stanem środowiska naturalnego, rodzajem i postacią więzi międzyludzkich, godnością i poszanowaniem praw człowieka, a także ilością i jakością wolnego czasu oraz samorealizacją. Rozległy wachlarz problemów i zjawisk pozostających w bezpośredniej relacji z jakością życia, sprawa, że jej pomiar jest zagadnieniem trudnym i cieszącym się niesłabnącym zainteresowaniem badaczy. Celem artykułu jest wielocechowa ocena jakości życia w województwach w Polsce z uwzględnieniem szczegółowego omówienia pomiarów jednowymiarowych i zmian w czasie. W wyniku przeprowadzonych analiz wykazano, że wyodrębniony zestaw zmiennych charakteryzuje się relatywną stabilnością w czasie. Ranking województw w roku 2016 nie odbiegał znacząco od rankingu przygotowanego dla roku 2010. Daje to podstawę aby sądzić, że wybrane zmienne można uznać, za kluczowych reprezentantów poszczególnych kategorii opisujących jakość życia.
Abstract	Quality of life is expressed not only through the consumption of material goods and services but above all by the ability to meet needs related to, for example, the state of the natural environment, the type and form of interpersonal relationships, dignity and respect for human rights, as well as the quantity and quality of free time and self-fulfilment. An extensive range of issues and phenomena that remain in direct relation to quality of life means that its measurement is a difficult problem and arouses the unflagging interest of researchers. The aim of the paper is a multivariate assessment of the quality of life in Poland’s voivodships, including a detailed discussion of univariate measurements and changes over time. The conducted analyses indicate that the selected set of variables is characterised by relative stability over time. The ranking of the voivodships in 2016 did not differ significantly from the ranking prepared for 2010. This gives grounds to believe that the selected variables can be considered as key representatives of individual categories describing quality of life.
Cytowanie	Grzelak M., Roszko-Wójtowicz E. (2018) Wielowymiarowe ujęcie zróżnicowania poziomu jakości życia w województwach w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 20(69): 197-214
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n69_s197.pdf

Autor	Agnieszka Komor
Tytuł	PRIORITY DIRECTIONS OF EXPENDITURE IN THE OPINION OF RESIDENTS OF SELECTED RURAL COMMUNES OF THE LUBELSKIE VOIVODESHIP
Title
Słowa kluczowe	local development, rural areas, local development policy, resident needs, investment needs
Key words
Abstrakt	One of the main objectives of both local and regional development is to increase the level of satisfaction of the needs and preferences of residents, which implies an increase in the quality of life in a particular area. Therefore, it is important to define strategic directions and priorities of activities which are of key importance from the point of view of satisfying the needs of the communes’ residents. Therefore, the aim of this study was to identify and analyse priority directions of expenditure in selected rural communes of the Lubelskie voivodeship in the opinion of their residents, as compared with urban and urban-rural communes. In order to achieve the research objective, a survey was conducted among the residents of selected communes of the Lubelskie voivodeship. The survey showed that according to respondents from rural communes, the priority directions of expenditure included roads and pavements with street lighting, healthcare, tourism, recreational and sports infrastructure, as well as support for the development of investment areas. Investment needs related to social infrastructure, social welfare and pro-environmental activities were also of relative importance. Respondents from rural communes more often indicated the majority of the above investment needs than respondents from urban-rural and urban communes (except for recreational infrastructure and pro-environmental measures, tourist trails in urban-rural communes and sports and healthcare infrastructure in urban communes).
Abstract
Cytowanie	Komor A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n1_s383.pdf

Autor	Romana Głowicka-Wołoszyn, Andrzej Wołoszyn, Feliks Wysocki
Tytuł	QUALITY OF LIFE IN POLISH FARMERS’ HOUSEHOLDS ASSESSMENT WITH TOPSIS METHOD
Title
Słowa kluczowe	quality of life, class typology, TOPSIS, farmers’ households
Key words
Abstrakt	The aim of the research was a multidimensional assessment of the quality of life in farmers’ households along with its synthetic measure and a typology of household classes, rendered by the measure. The 2015 data on 730 farmers’ households were used to analyse their quality of life in nine dimensions: material living conditions, employment, health, education, leisure and social relations, economic and physical security, civic participation, environmental quality, and the subjective assessment of well-being. Due to concomitance of features measured on metric and non-metric scales, generalized distance measure (GDM) was applied as part of the TOPSIS method to determine the distance of objects from the model values. The study drew on microdata from the Social Diagnosis survey conducted in 2015 by the Council for Social Monitoring, and employed clusterSim R-package for calculations.
Abstract
Cytowanie	Głowicka-Wołoszyn R., Wołoszyn A., Wysocki F.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s257.pdf

Autor	Tsvihun Inna
Tytuł	SOCIAL-DEMOGRAPHIC FACTORS FOR DEVELOPMENT OF AGRICULTURAL TERRITORIES OF POLAND AND UKRAINE
Title
Słowa kluczowe	rural areas, depopulation, birth rate, mortality, population structure, aging
Key words
Abstrakt	Rural areas are an important component of the national economy and perform the following functions: efficient and competitive production; rational saving and protection of natural resources; assistance to rural population expanded reproduction; insurance of employment, proper level and quality of life as well as the revival of historical and the formation of new cultural traditions. The aim of the study is to assess the sociodemographic development of rural areas of the Ukraine and Poland and to identify common and distinctive features of their development. In order to assess the level of rural area development, the following indicators were used: rural population size and structure, fertility, mortality and expected life expectancy of the rural population. The aim of the study is to assess trends in the development of demographic processes and to develop proposals for the sustainable development of Ukrainian rural areas, taking into account the experience of Poland.
Abstract
Cytowanie	Inna T.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s294.pdf

Autor	Beata Horbowiec-Janucik, Aldona Zawojska
Tytuł	Wpływ barier sanitarnych w handlu produktami zwierzęcymi na gospodarkę narodową Wielkiej Brytanii
Title	THE IMPACT OF SANITARY BARRIERS TO TRADE IN ANIMAL PRODUCTS ON GREAT BRITAIN’S ECONOMY
Słowa kluczowe	BSE, FMD, produkty zwierzęce, restrykcje handlowe, gospodarka narodowa, Wielka Brytania
Key words	BSE, FMD, animal products, trade restrictions, national economy, Great Britain
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest przedstawienie źródeł sankcji stosowanych w przeszłości na import produktów zwierzęcych z terytorium Wielkiej Brytanii, a także ich wielowymiarowych skutków (ekonomicznych, politycznych, społecznych, zdrowotnych, ekologicznych, regulacyjnych) dla tego państwa. Dokonano zestawienia chronologii zdarzeń związanych z wybuchem epidemii BSE i FMD oraz ukazano szeroki zakres ich konsekwencji. Z przeglądu literatury, analizy oficjalnych dokumentów i danych z bazy Eurostat wynika, że wprowadzenie zakazu handlu wewnętrznego i zagranicznego zwierzętami oraz produktami zwierzęcymi z powodu występowania zakaźnych chorób zwierzęcych odbiło się bardzo niekorzystnie nie tylko na sektorze rolnym, ale pośrednio również na całej brytyjskiej gospodarce oraz jakości życia obywateli. Całkowite straty wywołane BSE i FMD były znaczne, mogły nawet sięgnąć odpowiednio 5,5 mld i 4 mld GBP.
Abstract	The main purpose of this paper is to present the sources of import sanctions imposed in the past on animal products from Great Britain as well as their multidimensional (economic, political, social, health, ecological, regulatory) effects for this country. A chronology of events related to the outbreaks of BSE and FMD was compiled, and broad spectrum of their consequences was discussed. The review of the literature, the analysis of official documents and Eurostat data shows that internal and foreign ban on trade in UK animals and animal products due to contagious animal diseases has had very adverse effects not only on the agricultural sector, but also on the entire British economy and citizens’ quality of life. The extent of total losses caused by BSE and FMD was considerable; they could have reached GBP 5.5 billion and GBP 4 billion respectively.
Cytowanie	Horbowiec-Janucik B., Zawojska A. (2017) Wpływ barier sanitarnych w handlu produktami zwierzęcymi na gospodarkę narodową Wielkiej Brytanii.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 120: 33-54
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n120_s33.pdf

Autor	Małgorzata Raczkowska
Tytuł	Nierówności ekonomiczne a jakość życia w krajach Unii Europejskiej
Title	ECONOMIC INEQUALITY IN THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	dochód, nierówności dochodowe, jakość życia
Key words	income, income inequality, quality of life
Abstrakt	Artykuł podejmuje fundamentalne kwestie odnoszące się do istoty i pomiaru nierówności ekonomicznych. Praca została wykonana na podstawie analizy i syntezy literatury przedmiotu oraz zebranych danych statystycznych. Przeprowadzono analizę poszczególnych wymiarów nierówności ekonomicznych w krajach Unii Europejskiej w 2010 i 2015 roku. Uzyskane wyniki potwierdziły występowanie nierówności ekonomicznych pomiędzy krajami Unii Europejskiej. Największe różnice odnotowano w poziomie luki płacowej oraz w wartościach współczynnika Giniego. Najwyższe nierówności dochodowe odnotowano w Bułgarii, Rumunii, w państwach bałtyckich a także w krajach południa Europy tj. w Hiszpanii, Portugalii oraz Grecji, natomiast najniższe w Słowacji, Czechach, Słowenii, Szwecji oraz w Finlandii.
Abstract	This article addresses fundamental issues related to the essence and measurement of economic inequalities. The work was performed on the basis of the analysis and synthesis of the literature of the subject and gathered statistical data. The analysis of individual dimensions of economic inequalities in EU countries in 2010 and 2015 was conducted. The obtained results confirmed the occurrence of economic inequalities between the countries of the European Union. The biggest differences were recorded at the level of wage gap and the Gini coefficient values. The highest income inequalities were recorded in Bulgaria, Romania, the Baltic States and in Southern European countries, i.e. in Spain, Portugal and Greece, while the lowest in Slovakia, the Czech Republic, Slovenia, Sweden and Finland.
Cytowanie	Raczkowska M. (2017) Nierówności ekonomiczne a jakość życia w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 146-157
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s146.pdf

Autor	Sylwia Gołąb, Małgorzata Szcześniak
Tytuł	Satysfakcja z pracy a poczucie jakości życia na przykładzie osób z terenów wiejskich – doniesienia wstępne
Title	Satisfaction with Work and Quality of Life on the Example of People from Rural Areas – Preliminary Reports
Słowa kluczowe	satysfakcja z pracy, jakość życia, dobrostan, obszary wiejskie
Key words	job satisfaction, quality of life, well-being, rural areas
Abstrakt	Celem opracowania jest dyskusja nad problemem jakości życia osób z terenów wiejskich. Przedstawione analizy stanowią wycinek badań empirycznych i dotyczą jednego z wielu aspektów poruszanego tematu - satysfakcji z pracy. Badanie przeprowadzono wśród 68 osób aktywnych zawodowo zamieszkujących tereny wiejskie w województwie zachodniopomorskim. W badaniach wykorzystano Kwestionariusz Poczucia Jakości Życia autorstwa Straś-Romanowskiej, Anny Oleszkowicz, Tomasza Frąckowiaka i Skalę Satysfakcji z Pracy opracowaną przez Zalewską. Wykonano analizę regresji wielokrotnej za pomocą metody krokowej. Wyniki badań wskazują, że wyższy poziom jakości życia w sferze psychospołecznej i sferze podmiotowej zwiększają prawdopodobieństwo wyższego poziomu satysfakcji z pracy. Zadowolenie z pracy koreluje istotnie statystycznie i pozytywnie z ogólnym poczuciem jakości życia i pozostałymi jego wymiarami.
Abstract	The purpose of the study is to discuss the quality of life of people from rural areas. The presented analyzes are a part of empirical research and cover one of many aspects of the subject - job satisfaction. The study was conducted among 68 professionally active people living in rural areas in the voivodeship of Zachodniopomorskie. In the research the following questionnaires were used: Questionnaire of Life Quality by Straś-Romanowska, Anna Oleszkowicz, Tomasz Frąckowiak and Job Satisfaction Scale developed by Zalewska. Multiple regression analysis was performed, using the step method. Research shows that higher quality of life in the psychosocial and subjective sphere increases the likelihood of higher levels of job satisfaction. Satisfaction with work correlates statistically and positively with a general sense of quality of life and other dimensions.
Cytowanie	Gołąb S., Szcześniak M. (2017) Satysfakcja z pracy a poczucie jakości życia na przykładzie osób z terenów wiejskich – doniesienia wstępne.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 41-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s41.pdf

Autor	Andrzej Soroka, Julia Wojciechowska-Solis
Tytuł	Funkcjonowanie LGD Ziemi Kraśnickiej jako przykład aktywizacji obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej
Title	Operation of LAG Kraśnik Area as an Example of Rural Areas Activation in EU Countries
Słowa kluczowe	LGD, rozwój obszarów wiejskich, jakość życia społeczeństwa wiejskiego
Key words	LAG, rural development, quality of life in rural areas
Abstrakt	Celem artykułu było wskazanie funkcjonowania LGD Ziemi Kraśnickiej jako przykład aktywizacji terenów wiejskich w kraju Unii Europejskiej jakim jest Polska. Przedstawiono funkcjonowanie LGD prowadzącego swoją działalność na obszarze jednego z najbiedniejszych regionów Unii Europejskiej jakim jest województwo lubelskie, a w nim powiat kraśnicki. Zastosowaną metodą był sondaż diagnostyczny, a narzędziami badawczymi kwestionariusz ankiety i wywiadu. Podmiot badań to 96 członków funkcjonujących w grupie LGD. W opinii badanych LGD przyczyniło się do rozwoju działalności pozarolniczej w regionie, promocji gminy i zmniejszeniu bezrobocia. Walory przyrodnicze i turystyczne, istniejąca atrakcyjna infrastruktura inwestycyjna to najważniejsze walory badanego obszaru, a wspieranie lokalnej działalności, to główny cel funkcjonowania LGD. Strategia LGD w całości wypełnia swoje założenia na terenie objętym badaniom. Przyczynia się do rozwoju regionu, ukierunkowanego w szczególny sposób na odchodzeniu mieszkańców od produkcji rolniczej i przechodzenie do sektorów pozarolniczych, co jest podstawowym założeniem strategii LGD.
Abstract	Main goal of the paper was to present the functioning of LAG Krasnik area as an example of rural areas activation in EU country - Poland. The operation of the LAG carrying out its activity in the area of one of the poorest regions of the European Union, the Lubelski Region, includes the Kraśnik district. The method used in the paper is a diagnostic survey using a questionnaire and interviews. The survey encompassed 96 members of the LAG. In their opinion LAG contributed to the development of non-agricultural activities and promotion of the area as well as reduction in unemployment. Outstanding natural features and landscapes as well as existing investment infrastructure were considered crucial qualities of the area and support for the local activity was thought to be the main goal of the LAG. Strategy of the LAG contributed to development of the region and to switching towards non-agricultural activities what was its core premise.
Cytowanie	Soroka A., Wojciechowska-Solis J. (2017) Funkcjonowanie LGD Ziemi Kraśnickiej jako przykład aktywizacji obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 298-304
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s298.pdf

Autor	Vitalii Boiko, Yuriy Hubeni, Petro Olishchuk
Tytuł	A Retrospective Evaluation of Rural Populations: Social and Economic Challenges, Expectations and Evaluation
Title
Słowa kluczowe	rural population, economic expectations, reform, agrarian transformation, sociology, Lviv, Ukraine
Key words
Abstrakt	In 1996 and 2016, respectively, the Independent Creative Group (ICG) conducted a comprehensive sociological study "Economic reform - the eye of the village." The aim of the project was to explore the evaluation of economic reform of rural populations in 5 areas: a) economic reform; b) quality of life and expectations; c) businesses; d) agricultural transformation; e) development of farming. The research was conducted in the form of "sociological fixation" expectations, estimates and other reactions to social challenges. The object of the study was a typical village of the Lviv region. The study confirmed the simultaneous increase of confidence in economic transformation and the growth of pessimism in the impact of reforms. The rural population understands the goals and objectives of reforms, and supports private property and the market economy. The standard of living has improved significantly, but it does not cover the real expectations of the population. Farmers understand the role and importance of entrepreneurship and accept new business entities. The study showed significant structural changes in the views and assessments of rural residents of the Lviv region. There is obvious public awareness of fundamental lifestyle changes in the countryside.
Abstract
Cytowanie	Boiko V., Hubeni Y., Olishchuk P. (2017) A Retrospective Evaluation of Rural Populations: Social and Economic Challenges, Expectations and Evaluation.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 105-110
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s105.pdf

Autor	Marta Guziuk, Agnieszka Siedlecka
Tytuł	Park Krajobrazowy Podlaski Przełom Bugu jako destynacjagospodarstw domowych
Title	The Landscape Park the Bug River Gorge of Podlasie as a destinationfor households
Słowa kluczowe	gospodarstwo domowe, czas wolny, turystyka, krajobraz
Key words	household, free time, tourism, landscape
Abstrakt	Wśród wielu funkcji jakie pełnią gospodarstwa domowe, można wymienić międzyinnymi funkcję mającą na celu zagospodarowanie czasu wolnego poszczególnych jegoczłonków. Metoda i narzędzia pozwalające na realizację tej funkcji oraz sam fakt ilości czasuwolnego wpływają na jakość życia. W dużej mierze możliwości zagospodarowania czasuwolnego zależą od poziomu osiąganych dochodów w gospodarstwie, jego sytuacji ekonomicznej.Obszar Parku Krajobrazowego Podlaski Przełom Bugu to jeden z celów podróżyna tereny wschodniej Polski. Celem artykułu jest określenie głównych czynników determinującychpodejmowanie aktywności turystycznej oraz ocena czynników wpływających, zdaniemrespondentów, na atrakcyjność turystyczną tego parku. Postawiono hipotezę, iż w opiniiusługobiorców najważniejszym czynnikiem jest położenie w pobliżu stadniny koni w JanowiePodlaskim. Dla realizacji celu i weryfikacji postawionej hipotezy przeprowadzone zostały badaniaankietowe na grupie 103 kierowników gospodarstw domowych korzystających z usługturystycznych na tym terenie w okresie kwiecień–czerwiec 2017 roku.
Abstract	Among many functions of households there can be indicated the function aimed at managementof free time of their members. The method and the tools that allow for this function and thefact that they have a certain amount of free time affect the quality of life. The options of spendingfree time are highly dependent on the level of household’s income, its economic situation. One of thedestinations of trips to the Eastern Poland is the virgin area of the Landscape Park the Bug River Gorgeof Podlasie. The aim of the paper is to identify the main determinants of tourist activity and the factorsinfluencing the tourist attractiveness of the Landscape Park the Bug River Gorge of Podlasie onthe basis of respondents’ opinions. There was made a hypothesis that in the opinion of customers themost important factor is the location in the vicinity of the Horse Stud in Janów Podlaski. To accomplishsuch a goal and verify the hypothesis, the survey was conducted on a group of 103 household managersusing tourist services in this area in the period from April to June 2017.
Cytowanie	Guziuk M., Siedlecka A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2017_n7_s99.pdf

Autor	Ewelina Dobrzyńska, Wojciech Pizło
Tytuł	Sytuacja ekonomiczna gospodarstw domowych emerytów na obszarach wiejskich w Polsce
Title	The economic situation of pensioners’ households in rural areas in Poland
Słowa kluczowe	dochody, gospodarstwo domowe, obszary wiejskie, emeryci, jakość życia
Key words	income, household, rural areas, pensioners, quality of life
Abstrakt	Artykuł dotyczy ważnego społecznie problemu, jakim jest sytuacja ekonomiczna gospodarstw domowych emerytów na obszarach wiejskich. Jako cel badań przyjęto diagnozę i ocenę sytuacji ekonomicznej emerytów w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem emerytów obszarów wiejskich powiatu płońskiego. pracy wykorzystano metodę dokumentacyjną, desk research oraz metodę sondażu diagnostycznego. W artykule przedstawiono istotę konsumpcji gospodarstw domowych wskazując, iż dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwach domowych, ogółem systematycznie wzrastał. Dochód na 1 osobę uzyskiwany przez seniorów powiatu płońskiego jest znacznie mniejszy niż przeciętny dochód polskiego emeryta. Badaniem zostały objęte trzy celowo wybrane gospodarstwa domowe emerytów zamieszkujące tereny wiejskie zlokalizowane w trzech gminach powiatu płońskiego charakteryzujących się największą powierzchnią użytków rolnych ogółem (Raciąż, Baboszewo i Czerwińsk nad Wisłą). Należy stwierdzić, iż tylko dzięki wsparciu krewnych gospodarstwa domowe emerytów są w stanie zaspokoić podstawowe potrzeby. Emeryci z badanych gospodarstw domowych pogodzili się z zaistniałą sytuacją bytową i częstą bezradnością. Starają się w jakiś sposób docenić fakt posiadania statusu emeryta, chociażby z powodu zapewnienia stałego dochodu bez konieczności podjęcia pracy. Emeryci ze względu na stan zdrowia i kondycje fizyczną nie mogą podjąć dodatkowej pracy zawodowej i utrzymują się wyłącznie z uzyskiwanej emerytury, aby żyć, zmuszeni są do korzystania z pomocy finansowej i materialnej krewnych oraz do zaciągania pożyczek i kredytów. Stać ich jedynie na podstawowe wydatki związane z codzienną egzystencją tylko dzięki pomocy najbliższych.
Abstract	The article concerns the economic situation of pensioners’ households in rural areas. The aim of the study was to diagnose and assess economic situation of pensioners in Poland, with particular emphasis on pensioners inhabiting rural district Płońsk. The study used the method of documentary, desk research and the method of diagnostic survey. The article presents the essence of household consumption. It was found that the disposable income per capita in households steadily increases. Per capita income in surveyed households was much lower than the average income of Polish pensioner. The research was conducted in three deliberately selected households of pensioners living in rural areas located in three municipalities of the district Płońsk, characterized by the highest total agricultural area (Raciąż, Baboszewo and Czerwińsk nad Wisłą). It should be noted that only thanks to the support of relatives households of pensioners are able to meet basic needs. Retirees of the surveyed households come to terms with the situation and frequent helplessness. They are trying to somehow appreciate the fact of being a pensioner, as it provides a steady income without necessity of going to work. Pensioners, due to health and physical condition, cannot take extra work, thus they make their living only thanks to their pensions. They have to make use of financial and material assistance to relatives as well as to take credits and loans. They can afford only basic goods and services only thanks to the help of their relatives.
Cytowanie	Dobrzyńska E., Pizło W. (2016) Sytuacja ekonomiczna gospodarstw domowych emerytów na obszarach wiejskich w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 115: 101-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n115_s101.pdf

Autor	Danuta Guzal-Dec
Tytuł	Europejska Polityka Sąsiedztwa – ewolucja i współczesne wyzwania wobec rozwoju euroregionów na zewnętrznych granicach UE (w Polsce)
Title	European Neighbourhood Policy – Evolution and Present Challenges Towards the Development of Euroregions on the EU's External Borders (in Poland)
Słowa kluczowe	Europejska Polityka Sąsiedztwa, współpraca transgraniczna, euroregiony
Key words	European Neighbourhood Policy, cross-border cooperation, euroregions
Abstrakt	Celem artykułu było przedstawienie genezy i ewolucji Europejskiej Polityki Sąsiedztwa (EPS) oraz oceny jej wpływu na rozwój euroregionów położonych na zewnętrznych granicach UE w Polsce. Realizacji celu służyła analiza literatury przedmiotu, dokumentów strategicznych UE, desk research oraz sondaż diagnostyczny z wykorzystaniem kwestionariusza ankiety skierowanej do dyrektorów sekretariatów euroregionów: Bug, Karpackiego, Puszcza Białowieska i Niemen. Wśród zakładanych przez UE efektów wdrażania EPS w odniesieniu do regionów transgranicznych można wymienić m.in.: wzmocnienie interakcji transgranicznych, poprawę jakości życia mieszkańców czy rozwój infrastruktury granicznej. W praktyce, zwłaszcza w przypadku euroregionów położonych na wschodniej granicy UE, przeważa orientacja społeczna projektów. Niskie nakłady na EPS uniemożliwiają redukcję asymetrii w dostępie do środków finansowania współpracy po zewnętrznej stronie granicy i utrudniają podejmowanie wspólnych projektów i uzyskiwanie znaczących efektów współpracy, co przyczynia się do braku akceptacji pojmowania granicy jako szansy rozwojowej.
Abstract	The aim of the article was to present the genesis and the evolution of the European Neighbourhood Policy (EPS) and the assessment of its impact on the development of euroregions located on the external borders of the EU in Poland. The implementation of the aim was based on literature analysis, strategic documents of the EU, desk research and diagnostic survey using a questionnaire addressed to the directors of the secretariats of the euroregions: Bug, Karpacki, Puszcza Białowieska, Niemen. The anticipated effects of the implementation of the EPS with respect to cross-border regions are strengthening of cross-border interactions, improving the quality of life and the development of border infrastructure. In practice, especially in the case of euroregions situated on the eastern border of the EU, social orientation of projects is predominant. Low expenditure on EPS prevents the reduction of asymmetries in access to funding of cooperation on the external side of the border and makes it difficult to undertake joint projects and obtain significant results of cooperation, which contributes to the lack of acceptance of the perception of the border as a development opportunity.
Cytowanie	Guzal-Dec D. (2016) Europejska Polityka Sąsiedztwa – ewolucja i współczesne wyzwania wobec rozwoju euroregionów na zewnętrznych granicach UE (w Polsce).Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 87-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s87.pdf

Autor	Katarzyna Szalonka, Lucyna Witek
Tytuł	Alergie pokarmowe i ich wpływ na rozwój rynku żywności funkcjonalnej i ekologicznej
Title	FOOD ALLERGIES AND THEIR IMPACT ON THE DEVELOPMENT OF THE MARKET OF FUNCTIONAL AND ORGANIC FOOD
Słowa kluczowe	dysfunkcje pokarmowe, alergia pokarmowa, żywność funkcjonalna, żywność ekologiczna, konsument, zdrowie
Key words	food dysfunctions, food allergy, functional foods, organic foods, consumer, health
Abstrakt	Postęp cywilizacyjny w dziedzinie higieny oraz zanieczyszczenia środowiska spowodowały nasilenie chorób alergicznych, (zwłaszcza wśród dzieci), co powoduje, że liczba alergików jest duża i stale rośnie. Jest to choroba uciążliwa, która obniża wydolność zawodową i wpływa negatywnie na wydolność edukacyjną. Te specyficzne potrzeby konsumentów powodują wzrost zapotrzebowania na żywność ekologiczną i funkcjonalną, a zwłaszcza produkty gdzie całkowicie wyeliminowano alergeny, powodujące dolegliwości. Badania wskazują, że zarówno żywność ekologiczna jak i funkcjonalna może zapobiegać lub łagodzić skutki alergii pokarmowej.
Abstract	The civilization progress in hygiene and environmental pollution have led to an increase of allergic diseases (especially among children), with makes that the number of allergy sufferers is large and is constantly growing. This is a troublesome disease that causes not only a decrease in quality of life, its impairment, and in extreme cases it may lead to death. Allergy reduces the professional capacity and affects negatively educational performance. The specific needs of consumers cause an increase in demand for organic products and functional food, especially products which completely eliminate allergens which cause discomfort. Research indicates that both organic and functional food can prevent or mitigate the effects of food allergy.
Cytowanie	Szalonka K., Witek L. (2016) Alergie pokarmowe i ich wpływ na rozwój rynku żywności funkcjonalnej i ekologicznej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 16(65): 128-140
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2016_n65_s128.pdf

Autor	Călin Moldovan-Teselios, Cristina-Bianca Pocol, Ioana-Delia Pop, Laura Stan
Tytuł	Alfalfa Powder: Healthy Food Supplement for Sustainable Consumption
Title
Słowa kluczowe
Key words	alfalfa; behaviour; consumer perception; dietary supplements; consumer sustainability, Romania
Abstrakt
Abstract	An upward trend for plant dietary supplements has been reported lately in the Romanian market, suggesting that they could become a component of a sustainable food diet for consumers. The aim of this study was (1) to explore consumers’ perceptions about alfalfa powder (a plant dietary supplement), to identify their needs and expectations regarding the use of this product and to define the consumer profile; (2) to outline the significant factors of alfalfa sustainable consumption. For this purpose, the evaluation was performed using a questionnaire on a sample of consumers from two important Transylvanian cities (Deva and Cluj-Napoca). The results of the study indicate that the product is consumed by youth, adults and elderly people with upper-class education and high incomes. Emphasis was placed on identifying the main benefits perceived by the use of alfalfa powder. Hence, these are directly related to immunity (10%), detoxification (15%) and healthy dietary supplements (32%). Furthermore, since sustainability is a key factor for increasing quality of life, evidence emerged revealing alfalfa sustainable consumption. Consequently, this study shows that a more sustainable consumption of alfalfa can be stimulated through successful strategies for consumer education through label information including traceability data.
Cytowanie	Moldovan-Teselios C., Pocol C., Pop I., Stan L. (2016) Alfalfa Powder: Healthy Food Supplement for Sustainable Consumption.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 4: 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n4_s7.pdf

Autor	Barbara Szymoniuk
Tytuł	Promocja zrównoważonej konsumpcji w wybranych państwach europejskich
Title	PROMOTING SUSTAINABLE CONSUMPTION IN SELECTED EUROPEAN COUNTRIES
Słowa kluczowe	zrównoważony rozwój, marketing ekologiczny, zrównoważona konsumpcja
Key words	sustainable development, ecological marketing, sustainable consumption
Abstrakt	Zrównoważona konsumpcja, minimalizująca niekorzystny wpływ na środowisko naturalne i społeczne człowieka, jest nieodłącznym elementem zrównoważonego rozwoju oraz współczesnym, wielkim wyzwaniem dla zrównoważonego marketingu przedsiębiorstw, organizacji i instytucji. Przejawia się po stronie popytowej wszystkich rynków, ale jednocześnie ma silny związek przyczynowo-skutkowy z ich stroną podażową. Bez zrównoważonej konsumpcji nie ma sensu zrównoważona produkcja – i odwrotnie. Warunkiem rozwoju zrównoważonej konsumpcji, wymagającej częstokroć samoograniczania się, wyrzeczeń, i ponoszenia większych kosztów, jest wysoki poziom świadomości ekologicznej społeczeństwa. W konsekwencji oznacza to dokonywanie wyborów uwzględniających potrzeby innych ludzi oraz ochronę środowiska naturalnego. Tempo tego rozwoju będzie tym szybsze, im bardziej ewidentna będzie ekonomiczna opłacalność proekologicznych decyzji nabywczych. Umiejętna promocja zrównoważonej konsumpcji ma i będzie mieć w przyszłości podstawowe znaczenie dla kształtowania jakości życia - zarówno w skali poszczególnych środowisk lokalnych, jak i w skali globalnej. W artykule przedstawiono przykłady konkretnych działań skutecznie promujących postawy i aktywności zrównoważonej konsumpcji w Niemczech, Islandii i Finlandii. Ich identyfikacja i charakterystyka stanowi efekt międzynarodowego projektu pn. Go Green Across Europe, realizowanego w latach 2014-15 w ramach unijnego programu Leonardo da Vinci VETPRO.
Abstract	Sustainable consumption, minimizing humans’ negative effect on their natural and social environment, is an integral part of sustainable development and constitutes a major challenge for sustainable marketing of enterprises, organizations and institutions. It may be manifested on the demand side of all markets, but at the same time it is strongly connected in terms of cause and effect with their supply side. Sustainable production makes no sense without sustainable consumption – and vice versa. The condition for the development of sustainable consumption, which often demands self-restraint, sacrifices, increased effort and/or incurring higher purchase costs, is a high level of the society’s environmental awareness. It enables people to make non-egoistic choices which take into account the needs of others and the protection of the natural environment. More and more consumers in Poland and in Europe declare that the prices of goods and services do not constitute the most important criterion for them when making purchasing decisions. In spite of this, experience to date suggests that with more evident economic profitability of environmentally friendly behaviour and purchasing decisions comes a faster pace of development of sustainable consumption and its greater popularity. Efficient promotion campaigns for sustainable consumption is and will be vital for shaping the quality of life – both on the scale of particular local environments and on the global scale. The current article presents examples of specific actions effectively promoting the attitudes and activities of sustainable consumption in Germany, Iceland and Finland. They have been identified and described in the GO GREEN ACROSS EUROPE project, realized in the years 2014-15 within Leonardo da Vinci VETPRO programme.
Cytowanie	Szymoniuk B. (2015) Promocja zrównoważonej konsumpcji w wybranych państwach europejskich.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 13(62): 120-132
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n62_s120.pdf

Autor	Ágnes Urbánné Treutz
Tytuł	Factors influencing quality of life and life satisfaction in Hungary
Title
Słowa kluczowe
Key words	place markerting, tourism, happiness, quality of life, society
Abstrakt
Abstract	I take a good look at the happiness and the the factors that influence quality of life, such as the divorce rate, unemployment, trust, participation in civil society organisations, assessments of the quality of governance, and religion. I examine these factors in the Hungarian population, as a potential domestic tourist-target group. I also look at how happiness is defined and the happiness-generating characteristics of traveling in tourism. Overall, by means of my work I gain an overview of the psychological factors behind the decision-making of one target group doing place marketing.
Cytowanie	Urbánné Treutz Á.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2015_n1_s93.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Title	Warsaw suburban zone. Selected issues
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja
Key words	rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation
Abstrakt	Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją.
Abstract	This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of  the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf