Wpływ instrumentów handlu zagranicznego na wymianę handlową produktami mięsnymi w okresie integrowania Polski z Unią Europejską

Mirosława Tereszczuk
Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB
Tereszczuk, Mirosława; ORCID: 0000-0002-5891-9306 (Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB)
Wpływ instrumentów handlu zagranicznego na wymianę handlową produktami mięsnymi w okresie integrowania Polski z Unią Europejską
The influence of instruments of the foreign trade on the trade exchange with meat products in the period of integrating Poland with the European Union
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012, vol., nr 8(57), s. 462-470

Streszczenie

Integracja Polski z Unią Europejską miała pozytywny wpływ na wymianę handlową produktami mięsnymi. Wzajemne, pełne otwarcie rynków unijnych stało się silnym impulsem rozwoju sektora mięsnego w Polsce i przyczyniło się do znacznej poprawy wyników handlu zagranicznego produktami mięsnymi. W efekcie, już w pierwszych latach naszego członkostwa w UE, Wspólny Rynek Europejski stał się ważnym rynkiem zbytu i zaopatrzenia dla produktów mięsnych pochodzących z Polski. W kolejnych latach tendencja wzrostowa, zarówno w eksporcie jak i w imporcie była kontynuowana. W okresie ośmiu lat naszego członkostwa w strukturach UE wartość eksportu produktów mięsnych wzrosła prawie pięciokrotnie z 0,64 mln euro w 2003 r. do 3,02 mld euro w 2011 r. Import wzrósł natomiast aż dwunastokrotnie z 0,13 mln euro do 1,57 mld euro, głównie w wyniku dynamicznie rosnących zakupów wieprzowiny w ostatnich latach. Na poprawę wyników handlowych produktami mięsnymi, oprócz likwidacji ceł w handlu wewnątrz UE, miały również wpływ instrumenty handlu zagranicznego wynikające ze Wspólnej Polityki Handlowej (WPH)2 obejmującej obszar rolnictwa. Eksport niektórych asortymentów mięsa do krajów trzecich objęty został systemem subsydiowania, a w ostatnich latach także wsparciem programów promocji (instrumenty Wspólnej Polityki Rolnej WPR). Natomiast import z krajów trzecich ograniczają wysokie cła, które skutecznie chronią rynek unijny przed napływem konkurencyjnych produktów mięsnych. Ponadto w handlu mięsem obowiązują jednakowe dla wszystkich członków UE przepisy weterynaryjne i sanitarne (instrumenty pozataryfowe). Celem badań jest odpowiedź na postawione pytanie: W jakim stopniu instrumenty handlu zagranicznego wpłynęły na poprawę wyników wymiany handlowej mięsem i jego produktami w Polsce po integracji z UE?

Abstract

The integration of Poland with the European Union had a positive influence on the trade exchange with meat products. Mutual, full opening EU markets became strong impulse of the development of the meat sector in Poland and contributed to the significant improvement in results of the foreign trade with meat products. In the end, already in first years of our membership in the EU, the Common European Market became an important market and field of supply for meat products coming from Poland. In the following years upturn, both in the export and in the import was continued. In the period of eight years of our membership in the EU the value of export of meat products rose almost five times from 0.64 mln euro in 2003 up to 3.02 billion euro in 2011 However the import grew up as far as twelve times from 0.13 mln euro up to 1.57 billion euro, mainly as a result of the dynamically rising purchasing of the pork. To the improvement in commercial results with meat products, apart from the liquidation of the customs in the trade inside the EU, the foreign trade instruments resulting from the Common Commercial Policy (CCP) had also influence on the area of the agriculture. Export of some meat products to third countries became provided with subsidizing, and in final years also supporting the promotion programs. Import from third countries limited a high customs duties which effectively are protecting the EU market from the inflow of meat competitive products. Moreover they are applicable in a meat trade equal for all members the EU veterinary and sanitary rules. A reply to the questions put forward is a purpose of research: In what degree did instruments of the foreign trade bear on the improvement in results of the trade exchange in with the meat and meat products in Poland after integration with the EU?