61. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Janiszewska D., Ossowska L. Zróżnicowanie funkcji rolniczej w krajach Unii Europejskiej na podstawie wybranych cech
Autor | Dorota Janiszewska, Luiza Ossowska |
Tytuł | Zróżnicowanie funkcji rolniczej w krajach Unii Europejskiej na podstawie wybranych cech |
Title | Diversification of Agricultural Function in Countries of the European Union Based on Selected Indicators |
Słowa kluczowe | rolnictwo, zróżnicowanie, kraje Unii Europejskiej |
Key words | agriculture, diversification, countries of European Union |
Abstrakt | Celem artykułu jest ocena zróżnicowania rozwoju funkcji rolniczej krajów Unii Europejskiej w latach 2005 oraz 2013 na podstawie wybranych cech. Zróżnicowanie poziomu rozwoju funkcji rolniczej wyznaczono metodą wskaźnika syntetycznego. Do analizy przyjęto następujące cechy: średnia powierzchnia użytków rolnych w gospodarstwie rolnym, udział gruntów ornych w powierzchni użytków rolnych, pogłowie zwierząt w LSU na 100 ha użytków rolnych oraz udział gospodarstw o powierzchni do 5 ha w ogólnej liczbie gospodarstw. W wyniku zastosowania metody miernika syntetycznego podzielono badane kraje na trzy klasy. Jak wynika z przeprowadzonych badań, pomimo iż nie ma znaczących różnic biorąc pod uwagę przynależność analizowanych krajów UE do poszczególnych klas można zauważyć znaczne różnice pomiędzy rokiem 2013 a 2005 w zakresie wartości analizowanych wskaźników. |
Abstract | The aim of this research is an assessment of agricultural function differentiation in the European Union countries in 2005 and 2013 based on selected indicators. The diversification of agricultural function was determined using the synthetic indicator. The following indicators were used in the analysis: average area of agricultural holding; the share of arable land in utilised agricultural area; grazing livestock density in LSU per 100 hectares of utilised agricultural area; the share of agricultural holdings with the area up to 5 hectares in all agricultural holdings. The research shows, that even though there are no major differences when taking under consideration EU countries class appurtenance, there are significant differences in the values scope of analyzed indicators between the years 2005 and 2013. |
Cytowanie | Janiszewska D., Ossowska L. (2016) Zróżnicowanie funkcji rolniczej w krajach Unii Europejskiej na podstawie wybranych cech.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 134-144 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n2_s134.pdf |
|
|
62. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Radziński W., Walaszczyk A. Zarządzanie ekologicznymi gospodarstwami rolnymi w Polsce – badania własne uzupełnione o przykłady międzynarodowe
Autor | Wiktor Radziński, Anna Walaszczyk |
Tytuł | Zarządzanie ekologicznymi gospodarstwami rolnymi w Polsce – badania własne uzupełnione o przykłady międzynarodowe |
Title | Management of Organic Farms – Research Supplemented by International Examples |
Słowa kluczowe | zarządzanie, rolnictwo ekologiczne, bariery konwersji gospodarstw, bariery zarządzania gospodarstwami ekologicznymi, uwarunkowania zarządzania gospodarstwami rolnymi |
Key words | management, organic farming, farm conversion barriers, barriers to managing organic farms, conditions of managing organic farms |
Abstrakt | W artykule zidentyfikowano uwarunkowania rozpoczęcia ekologicznej produkcji rolnej jak również bariery towarzyszące procesowi konwersji i prowadzeniu tego typu gospodarstw. Na potrzeby opracowania wykorzystane zostały raporty o stanie rolnictwa ekologicznego sporządzane przez GIJHARS, a także wyniki badania własnego, przeprowadzonego na grupie 55 ekologicznych gospodarstw rolnych. Przeprowadzone analizy dowodzą, iż najistotniejszym aspektem, warunkującym założenie gospodarstwa ekologicznego, jest wyższe dofinansowanie do gospodarstw ekologicznych względem konwencjonalnych. Największą barierą, towarzyszącą założeniu gospodarstwa ekologicznego, jest dostosowanie charakteru i sposobu zarządzania gospodarstwem, do zasad prowadzenia rolnictwa ekologicznego. Wśród barier towarzyszących prowadzeniu gospodarstwa ekologicznego, najbardziej uciążliwe jest uzyskanie adekwatnego wynagrodzenia za wyroby ekologiczne. W artykule przedstawiono także wyniki badań międzynarodowych, dotyczące rolnictwa ekologicznego w różnych krajach świata, celem pokazania, że problemy polskich gospodarstw ekologicznych, są podobne do problemów gospodarstw ekologicznych w innych krajach, we wczesnym etapie rozwoju. |
Abstract | In the article, the determinants of the start of organic agricultural production were identified, as well as those supporting the conversion process barriers for operating this type of farm. For the purposes of the study, organic status reports were used, drawn up by the GIJHARS, as well as the results of the study, which was carried out on a group of 55 organic farms. Conducted analysis show that the most important aspect of establishing an organic farm is the higher funding for organic farms relative to conventional. The biggest barrier to the organic farming is how to adapt nature and how to conduct farm management for organic farming. Among the barriers to organic farming, the most onerous is to obtain an adequate remuneration for organic products. This article presents the results of international research on organic farming in various countries of the world, in order to demonstrate that the problems of Polish organic farms are similar to organic farms in other countries in the early stages of development. |
Cytowanie | Radziński W., Walaszczyk A. (2016) Zarządzanie ekologicznymi gospodarstwami rolnymi w Polsce – badania własne uzupełnione o przykłady międzynarodowe.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 362-370 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s362.pdf |
|
|
63. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Tarnowska A. Kierunki i przyczyny zmian powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce na przykładzie województwa dolnośląskiego
Autor | Agnieszka Tarnowska |
Tytuł | Kierunki i przyczyny zmian powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce na przykładzie województwa dolnośląskiego |
Title | Directions and Reasons for Changes in the Use of Agricultural Land in Poland on the Example of Dolnośląskie Voivodship |
Słowa kluczowe | rolnictwo, zasoby produkcyjne, ziemia rolna, województwo dolnośląskie |
Key words | agriculture, production resources, agricultural land, Dolnośląskie Voivodship, Poland |
Abstrakt | Ziemia – w rolnictwie podstawowy czynnik produkcji – dla kraju ma znaczenie strategiczne. Obecnie w Polsce głównie właściciele prywatni decydują o sposobie gospodarowania nią. Państwo pełni jedynie rolę regulatora. Celem artykułu było zbadanie skłonności rolników do zmian powierzchni swoich gospodarstw i ustalenie najważniejszych według nich przyczyn tych zmian lub ich braku. Badanie ankietowe przeprowadzone na terenie woj. dolnośląskiego pozwoliło stwierdzić, że skłonność do zmian powierzchni gospodarstw jest niewielka, bo najliczniejszą grupę badanych stanowili rolnicy, którzy w latach 1999-2012 nie zmienili jej. Do najważniejszych przyczyn tej stagnacji zaliczyli oni brak potrzeby zmian, bo powierzchnia ich gospodarstw jest wystarczająca do prowadzenia działalności rolniczej, otrzymywania dopłat obszarowych i świadczeń z KRUS. |
Abstract | Land – the basic factor of production in agriculture - has a strategic role for the country. Currently in Poland, the way of managing it depends mainly on private owners. The state acts only as a regulator. The aim of the article was to examine the propensity of farmers to change the area of their farms and to determine the most important, according to them, reasons for these changes, or lack thereof. The authors’ own surveys, conducted in Dolnośląskie Voivodship, have revealed that the tendency to change the area of farms is small, because the largest group of respondents were farmers who in the years 1999-2012 did not change it. The most important causes of this stagnation, included the perception that there was no need to change, because the area of their farms is sufficient for agricultural activities, and they receive area payments and benefits from the Agricultural Social Insurance Fund. |
Cytowanie | Tarnowska A. (2016) Kierunki i przyczyny zmian powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce na przykładzie województwa dolnośląskiego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 351-361 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s351.pdf |
|
|
64. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2016 |
|
Escher I., Petrykowska J. Żywność ekologiczna w opinii młodych polskich konsumentów – wyniki badań
Autor | Iwona Escher, Joanna Petrykowska |
Tytuł | Żywność ekologiczna w opinii młodych polskich konsumentów – wyniki badań |
Title | Organic food in the opinion of young Polish consumers – research results |
Słowa kluczowe | żywność ekologiczna, rolnictwo ekologiczne, młodzi konsumenci, zachowania nabywców |
Key words | organic food, organic farming, young consumers, consumer behaviour |
Abstrakt | Celem niniejszego opracowania jest ukazanie, jak żywność ekologiczną postrzegają młodzi polscy konsumenci – jakie są ich opinie na temat tej żywności oraz jej producentów. Dla realizacji założonego celu wykorzystano literaturę z zakresu rynkowych zachowań nabywców, rolnictwa ekologicznego i produkowanej w jego warunkach żywności, a także dane pozyskane z badania pierwotnego przeprowadzonego w okresie luty-marzec 2014 r. metodą ankiety audytoryjnej na próbie 617 respondentów (młodych polskich konsumentów). |
Abstract | The aim of this paper is to show how organic food is perceived by young Polish consumers – what are their opinions on this kind of food and its producers, what qualities they attribute to it and whether they recognize the differences between organic and conventional food. To achieve the purpose, the literature on consumer behavior, organic farming and food produced under its conditions was analysed. Moreover, primary research was conducted by the authors in February and March 2014 by means of an auditorium survey based on a sample of 617 respondents (young Polish consumers). |
Cytowanie | Escher I., Petrykowska J. (2016) Żywność ekologiczna w opinii młodych polskich konsumentów – wyniki badań.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 113: 33-44 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2016_n113_s33.pdf |
|
|
65. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Jaroszewska J., Prandecki K. Znaczenie "zazielenienia" w zapewnieniu różnorodności biologicznej
Autor | Joanna Jaroszewska, Konrad Prandecki |
Tytuł | Znaczenie "zazielenienia" w zapewnieniu różnorodności biologicznej |
Title | The Importance of "Greening" in Ensuring Biological Diversity |
Słowa kluczowe | „zazielenienie”, bioróżnorodność, dobra publiczne, efekty zewnętrzne |
Key words | "greening", biodiversity, public goods, external effects |
Abstrakt | Rolnictwo dostarcza społeczeństwu zarówno dóbr wycenianych przez rynek (produkcja żywności) jak i dóbr publicznych, które nie są wycenione w rachunku ekonomicznym rolnictwa. Przykładem takich dóbr jest zachowanie bioróżnorodności, krajobrazu rolniczego, bezpieczeństwa żywnościowego. Aby rolnictwo dostarczało wyżej wymienionych dóbr publicznych oraz społecznych niezbędne wydaje się oddziaływanie państwa. Konieczność ingerencji państwa w tym zakresie należy łączyć z zawodnością rynku oraz z prywatnością czynników produkcji. Sposób gospodarowania tymi czynnikami (wodą, ziemią) jest uzależniony od rolnika, który zazwyczaj kieruje się uzyskaniem maksymalnego zysku z posiadanych zasobów. Aby zminimalizować krótkowzroczne podejście do produkcji rolniczej, wprowadzono szereg ograniczeń dotyczących praktyk rolniczych w tym służących zapewnieniu bioróżnorodności. Celem artykułu jest próba określenia wpływu mechanizmu "zazielenienia" na zapewnienie różnorodności biologicznej. |
Abstract | The importance of biodiversity for agriculture is huge, among others, due to the productivity of agricultural land and crops stability. Agriculture can have positive or negative impact on ensuring biodiversity. The decisive factor is the state, which through mechanisms may promote agricultural supply of public goods, including biodiversity. One of the instruments of state influence on agriculture is the "greening" of the CAP. The aim of the article is an attempt to assess the importance of this instrument for ensuring biodiversity. It is estimated that the impact will be uneven due to the large diversity of agriculture in the EU. The result will be dependent on the decision of farmers due to the high flexibility of the requirements. The negative impact on biodiversity of the greening is also possible in countries exporting food to the EU. |
Cytowanie | Jaroszewska J., Prandecki K. (2016) Znaczenie "zazielenienia" w zapewnieniu różnorodności biologicznej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 110-120 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s110.pdf |
|
|
66. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Kud K. Zarządzanie gospodarką rolną na terenach zalewowych w kontekście globalnych zmian klimatycznych
Autor | Krzysztof Kud |
Tytuł | Zarządzanie gospodarką rolną na terenach zalewowych w kontekście globalnych zmian klimatycznych |
Title | Management of the Agricultural Economy in Flooded Areas within the Context of Global Climate Change |
Słowa kluczowe | zarządzanie, gospodarka wodna, zmiany klimatu, tereny zalewowe |
Key words | management, water management, climate change, flooded areas |
Abstrakt | Obserwowane globalne zmiany klimatyczne wiążą się ze wzrostem częstotliwości występowania zjawisk ekstremalnych takich jak powodzie i susze. Zmiany te stawiają nowe wyzwania przed gospodarką wodną kraju. Rolnictwo, które jest ściśle związane z naturalnymi warunkami, w tym wodnymi, staje w obliczu nowych problemów. Rolnictwo poza funkcją dostarczania żywności pełni wiele innych zadań, w tym również zapewniania bezpieczeństwa wodnego. Mała retencja daje możliwość łagodzenia skutków zmian klimatu. Właściwe, rolnicze zagospodarowanie terenów nadrzecznych umożliwia zwiększenia małej retencji. Badania dotyczące zagospodarowania terenów zalewowych wykonano w Polsce południowo-wschodniej, w dolinie Sanu. Badano Urzędy Gmin oraz rolników gospodarujących na terenach zalewowych, narzędziem badawczym był ustrukturyzowany wywiad pogłębiony. Celem pracy była diagnoza kształtowania przez samorządy i rolników gospodarki na terenach zalewowych. |
Abstract | Global climate change is associated with increasing frequency of extreme events such as floods and droughts. These changes pose new challenges for the water management of the country. Agriculture, which is closely connected to natural conditions, including water, is facing new problems. Agriculture, outside the function of providing food, performs many other tasks, including ensuring water security. Small retention makes it possible to mitigate the effects of climate change. The appropriate agricultural development of riverside areas allows a small increase in retention. Studies on flood plains development were conducted in the south-east, in the valley of the San. Offices Municipalities and farmers in flood plains were studied, using the research tool of structured in-depth interviews. The aim of the work was to diagnose the development of the local economy and farmers in flood plains. |
Cytowanie | Kud K. (2016) Zarządzanie gospodarką rolną na terenach zalewowych w kontekście globalnych zmian klimatycznych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 221-231 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s221.pdf |
|
|
67. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Grontkowska A., Wicki L. Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze
Autor | Anna Grontkowska, Ludwik Wicki |
Tytuł | Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze |
Title | CHANGES TO THE IMPORTANCE OF AGRIBUSINESS IN THE ECONOMY AND ITS INTERNAL STRUCTURE |
Słowa kluczowe | agrobiznes, biogospodarka, handel zagraniczny, produkt krajowy brutto, rolnictwo, przemysł rolno-spożywczy |
Key words | agribusiness, bio-economy, foreign trade, gross domestic product, agriculture, food processing industry |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie tempa zmian w agrobiznesie w Polsce w latach 1995-2013. Na podstawie danych statystycznych dokonano oceny zmiany znaczenia agrobiznesu w Polsce i jego wewnętrznej strukturze. Stwierdzono, że wartość dodana wytwarzana w agrobiznesie w Polsce zwiększyła się w ujęciu realnym o 20 mld zł, czyli o 30%. Tylko 15% tego wzrostu można przypisać rolnictwu. Udział agrobiznesu w całej gospodarce zmniejszył się z 4,1% w latach 1995-1999 do 3,1% w latach 2011-2013, czyli 0,06 p.p. rocznie. Udział rolnictwa w tworzeniu wartości dodanej brutto w ramach agrobiznesu zmniejszał się w tempie 1,1% rocznie i w latach 1995-2013 obniżył się z 59% do 49%. Wydajność pracy w całym sektorze wynosiła w 2013 roku 38% średniej dla całej gospodarki i obniżała się. W rolnictwie było to tylko 20%, a w przemyśle rolno-spożywczy 102% średniej krajowej. Bardzo wysoki był udział sektora w handlu zagranicznym – aż 13% w 2013 roku, czyli dwa razy więcej niż udział w produkcji globalnej. Agrobiznes w Polsce wciąż odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce, główną siłą napędową jego rozwoju są przetwórstwo rolno-spożywcze oraz eksport produktów żywnościowych. |
Abstract | The aim of the study is to determine the rate of change in agribusiness in Poland in the years 1995-2013. In the analysis of statistical data published by the CSO were used. It was found that the value added generated in agribusiness in Poland increased in real terms over the period 1995-2013 by $ 20 billion, it is about 30%. Only 15% of this increase can be attributed to agriculture. In the same period, the share of agribusiness in the whole economy fell from 4.1% to 3.1%, that is by 0.06 percentage points annually. The share of agriculture in gross value added in agribusiness decreased at a rate of 1.1% per year, and its share dropped from 59% to 49% in years 1995-2013. Labour productivity in agribusiness was in 2013 at 38% of the average for the whole economy. In agriculture, labor productivity was at level of 20% of the national average. Labour productivity in agri-food industry was much higher – on the level of average for whole Polish economy. Agribusiness share in foreign trade was high, and in 2013 it was 13%, which is twice more than its share in global production. Agribusiness in Poland continues to play an important role in the economy, the main driving force of its growth is agri-food processing and export of food products. |
Cytowanie | Grontkowska A., Wicki L. (2015) Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 20-32 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n3_s20.pdf |
|
|
68. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Sulewski P. Awersja do ryzyka a skłonność rolników do wprowadzania zmian w gospodarstwach rolnych
Autor | Piotr Sulewski |
Tytuł | Awersja do ryzyka a skłonność rolników do wprowadzania zmian w gospodarstwach rolnych |
Title | FARMERS’ RISK AVERSION AND THEIR ATTITUDES TOWARDS CHANGES IN FARMS |
Słowa kluczowe | awersja do ryzyka, rolnictwo, zmiany |
Key words | risk aversion, agriculture, changes |
Abstrakt | W opracowaniu przeanalizowano zależność między częstotliwością zmian dokonywanych w gospodarstwach rolnych a stopniem awersji do ryzyka rolników. Przeprowadzone badanie wykazało, że liczba zmian dotyczących podstawowych obszarów funkcjonowania gospodarstw znacząco różniła się w zależności od stopnia awersji do ryzyka. Zaobserwowano, że rolnicy o niskim poziomie awersji do ryzyka znacznie częściej wprowadzali lub planowali wprowadzanie zmian, podczas gdy wysoki poziom awersji wiązał się zazwyczaj z niższą częstotliwością wdrażania zmian. Dokonane obserwacje prowadzą do wniosku, że postawa rolników względem ryzyka może stanowić ważny element w procesie zmian strukturalnych w rolnictwie. |
Abstract | In the paper the relationship between farmers’ risk aversion and changes conducted and planned on the Polish commercial farms has been analyzed. The research revealed that the number of changes was significantly higher in the groups of farmers with lower risk aversion while in the groups of higher risk aversion the tendency to change was definitely smaller. Observed relation leads to the conclusion that farmers’ attitudes towards risk could be an important factor in the process of structural changes in agriculture. |
Cytowanie | Sulewski P. (2015) Awersja do ryzyka a skłonność rolników do wprowadzania zmian w gospodarstwach rolnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 41-49 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n4_s41.pdf |
|
|
69. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Maśniak J. Cykl koniunkturalny w rolnictwie z perspektywy austriackiej szkoły ekonomii
Autor | Jacek Maśniak |
Tytuł | Cykl koniunkturalny w rolnictwie z perspektywy austriackiej szkoły ekonomii |
Title | Business cycle in agriculture from the Austrian economics perspective |
Słowa kluczowe | austriacka szkoła ekonomii, cykl koniunkturalny, struktura produkcji |
Key words | Austrian school of economics, business cycle, production structure |
Abstrakt | Celem artykułu jest przedstawienie zjawiska cykliczności w polskim rolnictwie z perspektywy austriackiej szkoły ekonomii. Teoria cyklu koniunkturalnego według austriackiej szkoły ekonomii twierdzi, że główną przyczyną cyklu koniunkturalnego jest ekspansywna polityka pieniężna. Prowadzi ona do wydłużania struktury produkcji w fazie wzrostowej, gdzie największy rozwój przeżywają sektory czasowo najdalej odsunięte od konsumenta. Jednak w fazie recesji sektory te notują również największe spadki. W świetle tej teorii rolnictwo, jako sektor surowcowy, jest względnie podatne na wahania cykliczne produkcji. Badania przeprowadzone dla polskiej gospodarki w latach 1999–2013 wykazały, że wahania cykliczne produkcji globalnej i końcowej rolnictwa były mniejsze niż artykułów żywnościowych, lecz mniejsze niż produkcji przemysłowej ogółem. |
Abstract | The aim of the article is to present the business cycle in Polish agriculture from the Austrian school of economics perspective. According to the Austrian business cycle theory, the main cause of business cycle is an expansionary monetary policy. It leads to lengthening the production structure in the growth phase. The largest growth is observed in sectors situated far away from the consumer. However, in the recession phase these sectors face the biggest downswings. The agriculture is relatively prone to fluctuations of production. A study carried out for the Polish economy in years 1999–2013 showed that the fluctuations of global and final agriculture output was larger than the food production, but smaller than the industry production. |
Cytowanie | Maśniak J. (2015) Cykl koniunkturalny w rolnictwie z perspektywy austriackiej szkoły ekonomii.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 111-121 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n111_s111.pdf |
|
|
70. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Czyżewski A., Kułyk P. Kwestia rolna od Aleksandra Czajanowa i Władysława Grabskiego po jej współczesne ujęcie
Autor | Andrzej Czyżewski, Piotr Kułyk |
Tytuł | Kwestia rolna od Aleksandra Czajanowa i Władysława Grabskiego po jej współczesne ujęcie |
Title | THE AGRICULTURAL ISSUE IN STUDIES OF ALEXANDER CZAJANOV AND WŁADYSŁAW GRABSKI AND ITS MODERN APPROACH |
Słowa kluczowe | rolnictwo, polityka gospodarcza, kwestia rolna, dobra publiczne |
Key words | agriculture, economic policy, agrarian question, public goods |
Abstrakt | W artykule przedstawiono współczesne rozumienie kwestii rolnej uwzględniające ewolucję poglądów na temat jej źródeł i sposobów rozwiązywania. Jedno z pierwotnych i ważniejszych ujęć ekonomiczno-społecznych tego problemu można odnaleźć w pracach Aleksandra Czajanowa oraz Władysława Grabskiego, a także innych współczesnych im autorów. Zwracali oni uwagę na ograniczenia w zakresie przemian strukturalnych w rolnictwie i specyfikę relacji popytowo-podażowych dotyczących produktów rolnych. Wychodząc od ich koncepcji, można przejść do obecnej interpretacji kwestii agrarnej, obejmującej znaczenie dóbr publicznych i procesów globalizacji oraz liberalizacji gospodarek poszczególnych krajów w warunkach istniejących barier strukturalnych w rolnictwie. W opracowaniu wykazano zmiany zachodzące w zakresie podejścia do kwestii rolnej i sposobów jej rozwiązywania ze względu na ekonomiczno-społeczne uwarunkowania instytucjonalne. Podkreślono też uniwersalność tej kwestii wynikającą z roli poszczególnych czynników produkcji zaangażowanych w rolnictwie, a także charakteru indywidualnych gospodarstw rolnych jako podmiotów gospodarczych. Wykazano związki pomiędzy zmianami zachodzącymi w relacjach popytowo-podażowych w sektorze rolnym a oddziaływaniem mechanizmu rynkowego, a także skutki tego mechanizmu. Wyeksponowano problem kształtowania optimum społecznego, a także transferu i retransferu nadwyżki ekonomicznej wytworzonej w rolnictwie dla jego zrównoważonego rozwoju. W artykule pominięto kontekst polityczno-społeczny kwestii rolnej, obecny w pracach Fryderyka Engelsa, Róży Luxemburg i Włodzimierza Lenina jako wychodzący poza ramy opracowania. Z rozważań wynika historyczna żywotność badanego problemu przejawiająca się w różnych warunkach społeczno-ustrojowych. |
Abstract | In the article we presented the modern approach of the agrarian question. One characterized changes going down in relations demand-of supply as result of the influence of the market mechanism in the agriculture conditioned the globalization. in the article we presented the concept of the agrarian question. Her original conception can be found in works of Aleksander Czajanow and Władysław Grabski and also other modern them authors. They paid the attention to restrictions within the range structural transformations in the agriculture and the specificity of the relation of demand-supply concerning agricultural products. Going out from their approach of mentioned problems one can pass to the present interpretation of the agrarian matter including the meaning of public goods and processes of the globalization and the liberalization of economies of individual countries conditioned existing still structural barriers in this area of the economy. In the elaboration one showed changes happening within the range approaches to the agricultural matter and manners of her resolution in the institutional system. One underlined the universality of seizing of the specificity of the agricultural production resulting both from the part of individual productive factors involved to her producing, and also from itself character of farms as economic subjects. In the elaboration one characterized changes happening in relations demand-of supply as result of the influence of the market mechanism in the agriculture. One discussed foundations and conditionings of the concept of the agricultural matter. We presented the meaning of public goods and external effects and market inefficiencies related to the agriculture in the formation of the social optimum one presented premises for the transfer and the retransfer of the economic surplus as the instrumentarium of the regulation of the social optimum and the achievement higher-level equilibriums of the social system. |
Cytowanie | Czyżewski A., Kułyk P. (2015) Kwestia rolna od Aleksandra Czajanowa i Władysława Grabskiego po jej współczesne ujęcie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 18-30 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n1_s18.pdf |
|
|
71. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Czyżewski A., Staniszewski J. Cenowe uwarunkowania zmian struktury czynników wytwórczych w rolnictwie polskim w latach 1999-2013
Autor | Andrzej Czyżewski, Jakub Staniszewski |
Tytuł | Cenowe uwarunkowania zmian struktury czynników wytwórczych w rolnictwie polskim w latach 1999-2013 |
Title | THE PRICE CONDITIONS AND CHANGES OF THE STRUCTURE OF PRODUCTION FACTORS IN POLISH AGRICULTURE IN YEARS 1999-2013 |
Słowa kluczowe | elastyczność cenowa, struktury czynników wytwórczych, rolnictwo |
Key words | price elasticity, structures of production factors, agriculture |
Abstrakt | Przeprowadzone badania dotyczą kwestii oddziaływania cen w rolnictwie i jego otoczeniu na wykorzystywane przy produkcji rolniczej zasoby pracy, kapitału i ziemi oraz ich produktywność. Celem artykułu jest ustalenie, w jak dużym stopniu zmiany zachodzące w strukturach wytwórczych polskiego rolnictwa w latach 1999-2013 wynikały z dostosowań do cenowych uwarunkowań na rynkach produktów rolnych i czynników wytwórczych. Estymowane parametry elastyczności cenowej wskazały na niewielką wrażliwość struktur wytwórczych w rolnictwie na impulsy cenowe w krótkim okresie oraz większą w długim. W przypadku wielkości zasobów i produktywności czynnika ziemi elastyczność okazała się bliska zeru. Najwyższa zaś była w przypadku produktywności kapitału, zasobów pracy oraz wydajności pracy. |
Abstract | Conducted research concerns the impact of the prices on the volume and the productivity of production factors. The purpose of the article is to explain to what extent changes in the structures of production factors in the polish agriculture in the years 1999-2013 are the consequence of adaptation to price conditions on the agricultural products markets and production factors markets. The estimated parameters of the price elasticity of production factors structures indicated low sensitivity of the production factors in agriculture on price impulse in the short term and higher the long term. In the case of the volume and the productivity of land factor, elasticity was close to zero. The highest elasticity characterized capital productivity, labour productivity and labour volume. |
Cytowanie | Czyżewski A., Staniszewski J. (2015) Cenowe uwarunkowania zmian struktury czynników wytwórczych w rolnictwie polskim w latach 1999-2013.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 7-17 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n4_s7.pdf |
|
|
72. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Sadowski A., Sobieszczańska P. Finansowe wsparcie polskiego przemysłu spożywczego środkami Unii Europejskiej w latach 2004-2013 w ujęciu regionalnym
Autor | Arkadiusz Sadowski, Paulina Sobieszczańska |
Tytuł | Finansowe wsparcie polskiego przemysłu spożywczego środkami Unii Europejskiej w latach 2004-2013 w ujęciu regionalnym |
Title | FINANCIAL SUPPORT FOR THE POLISH AGRI-FOOD INDUSTRY BY THE EUROPEAN UNION FUNDS IN 2004-2013 |
Słowa kluczowe | przemysł spożywczy, Sektorowy Program Operacyjny „Rolnictwo”, Program Rozwoju Obszarów Wiejskich |
Key words | food industry, Sectoral Operational Programme „Agriculture”, Rural Development Program |
Abstrakt | W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących wsparcia rozwoju przemysłu spożywczego w Polsce środkami Unii Europejskiej (UE). Uwzględniono dwa okresy programowania: lata 2004-2006 oraz 2007-2013. Wykazano, że w obu przypadkach liczba projektów współfinansowanych z funduszy UE była relatywnie niewielka, wziąwszy pod uwagę ogólną liczbę zakładów przetwórczych, jednak przeciętna jednostkowa wartość była zazwyczaj znacząca i przekraczała milion złotych. Regionalne zróżnicowanie znaczenia wsparcia było duże. W okresie poakcesyjnym w przemyśle spożywczym odnotowano wzrost skali produkcji oraz jej koncentrację przy jednoczesnej redukcji zatrudnienia. Poza wsparciem finansowym na taki stan rzeczy wpłynęła głównie możliwość uczestnictwa we wspólnym europejskim rynku. |
Abstract | The article presents the results of studies concerning the support the development of agri-food industry in Poland from the European Union funds. Two programming periods, it is 2004-2006 and 2007-2013 was taken into account. It has been shown that in both cases the number of projects co-financed from EU funds was relatively small, given the total number of processing plants, but the average unit value was usually significant and exceeded one million zlotys. Regional differences in the importance of support was large. In the post-accession period agri-food industry has undergone a significant evolution, consisting mainly of increasing the scale of production and its concentration, while reducing employment. Apart from financial support for such a state of affairs affected mainly the opportunity to participate in the common European market. |
Cytowanie | Sadowski A., Sobieszczańska P. (2015) Finansowe wsparcie polskiego przemysłu spożywczego środkami Unii Europejskiej w latach 2004-2013 w ujęciu regionalnym.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 33-41 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n3_s33.pdf |
|
|
73. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Cyran K., Kawa M. Wiedza konsumentów jako determinanta decyzji zakupowych na rynku żywności ekologicznej
Autor | Kazimierz Cyran, Marta Kawa |
Tytuł | Wiedza konsumentów jako determinanta decyzji zakupowych na rynku żywności ekologicznej |
Title | Consumers’ knowledge as a determinant of purchasing decisions on the organic food market |
Słowa kluczowe | żywność ekologiczna, rolnictwo ekologiczne, zachowanie konsumenta, wiedza |
Key words | organic food, organic farming, consumer behavior, knowledge |
Abstrakt | W Polsce żywność ekologiczna cieszy się rosnącym zainteresowaniem konsumentów przyczyniając się do dynamicznego rozwoju tego rynku. Celem artykułu jest określenie wpływu poziomu wiedzy konsumentów na temat produktów ekologicznych na decyzje zakupowe. Z przeprowadzonych badań wynika, że stan wiedzy na temat żywności ekologicznej jest nadal zbyt niski. Poziom wiedzy determinuje właściwe określenie cech żywności jakie powinny charakteryzować żywność ekologiczną. Z badań wynika, że konsumenci charakteryzujący się wyższym poziomem wiedzy na temat produktów ekologicznych jako najważniejsze kryterium produktu podają naturalny sposób produkcji, bez dodatków chemicznych oraz przywiązują większą wagę do cech zdrowotnych takich jak wartość odżywcza i świeżość produktów. Ważne są działania zmierzające do podnoszenia poziomu wiedzy i zwiększenia zainteresowania ekologicznymi produktami żywnościowymi. |
Abstract | In Poland, a growing consumer interest in organic food is observed, contributing to the development of this market. The aim of this article is to determine the influence of the level of consumer awareness of organic products on the purchasing decisions. The study shows that the state of knowledge about organic food is still too low. The level of knowledge determines appropriate defining the characteristics of organic food. The research shows that consumers characterized by higher level of knowledge on organic products, state that the most important product criterion is a natural way of production, without chemical additives. They pay more attention to health characteristics such as nutritional value and freshness of the products. The efforts to raise the consumers’ awareness and increase their interest in organic food products is also important. |
Cytowanie | Cyran K., Kawa M. (2015) Wiedza konsumentów jako determinanta decyzji zakupowych na rynku żywności ekologicznej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 63-74 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n112_s63.pdf |
|
|
74. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Sałek P. Obecność ukraińskich spółek sektora rolno-żywnościowego na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie
Autor | Przemysław Sałek |
Tytuł | Obecność ukraińskich spółek sektora rolno-żywnościowego na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie |
Title | THE PRESENCE OF UKRAINIAN AGRICULTURAL COMPANIES ON THE STOCK EXCHANGE IN WARSAW |
Słowa kluczowe | Ukraina, giełda, rolnictwo |
Key words | Ukraine, stock exchange, agriculture |
Abstrakt | Celem artykułu jest określenie przyczyn obecności ukraińskich spółek rolnych na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW) w Warszawie w kontekście braku takowej obecności polskich przedsiębiorstw rolnych. Z przeprowadzonych badań wynika, że duże, zintegrowane pionowo holdingi rolne z Ukrainy poszukują kapitału za granicą, a GPW w Warszawie jest dla nich atrakcyjna, gdyż cieszy się dużą renomą w Europie. Od 2006 roku na GPW zadebiutowało aż 7 ukraińskich spółek sektora rolno-żywnościowego, a najwięksi ich przedstawiciele to Kernel i Astarta. O braku ich polskich odpowiedników decyduje przede wszystkim skala działalności największych polskich gospodarstw rolnych, która jest znacząco mniejsza niż ich ukraińskich odpowiedników. |
Abstract | The paper concerns factors determining presence of Ukrainian agricultural companies on Warsaw Stock Exchange (WSE) and absence of Polish ones. The analysis revealed that large, vertically integrated agricultural holdings from Ukraine find WSE attractive for obtaining foreign capital. Since 2006 as many as 7 Ukrainian agricultural companies have debuted on the WSE, among them Kernel and Astarta being the largest ones. On the other hand, Polish agricultural companies do not enter WSE because they operate on a significantly smaller scale than their Ukrainian counterparts. |
Cytowanie | Sałek P. (2015) Obecność ukraińskich spółek sektora rolno-żywnościowego na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 88-96 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n2_s88.pdf |
|
|
75. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Chrobocińska K., Łukiewska K. Przestrzenne zróżnicowanie potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce
Autor | Katarzyna Chrobocińska, Katarzyna Łukiewska |
Tytuł | Przestrzenne zróżnicowanie potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce |
Title | SPATIAL DIFFERENTIATION OF PRODUCTION POTENTIAL OF AGRICULTURE IN POLAND |
Słowa kluczowe | potencjał produkcyjny, rolnictwo, metoda Warda |
Key words | production potential, agriculture, Ward’s method |
Abstrakt | W opracowaniu dokonano oceny zróżnicowania potencjału produkcyjnego rolnictwa pomiędzy województwami Polski. Analiza dotyczyła średnich wyników z lat 2011- 2013. Wykorzystano metody statystyki opisowej oraz metodę Warda. Z przeprowadzonej analizy wynika, że największe dysproporcje dotyczą produktywności pracy oraz wyposażenia pracy w pozostałe zasoby produkcyjne, tj. ziemię i kapitał. Można przypuszczać, że właśnie te czynniki w największym stopniu decydują o potencjale i pozycji konkurencyjnej rolnictwa. Największym potencjałem rolnictwa wyróżniały się województwa warmińsko-mazurskie i zachodniopomorskie, a najmniejszym województwa południowej i wschodniej Polski: małopolskie, podkarpackie, lubelskie, świętokrzyskie i śląskie. |
Abstract | The study assesses the production potential diversity of agricultural in Polish regions in 2011-2013. The study used descriptive statistics and Ward’s method. The analysis shows that the greatest disparities relate to labour productivity and equipment working in other productive resources, i.e. land and capital. It can be assumed that these factors are the main determinants of potential and competitive position. The greatest potential for agriculture stand out Warmia-Mazury and zachodniopomorskie, whereas the smallest in voivodships in southern and eastern Poland: małopolskie, podkarpackie, lubelskie, świętokrzyskie and śląskie. |
Cytowanie | Chrobocińska K., Łukiewska K. (2015) Przestrzenne zróżnicowanie potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 56-65 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n3_s56.pdf |
|
|
76. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Rzeszutko A. Regionalne zróżnicowanie wykorzystania potencjału produkcyjnego w rolnictwie polskim w warunkach wspólnej polityki rolnej
Autor | Anna Rzeszutko |
Tytuł | Regionalne zróżnicowanie wykorzystania potencjału produkcyjnego w rolnictwie polskim w warunkach wspólnej polityki rolnej |
Title | REGIONAL DIFFERENTIATION OF USING OF PRODUCTION POTENTIAL OF POLISH AGRICULTURE IN TERMS OF COMMON AGRICULTURAL POLICY |
Słowa kluczowe | potencjał produkcyjny, produktywność, rolnictwo, województwo |
Key words | potential of production, productivity, agriculture, voivodeship |
Abstrakt | Głównym celem opracowania jest wskazanie zmian w zakresie stopnia wykorzystania potencjału produkcyjnego rolnictwa w poszczególnych województwach w Polsce w okresie członkostwa w Unii Europejskiej. Stopień wykorzystania potencjału produkcyjnego obliczono jako iloraz rzeczywistej produktywności czynników produkcji, wyznaczonej metodą miernika syntetycznego, do produktywności teoretycznej, otrzymanej w wyniku zastosowania modelu regresji liniowej, w którym jako zmienne, obok produktywności rzeczywistej, wykorzystano również syntetyczny miernik potencjału produkcyjnego. W badaniach wykorzystano dane GUS z powszechnych spisów rolnych, które wyznaczają zakres czasowy badań – lata 2002- 2010. Wyniki badań wskazują na utrzymywanie się znacznego zróżnicowania przestrzennego potencjału produkcyjnego rolnictwa i poziomu jego produktywności przy pewnych zmianach w stopniu jego wykorzystania. |
Abstract | The main objective of the study is to identify changes of the use of agricultural productivity potential in the various voivodeships in Poland within the membership in the European Union. The degree of the use of agricultural productivity potential constitutes the relation between productivity of factors of production (obtained by using synthetic coefficient) and their theoretical productivity (obtained by applying linear regression model). As the variables for the linear regression model the synthetic coefficient of productivity of factors of production and also the synthetic coefficient of agricultural productivity potential were used. The study is based on data from Agricultural Censuses - 2002 and 2010 and refers to Polish voivodeships. The results indicates on persisting regional differentiation of potential of agricultural production and the level of its productivity, but also on the changes in the degree of the use of agricultural productivity potential. |
Cytowanie | Rzeszutko A. (2015) Regionalne zróżnicowanie wykorzystania potencjału produkcyjnego w rolnictwie polskim w warunkach wspólnej polityki rolnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 46-58 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n1_s46.pdf |
|
|
77. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Janc K. Transfer wiedzy w rolnictwie a serwisy internetowe – przykład eksploracji danych sieciowych
Autor | Krzysztof Janc |
Tytuł | Transfer wiedzy w rolnictwie a serwisy internetowe – przykład eksploracji danych sieciowych |
Title | KNOWLEDGE TRANSFER IN AGRICULTURE AND WEBSITES – AN EXAMPLE OF WEB DATA MINING |
Słowa kluczowe | rolnictwo, Internet, transfer wiedzy, ranking Alexa |
Key words | agriculture, Internet, knowledge transfer, Alexa ranking |
Abstrakt | Celem artykułu jest określenie znaczenia i wykorzystania przez użytkowników internetowych serwisów instytucji, będących źródłem wiedzy dla rolników. Zagadnienie to przedstawiono w kontekście transferu wiedzy. Możliwość pozyskania i wykorzystana informacji, która może być przekształcona w wiedzę, nie zawsze musi przekładać się na zachowanie użytkowników w zakresie korzystania z określonych źródeł wiedzy. Opracowanie koncentruje się na randze serwisów z perspektywy ich użytkowania. Zagadnienie to przeanalizowano na podstawie rankingu Alexa. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że z perspektywy użytkowników najważniejsze serwisy internetowe to portale rolnicze oraz portale należące do uczelni wyższych. W zakresie czasu spędzanego przez użytkowników na stronach internetowych instytucje rządowe (centralne) osiągają słabe rezultaty, w odróżnieniu od głównych portali rolniczych. Uwagę użytkowników najlepiej przyciągają te serwisy, które oferują możliwość pozyskania większych zasobów tzw. wiedzy nieskodyfikowanej. |
Abstract | This paper discusses selected aspects concerning the actual use of websites representing different groups of institutions that are considered potential sources of knowledge for farmers. It should be stressed that the potential to acquire and use information, which can be then converted into knowledge, will not necessarily translate into actual behavior in terms of taking advantage of these sources. Given the above, this study focus on the actual use of those websites. This aspect was studied using data from the Alexa Ranking. It should be noted that most of the leading websites belong to the category of portals and universities. In terms of user time on site, governmental institutions achieve poor results, in stark contrast to the major portals. In terms of attracting user attention, those website that offer greater resources of uncodified knowledge (less accessible and transferable) are more successful. |
Cytowanie | Janc K. (2015) Transfer wiedzy w rolnictwie a serwisy internetowe – przykład eksploracji danych sieciowych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 133-146 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n1_s133.pdf |
|
|
78. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Drabarczyk K., Wrzesińska-Kowal J. Rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce
Autor | Katarzyna Drabarczyk, Joanna Wrzesińska-Kowal |
Tytuł | Rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce |
Title | The development of organic farming in Poland |
Słowa kluczowe | rolnictwo ekologiczne, zrównoważony rozwój, produkcja ekologiczna, certyfikowanie produktów |
Key words | organic agriculture, sustainable development, organic production, certification of products |
Abstrakt | Celem artykułu jest przedstawienie stanu i przyczyn rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach 2003–2014 w odniesieniu do wybranych krajów świata. Ukazano czynniki sprzyjające rozwojowi produkcji ekologicznej, warunki certyfikowania produktów, rozwój produkcji ekologicznej na świecie oraz strukturę i perspektywy rozwoju polskiego rolnictwa ekologicznego. |
Abstract | The aim of the article is to present the state of and reasons for the development of organic farming in Poland in the years 2003–2014 in selected countries. It shows the factors conducive to the development of organic production, the conditions for the certification of products, development of organic production in the world and the structure and prospects of development of the Polish farming. |
Cytowanie | Drabarczyk K., Wrzesińska-Kowal J. (2015) Rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 19-31 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n111_s19.pdf |
|
|
79. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2015 |
|
Król M. LEGAL FRAMEWORK OF ENVIRONMENTAL LAW FOR AGRICULTURAL PRODUCTION IN POLAND
Autor | Monika Król |
Tytuł | LEGAL FRAMEWORK OF ENVIRONMENTAL LAW FOR AGRICULTURAL PRODUCTION IN POLAND |
Title | |
Słowa kluczowe | ochrona środowiska w działalności rolniczej, odpowiedzialność za szkody w środowisku, GMO, rolnictwo ekologiczne |
Key words | environmental protection in agriculture, liability for environmental damage, GMO, organic farming |
Abstrakt | W Polsce, zarówno w okresie międzywojennym, jak i w całym okresie PRL, polityka państwa odnosząca się do rolnictwa wyznaczała jako zasadniczy cel - zapewnienie społeczeństwu bezpieczeństwa żywności w aspekcie ilościowym. Pierwsze regulacje prawne odnoszące się do ochrony środowiska w działalności rolniczej pojawiły się w latach siedemdziesiątych i odnosiły się do problemu przeciwdziałania zmianie przeznaczania gruntów rolnych na cele nierolnicze, zapobieganiu obniżania ich urodzajności oraz na przywracaniu wartości użytkowych gruntom rolnym zdegradowanym na skutek działalności nierolniczej. Po uzyskaniu członkostwa w UE promowania proekologicznych zachowań w działalności rolniczej służył Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej oraz zasady dobrej praktyki rolniczej, wprowadzone ze względu na uzależnienie wsparcia finansowego w ramach kilku środków objętych Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 od spełnienia wymagań środowiskowych. Standardy te dotyczyły przede wszystkim wymogów związanych z racjonalną gospodarką nawozami, środkami ochrony roślin, gospodarką na użytkach zielonych, ochroną wód i gleb, racjonalnym wykorzystaniem ścieków i komunalnych osadów ściekowych, zachowaniem cennych siedlisk i gatunków występujących na obszarach rolnych, a także zachowaniem czystości i porządku w gospodarstwie. Okres harmonizacji polskiego ustawodawstwa z prawem EU oraz pierwsze lata członkostwa Polski we Wspólnocie przyniosły bardzo dynamiczny rozwój regulacji prawnej odnoszącej się do ochrony środowiska w działalności rolniczej. Wezwanie do zintegrowania celów w zakresie ochrony środowiska, a zwłaszcza różnorodności biologicznej z działalnością rolniczą widoczne jest w wielu aktach prawnych m.in w prawie emisyjnym, w regulacji odnoszącej się do działalności uciążliwej i niebezpiecznej, czy przepisom dotyczącym ochrony i korzystania z zasobów biosfery. W podsumowaniu należy podkreślić rosnące znaczenie rolnictwa w ochronie środowiska. Rolnictwo opiera się na środowisku, niezaprzeczalnie dostarcza środowiskowych dóbr publicznych, ale z drugiej strony produkcja rolna ma wpływ na poszczególne elementy środowiska. Zaliczenie podmiotów prowadzących działalność rolniczą do kategorii podmiotów korzystających ze środowiska, niezależnie od ich formy prawnej, ma niekwestionowane znaczenie w związku z instrumentami prawnymi odpowiedzialności za szkody w środowisku, jako gwarancja przestrzegania zasad obowiązujących w tej dziedzinie prawa. Rosnące wykorzystanie programów rolnośrodowiskowych, kodeksów dobrej praktyki rolniczej, zasad rolnictwa ekologicznego oraz wsparcie finansowe gospodarowania na obszarach o niekorzystnych warunkach wywarły pozytywny wpływ na różnorodność biologiczną użytków rolnych, w współcześnie działalność rolnicza przyczynia się do ochrony zasobów genetycznych, gatunków i siedlisk. |
Abstract | In Poland, both in the interwar period, and throughout the communist period, the government policy relating to agriculture marked as the primary goal ensuring the public food security in terms of quantity. The first legislation relating to environmental protection in agricultural activities appeared in the seventies and addressed the problem of prevention of changing agricultural land for non-agricultural purposes, preventing of lowering their fertility and restoring value in use to agricultural land, degraded as a result of non-agricultural activities. After accession to the EU the following served to promote environmentally friendly farming practices: The Code of Good Agricultural Practice (2004) and the rules of the Common Good Agricultural Practice, introduced due to the dependence of financial support in the framework of several measures covered by the RDP for the fulfillment of environmental requirements. These standards related primarily to the requirements of the rational management of fertilizers, plant protection products, management of grasslands, water and soil conservation, rational use of wastewater and sewage sludge, conservation of valuable habitats and species found in agricultural areas, as well as maintaining cleanliness and order on the farm. The harmonization period of the Polish legislation with EU law and the first years of Polish membership in the community provided a very dynamic development of legal regulations relating to environmental protection in agriculture. A call to integrate the objectives of environmental protection, especially biodiversity and agricultural activities can be seen in many acts e.g. which include: emission law, regulation relating to the strenuous and dangerous activities, protection and use of recourses of the biosphere. In conclusions it is important to underline the role of agriculture to the environment. Agriculture is based on the environment, it indisputable delivers environmental public goods but on the other hand agricultural production has its impact to the particular elements of the environment. Including entities involved in agriculture production, into category of entities using the environment regardless of their legal form, is of unquestionable importance in view of the legal instruments of liability for environmental damage, as being guarantees for compliance with the rules in force in this area of the law. The growing use of agri-environment schemes, codes of good agricultural practices, organic farming and financial support for farming in less favored areas have had a positive impact on farmland biodiversity and modern farming in Poland contributes to the conservation of genetic resources, species and habitats. |
Cytowanie | Król M. (2015) LEGAL FRAMEWORK OF ENVIRONMENTAL LAW FOR AGRICULTURAL PRODUCTION IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 13(62): 86-106 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2015_n62_s86.pdf |
|
|
80. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Hamulczuk M. Ryzyko cenowe a zmienność cen i relacji cenowych w rolnictwie
Autor | Mariusz Hamulczuk |
Tytuł | Ryzyko cenowe a zmienność cen i relacji cenowych w rolnictwie |
Title | Price risk and volatility of prices and price ratios in agriculture |
Słowa kluczowe | zmienność cen, ryzyko cenowe, rolnictwo |
Key words | price volatility, price risk, agriculture |
Abstrakt | Celem opracowania jest przedstawienie teoretycznych podstaw pomiaru zmienności i ryzyka cenowego w rolnictwie oraz empiryczny szacunek zmienności cen i relacji cenowych na wybranych rynkach. Punktem wyjścia do zdefiniowania ryzyka cenowego była możliwość realizacji funkcji celu podmiotu gospodarczego w krótkim okresie. Do oceny zmienności cen wykorzystano bezwarunkowe i warunkowe miary zmienności. Uzyskane wyniki wskazują, że ryzyko cenowe szacowane na podstawie szeregów czasowych cen rolnych może różnić się od ryzyka oszacowanego na podstawie relacji cenowych. |
Abstract | The aim of this paper is to present the theoretical basis of measurement volatility and price risk in agriculture and an empirical estimate of volatility of prices and price relationships in selected agricultural markets. The starting point for the definition of the price risk was the ability to realize the goal function of the economic entity in the short term. To assess the price volatility an unconditional and conditional measures of volatility were used. The results indicate that price risk estimated on the basis of time series of agricultural prices may differ from the risk estimated on the basis of price relationships. |
Cytowanie | Hamulczuk M. (2014) Ryzyko cenowe a zmienność cen i relacji cenowych w rolnictwie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 54-67 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s54.pdf |
|
|