101. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Popławski Ł., Thier A. Problems of Water Management in Agriculture in the World
Autor | Łukasz Popławski, Agnieszka Thier |
Tytuł | Problems of Water Management in Agriculture in the World |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | crisis of water supply, water deficit, retention of rainwater, irrigation of agricultural areas, overexploitation of water resources, risk of food crisis |
Abstrakt | |
Abstract | In connection with the frequent occurrence of water deficit in Central Poland and the growth of the phenomena of droughts and stepping formation (and desertification in southern Europe), the studies undertaken by hydrologists and representatives of agricultural scientists should be extended and stepping formation and desertification economics should be separated in these studies. Therefore, the evaluation of the management strategies in the conditions of water deficit, undertaken in agriculture, power engineering and other sectors of the economy as well as the search of suitable sources of water management financing should be brought to the forefront as they are specific in Poland due to functioning of ecological funds. |
Cytowanie | Popławski Ł., Thier A. (2016) Problems of Water Management in Agriculture in the World.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 4: 293-300 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n4_s293.pdf |
|
|
102. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Wysocka-Fijorek E. Rola leśnictwa w tworzeniu produktu krajowego brutto
Autor | Emilia Wysocka-Fijorek |
Tytuł | Rola leśnictwa w tworzeniu produktu krajowego brutto |
Title | The Role of Forestry in the Creation of Gross Domestic Product |
Słowa kluczowe | leśnictwo, poziom rozwoju gospodarczego, PKB, lesistość, zrównoważony rozwój |
Key words | forestry, level of economic development, GDP, forest area, sustainable development |
Abstrakt | Lasy mają ogromne znaczenie niezależnie od regionu świata. Są dostarczycielem towarów i usług. Jednym z czynników mających wpływ na produkt krajowy brutto (PKB) jest leśnictwo definiowane jako renta leśna (forest rents). Głównym celem publikacji jest określenie udziału produktów leśnych (tu rozumianych, jako drewno okrągłe) w produkcie krajowym brutto w wybranych regionach. Udział sektora leśnego w produkcie krajowym brutto odzwierciedla znaczenie sektora dla gospodarki kraju. Kluczowym problemem jest to, iż w większości krajów, w których udział leśnictwa ma duże znaczenie w PKB, poziom ich rozwoju jest bardzo niski. Przejawia się to m.in. poprzez sprzedaż drewna na gruncie oraz praktycznie brakiem jakiegokolwiek przemysłu drzewnego. Wraz z poziomem rozwoju gospodarczego zmniejsza się udział leśnictwa w PKB. Równocześnie następują zmiany priorytetów i wiodących funkcji pełnionych przez lasy. Zmniejsza się znaczenie funkcji produkcyjnych na rzecz ekologicznych i społecznych. Priorytetem w rozwoju gospodarczym świata powinna być zrównoważona gospodarka zasobami środowiska naturalnego. Należy intensyfikować i optymalizować współpracę pomiędzy różnymi sektorami gospodarki oraz krajami w celu optymalnego wykorzystania zasobów leśnych świata. |
Abstract | Forests serve an important role in any region of the world. They are the source of many goods and services. One of the factors of gross domestic product (GDP) is “forest rents.” The main objective of this article is to determine the share of forest products (roundwood) in GDP in selected regions. The share of the forest sector in GDP reflects its importance to the national economy. The key problem is that in most affected countries the share of forestry in GDP is at a very low level of development. This is manifested, for example, through the sale of wood on the ground and the virtual lack of any wood industry. Together with the level of economic development, this reduces the share of forestry in GDP. At the same time there are changes in priorities and leading functions performed by forests. This reduces the importance of forest production for environmental and social issues. The priority in the economic development of the world should be sustainable environmental resources. It should intensify and optimize cooperation between the various economic sectors and different countries in order to optimize the use of forest resources of the world. |
Cytowanie | Wysocka-Fijorek E. (2016) Rola leśnictwa w tworzeniu produktu krajowego brutto.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 363-371 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n2_s363.pdf |
|
|
103. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Smędzik-Ambroży K. Uwarunkowania zasobowe a dochody rolnicze w krajach UE
Autor | Katarzyna Smędzik-Ambroży |
Tytuł | Uwarunkowania zasobowe a dochody rolnicze w krajach UE |
Title | Resource Conditions and Agricultural Incomes in the EU |
Słowa kluczowe | wyposażenie w czynniki produkcyjne, dochody z działalności rolniczej, kraje UE |
Key words | equipment in production factors, income from agricultural activities, EU |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: czy w krajach UE o podobnym wyposażeniu w czynniki wytwórcze występowały podobne dochody z działalności rolniczej w przeliczeniu na jednostkę zasobu pracy, kapitału i ziemi. Zakres czasowy obejmował lata 2007-2013, podmiotowy dotyczył gospodarstw reprezentatywnych dla poszczególnych krajów UE, zaś przestrzenny objął obszar Unii Europejskiej z podziałem na poszczególne kraje tworzące to ugrupowanie w latach 2007-2013. W opracowaniu wykorzystano dane FADN. Zastosowano analizę dynamiki, statystyki opisowe (średnie i współczynniki zmienności) oraz aglomeracyjną analizę skupień metodą Warda. Wyodrębniono skupienia krajów istotnie różniące się wyposażeniem rolnictwa w zasób ziemi i kapitału. Udowodniono, że w skupieniach krajów UE o podobnym wyposażeniu w czynniki wytwórcze występowały bardziej zbliżone dochody z działalności rolniczej w przeliczeniu na jednostkę zasobów niż w krajach różniących się tym wyposażeniem. |
Abstract | The study attempts to answer the question of whether in EU countries with similar equipment in the productive factors there are similar incomes from agricultural activity per unit of labor, capital and land. The range covered the years 2007-2013 and representative farms for EU countries. The study used FADN data. In the article were used: the analysis of dynamics, descriptive statistics (mean and coefficient of variation) and the agglomerations analysis by Ward method. Groups of countries differed in equipment of agriculture in resources of land and capital. It has been shown that in the clusters of the EU countries with similar equipment in the productive factors there was more similar income from agricultural activity per unit of resources than in countries differing in this equipment. |
Cytowanie | Smędzik-Ambroży K. (2016) Uwarunkowania zasobowe a dochody rolnicze w krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 314-323 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n2_s314.pdf |
|
|
104. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Tarnowska A. Kierunki i przyczyny zmian powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce na przykładzie województwa dolnośląskiego
Autor | Agnieszka Tarnowska |
Tytuł | Kierunki i przyczyny zmian powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce na przykładzie województwa dolnośląskiego |
Title | Directions and Reasons for Changes in the Use of Agricultural Land in Poland on the Example of Dolnośląskie Voivodship |
Słowa kluczowe | rolnictwo, zasoby produkcyjne, ziemia rolna, województwo dolnośląskie |
Key words | agriculture, production resources, agricultural land, Dolnośląskie Voivodship, Poland |
Abstrakt | Ziemia – w rolnictwie podstawowy czynnik produkcji – dla kraju ma znaczenie strategiczne. Obecnie w Polsce głównie właściciele prywatni decydują o sposobie gospodarowania nią. Państwo pełni jedynie rolę regulatora. Celem artykułu było zbadanie skłonności rolników do zmian powierzchni swoich gospodarstw i ustalenie najważniejszych według nich przyczyn tych zmian lub ich braku. Badanie ankietowe przeprowadzone na terenie woj. dolnośląskiego pozwoliło stwierdzić, że skłonność do zmian powierzchni gospodarstw jest niewielka, bo najliczniejszą grupę badanych stanowili rolnicy, którzy w latach 1999-2012 nie zmienili jej. Do najważniejszych przyczyn tej stagnacji zaliczyli oni brak potrzeby zmian, bo powierzchnia ich gospodarstw jest wystarczająca do prowadzenia działalności rolniczej, otrzymywania dopłat obszarowych i świadczeń z KRUS. |
Abstract | Land – the basic factor of production in agriculture - has a strategic role for the country. Currently in Poland, the way of managing it depends mainly on private owners. The state acts only as a regulator. The aim of the article was to examine the propensity of farmers to change the area of their farms and to determine the most important, according to them, reasons for these changes, or lack thereof. The authors’ own surveys, conducted in Dolnośląskie Voivodship, have revealed that the tendency to change the area of farms is small, because the largest group of respondents were farmers who in the years 1999-2012 did not change it. The most important causes of this stagnation, included the perception that there was no need to change, because the area of their farms is sufficient for agricultural activities, and they receive area payments and benefits from the Agricultural Social Insurance Fund. |
Cytowanie | Tarnowska A. (2016) Kierunki i przyczyny zmian powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce na przykładzie województwa dolnośląskiego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 351-361 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s351.pdf |
|
|
105. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Matyja M. Position of Polish Agricultural Production Cooperatives on the International and Domestic Market
Autor | Małgorzata Matyja |
Tytuł | Position of Polish Agricultural Production Cooperatives on the International and Domestic Market |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | agricultural cooperatives, turnover, market share |
Abstrakt | |
Abstract | The historical as well as recent experiences show that in some countries and sectors cooperatives play a key role. The agricultural cooperatives are the organizations where farmers pool their resources in certain areas of activity. A fundamental differences between the agricultural cooperatives in develop countries and the CEEC exist. To add insight to the understanding these differences the paper presents some relevant, secondary data. Precisely, the purpose of the article is to investigate the position of Polish agricultural production cooperatives (APCs) on the domestic market and in comparison to cooperatives in developed countries. A main finding is that there is observed a phenomenon of decreasing number of APCs, poorly recognized brands, a relative small turnovers and market shares in comparison to agricultural cooperatives in developed countries. |
Cytowanie | Matyja M. (2016) Position of Polish Agricultural Production Cooperatives on the International and Domestic Market.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 4: 223-231 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n4_s223.pdf |
|
|
106. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Kołodziejczak W. Nadwyżka zatrudnienia w polskim rolnictwie – projekcja na tle państw Unii Europejskiej
Autor | Włodzimierz Kołodziejczak |
Tytuł | Nadwyżka zatrudnienia w polskim rolnictwie – projekcja na tle państw Unii Europejskiej |
Title | The surplus of employment in Polish agriculture – a simulation against the European Union countries |
Słowa kluczowe | wieś, rynek pracy, bezrobocie ukryte, bezrobocie potencjalne, bezrobocie strukturalne |
Key words | rural areas, labour market, labour resources, hidden unemployment, potential unemployment, structural unemployment |
Abstrakt | Celem artykułu było oszacowanie zmian zatrudnienia i bezrobocia w Polsce przy założeniu, że poziom zatrudnienia w rolnictwie polskim w relacji do pozostałych sektorów gospodarki byłby zbliżony do średniej obliczonej dla państw Unii Europejskiej. Przeprowadzono projekcję bezrobocia ukrytego potencjalnego w rolnictwie, dokonano oceny skali zmian na rynku pracy, jakie musiałyby nastąpić po spełnieniu przyjętych założeń projekcji w odniesieniu do stanu wyjściowego oraz podjęto próbę dekompozycji bezrobocia ukrytego potencjalnego na składnik cykliczny i strukturalny. Zjawisko bezrobocia ukrytego jest zróżnicowane terytorialnie, jednak we wszystkich województwach możliwe jest zmniejszenie jego poziomu, jeżeli powstaną nowe miejsca pracy poza rolnictwem. Długookresowo decydujące mogą okazać się zmiany demograficzne, a obecne nadwyżki zatrudnienia w rolnictwie mogą stać się szansą na uzupełnienie niedoborów występujących w tym zakresie w sektorach pozarolniczych. |
Abstract | The aim of the paper was to assess the change in employment and unemployment in Poland, if we assume that the level of employment in Polish agriculture in relation to the rest of sectors of the economy would be similar to the average value in the European Union countries. The simulation of potential hidden unemployment in the agriculture was made. The Author assessed the scale of changes in the labour market, which would take place after adopting the assumptions of the simulation with respect to the base state. An attempt to decompose the potential hidden unemployment to its cyclical and structural component was also made. The phenomenon of hidden unemployment is geographically diversified, but it is possible to reduce its level in all voivodships if new jobs outside the agriculture will be created. In a long-time perspective demographic changes would be decisive to this process, and current surplus of employment in the agriculture would become the chance to top up the deficit in this field in non-agricultural sectors. |
Cytowanie | Kołodziejczak W. (2016) Nadwyżka zatrudnienia w polskim rolnictwie – projekcja na tle państw Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 129-141 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n1_s129.pdf |
|
|
107. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Kołodziejczak W. Zasoby pracy w Polsce ogółem i na wsi wobec przemian gospodarczych oraz trendów demograficznych
Autor | Włodzimierz Kołodziejczak |
Tytuł | Zasoby pracy w Polsce ogółem i na wsi wobec przemian gospodarczych oraz trendów demograficznych |
Title | Labour Resources in Poland in Total and in Rural Areas in the Context of Economic Changes and Demographic Trends |
Słowa kluczowe | zasoby pracy, rezerwy zasobów pracy, wzrost gospodarczy, trendy demograficzne |
Key words | labour resources, reserves of labor resources, economic growth, demographic trends |
Abstrakt | Celem artykułu było zbadanie wielkości oraz zmian zasobów pracy w Polsce ogółem i na wsi w kontekście przemian demograficznych i gospodarczych. Ze względu na występujące trendy demograficzne, w kolejnych latach może wystąpić niedobór siły roboczej i wysokie obciążenia coraz mniej licznej grupy pracujących, kosztami utrzymania systemu emerytalnego i obsługi zaciągniętego wcześniej przez państwo zadłużenia. Jednak polska gospodarka może, pod warunkiem dostosowania jakościowego struktury popytu i podaży pracy, korzystać z rezerw zasobów pracy: bezrobotnych i biernych zawodowo, a zwłaszcza z nadwyżek zatrudnienia w rolnictwie, które mogą stanowić cenny rezerwuar siły roboczej dla sektorów pozarolniczych. Złagodzi to negatywne skutki zmniejszania się liczby mieszkańców kraju, jednak w długim okresie gospodarka może napotkać barierę wzrostu w zakresie malejącego popytu wewnętrznego. |
Abstract | The aim of the paper was to analyse the level and changes in labour resources in Poland in total and in rural areas in the context of demographic and economic trends. Due to the existing demographic trends, in the next years the deficit of labour resources may appear and high costs of maintaining of pension system and public debt servicing may charge smaller and smaller group of employees. However, when adjusting the quality structure of labour demand and supply, Polish economy may benefit from the reserves of labour resources: unemployed and economically non-active population, especially from the surplus of employment in agriculture, which can be a valuable reservoir of labour force for non-agricultural sectors. This process will soften the negative effects of the reduction in the number of inhabitants of the country, but in a long run the economy may face a barrier to growth in terms of declining demand for products and services. |
Cytowanie | Kołodziejczak W. (2016) Zasoby pracy w Polsce ogółem i na wsi wobec przemian gospodarczych oraz trendów demograficznych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 199-211 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s199.pdf |
|
|
108. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Jarosz-Angowska A., Kąkol M. Comparative Analysis of Support to Agriculture in the QUAD Countries in 1986-2014
Autor | Aneta Jarosz-Angowska, Magdalena Kąkol |
Tytuł | Comparative Analysis of Support to Agriculture in the QUAD Countries in 1986-2014 |
Title | |
Słowa kluczowe | |
Key words | subsidies, agriculture, European Union, United States, Japan, Canada |
Abstrakt | |
Abstract | The purpose of this paper is a comparative analysis of support provided to agriculture sector by the QUAD countries in 1986-2014. The authors examined the changes in levels and structures of this support and tried to assess it from the point of view of its impact on the QUAD economies and markets. In the analysis conducted there were used especially the OECD data and indexes measuring state support to agriculture including: Total Support Estimate, Producer Support Estimate, General Services Support Estimate and Consumer Support Estimate. In the last three decades in all the examined economies, there has been a reduction in agricultural support in relation to GDP, although no distinct change has occurred in terms of the amount of aid in absolute terms (in the US its value even increased almost twice). As regards the changes in structure of support, the most favorable tendencies took place in the European Union where the market price support (MPS), i.e. the most distorting aid to the functioning of the market mechanism, was significantly reduced. One can also positively assess the support structure in the United States where about half of the agricultural budget is earmarked to consumers. Canada has very good economic outcomes as regard the agriculture sector even though it allocates the least amount of financial resources to support agriculture in relation to GDP among all the QUAD economies. However, despite a large part of this support is in the form of general services (GSSE), the country is characterized by an unfavorable trend of increasing expenditure on price support. Throughout the period considered the most harmful support policy from the point of view of market competition was led by Japan though it has affected to a lesser extent the functioning of international agri-food markets due to the lower importance of Japanese agricultural production and exports in the world economy in comparison to the EU and the US. |
Cytowanie | Jarosz-Angowska A., Kąkol M. (2016) Comparative Analysis of Support to Agriculture in the QUAD Countries in 1986-2014.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 4: 140-154 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n4_s140.pdf |
|
|
109. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2016 |
|
Katunian A. Analiza rozwoju kapitału ludzkiego kadry branży turystycznej na Litwie
Autor | Alina Katunian |
Tytuł | Analiza rozwoju kapitału ludzkiego kadry branży turystycznej na Litwie |
Title | Analysis of the human resources development for tourism sector in Lithuania |
Słowa kluczowe | rozwój kapitału ludzkiego, kadra, branża turystyczna, Litwa |
Key words | Human Resources Development, Tourism company, Lithuania |
Abstrakt | Celem artykułu było zaprezentowanie tendencji zmian w poziomie wymaganej wiedzy i umiejętności oraz trendów rozwojowych kapitału ludzkiego kadry zatrudnionej w branży turystycznej na Litwie. Jako odpowiedź na rozwój branży turystycznej na Litwie wzrósł popyt na kadrę świadczącą profesjonalne usługi turystyczne. W zarządzaniu branżą turystyczną zwraca się coraz baczniejszą uwagę na aspekt zmian, globalizacji, innowacji, a przede wszystkim coraz większych wymagań stawianych przez turystów. Powoduje to konieczność rozwoju i szkolenia kadr obsługujących ruch turystyczny |
Abstract | The aim of this article is to examine the Human Resources Development of the tourism industry in Lithuania. In the article are represented these research methods: literature research, statistical data analysis, round table discussion. As a response to the development of the tourism industry in Lithuania, increased the demand for professional staff, ready to provide professional travel services, including accommodation and catering. Managing tourism company, it is important to take into account that the tourism industry, under the influence of globalization and innovation is constantly changing, so it is important to ensure the development of human resources of tourism companies. The paper has examined trends in human resources development of the tourism industry in Lithuania. |
Cytowanie | Katunian A. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2016_n6_s47.pdf |
|
|
110. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2015 |
|
Bereżnicka J. Rola kapitału obrotowego w kształtowaniu sytuacji finansowej rodziny rolniczej w polskich gospodarstwach rodzinnych
Autor | Joanna Bereżnicka |
Tytuł | Rola kapitału obrotowego w kształtowaniu sytuacji finansowej rodziny rolniczej w polskich gospodarstwach rodzinnych |
Title | THE ROLE OF WORKING CAPITAL IN SHAPING THE FINANCIAL SITUATION IN THE FAMILY OF FARMING HOUSEHOLDS |
Słowa kluczowe | kapitał obrotowy, gospodarstwo rodzinne, gospodarstwo domowe |
Key words | working capital, family farm, family household |
Abstrakt | Gospodarstwo rodzinne funkcjonujące w Polsce charakteryzuje silny związek gospodarstwa rolnego z gospodarstwem domowym. Z jednej strony działalność rolnicza stanowi nadal (w licznych przypadkach) podstawowe źródło utrzymania rodziny, ale jednocześnie rodzina wpływa na podejmowane decyzje w zakresie działalności produkcyjnej, inwestycyjnej czy finansowej gospodarstwa rolnego. Decyzje te wywierają wpływ na sytuację ekonomiczną „zakładu pracy” jak i finansową rolnika oraz jego najbliższych. Ten silny związek sprawia, że w gospodarstwie rodzinnym występuje tzw. „jedna kasa”, z której środki, w zależności od potrzeb, wykorzystywane są zarówno w gospodarstwie rolnym jak i domowym. Dlatego też celem pracy było poznanie sytuacji finansowej rodziny w zależności od poziomu kapitału obrotowego oraz sprawdzenie ich wzajemnych powiązań. Sformułowano tezę, że ujemny kapitał obrotowy netto, mimo że zwiększa ryzyko utraty płynności w gospodarstwie rolnym przynosi wyższe korzyści finansowe rodzinie. |
Abstract | The aim of this work was to investigate mutual dependencies between the level of working capital and the financial situation of the family measured by the “financial means of the household”. Research was conducted on a group of 5350 family farms collecting accounting data for the FADN PL, in the years 2004-2011. Agricultural holdings were grouped into those with negative and positive working capital. The financial liquidity and profitability of these farms was measured. A correlation analysis was also conducted. The research shows that agricultural holdings with negative working capital had higher resources of land and invested capital at their disposal. They also achieved better economic results. The profitability of own capital was higher in this group. The measurement of liquidity from a dynamic perspective showed, that farms from the group with negative working capital managed to settle their liabilities, despite significantly lower values than in the case of farms with positive working capital. A higher amount of financial means was received by families of farms with negative working capital. |
Cytowanie | Bereżnicka J. (2015) Rola kapitału obrotowego w kształtowaniu sytuacji finansowej rodziny rolniczej w polskich gospodarstwach rodzinnych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 13(62): 5-17 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2015_n62_s5.pdf |
|
|
111. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Kozera M. Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce
Autor | Magdalena Kozera |
Tytuł | Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce |
Title | EFFECTIVENESS OF USE OF THE INTELLECTUAL CAPITAL IN THE POLISH FARM BUSINESSES |
Słowa kluczowe | przedsiębiorstwa rolnicze, zasoby materialne i niematerialne, efektywność wykorzystania zasobów, metoda VAIC™ |
Key words | farm businesses, tangible and intangible resources, efficiency of resources using, the VAIC™ method |
Abstrakt | W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań nad efektywnością wykorzystania zasobów materialnych i niematerialnych w przedsiębiorstwach rolniczych w Polsce. Zastosowano w tym celu opracowaną przez A. Pulicia metodę VAIC™, która umożliwiła oszacowanie efektywności wykorzystania posiadanych przez przedsiębiorstwa zasobów kapitału ludzkiego, strukturalnego oraz zaangażowanego w tworzenie wartości dodanej kapitału fizycznego. Wyniki badań wykazały znaczące zmiany struktury i dynamiki wskaźnika intelektualnej wartości dodanej, który oscylował wokół 2,5 w zależności od dominującego kierunku produkcji rolniczej. W związku z tym, że w badanej populacji wzrasta efektywność kapitału ludzkiego oraz strukturalnego, a maleje efektywność kapitału fizycznego, można przyjąć, że każda złotówka zaangażowana w zasoby niematerialne, powoduje wzrost ich znaczenia w tworzeniu wartości dodanej. |
Abstract | The article presents results of the study concerning the use of tangible and intangible assets in the selected Polish farm businesses. The author applied the VAIC ™ method proposed by A. Pulić to estimate the efficiency of the use of human, structural and physical capital in value added creation. The results showed the significant changes in the structure and dynamics of the Value Added Co-efficient, which oscillated around 2.5. In the studied population (N=145) the effectiveness of the human and structural capital is growing, while the effectiveness of the physical capital is decreasing. It mean that every 1PNL involved in the intangible assets results in the growth of the value added around 2.5PLN. Due to the fact that in research population growth effectiveness of human and structural capital, but decrease effectiveness of physical capital – it is allowed to assume, that each zloty engaged in intangible assets, rise its importance in value added creation. |
Cytowanie | Kozera M. (2015) Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 37-46 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n2_s37.pdf |
|
|
112. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Hałaburda D. Rynek obligacji Catalyst jako źródło pozyskiwania kapitału przez jednostki samorządu terytorialnego
Autor | Dorota Hałaburda |
Tytuł | Rynek obligacji Catalyst jako źródło pozyskiwania kapitału przez jednostki samorządu terytorialnego |
Title | The Catalyst bonds market as a source of obtaining capital by local governments |
Słowa kluczowe | obligacje komunalne, samorząd terytorialny, rynek Catalyst |
Key words | municipal bonds, local government, Catalyst market |
Abstrakt | Artykuł prezentuje możliwość pozyskania środków na finansowanie rozwoju lokalnego poprzez emisję obligacji komunalnych na rynku Catalyst. Przedstawiono charakterystykę obligacji, rodzaje obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz podstawy prawne dotyczące emisji. Na rynku Catalyst dominują obligacje korporacyjne, ale w ostatnich latach wzrasta wartość emisji obligacji komunalnych. Dokonano również analizy rynku obligacji Catalyst, w tym wartości obrotu obligacjami, liczby emitentów czy liczby debiutów. |
Abstract | This article presents the possibility of acquiring financial resources for local development by means of issuing municipal bonds on the Catalyst market. It presents characteristics and types of bonds issued by local governments and the legal aspects of issuing them. The corporate bonds dominate on the Catalyst market, but municipal bonds gradually become more important. Moreover, in the paper the turnover value, number of issues and number of new listings on the Catalyst market are presented. |
Cytowanie | Hałaburda D. (2015) Rynek obligacji Catalyst jako źródło pozyskiwania kapitału przez jednostki samorządu terytorialnego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 121-141 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n110_s121.pdf |
|
|
113. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Smolarski L. Znaczenie dopłat bezpośrednich w kształtowaniu wydajności pracy indywidualnych gospodarstw rolniczych w województwie śląskim
Autor | Leonard Smolarski |
Tytuł | Znaczenie dopłat bezpośrednich w kształtowaniu wydajności pracy indywidualnych gospodarstw rolniczych w województwie śląskim |
Title | The impact of direct payments on labour productivity of individual farms in Silesian region |
Słowa kluczowe | dopłaty bezpośrednie, wydajność pracy, gospodarstwa rolne |
Key words | direct payments, labour productivity, farms |
Abstrakt | W opracowaniu określono wpływ dopłat bezpośrednich na wydajność pracy w indywidualnych gospodarstwach rolniczych. Badaniami objęto indywidualne gospodarstwa rolnicze z terenu województwa śląskiego, uczestniczące w systemie PL-FADN. Okres badawczy obejmował lata 2005–2008. Przeprowadzone badania wykazały, że zasadniczy udział w zasobach siły roboczej gospodarstw stanowiła praca własna rolnika. Najwyższą wydajnością pracy charakteryzowały się gospodarstwa największe, zarówno pod względem obszarowym, jak i wielkości ekonomicznej oraz te o typie „uprawy polowe”. Wraz ze zwiększaniem się środków finansowych z tytułu dopłat obszarowych wydajność pracy w gospodarstwach rolnych wzrastała, a gospodarstwa o najwyższym poziomie dopłat bezpośrednich lepiej wykorzystywały posiadane zasoby siły roboczej. |
Abstract | The paper aims to determine the impact of direct payments on the labour productivity of farms. Our research was carried out on individual farms (participating in the EU-FADN) in Silesian region (NUTS 2) (for years 2005–2008). The studies indicated that the main part of available labour resources in farms accounted the farmer’s own labour. The highest labour productivity was observed on the largest farms, both in terms of area and economic size, and in those with „field crops” type. Labour productivity in farms increased with the increase of the funds from direct payments. The farms with the highest level of direct payments make better use of available labour resources. |
Cytowanie | Smolarski L. (2015) Znaczenie dopłat bezpośrednich w kształtowaniu wydajności pracy indywidualnych gospodarstw rolniczych w województwie śląskim.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 167-180 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n112_s167.pdf |
|
|
114. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Roman M. Dochodowość wybranych gospodarstw agroturystycznych
Autor | Michał Roman |
Tytuł | Dochodowość wybranych gospodarstw agroturystycznych |
Title | Profitability of selected agritourism farms |
Słowa kluczowe | dochodowość; źródła finansowania; turystyka wiejska; agroturystyka; województwo podlaskie |
Key words | profitability; financial sources; rural tourism; agritourism; Podlaskie province |
Abstrakt | Celem artykułu jest zaprezentowanie dochodowości i źródeł finansowania działalności agroturystycznej w opinii usługodawców. Właściciel obiektu turystycznego powinien posiadać zdolność ciągłego pozyskiwania środków finansowych oraz dysponować umiejętnością sprawnego wprowadzania nowych metod organizacji w swoim gospodarstwie agroturystycznym. Większość usługodawców udzieliła twierdzącej odpowiedzi na pytanie dotyczące korzystania ze wsparcia finansowego na rozwój działalności gospodarczej. Z badań wynika, że własne środki usługodawców oraz środki finansowe pochodzące z funduszy Unii Europejskiej stanowiły podstawowe źródła finansowania działalności agroturystycznej. Za korzystaniem ze środków finansowych pochodzących z Unii Europejskiej na rozwój turystyki opowiedziała się połowa badanych właścicieli gospodarstw agroturystycznych. Udział dochodów z działalności agroturystycznej w strukturze dochodów osobistych rolnika kształtował się przede wszystkim na poziomie do 50%. |
Abstract | The article aims to present the opinions of service providers on the sources of funding agritourism and profitability. An owner of a tourist facility should have a continuous possibility of obtaining financial resources and be skilled in introducing new organisational methods on his/her agritourism farms efficiently. Most service providers gave a positive answer to a question about making use of financial support for developing a business. As research shows, service providers’ own resources and funding that comes from the European Union for the development of tourism constitute the basic sources of funding agritourism. Half of the respondents – owners of agritourism farms who took part in the survey – were for making use of financial resources offered by the European Union. The share of income from agritourism in most farmers’ personal income was 50%. |
Cytowanie | Roman M. (2015) Dochodowość wybranych gospodarstw agroturystycznych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 39-46 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n1_s39.pdf |
|
|
115. |
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2015 |
|
Roman M., Roman A. Kapitał intelektualny jako czynnik przedsiębiorczości i innowacyjności w turystyce wiejskiej
Autor | Michał Roman, Antoni Roman |
Tytuł | Kapitał intelektualny jako czynnik przedsiębiorczości i innowacyjności w turystyce wiejskiej |
Title | Intellectual capital as a factor of entrepreneurship and innovation in rural tourism |
Słowa kluczowe | kapitał intelektualny, przedsiębiorczość, innowacyjność, turystyka wiejska |
Key words | intellectual capital, entrepreneurship, innovation, rural tourism |
Abstrakt | Celem artykułu było przedstawienie kategorii kapitału intelektualnego, stanowiącego główny czynnik przedsiębiorczości i innowacyjności w turystyce wiejskiej. O znaczeniu przedsiębiorczości jako aktywie niematerialnym i o jej uruchomieniu decydują nakłady inwestycyjne poniesione nie tylko w zasoby materialne, lecz także w kapitał intelektualny, który docelowo może determinować wzrost wartości podmiotu gospodarczego. Kapitałem intelektualnym w turystyce wiejskiej są niematerialne zasoby procesu wytwarzania i realizacji produktu turystycznego (oferty turystycznej), stanowiące tajemnicę wiejskiego podmiotu gospodarczego. |
Abstract | The aim of the article was to present the category of intellectual capital, which is the main factor of entrepreneurship and innovation in rural tourism. The importance of entrepreneurship as immaterial the asset and its mobilized capital expenditures incurred not only material resources, but also in intellectual capital, which ultimately may determine an increase in the value of the trader. Intellectual capital in rural tourism are the intangible resources of the manufacturing process and implementation of the tourist product (tourist offer), representing the mystery of rural economic entity. |
Cytowanie | Roman M., Roman A. |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | TIRR_2015_n4_s81.pdf |
|
|
116. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2015 |
|
Gołębiewski J., Podlińska O. REGIONAL DIVERSIFICATION IN FINANCING RURAL AREA DEVELOPMENT IN POLAND IN THE YEARS 2007-2013
Autor | Jarosław Gołębiewski, Olga Podlińska |
Tytuł | REGIONAL DIVERSIFICATION IN FINANCING RURAL AREA DEVELOPMENT IN POLAND IN THE YEARS 2007-2013 |
Title | REGIONAL DIVERSIFICATION IN FINANCING RURAL AREA DEVELOPMENT IN POLAND IN THE YEARS 2007-2013 |
Słowa kluczowe | PROW 2007-2013, środki unijne, obszary wiejskie |
Key words | RDP 2007-2013, EU funds, rural areas |
Abstrakt | W artykule przedstawiono zróżnicowanie wykorzystania środków unijnych na obszarach wiejskich w Polsce w ujęciu regionalnym w latach 2007-2013. Celem artykułu jest prezentacja i ocena zróżnicowania w finansowaniu rozwoju polskich obszarów wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013. W ramach Programu najwięcej środków przekazano na realizację działań Osi 1 zaś największym zainteresowaniem wśród beneficjentów zaobserwowano w realizacji działań Osi 2. W ujęciu regionalnym najwięcej środków z PROW 2007-2013 otrzymały województwa: mazowieckie, wielkopolskie i lubelskie, natomiast najmniej: opolskie, lubuskie i śląskie. |
Abstract | The article presents diversified use of EU funds on rural areas in Poland by region in the years 2007-2013. The objective of the article is to present and assess diversification in financing development of Polish rural areas within the framework of the Rural Development Program for the years 2007-2013. The majority of funds has been provided for implementing the activities from the Axis 1, however, the activities from the Axis 2 have been observed as the most popular among beneficiaries. The most resources from RDP 2007-2013 have been provided for the following provinces: mazowieckie, wielkopolskie and lubelskie, whereas the lowest level of resources has been provided for such provinces as: opolskie, lubuskie and śląskie. |
Cytowanie | Gołębiewski J., Podlińska O. (2015) .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 14(63): 43-52 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2015_n63_s43.pdf |
|
|
117. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2015 |
|
Rzemieniak M. Promocja marketingowa działań innowacyjnych na przykładzie sektora OZE w regionie lubelskim
Autor | Magdalena Rzemieniak |
Tytuł | Promocja marketingowa działań innowacyjnych na przykładzie sektora OZE w regionie lubelskim |
Title | MARKETING PROMOTION OF INNOVATIVE ACTIVITIES – THE EXAMPLE OF THE RENEWABLE ENERGY RESOURCES SECTOR (RES) IN THE LUBLIN REGION |
Słowa kluczowe | promocja marketingowa, sektor OZE |
Key words | promotion, RES sector |
Abstrakt | Rozwój województwa lubelskiego powinien koncentrować się na strategicznych dziedzinach polskiej gospodarki oraz województwa. Szansą na uruchomienie dźwigni rozwoju jest wzrost przedsiębiorczości mieszkańców Lubelszczyzny. Racjonalne wykorzystanie energii z tzw. źródeł odnawialnych tj. energii rzek, wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalnej lub biomasy, jest jednym z istotnych komponentów zrównoważonego rozwoju przynoszącym wymierne efekty ekologiczno-energetyczne. Wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie paliwowo-energetycznym świata, przyczynia się do poprawy efektywności wykorzystania i oszczędzania zasobów surowców energetycznych, poprawy stanu środowiska poprzez redukcję zanieczyszczeń do atmosfery wód oraz redukcję ilości wytwarzanych odpadów. Strategia rozwoju województwa powinna zakładać rozwój produkcji ze źródeł odnawialnych, wykorzystanie regionalnych źródeł energii, promocję ekoenergii wśród odbiorców końcowych oraz rozwój działalności badawczo – wdrożeniowej. Te działania wymagają świadomych, celowych i profesjonalnych działań promocyjnych prowadzonych w kierunku różnych grup docelowych oraz interesariuszy (stakeholders). Celem artykułu jest wykazanie wpływu działań promocyjnych na rozwój sektora OZE, a także gruntowna analiza i przegląd dostępnej dokumentacji, na podejmowana działania propagujące sektor OZE. W publikacji stawiana jest następująca hipoteza – dla efektywnego i skutecznego rozwoju sektora OZE niezbędne są działania promocyjne, wyprofilowane pod kątem potrzeb informacyjnych otoczenia. Metodami badawczymi zastosowanymi w niniejszym opracowaniu są badania w postaci analizy desk research prowadzone na źródłach wtórnych, zarówno zewnętrznych, jak i wewnętrznych, obserwacja uczestnicząca (jako eksperta Urzędu Miasta Lublin oraz Urzędu Marszałkowskiego w Lublinie) oraz obserwacja nieuczestnicząca. Badania zostały przeprowadzone w okresie styczeń – czerwiec 2015 r. |
Abstract | The development of the Lubelskie Province should be focused on strategic fields of economy of Poland and the Province. The entrepreneurship growth among the Lubelskie Province citizens may stimulate the mainspring of development1. The rational usage of energy from the so called renewable sources, i.e. river, wind, solar rays, geothermal energy and biomass, is one of the vital components of sustainable development and brings measurable ecological and energy effects. The growing participation of the RES in the world energy and fuel balance contributes to the usage and saving efficiency of energy resources. It also improves the condition of the environment through reducing the emission of pollution to waters and atmosphere and reducing the amount of produced waste. The Province development strategy should include the development of the production from the renewable sources, the usage of regional energy sources, the promotion of ecoenergy among the end-users and the development of research and implementation activity. These activities require conscious, purposeful and professional promotional actions aimed at diversified target groups and stakeholders. The aim of this article is to show the impact of promotional activities on the development of the sector of Renewable Energy Sources (RES), as well as an in-depth analysis and review of the available documentation regarding activities that promote the RES sector. This work puts forward the following hypothesis: customized promotional activities are essential for effective development of the RES sector. The research methods used in this study include desk research, carried out on secondary sources (both internal and external), participant observation (as an expert of the Lublin City Office and the Marshal’s Office of the Lubelskie Province in Lublin) and non-participant observation. The research was carried out between January and June 2015. |
Cytowanie | Rzemieniak M. (2015) Promocja marketingowa działań innowacyjnych na przykładzie sektora OZE w regionie lubelskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 14(63): 115-124 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2015_n63_s115.pdf |
|
|
118. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2015 |
|
Kapusta F. Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego
Autor | Franciszek Kapusta |
Tytuł | Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego |
Title | STRUCTURAL CHANGES OF POLISH SUGAR INDUSTRY |
Słowa kluczowe | cukier, zasoby materialne, burak cukrowy, przetwarzanie |
Key words | sugar, material resources, sugar beet, processing |
Abstrakt | W opracowaniu scharakteryzowano: powstanie i rozwój cukrownictwa buraczanego i rolę obszarów Polski w tym procesie, procesy przemian bazy surowcowej i przetwórczej. Cukrownictwo buraczane zrodziło się na ziemiach polskich i przeszło głębokie zmiany; zarówno co do liczby fabryk cukru (cukrowni), jak i powierzchni uprawy buraków cukrowych oraz organizacji współpracy zakładów przetwórczych z producentami surowca. Liczba zakładów przetwórczych (cukrowni) ulegała zmianie, a tendencje zmian w tym zakresie były zmienne. Mamy do czynienia z falowaniem liczby cukrowni; wzrostu i zmniejszania się ich liczby, a następnie pod koniec XX w. rozpoczęcie procesu systematycznego - chociaż ze zmiennym natężeniem w czasie - zmniejszania liczby zakładów oraz zwiększania ich mocy przetwórczej. Podobnie falująco przebiegały zmiany bazy surowcowej. Rynek cukru w Unii Europejskiej jest regulowany, a produkcja kwotowana. Przyznana Polsce kwota produkcji cukru (1405,6 t) stwarza mniejsze zapotrzebowanie na buraki cukrowe, co generuje możliwości przeznaczania ich w większych ilościach na produkcję suszu (dla celów spożywczych i paszowych) oraz produkcji bioetanolu. |
Abstract | The study characterized: emergence and development of the sugar beet processing and the role of Polish regions in this process; processes changes of resource base and processing base. Sugar beet processing was born on Polish soil and has undergone changes; both the number of sugar factories and the area under sugar beet and organization of cooperation processing plants with producers of raw materials. The number of processing plants has changed, and trends have been variable. We are dealing with a surge in number of sugar mills; growth and decline in their numbers, and then at the end of the twentieth century begin the process of systematic - although with varying intensity over time – reduction in the number of plants and increase in their processing capacity. The same pattern was observed in resource base. The sugar market in the European Union is regulated, and production limited by production quotas. The allocated amount of sugar production in Poland (1405.6 t) creates less need for sugar beet, which generates the possibility to allocate them in larger quantities for the production of dried (for food and feed), and the production of bioethanol. |
Cytowanie | Kapusta F. (2015) Zmiany strukturalne cukrownictwa polskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 13(62): 53-62 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2015_n62_s53.pdf |
|
|
119. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Chrobocińska K., Łukiewska K. Przestrzenne zróżnicowanie potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce
Autor | Katarzyna Chrobocińska, Katarzyna Łukiewska |
Tytuł | Przestrzenne zróżnicowanie potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce |
Title | SPATIAL DIFFERENTIATION OF PRODUCTION POTENTIAL OF AGRICULTURE IN POLAND |
Słowa kluczowe | potencjał produkcyjny, rolnictwo, metoda Warda |
Key words | production potential, agriculture, Ward’s method |
Abstrakt | W opracowaniu dokonano oceny zróżnicowania potencjału produkcyjnego rolnictwa pomiędzy województwami Polski. Analiza dotyczyła średnich wyników z lat 2011- 2013. Wykorzystano metody statystyki opisowej oraz metodę Warda. Z przeprowadzonej analizy wynika, że największe dysproporcje dotyczą produktywności pracy oraz wyposażenia pracy w pozostałe zasoby produkcyjne, tj. ziemię i kapitał. Można przypuszczać, że właśnie te czynniki w największym stopniu decydują o potencjale i pozycji konkurencyjnej rolnictwa. Największym potencjałem rolnictwa wyróżniały się województwa warmińsko-mazurskie i zachodniopomorskie, a najmniejszym województwa południowej i wschodniej Polski: małopolskie, podkarpackie, lubelskie, świętokrzyskie i śląskie. |
Abstract | The study assesses the production potential diversity of agricultural in Polish regions in 2011-2013. The study used descriptive statistics and Ward’s method. The analysis shows that the greatest disparities relate to labour productivity and equipment working in other productive resources, i.e. land and capital. It can be assumed that these factors are the main determinants of potential and competitive position. The greatest potential for agriculture stand out Warmia-Mazury and zachodniopomorskie, whereas the smallest in voivodships in southern and eastern Poland: małopolskie, podkarpackie, lubelskie, świętokrzyskie and śląskie. |
Cytowanie | Chrobocińska K., Łukiewska K. (2015) Przestrzenne zróżnicowanie potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 56-65 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n3_s56.pdf |
|
|
120. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Karwat-Woźniak B. Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie
Autor | Bożena Karwat-Woźniak |
Tytuł | Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie |
Title | LABOUR POTENTIAL AND INPUT IN POLISH AGRICULTURE |
Słowa kluczowe | ludność rolnicza, aktywność zawodowa, zatrudnienie w rolnictwie indywidualnym, nakłady pracy, najem siły roboczej |
Key words | agricultural population, professional activity, employment in individual agriculture, labour input, labour force hire |
Abstrakt | Celem artykułu jest określenie zmian liczebności, cech społeczno-demograficznych i aktywności zawodowej populacji związanej z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego oraz wykorzystania potencjału pracy. Rozpoznano także przeobrażenia w nakładach i stosunkach pracy w rolnictwie indywidualnym oraz czynniki warunkujące zachodzące zmiany. Pracę przygotowano na podstawie wyników panelowych badań terenowych prowadzonych przez IERiGŻ-PIB, głównie z lat 2000, 2005 i 2011. Ankieta obejmowała swoim zasięgiem wszystkie gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 1 ha UR, będące w dyspozycji osób fizycznych, położone w 76 wsiach z różnych regionów kraju. Miejscowości były dobrane celowo, tak by wielkość badanych gospodarstw była proporcjonalna do rzeczywistej struktury obszarowej indywidualnych gospodarstw rolnych. Każdorazowo badaniem objęto 0,2% faktycznej liczby indywidualnych gospodarstw rolnych, a próbę badawczą w 2011 r. stanowiło 3,3 tys. gospodarstw. Materiał z badań terenowych został uzupełniony o dane GUS. Badania wykazały systematyczne zmniejszanie populacji związanej z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego, a tempo tego procesu było wyznaczane nie tylko skalą ubytku gospodarstw, ale również migracjami. Nieznacznie zauważalnym symptomom starzenia się towarzyszył wzrost poziomu skolaryzacji i dywersyfikacji aktywności zawodowej ludności rolniczej. Te tendencje skutkowały spadkiem zatrudnienia i profesjonalizacją stosunków pracy w rolnictwie. Jednak nadal ten sektor cechuje nadmierne zatrudnienie i duża skala niewykorzystanych zasobów pracy. |
Abstract | The presented analysis assessed changes in resources and use of labour force of individual agriculture in 1992-2011, with particular emphasis on the final preparatory period and the years of participation in EU structures. The length of the analysis period allows the conclusion to be drawn that the population related to the user of an individual agricultural holding experiences significant quantitative and qualitative transformations. It was found that the population associated with the user of an individual agricultural holding systematically decreased and the pace of this process was determined not only by the scale of the loss of agricultural holdings, but also migration. Minor demographic trends were accompanied by an increase in school enrolment ratio and diversification of professional activity of the agricultural population. These trends resulted in a decrease in employment and professionalisation of labour relations in agriculture. However, this segment is still characterised by excessive employment and high scale of unused labour resources (16% - rate of unnecessary workers). |
Cytowanie | Karwat-Woźniak B. (2015) Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 70-84 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n1_s70.pdf |
|
|